Biên So n: Võ Minh Đoanạ Ôn t p – Vât lý 11 – M t và d ng c quang h cậ ắ ụ ụ ọ 1
M T VÀ D NG C QUANG H CẮ Ụ Ụ Ọ
Bài 1: M t m t c a ng i có đi m c c c n cách m t 10 cm, đi m c c vi n cách m t 1m.ắ ộ ủ ườ ể ự ậ ắ ể ự ễ ắ
1. M t b t t gì. Ng i này c n đeo kính gì và tiêu c bao nhiêu đ nhìn rõ v t xa vô c c mà khôngắ ị ậ ườ ầ ự ể ậ ở ự
đi u ti t.ề ế
2. Khi đeo kính trên, ng i này nhìn đ c v t g n nh t cách m t bao nhiêu. Bi t kính đeo sát m t.ườ ượ ậ ầ ấ ắ ế ắ
Bài 2: M t c a m t quan sát viên có c n đi m cách m t 15 cm và kho ng nhìn rõ là 35cm.ắ ủ ộ ậ ể ắ ả
1. Quan sát viên c n đeo sát m t m t th u kính lo i nào và t s bao nhiêu đ nhìn rõ v t đ t cách m tầ ắ ộ ấ ạ ụ ố ể ậ ặ ắ
20 cm mà không đi u ti t. Tính kho ng c c c n khi đeo kính.ề ế ả ự ậ
2. Quan sát viên nhìn đáy h n c sâu 1 m. M t đ t cách m t n c 10 cm. Quan sát viên có nhìn rõ đáyồ ướ ắ ặ ặ ướ
h không n u:ồ ế
a. Không mang kính.
b. Mang kính nói trên. Trong tr ng h p này, m t nhìn th y đáy h cách m t bao nhiêu. Cho bi t chi tườ ợ ắ ấ ồ ắ ế ế
su t c a n c là 4/3.ấ ủ ướ
Bài 3: M t ng i có gi i h n nhìn rõ cách m t t 10 cm đ n 100 cm.ộ ườ ớ ạ ắ ừ ế
1. M t ng i này b t t gì? Vì sao? Xác đ nh đ bi n thiên đ t c a th y tinh th c a m t ng i này tắ ườ ị ậ ị ộ ế ộ ụ ủ ủ ể ủ ắ ườ ừ
tr ng thái không đi u ti t đ n tr ng thái đi u ti t t i đa.ạ ề ế ế ạ ề ế ố
2. Ng i này dùng g ng c u lõm bán kính R = 75 cm đ soi m t. H i ph i đ t g ng cách m t baoườ ươ ầ ể ặ ỏ ả ặ ươ ắ
nhiêu đ ng i y nhìn th y nh c a mình cùng chi u khi m t không đi u ti t. V hình trong tr ngể ườ ấ ấ ả ủ ề ắ ề ế ẽ ườ
h p này.ợ
Bài 4: M t ng i vi n th nhìn đ c g n nh t cách m t 50 cm.ộ ườ ễ ị ượ ầ ấ ắ
1. Mu n đ c sách rõ nh t kho ng cách 20 cm thì ng i này ph i đeo kính gì và có đ t b ng baoố ọ ấ ở ả ườ ả ộ ụ ằ
nhiêu?
