Slide 1 ___________________________________
___________________________________
___________________________________
Nguyễn Quốc Bình Trườ ng ĐH Nông Lâm Tp. HCM
___________________________________
4/5/2011
1
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________ Slide 2
___________________________________
Dữ liệu và kiến thức Sự thay đổi liên tục từ dữ liệu
đến kiến thức
___________________________________
Thông tin
Kiến thứ c là kết quả của sự phân tích , suy diễn các dữ liệu
Dữ liệu là tập hợp các quan trắc đư ợ c ghi chép, định lư ợ ng/ định tính
___________________________________
Nhận thức
Kiến thức
Dữ liệu
4/5/2011
2
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________ Slide 3
___________________________________
___________________________________
Tại sao chúng ta cần thông tin? Chúng ta cần để: Đư a ra nhữ ng quyết định đúng đắn; Giải quyết vấn đề; Lập kế hoạch; Biết tại sao một việc gì đó không đư ợ c tiến hành một
cách không tốt; hay đượ c tiến hành tốt;
Xác minh ý tư ở ng và cảm nhận về m ột tình huống cụ
thể.
___________________________________
4/5/2011
3
Thông tin trong dự án LNXH
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Thông tin trong các giai đoạn của dự án LNXH
Slide 4 ___________________________________
___________________________________
Giai đoạn
Nhà nghiên cứu
Cộng đồng
Thông tin
Lý do cần có
Thông tin
Lý do cần có
Phân tích tình hình
Vấn đề CĐ đang gặp phải.
Giải thích, tìm nguyên nhân
Khó khăn và vấn đề ưu tiên
Tham gia vào QT quyết định
Lập kế hoạch Nguồn lực/tiềm
phát huy tiềm lực như thế nào
năng của CĐ. Phương án.
Mục tiêu dự án. Sự đóng góp của cộng đồng
Dự án đáp ứng mong đợi của CĐ
Thực thi các hoạt đông
Thúc đẩy việc thực thi.
Khó khăn, trở ngại khi thực thi.
Thúc đẩy việc thực thi.
Khó khăn, trở ngại khi thực thi.
___________________________________
Giám sát hoạt động
Các nguồn lực được sử dụng.
Tiết kiệm nguồn lực.
Chất lượng của các hoạt động.
Đánh giá dự án
Tình hình có và không có dự án.
Sử dụng nguồn lực có hiệu quả nhất. Đánh giá hiệu quả.
___________________________________
Tình hình trước và sau khi thực thi
Đánh giá hiệu quả, tìm khả năng nhân rộng.
4/5/2011
4
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Cần lưu ý về mặt thông tin trong chu trình dự án LNXH
___________________________________ Slide 5
Cần nhiều thông tin để giải thích và ra quyết
định,
Một loạt thông tin đư ợ c hìn h thành ngay trong
___________________________________
tiến trìn h của dự án,
Thông tin hình thành trong giai đoạn trư ớ c sử
dụng ch o giai đoạn sau,
___________________________________
Thông tin có thể đư ợ c tìm kiếm, tiếp cận và sử dụng khác nhau bở i nhữ ng nhóm ngư ờ i liên quan khác nhau.
___________________________________
4/5/2011
5
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Một thông tin như thế nào được gọi là tốt?
___________________________________ Slide 6
Đầy đủ
Thôn g tin về vấn đề quan tâm ph ải cần đầy đủ để đư a ra
kết luận và quyết định đúng
Tin cậy
___________________________________
Thôn g tin phải tin cậy vì chúng đư ợc sử dụn g trong quá
trình đư a ra quyết định
Không thiên lệch
Sự th iên lệch sẽ làm cho thông tin khôn g còn tính tin cậy
___________________________________
Kịp thờ i
Thôn g tin kịp thời sẽ giúp cho việc ra quyết định kịp th ời
___________________________________
4/5/2011
6
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Một thông tin như thế nào được gọi là tốt?
Slide 7 ___________________________________
Cập nhật
Thông tin cần cập nhật để có sử điều chỉnh kịp thờ i
Liên quan
Cần có nhữ ng thông tin quan tâm trư ớ c trong vô số
___________________________________
thông tin hiện diện
Kinh tế
Mọi thông tin đều có giá của nó như ng phải “tiết kiệm”
___________________________________
thông tin Truyền thông
Thông tin phải manh tính truyền thông đư ợ c thì mới
là thông tin
___________________________________
4/5/2011
7
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Thông tin định tính, thông tin định lượng. Mức đo
___________________________________ Slide 8
Xác định các thông tin định tính thông tin định lư ợ ng
___________________________________
thông qua các mứ c đo Mứ c đo danh nghĩa: biểu thị qua số thứ tự danh sách Mứ c đo định hạng: danh sách xếp theo điểm số sau khi
khoá học,
Mứ c đo định khoảng: Các con số đư ợc sắp xếp theo khoảng
ch ia,
___________________________________
Mứ c đo định lư ợ ng: Sử dụng các con số thự c thông
thư ờ ng để đo.
