Đ bài: Bình gi ng bài th bài Tâm t trong tù c a T H u ề ả ơ ư ủ ố ữ
Bài làm
T H u – cái tên g i thân quen đã đi vào l ch s văn h c Vi t Nam nh m t bi u t ngố ữ ọ ị ử ọ ệ ư ộ ể ượ
c a th ca cách m ng. M i l i th tác gi vi t ra đu tràn đy nhu khí yêu n c, th mủ ơ ạ ồ ờ ơ ả ế ề ầ ệ ướ ấ
nhu n tình c m cách m ng. V i gi ng th v a b i h i náo n c, v a m nh m thi t tha,ầ ả ạ ớ ọ ơ ừ ồ ồ ứ ừ ạ ẽ ế
ng i đc đã c m nh n đc cái tôi – cái tôi công dân, cái tôi chi n sĩ c a m t thanh niênườ ọ ả ậ ượ ế ủ ộ
cách m ng đng th i cũng là cái tôi tr tình m i m , tr trung d t dào và tràn đy c mạ ồ ờ ữ ớ ẻ ẻ ạ ầ ả
h ng lãng m n. “Tâm t trong tù” là m t bài th nh th , mà có l đo n trích sau đây làứ ạ ư ộ ơ ư ế ẽ ạ
đo n hay nh t, xúc đng nh t c a c bài th :ạ ấ ộ ấ ủ ả ơ
“Cô đn thay là c nh thân t iơ ả ủ
D i đng xa nghe ti ng gu c đi v …ướ ườ ế ố ệ
“Tâm t ” – y là tâm s , tình c m và t t ng c a T H u trong nh ng ngày đu b giamư ấ ự ả ư ưở ủ ố ữ ữ ầ ị
nhà lao Th a Thiên (Hu ). V i m t ng i bình th ng thì tâm s y có th là l i nở ừ ế ớ ộ ườ ườ ự ấ ể ờ ỉ
non, c u kh hay chua chát; nh ng v i T H u thì không. Đc bài th ta đã ph i b t ngầ ổ ư ớ ố ữ ọ ơ ả ấ ờ
tr c nh ng c m nh n tinh t và m t gi ng th chân thành, tha thi t c a tác gi :ướ ữ ả ậ ế ộ ọ ơ ế ủ ả
“Cô đn thay là c nh thân tù!ơ ả
Tai m r ng và lòng sôi r o r cở ộ ạ ự
Tôi l ng nghe ti ng đi lăn náo n cắ ế ờ ứ
ngoài kia vui s ng bi t bao nhiêu”Ở ướ ế
Bao trùm lên kh th là c m t tâm tr ng “cô đn”. L n đu tiên g p “c nh thân tù” Tổ ơ ả ộ ạ ơ ầ ầ ặ ả ố
H u c m th y cô đn, thèm khát cu c s ng r n rã bên ngoài. Và ng i thanh niên y đãữ ả ấ ơ ộ ố ộ ườ ấ
h ng ra cu c s ng bên ngoài b ng đôi tai c a mình đ quên đi c nh hi n t i. V i c mướ ộ ố ằ ủ ể ả ệ ạ ớ ả
nh n tinh t nhà th đã nghe đc nh p đi đang “lăn náo n c”, c m nh n đc cu cậ ế ơ ượ ị ờ ứ ả ậ ượ ộ
s ng bên ngoài th t là “vui s ng bi t bao”. T ng câu, t ng ch đy nu i ti c, th hi nố ậ ướ ế ừ ừ ữ ầ ố ế ể ệ
t t cùng s khao khát t do.ộ ự ự
S dĩ T H u cô đn và ph i h ng ra cu c s ng bên ngoài đ quên đi th c t i là vì:ở ố ữ ơ ả ướ ộ ố ể ự ạ
tr c đó không lâu, tác gi còn là m t h c sinh, m t ng i thanh niên:ướ ả ộ ọ ộ ườ
“Bâng khuâng đng gi a đôi dòng n cứ ữ ướ
Ch n m t dòng hay đ n c trôi”ọ ộ ể ướ
R i khi đc giác ng cách m ng, ch n cho mình m t con đng đi đúng đn, tác gi đãồ ượ ộ ạ ọ ộ ườ ắ ả