2. Sau khi đeo kính, ng i này nhìn g n nh t và xa nh t đ c bao nhiêu? Coi kính đeo sát m t.ườ ầ ấ ấ ượ ắ
Bài 5: M t ng i c n th có kho ng nhìn rõ t 10 cm đ n 100 cm.ộ ườ ậ ị ả ừ ế
1. Mu n nhìn đ c v t xa vô c c mà không đi u ti t thì m t ph i đeo kính có đ t bao nhiêu?ố ượ ậ ở ự ề ế ắ ả ộ ụ
2. Sau khi đã đeo kính r i thì m t có th nhìn rõ v t trong gi i h n nào?ồ ắ ể ậ ớ ạ
3. Mu n đ c sách rõ nh t nh m t bình th ng thì m t ph i đeo kính có đ t bao nhiêu? N u khôngố ọ ấ ư ắ ườ ặ ả ộ ụ ế
mu n thay kính thì ph i dán thêm vào ph n d i c a th u kính cũ ( câu 1) m t th u kính lo i nào và cóố ả ầ ướ ủ ấ ở ộ ấ ạ
tiêu c bao nhiêu? Coi kính đeo sát m t.ự ắ
Bài 6: M t th u kính h i t (L1) t o m t nh th t cao b ng n a v t khi v t đ t cách th u kính 15 cm.ộ ấ ộ ụ ạ ộ ả ậ ằ ử ậ ậ ặ ấ
1. Tính tiêu c và đ t c a kính (L1).ự ộ ụ ủ
2. Đ t kính (L1) cách m t m t ng i 5 cm r i dichuy n m t v t tr c kính thì th y r ng m t nhìn rõ v tặ ắ ộ ườ ồ ể ộ ậ ướ ấ ằ ắ ậ
cách m t t 75 mm đ n 95 mm. Xác đ nh kho n c c c n và c c vi n c a m t.ắ ừ ế ị ả ự ậ ự ễ ủ ắ
3. M t ng i này m t t t gì? Mu n nhìn rõ các v t xa mà không đi u ti t thì ng i đó ph i đeo kínhắ ườ ắ ậ ố ậ ở ề ế ườ ả
(L2) có đ t b ng bao nhiêu? Xác đ nh đi m c c c n khi đeo kính (L2). Coi kính đeo sát m t.ộ ụ ằ ị ể ự ậ ắ
Bài 7: V t kính c a m t máy nh có d ng ph ng - l i làm b ng th y tinh có chi t su t n =1,6. Bán kínhậ ủ ộ ả ạ ẳ ồ ằ ủ ế ấ
cong c a m t l i là R = 6cm.ủ ặ ồ
1. Tính đ t c a th u kính.ộ ụ ủ ấ
2. Dùng máy nh này đ ch p nh m t ng i ch y ngang qua v i v n t c 18 km/h theo ph ng vuôngả ể ụ ả ộ ườ ạ ớ ậ ố ươ
góc v i tr c chính c a v t kính, cách máy nh 5m. H i th i gian m ng kính t i đa là bao lâu đ ànhớ ụ ủ ậ ả ỏ ờ ở ố ố ể
v n còn rõ ? Bi t r ng nh không b nhòe khi m t đi m nh không d ch chuy n quá 0,2 mm trên phim.ẫ ế ằ ả ị ộ ể ả ị ể
Bài 8: M t ng i vi n th có c c đi m cách m t 1,2m mu n đ c m t quy n sách cách m t 30 cm.ộ ườ ễ ị ự ể ắ ố ọ ộ ể ắ
1. Tính đ t c a th u kính ph i đeo đ đ c rõ nh t.Coi m t đ t sát kính.ộ ụ ủ ấ ả ể ọ ấ ắ ặ
2. N u ng i này ch có lo i kính có tiêu c 36 cm thì ph i đ t kính cách m t bao nhiêu đ th y đ c rõế ườ ỉ ạ ự ả ặ ắ ể ấ ượ
nh t? Quy n sách v n đ t cách m t 30 cm.ấ ể ẫ ặ ắ
Bài 9: M t h c sinh do th ng xuyên đ t sách cách m t 11 cm khi đ c nên sau m t th i gian h c sinhộ ọ ườ ặ ắ ọ ộ ờ ọ
này không còn nhìn rõ đ c nh ng v t cách m t h n 101 cm.ượ ữ ậ ở ắ ơ
1. M t c a h c sinh này b t t gì? Có nh ng cách nào đ kh c ph c t t đó?ắ ủ ọ ị ậ ữ ể ắ ụ ậ
