Báo cáo nghiên cứu khoa học " Giải pháp cho vấn đề thất nghiệp ở trung quốc hiện nay "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

107
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vấn đề thất nghiệp không chỉ là vấn đề kinh tế xã hội thuộc phạm vi một n-ớc hay một khu vực mà nó mang tính toàn cầu. éõy là hiện t-ợng kinh tế xã hội tồn tại ở hầu hết các quốc gia khi phát triển theo mô hình kinh tế thị tr-ờng. Theo công bố của Tổ chức Lao động quốc tế, số ng-ời thất nghiệp năm 2006 là 195,2 triệu ng-ời, tỉ lệ thất nghiệp ở mức cao là 6,3%(1). Một trong những quốc gia góp phần làm cho số ng-ời thất nghiệp trên thế giới tăng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Giải pháp cho vấn đề thất nghiệp ở trung quốc hiện nay "

NguyÔn mai ph−¬ng ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc kh¼ng ®Þnh “viÖc lµm lµ c¸i gèc cña d©n Ên ®Ò thÊt nghiÖp kh«ng chØ V sinh”, coi c«ng t¸c “më réng viÖc lµm” lµ lµ vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi thuéc ph¹m vi mét n−íc hay mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña x©y dùng vµ c¶i c¸ch kinh tÕ(2). TiÕp mét khu vùc mµ nã mang tÝnh toµn cÇu. Đây lµ hiÖn t−îng kinh tÕ x· héi tån t¹i ë ®ã, trong Héi nghÞ Trung −¬ng 5 khãa hÇu hÕt c¸c quèc gia khi ph¸t triÓn theo XVI cña §¶ng, Trung Quèc ®Ò xuÊt x©y m« h×nh kinh tÕ thÞ tr−êng. Theo c«ng bè dùng x· héi hµi hoµ x· héi chñ nghÜa, cña Tæ chøc Lao ®éng quèc tÕ, sè ng−êi träng t©m lµ gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thÊt nghiÖp n¨m 2006 lµ 195,2 triÖu thiÕt thùc mµ toµn x· héi quan t©m, ng−êi, tØ lÖ thÊt nghiÖp ë møc cao lµ trong ®ã vÊn ®Ò viÖc lµm ®−îc ®−a lªn 6,3%(1). Mét trong nh÷ng quèc gia gãp hµng ®Çu(3). phÇn lµm cho sè ng−êi thÊt nghiÖp trªn I. T×NH H×NH THÊT NGHIÖP ë thÕ giíi t¨ng cao lµ Trung Quèc- quèc gia TRUNG QUèC HIÖN NAY ®«ng d©n nhÊt thÕ giíi. Trung Quèc víi §Ó cã c¸i nh×n chÝnh x¸c vÒ hiÖn khèi l−îng lín ng−êi thÊt nghiÖp kh«ng tr¹ng thÊt nghiÖp ë Trung Quèc, t¸c gi¶ chØ lµ vÊn ®Ò l·ng phÝ nguån nh©n lùc cho r»ng cÇn hiÓu râ kh¸i niÖm thÕ nµo mµ cßn ¶nh h−ëng nghiªm träng tíi mäi lµ thÊt nghiÖp? Theo quan ®iÓm cña Tæ mÆt cña ®êi sèng kinh tÕ x· héi nh− g©y chøc Lao ®éng quèc tÕ (ILO), thÊt nghiÖp ra tÖ n¹n x· héi, mÊt c©n ®èi vïng miÒn, lµ t×nh tr¹ng mét sè ng−êi trong lùc l−îng møc sèng ng−êi d©n gi¶m, kh¶ n¨ng héi lao ®éng muèn lµm viÖc nh−ng kh«ng thÓ nhËp nÒn kinh tÕ thÕ giíi sa sót…Gi¶i t×m ®−îc viÖc lµm ë møc tiÒn c«ng ®ang quyÕt nh− thÕ nµo vÊn ®Ò thÊt nghiÖp vµ thÞnh hµnh. Nh− vËy, thÊt nghiÖp cã thÓ viÖc lµm ë Trung Quèc lµ bµi to¸n nan hiÓu lµ t×nh tr¹ng ph¸t sinh khi “tæng gi¶i cho nh÷ng nhµ l·nh ®¹o vµ c¸c häc cung vÒ lao ®éng cña nh÷ng ng−êi lao gi¶ nghiªn cøu trong vµ ngoµi n−íc. §¹i ®éng muèn lµm viÖc víi møc tiÒn l−¬ng héi XVI §¶ng Céng s¶n Trung Quèc
danh nghÜa t¹i mét thêi ®iÓm lín h¬n 1. Kh¸i qu¸t chung t×nh h×nh thÊt khèi l−îng viÖc lµm hiÖn cã”(4). nghiÖp Trung Quèc dùa vµo ®¸nh gi¸ cña MÆc dï tõ nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû Côc Thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc n¨m 20 ChÝnh phñ Trung Quèc ®· cã nh÷ng 1994 ®· ®−a ra quan niÖm vÒ thÊt chÝnh s¸ch t¨ng tr−ëng m¹nh mÏ nÒn nghiÖp nh− sau: ThÊt nghiÖp lµ chØ kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch viÖc lµm tÝch cùc, nh÷ng ng−êi thuéc ®é tuæi quy ®Þnh, cã quy m« viÖc lµm kh«ng ngõng më réng, kh¶ n¨ng lao ®éng, ®ang trong thêi gian kÕt cÊu viÖc lµm ngµy mét hîp lý, c¬ chÕ viÖc lµm thÞ tr−êng còng b−íc ®Çu ®−îc t×m viÖc vµ lu«n lu«n cã nhu cÇu viÖc h×nh thµnh, nh−ng t×nh h×nh viÖc lµm lµm, bao gåm: (1) häc sinh tèt nghiÖp c¸c ®Õn nay vÉn kh«ng l¹c quan cho l¾m, tr−êng häc tõ 16 tuæi trë lªn hoÆc ®ang vÊn ®Ò thÊt nghiÖp vÉn rÊt nghiªm träng, häc nghÒ, b−íc ®Çu t×m viÖc nh−ng ch−a biÓu hiÖn ë mÊy mÆt sau: t×m ®−îc; (2) nh©n viªn thuéc doanh nghiÖp sau khi tuyªn bè ph¸ s¶n nh−ng 1.1. TØ lÖ ®¨ng ký thÊt nghiÖp ë thµnh ch−a t×m ®−îc viÖc kh¸c; (3) nh©n viªn bÞ phè, thÞ trÊn t¨ng cao doanh nghiÖp ®×nh chØ, xo¸ bá hîp ®ång Theo thèng kª chung cña Bé Thèng kª hoÆc bÞ sa th¶i ch−a t×m ®−îc viÖc; (4) vµ Bé Lao ®éng Trung Quèc, mÊy n¨m nh©n viªn sau khi rêi ®¬n vÞ cò mµ vÉn gÇn ®©y, tØ lÖ thÊt nghiÖp vµ sè ng−êi ch−a t×m ®−îc viÖc; (5) nh÷ng ng−êi kh¸c ®¨ng ký thÊt nghiÖp ë thµnh phè, thÞ thuéc ®Þnh nghÜa vÒ thÊt nghiÖp(5). trÊn cã xu h−íng t¨ng (xem b¶ng 1). B¶ng 1. TØ lÖ thÊt nghiÖp vµ sè ng−êi ®¨ng ký thÊt nghiÖp ë thµnh phè, thÞ trÊn giai ®o¹n 1995-2007 N¨m Sè ng−êi thÊt nghiÖp (10.000) TØ lÖ thÊt nghiÖp (%) 1995 519,6 2,9 1996 552,8 3,0 1997 576,8 3,1 1998 571,0 3,1 1999 575,0 3,1 2000 595,0 3,1 2001 681,0 3,6 2002 770,0 4,0 2003 800,0 4,3 2004 827,0 4,2 2006 847,0 4,1 2007 4,0 Nguån t− liÖu: Sè liÖu tõ n¨m 1995-2001 thuéc “Niªn gi¸m thèng kª lao ®éng Trung Quèc (2001)”, Nxb Thèng kª Trung Quèc 2001, tr.67. Sè liÖu 2002: Tr−¬ng Xu©n Dôc, Dô QuÕ Hoa: “BiÕn ®éng viÖc lµm trong viÖc më réng kÕt cÊu ngµnh dÞch vô”; t¹p chÝ “Nghiªn cøu th−¬ng m¹i tµi chÝnh”, kú 2/2004. Sè liÖu 2003: D−¬ng Sinh V¨n: “LuËn ®µm viÖc lµm ë Trung Quèc”; T¹p chÝ “Ngµnh nghÒ”, sè 5/2004. Sè liÖu 2004: “NhËt b¸o Hå Nam” ngµy 2/2/2005; “Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc 2005”, Nxb Thèng kª Trung Quèc, 2005. 15
Nh×n vµo b¶ng 1, cã thÓ thÊy trong ®ã, qu¸ tr×nh c¶i c¸ch doanh nghiÖp nhµ giai ®o¹n 1995-2003 tØ lÖ thÊt nghiÖp vµ n−íc khiÕn cho sè l−îng c«ng nh©n bÞ sa sè ng−êi thÊt nghiÖp ®¨ng ký ë thµnh th¶i rÊt lín. Tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2005, phè, thÞ trÊn Trung Quèc ë xu thÕ t¨ng, cã 35 triÖu c«ng nh©n trong c¸c doanh tuy møc ®é kh«ng lín. N¨m 1995, sè nghiÖp thuéc së h÷u nhµ n−íc ®· mÊt viÖc(7). N¨m 2007, sè sinh viªn tèt nghiÖp ng−êi ®¨ng ký thÊt nghiÖp lµ 5,196 triÖu víi tØ lÖ ®¨ng ký thÊt nghiÖp lµ 2,9%. c¸c tr−êng ®¹i häc, cao ®¼ng, trung häc N¨m 2003, sè ng−êi ®¨ng ký thÊt nghiÖp chuyªn nghiÖp b−íc vµo thÞ tr−êng lao lµ 8 triÖu víi tØ lÖ ®¨ng ký thÊt nghiÖp lµ ®éng tiÕp tôc t¨ng, kho¶ng 5 triÖu, céng 4,3%, t¨ng lÇn l−ît lµ 2,804 triÖu vµ thªm víi kho¶ng 2 triÖu sinh viªn tèt 1,4% so víi n¨m 1995. Nh×n chung, tõ nghiÖp khãa tr−íc cßn ®ang t×m viÖc. n¨m 2004- 2007, mçi n¨m tØ lÖ ®¨ng ký Ngoµi ra, mçi n¨m cã h¬n 300 ngh×n bé thÊt nghiÖp ë Trung Quèc ®Òu cã xu thÕ ®éi xuÊt ngò cã nhu cÇu bè trÝ c«ng viÖc gi¶m nhÑ, n¨m sau gi¶m 0,1% so víi ë thµnh phè, thÞ trÊn. N¨m 2006, qu©n n¨m tr−íc, nh−ng quy m« sè ng−êi thÊt ®éi thùc hiÖn gi¶m thiÓu sè bé ®éi t¹i nghiÖp thùc tÕ vÉn rÊt lín. ngò, nh− vËy bé ®éi xuÊt ngò sÏ cµng t¨ng(8). Sè lao ®éng t¨ng míi cÇn viÖc Cã vÎ nh− t×nh h×nh viÖc lµm ë Trung lµm ë thµnh phè, thÞ trÊn, sè ng−êi thÊt Quèc ®ang tiÕn triÓn tèt khi tØ lÖ thÊt nghiÖp mçi n¨m kho¶ng h¬n 10 triÖu, sè nghiÖp gi¶m. Nh−ng trªn thùc tÕ dÊu lao ®éng n«ng th«n chuyÓn dÞch ra thµnh hiÖu ®¸ng mõng nµy chØ lµ t¹m thêi, vÊn phè kho¶ng 15-20 triÖu khiÕn cho m©u ®Ò viÖc lµm sÏ ngµy mét khã kh¨n khi thuÉn viÖc lµm ngµy mét c¨ng th¼ng. Trung Quèc vÉn ë vµo thêi kú d©n sè ®«ng, m©u thuÉn cung cÇu lao ®éng tiÕp 1.3. Khèi l−îng lao ®éng d− thõa ë tôc tån t¹i; vÊn ®Ò t¸i t¹o viÖc lµm cho n«ng th«n ngµy mét lín ng−êi thÊt nghiÖp, mÊt viÖc vÉn ch−a ViÖc tån t¹i sè l−îng lín lao ®éng d− hoµn toµn ®−îc gi¶i quyÕt; vÊn ®Ò bè trÝ thõa ë n«ng th«n ¶nh h−ëng kh«ng tèt viÖc lµm cho sinh viªn ra tr−êng, viÖc tíi ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi: mét mÆt lµm cho n«ng d©n mÊt ®Êt vµ lao ®éng t¹o ra sù l·ng phÝ vÒ nguån nh©n lùc, chuyÓn dÞch tõ n«ng th«n vÉn rÊt khã mÆt kh¸c g©y nªn nh÷ng bÊt æn trong kh¨n…. x· héi n«ng th«n, khã thùc hiÖn ®−îc kh¸ gi¶ n«ng th«n vµ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng 1.2 Sè lao ®éng míi ë thµnh phè, thÞ nghiÖp. N¨m 2002, d©n sè n«ng th«n lµ trÊn hµng n¨m t¨ng cao 782,41 triÖu ng−êi, trong ®ã lùc l−îng Tõ sau ngµy thµnh lËp n−íc, d©n sè lao ®éng lµ kho¶ng 490 triÖu ng−êi, Trung Quèc ph¸t triÓn nhanh, ®Õn nay nh−ng cã tíi trªn 150 triÖu lao ®éng vµo kho¶ng 1,3 tû ng−êi. Sè ng−êi trong n«ng th«n kh«ng cã viÖc lµm(9). Theo ®é tuæi lao ®éng theo ®ã còng t¨ng: tõ nhËn ®Þnh cña nhiÒu chuyªn gia nghiªn n¨m 2003- 2006, tæng sè ng−êi trong ®é cøu x· héi, n«ng th«n d− thõa khèi tuæi lao ®éng trªn toµn quèc t¨ng míi l−îng lín lao ®éng lµ do nguyªn nh©n: 50,47 triÖu, trung b×nh mçi n¨m t¨ng nhu cÇu lao ®éng trong n«ng nghiÖp míi kho¶ng 13 triÖu ng−êi(6). Bªn c¹nh
