intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Vấn đề nhiên liệu – nặng lượng và sự cần thiết phải tiến hành chính sách tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường ở Trung Quốc "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:16

Thêm vào BST
Báo xấu
116
lượt xem 18
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiện nay Trung Quốc là một trong những n-ớc tiêu thụ nguồn năng l-ợng lớn nhất thế giới. Đến cuối năm 2006 tổng sản l-ợng nguồn năng l-ợng của Trung Quốc chiếm 2,2 tỷ tấn quy đổi (tính theo than đá), còn tổng nhu cầu tiêu dùng là 2,46 tỷ tấn nhiên liệu quy đổi(1). Tính theo chỉ số này thì Trung Quốc đứng hàng thứ hai trên thế giới, sau Mỹ và tỷ phần của Trung Quốc chiếm 8,5% nhu cầu tiêu dùng năng l-ợng, đứng thứ nhất thế giới(2). ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Vấn đề nhiên liệu – nặng lượng và sự cần thiết phải tiến hành chính sách tiết kiệm năng lượng và bảo vệ môi trường ở Trung Quốc "

  1. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … Tskh. OXTROVXKIJ ViÖn ViÔn §«ng, ViÖn Hµn l©m Khoa häc Nga iÖn nay Trung Quèc lµ mét vµ Néi M«ng (gÇn 55,6% tæng tr÷ l−îng), H trong nh÷ng n−íc tiªu thô tr÷ l−îng dÇu löa th× thuéc vïng §«ng nguån n¨ng l−îng lín nhÊt B¾c Trung Quèc t¹i c¸c tØnh H¾c Long thÕ giíi. §Õn cuèi n¨m 2006 tæng s¶n Giang, C¸t L©m vµ Liªu Ninh (34,7%) vµ l−îng nguån n¨ng l−îng cña Trung Quèc t¹i T©y B¾c tØnh T©n C−¬ng vµ tØnh chiÕm 2,2 tû tÊn quy ®æi (tÝnh theo than ThiÓm T©y (22,4%), tr÷ l−îng khÝ tù ®¸), cßn tæng nhu cÇu tiªu dïng lµ 2,46 nhiªn ë c¸c vïng miÒn T©y Trung Quèc tû tÊn nhiªn liÖu quy ®æi(1). TÝnh theo chØ (tØnh Tø Xuyªn, ThiÓm T©y, Thanh H¶i, sè nµy th× Trung Quèc ®øng hµng thø T©n C−¬ng vµ Néi M«ng) chiÕm 79,3%. hai trªn thÕ giíi, sau Mü vµ tû phÇn cña (xem b¶ng 1). Trung Quèc chiÕm 8,5% nhu cÇu tiªu Tuy nhiªn ngay trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ dïng n¨ng l−îng, ®øng thø nhÊt thÕ kû XXI, nhu cÇu vÒ tiªu thô dÇu löa t¹i giíi(2). Theo sè liÖu thèng kª cña Trung Trung Quèc ®· v−ît xa s¶n l−îng cña Quèc, phÇn lín trong nguån n¨ng l−îng nguån nhiªn liÖu, cßn nhu cÇu tiªu thô khai th¸c cña n−íc nµy lµ than ®¸ 96%, than ®¸ vµ khÝ gas tù nhiªn th× cßn thÊp cßn dÇu löa vµ khÝ gas chØ chiÕm 4%. h¬n s¶n l−îng khai th¸c. Nh−ng t×nh h×nh Tæng s¶n l−îng than ®¸ khai th¸c lµ nµy sÏ kh«ng gi÷ nguyªn m·i ®−îc vµ trong nh÷ng n¨m tíi ®©y nhu cÇu sö dông 333,4 tû tÊn, trong khi ®ã dÇu löa chØ lµ nguån n¨ng l−îng cña Trung Quèc sÏ gia 2,758 tû tÊn cßn khÝ gas lµ 3 ngh×n tû t¨ng. Theo tÝnh to¸n cña c¸c nhµ khoa häc mÐt khèi(2). PhÇn lín tr÷ l−îng than ®¸ thuéc Trung t©m an ninh kinh tÕ ViÖn tËp trung t¹i miÒn B¾c nh− tØnh S¬n T©y Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 3
  2. OXTROVXKIJ Quan hÖ quèc tÕ hiÖn ®¹i Trung Quèc th× chñ yÕu: 1) Sù gia t¨ng møc sèng cña c− sù gia t¨ng nhu cÇu tiªu dïng c¸c nguån d©n; 2) Møc ®é xe h¬i ho¸ nhanh chãng; 3) Sù ph¸t triÓn cña ®« thÞ ho¸(3). n¨ng l−îng sÏ diÔn ra do 3 nguyªn nh©n B¶ng 1. Tr÷ l−îng c¸c nguån n¨ng l−îng chÝnh ph©n theo c¸c tØnh cña Trung Quèc n¨m 2006 Than ®¸ DÇu löa KhÝ gas TØnh (Tû tÊn) (TriÖu tÊn) (Tû mÐt khèi) Trung Quèc 333,4 2758,6 3000,9 S¬n T©y 105,2 0,25 Néi M«ng 80,2 55,3 164,3 S¬n §«ng 10,3 347,5 34,8 H Nam 12,3 53,7 11,0 H B¾c 6,8 163,4 24,0 Liªu Ninh 4,97 170,1 20,2 H¾c Long Giang 7,77 622,0 93,6 C¸t L©m 1,7 165,3 16,8 Quý Ch©u 14,8 0,46 ThiÓm T©y 27,7 198,8 858,7 Tø Xuyªn 5,0 3,45 546,3 T©n C−¬ng 12,7 418,8 659,8 Thanh H¶i 2,1 43,8 149,6 Thiªn T©n 0,3 30,7 27,5 Cam Tóc 6,2 87,3 9,9 Giang T« 1,8 25,0 2,3 Hå B¾c 0,32 11,9 0,38 An Huy 11,8 1,4 T¹i thÒm lôc ®Þa 356,4 265,7 LËp theo: Niªn gi¸m Thèng kª h»ng n¨m cña Trung Quèc n¨m 2007, B¾c Kinh, 2007, tr.11 N¨m 2003, t¹i Trung Quèc trung b×nh kinh tÕ Trung Quèc ®¹t ®−îc møc GDP mçi ng−êi d©n tiªu thô 1,3 tÊn nhiªn b×nh qu©n ®Çu ng−êi cao h¬n 3000 USD liÖu quy ®æi hay lµ 1479 KW/h ®iÖn n¨ng th× nhu cÇu tiªu thô n¨ng l−îng t¹i hoÆc 219 kg dÇu löa vµ sù thiÕu hôt ®iÖn Trung Quèc sÏ t¨ng gÊp 2 lÇn. Sù gia n¨ng ®· xuÊt hiÖn t¹i h¬n 20 tØnh cña t¨ng cña viÖc « t« ho¸ sÏ lµ vÊn ®Ò ®Æc Trung Quèc. NÕu ®Õn n¨m 2020 nÒn biÖt nghiªm träng. N¨m 2003, Trung Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 4
  3. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … Quèc ®· trë thµnh n−íc cã sè l−îng « t« l−îng chñ yÕu nh− n−íc Nga víi 157%, Na ®−îc sö dông ®øng thø ba thÕ giíi. Dù Uy 878%, ArËp Xªut 473%, Nigiªria 219%, b¸o ®Õn n¨m 2010 sÏ cã tíi 14,6 triÖu « Vªnªzuªla 381%, Achentina 132%. N¨m t« c¸ nh©n ®i l¹i trªn c¸c nÎo ®−êng 2000 nhu cÇu sö dông nguån n¨ng l−îng trong n−íc, cßn ®Õn n¨m 2020 sÏ lµ 72 b×nh qu©n theo ®Çu ng−êi chØ chiÕm 0,9 triÖu chiÕc. T−¬ng tù nh− vËy nhu cÇu tÊn nhiªn liÖu −íc ®Þnh, trong khi ®ã ë sö dông x¨ng dÇu diezen còng sÏ t¨ng Mü chØ sè nµy lµ 8,35 tÊn, ë Cana®a 8,16 lªn trong thêi gian kÓ trªn. tÊn, ë ArËp Xªut 5,08 tÊn, ë NhËt B¶n Cßn mét vÊn ®Ò gai gãc t¸c ®éng trùc 4,12 tÊn. Tuy nhiªn, chØ sè nµy ë Trung tiÕp ®Õn viÖc gia t¨ng nhu cÇu sö dông Quèc cao h¬n nhiÒu so víi ë nh÷ng n−íc nguån n¨ng l−îng lµ viÖc ®« thÞ ho¸ ®ang ph¸t triÓn nh− ë In®«nªxia- 0,69 nhanh chãng t¹i Trung