2. Xác đ nh kho ng nhìn rõ c a m t khi h c sinh này đeo kính đ nhìn rõ nh ng v t xa vô cùng mà m tị ả ủ ắ ọ ể ữ ậ ở ắ
không đi u ti t? Bi t kính đeo cách m t 1 cm.ề ế ế ắ
Bài 10: M t ng i có m t c n th khi v già ch nhìn rõ đ c nh ng v t cách m t t 0,4 m đ n 1 m.ộ ườ ắ ậ ị ề ỉ ượ ữ ậ ắ ừ ế
1. Ng i này ph i đeo kính (L1) lo i gì và đ t b ng bao nhiêu đ m t nhìn rõ nh ng v t xa vô c cườ ả ạ ộ ụ ằ ể ắ ữ ậ ở ự
mà không đi u ti t?ề ế
Biên So n: Võ Minh Đoanạ Ôn t p – Vât lý 11 – M t và d ng c quang h cậ ắ ụ ụ ọ 2
2. Đ có th đ c sách cách m t 20 cm khi m t đi u ti t t i đa, ng i này c n g n thêm vào ph n d iể ể ọ ắ ắ ề ế ố ườ ầ ắ ầ ướ
c a (L1) m t th u kính h i t (L2) có đ t b ng bao nhiêu. (Khi đ c, m t nhìn qua c (L1) và (L2). Bi tủ ộ ấ ộ ụ ộ ụ ằ ọ ắ ả ế
kính đeo sát m t.ắ
Bài 11: Khi đeo sát m t c n th môt th u kính phân kỳ có đ t D = -1dp, m t nhìn rõ v t vô c c màắ ậ ị ấ ộ ụ ắ ậ ở ự
không ph i đi u ti t và nhìn rõ v t đ t cách 25 cm n u đi u ti t t i đa.ả ề ế ậ ặ ế ề ế ố
1. Đ t c a m t có th thay đ i trong kho ng nào, cho bi t kho ng cách t quang tâm c a m t đ nộ ụ ủ ắ ể ổ ả ế ả ừ ủ ắ ế
võng m c là 16 mm.ạ
2. N u thay th u kính trên b ng m t th u kính phân kỳ có đ t -0,5 dp thì m t có th nhìn rõ v t đ tế ấ ằ ộ ấ ộ ụ ắ ể ậ ặ
trong kho ng nào tr c m t?ả ướ ắ
Bài 12: M t kính lúp trên vành kính có ghi kí hi u X12,5.ộ ệ
1. Kí hi u trên có ý nghĩa gì?ệ
2. M t có kho ng c c c n 20 cm đ t t i tiêu đi m nh c a kính đ nhìn v t AB d i góc trông 0,05 rad.ắ ả ự ậ ặ ạ ể ả ủ ể ậ ướ
Xác đ nh đ l n c a AB và góc trông nh A’B’ c a v t AB khi m t đi u ti t t i đa.ị ộ ớ ủ ả ủ ậ ắ ề ế ố
Bài 13: M t kính hi n vi có v t kính (L1) có tiêu c f1 = 10 cm, th kính (L2) có tiêu c f2 = 2 cm và độ ể ậ ự ị ự ộ
dài quang h c = 18 cm. M t bình th ng có đi m c c c n cách m t 25cm đ t t i tiêu đi m nh c a thọ ắ ườ ể ự ậ ắ ặ ạ ể ả ủ ị
kính.
1. Xác đ nh ph m vi đ t v t tr c v t kính đ m t có th nhìn rõ nh c a v t qua kính.ị ạ ặ ậ ướ ậ ể ắ ể ả ủ ậ
2. Quan sát nh c a m t h ng huy t c u có đ ng kính 7 mm qua kính. Tính góc trông nh c a các h ngả ủ ộ ồ ế ầ ườ ả ủ ồ
huy t c u qua kính trong tr ng h p ng m ch ng vô c c.ế ầ ườ ợ ắ ừ ở ự
Bài 14: M t kính hi n vi h c sinh có v t kính có tiêu c f1 = 2,4 cm, th kính có tiêu c f2 = 4 cm vàộ ể ọ ậ ự ị ự
kho ng cách gi a hai kính b ng 16 cm. M t v t AB đ t tr c v t kính.ả ữ ằ ộ ậ ặ ướ ậ
1. M t h c sinh A không có t t có kho ng nhìn rõ ng n nh t là 24 cm. H c sinh này quan sát nh c a v tắ ọ ậ ả ắ ấ ọ ả ủ ậ