___________________________________
8
4/5/2011
Phân tích nhóm liên quan trong dự án LNXH
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Tại sao phải phân tích các nhóm liên quan trong dự án LNXH?
___________________________________ Slide 9
___________________________________
Các nhóm ngư ờ i và các bên liên quan khác nhau sẽ có cách nhìn nhận vấn đề và giải quyết vấn đề khác nhau; Một dự án LNXH mang tính liên ngành đòi hỏi sự phối hợ p của nhiều nhóm tác nhân khác nhau, cả ở bên trong cũng như bên ngoài cộng đồng.
___________________________________
Sự phân tích các nhóm liên quan sẽ tạo tiền đề ch o việc xem xét m ột cách toàn diện và trên quan điểm hệ thống về các nhóm hành động khác nhau chi phối đến hệ thống LNXH và là bư ớ c khở i điểm của việc xác định các đối tư ợ ng hư ở ng lợ i và bị chi phối bở i dự án .
___________________________________
9
4/5/2011
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Ai sẽ là người tham gia vào chu trình dự án LNXH?
Slide 10 ___________________________________
Các cơ quan lâm nghiệp địa phư ơ ng, Các cơ quan liên quan: kho bạc ngân hàng, cơ quan quản
lý nhà nướ c,…
___________________________________
Các tổ chức xã hội không thuộc ngành lâm nghiệp, Các cộng đồng địa phư ơ ng, Nhóm ngư ờ i/ nhóm sở thích
___________________________________
___________________________________
4/5/2011
10
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Các bên liên quan liên quan như thế nào?
___________________________________ Slide 11
Người dân
___________________________________
Lâm trường
Trồng rừng
Cộng đồng
___________________________________
Chi cục…
___________________________________
4/5/2011
11
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Các nhóm liên quan (theo WB,1994)
___________________________________ Slide 12
___________________________________
Nhóm bậc 1 (Primary stakeholders)
Cá nhân và cộng đồng phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên Khi có một thay đổi xẩy ra, họ sẽ gặp các khó khăn để thích ứng.
___________________________________
Nhóm bậc 2 (Secondary stakeholders)
Những cá nhân và tổ chức có vai trò chi phối hay quan tâm đến tài nguyên, kể cả các cơ quan, cán bộ lâm nghiệp và các doanh nghiệp.
___________________________________
Nhóm mức vi mô (Micro-level stakeholders)
Các nhóm quy mô nhỏ, có tính chất địa phương là người sử dụng trực tiếp tài nguyên và quản lý đích thực tài nguyên.
___________________________________
Nhóm mức vĩ mô (Macro-level stakeholders)
Các bộ ngành trung ương, các nhà lập chính sách, các tổ chức và cộng đồng quốc tế chi phối đến việc hình thành và thực thi dự án LNXH
4/5/2011
12
Sự tham gia trong quản lý dự án LNXH
___________________________________
___________________________________
Các cấp độ của sự tham gia trong QLDA LNXH
Slide 13 ___________________________________
Hợp đồng
Tham vấn
Hợp tác
Tự giá
___________________________________
Không gian quyết định của “người ngoài”
___________________________________
Không gian quyết định của cộng đồng
___________________________________
4/5/2011
13
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Các hình thức tham gia trong thực tế của dự án LNXH
___________________________________ Slide 14
Tham gia qua đại diện
Thườ ng mang tính áp đặt và không hiệu quả
Đóng góp lao động
Thực tế ngư ờ i dân sẽ ý thự c thự c hiện và quản lý dự án tốt hơ n.
___________________________________
Chia sẽ chi phí
Không phải để chia sẽ kinh phí mà là để tạo sự tham gia về mọi m ặt của
cộng đồng
Chia sẽ trách nhiệm
___________________________________
Nên chia sẽ và các điều khoản phải có sự thảo luận của cộng đồng
Sự quyết định của cộng đồng
Thườ ng hay loại trừ “top down”, sử dụng “bottom up” nhưng thự c tế thì
ứng dụng “Middle out”
___________________________________
4/5/2011
14
Thảo luận nhóm
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Thảo luận các vấn đề khi áp dụng tiếp cận “có sự tham gia”
___________________________________ Slide 15
1.
2.
Liệu có đư ợ c sự hỗ trợ của ngư ờ i dân khi thự c hiện dự án không cần t hảo luận vớ i ngư ờ i dân? Nh ữ ng cái lợ i/ bất lợ i của cách làm này? Làm thế nào để có sự đóng góp ý kiến và giải pháp của cộng đồng, nhất là nhữ ng ngư ờ i/ nhóm ngư ờ i bất lợ i? Ai làm?
