NGHỊ LUẬN Ý NGHĨA CỦA PHÁT NGÔN CÓ TRÁCH NHIỆM TRONG GIAO
TIẾP XÃ HỘI LÀ GÌ?
MẪU 1
Chúng ta đang dần hòa nhịp cùng với sự phát triển của thế giới. Bên cạnh sự hòa nhập về
kinh tế thì sự giao thoa về văn hóa và ngôn ngữ là điều không thể tránh khỏi đòi hỏi
chúng ta phải thay đổi để dễ dàng tiếp cận hơn với nhu cầu giao tiếp hiện nay. Bởi vậy,
việc phát ngôn của mỗi người ngày càng được chú ý hơn.
Chúng ta đều biết phương tiện giao tiếp hữu hiệu nhất của con người chính là ngôn ngữ.
Vì thế mà việc sử dụng ngôn ngữ sao cho đúng đắn, dễ hiểu là điều vô cùng cần thiết. Bởi
Tiếng Việt là tiếng của dân tộc Việt, là tài sản quốc gia, được coi là của cải vô cùng quan
trọng và quý giá của bất kỳ dân tộc nào trên thế giới, là niềm tự hào của mỗi dân tộc được
cha ông ta sáng tạo, gìn giữ, cải tiến trong hành trình tạo dựng cuộc sống, phát triển cộng
đồng xã hội. Cho nên, khi chúng ta phát ngôn về bất cứ vấn đề nào trong cuộc sống,
chúng ta cần phải ý thức được việc giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt phải trên cơ sở
lời nói đúng chuẩn mực về phát âm, từ ngữ, ngữ pháp và phong cách ngôn ngữ. Như vậy,
cuộc giao tiếp sẽ đạt hiệu quả tốt nhất.
Bên cạnh đó phải luôn cập nhật, tiếp thu có chọn lọc những giá trị mới, hiện đại của thế
giới, hòa nhập nhưng vẫn giữ được phẩm chất trong sáng của người phát ngôn. Không
ngừng trau dồi và rèn luyện tiếng mẹ đẻ và tiếng nước ngoài để có vốn từ phong phú và
sử dụng đúng chuẩn mực. Không nên chạy theo lối giao tiếp dễ dãi, lệch lạc mà làm mất
đi văn hóa giao tiếp của chính mình. Ngôn ngữ được sử dụng khi phát ngôn vốn là một
hiện tượng xã hội. Sự phát triển hay tụt lùi của ngôn ngữ có ảnh hưởng rất lớn giao tiếp,
đặc biệt là đến toàn xã hội. Vì vậy, những điều chỉnh dù nhỏ nhất cũng cần có sự tham
gia của xã hội cộng đồng.
Vấn đề văn hóa ngôn ngữ và giáo dục văn hóa ngôn ngữ đối với mỗi người hiện nay trở
thành vấn đề cấp bách, cần sự chung tay của các lực lượng xã hội. Mỗi chúng ta cần thể
hiện rõ trách nhiệm trong việc phát ngôn để việc giao tiếp trong xã hội chuẩn mực, đúng
đắn và ý nghĩa hơn.
MẪU 2
Sự hòa nhịp với sự phát triển toàn cầu đang là một xu hướng không thể tránh khỏi trong
thế giới ngày nay. Cùng với việc hòa nhập kinh tế, giao thoa văn hóa và ngôn ngữ cũng là
một phần quan trọng trong việc thích nghi với môi trường xã hội ngày càng đa dạng. Việc
phát ngôn trở nên ngày càng quan trọng hơn bao giờ hết, vì nó không chỉ thể hiện sự tôn
trọng đối tác trong giao tiếp mà còn góp phần vào việc duy trì và phát triển ngôn ngữ và
văn hóa dân tộc.
Ngôn ngữ, đặc biệt là tiếng mẹ đẻ, có giá trị lớn đối với một quốc gia và một dân tộc. Nó
không chỉ là một công cụ giao tiếp mà còn là biểu tượng của bản sắc văn hóa và sự tự hào
dân tộc. Vì vậy, khi chúng ta sử dụng ngôn ngữ, chúng ta cần thể hiện sự ý thức về trách
nhiệm của mình trong việc bảo vệ và duy trì giá trị của nó. Điều này bao gồm việc sử
dụng ngôn ngữ một cách chính xác, phát âm đúng, sử dụng từ ngữ thích hợp, và tuân thủ
ngữ pháp và phong cách ngôn ngữ.