AB tr ng thái không đi u ti t. Tính kho ng cách t v t AB đ n v t kính và đ b i giác trongở ạ ề ế ả ừ ậ ế ậ ộ ộ
tr ngh p này.ườ ợ
2. M t h c sinh B có đi m c c vi n cách m t 36 cm quan sát ti p ngay sau h c sinh A. H i ph i d chắ ọ ể ự ễ ắ ế ọ ỏ ả ị
chuy n v t AB nh th nào đ khi B đ t m t sát vào th kính thì s nhìn rõ nh c a AB mà không ph iể ậ ư ế ể ặ ắ ị ẽ ả ủ ả
đi u ti t.ề ế
Bài 15: V t kính c a m t kính thiên văn có tiêu c f1 = 1,2 m.ậ ủ ộ ự
1. H i th kính ph i có tiêu c f2 b ng bao nhiêu đ cho kính có đ b i giác G = 60 khi h vô tiêu.ỏ ị ả ự ằ ể ộ ộ ệ
2. Kính đang tr ng thái vô tiêu. H i ph i d ch chuy n th kính nh th nào đ có th ghi lên phim m tở ạ ỏ ả ị ể ị ư ế ể ể ộ
nh l n h n nh cho b i v t kính 5 l n. Khi đó phim đ t t i đâu?ả ớ ơ ả ở ậ ầ ặ ạ
3. nh c a hai ngôi sao (coi nh hai đi m) ch p đ c trên phim s phân bi t đ c n u chúng cách xaẢ ủ ư ể ụ ượ ẽ ệ ượ ế
nhau 30 cm tr lên. Tính c giác nh nh t c a hai ngôi sao, sao cho nh c a chúng có th phân bi t đ cở ự ỏ ấ ủ ả ủ ể ệ ượ
trên phim.
Chuyên đ 1: CÁC T T C A M T VÀ CÁCH S Aề Ậ Ủ Ắ Ử
Bài 1: M¾t cña mét nguêi cã ®iÓm cùc viÔn Cv ®iÓm cùc cËn Cc c¸ch m¾t lÇn
luît là 0,5m và 0,15m.
a. Nguêi này bÞ tËt g× vÒ m¾t .[ §S: CËn thÞ ]
b. Ph¶i ghÐp s¸t vào m¾t thÊu kÝnh cã ®é tô bao nhiªu ®Î nh×n thÊy vËt
®Æt c¸ch m¾t 20m kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt.[ §S: D=-1,95dp]
c. Ngêi này quan s¸t mét vËt cao 4cm c¸ch m¾t 0,5m. TÝnh gãc tr«ng cña
vËt qua m¾t thuêng và m¾t mang kÝnh nãi ë c©u b.[ §S: 0,08rad]
Bài 2: Mét m¾t thuêng vÒ già khi ®iÒu tiÕt tèi ®a th× t¨ng ®é tô cña thñy
tinh thÓ 1dp.
a. X¸c ®Þnh ®iÓm cùc cËn và cùc viÔn.[ §S: 100cm, v« cùc]
b. TÝnh ®é tô cña thÊu kÝnh ph¶i mang ®Ó m¾t thÊy mét vËt c¸ch m¾t 25cm
kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt, biÕt kÝnh c¸ch m¾t 2cm. [§S: D=4,35dp]
Bài 3: Mét m¾t cËn thÞ vÒ gìa cã ®iÓm cùc viÔn và cùc cËn c¸ch m¾t lÇn
luît là 100cm và 40cm.
a. TÝnh ®é tô cña thÊu kÝnh ph¶i ghÐp s¸t vào m¾t ®Ó nh×n thÊy vËt ë v«
cùc kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt
[§S: D=-1dp]
Biên So n: Võ Minh Đoanạ Ôn t p – Vât lý 11 – M t và d ng c quang h cậ ắ ụ ụ ọ 3
b. §Ó cã thÓ dïng kÝnh L1 nãi trªn khi ®äc s¸ch ngêi ta ghÐp s¸t vào phÇn
díi cña L1 thÊu kÝnh L2 sao cho khi m¾t nh×n qua hÖ thÊu kÝnh này cã thÓ
®äc s¸ch ®Æt c¸ch m¾t 20cm. TÝnh tiªu cù cña L2 [§S: f2=28,6cm]
c. L2 là mét thÊu kÝnh máng, cã hai mÆt cÇu cïng b¸n kÝnh R. Thñy tinh
làm thÊu kÝnh cã chiÕt suÊt n=1,5. TÝnh R. [§S: R=28,6cm]
Bài 4: M¾t cña mét nguêi cËn thÞ cã ®iÓm cùc viÔn c¸ch m¾t 20cm.