Quèc. HiÖn t¹i tÊn, Philippin- 0,56 tÊn, Ên §é- 0,49 h»ng n¨m cã trªn 18 triÖu ng−êi mçi tÊn, Angiªri- 0,73 tÊn, Nigiªria- 0,17 n¨m bá n«ng th«n ra thµnh thÞ vµ trë tÊn(5). DÔ dµng nhËn thÊy r»ng khi møc thµnh thÞ d©n. §Õn n¨m 2020 tû lÖ thÞ sèng cña c− d©n Trung Quèc t¨ng lªn, d©n chiÕm kho¶ng 60% tæng d©n sè ®Êt møc ®é « t« ho¸ vµ ®« thÞ ho¸ gia t¨ng n−íc. §iÒu nµy kÐo theo sù gia t¨ng th× vÊn ®Ò thiÕu hôt nguån tµi nguyªn nhanh chãng cña c«ng viÖc x©y dùng nhµ n¨ng l−îng trong n−íc trë nªn rÊt trÇm ë vµ ®−êng s¸ vµ ®iÒu ®ã nhÊt thiÕt dÉn träng. Nh− vËy víi khuynh h−íng ph¸t tíi viÖc gia t¨ng nhu cÇu sö dông nguån triÓn kinh tÕ hiÖn nay ®Õn thÕ kû XXI n¨ng l−îng(4). Trung Quèc ph¶i ®èi mÆt víi vÊn ®Ò ®¶m Nh− vËy, víi khuynh h−íng ph¸t b¶o nhu cÇu sö dông nguån n¨ng l−îng. triÓn kinh tÕ hiÖn nay ®Õn thÕ kû XXI 1. Nh÷ng khuynh h−íng chñ yÕu cña Trung Quèc ph¶i ®èi mÆt víi viÖc ®¶m chiÕn l−îc n¨ng l−îng cña Céng ho b¶o nhu cÇu sö dông nguån n¨ng l−îng. nh©n d©n Trung Hoa tr−íc n¨m 2020. N¨m 1990, Trung Quèc ®¶m b¶o cho m×nh tíi 104% nguån n¨ng l−îng, nh−ng Môc tiªu chñ yÕu cña sù ph¸t triÓn ®Õn n¨m 1998 chØ ®¸p øng ®−îc 98% cßn n¨ng l−îng Trung Quèc ®Õn tr−íc n¨m ®Õn n¨m 2000 gi¶m xuèng cßn 97%. Møc 2020 lµ t¨ng gÊp ®«i nhu cÇu sö dông ®é cung cÊp nguån n¨ng l−îng nµy lµ cao nguån n¨ng l−îng nh»m ®¶m b¶o thùc h¬n so víi ë Mü víi 70%, ë Ên §é lµ 84%, hiÖn nhiÖm vô t¨ng GDP lªn gÊp 4 lÇn ë Braxin lµ 78% vµ cao h¬n rÊt nhiÒu so vµo n¨m 2020 so víi n¨m 2000. Trong víi c¸c n−íc kinh tÕ ph¸t triÓn nh− NhËt tr−êng hîp nµy nhu cÇu sö dông nguån B¶n víi 20% vµ Hµn Quèc lµ 17%. n¨ng l−îng ®Õn n¨m 2020 sÏ lµ 3,0 tû tÊn nhiªn liÖu −íc ®Þnh ( tÝnh theo than Trong khi ®ã møc ®é nµy l¹i thÊp h¬n ®¸) vµ 2,1 tû tÊn nhiªn liÖu −íc ®Þnh vµo nhiÒu so víi c¸c n−íc s¶n xuÊt nguån n¨ng Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 5
  4. OXTROVXKIJ n¨m 2010. Vµ ®iÒu kiÖn ph¶i lµ tû lÖ sö 1950 Trung Quèc bÞ coi lµ n−íc nghÌo vÒ dông than ®¸ trong sö dông nguån n¨ng dÇu löa vµ tû lÖ cña dÇu löa trong s¶n l−îng kh«ng v−ît qu¸ 60% tæng khèi l−îng nguån n¨ng l−îng kh«ng v−ît qu¸ l−îng sö dông nh»m gi¶m bít sù phô 2% th× sau ®ã vµo nh÷ng n¨m 1960-1980 thuéc cña ®Êt n−íc vµo nguån nhËp tû lÖ nµy dÇn t¨ng lªn vµ ®¹t 23,8% vµo khÈu dÇu th«. n¨m 1980. Nh−ng sau ®ã do sù gia t¨ng nhanh chãng cña nhu cÇu sö dông n¨ng KÕ ho¹ch ph¸t triÓn nguån n¨ng l−îng trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch, nªn nhÞp l−îng quèc gia cña Trung Quèc lÇn ®Çu ®é th¨m dß vµ khai th¸c dÇu löa chËm tiªn ®−îc c«ng bè n¨m 2004. Trong ®ã l¹i ®¸ng kÓ so víi nhu cÇu sö dông dÇu lÇn ®Çu tiªn ®· ®Æt ra nhiÖm vô tiÕt th« vµ c¸c s¶n phÈm tõ dÇu th« cña ®Êt kiÖm nguån n¨ng l−îng. §iÒu nµy xuÊt n−íc. §iÒu nµy ®−îc ph¶n ¸nh trong ph¸t tõ viÖc sö dông nguån n¨ng l−îng b¶ng 2. víi tû lÖ thÊp chØ 32%, vµ tû lÖ nµy thÊp h¬n so víi ë c¸c n−íc ph¸t triÓn tíi 10%. Trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch vµo nh÷ng Trong khu«n khæ cña kÕ ho¹ch ph¸t n¨m 1980, s¶n l−îng s¶n phÈm tõ dÇu triÓn nguån n¨ng l−îng quèc gia, viÖc löa thÊp h¬n nhiÒu so víi nhu cÇu sö tiÕt kiÖm n¨ng l−îng vµ h¹n chÕ thÊt dông trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt tho¸t n¨ng l−îng trong ®iÒu kiÖn míi lµ n−íc. MÆc dï khèi l−îng s¶n xuÊt dÇu nh»m thóc ®Èy sù ph¸t triÓn kinh tÕ th« lu«n gia t¨ng: n¨m 1980 - 105 triÖu nhanh chãng trong n−íc. §Ó ®¹t ®−îc tÊn, 1985 - 124,9 triÖu tÊn, n¨m 1990 - môc tiªu nµy, Trung Quèc ®· ®Ò ra nh÷ng 138,3 triÖu tÊn, n¨m 1995 - 150,1 triÖu chØ tiªu sau: ®Õn n¨m 2010 sÏ gi¶m bít tÊn, n¨m 2000 - 163 triÖu tÊn, n¨m 2006 cung cÊp n¨ng l−îng trong sè 10000 NDT - 183,7 triÖu tÊn, nh−ng sù t¨ng s¶n GDP xuèng cßn 2,25 tÊn nhiªn liÖu −íc l−îng dÇu kh«ng cung cÊp ®ñ cho nhu ®Þnh, tõ 2,68 tÊn n¨m 2002 vµ sau ®ã cÇu sö dông nguån n¨ng l−îng ngµy xuèng cßn 1,54 tÊn vµo n¨m 2020. cµng t¨ng trong n−íc. V× vËy, nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n¨ng l−îng ban l·nh ®¹o Nh− vËy, dù kiÕn ®Õn n¨m 2010 Trung Quèc buéc ph¶i t¨ng c−êng bæ Trung Quèc cã thÓ ®¶m b¶o ®−îc cho nÒn sung s¶n l−îng than ®¸ ®ång thêi t¨ng kinh tÕ sè l−îng 400 triÖu tÊn nhiªn liÖu c−êng nhËp khÈu dÇu löa. Vµo nh÷ng −íc ®Þnh, ®Õn n¨m 2020 lµ 1,4 tû tÊn vµ n¨m 1980 xuÊt khÈu dÇu löa cao h¬n gi¶m thiÓu mét c¸ch t−¬ng øng 21 triÖu nhiÒu so víi nhËp khÈu dÇu löa nh−ng tÊn oxit l−u huúnh th¶i vµo kh«ng khÝ(7). vµo nh÷ng n¨m 1990 viÖc xuÊt khÈu b¾t DÇu th« lµ mét trong nh÷ng thµnh ®Çu gi¶m ®i cßn nhËp khÈu l¹i t¨ng lªn phÇn quan träng cña sù c©n b»ng n¨ng ®¸ng kÓ. Tõ n¨m 1993 Trung Quèc trë l−îng ®Êt n−íc vµ tû lÖ nµy cø t¨ng lªn thµnh n−íc hoµn toµn nhËp khÈu dÇu tõng n¨m mét. NÕu vµo nh÷ng n¨m Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 6
