Báo cáo khoa học: "nâng cao hiệu quả gia cố đá của các vì neo ma sát kiểu ống chẻ"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

56
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt: Các vì neo ma sát kiểu ống chẻ (VNOC) tuy đã có nhiều -u điểm, nh-ng vẫn còn một số nh-ợc điểm làm hạn chế khả năng làm việc và phạm vi áp dụng chúng. Bài báo này tìm hiểu một số giải pháp hữu ích góp phần nâng cao hiệu quả gia cố đá và mở rộng phạm vi áp dụng chúng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "nâng cao hiệu quả gia cố đá của các vì neo ma sát kiểu ống chẻ"

n©ng cao hiÖu qu¶ gia cè ®¸ cña c¸c v× neo ma s¸t kiÓu èng chÎ ks. §ç thôy ®»ng Tr−êng §¹i häc Má ®Þa chÊt Tãm t¾t: C¸c v× neo ma s¸t kiÓu èng chÎ (VNOC) tuy ®· cã nhiÒu −u ®iÓm, nh−ng vÉn cßn mét sè nh−îc ®iÓm lμm h¹n chÕ kh¶ n¨ng lμm viÖc vμ ph¹m vi ¸p dông chóng. Bμi b¸o nμy t×m hiÓu mét sè gi¶i ph¸p h÷u Ých gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ gia cè ®¸ vμ më réng ph¹m vi ¸p dông chóng. Summary: Friction anchors in model of split set there are many strong points, but they remain some weak points yet, which restrain capacity for work and sphere of using them. This article search some useful solution for taking part in raising effect of consolidating rock and expanding sphere of using them. i. §Æt vÊn ®Ò Trong thùc tÕ, c¸c v× neo ma s¸t kiÓu èng chÎ (VNOC) [1] (h×nh 1) vÉn ch−a ®−îc sö dông réng r·i ®Ó gia cè ®¸, ®Æc biÖt vÉn chØ ®−îc sö dông mét c¸ch dÌ dÆt trong x©y dùng d©n dông [2]. CT 2 H×nh 1. V× neo ma s¸t kiÓu èng chÎ cña h·ng Ingersholl-Rand[1] VÒ cÊu t¹o, chóng lµ nh÷ng èng chÎ hë cã khe däc, lµm b»ng vËt liÖu cã tÝnh ®µn håi cao, víi ®é cøng cao. VÒ cÊu tróc ë tr¹ng th¸i lµm viÖc, chóng lµ nh÷ng èng hë cã lßng rçng.
VÒ ®Æc ®iÓm thi c«ng, chóng ®−îc l¾p ®Æt trong lç khoan s½n cã ®−êng kÝnh nhá h¬n ®−êng kÝnh tèi ®a cña èng neo. VÒ ®Æc ®iÓm c«ng t¸c, chóng duy tr× sù æn ®Þnh cña v¸ch lç khoan chñ yÕu nhê ®é cøng ngang cïng víi diÖn tÝch vµ vÞ trÝ bÒ mÆt tiÕp xóc hîp lý víi v¸ch lç khoan. nguyªn nh©n v× sao ®Õn nay VNOC vÉn ch−a ®−îc ¸p dông réng r·i, ®· ®−îc nhiÒu ng−êi chó ý, tuy nhiªn vÉn chØ dõng ë møc x¸c ®Þnh nh÷ng −u nh−îc ®iÓm th«ng th−êng vµ tÕ ®ã vÉn ch−a cã nh÷ng t×m hiÓu s©u vÒ biÖn ph¸p ph¸t huy nh÷ng −u ®iÓm c¬ b¶n, kh¾c phôc nh÷ng nh−îc ®iÓm cã thÓ kh¾c phôc cho phï hîp víi c¸c yªu cÇu kinh tÕ kü thuËt do thùc tiÔn ®Æt ra. Trong ph¹m vi t×m hiÓu ë ®©y, chóng ta chØ xem xÐt nh÷ng biÕn ®æi kh¶ n¨ng gia cè ®¸ cña VNOC theo nh÷ng ¶nh h−ëng lùc häc, t¹m g¸c l¹i nh÷ng biÕn ®æi kh¶ n¨ng lµm viÖc cña chóng theo nh÷ng ¶nh h−ëng kh¸c. NÕu coi c¸c v× neo sau khi lµm viÖc chung víi ®¸ xung quanh, cã kh¶ n¨ng duy tr× sù æn ®Þnh cña khèi ®¸ ®ã chØ nhê vµo kh¶ n¨ng chÞu kÐo däc trôc cña chóng, th× nh÷ng v× neo nµo cã diÖn tÝch mÆt c¾t ngang phï hîp víi yªu cÇu nµy sÏ lµ nh÷ng v× neo tiÕt kiÖm vËt liÖu. Tõ ®ã chóng ta thÊy: Mçi VNOC b»ng thÐp, th«ng th−êng cã khèi l−îng thÐp b×nh qu©n lµ 1,8 kg/m - 2,9 kg/m, sÏ cã chi phÝ thÐp nhá h¬n kh«ng chØ khi so víi mçi v× neo kiÓu nªm ®Çu b»ng thÐp, th«ng th−êng cã khèi l−îng thÐp b×nh qu©n lµ 3,9kg/m - 4,8kg/m, mµ c¶ khi so víi mçi v× neo bª t«ng cèt thÐp (ë ®©y bª t«ng cã nghÜa réng lµ vËt liÖu nh©n t¹o phøc hîp nhiÒu thµnh phÇn, trong ®ã thµnh phÇn ho¹t tÝnh lµ 1 hoÆc 1 sè chÊt liªn kÕt v« c¬ hay h÷u c¬ nµo ®ã) th«ng th−êng cã khèi l−îng thÐp b×nh qu©n lµ 2,5 kg/m - 3,9 kg/m. CT 2 VNOC võa dÔ chÕ t¹o, võa dÔ l¾p ®Æt. Cho nªn cã thÓ coi VNOC lµ 1 trong sè những v× neo tiªn tiÕn. Tuy nhiªn, cÇn chó ý r»ng, c¸c v× neo sau khi lµm viÖc chung víi ®¸ xung quanh, kh«ng chØ chÞu kÐo däc trôc cña chóng, mµ cßn chÞu uèn vµ chÞu c¾t ngang trôc cña chóng n÷a [3]. C¸c v× neo thÐp kiÓu nªm ®Çu, ngay khi cã chi phÝ vËt liÖu (®Æc biÖt lµ vËt liÖu thÐp) lín h¬n c¸c v× neo bª t«ng cèt thÐp lÊp ®Çy toµn phÇn, nh−ng vÉn kh«ng ng¨n ®−îc chuyÓn vÞ ngang t−¬ng ®èi cña ®¸ nøt nÎ trong ph¹m vi kho¶ng hë gi÷a th©n neo vµ lç khoan. Cho nªn khi so víi c¸c v× neo bª t«ng cèt thÐp lÊp ®Çy cã cïng kh¶ n¨ng chÞu kÐo däc trôc, kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c¸c v× neo thÐp kiÓu nªm ®Çu vÉn kÐm hiÖu qu¶ h¬n. So víi c¸c v× neo bª t«ng cèt thÐp lÊp ®Çy cã cïng kh¶ n¨ng chÞu kÐo däc trôc, trong rÊt nhiÒu tr−êng hîp, kh¶ n¨ng lµm viÖc cña c¸c VNOC th«ng dông b»ng thÐp vÉn kÐm hiÖu qu¶ h¬n; ®¸ng chó lµ: - Khi v¸ch lç khoan kÐm ®Òu ®Æn, nhÊt lµ khi ®¸ ë ®©y nøt nÎ kh«ng ®Òu vµ v¸ch lç khoan ®· bÞ lë loÐt. - Khi ®¸ v¸ch lç khoan bÞ nøt nÎ hoÆc bÞ ph©n líp cã chuyÓn vÞ ngang t−¬ng ®èi, g©y c¾t vµ g©y bÑp kh«ng ®Òu theo chiÒu dµi èng neo. §Æc biÖt khi ®¸ xung quanh cã chuyÓn vÞ ngang th©n neo ë vÞ trÝ xa ®o¹n ®Çu mòi neo, g©y bÑp èng neo, lµm gi¶m khe hë däc thËm chÝ lµm gi¶m ®¸ng kÓ ®−êng kÝnh lµm viÖc cña v× neo, ®Õn nçi c¶ ®o¹n ®Çu mòi neo vµ 1 phÇn ®o¹n
th©n neo kh«ng cßn tiÕp xóc víi v¸ch lç khoan, trong mét chõng mùc nµo ®ã, cã thÓ v× neo vÉn kh«ng tuét khái lç khoan, nh−ng gÇn nh− ®· mÊt gi¸ trÞ sö dông v× kh«ng cßn lµm viÖc theo yªu cÇu ®Æt ra. D−íi ®©y, chóng ta t×m hiÓu biÖn ph¸p c¶i tiÕn VNOC th−êng gÆp b»ng thÐp, ®Ó gi¶m chi phÝ vËt liÖu, dÔ l¾p ®Æt, nh−ng cã kh¶ n¨ng chÞu lùc ngang cao h¬n ®Ó hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña chóng cao h¬n, t¹o c¬ së më réng ph¹m vi ¸p dông chóng lín h¬n. II. Nh÷ng t×m hiÓu c¬ b¶n 2.1. Trong ®êi sèng hµng ngµy, chóng ta vÉn b¾t gÆp nhiÒu v× neo víi c¸c tªn th«ng dông: ®inh, ®inh vÝt Khi bá qua øng lùc c¨ng tr−íc do ®ãng ®inh hoÆc vÆn vÝt qu¸ tay, nhiÖm vô c¬ b¶n cña chiÕc ®inh còng nh− ®inh vÝt trªn t−êng, trªn cét... ®Ó treo ®å vËt ®éc lËp (khung tranh, c©u ®èi...) gÇn nh− chØ lµ chèng c¾t ngang; cßn nhiÖm vô c¬ b¶n cña mçi chiÕc ®inh (vÝt) gi÷ gi¸ ®å vËt trªn t−êng (h×nh 2) l¹i cã sù kh¸c nhau: Theo chiÒu tõ trªn xuèng, nhiÖm vô chèng kÐo däc cña c¸c ®inh gi¶m dÇn cßn nhiÖm vô chèng c¾t ngang cña c¸c ®inh ®−îc coi nh− b»ng nhau. Riªng chiÕc ®inh s¸t mót d−íi cña khung gi¸, gÇn nh− chØ cã nhiÖm vô chèng c¾t ngang. 2.2. Do ®Æc tÝnh cña ®¸ bªn mÆt lé cã sù thay ®æi kh«ng gièng nhau c¶ vÒ thµnh phÇn vËt chÊt, H×nh 2. S¬ ®å c¸c ®inh (vÝt) CT 2 còng nh− vÒ kiÕn tróc vµ cÊu t¹o (®¸ng chó ý lµ vÒ tÝnh lç gi÷ gi¸ ®å vËt trªn t−êng rçng, tÝnh nøt nÎ vµ tÝnh ph©n líp), cho nªn ngay c¶ khi ®¸ nãc lµm viÖc nh− dÇm chÞu uèn (h×nh 3) còng kh«ng thÓ bá qua sù biÕn d¹ng bÊt th−êng cña mÆt c¾t ngang (vu«ng gãc víi c¸c thí líp) cïng víi sù tr−ît t−¬ng ®èi bÊt th−êng gi÷a c¸c thí líp víi nhau. Nãi kh¸c ®i, gi¶ thuyÕt mÆt c¾t ph¼ng (gi¶ thuyÕt Becnuli) vµ gi¶ thuyÕt c¸c thí däc kh«ng ®Èy - Ðp nhau khi nghiªn cøu biÕn d¹ng cña dÇm chÞu uèn thuÇn tóy trong lý thuyÕt søc bÒn vËt liÖu [5], cÇn ph¶i h¹n chÕ ¸p dông vµo ®©y. H×nh 3. S¬ ®å bè trÝ v× neo gia cè ®¸ nãc [2], [4] & [6] a - T¹o dÇm ®¸ b - T¹o vßm ®¸