a. §Ó söa tËt này nguêi ®ã ph¶i ®eo kÝnh g× và cã ®é tô b¨ng bao nhiªu ®ể
nh×n râ c¸c vËt ở xa v« cïng kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt. [§S: ph©n k×, -5dp].
b. Nguêi này muèn ®äc mét th«ng b¸o c¸ch m¾t 40cm nhưng kh«ng cã kính cËn
mà l¹i sö dông mét thÊu kÝnh ph©n k× cã tiªu cù 15cm. §Ó ®äc ®uîc th«ng
b¸o trªn mà kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt th× ph¶i ®Æt thÊu kÝnh ph©n k× c¸ch m¾t
bao nhiªu? [§S: 10cm].
Bài 5: Mét nguêi cËn thÞ ph¶i ®eo kÝnh cã ®é tô -4dp míi nh×n râ c¸c vËt
ë xa v« cïng. Khi ®eo kÝnh nguêi
®ã chØ ®äc ®îc trang s¸ch c¸ch m¾t Ýt nhÊt là 25cm.
a. X¸c ®Þnh giíi h¹n nh×n râ cña m¾t nguêi cËn thÞ này.[ §S: tõ 12,5cm
®Õn25cm].
b. Nguêi này kh«ng ®eo kÝnh nhưng mu nố quan s¸t chi tiÕt cña mét h×nh vÏ
ë ®¸y chËu. M¾t chØ cã thÓ ®Æt c¸ch ®¸y chËu Ýt nhÊt 16cm. Ph¶i ®æ nuíc
®Ðn ®é cao trong chËu ®Ó nguêi này quan s¸t ®uîc h×nh vÏ víi gãc tr«ng
lín nhÊt? [§S: 14cm]
Bài 6: Mét nguêi cËn thÞ ph¶i ®eo s¸t m¾t mét kÝnh cã ®é tô -2dp ®Ó nh×n
râ c¸c vËt n»m c¸ch m¾t tõ 20cm ®Õn v« cùc .
a. X¸c ®Þnh giíi h¹n nh×n râ cña m¾t nguêi Êy khi kh«ng ®eo kÝnh. [§S:
tõ 14,3cm ®Õn50cm]
b. Nguêi Êy kh«ng ®eo kÝnh và soi m×nh truíc mét gu¬ng cÇu lâm cã tiªu cù
40cm. Hái gu¬ng ph¶i ®Æt c¸ch m¾t mét kho¶ng bao nhiªu? [§S:
6,5cmd17,8cm].
Bài 7: Mét nguêi ®øng tuæi khi ph¶i nh×n nh÷ng vËt ë xa th× kh«ng ph¶i
®eo kÝnh và m¾t kh«ng ph¶i ®iÒu tiÕt. Nhưng khi ®eo kÝnh sè 1 th× ®äc
®uîc trang s¸ch ®Æt c¸ch m¾t gÇn nhÊt là 25cm .
a. X¸c ®Þnh kho¶ng c¸ch tõ m¾t nguêi Êy ®Ðn ®iÓm cùc cËn và ®iÓm cùc viÔn
khi kh«ng ®eo kÝnh.
[ §S: OCc = 33,33cm; OCv = ].
b. X¸c ®Þnh ®é biÕn thiªn ®é tô cña m¾t nguêi Êy tï tr¹ng th¸i ®iÒu tiÕt
cùc ®¹i ®Õn tr¹ng th¸i m¾t kh«ng ®iÒu tiÕt. [§S: D=3dp]
Bài 8: Mét nguêi nh×n râ ®uîc nh÷ng vËt ë xa nhÊt c¸ch m¾t 50cm và ë gÇn
nhÊt c¸ch 15cm.
a. M¾t bÞ tËt g×? TÝnh ®é tô cña kÝnh nguêi Êy ph¶i ®eo ®Ó söa tËt, kÝnh
®eo s¸t m¾t. Khi ®eo kÝnh nguêi Êy nh×n râ ®uîc nh÷ng vËt nào truíc m¾t .
[ §S: -2dp vμ 21,4cm ®Õn v« cùc]
c. Nguêi Êy kh«ng ®eo kÝnh và soi mÆt m×nh trong mét gu¬ng cÇu lâm b¸n
kÝnh 120cm. Hái ph¶i ®Æt gu¬ng trong kho¶ng nào tr cướ m¾t ®Ó nguêi Êy nh×n
thÊy ¶nh cña m×nh trong gu¬ng. [§S: 7cm d20cm]
Bài 9: Mét nguêi mang kÝnh cã ®é tô D=-2dp chØ cã thÎ nh×n râ ®uîc nh÷ng
v t ậnh×n c¸ch m¾t tõ 20cm ®Õn v« cùc.
a. M¾t nguêi này bÞ tËt g×? [§S: cËn thÞ].
b. Nguêi này kh«ng mang kÝnh và dïng mét kÝnh lóp , trªn vành kÝnh lóp cã
ghi ký hiÖu X5 ®Ó quan s¸t mét vËt nhá . KÝnh ®Æt c¸ch m¾t 5cm. Hái ph¶i
®Æt vËt trong kho¶ng nào truíc kÝnh . TÝnh ®é béi gi¸c thu ®îc
[§S: 3,25cmd4,5cm; Gc =Gv=2,86]
Chuyên đ 2: CÁC D NG C QUANG H C B TR CHO M Tề Ụ Ụ Ọ Ổ Ợ Ắ
Biên So n: Võ Minh Đoanạ Ôn t p – Vât lý 11 – M t và d ng c quang h cậ ắ ụ ụ ọ 4
Bài 1: Mét kÝnh lóp là thÊu kÝnh héi tô cã ®é tô +10 dp.
a. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh khi ng¾m chõng ë v« cùc. [§S: 2,5]
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh và sè phãng ®¹i cña ¶nh khi nguêi quan s¸t
ng¾m chõng ë ®iÓm cùc cËn. Cho biÕt OCc =25cm. M¾t ®Æt s¸t kÝnh. (§S: G
= |k| = 3,5)
Bài 2: Mét nguêi cËn thÞ cã c¸c ®iÓm Cc, Cv c¸ch m¾t lÇn luît 10cm và 50
cm. Nguêi này dïng kÝnh lóp cã ®é tô +10 dp ®Ó quan s¸t mét vËt nhá. M¾t
®Æt s¸t kÝnh.
a. VËt ph¶i ®Æt trong kho¶ng nào truíc kÝnh? [§S: 5cm  d  8,3 cm]
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh và sè phãng ®¹i cña ¶nh trong c¸c truêng hîp
sau:
 Ng¾m chõng ë Cv.[ §S:6]
 Ng¾m chõng ë v« cùc [§S: k=2 vμG=12]
Bài 3: KÝnh lóp cã f = 4cm. M¾t nguêi quan s¸t cã giíi h¹n nh×n râ tõ
11cm ®Õn 65cm. M¾t ®Æt c¸ch kÝnh 5cm.
a. X¸c ®Þnh ph¹m vi ng¾m chõng [§S:
2,43,75cm]
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh øng víi truêng hîp m¾t kh«ng ®iÒu tiÕt
[§S: 2,7]
Bài 4:Mét nguêi ®øng tuæi khi nh×n nh÷ng vËt ë xa th× kh«ng ph¶i ®eo
kÝnh nhung khi ®eo kÝnh cã ®é tô sè 1dp th× ®äc ®uîc trang s¸ch ®Æ c¸ch
m¾t gÇn nhÊt lμ 25cm.
a. X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña c¸c ®iÓm cùc viÔn vμ cùc cËn cña m¾t ngêi này.
[§S: ; 33,3cm]
b. X¸c ®Þnh ®é biÕn thiªn cña ®é tô m¾t nguêi này tõ tr¹ng th¸i kh«ng
®iÒu tiÕt ®Õn ®iÒu tiÕt tèi ®a.