  5. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … löa. N¨m 1995 nhËp khÈu hoµn toµn tÊn, n¨m 2000- 65,4 triÖu tÊn n¨m 2005 dÇu löa cña Trung Quèc lµ 12,2 triÖu ®· lµ 142,8 triÖu tÊn. B¶ng 2. C¬ cÊu s¶n xuÊt nguån n¨ng l−îng ë Trung Quèc (1957-2006) N¨m S¶n l−îng n¨ng l−îng Than ®¸ DÇu löa KhÝ tù Thuû ®iÖn, Nguyªn tö, (triÖu tÊn quy ®æi) (%) (%) nhiªn (%) N¨ng l−îng giã, 1957 98,67 94,9 2,1 0,1 2,9 1965 188,24 88,0 8,6 0,8 2,6 1978 627,7 70,3 23,7 2,9 3,1 1980 637,35 69,4 23,8 3,0 3,8 1985 855,46 72,8 20,9 2,0 4,3 1991 1048,44 74,1 19,3 2,0 4,8 1995 1290,34 75,3 16,6 1,9 6,2 2000 1289,78 72,0 18,1 2,8 7,2 2003 1638,42 75,1 14,8 2,8 7,3 2004 1873,41 76,0 13,4 2,9 7,7 2005 2058,76 76,5 12,6 3,2 7,7 2006 2210,00 76,7 11,9 3,5 7,9 Ghi chó: C¸c chØ sè s¶n l−îng nguån n¨ng l−îng ®−îc nªu theo tÊn nhiªn liÖu −íc ®Þnh tÝnh t−¬ng ®−¬ng theo sè l−îng than ®¸ dùa trªn c¬ së chØ sè tiªu thô than ®¸ trung b×nh t¹i c¸c nhµ m¸y ®iÖn tÝnh theo tõng n¨m. Nguån: Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc 1997, Tæng côc thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc, B¾c Kinh, 1997, tr. 215; Niªn gi¸m thèng kª n¨ng l−îng Trung Quèc 2004, B¾c Kinh, 2005 tr. 33; Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc 2006, Tæng côc thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc, B¾c Kinh, 2006, tr. 261; Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc 2007, Tæng côc thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc, B¾c Kinh, 2007, tr. 261. C¸c nhµ khoa häc Trung Quèc ®¸nh tÊn (59,8% s¶n l−îng dÇu th« h»ng n¨m) gi¸ møc ®é phô thuéc vÒ dÇu löa cña cßn vµo n¨m 2005 lµ 171,6 triÖu tÊn Trung Quèc t−¬ng øng theo c¸c n¨m lµ: (kho¶ng 94,6%). Theo dù b¸o vµo n¨m n¨m 1995- 7,6%, n¨m 2000-33,8%, n¨m 2010 nhËp khÈu dÇu löa t¹i Trung Quèc 2005-43,9%(8). N¨m 2000 tæng khèi l−îng sÏ t¨ng lªn 200 triÖu tÊn cßn vµo n¨m 2020 sÏ lªn ®Õn 250 triÖu tÊn. nhËp khÈu dÇu löa ®· kho¶ng 97,5 triÖu Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 7
  6. OXTROVXKIJ B¶ng 3. C¬ cÊu sö dông nguån n¨ng l−îng t¹i Trung Quèc (1957-2006) S¶n l−îng n¨ng l−îng Than ®¸ DÇu löa KhÝ tù nhiªn Thuû ®iÖn, Nguyªn tö, N¨m (triÖu tÊn quy ®æi) (%) (%) (%) N¨ng l−îng giã, 1957 96,44 92,3 4,6 0,1 3,0 1965 189,01 86,5 10,3 0,9 3,2 1978 571,44 70,7 22,7 3,2 3,4 1980 602,75 72,2 20,7 3,1 4,0 1985 766,82 75,8 17,1 2,2 4,9 1991 1037,83 76,1 17,1 2,0 4,8 1995 1311,76 74,6 17,5 1,8 6,1 2000 1385,53 67,8 23,2 2,4 6,7 2003 1749,90 68,4 22,2 2,6 6,8 2004 2032,27 68,0 22,3 2,6 7,1 2005 2246,82 69,1 21,0 2,8 7,1 2006 2456,69 69,4 20,4 3,0 7,2 Ghi chó: C¸c chØ sè s¶n l−îng nguån n¨ng l−îng ®−îc nªu theo tÊn nhiªn liÖu −íc ®Þnh tÝnh t−¬ng ®−¬ng theo sè l−îng than ®¸ dùa trªn c¬ së chØ sè tiªu thô than ®¸ trung b×nh t¹i c¸c nhµ m¸y ®iÖn tÝnh theo tõng n¨m. Nguån: Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc 1997, Tæng côc thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc, B¾c Kinh, 1997, tr. 215; Niªn gi¸m thèng kª n¨ng l−îng Trung Quèc 2004, B¾c Kinh, 2005 tr. 97 ; Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc 2006, Tæng côc thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc, B¾c Kinh, 2006, tr. 261; Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc 2007, Tæng côc thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc, B¾c Kinh, 2007, tr. 261. KÕt qu¶ lµ hiÖn nay than ®¸ vÉn Nh−ng t×nh h×nh nµy kh«ng thÓ lµ m·i chiÕm vÞ trÝ chñ ®¹o t¹i Trung Quèc c¶ m·i v× viÖc gi÷ ®−îc nhÞp ®é ph¸t triÓn trong c©n b»ng s¶n l−îng nguån n¨ng kinh tÕ cao nhÊt thiÕt ph¶i gi÷ v÷ng l−îng lÉn trong tiªu dïng nguån n¨ng ®−îc t−¬ng quan gi÷a nhÞp ®é t¨ng l−îng nh− ®· ®Ò cËp trong b¶ng 2 vµ tr−ëng GDP vµ t¨ng tr−ëng s¶n l−îng b¶ng 3. Khi so s¸nh c¸c chØ sè cña c¸c nguån n¨ng l−îng. b¶ng 2 vµ 3 ta thÊy r»ng trong c¬ cÊu ViÖc ph©n bè c¸c má nguån n¨ng tiªu dïng n¨ng l−îng chØ cã tû lÖ dÇu th« l−îng theo l·nh thæ t¹i Trung Quèc lµ rÊt lµ cao h¬n so víi c¬ cÊu trong s¶n xuÊt. kh«ng ®ång ®Òu. NÕu nh− c¸c má than ®¸ Theo c¸c chØ sè kh¸c t×nh h×nh lµ rÊt chñ yÕu nh×n chung ®−îc ph©n bè ®ång thuËn lîi ®èi víi Trung Quèc v× s¶n ®Òu trong n−íc víi viÖc tËp trung h¬n t¹i l−îng tÊt c¶ c¸c nguån n¨ng l−îng cßn vïng phÝa B¾c vµ §«ng B¾c Trung Quèc l¹i ®Òu cao h¬n so víi nhu cÇu tiªu dïng. th× c¸c giÕng dÇu má l¹i chñ yÕu ph©n bè Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 8
  7. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … t¹i vïng §«ng B¾c Trung Quèc t¹i b¸n chÝnh vµ ®iÒu ®ã ®· g©y khã kh¨n cho viÖc ®¶o S¬n §«ng hoÆc t¹i c¸c vïng miÒn T©y sö dông gas víi t− c¸ch lµ mét trong xa x«i. TiÕp ®Õn lµ khÝ tù nhiªn trªn thùc nh÷ng nguån n¨ng l−îng chñ yÕu nh− tÕ ®−îc khai th¸c t¹i c¸c vïng phÝa T©y ®−îc chØ ra trong b¶ng 4. Trung Quèc rÊt xa c¸c trung t©m tiªu thô B¶ng 4. S¶n l−îng c¸c lo¹i n¨ng l−îng chñ yÕu ph©n theo c¸c tØnh cña Trung Quèc n¨m 2005 C¸c tØnh cña Trung Quèc Than ®¸ (triÖu tÊn) DÇu löa (triÖu tÊn) KhÝ tù nhiªn (tû mÐt khèi) Trung Quèc 2205 181,4 49,3 S¬n T©y 554,3 0,32 Néi M«ng 256,1 S¬n §«ng 140,3 26,94 0,92 H Nam 187,6 5,07 1,76 H B¾c 86,4 5,62 0,69 Liªu Ninh 64,0 12,6 1,17 H¾c Long Giang 95,0 45,2 2,44 C¸t L©m 27,1 5,5 0,54 Quý Ch©u 107,9 0,053 S¬n T©y 152,5 17,78 7,54 Tø Xuyªn 81,3 0,14 14,2 T©n C−¬ng 38,5 24,06 10,67 Thanh H¶i 5,9 2,21 2,23 Thiªn T©n 18,0 0,88 Qu¶ng §«ng 3,8 14,7 4,48 Qu¶ng T©y 36,2 0,79 0,08 Giang T« 28,2 1,65 0,06 Hå B¾c 10,1 0,78 0,11 Hå Nam 57,4 An Huy 84,9 V©n Nam 64,6 0,02 LËp theo: TuyÓn tËp thèng kª n¨ng l−îng Trung Quèc n¨m 2006, B¾c Kinh, Tæng côc Thèng kª nhµ n−íc Trung Quèc, 2007, tr. 34-41 PhÇn lín viÖc khai th¸c than ®¸ ë triÖu tÊn /n¨m ( kho¶ng 1/4 s¶n l−îng Trung Quèc diÔn ra t¹i tØnh S¬n T©y (c¸c khai th¸c than trong n−íc), ®øng thø hai má than D−¬ng Xu©n vµ Datung – 554,3 lµ vïng Néi M«ng- 256,1 triÖu tÊn Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 9