gi¶m; kh¶ n¨ng thu hót lao ®éng cña xÝ ®Òu. Theo c«ng bè “B¸o c¸o thèng kª nghiÖp h−¬ng trÊn kh«ng m¹nh; qu¸ ph¸t triÓn x· héi vµ kinh tÕ quèc d©n tr×nh ®« thÞ ho¸ diÔn ra chËm. n¨m 2007” cña Côc Thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc n¨m 2008, d©n sè toµn quèc HiÖn nay, nhiÖm vô chuyÓn dÞch viÖc n¨m 2007 lµ 1,32129 tû ng−êi, t¨ng 6,81 lµm cho lao ®éng d− thõa ë n«ng th«n triÖu so víi cuèi n¨m 2006. Nguån cung hÕt søc khã kh¨n. Trong t×nh h×nh cung øng lao ®éng lín kho¶ng 786,94 triÖu v−ît qu¸ cÇu vÒ lao ®éng, n¨m 2006 lao ng−êi, trong khi mçi n¨m Trung Quèc ®éng n«ng th«n l¹i t¨ng míi 60%, phÇn chØ cã thÓ t¹o kho¶ng 10 triÖu viÖc lµm, lín trong sè nµy ®Òu cã nhu cÇu t×m viÖc sè ng−êi thiÕu viÖc lµm vÉn cßn kho¶ng lµm ë thµnh phè. §ång thêi mét bé phËn 14 triÖu ng−êi(12). lao ®éng n«ng th«n mÊt ®Êt canh t¸c Lao ®éng cã tr×nh ®é thÊp vµ quan chuyÓn h−íng vµo thµnh phè t×m viÖc víi niÖm viÖc lµm x−a cò. Trung Quèc lµ tèc ®é ngµy cµng cao tíi hµng tr¨m triÖu(10).Trong khi ®ã dÞch vô vµ m«i n−íc ®ang ph¸t triÓn, phÇn lín lao ®éng tr−êng t¹o viÖc lµm ë n«ng th«n ch−a c¶i phæ th«ng cã kü n¨ng ®¬n nhÊt, kü thuËt thiÖn, c¶n trë viÖc æn ®Þnh vµ më réng chuyªn m«n kh«ng cao, khã ®¸p øng yªu viÖc lµm cho lao ®éng d− thõa ë n«ng cÇu c«ng viÖc, nhÊt lµ trong thêi kú héi th«n(11). Lao ®éng n«ng th«n d− thõa qu¸ nhËp kinh tÕ thÕ giíi nh− hiÖn nay. MÆt lín sÏ t¹o ra lµn sãng chuyÓn dÞch lao kh¸c, ngµy cµng nhiÒu lao ®éng n«ng ®éng lín vµo thµnh phè, g©y ¸p lùc lín nghiÖp muèn t×m viÖc ë thµnh phè, thÞ vÒ viÖc lµm. Trung Quèc lµ n−íc n«ng trÊn, ë ngµnh phi n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp lµ nÒn t¶ng ph¸t nghiÖp. Nh−ng do ¸p dông tiÕn bé khoa triÓn kinh tÕ quèc d©n, kh«ng cã n«ng häc kü thuËt, m¸y mãc hiÖn ®¹i, nh÷ng th«n æn ®Þnh th× kh«ng cã Trung Quèc ngµnh nµy ë Trung Quèc kh«ng cÇn æn ®Þnh. nhiÒu lao ®éng, chñ yÕu tuyÓn dông lao ®éng tè chÊt cao, nªn sè lao ®éng cã viÖc 2. Nguyªn nh©n c¬ b¶n g©y ra t×nh lµm còng rÊt h¹n chÕ. tr¹ng thÊt nghiÖp Nh÷ng lao ®éng nµy l¹i cã quan niÖm Cã thÓ nãi, thÊt nghiÖp ®−îc t¹o bëi viÖc lµm x−a cò, hä kú väng vµo c«ng tõ rÊt nhiÒu nguyªn nh©n s©u tÇng, nh− viÖc cÇn t×m nh−ng l¹i xa rêi thùc tÕ, nguyªn nh©n tõ c¶i c¸ch c¬ chÕ, tõ c¹nh kh«ng phï hîp víi ®ßi hái bè trÝ viÖc lµm tranh thÞ tr−êng, tõ biÕn thiªn kÕt cÊu cña thÞ tr−êng søc lao ®éng. VÉn tån t¹i ngµnh nghÒ… Nh−ng theo t¸c gi¶, quan niÖm chê ®îi c¬ héi tèt hay nhê cËy, nguyªn nh©n c¬ b¶n ®ã lµ: mong muèn t×m nh÷ng c«ng viÖc cã tÝnh D©n sè ®«ng, cung v−ît qu¸ cÇu vÒ lao h×nh thøc hay ph¶i vµo lµm ë c¬ quan ®éng. §Æc tr−ng thÊt nghiÖp ë Trung hµnh chÝnh sù nghiÖp, doanh nghiÖp nhµ Quèc ®−îc t¹o bëi lùc l−îng lao ®éng qu¸ n−íc míi æn ®Þnh, coi th−êng viÖc “ch©n d− thõa, nghÜa lµ ng−êi lao ®éng th× qu¸ lÊm tay bïn”, viÖc lµm “mÊt thÓ diÖn”, nhiÒu do d©n sè ®«ng, mµ viÖc lµm th× viÖc lµm kh«ng chÝnh quy(13)…Cßn mét qu¸ Ýt do kinh tÕ ph¸t triÓn ch−a ®ång xu thÕ ®¸ng quan t©m lµ thÕ hÖ thanh 17
niªn Trung Quèc hiÖn nay kh«ng muèn nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m ph¸t lµm viÖc t¹i c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp mµ triÓn ngµnh dÞch vô, ph¸t huy tiÒm lùc ®æ x« vµo c¸c tr−êng ®¹i häc vµ cao ®¼ng to lín thu hót lao ®éng tõ ngµnh dÞch vô ®· v−ît qu¸ con sè 14 triÖu ng−êi, t¨ng nh− ®iÒu chØnh kÕt cÊu ngµnh dÞch vô, 4,3 triÖu so víi n¨m 1999(14) g©y thªm t¨ng c−êng c¶i c¸ch doanh nghiÖp, më søc Ðp vÒ gi¶i quyÕt viÖc lµm cho sinh réng ®Çu vµo thÞ tr−êng cho ngµnh dÞch viªn ra tr−êng. vô, më réng ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô mang tÝnh s¶n xuÊt, lµm phong phó II. MéT Sè GI¶I PH¸P GI¶I QUYÕT dÞch vô mang tÝnh tiªu dïng,(16) … VÊN §Ò THÊT NGHIÖP ë TRUNG Chó träng ph¸t triÓn doanh nghiÖp QUèC HIÖN NAY võa vµ nhá tËp trung nhiÒu lao ®éng. VÊn ®Ò thÊt nghiÖp kh«ng chØ ®−îc HiÖn nay sè doanh nghiÖp võa vµ nhá nhµ n−íc quan t©m, mµ lµ tiªu ®iÓm cña ®¨ng ký ho¹t ®éng trªn c¶ n−íc lµ h¬n 8 toµn x· héi. N¨m 2006, theo ®¸nh gi¸ triÖu, chiÕm trªn 99% tæng sè doanh cña ng−êi d©n Trung Quèc, vÊn ®Ò thÊt nghiÖp trong c¶ n−íc, thu hót ®−îc trªn nghiÖp cïng víi “kh¸m bÖnh khã, kh¸m 75% lao ®éng ë thµnh phè, thÞ trÊn(17). V× bÖnh ®¾t”, “chªnh lÖch thu nhËp qu¸ lín, thÕ, song song víi chiÕn l−îc ph¸t triÓn ph©n ho¸ giµu nghÌo” lµ mét trong ba doanh nghiÖp lín, tËp ®oµn doanh vÊn ®Ò x· héi næi bËt nhÊt trong n¨m(15). nghiÖp lín, cÇn thiÕt ph¶i chó träng ph¸t §øng tr−íc t×nh h×nh thÊt nghiÖp ngµy triÓn doanh nghiÖp võa vµ nhá. ChÝnh cµng phøc t¹p vµ nh÷ng th¸ch thøc to phñ Trung Quèc sÏ nç lùc ñng hé vµ gióp lín vÒ viÖc lµm, hËu qu¶ thÊt nghiÖp g©y ®ì doanh nghiÖp võa vµ nhá vÒ c¸c mÆt ra ®èi víi ®êi sèng kinh tÕ x· héi nh− ®Çu t− vèn, dÞch vô kü thuËt, më réng g©y thiÖt h¹i vÒ kinh tÕ, ®êi sèng ng−êi thÞ tr−êng, t− vÊn th«ng tin, båi d−ìng d©n khã kh¨n, tÖ n¹n x· héi… §¶ng vµ nh©n tµi…. chÝnh phñ Trung Quèc ®· kh«ng ngõng Chó träng ph¸t triÓn kinh tÕ phi c«ng nghiªn cøu, th¶o luËn vµ ®−a ra nh÷ng h÷u. Cïng víi qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh kÕt gi¶i ph¸p nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thÊt cÊu kinh tÕ vµ c¶i c¸ch doanh nghiÖp nghiÖp. nhµ n−íc ®i vµo chiÒu s©u, c¸c lo¹i h×nh 1. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ kinh tÕ phi c«ng h÷u nh− kinh tÕ c¸ thÓ, 1.1. §iÒu chØnh kÕt cÊu kinh tÕ ph¸t t− nh©n, ®Çu t− n−íc ngoµi ph¸t triÓn triÓn viÖc lµm rÊt nhanh, trë thµnh ®iÓm míi thóc ®Èy Chó träng ph¸t triÓn ngµnh nghÒ tËp kinh tÕ quèc d©n ph¸t triÓn vµ ph¸t trung nhiÒu lao ®éng. Ph¸t huy −u thÕ triÓn viÖc lµm. HiÖn nay, phÇn lín lao nguån nh©n lùc dåi dµo trong n−íc, ®éng cã xu h−íng chuyÓn tõ doanh Trung Quèc chó träng ph¸t triÓn ngµnh nghiÖp nhµ n−íc sang lÜnh vùc kinh tÕ nghÒ cã thÓ t¹o nhiÒu vÞ trÝ viÖc lµm nh− phi c«ng h÷u. Tõ n¨m 2002-2006, kinh ngµnh dÖt may, gia c«ng, linh kiÖn, tiÕn tÕ phi c«ng h÷u ë thµnh phè, thÞ trÊn tíi më réng xuÊt khÈu, ®Æc biÖt lµ ph¸t ®· thu hót ®−îc 43,87 triÖu lao ®éng, triÓn ngµnh dÞch vô. Trung Quèc ®−a ra v−ît qu¸ tæng l−îng t¨ng viÖc lµm ë 18
thµnh phè, thÞ trÊn(18). Muèn ph¸t triÓn vùc ®Çu t− vµ ®−a ra c¸c chÝnh s¸ch −u ®·i cho c¸c nhµ ®Çu t−(19). kinh tÕ phi c«ng h÷u, ®ßi hái x· héi cã c¸i nh×n tiÕn bé, gi¶i phãng t− t−ëng, Thùc hiÖn chÝnh s¸ch tµi chÝnh tÝch thay ®æi quan niÖm, tõng b−íc xo¸ bá sù cùc. ChÝnh s¸ch tµi chÝnh cã vai trß kh¸ kú thÞ, ®Ó kinh tÕ phi c«ng h÷u còng trùc tiÕp vµ râ rÖt ®èi víi gi¶i quyÕt viÖc ®−îc h−ëng sù ®èi xö b×nh ®¼ng nh− c¸c lµm. ChÝnh phñ ®Çu t− tµi chÝnh cµng thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. nhiÒu vµo ng©n s¸ch viÖc lµm th× viÖc Coi träng ph−¬ng thøc viÖc lµm tù do. gi¶i quyÕt viÖc lµm cµng thuËn lîi vµ Trung Quèc chñ tr−¬ng xãa bá quan nhanh chãng. §Ó gi¶i quyÕt ¸p lùc viÖc niÖm truyÒn thèng vÒ viÖc lµm chÝnh quy lµm, b¶o ®¶m m«i tr−êng c¶i c¸ch æn hay viÖc lµm thÓ diÖn, ra søc ph¸t triÓn ®Þnh, chÝnh s¸ch tµi chÝnh ë Trung Quèc ®a d¹ng h×nh thøc viÖc lµm nh− viÖc lµm ®· cã sù chuyÓn h−íng tõ thóc ®Èy t¨ng thêi vô, viÖc t¹m thêi, viÖc theo giê, tr−ëng kinh tÕ sang thóc ®Èy më réng khuyÕn khÝch ng−êi lao ®éng tù chñ t×m viÖc lµm víi néi dung: x¸c lËp khu«n khæ viÖc lµm, tr¸nh t×nh tr¹ng chê c¬ héi viÖc c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch tµi chÝnh ñng hé lµm dÉn tíi t¨ng sè ng−êi thÊt nghiÖp. viÖc lµm; b¶o ®¶m nhu cÇu cÇn thiÕt cña §Æc biÖt, Trung Quèc rÊt coi träng c«ng quü an sinh x· héi vµ viÖc lµm; hoµn t¸c gi¸o dôc t− t−ëng nghÒ nghiÖp, n©ng thiÖn chÝnh s¸ch −u ®·i vÒ thuÕ liªn cao quan ®iÓm kÝnh nghiÖp cho mçi quan tíi viÖc lµm, ph¸t huy n¨ng lùc ng−êi lao ®éng. ®iÒu tiÕt viÖc lµm cña thuÕ; hoµn thiÖn biÖn ph¸p b¶o ®¶m kho¶n vay vµ tr¶ l·i 1.2. §iÒu chØnh mét sè chÝnh s¸ch tµi chÝnh, khuyÕn khÝch ng−êi thÊt kinh tÕ ph¸t triÓn viÖc lµm nghiÖp, mÊt viÖc tù t×m viÖc…(20). TÝch cùc ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch thu Khèng chÕ tèc ®é t¨ng tr−ëng nãng hót vèn ®Çu t− n−íc ngoµi. YÕu tè ®Çu t− cña nÒn kinh tÕ. MÊy n¨m gÇn ®©y, ë n−íc ngoµi cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn Trung Quèc ®ang diÔn ra t×nh tr¹ng mÊt t¨ng tr−ëng