Bài giảng X quang ống tiêu hóa có chất tương phản

Bài giảng về X-quang ống tiêu hóa có chất tương phản, thuộc bộ môn Chẩn đoán hình ảnh của Đại học Y Dược Cần Thơ, nhằm cung cấp kiến thức về các loại chất tương phản, phân biệt phim cản quang đơn và đối quang kép, nhận diện các hình ảnh cơ bản và bệnh lý tương ứng, và chẩn đoán một số bệnh lý cơ bản trên hình X-quang ống tiêu hóa cản quang.

Sinh viên Y khoa, bác sĩ đa khoa, bác sĩ chẩn đoán hình ảnh.

Bài giảng này trình bày về kỹ thuật X-quang ống tiêu hóa có sử dụng chất tương phản, một phương pháp chẩn đoán hình ảnh quan trọng.

**Nguyên lý cơ bản:** Kỹ thuật này dựa trên việc sử dụng chất tương phản để làm nổi bật cấu trúc và chức năng của ống tiêu hóa trên phim X-quang. Có hai loại chất tương phản chính: chất tương phản dương (ví dụ: Barium sulfate) và chất tương phản âm (ví dụ: CO2). Chất tương phản dương làm tăng độ cản quang, trong khi chất tương phản âm làm giảm độ cản quang. Kỹ thuật đơn cản quang chỉ sử dụng một loại chất tương phản, trong khi kỹ thuật đối quang kép sử dụng cả hai loại.

**Chuẩn bị bệnh nhân:** Để đảm bảo chất lượng hình ảnh tốt, bệnh nhân cần được làm sạch đường tiêu hóa trước khi chụp. Trong trường hợp nghi ngờ có thủng tạng rỗng hoặc dò phế quản, nên sử dụng Iod thay vì Barium để tránh các biến chứng.

**Các dạng hình cơ bản và dấu hiệu:** Bài giảng liệt kê các dạng hình cơ bản thường gặp trên phim X-quang ống tiêu hóa cản quang, bao gồm u, polyp, máu cục, bọt khí, loét, lỗ dò, và túi thừa. Các dấu hiệu X-quang quan trọng bao gồm cộng thuốc, khuyết thuốc, nhiễm cứng, bất thường niêm mạc, bất thường vị trí kích thước, và bất thường lưu thông.

**Các bệnh lý thường gặp:** Bài giảng đề cập đến một số bệnh lý thường gặp của ống tiêu hóa có thể được chẩn đoán bằng kỹ thuật X-quang cản quang, bao gồm các bệnh lý của thực quản (thoát vị, túi thừa, u, viêm thực quản, co thắt tâm vị), dạ dày – tá tràng (viêm, loét, u, polyp, túi thừa), ruột non (bệnh lý kém hấp thu, u), và đại tràng (viêm, lồng ruột, u, polyp, túi thừa).

**Kết luận:** Kỹ thuật X-quang ống tiêu hóa cản quang giúp nhìn thấy lòng ruột và niêm mạc, hỗ trợ chẩn đoán các bệnh lý tiêu hóa. Tuy nhiên, cần kết hợp với các phương pháp chẩn đoán khác như nội soi ống tiêu hóa (để sinh thiết), siêu âm, và CLVT để có chẩn đoán chính xác nhất.