___________________________________
4.
___________________________________
5.
3. Ngư ờ i dân có đóng góp công lao động, kin h phí liệu có đảm bảo ngư ờ i dân xem đó là công trình của mình? Nếu không cần t hêm nhữ ng yếu tố nào khác? Cán bộ làm công tác phát triển LNXH phải cần đạo đạo và chuẩn bị các kiến thứ c và kỹ năng gì? Sự đào tạo ấy nên thự c hiện như thế nào? Các dấu hiện/ chỉ báo nào để đánh giá một cách t in cậy rằng dự án đạt đư ợ c sự tham gia tích cự c của ngư ờ i dân trong cộng đồng
Cách thự c hiện: - Chia thành 7 nhóm để thảo luận
- Thờ i gian 20 phút, chọn ngẫu nhiên 2 nhóm trình bày 5 phút
___________________________________
4/5/2011
15
Participatory Rural Appraisal=PRA
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 16 ___________________________________
PRA…
___________________________________
PRA = Participatory Rural Appraisal Cách tiếp cận và phư ơ ng pháp lôi kéo ngư ờ i dân cùng tham gia ch ia sẽ, thảo luận về đờ i sống, điều kiện của thôn, ấp để lập kế hoạch và thự c h iện
___________________________________
Giúp ch o ngư ờ i ngoài: Học hỏi từ ngư ờ i dân Thúc đẩy ngư ờ i dân phân tích, lập kế hoạch, thự c thi,
giám sát và đánh giá kế hoạch
___________________________________
16
4/5/2011
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Khi nào cần thực hiện PRA?
___________________________________ Slide 17
Xác định các nhiệm vụ, hoạt động của công tác khuyến
nông lâm ,
Có các chủ đề, đề tài nghiên cứ u PTNT có sự tham gia
___________________________________
của ngư ờ i dân
Lập kế hoạch phát triển thôn/ ấp, quản lý tài nguyên
thiên nhiên có sự tham gia của cộng đồng
___________________________________
___________________________________
4/5/2011
17
___________________________________
___________________________________
___________________________________
PRA sử dụng trong quản lý dự án LNXH để làm gì?
___________________________________ Slide 18
Để ch o cộng đồng tham gia đánh giá hiện trạng, phát hiện và xác định các vấn đề cần giải quyết thôn g qua dự án LNXH,
Xác định các mối quan tâm chung và ư u tiên của dự án
___________________________________
LNXH vào ngư ờ i dân,
Xây dự ng kế hoạch dự án LNXH dựa vào n gư ờ i dân,
cộng đồng,
___________________________________
Tổ ch ứ c thự c thi dự án bở i ngư ờ i dân, Để ngư ờ i dân tham gia vào tất cả các quá trình của dự
án LNXH.
___________________________________
4/5/2011
18
Công cụ PRA
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Slide 19 ___________________________________
Bộ công cụ trong PRA…
Lịch thời vụ
___________________________________
SWOT
Phỏng vấn
___________________________________
Sơ đồ Venn
Quan sát
V.v…
___________________________________
4/5/2011
19
Ứng dụng các công cụ
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Khi nào cần ứng dụng các công cụ nào trong PRA?
___________________________________ Slide 20
Lịch thời vụ
Dòng lịch sử
Lát cắt
SWOT
Chụp ảnh
Xếp hạng mức sống
Phỏng vấn
Ma trận
___________________________________
Sơ đồ Venn
Nghỉ Qua đêm
Phỏng vấn Quan sát
V.v…
Nhập cuộc
La cà
___________________________________
___________________________________
4/5/2011
20
END
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________ Slide 21
___________________________________
___________________________________
___________________________________
4/5/2011
21
___________________________________
___________________________________
___________________________________
Chu trình lập kế hoạch dự án LNXH
Nghiên cứu cộng đồng Chẩn đoán sơ bộ
Slide 22 ___________________________________
Thu thập số liệu thứ cấp
___________________________________
Thực hiện 2-3 năm/lần
Đánh giá của người dân (sử dụng các công cụ PRA)
___________________________________
Đánh giá của nhà kỹ thuật -Tính khả thi của những đề nghị từ người dân -Nghiên cứu chuyên đề
Điều hoà giữa ý kiến người dân và nhà kỹ thuật -Lập kế hoạch -Thực thi
Thực hiện hàng năm
___________________________________
5 April 2011
22
___________________________________
___________________________________
___________________________________
___________________________________ Slide 23
___________________________________
___________________________________
___________________________________
4/5/2011
23
___________________________________
___________________________________
___________________________________