kinh tÕ Trung Quèc vµ gi¶i c©n b»ng: kinh tÕ t¨ng tr−ëng nh−ng l¹i quyÕt viÖc lµm. Nh»m thóc ®Èy c¸c thiÕu viÖc lµm. ThÊt nghiÖp t¨ng cao ë doanh nghiÖp n−íc ngoµi ®Çu t− vµo Trung Quèc hiÖn nay phÇn nhiÒu do trong n−íc, Trung Quèc ®· h×nh thµnh n−íc nµy ®ang trong qu¸ tr×nh c«ng vµ khuyÕn khÝch c«ng ty xuyªn quèc gia nghiÖp ho¸, c«ng nghiÖp ®ãng gãp lín t¨ng c−êng vèn ®Çu t− vµo trong n−íc; vµo tèc ®é t¨ng tr−ëng kinh tÕ nh−ng l¹i khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t− n−íc ngoµi kh«ng thu hót nhiÒu viÖc lµm. Trong khi t¨ng c−êng vèn vµo c¸c ngµnh nÒn t¶ng ®ã ngµnh dÞch vô cã kh¶ n¨ng thu hót nh− giao th«ng, n¨ng l−îng, nguyªn vËt l−îng lín lao ®éng th× t¨ng tr−ëng kh¸ liÖu, chó träng æn ®Þnh m«i tr−êng trong chËm ch¹p, tØ träng trong kÕt cÊu kinh n−íc nh»m t¹o m«i tr−êng ®Çu t− thuËn tÕ h¬i thÊp. Do ®ã, Trung Quèc chñ lîi b»ng c¸ch duy tr× æn ®Þnh chÝnh trÞ tr−¬ng thay ®æi t×nh tr¹ng tØ träng x· héi, ®iÒu chØnh hÖ thèng luËt ph¸p, ngµnh dÞch vô thÊp, t¨ng tr−ëng chËm, gi¶m bít c¸c thñ tôc ®Çu t− r−êm rµ, gi¶i quyÕt m©u thuÉn bÊt hîp lý trong phøc t¹p, ®a d¹ng ho¸ h×nh thøc vµ lÜnh 19
kÕt cÊu kinh tÕ, thùc hiÖn môc tiªu th«n míi x· héi chñ nghÜa, Trung Quèc th«ng qua t¨ng tr−ëng kinh tÕ ®Ó më chó träng gi¶i quyÕt vÊn ®Ò “tam n«ng” (n«ng th«n, n«ng nghiÖp, n«ng d©n)(21), réng viÖc lµm. trong ®ã quan träng lµ vÊn ®Ò chuyÓn 1.3. KiÖn toµn hÖ thèng dÞch vô viÖc dÞch viÖc lµm cho lao ®éng d− thõa n«ng lµm th«n; ph¸t triÓn xÝ nghiÖp h−¬ng trÊn. Hoµn thiÖn thÞ tr−êng søc lao ®éng ë thµnh phè. ThÞ tr−êng søc lao ®éng ph¸t 2. C¸c chÝnh s¸ch x· héi triÓn th× cã thÓ x©y dùng ®−îc mèi quan 2.1. §Çu t− ph¸t triÓn nguån nh©n lùc hÖ kinh tÕ vÒ cung cÇu søc lao ®éng, N©ng cao tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ chuyªn gi¶m bít thêi gian vµ phÝ tæn t×m viÖc m«n cho ng−êi lao ®éng. B¸o c¸o t¹i §¹i lµm, ®ång thêi cã t¸c dông quan träng ®Ó héi XVII §¶ng Céng s¶n Trung Quèc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thÊt nghiÖp, c©n b»ng ®· nªu râ: “Thùc thi chiÕn l−îc ph¸t thÞ tr−êng søc lao ®éng. §Ó ph¸t huy h¬n triÓn më réng viÖc lµm, thóc ®Èy viÖc n÷a vai trß cña thÞ tr−êng søc lao ®éng s¸ng t¹o nghÒ nghiÖp ®Ó t¹o ra viÖc trong viÖc bè trÝ, gi¶i quyÕt viÖc lµm, lµm”(22). B¸o c¸o kh¼ng ®Þnh viÖc lµm lµ nhiÖm vô chñ yÕu phô thuéc c¸c ban gèc cña d©n sinh, cÇn hoµn thiÖn chÝnh ngµnh qu¶n lý viÖc lµm cÊp tØnh ë Trung s¸ch ñng hé tù chñ s¸ng nghiÖp, tù t×m Quèc. Bªn c¹nh ®ã, c¸c tæ chøc trung viÖc lµm, t¨ng c−êng gi¸o dôc quan niÖm gian m«i giíi viÖc lµm còng cã vai trß viÖc lµm ®Ó cµng ®«ng ng−êi lao ®éng trë kh«ng nhá gãp phÇn gi¶m bít tØ lÖ thÊt thµnh ng−êi s¸ng t¹o nghÒ nghiÖp. T¨ng nghiÖp. Trong xu thÕ toµn cÇu ho¸, bªn c−êng x©y dùng nguån nh©n lùc lµ c¹nh viÖc hoµn thiÖn thÞ tr−êng viÖc lµm h−íng ®i quan träng ®Ó biÕn mét n−íc trong n−íc, Trung Quèc còng tÝch cùc më Trung Quèc ®«ng d©n thµnh mét c−êng réng con ®−êng xuÊt khÈu lao ®éng, ph¸t quèc vÒ nguån nh©n lùc, còng lµ gi¶i triÓn ra thÞ tr−êng lao ®éng quèc tÕ. ph¸p c¬ b¶n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò viÖc ë n«ng th«n, bªn c¹nh viÖc ®Èy lµm hiÖn nay. V× thÕ, gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nhanh qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ n«ng th«n, viÖc lµm kh«ng cã nghÜa lµ bè trÝ mét Trung Quèc còng chó ý tíi chuyÓn dÞch c¸ch thô ®éng viÖc lµm cho ng−êi lao hîp lý søc lao ®éng d− thõa ë n«ng th«n. ®éng, mµ cÇn coi ®©y lµ mét qu¸ tr×nh ViÖc cÇn lµm lµ h−íng dÉn vµ chuyÓn chñ ®éng th«ng qua x©y dùng nguån dÞch lao ®éng n«ng th«n sang c¸c doanh nh©n lùc, n©ng cao tè chÊt ng−êi lao nghiÖp võa vµ nhá tËp trung nhiÒu lao ®éng, chuyÓn −u thÕ nguån nh©n lùc ®éng vµ ngµnh phi n«ng nghiÖp nh− thµnh −u thÕ kinh tÕ. Trung Quèc ®ang ngµnh dÞch vô hay c¸c ngµnh nghÒ tÝch cùc ®iÒu chØnh kÕt cÊu chi tiªu tµi kh«ng chÝnh quy, cã tÝnh chÊt thêi vô. chÝnh, t¨ng ®Çu t− kinh phÝ båi d−ìng ChÝnh phñ Trung Quèc chñ tr−¬ng: hoµn ngµnh nghÒ cña chÝnh quyÒn c¸c cÊp, ra thiÖn vµ quy ph¹m viÖc qu¶n lý thÞ søc t¨ng c−êng gi¸o dôc vµ ®µo t¹o tr−êng lao ®éng cña chÝnh quyÒn; −u ngµnh nghÒ, −u ho¸ c¬ cÊu båi d−ìng, tiªn t¹o viÖc lµm cho nh÷ng n«ng d©n gi¸o dôc, n©ng cao chÊt l−îng ®µo t¹o mÊt ®Êt; trong c«ng t¸c x©y dùng n«ng 20