  8. OXTROVXKIJ (kho¶ng 11,6%), ®øng thø ba lµ tØnh Hµ nhiªn, bëi lÏ vïng l·nh thæ nµy ®ang cßn trong tranh chÊp víi NhËt B¶n. Nam- 187,6 triÖu tÊn ®−íng thø t− lµ tØnh ThiÓm T©y- 152,5 triÖu tÊn/n¨m PhÇn lín c¸c má khÝ ®èt tù nhiªn cña C¸c tØnh S¬n §«ng vµ Quý Ch©u còng Trung Quèc n»m t¹i c¸c vïng phÝa T©y khai th¸c ®−îc trªn 100 triÖu tÊn than Trung Quèc. §· tõ l©u nh÷ng má khÝ ®èt ®¸ mét n¨m. Mét lo¹t tØnh kh¸c cña nµy kh«ng ®−îc khai th¸c v× c¬ së h¹ Trung Quèc còng cã ®−îc s¶n l−îng khai tÇng rÊt kÐm, thÝ dô nh− c¸c ®−êng èng th¸c than ®¸ tõ 50 ®Õn 100 triÖu tÊn mçi dÉn khÝ gas tíi c¸c vïng ven biÓn lµ n¨m gåm c¸c tØnh Hµ B¾c, Liªu Ninh, nh÷ng vïng tiªu thô nguån n¨ng l−îng H¾c Long Giang, An Huy, Tø Xuyªn vµ chñ yÕu trong n−íc. HiÖn nay mét nöa V©n Nam. Nh×n chung Trung Quèc khèi l−îng khÝ gas khai th¸c ®−îc lµ t¹i kh«ng chØ ®¶m b¶o sè than ®¸ cho nhu tØnh Tø Xuyªn- 14,2 tû mÐt khèi vµ t¹i cÇu trong n−íc mµ cßn cã thÓ xuÊt khÈu T©n C−¬ng lµ 10,67 tû mÐt khèi. PhÇn mét phÇn than ®¸ khai th¸c ®−îc ra lín khèi l−îng khai th¸c khÝ gas tù n−íc ngoµi. nhiªn thuéc vÒ mét tØnh phÝa T©y lµ ThiÓm T©y- 7,54 tû mÐt khèi. Mét l−îng HiÖn nay s¶n l−îng khai th¸c dÇu löa lín khÝ gas tù nhiªn cßn ®−îc khai th¸c t¹i c¸c vïng cò gåm c¶ vïng §«ng B¾c t¹i thÒm §«ng H¶i- 4,48 tû mÐt khèi. TÊt Trung Quèc ®ang gi¶m sót. NÕu nh− vµo c¶ c¸c má khÝ gas tù nhiªn cßn l¹i lµ t¹i ®Çu thÕ kû XXI t¹i c¸c vïng nµy khai vïng §«ng B¾c vµ t¹i vïng miÒn Trung th¸c ®−îc phÇn lín s¶n l−îng dÇu löa trung b×nh khai th¸c ®−îc tõ 1 ®Õn 2 tû trong mét n¨m lªn tíi 52,3% th× vµo n¨m mÐt khèi. 2005 tû lÖ nµy ®· gi¶m xuèng cßn 35%. PhÇn khai th¸c chñ yÕu thuéc vïng Cã thÓ kh¾c phôc ®−îc t×nh tr¹ng §«ng B¾c vÝ dô vµo nh÷ng n¨m 60-80 thiÕu hôt nguån n¨ng l−îng b»ng c¸ch khai th¸c chñ yÕu t¹i c¸c giÕng dÇu §¹i gia t¨ng tû lÖ s¶n xuÊt vµ tiªu thô nguån Kh¸nh, tØnh H¾c Long Giang còng nh− n¨ng l−îng khÝ gas tù nhiªn hoÆc lµ t¹i c¸c giÕng dÇu Liªu Hµ, tØnh Liªu nguån thuû n¨ng. Nh»m gia t¨ng tû lÖ Ninh. Nh− chóng ta thÊy tû lÖ khai th¸c thuû n¨ng ChÝnh phñ ®· ®Çu t− mét dÇu löa t¹i vïng §«ng B¾c tiÕp tôc sôt kho¶n tiÒn lín vµo dù ¸n thñy ®iÖn Tam gi¶m vµ theo ®¸nh gi¸ cña c¸c chuyªn HiÖp trªn s«ng D−¬ng Tö. Tuy nhiªn, gia Trung Quèc th× viÖc th¨m dß c¸c ngoµi dù ¸n tÇm cì thÕ giíi nµy ra, ®¬n giÕng dÇu t¹i c¸c vïng phÝa T©y hiÖn gi¶n lµ Trung Quèc kh«ng cã nh÷ng kh¶ nay ®−îc ®Èy lªn hµng ®Çu nh− ë T©n n¨ng nµo kh¸c nh»m t¨ng c−êng viÖc sö C−¬ng, ThiÓm T©y còng nh− khai th¸c dông nguån thuû n¨ng trong n−íc. §ång dÇu t¹i thÒm ®¹i d−¬ng t¹i vÞnh Bét H¶i thêi trong n−íc còng cã nh÷ng nguån tr÷ t¹i giÕng dÇu i C ng (Thiªn T©n) vµ l−îng nhÊt ®Þnh cho viÖc gia t¨ng tû lÖ t¹i §«ng H¶i (biÓn Hoa §«ng). Theo khÝ gas tù nhiªn trong s¶n xuÊt vµ tiªu ®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ ®Þa chÊt th× t¹i ®©y thô nguån n¨ng l−îng. Nh− chóng ta còng cã c¸c giÕng dÇu nh−ng ch−a thÓ thÊy vµo ®Çu thÕ kû XXI h¬n 70% l−îng tiÕn hµnh viÖc th¨m dß dÇu löa vµ khÝ tù khÝ gas tù nhiªn khai th¸c ®−îc ®Òu tËp Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 10
  9. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … trung t¹i tØnh Tø Xuyªn còng nh− t¹i H¶i. §é dµi tuyÕn èng nµy lµ 4167 km c¸c má dÇu löa lín cña Trung Quèc nh− c«ng suÊt t¶i lµ 12 tû mÐt khèi /n¨m. §¹i Kh¸nh, Th ng L i (Shengli), Liªu N−íc Nga lóc ®ã cã nhiÒu c¬ héi tham Hµ vµ Trung Nguyªn. Nguån tr÷ l−îng gia thùc hiÖn dù ¸n nµy nh−ng Gasprom khÝ gas tù nhiªn lín n»m t¹i T©y B¾c ®· kh«ng tËn dông ®−îc c¬ héi ®em l¹i Trung Quèc nh− t¹i Ta t Mc cho m×nh. Tuy nhiªn, hiÖn nay Gasprom (Saidam), tØnh Thanh H¶i, Karamai, vÉn cßn c¬ héi tham gia gi¶i quyÕt vÊn Thæ NhÜ Phån, Hami vµ Tarim t¹i Khu ®Ò ph¸t triÓn céng t¸c gi÷a n−íc Nga vµ tù trÞ T©n C−¬ng. Song cho ®Õn tr−íc khi Céng hoµ nh©n d©n Trung Hoa trong ®−a vµo sö dông ®−êng èng dÉn khÝ ®èt lÜnh vùc nguån n¨ng l−îng trong khu«n T©y- §«ng (tõ T©n C−¬ng ®Õn Th−îng khæ c¸c tho¶ thuËn ®−îc ký kÕt th¸ng 3- H¶i) tõ c¸c vïng cã khÝ gas tíi c¸c vïng 2006 vÒ viÖc x©y dùng hai nh¸nh cña kinh tÕ ph¸t triÓn ven biÓn t¹i phÇn phÝa ®−êng èng dÉn khÝ gas theo hai tuyÕn – §«ng ®Êt n−íc viÖc khai th¸c c¸c má khÝ tõ T©y Siberi qua T©n C−¬ng vµ tõ §«ng gas tù nhiªn ë ®©y rÊt kh«ng thuËn lîi Siberi qua tØnh H¾c Long Giang còng do gi¸ thµnh s¶n phÈm cao chñ yÕu lµ nh− tham gia x©y dùng kho chøa gas t¹i chi phÝ vËn chuyÓn. miÒn §«ng Trung Quèc. Nh−ng kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c chuyªn gia Nga ®Òu ®ång Sau khi hoµn thµnh x©y dùng ®−êng ý viÖc cÇn thiÕt ph¸t triÓn mèi céng t¸c èng dÉn khÝ chñ yÕu T©y- §«ng (Tarim- gi÷a “Gasprom” víi Trung Quèc. ¤ng A. Th−îng H¶i) t×nh h×nh ®· thay ®æi. Belaeor’ev chuyªn gia thuéc ViÖn Nh÷ng TuyÕn èng dÉn khÝ thø hai Thanh Biªn- vÊn ®Ò ®éc quyÒn tù nhiªn Nga cho r»ng B¾c Kinh xuÊt ph¸t tõ má Tr−êng cã 3 nguyªn nh©n lµm n−íc Nga kh«ng Kh¸nh, tØnh ThiÓm T©y tiÕp gi¸p víi cã lîi khi cung cÊp khÝ gas cho Trung vïng Néi M«ng còng b¾t ®Çu ®−îc x©y Quèc: 1) Trung Quèc kh«ng muèn mua dùng. HiÖn t¹i dù ¸n c¬ së h¹ tÇng chñ gas theo gi¸ cao nh− ®· lËp; 2) Trung yÕu trong c«ng nghiÖp gas cña Trung Quèc tõ chèi mua khèi l−îng gas nh− ®· Quèc ®· ®−îc hoµn thµnh. §−êng èng dù kiÕn trong v¨n b¶n tho¶ thuËn; 3) Sù dÉn khÝ T©y - §«ng tõ má khÝ ho¸ láng gia t¨ng tû lÖ than ®¸ trong c©n b»ng Long S¬n trong thung lòng Tarim (Khu n¨ng l−îng trong n−íc. V× vËy, trong tù trÞ T©n C−¬ng) ®Õn Th−îng H¶i, lµ ®iÒu kiÖn viÖc thiÕu hôt gas t¹i c¸c n−íc n¬i tËp trung thÞ tr−êng tiªu thô gas lín ch©u ¢u ngµy cµng t¨ng, Nga ch¼ng cã nhÊt n−íc, ®· ®−îc ®−a vµo sö dông. lý do g× ®Ó x©y dùng ®−êng èng dÉn khÝ §−êng èng nµy ch¹y theo tuyÕn Lu©n ®èt “Altai” mµ tèt h¬n lµ nªn dïng gas S¬n- Khæ NhÜ LÆc (Kurli)- ThiÖn ThiÖn- tõ thuéc tØnh Jamalo-NemÐt ®Ó cung cÊp C¸p NhËt (Hami) (tÊt c¶ thuéc Khu tù cho phÇn ch©u ¢u cña n−íc Nga vµ cho trÞ T©n C−¬ng)- LiÔu Nguyªn- Lan Ch©u c¸c n−íc ch©u ¢u qua hÖ thèng c¸c (thuéc tØnh Cam Tóc) – Thanh Biªn ®−êng èng dÉn gas ®· cã tõ tr−íc vµ (ThiÓm T©y) sau ®ã ®i qua TrÞnh Ch©u ®−êng èng ch¹y d−íi ®¸y biÓn BantÝch(9). (Hµ Nam) vµ Nam Kinh (Giang T«) t¹i Nh−ng theo ý kiÕn cña ViÖn §Þa chÊt miÒn §«ng Trung Quèc ®Õn Th−îng Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 11
  10. OXTROVXKIJ dÇu khÝ vµ §Þa vËt lý Ph©n viÖn Siberi gas. C¸c n−íc nµy s½n sµng tõ chèi ViÖn Hµn l©m Nga th× nÕu kh«ng thùc kh«ng tiÕp nhËn khÝ gas vËn chuyÓn hiÖn dù ¸n “Altai” cung cÊp gas tõ T©y theo ®−êng èng nh− gi¸ do Gasprom ®Ò Siberi tíi miÒn T©y Trung Quèc th× viÖc nghÞ. V× vËy, sÏ thuËn tiÖn h¬n nhiÒu cung cÊp n¨ng l−îng cña Trung Quèc nÕu cã c¸c ®−êng èng dÉn gas nh¸nh dÉn trong t−¬ng lai xa sÏ kh«ng ®−îc ch¾c ®Õn nh÷ng h−íng kh¸c nhau- tíi phÝa ch¾n, t×nh tr¹ng vµ triÓn väng gia t¨ng §«ng vµ phÝa T©y vµ sö dông c¶ hai thÞ c¸c nguån khai th¸c gas cña n−íc Nga tr−êng ®Ó ®iÒu tiÕt gi¸ gas t¹i c¸c thÞ cho phÐp n−íc nµy t¨ng ®¸ng kÓ viÖc tr−êng nµy. khai th¸c khÝ gas t¹i phÇn l·nh thæ ch©u 2. C¸c gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ¸ cña m×nh vµ c¸c má khÝ gas thiªn n¨ng l−îng ®èi víi Trung Quèc. nhiªn cña vïng T©y Siberi, §«ng Siberi Cã ba gi¶i ph¸p ®Ó Trung Quèc gi¶i vµ ViÔn §«ng cã thÓ sÏ lµ c¸c nguån chñ yÕu cung cÊp gas sang Trung Quèc(10). quyÕt vÊn ®Ò n¨ng l−îng. Gi¶i ph¸p thø Víi t×nh h×nh nµy sù hîp t¸c trong lÜnh nhÊt, th¨m dß vµ khai th¸c c¸c má dÇu vùc dÇu khÝ sÏ cã lîi ®èi víi n−íc Nga vµ löa vµ khÝ ®èt tù nhiªn ®· cã s½n t¹i Trung Quèc lµ nh÷ng n−íc s¶n xuÊt vµ phÇn phÝa T©y ®Êt n−íc nh− vïng lßng tiªu thô n¨ng l−îng lín nhÊt t¹i vïng ch¶o Tarim (Khu tù trÞ T©n C−¬ng), lôc ®Þa ¸ - ¢u, cßn viÖc tæ chøc cung cÊp vïng trung l−u Hoµng Hµ (c¸c tØnh l−îng dÇu vµ khÝ gas quy m« lín sÏ cñng ThiÓm T©y, Cam Tóc vµ Khu tù trÞ Ninh cè ®èi t¸c chiÕn l−îc l©u dµi gi÷a Nga vµ H¹, Thung lòng Ta §¹t Méc (Saidam) Trung Quèc. (tØnh Thanh H¶i), tØnh Tø Xuyªn (khÝ Trong khi ®ã trªn ®−êng xuÊt khÈu gas tù nhiªn). ViÖc lµm nµy sÏ lµm gia gas cña Nga sang c¸c n−íc ph−¬ng T©y t¨ng nguån dù tr÷ dÇu löa ë trong n−íc, th«ng qua ®−êng èng dÉn chuyÓn tiÕp vµ nhê ®ã sÏ ®iÒu tiÕt ®−îc gi¸ c¶ trªn qua Ucraina vµ trong t−¬ng lai lµ qua thÞ tr−êng néi ®Þa còng nh− ®¶m b¶o sù ®¸y biÓn Ban - tÝch sÏ cã nhiÒu c¶n trë c©n b»ng cÇn thiÕt nhu cÇu tiªu dïng kh¸c nhau. Mét trong nh÷ng c¶n trë ®ã dÇu löa trªn quy m« c¶ n−íc. Tõ n¨m liªn quan tíi nh÷ng nguyªn nh©n kinh 2004 t¹i Trung Quèc ®· x©y dùng 4 tÕ – gi¸ cho 1000 mÐt khèi khÝ gas liªn tr¹m dù tr÷ dÇu th« t¹i ba tØnh lµ ChiÕt tôc gia t¨ng trong khi lÖ phÝ trung Giang (thÞ trÊn Ninh Ba, thÞ trÊn MÉu chuyÓn th× vÉn gi÷ nguyªn gi¸ thÊp, S¬n), S¬n §«ng (thÞ trÊn Thanh §¶o) vµ nh÷ng nguyªn nh©n kh¸c l¹i liªn quan Liªu Ninh (thµnh phè §¹i Liªn). Theo kÕ ®Õn chÝnh trÞ – viÖc x©y dùng ®−êng èng ho¹ch, Trung Quèc sÏ x©y dùng thªm dÉn khÝ qua biÓn Ban - tÝch bÞ c¸c n−íc mét tr¹m dù tr÷ dÇu th« thø t− t¹i T©n Ban - tÝch vµ Ba Lan lîi dông g©y søc Ðp C−¬ng(11). Nh»m thùc hiÖn giai ®o¹n ®Çu chÝnh trÞ. Ngoµi ra còng cÇn nhí r»ng cña kÕ ho¹ch nµy, Quèc Vô viÖn Trung hiÖn nay n−íc Nga cßn v−íng bËn t¹i thÞ Quèc sÏ chi 6 tû NDT ®Ó tæ chøc nguån tr−êng ch©u ¢u víi c¸c kh¸ch hµng ®éc dÇu löa dù tr÷ cho 14 ngµy sö dông quyÒn phÝa cuèi bªn kia ®−êng èng dÉn trong n−íc. Sau ®ã ®Õn n¨m 2008 sÏ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 12
  11. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … lín (than “kÕ ho¹ch”) vµ than dµnh cho t¨ng l−îng dÇu dù tr÷ trong n−íc t¹i c¸c c¸c môc ®Ých kh¸c (than “thÞ tr−êng”). tr¹m lªn 35 ngµy. Hµng n¨m diÔn ra c¸c cuéc th−¬ng nghÞ §Ó lµm ®−îc viÖc nµy, Trung Quèc ®· mua than, kÕt qu¶ lµ gi¸ than “kÕ tiÕn hµnh nh÷ng söa ®æi nhÊt ®Þnh trong ho¹ch” vµ than “thÞ tr−êng” ngµy cµng c¸c bé luËt trong n−íc. Trong ®ã th¸ng chªnh lÖch lín h¬n. V× vËy, n¨m 2007 hÖ 12 - 2006 Bé Th−¬ng m¹i Trung Quèc ®· thèng th−¬ng nghÞ mua than hiÖn hµnh th«ng qua hai quy chÕ “VÒ viÖc qu¶n lý ®· bÞ b·i bá vµ thay vµo ®ã ®· h×nh thÞ tr−êng s¶n phÈm dÇu löa” vµ “VÒ thµnh thÞ tr−êng than ®¸ víi c¬ së lµ thÞ viÖc qu¶n lý thÞ tr−êng dÇu th«”. Hai quy tr−êng giao dÞch than toµn Trung Quèc chÕ nµy ®· ph¸ vì