Bẻ khóa phần cứng
Chỉ với vài phần mềm miễn phí, một chiếc tuốc-nơ-vít và một ít kiên nhẫn, bạn hoàn toàn
có thể bổ sung những tính năng mới và sức mạnh mới vào máy tính cá nhân, điện thoại di
động, máy ảnh số và nhiều thiết bị khác.
ÉP XUNG BỘ XỬ LÝ
Độ khó: Trung bình. Thời gian thực hiện: Từ 10 phút trở lên.
Với chút nỗ lực, bạn có thể tăng tốc độ hoạt động của máy tính lên 10%, thậm chí cao hơn. Hầu
hết bộ xử lý (BXL) đều xuất xưởng với tốc độ xung nhịp được thiết lập thấp hơn mức tối đa có thể
hỗ trợ và các hãng sản xuất thường cung cấp giải pháp để người dùng có thể tự tay tăng tốc độ
của BXL. Thực tế cho thấy, ép xung không phải là công việc quá nguy hiểm đối với máy tính hay
quá khó thực hiện, tuy nhiên nếu quyết định thực hiện, bạn phải chấp nhận mất hiệu lực bảo hành
của BXL.
Hình 1: Trong BIOS , điều chỉnh giá trị CPU Clock
Ratio và CPU Multiplier để "ép xung" BXL.
Nếu máy tính đang sử dụng hỗ trợ ép xung, bạn có thể "bơm" tốc độ hệ thống lên một mức cao
hơn chỉ sau vài phút thực hiện. Tuy nhiên, để đạt được hiệu năng và sự ổn định tốt nhất, bạn nên
thực hiện vài lần với những thông số (thiết lập) khác nhau.
Trước tiên, hãy bắt đầu bằng việc thu thập thông tin. Bạn cần xác định loại bo mạch chủ đang sử
dụng, tải về tài liệu hướng dẫn và tiến hành cập nhật phiên bản mới nhất cho BIOS. Các hãng
sản xuất BMC thường cung cấp tiện ích ép xung có thể chạy trong môi trường Windows, tuy nhiên
nếu bạn chọn giải pháp này thì tiện ích ép xung cần được kích hoạt cùng lúc với quá trình
Windows khởi động. Một lựa chọn khác, bạn có thể điều chỉnh trực tiếp những thông số trong
BIOS, mọi thay đổi sẽ được lưu lại cho đến khi bạn thiết lập lại các thông số.
Kế đến, bạn xác định cách thức để truy xuất BIOS và chuyển những thiết lập của máy tính về giá
trị mặc định (reset) nếu việc nâng cấp gây ra tình trạng không ổn định (những dấu hiệu thường
thấy là ứng dụng không hoạt động hay hệ thống bị treo cứng). Thông thường, bạn vào mục thiết
lập BIOS bằng cách nhấn phím hay khi hệ thống khởi động. Tuy nhiên, để chuyển những thiết lập
về giá trị mặc định có thể bạn phải thực hiện bằng tay việc thay đổi công tắc dạng cầu nối
(jumper) hay nhấn nút dành riêng trên BMC. Bạn phải hết sức lưu ý, phải tìm ra những "cửa thoát
hiểm" này trước khi ép xung, nếu không, bạn có thể khóa vĩnh viễn máy tính vì không biết được
cácv h nào để truy cập lại BIOS (nhấn mạnh).
Ngoài ra, bạn nên tìm hiểu thêm thông tin về BXL đang sử dụng từ mạng Internet - bạn sẽ tìm
thấy tên phiên bản của BXL được liệt kê trong BIOS - và ghi nhận giới hạn nhiệt độ của BXL này.
Việc ép xung thành công đòi hỏi bạn phải cân đối được hiệu năng và nhiệt lượng tỏa ra, nếu BXL
quá nóng thì máy tính có thể "ngã ngựa". Hãy kiểm tra thông số nhiệt độ trong BIOS khi bạn đang
thực hiện.
Thỉnh thoảng, có một số BIOS có thể ép xung động BXL nhờ chế độ thông minh (AI) và nếu máy
tính của bạn có tùy chọn này thì bạn chỉ cần "cứ thế mà dùng". Nhưng trong hầu hết trường hợp,
bạn phải tinh chỉnh tốc độ BXL bằng cách thay đổi thông số của bus hệ thống (FSB). Trong
BIOS, bạn tăng giá trị FSB lên từng mức 5MHz hay 10MHz, lưu lại những thay đổi và sau đó khởi
động lại hệ thống.