Đồng thời, để thích nghi với sự phát triển và thay đổi trong xã hội hiện đại, chúng ta cũng
cần cập nhật và học hỏi những giá trị mới. Giao thoa văn hóa và ngôn ngữ không đồng
nghĩa với việc mất đi bản sắc của ngôn ngữ mẹ đẻ. Chúng ta có thể học từ các ngôn ngữ
và văn hóa khác, nhưng đồng thời phải giữ vững phẩm chất và giá trị của tiếng mẹ đẻ.
Vấn đề văn hóa ngôn ngữ và giáo dục văn hóa ngôn ngữ là một trách nhiệm xã hội.
Chúng ta cần sự tham gia của cả xã hội cộng đồng để duy trì và phát triển giá trị này. Mỗi
người đều có trách nhiệm trong việc phát ngôn một cách có trách nhiệm, tôn trọng ngôn
ngữ và văn hóa của mình, và đảm bảo rằng cuộc giao tiếp trong xã hội là chuẩn mực và ý
nghĩa. Như câu tục ngữ Việt Nam nói, "Lời nói chẳng mất tiền mua, lựa lời mà nói cho
vừa lòng nhau." Điều này nhấn mạnh rằng sự chăm sóc và đầu tư vào ngôn ngữ của
chúng ta không tốn kém, nhưng lại có thể tạo ra mối quan hệ tốt đẹp và bảo vệ giá trị văn
hóa của chúng ta.
MẪU 3
Ngôn ngữ là một trong những phương tiện giao tiếp quan trọng nhất trong cuộc sống của
con người. Nó không chỉ đơn giản là một công cụ để truyền đạt thông tin, mà còn là cầu
nối tinh thần giữa mọi người. Bằng ngôn ngữ, con người thể hiện cái "tôi" của họ, tương
tác với thế giới xung quanh và xây dựng những mối quan hệ xã hội.
Trong thời đại hiện đại, khi sự giao thoa văn hóa và sự kết nối toàn cầu trở nên phổ biến,
việc phát triển ngôn ngữ để có thể hiểu và được hiểu là vô cùng quan trọng. Điều này
giúp xây dựng cầu nối văn hóa và tạo điều kiện cho sự hòa hợp trong xã hội đa dạng.
Sử dụng lời nói và lời viết một cách đúng đắn là một cách thể hiện tính cách, tôn trọng
đối tác và thể hiện sự chăm sóc đối với mối quan hệ. Điều này không chỉ tạo dựng lòng
tin và tình cảm, mà còn giúp rèn luyện bản lĩnh và kiểm soát cảm xúc. Cuộc sống thường
đầy biến động, và trong những tình huống khó khăn, khả năng sử dụng ngôn ngữ một
cách khôn ngoan có thể giúp giải quyết xung đột một cách hiệu quả và duy trì mối quan
hệ.
Ngoài ra, việc phát ngôn cũng có trách nhiệm trong việc bảo vệ và thúc đẩy ngôn ngữ dân
tộc. Ngôn ngữ không chỉ là phương tiện giao tiếp, mà còn là một phần quan trọng của bản
sắc văn hóa dân tộc. Việc bảo vệ và phát triển ngôn ngữ địa phương là một cách để bảo
vệ và thúc đẩy di sản văn hóa. Hãy tự hào về âm điệu riêng của vùng đất mà ta sinh ra và
lớn lên.
Tuy nhiên, hiện nay, vẫn còn một số trường hợp người dùng ngôn ngữ một cách thiếu
trách nhiệm, sử dụng lời nói và viết bừa bãi, gây ảnh hưởng xấu đến mối quan hệ xã hội
và hình ảnh của ngôn ngữ dân tộc. Điều quan trọng là từng cá nhân cần ý thức trách
nhiệm của mình trong việc gìn giữ và phát triển ngôn ngữ, và sử dụng ngôn ngữ một cách
có trách nhiệm và tôn trọng. Cuối cùng, một câu tục ngữ Việt Nam nói: "Lời nói chẳng
mất tiền mua, lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau." Điều này nhấn mạnh rằng việc sử dụng
ngôn ngữ có trách nhiệm là cách để chúng ta xây dựng và duy trì mối quan hệ tích cực,
đồng thời bảo vệ và phát triển ngôn ngữ của mình.
MẪU 4
Phát ngôn có trách nhiệm là một yếu tố quan trọng trong cuộc sống xã hội hiện đại.
Chúng ta sống trong một thế giới liên kết thông qua việc giao tiếp và trao đổi thông tin.