hÖ thèng ®éc quyÒn cïng víi c¸c thÞ tr−êng giao dÞch khu vùc ph©n phèi thèng nhÊt s¶n phÈm dÇu löa bæ sung cho thÞ tr−êng giao dÞch toµn trong n−íc. ThÞ tr−êng s¶n phÈm dÇu löa quèc. Dù kiÕn lµ, viÖc th¶ næi gi¸ ®èi víi ®· ®−îc h×nh thµnh trong n−íc ®ã cã ho¹t ®éng cña c¸c tæng c«ng ty dÇu löa quèc gia than ®¸ sÏ tù do ho¸ gi¸ ®èi víi ®iÖn lín, c¸c tËp ®oµn xuyªn quèc gia vµ c¸c xÝ n¨ng dµnh cho s¶n xuÊt, truyÒn t¶I vµ nghiÖp kh¸c nhau tham gia vµo c¸c cuéc ph©n phèi ®iÖn. Song theo ý kiÕn cña c¸c c¹nh tranh(12). chuyªn gia Trung Quèc, biÖn ph¸p nµy ph¶i phï hîp víi viÖc tù do ho¸ gi¸ c¶ Hai lµ, thay thÕ tõng phÇn dÇu löa dÞch vô vËn chuyÓn mµ gi¸ cho mét tÊn b»ng than ®¸, khÝ gas tù nhiªn vµ n¨ng than phô thuéc rÊt nhiÒu vµo ®ã, cßn c¸c l−îng thuû ®iÖn trong c©n b»ng n¨ng c«ng ty vËn t¶i th× ®éc quyÒn vÒ vËn l−îng trong n−íc v× Trung Quèc cã chuyÓn than trªn ph¹m vi toµn quèc(13). nguån dù tr÷ than ®¸ vµ khÝ gas tù Ngoµi ra, nhu cÇu tiªu thô c¸c nguån nhiªn khæng lå còng nh− nguån thuû n¨ng l−îng phi truyÒn thèng nh− n¨ng n¨ng dåi dµo lµ c¸c con s«ng D−¬ng Tö, l−îng giã, n¨ng l−îng mÆt trêi còng ®−îc Hoµng Hµ. v.v… Th¸ng 12-2006 Uû ban më réng ®¸ng kÓ. ViÖc sö dông n¨ng Ph¸t triÓn C¶i c¸ch quèc gia Trung Quèc l−îng giã ph¸t triÓn trªn quy m« lín t¹i ®· th«ng qua nghÞ quyÕt tù do ho¸ gi¸ c¸c vïng khÝ hËu thuËn lîi t¹i c¸c vïng than ®¸ tõ n¨m 2007. Theo nghÞ quyÕt miÒn B¾c Trung Quèc nh− Néi M«ng, nµy, hÖ thèng th−¬ng nghÞ mua than ®¸ T©n C−¬ng, H¾c Long Giang, Cam Tóc sÏ ®−îc b·i bá trªn toµn quèc. Tr−íc ®©y cßn n¨ng l−îng mÆt trêi ®−îc sö dông gi¸ c¶ mua than ®¸ ®· ®−îc quyÕt ®Þnh t¹i Néi M«ng, thung lòng Tarim, cao t¹i c¸c cuéc th−¬ng nghÞ nµy gi÷a c¸c nguyªn T©y T¹ng, t¹i miÒn B¾c T©n nhµ s¶n xuÊt than ®¸ vµ c¸c ®¬n vÞ tiªu C−¬ng, t¹i phÝa T©y vïng §«ng B¾c t¹i thô than ®¸ lµ c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn. khu vùc tØnh S¬n T©y - Cam Tóc - Ninh Tõ n¨m 1993 nh»m ®Þnh gi¸ cho n¨ng H¹ còng nh− t¹i h¹ l−u c¸c con s«ng l−îng, Nhµ n−íc ®· Ên ®Þnh gi¸ ®èi víi Hoµng Hµ, D−¬ng Tö vµ c¸c tØnh miÒn than ®¸ dµnh cho c¸c nhµ m¸y nhiÖt Nam nh− Qu¶ng §«ng, V©n Nam, Phóc ®iÖn quèc gia lín vµ ®iÒu nµy h×nh thµnh KiÕn còng nh− Khu tù trÞ Choang- nªn hÖ thèng gi¸ “song hµnh”- gi¸ than Qu¶ng T©y(14). ®¸ cho c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn quèc gia Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 13
  12. OXTROVXKIJ Ba lµ, t¨ng c−êng nhËp khÈu dÇu löa dùng ®−êng èng dÉn dÇu dÉn tíi Th¸i tõ n−íc ngoµi. HiÖn t¹i phÇn lín dÇu löa B×nh D−¬ng nh»m môc ®Ých x©y dùng nhËp khÈu ®Òu nhËp tõ c¸c n−íc kh¸c tuyÕn ®−êng èng vËn chuyÓn dÇu thuËn nhau trªn thÕ giíi. N¨m 2004 ®øng ®Çu tiÖn h¬n tíi Trung Quèc. Theo sè liÖu c¸c n−íc xuÊt khÈu dÇu löa sang Trung cña Bé Th−¬ng m¹i Trung Quèc th× 3 Quèc lµ ArËp Xªut víi 17,24 triÖu tÊn, tæng c«ng ty dÇu khÝ lín cña Trung Quèc tiÕp sau lµ Oma - 16,34 triÖu tÊn, tiÕp lµ CNPC (Tæng C«ng ty dÇu khÝ quèc gia ®Õn lµ Ang«la-16,2 triÖu tÊn, Iran-13,2 Trung Quèc), SINOPEC (Tæng c«ng ty triÖu tÊn vµ Nga - 10,77 triÖu tÊn(15). ho¸ dÇu Trung Quèc) vµ CNOOC (Tæng Trung Quèc cßn ký kÕt víi Vªnªzuªla vÒ c«ng ty Trung Quèc khai th¸c dÇu khÝ viÖc cung cÊp 20 triÖu tÊn mçi n¨m. Kh¶ trªn thÒm lôc ®Þa) hiÖn ®ang triÓn khai n¨ng Nga gi¶i quyÕt vÊn ®Ò dÇu löa ë 65 dù ¸n lín vÒ khai th¸c dÇu löa vµ khÝ Trung Quèc lµ kh«ng lín - kho¶ng 10-15 gas t¹i h¬n 30 n−íc trªn thÕ giíi, ®· ®Çu triÖu tÊn mçi n¨m v× khèi l−îng xuÊt t− h¬n 7 tû USD nh»m môc ®Ých nhËn khÈu dÇu löa tõ Nga bÞ h¹n chÕ bëi kh¶ ®−îc 60 triÖu tÊn dÇu cæ tøc(16). n¨ng vËn chuyÓn cña tuyÕn ®−êng s¾t 3. ChÝnh s¸ch tiÕt kiÖm n¨ng l−îng xuyªn Siberi. v vÊn ®Ò b¶o vÖ m«i tr−êng. Theo ®¸nh gi¸ cña NghiÖp ®oµn T¹i Kú häp thø nhÊt Kho¸ XI Quèc RAND th× chiÕn l−îc lý t−ëng trong lÜnh héi Trung Quèc (th¸ng 3-2008), trong vùc nhËp khÈu dÇu löa cña Trung Quèc b¸o c¸o Thñ t−íng Trung Quèc ¤n Gia lµ l−îng dÇu nhËp tõ c¸c n−íc CËn B¶o ®· chØ râ nguyªn nh©n chñ yÕu lµm §«ng, n−íc Nga vµ Trung ¸ ph¶i c©n ph¸t sinh nh÷ng khã kh¨n trong nÒn b»ng nhau. Kh«ng ®Ò cËp tíi viÖc nhËp kinh tÕ Trung Quèc chÝnh lµ nhÞp ®é khÈu dÇu löa tõ c¸c n−íc Mü Latinh vµ t¨ng tr−ëng qu¸ nãng cña GDP do t¸c ch©u Phi. Tuy nhiªn, hiÖn nay l−îng dÇu ®éng cña viÖc ®Çu t− qu¸ nhiÒu vµo c¸c nhËp khÈu tõ c¸c n−íc ch©u Phi chiÕm lÜnh vùc phi n«ng nghiÖp vµ viÖc gi¶m kho¶ng 1/4 tæng l−îng dÇu nhËp khÈu ®¸ng kÓ ®Çu t− vµo n«ng nghiÖp, nhu cña Trung Quèc. DÇu nµy ®−îc nhËp tõ cÇu qu¸ cao trong tiªu thô n¨ng l−îng c¸c n−íc nh− Xu §¨ng vµ ¨ngg«lµ, còng vµ sù ph¸t triÓn cña nh÷ng ngµnh s¶n nh− tõ Gab«ng, Ai CËp, Nigiªria, xuÊt g©y « nhiÔm . Cam¬run, Ghinª XÝch ®¹o… Trung Quèc N¨m 2006 nhµ n−íc ®· th«ng qua tÝch cùc tiÕn hµnh c¸c cuéc th−¬ng ch−¬ng tr×nh tiÕt kiÖm nguån n¨ng thuyÕt víi bèn n−íc Mü Latinh vÒ viÖc l−îng ®Ò cËp tíi viÖc cÇn thiÕt ®Õn n¨m ®Çu t− vµo c«ng nghiÖp khai th¸c dÇu khÝ.Trung Quèc ®µm ph¸n víi ¸chentina 2010 ph¶i c¾t gi¶m ®−îc 20% tiªu thô nguån n¨ng l−îng ®èi víi mét ®¬n vÞ vÒ viÖc ®Çu t− 5 tû USD vµo lÜnh vùc nµy GDP. Theo ban l·nh ®¹o Trung Quèc th× trong vßng 5 n¨m tíi vµ víi Braxin vÒ viÖc c¾t gi¶m nµy sÏ lµm gi¶m bít viÖc kho¶n ®Çu t− 8,5 tû USD nh»m x©y tiªu thô nguån n¨ng l−îng tõ 2,68 tû tÊn dùng c¬ së h¹ tÇng vµ khai th¸c than ®¸, nhiªn liÖu quy ®æi n¨m 2002 xuèng cßn víi Vªnªzuyªla vµ C«lumbia vÒ viÖc x©y Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 14