[§S:D = 3dp]
c. Nguêi này bá kÝnh ra và dïng mét kÝnh lóp trªn vành cã ghi x8 ®Ó quan
s¸t mét vËt nhá (lÊy D = 25cm). M¾t c¸ch kÝnh 30 cm. Ph¶i ®Æt vËt trong
kho¶ng nào truíc kÝnh ? X¸c ®Þnh ph¹m vi biÕn thiªn cña ®é béi gi¸c ¶nh
[§S: 1,61cm  d 3,13cm ; 2,07 G 10,67]
Bài 5: Mét nguêi cËn thÞ cã ®iÓm cùc viÔn c¸ch m¾t 50 cm.
a. X¸c ®Þnh ®é tô cña kÝnh mà nguêi này ph¶i ®eo ®Ó cã thÓ nh×n râ mét
vËt ë xa v« cïng kh«ng ®iÒu tiÕt
[§S : D= -2 dp]
b. Khi ®eo kÝnh, nguêi này cã thÓ ®äc đ c ượ trang s¸ch c¸ch m¾t ngÇn nhÊt
là 20cm. [§S: OCc = 14,3 cm]
c. §Ó ®äc ®uîc nh÷ng dßng ch÷ nhá mà kh«ng cÇn ph¶i ®iÒu tiÕt, nguêi này
bá kÝnh ra và dïng mét kÝnh lóp cã tiªu cù 5cm ®Æt s¸t m¾t. Khi ®ã ph¶i
®Æt trang s¸ch c¸ch kÝnh lóp bao nhiªu ? TÝnh sè béi gi¸c cña ¶nh.
[§S: C¸ch 4,54 cm; G= 3,14]
Bài 6: VËt kÝnh và thÞ kÝnh cña mét kÝnh hiÓn vi cã c¸c tiªu cù lÇn luît
là f1 = 1cm; f2 = 4cm, hai kÝnh c¸ch nhau 17cm.
a. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh khi ng¾m chõng ë v« cùc.Cho D = 25cm.
[§S: = 75]
b. TÝnh sè béi gi¸c cña kÝnh vμ sè phãng ®¹i cña ¶nh khi ng¾m chõng ë
®iÓm cùc cËn. [§S= 91]
Bài 7: VËt kÝnh và thÞ kÝnh cña mét kÝnh hiÓn vi cã c¸c tiªu cù lÇn luît
là f1 = 1cm; f2 = 4cm. §é dài quang häc cña kÝnh là  = 15cm. Nguêi quan
s¸t cã ®iÓm Cc c¸ch m¾t 20cm vμ ®iÓm Cv ë v« cùc. Hái ph¶i ®Æt vËt trong
kho¶ng nào truíc kÝnh ? [§S: d = 0,03m]
Bài 8: VËt kÝnh và thÞ kÝnh cña mét kÝnh hiÓn vi cã tiªu cù lÇn luît là
4mm và 25mm. C¸c quang t©m c¸ch nhau 160mm.
Biên So n: Võ Minh Đoanạ Ôn t p – Vât lý 11 – M t và d ng c quang h cậ ắ ụ ụ ọ 5
a. §Þnh vÞ trÝ vËt ®Ó ¶nh sau cïng ë v« cùc.
[§S: C¸ch vËt kÝnh 4,122mm]
b. Ph¶i rêi toàn bé kÝnh theo chiÒu nào, bao nhiªu, ®Ó cã thÓ t¹o ®uîc
¶nh cña vËt lªn màn ®Æt c¸ch thÞ kÝnh 25cm?TÝnh ®é lín cu¶ ¶nh biÕt r»ng
®é lín cña vËt là 1mm. [§S: Lïi 2,7 m ; 288mm]
Bài 9: KÝnh hiÓn vi cã vËt kÝnh O1 tiªu cù f1 = 0.8cm và thÞ kÝnh O2 tiªu
cù f2 = 2cm. Kho¶ng c¸ch gi÷a hai kÝnh là l = 16m.