TiÕc r»ng, ®Õn nay mäi thiÕt kÕ v× neo kh«ng nh÷ng ch−a ®Ò cËp ®Õn h−íng ®iÒu chØnh c¸c gi¶ thuyÕt nµy, mµ cßn ch−a ®Ò cËp ®Õn ¶nh h−ëng cña c¸c thµnh phÇn t¶i träng kh«ng däc trôc v× neo. Khi nghiªn cøu tr−êng øng suÊt trong ®¸ xung quanh mÆt lé, chóng ta thÊy: chØ cã 1 sè rÊt Ýt ph©n tè ®¸ ë nh÷ng vÞ trÝ ®Æc biÖt lµ chØ chÞu tr¹ng th¸i øng suÊt ®¬n trôc, cßn hÇu nh− mäi ph©n tè ®¸ ®Òu ph¶i chÞu tr¹ng th¸i øng suÊt phøc t¹p. tr−êng hîp v× neo chØ chÞu khi kÐo däc cã thÓ x¶y ra khi v× neo lµm viÖc theo nguyªn lý treo bÞ bè trÝ vu«ng gãc víi mÆt lé ®¸ ®ang chÞu uèn bëi m«men cùc trÞ g©y c¨ng mÆt lé ®ã. V× thÕ, muèn thi c«ng ®−îc v× neo nµy ph¶i chèng gi÷ s¬ bé cho mÆt lé t¹i ®©y; nh»m ®Ò phßng chÝnh qu¸ tr×nh khoan lç neo lµm cho øng suÊt trong ®¸ xung quanh t¨ng ®ét biÕn, dÉn ®Õn ph¸ huû dßn bÊt th−êng cho chóng vµ g©y ra tai n¹n ®¸ng tiÕc [7]. §Ó khi thi c«ng v× neo khái ph¶i chèng gi÷ s¬ bé mÆt lé b»ng kÕt cÊu kh¸c, hoÆc lµ kh«ng nªn bè trÝ v× neo t¹i vÞ trÝ ®Æc biÖt ®ã, hoÆc lµ chØ tiÕn hµnh thi c«ng v× neo t¹i vÞ trÝ ®Æc biÖt ®ã, sau khi ®· thi c«ng vµ ®−a vµo sö dông c¸c v× neo l©n cËn ®ñ kh¶ n¨ng ng¨n c¶n sù xuÊt hiÖn cña m«men uèn cùc trÞ nguy hiÓm. ViÖc tÝnh v× neo chØ theo ®iÒu kiÖn chÞu kÐo däc ®−¬ng nhiªn lµ ch−a hîp lý víi hÇu hÕt c¸c v× neo thùc tÕ. C¸c v× neo gia cè ®¸ trong thùc tÕ khã tr¸nh khái c¸c t¶i träng g©y uèn vµ c¾t ngang chóng. Nãi kh¸c ®i, ®Ó c¸c v× neo lµm viÖc cã hiÖu qu¶, chóng ph¶i cã kh¶ n¨ng mang t¶i phøc t¹p: võa chÞu lùc kÐo, võa chÞu uèn vµ c¾t ngang [3]. Nh− vËy c¸c VNOC nãi riªng, c¸c v× neo èng rçng nãi chung, muèn cã kh¶ n¨ng lµm viÖc CT 2 tèt nh− c¸c v× neo ®Æc cã kh¶ n¨ng chÞu kÐo däc t−¬ng tù, cÇn ph¶i cã ®é cøng chèng biÕn d¹ng ngang (®Æc biÖt lµ chèng bÑp ngang) hîp lý; ®©y lµ yªu cÇu khã thùc hiÖn khi chóng vÉn trong t×nh tr¹ng rçng lßng; v× thÕ ng−êi sö dông th−êng kÐm tin t−ëng vµo chóng vµ th−êng chØ ¸p dông chóng mét c¸ch dÌ dÆt trong