Ngôn ngữ và cách chúng ta sử dụng nó đóng vai trò quyết định trong việc xây dựng và
duy trì các mối quan hệ, cung cấp thông tin, và định hình xã hội. Trong nghị luận này,
chúng ta sẽ thảo luận về ý nghĩa của phát ngôn có trách nhiệm và tại sao nó là một yếu tố
quan trọng trong cuộc sống của chúng ta. Giao tiếp là một phần quan trọng của cuộc sống
con người. Chúng ta truyền đạt thông tin, ý kiến, cảm xúc và tư duy thông qua việc sử
dụng ngôn ngữ. Tuy nhiên, giao tiếp không chỉ đơn giản là truyền đạt thông tin. Nó còn
liên quan đến cách chúng ta tương tác với người khác, xây dựng quan hệ và tạo dựng văn
hóa.
Phát ngôn có trách nhiệm là cơ sở để xây dựng và duy trì các mối quan hệ xã hội, gia
đình, và tình bạn. Khi chúng ta thể hiện sự tôn trọng và lắng nghe trong giao tiếp, chúng
ta tạo ra môi trường thân thiện và tin cậy. Ngược lại, phát ngôn thiếu trách nhiệm có thể
gây xung đột và hủy hoại mối quan hệ. Phát ngôn có trách nhiệm là một cách để đảm bảo
rằng thông tin được truyền tải một cách chính xác và đáng tin cậy. Trong môi trường
thông tin số hóa ngày nay, việc truyền thông sai lệch hoặc tin giả có thể gây thiệt hại lớn
đến xã hội và cá nhân. Phát ngôn có trách nhiệm đảm bảo tính trung thực và minh bạch
trong việc truyền thông. Phát ngôn có trách nhiệm đóng vai trò quan trọng trong việc
định hình xã hội và văn hóa. Ngôn ngữ và lời nói có thể thúc đẩy hoặc ngăn cản sự thay
đổi và phát triển trong xã hội. Chúng ta có trách nhiệm sử dụng ngôn ngữ để thể hiện tôn
trọng và sự đa dạng của văn hóa và giá trị con người.
Phát ngôn có trách nhiệm là một yếu tố quan trọng trong cuộc sống xã hội hiện đại. Nó
không chỉ ảnh hưởng đến giao tiếp và quan hệ cá nhân mà còn đóng vai trò quyết định
trong việc xây dựng xã hội và văn hóa. Chúng ta cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình
trong việc sử dụng ngôn ngữ một cách có trách nhiệm, đảm bảo rằng chúng ta góp phần
vào một xã hội thân thiện, đáng tin cậy và đa dạng.
MẪU 5
Chúng ta đang bước chân vào một thế giới đầy hứng khởi và phát triển, nơi sự giao thoa
văn hóa và ngôn ngữ trở thành điều không thể tránh khỏi. Trong cuộc sống hàng ngày,
việc chúng ta diễn đạt ý kiến và suy nghĩ của mình thông qua ngôn ngữ không chỉ đơn
giản là giao tiếp, mà còn là cách chúng ta giữ gìn và thể hiện bản sắc văn hóa của dân tộc.
Tiếng Việt, là ngôn ngữ của dân tộc Việt Nam, không chỉ là phương tiện truyền đạt thông
tin mà còn là biểu tượng của tư duy và tâm hồn của mỗi người Việt. Đó là tài sản quý giá,
được xem là của cải không thể đong đếm bằng đồng tiền. Chúng ta, như người nắm giữ
và thừa hưởng giá trị này, cần ý thức rõ tầm quan trọng của việc giữ gìn sự trong sáng
của tiếng Việt. Điều này bao gồm việc sử dụng từ ngữ đúng chuẩn mực, phát âm chính
xác, và tôn trọng ngữ pháp, giúp chúng ta giao tiếp hiệu quả và chính xác.
Nhưng không chỉ là giữ gìn, chúng ta cũng cần hòa nhập và phát triển cùng với thế giới.
Thế giới đang thay đổi nhanh chóng, với những giá trị và xu hướng mới. Để không bị lạc
hướng, chúng ta cần luôn cập nhật và tiếp thu những kiến thức mới, đặc biệt là trong lĩnh
vực ngôn ngữ. Sự hòa nhập này không đồng nghĩa với việc mất đi bản sắc văn hóa của
chúng ta. Chúng ta có thể học hỏi từ thế giới bên ngoài mà vẫn giữ vững đặc trưng riêng
của mình.
