Bài giảng môn học: Bài giảng Y học gia đình. NXB Y học (2021)
Chủ biên: Nguyễn Trung Kiên
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÕ TRƯỜNG TOẢN
KHOA Y
Bài giảng
Y HỌC GIA ĐÌNH
Biên soạn: BS.CKI. Lê Hoài Thanh
Hậu Giang – 2022
LƯU HÀNH NỘI BỘ
Bài giảng môn học: Bài giảng Y học gia đình. NXB Y học (2021)
Chủ biên: Nguyễn Trung Kiên
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÕ TRƯỜNG TOẢN
KHOA Y
Bài giảng
Y HỌC GIA ĐÌNH
Biên soạn: BS.CKI. Lê Hoài Thanh
Hậu Giang – 2022
LƯU HÀNH NỘI BỘ
Bài giảng môn học: Bài giảng Y học gia đình. NXB Y học (2021)
Chủ biên: Nguyễn Trung Kiên
LỜI GIỚI THIỆU
------------
Y học gia đình là một chuyên ngành y khoa ra đời trong thập niên 60 của thế kỷ
XX. Chuyên khoa y học gia đình là cầu nối giữa bệnh viện và cộng đồng, vì đây là y
học lâm sàng có định hướng chăm sóc dự phòng hay nói cách khác, là tầm soát sớm,
xử trí các vấn đề cấp cứu và điều trị lâu dài các vấn đề sức khỏe thường gặp tại phòng
khám ngoại trú. Ngoài việc xem xét bối cảnh gia đình trong chăm sóc người bệnh, y
học gia đình còn chú trọng chăm sóc các thành viên khỏe trong gia đình theo hưởng dự
phòng.
Bác sĩ gia đình có một đặc trưng riêng biệt và rất khác các chuyên khoa khác.
Đặc trưng này là nền tảng cho chức năng của bác sĩ gia đình trong vai trò của một bác
sĩ chăm sóc sức khỏe ban đầu phủ hợp trong hầu hết các mô hình y tế trên thế giới.
Quyển giáo trình được Bộ môn Y học gia đình biên soạn và cập nhật trong thời
điểm ngành y tế Việt Nam đang có một bước tiến rõ rệt trong việc công nhận y học gia
đình là một chuyên khoa nông cốt trong chăm sóc ban đầu. Việc áp dụng mô hình
chăm sóc sức khỏe theo nguyên lý y học gia đình tại cơ sở y tế công và tư ở các tuyến
khác nhau sẽ là một trong những giải pháp hứa hẹn cho việc giảm tải tại các tuyến y tế,
nâng cao hiệu quả chăm sóc và góp phần cải thiện sức khỏe người dân .
Đây là giáo trình quan trọng, hữu ích cho việc học tập của sinh viên các ngành
y đa khoa, y học dự phỏng, y tế công cộng, cũng như nguồn tài nguyên cho cán bộ y tế
khác trong thực hiện chăm sóc ban đầu cho người dân ở các tuyến y tế.
Trường Đại học Võ Trường Toản
Bài giảng môn học: Bài giảng Y học gia đình. NXB Y học (2021)
Chủ biên: Nguyễn Trung Kiên
LỜI TỰA
------------
Để đáp ứng nhu cầu tài liệu, phục vụ nghiên cứu học tập của sinh viên các
chuyên ngành, với mục tiêu phần lí thuyết chủ yếu giới thiệu về y học gia đình, chúng
tôi tập hợp một số bài giảng có liên quan. Giáo trình được biên soạn gồm 7 bài thuộc 4
nhóm nội dung. Bài 1 tổng quan về các nguyên lý chính của chăm sóc sức khỏe theo y
học gia đình và vai trò của bác sĩ gia đình trong hệ thống y tế. Các bài 2, 3, 4 hướng
dẫn cách tiếp cận bệnh nhân theo y học gia đình, định hướng đến gia đình, mô hình
tâm sinh lý và chú trọng đến kỹ năng giao tiếp, tư vẫn người bệnh. Bài 5 hướng dẫn
cách lọc bệnh trong các tình huống cấp cứu. Các bài 6 và 7 trình bày về khám tầm soát
bệnh theo định hướng dự phòng và lập kế hoạch chăm sóc lâu dài cho cá nhân.
Mặc dù được cập nhật hàng năm dựa trên nguồn tài liệu tham khảo trong và
ngoài nước, kết hợp với kinh nghiệm bản thân trong quá trình thực hành nghề nghiệp,
quyển giáo trình không tránh khỏi các thiếu sót. Chúng tôi trân trọng nhận được sự
đóng góp của đồng nghiệp , ban đọc để được hoàn thiện hơn.
Hậu Giang, ngày … tháng … năm 2022
BS.CKI. Lê Hoài Thanh
1
Bài giảng môn học: Bài giảng y học gia đình. NXB Y học (2021)
Chủ biên: Nguyễn Trung Kiên
CHƯƠNG I
ĐẠI CƯƠNG CHUYÊN KHOA Y HỌC GIA ĐÌNH VÀ CÁC NGUYÊN LÝ
CỦA Y HỌC GIA ĐÌNH
1.1. Thông tin chung
1.1.1. Giới thiệu tóm tắt nội dung bài học
Bài học cung cấp kiến thức tổng quát về sự ra đời của y học gia đình, sự
phát triển và các nguyên tắc trong y học gia đình, vấn đề đào tạo y học gia đình ở bậc
đại học và sau đại học.
1.1.2. Mục tiêu học tập
1. Trình bày được khái niệm Y học gia đình, các nguyên tắc chính của y học gia
đình, khái niệm và vai trò của bác sĩ gia đình.
2. Trình bày được sự phát triển Y học gia đình trên thế giới và Việt Nam, định
hướng phát triển y học gia đình tại Việt Nam giai đoạn 2016-2020.
3. Thể hiện sự chấp nhận hiệu quả của y học gia đình và chăm sóc ban đầu trong
chăm sóc sức khỏe người dân.
4. Mô tả vấn đề đào tạo y học gia đình ở bậc đại học và sau đại học.
1.1.3. Chuẩn đầu ra
Áp dụng kiến thức để nắm được các vấn đề trong y học gia đình như
nguyên tắc định hướng phát triển và đào tạo trong y học gia đình.