Designed by NGA Designed by NGA

ư ấ

T  V n Di Truy n

ượ ượ

ơ ơ

ạ ọ đ i h c y d ạ ọ đ i h c y d

ầ c C n Th ầ c C n Th

ườ ườTr Tr

ng  ng

t di truy n

Sàng l c b nh, t (genetic screening)

ọ ệ ệ ậ ề  Khái ni m v  sàng l c b nh t ề   t di truy n.

ụ ườ ệ ọ  M c đích c a sàng l c: phát hi n nh ng ng

ắ ệ ơ ề ặ

ẩ ữ ủ i có  ậ t di truy n, ho c có nguy  nguy c  cao m c b nh, t ấ ườ ơ   c  cao sinh con b t th ng b m sinh.

 Sàng l c đ

ọ ượ ự ự ể qu n th  nên khi th c

ệ ầ ạ ệ ở ầ ầ c th c hi n  hi n c n đ t các yêu c u?

ề ở ẻ ơ ề ồ ề  Sàng l c di truy n g m: sàng l c di truy n tr ề ở ộ  tr  s  sinh và di truy n ướ c   c ng

ọ sinh, di truy n  đ ngồ

c sinh b nh

Sàng l c tr ậ t

ọ ướ ề    t di truy n !

ổ ủ ố ẹ

1. Tu i c a b  m

2. Siêu âm

Thai  Thai  ph  ụph  ụ Siêu âm  Siêu âm  (+)(+)

DDày da gáy ày da gáy

Nang BH  Nang BH

ị ạ ị ạD  d ng chi,  D  d ng chi,  ộ ộn i quan n i quan

Siêu âm

 12­14 tu nầ

ờ ể ằ ả ộ ố ấ ườ ng

ễ ể ắ

o  Là th i đi m duy nh t cĩ th  đo kho ng sáng  ấ ự ố sau gáy nh m d  đ n m t s  b t th ị ệ ể nhi m s c th  nguy hi m (gây b nh down, d   ố ị ơ ồ ạ d ng tim, chi, th t v  c  h nh...).  ể ườ

ọ ượ i ta cĩ th  sàng l c đ c 50

o  Qua siêu âm ng ộ

o Giúp tính tu i thai c c k  chính xác.

ứ ­ 60% h i ch ng Down  ổ ự ỳ

Siêu âm

 21­24 tu nầ ế o N u ng

t ố

ộ ườ ẹ ơng quá béo, máy siêu âm t ệ

ể ầ

ế ng  ư ứ ơi, h  hàm

ủ ị ạ ở ơ i m  kh ổ và trình đ  bác sĩ  n thì vi c siêu âm  o  Cĩ th  giúp phát hi n h u h t các b t th ấ ườ ệ ở ề v  hình thái c a thai nhi nh  s t m ộ ạ ế ch, d  d ng các c  quan, n i t ng

Siêu âm

 30­32 tu nầ

ả ộ ố ấ ng

ủ ộ ạ

o  L n siêu âm này giúp phát hi n m t s  v n  ệ ầ ư ấ ườ ở ộ ề   đ  hình thái x y ra mu n nh  b t th ộ đ ng m ch, tim và m t vùng c u trúc c a não.

o  Ng i ra, siêu âm lúc 30­32 tu n cũng giúp

ậ t tình tr ng phát tri n ch m trong t ử

ạ ượ c hay kh ấ ầ ể ơng! ồ ậ ế nh n bi cung => Sinh đ

Định lượng một số chất có trong huyết thanh mẹ

ế

ế

AFP:   Alpha feto protein trong huy t thanh m ẹ  HCG: Trong huy t thanh m .  uE3: Estriol không liên h p.ợ

ườ ng

ệ ở ầ ượ ế * Các xét nghi m Triple và Diple Test này th  tu n thai 15 – 18! c ti n hành đ

ệ ể ả

ễ * VD: Trong th  ba nhi m 18, c  3 xét nghi m  ả ấ ứ ộ

ề đ u th p, trong h i ch ng Down thì AFP và uE3 gi m  HCG tăng.