chÕ ®é an sinh x· héi ch−a kiÖn toµn, cho ng−êi lao ®éng. N©ng cao kü n¨ng nh÷ng ng−êi thÊt nghiÖp, mÊt viÖc sÏ lao ®éng vµ tr×nh ®é nhËn thøc cña kh«ng ®−îc b¶o ®¶m cuéc sèng. V× vËy, ng−êi lao ®éng cho phï hîp víi yªu cÇu trong c«ng t¸c t¸i t¹o viÖc lµm, Trung ngµy cµng cao cña tiÕn bé khoa häc kü Quèc mét mÆt kÕt hîp ®iÒu chØnh chÝnh thuËt vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Bªn c¹nh ®ã s¸ch thóc ®Èy t¸i t¹o viÖc lµm víi chÝnh Trung Quèc còng rÊt chó träng tíi vÊn s¸ch kinh tÕ vÜ m«, mÆt kh¸c kÕt hîp ®Ò båi d−ìng t©m lý ng−êi lao ®éng khi gi÷a chÝnh s¸ch thóc ®Èy viÖc lµm tÝch bÞ thÊt nghiÖp trong viÖc ®µo t¹o nghÒ. cùc víi hoµn thiÖn chÕ ®é an sinh x· héi, TÝch cùc båi d−ìng ®éi ngò nh©n tµi b¶o ®¶m cuéc sèng c¬ b¶n cho ng−êi mÊt toµn diÖn. Nh©n tµi toµn diÖn lµ nh÷ng viÖc, thÊt nghiÖp. Chñ yÕu lµ më réng ng−êi tinh th«ng ngo¹i ng÷, tinh th«ng diÖn bao phñ cña hÖ thèng an sinh kiÕn thøc vÒ mËu dÞch quèc tÕ vµ tiÒn tÖ x· héi vµ ph¹m vi quy ho¹ch x· héi; thùc quèc tÕ, tinh th«ng luËt quèc tÕ(23). Sau hiÖn quy ho¹ch thèng nhÊt an sinh khi gia nhËp WTO, nÒn kinh tÕ ®øng x· héi trªn toµn quèc; kÕt hîp gi÷a b¶o tr−íc xu thÕ toµn cÇu ho¸, thÞ tr−êng më hiÓm thÊt nghiÖp vµ t¸i t¹o viÖc lµm. réng, c¬ héi viÖc lµm lµ rÊt lín nh−ng 3. T¨ng c−êng vai trß chØ ®¹o cña yªu cÇu ®ßi hái ®¸p øng c«ng viÖc còng chÝnh quyÒn rÊt cao, buéc ng−êi lao ®éng ph¶i cã 3. 1. ChØ ®¹o thùc hiÖn chiÕn l−îc ph¸t n¨ng lùc chuyªn m«n thùc sù. Trung triÓn viÖc lµm Quèc ®· chó träng h¬n tíi viÖc ®µo t¹o Tr−íc m¾t vµ trong t−¬ng lai gÇn, c¸n bé chuyªn m«n th«ng hiÓu cÊc vÊn nhiÖm vô chñ yÕu cña chÝnh quyÒn c¸c ®Ò vÒ WTO, hiÓu biÕt ph¸p luËt, giái cÊp lµ “thùc thi c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ngo¹i ng÷… ®Ó cã thÓ vËn dông vµo thùc ph¸p, ph−¬ng ch©m t¸i t¹o viÖc lµm, tiÔn, b¶o vÖ thÞ tr−êng trong n−íc vµ b¶o thùc hiÖn môc tiªu t¨ng vÞ trÝ viÖc lµm. hé ngµnh nghÒ, gãp phÇn lµm cho nÒn Ra søc t¨ng vÞ trÝ viÖc lµm, thùc thi toµn kinh tÕ trong n−íc v÷ng b−íc héi nhËp diÖn chÝnh s¸ch ñng hé t¸i t¹o viÖc lµm, kinh tÕ quèc tÕ. Kh«ng nh÷ng cÇn båi t¨ng ®Çu t− cho ng©n s¸ch viÖc lµm, båi d−ìng nh©n tµi mµ cßn ph¶i gi÷ ®−îc d−ìng kü n¨ng viÖc lµm, tõng b−íc lµm nh©n tµi. Trung Quèc thùc hiÖn t¹o ®iÒu tèt dÞch vô t¸i t¹o viÖc lµm, h−íng dÉn kiÖn vµ m«i tr−êng lµm viÖc tèt, n©ng chuyÓn biÕn quan niÖm viÖc lµm cña cao ®·i ngé l−¬ng vµ c¸c kho¶n phóc lîi ng−êi mÊt viÖc, thÊt nghiÖp, thùc hiÖn tho¶ ®¸ng cho hä. b¶o ®¶m x· héi cho hä”(24). 2.2. Hoµn thiÖn hÖ thèng an sinh VÒ l©u dµi, chÝnh quyÒn tÝch cùc t×m x· héi tßi, nghiªn cøu chiÕn l−îc ph¸t triÓn viÖc Cïng víi viÖc doanh nghiÖp nhµ n−íc lµm phï hîp víi t×nh h×nh trong n−íc. ë thùc hiÖn biÖn ph¸p c¶i c¸ch gi¶m nh©n thµnh phè, thÞ trÊn, chÝnh quyÒn ®Þa viªn t¨ng hiÖu qu¶, chuyÓn vÞ trÝ c«ng ph−¬ng khuyÕn khÝch doanh nghiÖp tiÕp t¸c, sè l−îng nh©n viªn mÊt viÖc, thÊt nhËn nh©n viªn mÊt viÖc vµ nh©n viªn nghiÖp tÊt yÕu sÏ t¨ng. Trong hoµn c¶nh d− thõa cña doanh nghiÖp nhµ n−íc; ñng 21
hé vÒ vèn ®Çu t− ®Ó doanh nghiÖp t¹o quyÕt vÊn ®Ò thÊt nghiÖp trong mét thêi viÖc lµm cho lao ®éng; lËp hÖ thèng b¶o gian dµi. Sau khi héi nhËp kinh tÕ thÕ ®¶m vÒ kho¶n cho vay cña doanh nghiÖp giíi, nÒn kinh tÕ Trung Quèc sÏ tËp võa vµ nhá ®Ó gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ trung c¸c yÕu tè khoa häc kü thuËt vµ trÝ vèn khi ng−êi lao ®éng t×m viÖc; thóc ®Èy tuÖ nhiÒu h¬n, t×nh tr¹ng cung v−ît qu¸ t¨ng tr−ëng kinh tÕ cã thÓ t¹o ra v« sè c¬ cÇu vÒ lao ®éng sÏ vÉn c¨ng th¼ng. héi viÖc lµm; thùc hiÖn chÝnh x¸c chÝnh ChÝnh phñ chñ tr−¬ng qu¸n triÖt thùc s¸ch ngµnh nghÒ, ph¸t triÓn ngµnh míi hiÖn chÝnh s¸ch sinh ®Î kÕ ho¹ch, ®Æc næi vµ ngµnh kü thuËt cao, tõ ®ã cã thÓ biÖt ë vïng n«ng th«n. X©y dùng nh÷ng gi¶i quyÕt thªm nhiÒu viÖc lµm; chó tæ chøc truyÒn th«ng d©n sè, tuyªn träng quan t©m t¹o viÖc lµm cho ng−êi truyÒn, gi¸o dôc sinh ®Î kÕ ho¹ch, ®Ó lín tuæi, tr×nh ®é v¨n ho¸ vµ tay nghÒ ng−êi d©n n«ng th«n nhËn thøc ®−îc thÊp