mét ph¹m vi hÑp. 2.3 ChÊt l−îng c«ng t¸c cña c¸c VNOC phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c th«ng sè sau diÖn tiÕp xóc cïng víi vÞ trÝ t¸c dông cña lùc uèn vµ c¾t ngang. ThÕ mµ c¸c th«ng sè nµy l¹i phô thuéc vµo: ®é lÖch t©m cña c¶ èng neo vµ v¸ch lç khoan; ®é cøng chèng bÑp cña èng neo; cïng víi tÝnh nøt nÎ vµ cÊu tróc cña ®¸. Mét mÆt ®é sai lÖch b¸n kÝnh vµ trôc däc cña c¶ lç khoan vµ mÆt ngoµi cña èng neo nãi chung lµ rÊt kh¸c nhau; mÆt kh¸c c¸c VNOC th−êng ph¶i cã ®é cøng chèng bÑp èng vµ ®é cøng chèng chÌn dËp ®ñ lín; cho nªn kh¶ n¨ng t¹o cho mÆt ngoµi cña v× neo tiÕp xóc víi v¸ch lç khoan mét c¸ch trùc tiÕp vµ ®Çy ®ñ, còng nh− tiÕp xóc theo yªu cÇu lµ kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc. 2.4 C¸c VNOC th−êng gÆp b»ng thÐp, mÆc dï ®· được chÕ t¹o b»ng thÐp chÊt l−îng cao, cã tÝnh ®µn håi lín, nh−ng nÕu chiÒu dµy kh«ng ®ñ ®é lín, ®Ó cã ®é cøng chèng bÑp ®ñ lín, vÉn khã chèng l¹i ¶nh h−ëng cña lùc g©y uèn ngang vµ c¾t ngang, khi c¸c khèi ®¸ nøt nÎ x« tr−ît t−¬ng ®èi m¹nh ngang th©n v× neo; cho nªn viÖc chÕ t¹o chóng còng kh«ng dÔ dµng vµ ®¬n gi¸ mçi v× neo nµy còng kh«ng rÎ. 2.5 C¸c VNOC kh«ng cã kh¶ n¨ng mang dù lùc c¨ng däc cÇn thiÕt.
2 .6 NhËn xÐt s¬ bé vÒ c¸c v× neo ma s¸t kiÓu èng phång b»ng thÐp, chóng ta thÊy chóng cã 1 sè − u ®iÓm lín kh¾c phôc đ ược 1 sè nh − îc ®iÓm quan träng cña c¸c VNOC nh − : - §¶m b¶o sù tiÕp xóc trùc tiÕp vµ ®Çy ®ñ gi÷a mÆt ngoµi v× neo víi v¸ch lç khoan. - Qu¸ tr×nh lµm phång èng neo còng chÝnh lµ qu¸ tr×nh g©y co rót chiÒu dµi chung cña èng neo vµ t¹o ra dù lùc c¨ng däc lín ®¸ng kÓ ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng æn ®Þnh cho ®¸ xung quanh. Nh−ng, chóng l¹i m¾c 1 sè nh−îc ®iÓm, ®¸ng kÓ nh−: - Th«ng th−êng, c¸c v× neo ma s¸t kiÓu èng phång b»ng thÐp ph¶i cã khèi l−îng thÐp b×nh qu©n [2] lµ 2,0 kg/m - 4,0 kg/m. - Sau khi c¨ng phång vµ tiÕp xóc trùc tiÕp víi toµn v¸ch lç khoan, c¶ ®é ngo»n ngoÌo, låi lâm, cïng víi kh¶ n¨ng chèng uèn vµ chèng bÑp ngang cña c¸c v× neo nµy, khi chÞu ¶nh h−ëng xÊu cña sù biÕn d¹ng ngang lç khoan, ®Òu cã thÓ trë thµnh kh«ng kiÓm so¸t næi. RÊt cã thÓ mét sè ®iÓm lâm cña èng neo l¹i ph¶i nhËn