ậ ậ

t di truy n  t di truy n

ề ở ọ ệ ề ở ọ ệ   Sàng l c b nh, t Sàng l c b nh, t   ẻ ơ    ẻ ơ tr  s  sinh (Newborn screening) tr  s  sinh (Newborn screening)

ề ệ ượ ng đ ọ ở ẻ ơ  tr  s

c sàng l c  ệ ườ ẩ

ệ (dùng test Guthrie và   (dùng test Guthrie và

ệ ệ ẻ ẻ ổ ổ * B nh di truy n th sinh là: b nh suy giáp b m sinh, b nh phenylxeton  ni u và b nh galactose máu Susi khi tr  5 ­ 6 ngày tu i) Susi khi tr  5 ­ 6 ngày tu i)

ọ ể

ượ ế

ệ t Nam tri n khai sàng l c 4       * Trong năm 2009, Vi ạ ệ ẻ ơ ệ b nh cho tr  s  sinh: b nh suy giáp tr ng b m sinh;  ậ ẩ ả thi u men G6PD; tăng s n th ng th n b m sinh và  ệ b nh Thalassemie!

ồ     c ng đ ng

ọ ở ộ ườ ị ợ ử   i d  h p t

Sàng l c  • Đ  phát hi n ng ệ ể •  Ph ươ ươPh ng pháp?  ng pháp?

ườ ể ụ ữ ­ Dùng CK test (creatinin kinase) ữ ệ đ  phát hi n nh ng ng i ph  n  mang gen DMD

ụ ệ ệ ườ ị ợ ườ ị ợ i d  h p  i d  h p Phát hi n ng  Phát hi n ng

99% dân Châu Á là Rh d

99% dân Châu Á là Rh d

ơ

ụ ữ ổ ượ

ấ ả ấ

­ Áp d ng phân tích ADN ử ửt  Thalassemia  t  Thalassemia  ngươ    ­ Xét nghi m máu: ệ ngươ ế Ph  n  Rh (­) thai Rh (+) có nguy c  tan huy t  c sinh  =>b  sung globulin ­ anti D sau khi bé đ ủ ấ ị ả ặ ra ho c sau khi b  s y thai. Ch t này phá h y b t  ứ ế ể c  t  nào Rh+ nào đ  không s n xu t ra kháng  ạ ữ    ể ố i n a! th  đ i kháng l

Chẩn đoán trước sinh

ố ượ ầ ướ 1. Các đ i t ẩ ng c n ch n đoán tr c sinh.

ươ ể ẩ ướ ữ 2. Nh ng ph ng pháp dùng đ  ch n đoán tr c sinh

.  Siêu âm bào thai

ị ố ọ . Ch c dò d ch i:

Th  tích d ch i:

ỷ ệ ẩ ị ố ể – Thai 15­18w: 5ml – Thai 28­32w: 10ml – T  l s y thai là 0,5 ­ 1%.

3. Sinh thiết tua rau

– Th i đi m t

ờ ể ố ế ấ ể t nh t đ   t tua rau thai là

sinh thi ừ ầ t ứ  tu n th  8 – 10.

ỷ ệ ẩ – T  l s y thai là 2 ­ 3%

ừ ủ 4. Các xét nghi m khác t các t bào c a phôi thai

ệ ậ ế ụ

ệ ỹ ệ PCR, k  thu t FISH, th  tinh trong  ng nghi m  ủ ạ ể đ  phát hi n tình tr ng c a các phôi bào ố   .

ư ấ

T  v n di truy n

ủ ư ấ ụ . M c đích chung c a t ề     v n di truy n

ệ ế ự ề ạ ờ t  di  truy n,  h n  ch   s   ra  đ i

ể ứ ẻ ị ữ ậ =>  là  đ   phòng  b nh  t ế ậ nh ng đ a tr  b  khuy t t t.

ố ượ ầ ư ấ . Đ i t ng c n t ề     v n di truy n

ạ ư ấ . Các lo i t ề     v n di truy n

ế ợ ớ ế ợ ớ ề ề ẩ ẩ ướ ướ c  c

ấ    ư ấ 1. T  v n theo xác su t ư ấ ư ấ T  v n di truy n có k t h p v i ch n đoán tr 2.2. T  v n di truy n có k t h p v i ch n đoán tr sinh.  sinh.

ư ấ

T  v n di truy n

ế

ớ Ti p xúc v i gia đình

ự Xây d ng gia h

Thăm khám  lâm sàng

ị Xác đ nh quy  ậ lu t DT

Ch  đ nh xét nghi m

ướ

(sau sinh ho c tr

c sinh

)

ề L i khuyên di truy n

ế ị

Gia đình quy t đ nh

Tác đ ng c a gia  đình, xã h iộ

ả ế Theo dõi k t qu   ủ ờ c a l i khuyên