hăng hái ho t đng cách m ng v i ni m vui d t dào trong trái tim tu i thanh xuân:ạ ộ ạ ớ ề ạ ổ
“Vui quá! R n ràng trên v n n oộ ạ ẻ
B n ph ng tr i và sau d u muôn chânố ươ ờ ấ
Cũng nh tôi t t c tu i đng xuânư ấ ả ổ ươ
Chen b c nh trong gió đy ánh sáng”ướ ẹ ầ
(“Hy v ng”, 1938)ọ
Tâm h n ng i chi n sĩ cách m ng tr là “m t v n hoa lá. R t đm h ng và r n ti ngồ ườ ế ạ ẻ ộ ườ ấ ậ ươ ộ ế
chim”. Cu c đi phía tr c là mùa xuân bát ngát: “B n đi là vui l m c tr i h ng”. V iộ ờ ướ ạ ờ ắ ả ờ ồ ớ
s c s ng mãnh li t tu i đi m i tám, đôi m i:ứ ố ệ ở ổ ờ ườ ươ
“Hai m i tu i tim đang dào d t máuươ ổ ạ
Hai m i tu i h n quay trong gió bãoươ ổ ồ
Gân đang săn và th th t căng daớ ị
Đi m n n ng h a h n bi t bao hoa”ờ ặ ồ ứ ẹ ế
T H u đang nhìn cu c đi b ng màu h ng, đang hăm h b c vào cu c chi n đu v iố ữ ộ ờ ằ ồ ở ướ ộ ế ấ ớ
tinh th n cách m ng đy nhi t huy t. V y mà b ng ch c đã b nh t gi a “b n t ngầ ạ ầ ệ ế ậ ồ ố ị ố ữ ố ườ
kh c kh ” b cùm trói, n m trong xà lim l nh l o t i tám, ngăn cách hoàn toàn v i th gi iắ ổ ị ằ ạ ẽ ố ớ ế ớ
bên ngoài thì làm sao tác gi tránh kh i c m giác cô đn. Và không ch cô đn mà còn b cả ỏ ả ơ ỉ ơ ự
b i, u u t.ộ ấ
Trong bài “Khi con tu hú”, T H u cũng đã th hi n tâm tr ng đó:ố ữ ể ệ ạ
“Ta nghe hè d y bên lòngậ
Mà chân mu n đp tan phòng, hè ôi!ố ạ
Ng t làm sao, ch t u t thôiộ ế ấ
Con chim tu hú ngoài tr i c kêu”ờ ứ
Song, n i ni m “cô đn thay là c nh thân tù” đây không ph i là l i than th kêu rên hènỗ ề ơ ả ở ả ờ ở
y u. Đó là s xác nh n – xác nh n m t s th t phũ phàng. M y ai ch a ph i s ng “c nhế ự ậ ậ ộ ự ậ ấ ư ả ố ả
thân tù” mà hi u h t n i đi c c nh c “nh t nh t t i tù, thiên thu t i ngo i”. Nh ng đi uể ế ỗ ờ ự ọ ấ ậ ạ ạ ạ ư ề
quý giá nh t đây là tác gi xác đnh đúng c nh tù đày:ấ ở ả ị ả
‘Đi cách m ng t khi tôi đà hi uờ ạ ừ ể
D n thân vô là ph i ch u tù đàyấ ả ị
Là g m k t n c , súng k taiươ ề ậ ổ ề
Là thân s ng ch coi còn m t n a”ố ỉ ộ ử
Xác đnh đ ch p nh n. Vì yêu n c, g n bó v i cách m ng nên ng i thanh niên y v nị ể ấ ậ ướ ắ ớ ạ ườ ấ ẫ
nguy n; Quy t hi sinh phá tan h t gông xi ng cho T qu c muôn muôn năm đc l p”ệ ế ế ề ổ ố ộ ậ
N u không có t m lòng ham s ng thi t tha yêu.đi và tinh th n nhi t huy t cách m ng thìế ấ ố ế ờ ầ ệ ế ạ
làm sao Tô H u có th b c l tâm tr ng cô đn c a mình b ng nh ng câu th hay đnữ ể ộ ộ ạ ơ ủ ằ ữ ơ ế