những lùc x« tr−ît t−¬ng ®èi m¹nh cña c¸c khèi ®¸ nøt nÎ bªn ngoµi, dÉn ®Õn sù mÊt kh¶ n¨ng lµm viÖc chung cña v× neo. Vµ chÝnh những v× neo bÞ mÊt kh¶ n¨ng lµm viÖc chung nµy lµm cho khèi ®¸ xung quanh tiÒm Èn những nguy c¬ mÊt æn ®Þnh bÊt th−êng. 2.7 C¶ lo¹i VNOC b»ng thÐp vµ lo¹i v× neo ma s¸t kiÓu èng phång b»ng thÐp ®Òu cã chung nh−îc ®iÓm lín lµ khi èng neo bÞ bÑp ngang th©n, g©y mÊt tiÕp xóc víi ®¸ xung quanh ë ®o¹n ®Çu mòi neo vµ 1 phÇn th©n neo, chóng ®Òu mÊt kh¶ n¨ng lµm viÖc cÇn thiÕt; cho nªn ®Òu ®ßi hái ph¶i cã sù c¶i tiÕn h÷u Ých. CT 2 III. Mét sè gi¶i ph¸p h÷u Ých víi VNOC 3.1 §Ó t¹o thuËn lîi cho viÖc l¾p ®Æt c¸c VNOC b»ng thÐp, cÇn ¸p dông biÖn ph¸p t¹m khÐp chÆt khe hë däc [8] ngang trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o. 3.2 Khi ®∙ ¸p dông biÖn ph¸p t¹m khÐp chÆt khe hë däc, kh«ng cÇn t¹o mÆt nãn cho mòi neo ®Ó gi¶m khã kh¨n kh«ng cÇn thiÕt cho c«ng t¸c chÕ t¹o neo. 3.3 §Ó cã thÓ t¨ng kh¶ n¨ng chèng bÑp vµ kh¶ n¨ng t¹o hÖ lùc t−¬ng t¸c ph©n bè theo mÆt ngoµi cña neo, tèt nhÊt lµ phèi hîp ®Æc tÝnh cña c¸c VNOC víi c¸c v× neo dÝnh kÕt vµ víi c¸c v× neo ®Æc. Cô thÓ lµ: - Ph¶i dïng chÊt dÝnh kÕt cã tÝnh l−u ®éng thÝch hîp ®Ó lÊp ®Çy vµ t¹o lùc dÝnh kÕt t¹i c¸c kho¶ng trèng gi÷a v¸ch lç khoan víi mÆt ngoµi cña v× neo. - Ph¶i nhåi chÆt lßng v× neo b»ng vËt liÖu r¾n. Trong ®ã ®¸ng chó ý nhÊt lµ kh«ng gian trèng bªn ngoµi vµ bªn trong lßng ®o¹n ®Çu mòi v× neo ph¶i cµng ®Æc cµng tèt; ®¶m b¶o dï cã biÕn d¹ng thu nhá tiÕt diÖn ngang th©n th× v× neo vÉn b¸m dÝnh víi lç khoan vµ lµm viÖc ®−îc b×nh th−êng. §Ó ®¹t ®−îc c¸c yªu cÇu nµy, ®¬n gi¶n nhÊt lµ sö dông bª t«ng.
Tuú theo ®Æc tÝnh cña ®¸ xung quanh vµ môc tiªu sö dông v× neo (vÒ nguyªn lý lµm viÖc, vÒ thêi gian tån t¹i...) mµ chän chÊt l−îng vµ sè l−îng bª t«ng cho phï hîp. Thªm vµo ®ã, ®Ó ®¶m b¶o kh¶ n¨ng dÝnh kÕt cña ®o¹n ®Çu mòi neo víi ®¸y lç khoan; ®o¹n èng nµy, kh«ng nh÷ng ph¶i cã ®−êng kÝnh chung vµ khe hë chung, mµ cßn ph¶i cã thªm c¸c lç ngang ®Ó 1 l−îng nhá chÊt liªn kÕt, trong qu¸ tr×nh nhåi lÌn, cã thÓ trµo ra t¨ng c−êng dÝnh kÕt ®o¹n ®Çu mòi neo víi ®¸y lç khoan. 