b»ng c¸ch t¹o viÖc lµm vµ båi hËu qu¶ cña viÖc sinh nhiÒu. ë thµnh d−ìng chuyªn m«n cho hä trong ngµnh phè, chÝnh quyÒn còng ®−a ra biÖn ph¸p dÞch vô c«ng céng ë c¸c thµnh phè, thÞ ®iÒu chØnh chÝnh s¸ch sinh con mét ®Ó trÊn. tr¸nh ¶nh h−ëng ®Õn nguån nh©n lùc trong t−¬ng lai, v× xu h−íng sinh con ë n«ng th«n, chÝnh quyÒn c¸c cÊp tÝch mét sÏ lµm giµ hãa d©n sè Trung Quèc, cùc thùc hiÖn ph¸t triÓn m« h×nh kinh tÕ c¹n kiÖt nguån nh©n lùc. Mét mÆt, tËp trung ®«ng lao ®éng vµ kü thuËt tËn Trung Quèc vÉn ph¶i thùc hiÖn tèt chÝnh dông nhiÒu lao ®éng, khuyÕn khÝch vïng s¸ch d©n sè h¹ thÊp tØ lÖ sinh, mÆt kh¸c n«ng th«n ph¸t triÓn doanh nghiÖp võa ra søc ph¸t triÓn sù nghiÖp gi¸o dôc, vµ nhá tËp trung nhiÒu lao ®éng; më n©ng cao tè chÊt ng−êi lao ®éng vÒ v¨n réng khai th¸c tiÒm lùc viÖc lµm trong ho¸, kü n¨ng nghÒ nghiÖp, n©ng cao søc n«ng nghiÖp; ngoµi ra, c¸c ®Þa ph−¬ng c¹nh tranh viÖc lµm trong thêi kú héi phèi hîp thùc hiÖn chiÕn l−îc ®¹i khai nhËp. ph¸t miÒn T©y, tÝch cùc më ra kh«ng 3.3. Lµm tèt c«ng t¸c lËp ph¸p vÒ viÖc gian viÖc lµm n«ng nghiÖp ë ®©y, chuyÓn lµm dÞch lao ®éng d− thõa sang vïng l©n cËn, B−íc tiÕn míi trong vÊn ®Ò ph¸t triÓn cã chÝnh s¸ch ñng hé, t¹o m«i tr−êng viÖc lµm vµ b¶o vÖ quyÒn lîi ng−êi lao viÖc lµm, thu hót doanh nghiÖp phÝa B¾c ®éng ë Trung Quèc lµ sù ra ®êi “LuËt vµ n−íc ngoµi ®Õn miÒn T©y, t¨ng sè Xóc tiÕn viÖc lµm” ®−îc chÝnh thøc th«ng l−îng lao ®éng n«ng th«n miÒn T©y qua t¹i Héi nghÞ lÇn thø 29 Uû ban trong nh÷ng ngµnh phi n«ng nghiÖp. Th−êng vô §¹i héi ®¹i biÓu nh©n d©n 3.2. Khèng chÕ tèc ®é t¨ng d©n sè toµn quèc kho¸ X. Bé luËt gåm 9 ch−¬ng ThÊt nghiÖp ë Trung Quèc kh«ng chØ 69 ®iÒu xoay quanh c¸c c«ng t¸c lËp do vÊn ®Ò kÕt cÊu, mµ cßn lµ vÊn ®Ò tæng ph¸p vÒ viÖc lµm. Trong ®ã, ®iÓm míi l−îng, nghÜa lµ tæng cung lao ®éng v−ît cña “LuËt Xóc tiÕn viÖc lµm” lµ vÊn ®Ò tæng cÇu lao ®éng. V× thÕ khèng chÕ t¨ng xo¸ bá sù kú thÞ vµ viÖc lµm c«ng b»ng. d©n sè lµ con ®−êng hiÖu qu¶ ®Ó gi¶i Ch−¬ng I ®iÒu 3 cã quy ®Þnh: “Ng−êi lao 22
®éng ®−îc quyÒn tù do lùa chän c«ng Nh×n chung, nh÷ng gi¶i ph¸p mµ viÖc vµ ®−îc h−ëng sù b×nh ®¼ng viÖc chÝnh phñ Trung Quèc ®−a ra vµ thùc lµm theo ph¸p luËt. Ng−êi lao ®éng khi thi ®· ®¹t hiÖu qu¶ to lín: gi¶i quyÕt t×m viÖc kh«ng ph¶i chÞu bÊt kú sù kú thÞ phÇn lín vÞ trÝ viÖc lµm vµ thu nhËp, æn nµo vÒ d©n téc, chñng téc, giíi tÝnh, t«n ®Þnh kinh tÕ gia ®×nh cho ng−êi lao ®éng, gi¸o tÝn ng−ìng”(25). NhiÒu ý kiÕn cho gãp phÇn thóc ®Èy t¨ng tr−ëng kinh tÕ r»ng viÖc thùc thi “LuËt Xóc tiÕn viÖc quèc gia; gãp phÇn gi¶m tÖ n¹n, æn ®Þnh lµm” sÏ rÊt khã kh¨n bëi sù kú thÞ trong trËt tù x· héi. Nh−ng mÆt kh¸c, nh÷ng viÖc tuyÓn dông lao ®éng ë Trung Quèc gi¶i ph¸p ®−a ra phÇn nµo ch−a phï hîp ®· h×nh thµnh tõ rÊt l©u. Do ®ã, ®Ó thay víi hoµn c¶nh sèng cña tõng lao ®éng, ®æi quan niÖm nµy, Bé luËt ®· quy ®Þnh t×nh h×nh cô thÓ tõng ®Þa ph−¬ng, thªm ¸p dông lèi tuyÓn dông theo h×nh thøc vµo ®ã lµ sù thiÕu c«ng b»ng, ph©n biÖt luËt ph¸p ®Ó b¶o vÖ quyÒn b×nh ®¼ng trong c«ng t¸c t¹o viÖc lµm cho tõng ®èi viÖc lµm cho mçi ng−êi lao ®éng. Ngoµi t−îng lao ®éng thuéc nh÷ng vïng miÒn kh¸c nhau. tr−¬ng “x©y dùng hµi hoµ c¬ ra, yÕu tè c«ng b»ng trong vÊn ®Ò viÖc cÊu viÖc lµm” cña Trung Quèc lµ b−íc lµm cho ng−êi lao ®éng ®−îc Bé luËt hÕt søc chó träng. §Õn B¸o c¸o t¹i §¹i héi tiÕn míi trong viÖc gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn §¶ng Céng s¶n Trung Quèc lÇn thø ®Ò liªn quan tíi thÊt nghiÖp vµ viÖc lµm XVII, nh÷ng quy ®Þnh trong “LuËt xóc hiÖn nay. §©y còng lµ mét b−íc quan tiÕn viÖc lµm” mét lÇn n÷a ®−îc kh¼ng träng tiÕn tíi gãp phÇn thóc ®Èy x©y ®Þnh râ: “…h×nh thµnh chÕ ®é b×nh ®¼ng dùng x· héi lÊy c¶i thiÖn d©n sinh lµm vÒ viÖc lµm gi÷a ng−êi lao ®éng thµnh träng ®iÓm ®−îc ®−a ra trong B¸o c¸o thÞ vµ n«ng th«n, hoµn thiÖn chÕ ®é trî cña Uû ban Trung −¬ng §¶ng Céng s¶n gióp viÖc lµm cho tÊt c¶ quÇn chóng khã Trung Quèc t¹i §¹i héi §¹i biÓu toµn kh¨n, thùc hiÖn chÝnh s¸ch cña nhµ n−íc quèc lÇn thø XVII §¶ng Céng s¶n Trung ®èi víi ng−êi lao ®éng, b¶o vÖ quyÒn lîi Quèc. cña ng−êi lao ®éng theo ph¸p luËt”(26). N¨m 2008, Bé Lao ®éng vµ b¶o ®¶m Bªn c¹nh ®ã, viÖc