  13. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … nh÷ng viÖc lµm trªn ®· g©y ¶nh h−ëng 2,25 tû tÊn nhiªn liÖu quy ®æi n¨m 2010 tiªu cùc tíi t×nh tr¹ng ph¸t triÓn m«i vµ 1,54 tû nhiªn liÖu quy ®æi n¨m 2020. tr−êng t¹i Trung Quèc trªn 3 m«i tr−êng Trªn thùc tÕ tõ n¨m 2006 ®· ph¶i c¾t chÝnh lµ n−íc, kh«ng khÝ vµ ®Êt. gi¶m viÖc tiªu thô nguån n¨ng l−îng 4% n¨m. Nh−ng n¨m 2006 kh«ng hÒ c¾t H¬n thÕ n÷a, phÇn lín t− b¶n n−íc gi¶m ®−îc mét phÇn tr¨m nµo, n¨m ngoµi ®−îc ®Çu t− vµo Trung Quèc ®Òu 2007 chØ c¾t gi¶m ®−îc 1,32% trong sè nh»m vµo c¸c ngµnh tiªu thô tµi nguyªn 4% ph¶i c¾t gi¶m. KÕt qu¶ lµ chØ trong cao vµ g©y « nhiÔm m«i tr−êng nghiªm vßng 7 th¸ng n¨m 2007 viÖc th¶i dioxit träng. Trong b¸o c¸o cña Thñ t−íng ¤n l−u huúnh vµo kh«ng khÝ ®· lªn tíi Gia B¶o t¹i kú häp thø nhÊt kho¸ 11 Quèc héi Trung Quèc (th¸ng 3-2008) th× 12,634 tÊn, vµ 6,913 tÊn khÝ c¸cbon. §Ó n¨m 1995 tû lÖ ®Çu t− n−íc ngoµi vµo so s¸nh víi n¨m 2002 th× khÝ SO2 lµ c¸c ngµnh kÓ trªn chiÕm 30%, nh−ng 19,27 tÊn, n¨m 2006 lµ 25,89 tÊn ( 85% ®Õn n¨m 2005 tû lÖ nµy ®· lµ 84,2% trong sè ®ã lµ do chÊt th¶i c«ng nghiÖp). trong khi ®Çu t− n−íc ngoµi vµo c¸c Cho tíi nay vÊn ®Ò chñ yÕu cña nÒn ngµnh b¶o vÖ m«i tr−êng chØ chiÕm kinh tÕ Trung Quèc vÉn lµ sù ph¸t triÓn 0,2%. V× thÕ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò tiÕt mang tÝnh bÒ réng cña nã. Tû lÖ chi phÝ kiÖm n¨ng l−îng vµ b¶o vÖ m«i tr−êng cho mét ®¬n vÞ GDP ë Trung Quèc cao trong vßng 5 n¨m gÇn ®©y Trung Quèc gÊp 8-10 lÇn so víi ë c¸c n−íc ph¸t triÓn ®· c¾t gi¶m ®−îc 46,59 triÖu tÊn s¶n trªn thÕ giíi. Tû lÖ chÊt th¶i g©y « nhiÔm xuÊt gang theo c«ng nghÖ l¹c hËu, 37,47 m«i tr−êng tÝnh theo ®¬n vÞ GDP th× cao triÖu tÊn – s¶n xuÊt thÐp, 87 triÖu tÊn gÊp 30 lÇn so víi ë c¸c n−íc c«ng nghiÖp xi m¨ng, ®ãng cöa mét sè nhµ m¸y nhiÖt ph¸t triÓn. Gièng nh− tr−íc ®©y, phÇn ®iÖn c«ng suÊt nhá víi tæng c«ng suÊt lín nhu cÇu n¨ng l−îng lµ dïng than ®¸- 21, 57 triÖu KW vµ 2 ngh×n má than nhá. kho¶ng 70% khèi l−îng tiªu thô n¨ng 10 ch−¬ng tr×nh tiÕt kiÖm n¨ng l−îng −u l−îng. Nh−ng viÖc ®èt than ®¸ ë Trung tiªn ®· ®−îc ¸p dông trong thùc tÕ trong Quèc l¹i lµ nguyªn nh©n cña viÖc th¶i ra ®ã cã c¸c ch−¬ng tr×nh lµm s¹ch c¸c má 70% tro bôi, 60% khÝ SO2 , 60% NO2 than kh«ng ®Ó th¶i c¸c chÊt ®éc h¹i nh− vµ 85% CO2(17) . Hai lo¹i khÝ NO2 vµ SO2, ch−¬ng tr×nh lµm s¹ch c¸c nguån CO2 lµ nguyªn nh©n chñ yÕu cña c¸c n−íc nh− c¸c con s«ng D−¬ng Tö, trËn “m−a axit” kh«ng chØ x¶y ra t¹i Hoµng Hµ, Hoµi Hµ, c¸c hå Th¸i Hå, Trung Quèc mµ cßn ph¸t t¸n ra c¸c l·nh TriÖu Hå, §éng §×nh, ch−¬ng tr×nh b¶o thæ kh¸c nh− trªn b¸n ®¶o TriÒu Tiªn vµ vÖ rõng vµ chèng b·o c¸t t¹i vïng B¾c NhËt B¶n. GÇn 70% SO2 ®−îc sinh ra bëi Kinh vµ Thiªn T©n. c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nh− n¨ng l−îng, Nh×n chung ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n¨ng luyÖn kim ®en vµ luyÖn kim mµu, c«ng l−îng Trung Quèc buéc ph¶i thùc hiÖn nghiÖp s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng. theo 3 h−íng chÝnh lµ 1) B¶o vÖ m«i 93,1% c«ng suÊt thiÕt kÕ cña c¸c nhµ tr−êng; 2) An ninh n¨ng l−îng; 3) N©ng m¸y nhiÖt ®iÖn lµ do c¸c nhµ m¸y nhiÖt cao hiÖu suÊt sö dông nguån n¨ng l−îng. ®iÖn ch¹y b»ng than ®¸ cung cÊp. TÊt c¶ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 15
  14. OXTROVXKIJ Do søc m¹nh nÒn kinh tÕ ngµy mét c¸c má than ®¸ mµ t¹i ®ã an toµn lao t¨ng m¹nh nªn viÖc tiªu thô nguån n¨ng ®éng kh«ng ®−îc ®¶m b¶o. An toµn lao l−îng còng ph¶i gia t¨ng, ®Æc biÖt lµ ®éng ®Æc biÖt nghiªm träng t¹i c¸c má than ®¸. §iÒu nµy ®· g©y ¶nh h−ëng than ®¸ nhá. Theo mét sè ®¸nh gi¸ th× nghiªm träng tíi m«i tr−êng xung quanh t¹i c¸c má than ®¸ víi tæng s¶n l−îng nh− n−íc, kh«ng khÝ vµ ®Êt, lµm chóng khai th¸c n¨m kho¶ng 400 triÖu tÊn bÞ « nhiÔm trÇm träng. C¸c tr¹m nhiªn (kho¶ng 18% tæng s¶n l−îng khai th¸c liÖu n¨ng l−îng cña Trung Quèc dïng than ®¸ n¨m ë Trung Quèc) cÇn ph¶i than ®¸ sö dông gÇn mét nöa l−îng than hoµn thiÖn hÖ thèng an toµn lao ®éng, ®¸ khai th¸c ®−îc ë trong n−íc vµ t¹i c¸c má víi tæng s¶n l−îng khai th¸c kho¶ng 40% n−íc sö dông cho nhu cÇu n¨m trªn 150 triÖu tÊn (6,8%) kh«ng thÓ c«ng nghiÖp. Chóng còng th¶i ra kho¶ng tiÕn hµnh ®−îc c«ng t¸c hoµn thiÖn hÖ trªn mét nöa chÊt ®éc h¹i SO2 vµo kh«ng thèng an toµn lao ®éng cßn c¸c má víi khÝ, 33% c¸c chÊt th¶i c«ng nghiÖp, 22% tæng s¶n l−îng khai th¸c n¨m 200 triÖu tæng chÊt th¶i vµ 70% tæng sè tro bôi vµ tÊn (9%) th× ph¶i ®ãng cöa ngay do chÊt muéi, cßn tû lÖ sö dông than ®¸ lµm nh÷ng nguyªn nh©n kh«ng tu©n thñ h¹i m«i tr−êng cña Trung Quèc chiÕm ®iÒu kiÖn kü thuËn an toµn lao ®éng. 13% tæng chÊt khÝ th¶i NO2 cña toµn thÕ Theo sè liÖu cña Tæng côc Thèng kª nhµ giíi(18). V× vËy, mét trong nh÷ng gi¶i n−íc Trung Quèc, tØ lÖ c¸c tr−êng hîp ph¸p chÝnh gi¶i quyÕt vÊn ®Ò m«i tr−êng x¶y ra chÕt ng−êi t¹i c¸c má than trong lµ h¹n chÕ sö dông than ®¸ víi t− c¸ch n¨m 2005 lµ 5,68 ng−êi trªn mçi mét triÖu tÊn than khai th¸c ®−îc(19). lµ nguån