th . Và đi u th hi n rõ nh t s thi t tha v i đi, muôn hòa nh p v i th gi i bên ngoàiế ề ể ệ ấ ự ế ớ ờ ậ ớ ế ớ
đ quên đi c nh cô đn y, tác gi đã h ng ra cu c s ng bên ngoài b ng thính giác:ể ả ơ ấ ả ướ ộ ố ằ
“Nghe chim reo trong gió m nh lên tri uạ ề
Nghe v i vã ti ng d i chi u đp cánhộ ế ơ ề ậ
Nghe l c ng a rùng chân bên gi ng l nh.ạ ự ế ạ
D i đng xa nghe ti ng gu c đi v ”ướ ườ ế ố ề
V i “tai m r ng” và “lòng sôi r o r c”, ng i thanh niên chăm chú và hào h ng đónớ ở ộ ạ ự ườ ứ
nh n m i âm thanh, m i di n bi n, luôn c mu n n m b t đc vi m ch cu c s ngậ ọ ọ ễ ế ướ ố ắ ắ ượ ạ ộ ố
b ng m i giác quan, b ng t t c tâm h n mình. Cu c đi đang “lăn”, nh p đi đang trôi vàằ ọ ằ ấ ả ồ ộ ờ ị ờ
ti ng đi đang vang xa. Hi n th c là đây ti ng chim reo, ti ng d i chi u đp cánh, ti ngế ờ ệ ự ế ế ơ ề ậ ế
l c ng a và c ti ng gu c đi v . Đy là âm thanh c a cu c s ng hàng ngày mà ng i điạ ự ả ế ố ề ấ ủ ộ ố ườ ờ
th ng lãng quên.ườ
Th nh ng v i Tô’ H u đó l i là s i ch h ng duy nh t nôi nhà th v i cu c s ng bênế ư ớ ữ ạ ợ ỉ ồ ấ ơ ớ ộ ố
ngoài. Nhà th đã chăm chú l ng nghe, trân tr ng nh ng ho t đng y mà t ng t ngơ ắ ọ ữ ạ ộ ấ ưở ượ
m nh m v i c nh hùng vĩ “gió m nh lên tri u”, âm thanh v i vã c a ti ng d i chi u đpạ ẽ ớ ả ạ ề ộ ủ ế ơ ề ậ
cánh và c ti ng ng a rùng chân đ báo hi u m t n c “ki u” m nh m . Nh ng có lả ế ự ể ệ ộ ướ ệ ạ ẽ ư ẽ
bình d và thân thu c nh t v n là “ti ng gu c đi v m t âm thanh nh bé r t d b lãngị ộ ấ ẫ ế ố ề ộ ỏ ấ ễ ị
quên nh ng hình nh m c m c y l i có s c lay đng lòng ng i m t cách th m thía.ư ả ộ ạ ấ ạ ứ ộ ườ ộ ấ
N u nh âm thanh c a ti ng chim, ti ng gió và c ti ng l c ng a r ng chân là nh ng n tế ư ủ ế ế ả ế ạ ự ừ ữ ố
nh c d o đu, kh i dòng tâm s thì ti ng gu c nh , to xu t hi n m i xoáy sâu vào tráiạ ạ ầ ơ ự ế ố ỏ ấ ệ ớ
tim con ng i. B i l m i âm thanh y còn xa l m, l nh l o l m; ch có ti ng gu c bìnhườ ở ẽ ọ ấ ắ ạ ẽ ắ ỉ ế ố
d thân th ng m i g n gũi, mang h i m c a con ng i, đó m i là s s ng đích th c.ị ươ ớ ầ ơ ấ ủ ườ ớ ự ố ự
M i nghe qua ta t ng ti ng gu c y l c lõng gi a dòng đi, th m chí còn t m th ngớ ưở ế ố ấ ạ ữ ờ ậ ầ ườ
n a. Nh ng càng đc ta càng c m nh n th y ti ng gu c thân thu c bi t bao, g n li n v iữ ư ọ ả ậ ấ ế ố ộ ế ắ ề ớ
m hôi và n c m t c a con ng i c n lao, cũng nh c nh i nh “m t ti ng rao đêm”ồ ướ ắ ủ ườ ầ ứ ố ư ộ ế
nghe đc gi a đêm khuya qua song s t nhà tù:ượ ữ ắ