Nếu máy tính không thể khởi động Windows, bạn cần quay lại mục thiết lập BIOS và điều chỉnh
FSB về giá trị trước đó. Nếu máy tính khởi động thành công, bạn khởi động lại máy và lại tiếp tục
tăng dần giá trị cho FSB. Sau khi bạn thực hiện vài lần tăng giá trị FSB, hãy chạy tiện ích
Prime95 (find.pcworld.com/61412) trong vòng nửa tiếng đồng hồ để kiểm tra BXL. Nếu hệ thống
duy trì sự ổn định, bạn hãy tiếp tục tăng dần giá trị FSB.
Nếu bạn nhận thấy hệ thống hoạt động không ổn định - thậm chí có khi còn treo máy - hay BXL
quá nóng, hãy giảm tốc độ cho đến khi tìm được thiết lập mang lại sự ổn định cho hệ thống.
Ngoài ra, bạn cũng có thể nâng cấp bộ tản nhiệt của BXL vì hiệu quả của nó sẽ cho phép bạn
tăng thêm giá trị FSB lên chút ít.
TĂNG TỐC CARD ĐỒ HỌA
Độ khó: Dễ. Thời gian thực hiện: 60 phút.
Hình 2: nVidia Control Panel cho phép sử dụng thanh
trượt để điều chỉnh tốc độ BXL đồ họa GPU. Hãng ATI và nVidia đều cung cấp những công cụ
miễn phí để người dùng thực hiện ép xung trên vài mẫu card đồ họa cao cấp. Tác vụ này không
đòi hỏi bất kỳ thao tác điều chỉnh BIOS nào và có thể tăng hiệu năng đồ họa của hệ thống. Game
thủ sẽ nhận thấy hiệu ứng hình ảnh mượt mà hơn nhờ tốc độ xử lý đồ họa nhanh hơn. Trước khi
thực hiện, bạn nên sao lưu trình điều khiển thiết bị cho card đồ họa.
Trong nVidia Control Panel, bạn nhấn Device Settings bên dưới mục Performance. Nhấn GPU,
chọn Custom và tăng giá trị tốc độ xung nhịp bằng cách di chuyển con trượt, sau đó kiểm tra kết
quả sau mỗi thay đổi.
Đối với card của ATI, khởi chạy tiện ích Catalyst Control Panel. Nhấn AutoTune ở mục Overdrive.
Tùy chọn này từ từ tăng tốc độ xung nhịp và tuần tự kiểm tra mỗi thiết lập. Khi gặp giá trị gây sự
bất ổn định hệ thống, tiện ích sẽ lùi lại giá trị trước đó.
"ĐỘ" ROUTER KHÔNG DÂY
Độ khó: Trung bình. Thời gian thực hiện: 45 phút.
Mạng không dây mà bạn đang sử dụng có thể phát triển lên một tầm cao mới, tuy nhiên không có
nghĩa là bạn phải trang bị phần cứng mới. Khi cần mở rộng mạng làm việc của mình, bạn có thể
sử dụng phần điều khiển (firmware) của các hãng thứ 3 để nâng cấp bộ định tuyến không dây
(wireless router) hiện tại, qua đó kích hoạt những tính năng hoàn toàn mới và nhiều thứ khác để
có một router như mới mua. Với phương pháp này, bạn có thể tăng sức mạnh phát sóng của
anten trên router, cấu hình bộ khuyếch đại (repeater) để tăng phạm vi phủ sóng, cải thiện tính
bảo mật, tách rời lưu lượng giữa mạng không dây và mạng có dây, thiết lập mạng riêng ảo (VPN)
và nhiều tính năng hữu ích khác. Ví dụ, firmware của X-wrt.org hỗ trợ router Asus, Buffalo,
Linksys và những hãng khác; hãy đến website này để xem router của mình có được hỗ trợ hay
không. Nếu không, bạn có thể tìm kiếm trực tuyến với từ khóa "
Hình 3: Biểu đồ của X-Wrt hiển thị tình trạng lưu lượng
mạng ở chế độ thời gian thực.
Để thực hiện, bạn kết nối router trực tiếp với máy tính bằng cáp mạng thông thường, sau đó đăng
nhập mục cấu hình của router. Duyệt qua các trình đơn cấu hình thiết bị và tìm tùy chọn nâng
cấp firmware; chọn tập tin chứa firmware mới và chép firmware này lên router. Đừng gỡ router
khỏi máy tính cho đến khi tác vụ cập nhật firmware hoàn tất, bằng không bạn sẽ gặp nguy cơ làm
hỏng thiết bị. Tác vụ này có thể kéo dài đến 15 phút.