3.4 Khi ®∙ dù kiÕn ¸p dông gi¶i ph¸p nhåi chÆt lßng VNOC b»ng bª t«ng, lùc ®µn håi cña èng neo chØ cßn sö dông ®Ó t¹o ra lùc ma s¸t víi thµnh lç khoan ®¸p øng kh¶ n¨ng lµm viÖc s¬ bé cho v× neo; v× thÕ cã thÓ gi¶m chi phÝ thÐp lµm èng neo ®Õn møc chÊt l−îng thÐp vµ tiÕt diÖn ngang cña èng võa phï hîp víi yªu cÇu t¹o lùc ®µn håi ®ã, võa phï hîp víi yªu cÇu chÞu kÐo ®øt vµ c¾t ngang ®· ®Æt ra. 3.5 §Ó phï hîp víi yªu cÇu sö dông vµ yªu cÇu thi c«ng cÇn chó ý + C¸c v× neo dèc lªn víi ®é dèc lín (bª t«ng −ít trong èng cã thÓ tù tr«i tr−ît ra ngoµi), nªn truyÒn lùc ®Çm nhåi bª t«ng th«ng qua nót ®µn håi, ®Ó khi rót mòi ®Çu ra, bª t«ng kh«ng bÞ tr«i tr−ît ra ngoµi. + Mäi ®o¹n ®Çu mòi cña c¸c VNOC ®Òu nªn nhåi bª t«ng giµu thËm chÝ cã thªm phô gia në thÓ tÝch. + Khi v¸ch lç khoan t−¬ng ®èi nh½n nhôi, rÊt Ýt nøt nÎ vµ khe nøt rÊt nhá, kh¶ n¨ng biÕn d¹ng vµ chuyÓn vÞ ngang lç khoan cña ®¸ ë ®©y lµ kh«ng ®¸ng kÓ, lßng ®o¹n th©n èng neo cã thÓ ®Ó rçng, nh−ng tèt nhÊt lµ nhåi chÆt b»ng hçn hîp cèt liÖu tr¬ r¾n cøng theo cÊp phèi ®Æc ch¾c, cïng víi nót chÆn cè ®Þnh. CT 2 + Khi v¸ch lç khoan kÐm nh½n nhôi, cã nhiÒu khe nøt ngang hoÆc ®· bÞ lë loÐt; dù ®o¸n èng neo cã thÓ bÞ t¸c dông cña những t¶i träng ngang tËp trung (hoÆc theo d¹ng tÜnh lùc hoÆc theo d¹ng xung lùc), lßng ®o¹n th©n èng neo cÇn ®−îc nhåi chÆt b»ng bª t«ng cã hµm l−îng chÊt dÝnh kÕt t−¬ng øng ®ång biÕn víi kh¶ n¨ng biÕn d¹ng vµ chuyÓn vÞ ngang lç khoan cña ®¸ ë ®©y. IV. KÕt luËn C¸c v× neo ma s¸t kiÓu èng chÎ (VNOC) tuy ®· cã nhiÒu −u ®iÓm, ®Æc biÖt lµ: dÔ l¾p ®Æt vµ l¾p ®Æt xong lµ tham gia gia cè ®¸ ngay; nh−ng vÉn cßn mét sè nh−îc ®iÓm lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng lµm viÖc vµ ph¹m vi ¸p dông chóng. C hóng ta ®· t×m hiÓu mét sè gi¶i ph¸p h÷u Ých, trªn c¬ së sö dông 1 sè l− îng nhá vËt t− t h«ng dông, rÎ tiÒn; cïng víi mét sè c«ng nghÖ chÕ t¹o vµ thi c«ng ®¬n gi¶n, an toµn; nh»m chuyÓn ®æi c¸c VNOC truyÒn thèng trë thµnh c¸c v× neo míi võa cã ®Æc tÝnh ma s¸t b×nh th −êng, võa cã ®Æc tÝnh liªn kÕt vµ ®Æc tÝnh khèi ®Æc cÇn thiÕt, gãp phÇn n©ng cao ®é an toµn vµ tÝnh hiÖu qu¶ gia cè ®¸, tõ ®ã t¹o c¬ së cho viÖc më réng ph¹m vi ¸p dông chóng: - Gi¶i ph¸p t¹o thuËn lîi cho viÖc ®−a VNOC vµo lç khoan [8].