x©y dùng vµ kiÖn x· héi Trung Quèc sÏ tiÕp tôc qu¸n triÖt thùc hiÖn chÝnh s¸ch viÖc lµm tÝch cùc(27). toµn c¬ chÕ hiÖp th−¬ng ba bªn còng ®−îc Bé luËt chó ý tíi. Chñ thÓ cña c¬ Träng ®iÓm lµ t¸i t¹o viÖc lµm cho ng−êi chÕ nµy gåm chÝnh phñ, tæ chøc c«ng mÊt viÖc, thÊt nghiÖp, ®Æc biÖt lµ nh÷ng ®oµn vµ tæ chøc doanh nghiÖp víi nhiÖm ng−êi cã hoµn c¶nh khã kh¨n. Bªn c¹nh vô gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò c¬ b¶n chung ®ã t×m c¸ch lµm tèt c«ng t¸c t¹o viÖc lµm cña ng−êi lao ®éng, ®ã lµ vÊn ®Ò phóc lîi cho sinh viªn ra tr−êng, lao ®éng n«ng ®·i ngé cho lao ®éng gåm l−¬ng, b¶o hé th«n, qu©n nh©n phôc viªn chuyÓn lao ®éng, b¶o hiÓm x· héi kh«ng chØ mét ngµnh, sÏ cã b−íc tiÕn míi trong viÖc m×nh doanh nghiÖp thùc hiÖn mµ lµ sù gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña lÞch sö ®Ó l¹i, cã tho¶ thuËn, thèng nhÊt gi÷a c«ng ®oµn ®ét ph¸ míi vÒ t¹o viÖc lµm cho lao ®éng vµ doanh nghiÖp. §©y lµ con ®−êng hiÖu t¨ng míi. Víi nh÷ng nÐt t−¬ng ®ång vÒ qu¶ ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi ng−êi lao ®éng. v¨n ho¸, x· héi, dùa vµo t×nh h×nh thùc 23
TS. NguyÔn Kim B¶o (2006): Gia 12, 19 tÕ trong n−íc, céng thªm kinh nghiÖm nhËp WTO: Trung Quèc lµm g× vµ ®−îc xö lý vÊn ®Ò thÊt nghiÖp vµ viÖc lµm tõ g×?, Nxb ThÕ giíi, tr.159; tr. 70 Trung Quèc sÏ gióp ViÖt Nam cã nh÷ng Tr−¬ng Lôc ThuËn (2001): Trë ng¹i 13 quyÕt s¸ch ®óng ®¾n, tr¸nh t×nh tr¹ng trong chuyÓn dÞch x· héi vÒ vÊn ®Ò thÊt nãng vÒ thÊt nghiÖp vµ viÖc lµm, nh»m nghiÖp hiÖn nay ë Trung Quèc. T¹p chÝ æn ®Þnh x· héi, thóc ®Èy t¨ng tr−ëng Quan s¸t lý luËn, kú 3 kinh tÕ vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Trung Quèc tr−íc nguy c¬ ngµy cµng 14 thiÕu lao ®éng. T¹p chÝ Kinh tÕ quèc tÕ sè Chó thÝch: 26/2006, tr 8 Hoµng ThÕ Anh (2007). §¸nh gi¸ tinh 15 h×nh x· héi Trung Quèc n¨m 2006. B¸o Xu h−íng viÖc lµm toµn cÇu. M¹ng 1 c¸o khoa häc ViÖn Nghiªn cøu Trung D− X−¬ng DiÓu (2002): Trung Quèc 2 Quèc. Tr. 9 sau ®¹i héi 16. Nxb Nh©n d©n, B¾c Kinh, TS. §ç TiÕn S©m (2006): Trung Quèc 16 tr 134 víi viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch 5 n¨m lÇn thÕ Tõ B×nh Hoa (2006): ViÖc lµm vµ t¨ng 3 X (2001-2005) vµ x©y dùng quy ho¹ch 5 tr−ëng- ChiÕn l−îc viÖc lµm Trung Quèc n¨m lÇn thø XI (2006-2010). T¹p chÝ h−íng tíi x· héi hµi hoµ. Nxb Nh©n d©n Nghiªn cøu Trung Quèc sè 3, tr 6 Giang T©y, Nam X−¬ng, tr 2 Nghiªn cøu vÊn ®Ò viÖc lµm vµ 17, 20 Gi¸o tr×nh “LuËt an sinh x· héi” 4 chÝnh s¸ch tµi chÝnh ë Trung Quèc. M¹ng (2005), Tr−êng §¹i häc luËt Hµ Néi, tr 194 Chu §a Minh (2006): Quy ho¹ch vµ 21 Chng Huy M (2004): M hnh chuyãn i x 5 triÓn khai cã hiÖu qu¶ c«ng t¸c x©y dùng hÐi v v£n ß x hÐi. Nxb. i hc H Nam, tr.155 n«ng th«n míi x· héi chñ nghÜa. NhËt b¸o 6, 18 Côc Thèng kª nhµ n−íc Trung Cam Tóc ngµy 15.3 Quèc: TØ lÖ ®¨ng ký thÊt nghiÖp ë thµnh B¸o c¸o cña Uû ban Trung −¬ng 22, 26 phè, thÞ trÊn n¨m 2006 lµ 4,1%. §¶ng Céng s¶n Trung Quèc t¹i §¹i héi M¹ng ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø 17 §¶ng Céng Trung Quèc tiÕp theo sÏ lµm g× ®èi víi 7 s¶n Trung Quèc (phÇn cuèi). Tµi liÖu tham doanh nghiÖp nhµ n−íc. Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc biÖt sè 247/2007, tr 11-12; tr 12 kh¶o ®Æc biÖt sè 086, ngµy 14.4.2007, tr 14 NÒn kinh tÕ Trung Quèc sau 5 n¨m 23 “KiÕn nghÞ ®èi s¸ch vµ vÊn ®Ò viÖc 8, 11 gia nhËp WTO. Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc lµm ph¶i ®èi mÆt n¨m 2006” (2006). Uû biÖt sè 298 ngµy 20.12.2006, tr 29 ban C¶i c¸ch vµ ph¸t triÓn nhµ n−íc 24 Ph−¬ng h−íng thùc hiÖn cña Héi nghÞ Ths. NguyÔn Xu©n C−êng (2005): Vµi 9 T¸i t¹o viÖc lµm toµn quèc Trung Quèc nÐt vÒ tiÕn tr×nh c¶i c¸ch n«ng th«n Trung th¸ng 9.2002 Quèc tõ c¶i c¸ch më cöa ®Õn nay. T¹p chÝ LuËt xóc tiÕn viÖc lµm n−íc Céng hoµ 25 Nghiªn cøu Trung Quèc sè 2, tr 29 Nh©n d©n Trung Hoa (toµn v¨n). M¹ng 10 TS. NguyÔn Minh H»ng, PGS. NghÌo khã, thÊt nghiÖp vµ t¸i t¹o viÖc 27 NguyÔn Kim B¶o (2006): Trung Quèc sau lµm ë thµnh phè Trung Quèc. M¹ng: 5 n¨m gia nhËp WTO. T¹p chÝ Nghiªn cøu http://www.china.com.cn/aboutchina/data/ Trung Quèc sè 6, tr 13 07cs/2008-01/04/content_9480070_3.htm 24
25