“Rao đi em, k o n a quá khuya r i…ẻ ử ồ
Anh n m nghe qua c a khám, xa xôiằ ử
Ti ng em b c trên đng đêm nh nhế ướ ườ ỏ ỏ
Nh ng cũng đ cho lòng anh l ng rõ”.ư ủ ắ
(Xà lim Qui Nh n tháng 11 – 1941).ơ
Ti ng gu c y g i bao tình c m c a ng i thanh niên trong c nh ng : thân tù cô đn.ế ố ấ ợ ả ủ ườ ả ộ ơ
Nghe ti ng gu c đi v mà ng i thanh niên th y thèm khát đc t do, đc tr v tế ố ề ườ ấ ượ ự ượ ở ề ổ
m gia đình. Ph i có s c m nh n tinh t , m t tâm h n nh y c m th nào, nhà th m iấ ả ự ả ậ ế ộ ồ ạ ả ế ơ ớ
có th nghe và t ng t ng đc c nh ngoài ph v a c th v a sinh đng y đc. Chể ưở ượ ượ ả ố ừ ụ ể ừ ộ ấ ượ ỉ
b ng thính giác mà nhà th đã c m giác đc âm thanh, hình t ng và c cái l nh đãằ ơ ả ượ ượ ả ạ
th m sâu vào làn n c đáy t ng sâu. Tác gi đã t o nên hai c nh đi l p gi a tâm tấ ướ ở ầ ả ạ ả ố ậ ữ ư
trong tù và cu c s ng bên ngoài.ộ ố
N u trong tù cô đn, l loi bao nhiêu thì cu c s ng bên ngoài là s s ng, h ng th m m tế ơ ẻ ộ ố ự ố ươ ơ ậ
ng t c a đi b y nhiêu. Tuy nhiên trong hoàn c nh tù đày, s cô đn y không h làm choọ ủ ờ ấ ả ự ơ ấ ề
ng i chi n sĩ cách m ng tàn l i và nh bé đi mà trái l i đó là đng l c đ thúc t nh, layườ ế ạ ụ ỏ ạ ộ ự ể ỉ
g i và v n t i, kh ng đnh m t tâm th gi tr n “trinh b ch linh h n trong b i b n”.ọ ươ ớ ẳ ị ộ ế ữ ọ ạ ồ ụ ẩ
Nhà tù đy r y nh ng b t công tàn b o y không th uy hi p đc tinh th n, không thầ ẫ ữ ấ ạ ấ ể ế ượ ầ ể
giam hãm đc tâm h n c a ng i chi n sĩ c ng s n, tâm th y v n m t lòng v i cáchượ ồ ủ ườ ế ộ ả ế ấ ẫ ộ ớ
m ng, v n hiên ngang tranh đu:ạ ẫ ấ
“Tu vì ta ba ch c tri u ng iụ ệ ườ
Cũng vì ba ngàn tri u trên đi”.ệ ờ
Có th nói đo n th đã minh ch ng cho phong cách ngh thu t tr tình chính tr c a Tể ạ ơ ứ ệ ậ ữ ị ủ ố
H u và n i b t là cái “tôi” tr tình. Nói v tâm t , tình c m, nh ng trăn tr cũng nh khátữ ổ ậ ữ ề ư ả ữ ở ư
v ng c a m t thanh niên h ng h c khí th cách m ng r t h p lý, n ng nhi t và tinh t .ọ ủ ộ ừ ự ế ạ ấ ợ ồ ệ ế
Nhân v t tr tình là “tôi” nh ng l i là c m t c ng đng, tâm tr ng c a riêng, m t conậ ữ ư ạ ả ộ ộ ồ ạ ủ ộ
ng i trong tù ng c nh ng l i bi u hi n cho cu c s ng ng c tù c a t t c m i ng iườ ụ ư ạ ể ệ ộ ố ụ ủ ấ ả ỗ ườ
Vi t Nam th i y. Suy nghĩ và nh n th c c a m t ng i chi n sĩ tr luôn l ng nghe, trânệ ờ ấ ậ ứ ủ ộ ườ ế ẻ ắ
tr ng và nâng niu cu c s ng, khao khát t do và tràn đy nhi t huy t cách m ng. “Tâm tọ ộ ố ự ầ ệ ế ạ ư