Sau khi khâu cập nhật firmware hoàn tất và router khởi động lại, bạn sử dụng trình duyệt để kết
nối đến giao diện điều khiển của router. Lúc này, giao diện X-wrt sẽ thay thế giao diện mặc định
của router và nhắc nhở bạn tạo mật khẩu quản trị mới. Bạn có thể thiết lập lại kết nối không dây
nhưng tốt nhất là hoàn tất mọi tác vụ quản lý router thông qua mạng ethernet.
Trong trình đơn cập nhật firmware, thay đổi độ mạnh phát sóng bằng cách nhấn
Network.Advanced Wireless Settings.Transmit power. Tăng giá trị này để đạt được vùng phủ
sóng rộng hơn (khoảng cách xa hơn) hay giảm để tránh "tràn sóng" sang nhà hàng xóm. Ở mục
Network.QoS, kích hoạt giá trị mặc định cho các thiết lập liên quan đến chất lượng dịch vụ để các
ứng dụng dạng ngang hàng (peer-to-peer) có mức ưu tiên băng thông thấp hơn, những tác vụ
quan trọng luôn có mức băng thông cao nhất. Ở thẻ Graphs, bạn có thể thấy những biểu đồ thể
hiện mức độ sử dụng băng thông và những thông số quan trọng khác ở chế độ thời gian thực.
Nhớ nhấn tùy chọn Save Changes ở mỗi trang hay nhấn Apply Changes mỗi khi cập nhật thay
đổi nào đó. Nếu muốn quay trở lại firmware mặc định của thiết bị, bạn hãy tải về firmware đó từ
website của hãng sản xuất rồi chép chúng vào router (sử dụng trang System.Upgrade).
X-Wrt cho phép bổ sung và gỡ bỏ những tính năng cụ thể. Nhấn System.Packages để duyệt qua
những gói tính năng cập nhật khác mà bạn có thể bổ sung vào router.
MỞ RỘNG PHẠM VI MẠNG KHÔNG DÂY
Độ khó: Dễ. Thời gian thực hiện: 45 phút.
Việc bố trí một tấm kim loại phản xạ có hình dáng
parabol xung quanh anten của router không dây có thể tập trung tín hiệu chính xác đến nơi mà
bạn cần. Bằng cách này, mạng không dây của bạn sẽ có phạm vi phủ sóng rộng hơn, thậm chí
cải thiện được tính bảo mật.
Hãy tải về tiện ích Parabola Calculator (find.pcworld.com/61371) để giúp bạn xác định được hình
dáng chính xác cho anten mới. Nhập vào đường kính và độ sâu để mô tả kích thước tối đa của
tấm phản xạ mà (các) anten trên router có thể "ăn khớp". Tiện ích sẽ tạo ra một bảng tọa độ của
các điểm để bạn có thể vẽ lên giấy (hay bìa cứng) rồi cắt lấy phần bên trong của hình parabol.
Sau đó, bạn tìm một miếng kim loại có bề mặt bóng loáng để làm tấm phản xạ.
Uốn miếng kim loại theo hình dáng của hình parabol trên bìa cứng, sau đó dùng keo dán để cố
định 2 thành phần này lại với nhau. Tiếp đến, bạn khoét (các) lỗ tròn ở vị trí trọng tâm để treo tấm
phản xạ lên aten.
BỔ SUNG TÍNH NĂNG CAO CẤP CHO MÁY ẢNH SỐ
Độ khó: Dễ. Thời gian thực hiện: 20 phút.
Trừ khi công việc của bạn đòi hỏi những bức ảnh chụp với độ phân giải tối đa, sự khác biệt có ý
nghĩa nhất giữa một máy ảnh số đời mới và đời cũ không phải là chất lượng ảnh mà là tính năng.
Máy ảnh đời mới và đắt tiền hơn hỗ trợ định dạng RAW, cho phép chỉnh tay thời gian phơi sáng,
chụp liên tục và những thủ thuật khác. Tuy nhiên, chỉ cần "bẻ khóa" firmware đơn giản, bạn có
thể bổ sung những tính năng tương tự cho chiếc máy ảnh đời cũ.
Hình 5: CHDK có thể bổ sung nhiều tính năng mới vào một
máy ảnh Canon đời cũ.
