V t Lý 9 – Quang HìnhậTh ng H 0978.991.307ươ ồ
BÀI T P TH U KÍNHẬ Ấ
BÀI T P 1:Ậ M t v t sáng AB có d ng mũi tên cao 6cm đt vuông góc tr c chính c a th u kính h i t , ộ ậ ạ ặ ụ ủ ấ ộ ụ
cách th u kính 15cm. Th u kính có tiêu c 10 cm.ấ ấ ự
a/ D ng nh c a v t qua th u kínhự ả ủ ậ ấ
b/ Xác đnh kích th c và v trí c a nhị ướ ị ủ ả
BÀI T P 2:Ậ M t v t sáng AB có d ng mũi tên cao 6cm đt vuông góc tr c chính c a th u kính h i t , ộ ậ ạ ặ ụ ủ ấ ộ ụ
cách th u kính 10cm. Th u kính có tiêu c 15 cm.ấ ấ ự
a/ D ng nh c a v t qua th u kínhự ả ủ ậ ấ
b/ Xác đnh kích th c và v trí c a nhị ướ ị ủ ả
BÀI T P 3:Ậ M t v t sáng AB có d ng mũi tên cao 6cm đt vuông góc tr c chính c a th u kính phân k , ộ ậ ạ ặ ụ ủ ấ ỳ
cách th u kính 10cm. Th u kính có tiêu c 15 cm.ấ ấ ự
a/ D ng nh c a v t qua th u kínhự ả ủ ậ ấ
b/ Xác đnh kích th c và v trí c a nhị ướ ị ủ ả
BÀI T P 1: Ậ
6 15 10 6.10 12( )
10 5
12
à OI=AB=6cm
12 10 6.( 10) 12.10 30
6 10
AB AF
ABF OHF
OH OF
OH cm
OH
A B OH cm
A B A F
A B F OIF m
OI OF
OA OA OA cm
∆ ∆ =�
−
= = =� �
= =�
∆ ∆ =�
−
= − = =� � �
:
:
BÀI T P 2: Ậ
(1)
' ' (2)
' ' '
15 10
à ' 15 ' '
15. ' 10.(15 ') 5. 150 ' 30
F O OI
F OI F A B
F A A B
OA AB
OAB OA B
OA A B
F O OA
m OI AB
F A OA OA OA
OA OA OA OA cm
∆ ∆ =�
∆ ∆ =�
= = =� �
+
= + = =� � �
:
:
Th vào (2) => ế
10 6 30.6
' ' 18( )
30 ' ' 10
A B cm
A B
= = =�
1
H
I
F’
F
A
B’
”
A'
B
V t Lý 9 – Quang HìnhậTh ng H 0978.991.307ươ ồ
BÀI T P 3:Ậ
(1)
(2)
à
15 15. 10(15 )
15 10
25 150 6( )
F A A B
F A B F OI
F O OI
OA A B
OA B OAB
OA AB
F A OA OF OA OA
m OI AB
F O OA OF OA
OA OA OA OA
OA OA cm
∆ ∆ =�
∆ ∆ =�
−
= = =� �
−
= = −� �
= =� �
:
:
Th vào (2) ế
10 6 6.6 3,6( )
6 10
OA AB A B cm
OA A B A B
= = = =� � �
Qua m t th i gian gi ng d y, tôi nh n th y v i cách làm trên h c sinh có th v hình r t d dàng ộ ờ ả ạ ậ ấ ớ ọ ể ẽ ấ ễ
nh ng lúng túng m t tính toán vì các b c gi i nhi u, g m có 2 m u ch t chính, đó là b t c u gi a 2 ư ở ặ ướ ả ề ồ ấ ố ắ ầ ữ
c p t l và gi i ph ng trình đ tìm ra các s li u c a nh mà đ bài yêu c u. Do đó, tôi ch n l a cách ặ ỷ ệ ả ươ ể ố ệ ủ ả ề ầ ọ ự
v nh bao g m 2 tia, m t tia qua quang tâm O và m t tia đi qua tiêu đi m. C th cách làm c a tôi nh ẽ ả ồ ộ ộ ể ụ ể ủ ư
sau:
BÀI T P 1:Ậ
FA = OA - OF = 15 – 10 = 5 cm
ΔFAB~ΔFOI =>
5 6 10.6 12
10 5
FA AB OI cm
FO OI OI
= = = =� �
Ta có: A’B’ = OI = 12 cm
ΔOAB~ΔOA’B’ =>
15 6 15.12 30
12 6
OA AB OA cm
OA A B OA
= = = =� �
BÀI T P 2:Ậ
FA = OF - OA = 15 – 10 = 5 cm
ΔFAB~ΔFOI =>
5 6 15.6 18
15 5
FA AB OI cm
FO OI OI
= = = =� �
Ta có: A’B’ = OI = 18 cm
ΔOAB~ΔOA’B’ =>
10 6 18.10 30
18 6
OA AB OA cm
OA A B OA
= = = =� �
2
I
A'
F
A
B
B’
”
V t Lý 9 – Quang HìnhậTh ng H 0978.991.307ươ ồ
BÀI T P 3:Ậ
F’A = OF’ + OA = 15 + 10 = 25 cm
ΔF’AB~ΔF’OI =>
25 6 15.6 3,6
15 25
F A AB OI cm
F O OI OI
= = = =� �
Ta có: A’B’ = OI = 3,6 cm
ΔOAB~ΔOA’B’ =>
Các bài toán d ng ngh ch:ạ ị
BÀI T P 1:Ậ M t v t sáng AB có d ng mũi tên đt vuông góc tr c chính c a th u kính h i ộ ậ ạ ặ ụ ủ ấ ộ
t cho nh th t cao 12 cm, cách th u kính 30 cm. Th u kính có tiêu c 10 cm.ụ ả ậ ấ ấ ự
Xác đnh kích th c và v trí c a v t.ị ướ ị ủ ậ
Cách gi i:ả
FA’ = OA’ - OF = 30– 10 = 20 cm
ΔF’A’B’~ΔF’OI =>
' ' ' ' 20 12 10.12 6
' 10 20
F A A B OI cm
F O OI OI
= = = =� �
Ta có: AB = OI = 6 cm
ΔOAB~ΔOA’B’ =>
6 30.6 15
30 12 12
OA AB OA OA cm
OA A B
= = = =� �
BÀI T P 2:Ậ M t v t sáng AB có d ng mũi tên đt vuông góc tr c chính c a th u kính h i t cho nh o ộ ậ ạ ặ ụ ủ ấ ộ ụ ả ả
cao 18cm, cách th u kính 30cm. Th u kính có tiêu c 15 cm.ấ ấ ự
Xác đnh kích th c và v trí c a nhị ướ ị ủ ả
3
O
A
B
F
A'
B'I
F'
O
c
ó
m
ộ
t
I
B
B'
A'
A
V t Lý 9 – Quang HìnhậTh ng H 0978.991.307ươ ồ
Cách gi i:ả
F’A’ = OF’ + OA’ = 15 + 30 = 45 cm
ΔF’A’B’~ΔF’OI =>
' ' ' ' 45 18 15.18 6
' 15 45
F A A B OI cm
F O OI OI
= = = =� �
Ta có: AB = OI = 6 cm
ΔOAB~ΔOA’B’ =>
6 30.6 10
30 18 18
OA AB OA OA cm
OA A B
= = = =� �
BÀI T P 3:Ậ M t v t sáng AB có d ng mũi tên đt vuông góc tr c chính c a th u kính phân k , cho nh ộ ậ ạ ặ ụ ủ ấ ỳ ả
cao 3,6 cm và cách th u kính 6cm. Th u kính có tiêu c 15 cm.ấ ấ ự
Xác đnh kích th c và v trí c a nhị ướ ị ủ ả
Cách gi i:ả
F’A’ = OF’ – OA’ = 15 – 6 = 9 cm
ΔF’A’B’~ΔF’OI =>
' ' 9 3, 6 15.3,6 6
15 9
F A A B OI cm
F O OI OI
= = = =� �
Ta có: AB = OI = 6 cm
ΔOAB~ΔOA’B’=>
6 6.6 10
6 3, 6 3, 6
OA AB OA OA cm
OA A B
= = = =� �
Bài 3: V t sáng AB đt trên tr c chính c a m t th u kính cho nh A'B' nh hình v . ậ ặ ụ ủ ộ ấ ả ư ẽ
a) V hình xác đnh quang tâm và các tiêu đi m c a th uẽ ị ể ủ ấ
kính.
b) Tính tiêu c c a th u kính bi t nh A'B' cao g p 2 l nự ủ ấ ế ả ấ ầ
AB và kho ng cách AA' = 45cm. ( ĐS : f = 10cm)ả
4
B
B
'
A
'
A