- Gi¶i ph¸p t¨ng diÖn t−¬ng t¸c gi÷a VNOC vµ v¸ch lç khoan. - Gi¶i ph¸p t¨ng kh¶ n¨ng b¸m dÝnh cña ®o¹n ®Çu mòi neo, cho phÐp chóng cã thÓ lµm viÖc theo nguyªn lý treo trong tr¹ng th¸i chÞu kÐo däc mét c¸ch an toµn. - Gi¶i ph¸p t¨ng kh¶ n¨ng truyÒn t¶i ngang, chèng bÑp, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng t−¬ng t¸c víi v¸ch lç khoan theo toµn chiÒu dµi v× neo vµ t¹o c¬ së cho viÖc gi¶m chi phÝ thÐp lµm èng neo. CÇn nh¾c l¹i r»ng: Khi muèn l¾p ®Æt v× neo, ®Æc biÖt lµ VNOC t¹i những vÞ trÝ ®¸ ®ang cã øng suÊt kÐo nguy hiÓm theo c¸c ph−¬ng ngang lç neo, ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ò phßng sù cè: gia c−êng s¬ bé cho ®¸ b»ng kÕt cÊu hç trî t¹m thêi; gia c−êng s¬ bé cho ®¸ b»ng c¸c v× neo l©n cËn. Tr¸nh lµm mÊt vËt chÊt vµ liªn kÕt cña ®¸ t¹i nh÷ng vÞ trÝ ®ã khi ch−a cã gia c−êng s¬ bé, ®Ò phßng kh¶ n¨ng lµm xuÊt hiÖn tr¹ng th¸i øng suÊt kÐo ph¸ huû. Bëi v× chÝnh qu¸ tr×nh t¹o lç neo ®Ó l¾p ®Æt chóng lµ qu¸ tr×nh lµm mÊt vËt chÊt vµ liªn kÕt cña ®¸, cã thÓ lµm xuÊt hiÖn tr¹ng th¸i øng suÊt kÐo ph¸ huû trong ®¸ xung quanh, trong khi c¸c VNOC còng nh− hÇu hÕt c¸c v× neo kh¸c, ®Òu kh«ng cã kh¶ n¨ng chñ ®éng g©y kÐo ng−îc ®¸ v¸ch lç neo theo c¸c chiÒu h−íng vÒ phÝa t©m vµ trong c¸c mÆt ph¼ng ngang trôc lç neo ®ã [7]. Khi ®¸ v¸ch lç neo chÞu tr¹ng th¸i øng suÊt kÐo theo c¸c h−íng ly t©m vµ trong c¸c mÆt ph¼ng ngang trôc lç neo ®ã; chÝnh lùc gi·n ngang cña VNOC l¹i lµm t¨ng øng suÊt kÐo ®ã lªn vµ cã thÓ v−ît ng−ìng nguy hiÓm. CT 2 Tµi liÖu tham kh¶o [1]. Tunnel et ouvrages souterrains - N0 129 - Paris - 5+6/1995 [2]. B. Stillborg. Professional users handbook for rock bolting - B¶n dÞch ch÷ ViÖt - §ç Ngäc Anh - Sæ tay ng−êi sö dông neo gia cè c«ng tr×nh - §µ N½ng - 2002. [3]. NguyÔn V¨n Ph−¬ng. VÒ viÖc sö dông v× neo gia c−êng khi xÐt tíi t¸c ®éng cña lùc c¾t - Th«ng tin khoa häc c«ng nghÖ má - ViÖn Khoa häc c«ng nghÖ má Hµ Néi - 2+3/2005. [4]. V.P. Volkov & ®r - Tonneli i metropoliten− - NXB. Transport - Moxkva - 1964 (tiÕng Nga); [5]. NguyÔn Y T« (chñ biªn). Søc bÒn vËt liÖu - TËp 1 - NXB. §¹i häc vµ trung häc chuyªn nghiÖp- Hµ Néi - 1967. [6]. R. Schach; K. Garshol & A.M.Heltzen. Rock bolting - A practical handbook - Norwegian institute of rock blasting techniques - 1979. [7]. §ç Thôy §»ng. Nh÷ng vÞ trÝ mÆt lé cña khèi ®¸ cÇn h¹n chÕ bè trÝ v× neo - T/c Ng−êi x©y dùng - Hµ Néi - 10/2006. [8]. §ç Thôy §»ng. §Ó gi¶m bít th i gian l¾p ®Æt c¸c neo èng hë khi ®i g−¬ng c«ng tr×nh ngÇm - T/c Ng−êi x©y dùng - 12/2003♦