Quan trọng hơn nữa, vấn đề này không chỉ là trách nhiệm của một số người đặc biệt, mà
là của cả xã hội. Chúng ta cần chung tay bảo vệ và phát triển ngôn ngữ, thông qua giáo
dục và thái độ trong giao tiếp hàng ngày. Mỗi chúng ta đều là người phát ngôn, và qua
từng lời nói, chúng ta đều có thể góp phần vào việc làm cho cuộc giao tiếp trong xã hội
trở nên chuẩn mực, ý nghĩa và sâu sắc hơn. Hãy giữ gìn và phát triển ngôn ngữ của chúng
ta - điều quý báu nhất mà chúng ta có được từ tổ tiên, và là di sản mà chúng ta để lại cho
thế hệ tương lai.
MẪU 6
Ông cha ta có câu: “Học ăn, học nói, học gói, học mở”. Lời ăn tiếng nói chính là một khía
cạnh để đánh giá con người. Vậy nên, việc phát ngôn có trách nhiệm trong giao tiếp xã
hội hằng ngày có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Ngôn ngữ là phương tiện giao tiếp phổ biến nhất của con người. Nhờ có ngôn ngữ mà
những tinh hoa văn hóa của nhân loại được lưu truyền và phát triển. Với mỗi dân tộc,
ngôn ngữ còn thể hiện bản sắc văn hóa. Trong thời đại 4.0 – thời đại của xu thế toàn cầu
hóa thì việc phát triển ngôn ngữ cũng ngày càng được coi trọng. Đứng trước làn sóng
giao thoa văn hóa mạnh mẽ, sự “lên ngôi” của công nghệ thông tin mỗi con người cần ý
thức được trách nhiệm của mình trong việc gìn giữ và phát triển ngôn ngữ.
Đầu tiên, việc sử dụng lời ăn tiếng nói một cách đúng đắn sẽ thể hiện tính cách của chúng
ta cũng như thái độ của ta đối với mọi vấn đề trong đời sống. Giao tiếp là chìa khóa để
kết nối con người. Lời hay, ý đẹp sẽ giúp ta nhận được sự yêu mến. Lời ngay, ý thật
khiến ta tạo dựng được lòng tin. Không chỉ vậy, việc có trách nhiệm với lời nói của mình,
biết kiểm soát lời nói cũng là cách để ta rèn luyện bản lĩnh, học cách điều hòa cảm xúc và
lí trí. Cuộc sống không phải là một con đường thẳng tắp mà luôn chứa đựng những khúc
quanh gập ghềnh. Bất cứ mối quan hệ nào cũng có thể xảy ra bất hòa. Trong hoàn cảnh
đó, ta cần sử dụng ngôn ngữ của mình một cách khôn khéo thay vì để cảm xúc nhất thời
chi phối, làm tổn thương chính mình và người khác.
Mở rộng ta, việc phát ngôn có trách nhiệm trong giao tiếp xã hội còn có ý nghĩa thiết thực
trong mối quan hệ với cộng đồng, đất nước. Tiếng nói là tài sản vô giá của quốc gia, cho
thấy vẻ đẹp tinh thần của con người qua bao thăng trầm lịch sử. Chính vì thế, trong bất kì
cuộc giao tiếp nào, ta phải ý thức được trách nhiệm của mình đối với tiếng nói dân tộc.
Ngoài ra, tiếng nói địa phương cũng là một phần bản sắc văn hóa, góp phần làm nên diện
mạo phong phú cho ngôn ngữ dân tộc nên hãy tự hào vì âm điệu riêng của vùng đất nơi ta
sinh ra và lớn lên.
Trong xã hội hiện nay tồn tại một bộ phận người có những phát ngôn thiếu chuẩn mực,
làm mất đi sự giàu đẹp và trong sáng của ngôn ngữ. Việc kết hợp một cách lố lăng giữa
tiếng mẹ đẻ và tiếng nước ngoài để thể hiện tư tưởng sính ngoại. Bên cạnh đó, có những
người lại sử dụng lời ăn tiếng nói bừa bãi, không thành thực, gây ảnh hưởng xấu đến các
mối quan hệ xã hội. Đây đều là những hiện tượng đáng phê phán.
Để ngôn ngữ dân tộc được phát triển một cách tự nhiên và trong sáng nhất, mỗi cá nhân
cần ý thức được vai trò của mỗi phát ngôn trong từng cuộc giao tiếp. Sự cố gắng của mỗi
con người sẽ làm nên một xã hội văn minh trên cơ sở của tình thương và đạo đức.
“Lời nói chẳng mất tiền mua
Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau”