a. KÝnh ®uîc ng¾m chõng ë v« cùc. TÝnh kho¶ng c¸ch tõ vËt ®Õn vËt kÝnh và
sè béi gi¸c. BiÕt nguêi quan s¸t cã m¾t b×nh thuêng víi kho¶ng nh×n râ
ng¾n nhÊt lμ D =25cm. [§S: d1=O,848cm; Gx=206]
b. Gi÷ nguyªn vÞ trÝ vËt vμ vËt kÝnh, ta dÞch thÞ kÝnh mét kho¶ng nhá ®Ó
thu ®uîc ¶nh cña vËt trªn màn ®Æt c¸ch thÞ kÝnh (ë vÞ trÝ sau) 3Ocm. TÝnh
®é dÞch chuyÓn cña thÞ kÝnh, x¸c ®Þnh chiÒu dÞch chuyÓn. TÝnh sè phãng
®¹i cña ¶nh. [§S: Dêi ra xa vËt kÝnh ®o¹n 0,143cm;
k =231]
Bài 10: VËt kÝnh cña kÝnh hiÓn vi cã tiªu cù f1 =1cm; thÞ kÝnh cã tiªu cù
f2 =4cm. §é dài quang häc cña kÝnh là 16cm. Nguêi quan s¸t cã m¾t kh«ng
bÞ tËt và cã kho¶ng nh×n râ ng¾n nhÊt là 20cm.
a. Ph¶i ®Æt vËt trong kho¶ng nào truíc vËt kÝnh ®Ó nguêi quan s¸t cã thÓ
nh×n thÊy ¶nh cña vËt qua kÝnh ? [§S:1,0600cm  d  1,0625cm]
b. TÝnh sè béi gi¸c cña ¶nh trong c¸c truêng hîp ng¾m chõng ë v« cùc và ë
®iÓm cùc cËn . [§S: 80;100]
c. N¨ng suÊt ph©n li cña m¾t nguêi quan s¸t là 2’. TÝnh kho¶ng c¸ch ng¾n
nhÊt gi÷a hai ®iÓm trªn vËt mà nguêi quan s¸t cßn ph©n biÖt ®uîc ¶nh qua
kÝnh khi ng¾m chõng ë v« cùc. [ §S: 1,43m]
Bài 11: VËt kÝnh cña mét kÝnh thiªn v¨n häc sinh cã tiªu cù f1 = 1,2m.
ThÞ kÝnh là mét thÊu kÝnh héi tô cã tiªu cù f2 =4cm.
a. TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai kÝnh và ®é béi gi¸c cña thiªn v¨n khi ng¾m
chõng ë v« cùc. [§S:124cm; 30]
b. Mét häc sinh dïng kÝnh thiªn v¨n nãi trªn ®Ó quan s¸t MÆt Tr¨ng .
§iÓm cùc viÔn cña häc sinh này c¸ch m¾t 50cm.TÝnh kho¶ng c¸ch gi÷a hai
kÝnh và ®é béi gi¸c cña kÝnh khi häc sinh ®ã quan s¸t kh«ng ®iÒu tiÕt
m¾t. [§S: 123,7cm; 32,4]
Bài 12: Cho hai thÊu kÝnh héi tô 01 và 02 ®ång trôc, cã tiªu cù lÇn luît
là f1=30cm và f2 =2cm. VËt s¸ng ph¼ng AB ®uîc ®Æt vu«ng gãc víi trôc
chÝnh cña hÖ truíc O1. ¶nh cuèi cïng t¹o bëi hÖ là A2’B2’.
a. T×m kho¶ng c¸ch gi÷a hai thÊu kÝnh ®Ó ®é phãng ®¹i cña ¶nh sau cïng
kh«ng phô thuéc vÞ trÝ vËt AB truíc
hÖ. [§S: O1O2 = f1+f2 =32cm]
b. HÖ hai thÊu kÝnh ®uîc gi÷ nguyªn nh ư ở c©u trªn, vËt AB ®uîc đ t ặra rÊt
xa O1 (A ë trªn trôc chÝnh). VÏ ®uêng ®i cña mét chïm tia s¸ng tõ B. HÖ
hai thÊu kÝnh này ®uîc sö dông cho c«ng dông g× ?
[§S: Làm kÝnh thiªn v¨n]
c. Mét nguêi ®Æt m¾t (kh«ng cã tËt) s¸t sau thÊu kÝnh O2 ®Ó quan s¸t ¶nh
cña vËt AB trong ®iÒu kiÖn cña c©u b. TÝnh sè béi gi¸c cña ¶nh . Cã nhËn
xÐt g× vÒ mèi liªn hÖ gi÷a sè phãng ®¹i vμ sè béi gi¸c cña ¶nh
[ §S: Gx = 15; Gx = (1/|
k|)2]