Thủ thuật này áp dụng được cho nhiều máy ảnh số ngắm-chụp của Canon. Nhiếp ảnh gia tầm
trung và chuyên nghiệp sẽ tận dụng những tính năng bổ sung được cung cấp, thậm chí những
người mới bắt đầu chụp ảnh cũng sẽ đánh giá cao tính năng hiển thị dung lượng pin và các tính
năng khác.
Firmware của máy ảnh số thường chi phối tất cả cài đặt, tuy nhiên với cách làm này, bạn sẽ sử
dụng tiện ích riêng để cài đặt chương trình trên thẻ nhớ SD và "thay mới" những tính năng cơ bản
của máy ảnh. Canon không hỗ trợ thủ thuật trên bởi vì mọi thứ sẽ được đưa về trạng thái nguyên
thủy khi bạn tháo thẻ nhớ SD ra khỏi máy. Trước khi thực hiện, bạn cần đến địa chỉ
find.pcworld.com/61414 để xác định xem máy ảnh của mình có tương thích với thủ thuật này hay
không.
Bạn chuyển sang chế độ Play rồi mở máy lên. Nhấn và giữ nút Func Set, tiếp đến nhấn nút Disp.
Một cửa sổ sẽ xác định firmware của máy, ví dụ, máy Canon SD870 IS sẽ xuất hiện dòng chữ
"Firmware Ver GM1.00C". Với thông tin này, bạn có thể xác định được chính xác phần mềm
CHDK cho máy ảnh của mình.
Kế đến, bạn tải về và khởi chạy tiện ích Card Tricks (find.pcworld.com/61415). Bạn cắm một thẻ
nhớ SD vào đầu đọc thẻ được kết nối với máy tính. Trong Card Tricks, bạn nhấn chuột vào biểu
tượng SD và chọn thẻ nhớ của mình. Hãy chắc chắn là bạn đã kiểm tra kích thước thẻ nhớ được
liệt kê giống với kích thước thẻ nhớ của mình, chứ không phải là dung lượng của đĩa cứng hay
thiết bị khác. Nhấn Format as FAT. Tiếp đến, nhấn Make Bootable và chọn Download CHDK.
Một trang web sẽ xuất hiện và yêu cầu bạn chọn loại máy ảnh và phiên bản firmware. Bạn lưu tập
tin nén nhận được vào máy tính mà không cần phải giải nén - để thuận tiện khi sử dụng sau này,
bạn nên lưu trực tiếp trên màn hình nền Windows.
Vẫn trong tiện ích Card Tricks, bạn chọn CHDK->Card và sau đó chọn tập tin firmware. Tiện ích
sẽ tiến hành di chuyển tập tin firmware sang thẻ nhớ mà không cần giải nén. Sau đó, bạn lấy thẻ
nhớ ra khỏi đầu đọc, lắp thẻ nhớ vào lại máy ảnh số (thẻ vẫn lưu ảnh được). Khi mở máy, bạn sẽ
thấy màn hình thông báo CHDK đang hoạt động. Lúc này, bạn có thể dùng những tính năng mới
so với cấu hình mặc định.
Ngoài ra, bạn có thể xem phần hướng dẫn chi tiết hơn tại địa chỉ find.pcworld.com/61428 để biết
thêm những thủ thuật bổ sung và hướng dẫn cách sử dụng các công cụ CHDK trên máy ảnh số.
ĐIỀU KHIỂN MÁY ẢNH VỚI REMOTE ĐA NĂNG
Hình 6: Điều khiển từ xa đa năng giá 90USD này có thể điều khiển máy ảnh số
Canon Digital Rebel.
Độ khó: Dễ. Thời gian thực hiện: 1 giờ.
Nhiều máy ảnh số, thậm chí cả các máy dạng ngắm-chụp, hỗ trợ bộ điều khiển từ xa (remote),
tuy nhiên các hãng sản xuất thường tính giá rất đắt cho những món phụ kiện như thế này. Đừng
lo, bạn có thể tiết kiệm được chút ít bằng cách kết hợp bất kỳ chiếc điều khiển tivi từ xa đa năng
nào với máy ảnh số có hỗ trợ tính năng điều khiển từ xa.
Thật trùng hợp, mã lệnh dạng sóng hồng ngoại trên vài thiết bị điện tử thường giống với mã lệnh
điều khiển lệnh chụp. Bí quyết ở đây là tìm được đầu ghi hình (VCR), tivi hay thiết bị điện tử trùng