nhiªn liÖu sö dông cho c¸c nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn, sö dông c«ng nghÖ míi MÆc dï sau nh÷ng n¨m c¶i c¸ch, hiÖu lµm s¹ch than ®¸ còng nh− nghiªn cøu suÊt sö dông nguån n¨ng l−îng trong c«ng nghÖ míi ®èi víi lß ®èt than ®¸ theo nÒn kinh tÕ Trung Quèc ®· ®−îc n©ng toµn bé chu tr×nh. cao nh−ng trong vßng 10 n¨m l¹i ®©y H−íng quan träng kh¸c lµ ®¶m b¶o viÖc tiªu thô n¨ng l−îng l¹i gia t¨ng víi an ninh kinh tÕ trong viÖc cung cÊp nhÞp ®é nhanh h¬n so víi sù t¨ng tr−ëng nguån n¨ng l−îng vµ an ninh trong s¶n cña GDP. Theo thèng kª cña c¸c nhµ xuÊt n¨ng l−îng. Do viÖc nhËp khÈu dÇu khoa häc Trung Quèc, nÕu viÖc tiªu thô löa ngµy mét t¨ng nªn sù phô thuéc n¨ng l−îng trong n−íc vÉn cø hoang phÝ kinh tÕ cña Trung Quèc còng ngµy cµng nh− hiÖn nay th× l−îng dù tr÷ than ®¸ sÏ nhiÒu – tõ 61% n¨m 2010 vµ 76,9% n¨m chØ ®ñ cho 114,5 n¨m n÷a, dÇu löa chØ 2020. Gi¸ dÇu thÕ giíi gia t¨ng ®èi víi dÇu cßn kho¶ng 20,1 n¨m, khÝ gas tù nhiªn- löa nhËp khÈu ®· t¹o ra sù thiÕu hôt c¸n kho¶ng 49,3 n¨m. Víi sù tiªu thô hoang c©n thanh to¸n ngo¹i th−¬ng vµ v× l−îng phÝ nguån n¨ng l−îng nh− hiÖn nay th× dÇu vµ s¶n ph¶m tõ dÇu nhËp khÈu ngµy ®Õn n¨m 2020 t¹i Trung Quèc sÏ xuÊt cµng t¨ng cã thÓ dÉn tíi sù thiÕu hôt chi hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò ®èi víi c¶ sù dåi dµo phÝ trong ng©n s¸ch quèc gia. vÒ than ®¸ tøc lµ trong n−íc còng sÏ thiÕu hôt nguån n¨ng l−îng nµy vµ theo Kho¶ng 40% s¶n phÈm c«ng nghiÖp tÝnh to¸n sÏ thiÕu kho¶ng tõ 125 ®Õn than ®¸ cña Trung Quèc ®−îc t¹o ra t¹i Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 16
  15. VÊn ®Ò nhiªn liÖu – nÆng l−îng … (7) Xem: Zhang Jianping. Chinese 600 tû tÊn vµ ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thiÕu Perceptions of Energy Security and the hôt nµy cÇn ph¶i ®Çu t− sè tiÒn lªn ®Õn Strategy for the Future of Northeast Asia // 40 tû NDT(20). Erina Report, Sept. 2007, vol.77, p.3. Nhu cÇu tiªu thô nguån n¨ng l−îng (8) Xem chi tiÕt: Niªn gi¸m thèng kª gia t¨ng nh− vËy lµ do viÖc gia t¨ng khèi Trung Quèc 2006, B¾c Kinh, 2007, tr. 62-63, B¸o c¸o ph¸t triÓn nguån n¨ng l−îng t¹i l−îng s¶n xuÊt nh÷ng s¶n phÈm tiªu Trung Quèc 2007. Van Jiacheng, Zhao Xhilin hao n¨ng l−îng lín nh− thÐp, xi m¨ng, chñ biªn, B¾c Kinh NXB “ Shuili Shuidian”, nh«m. Ngoµi ra sù hao phÝ nguån n¨ng 2007, tr. 13. l−îng trong nÒn c«ng nghiÖp Trung (9) Xem: Trung Quèc l¸u lØnh (TiÒn cña Quèc cao h¬n rÊt nhiÒu so víi chØ sè nh©n d©n), Tranh luËn trong tuÇn 16/ 06- trung b×nh cña thÕ giíi kho¶ng 40% vµ 2007. 2,3 lÇn cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm s¶n (10) Xem: A. Kontorovich, A. Korzhubaev, L. Eder, I. Philimonova: HiÖn tr¹ng vµ triÓn xuÊt(21). Nh− vËy, râ rµng viÖc tiÕt kiÖm väng céng t¸c Nga- Trung trong lÜnh vùc dÇu nguån n¨ng l−îng vµ n©ng cao hiÖu khÝ, b¸o c¸o t¹i Héi nghÞ khoa häc Nga- suÊt sö dông chóng chÝnh lµ tiÒm n¨ng Trung vÒ ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ- th−¬ng to lín ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò n¨ng l−îng m¹i, B¾c Kinh, 25-26/1/2007, tr. 2-3. t¹i Trung Quèc. (11) Xem: China Daily, July, 19, 2007. §ç Minh Cao dÞch (12) Xem: B¸o c¸o ph¸t triÓn nguån n¨ng l−îng t¹i Trung Quèc 2007. Cui Minxuan chñ biªn, B¾c Kinh, 2007, tr. 13. (13) Xem: Zhongguo Jinji shibao, 30-12- chó thÝch: 2006. * Bµi viÕt ®−îc hoµn thµnh trong khu«n (14) Xem: B¸o c¸o ph¸t triÓn nguån n¨ng khæ Dù ¸n hîp t¸c ViÖt – Nga “Trung Quèc l−îng t¹i Trung Quèc 2007. Cui Minxuan chñ biªn, B¾c Kinh, 2007, tr. 019 nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XX” (do quü Nga tµi trî) (15) Tµi liÖu ®· dÉn (1) Tra cøu thèng kª Trung Quèc n¨m (16) Xem: Zhang Jianping. Chinese 2006 . Tæng côc Thèng kª nhµ n−íc Trung Perceptions of Energy Security and the Quèc, B¾c Kinh, 2007, tr. 151. Strategy for the Future of Northeast Asia // (2) B¸o c¸o ph¸t triÓn nguån n¨ng l−îng Erina Report, Sept. 2007, vol.77, p.6. t¹i Trung Quèc 2007. Cui Minxuan chñ biªn, (17) Shi Dan: China’s Energy Policy: Past B¾c Kinh, 2007, tr. 90. and Present // China Economist, July, 2007, (3) Xem: Nh÷ng vÊn ®Ò n¨ng l−îng cña p.63. Trung Quèc. Zhou Dadi chñ biªn. B¾c Kinh. (18) Shi Dan: China’s Energy Policy: Past NXB “Xinhua shudian”, 2006, tr. 63; Niªn and Present // China Economist, July, 2007, p.64; B¸o c¸o ph¸t triÓn nguån n¨ng l−îng gi¸m thèng kª Trung Quèc 2007, B¾c Kinh, t¹i Trung Quèc 2007. Van Jiacheng, Zhao 2007, tr. 10. Xhilin chñ biªn, B¾c Kinh Nxb “Shuili (4) Xem chi tiÕt: T×nh h×nh n¨ng l−îng Shuidian”, 2007, tr.14. thÕ giíi. T¸c gi¶ quan ®iÓm Li Zhongwei, (19), (20) Shi Dan, ibid., p.64,65. Tao Qian, Chñ biªn Chen Fenying, Zhao (21) B¸o c¸o ph¸t triÓn nguån n¨ng Hongtu, NXB “Shishi”, 2005, tr. 298-300. l−îng t¹i Trung Quèc 2007. Van Jiacheng, (5) Tµi liÖu ®· dÉn. Zhao Xhilin chñ biªn, B¾c Kinh NXB “Shuili (6) Tµi liÖu ®· dÉn. Shuidian”, 2007, tr. 14. Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 17
  16. OXTROVXKIJ Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(95) - 2009 18
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

TL.01: Bộ Tiểu Luận Triết Học
207 tài liệu
1470 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2