Cách bón phân nào khác đ h phèn ?ể ạ
1. Phèn và đ t phènấ
Phèn là mu i sun phát h n h p t o ra khi tr n hai m i sun phat đ n. Có nhi u lo i phèn: phènố ỗ ợ ạ ộ ố ơ ề ạ
tr ng có công th c KAl(SO4)2 th ng đ c dùng làm trong n c ăn và công ngh ch t bi nắ ứ ườ ượ ướ ệ ế ế
m t, n c qu ... Ngoài phèn tr ng còn có phèn xanh CuSO4 (đ ng sun phát) đ c dùng rongứ ướ ả ắ ồ ượ
công ngh s n xu t th y s n, kh trùng n c, trong nông nghi p ch a các b nh khu n, n mệ ả ấ ủ ả ử ướ ệ ữ ệ ẩ ấ
c a cây tr ng ví d b nh sun lá cà chua, khoai tây...ủ ồ ụ ệ ở
Trong đ t ch a phèn làm cho đ t b chua. Nguyên nhân là do phèn b th y phân sinh ra axitấ ứ ấ ị ị ủ
sunphuric (H2SO4) làm tăng n ng đ H+ trong đ t.ồ ộ ấ
KAl(SO4)2 + H2O = K2SO4 +H2SO4 + Al(OH)3
H2SO4 = 2H+ + SO42-
Ion H+ làm cho đ t có pH th p đ t b chua. Đ t có pH 3-4,5 g i là đ t r t chua, đ t có pH 4,6-ấ ấ ấ ị ấ ọ ấ ấ ấ
5,6 g i là đ t chua, đ t có pH 5,6-6,5 g i là đ t ít chua.ọ ấ ấ ọ ấ
Đ chua c a đ t đ c chia làm 2 lo i: Đ chua ho t tính và đ chua ti m tàng.ộ ủ ấ ượ ạ ộ ạ ộ ề
Đ chua ho t tính: là đ chua gây nên b i ion H+ trong dung d ch đ t. Hàm l ng H+ càng tăngộ ạ ộ ở ị ấ ượ
thì đ t càng chua.ấ
Đ chua ti m tàng: Đ chua ti m tàng là đ chua đ c đ c tr ng b ng n ng đ t ng s c a axitộ ề ộ ề ộ ượ ặ ư ằ ồ ộ ổ ố ủ
và ch t có tính axit t n t i trong đ t tr ng thái phân li và không phân li. Các ion H+ và Al+ h pấ ồ ạ ấ ở ạ ấ
ph trên keo đ t b đ y vào dung d ch s gây nên ph n ng chua.ụ ấ ị ẩ ị ẽ ả ứ
Đ chua ti m tàng chia làm hai lo i: Đ chua trao đ i và đ chua th y phânộ ề ạ ộ ổ ộ ủ
Đ chua trao đ i: là đ chua ti m tàng gây nên do s có m t c a ion H+ và Al+ năm trên b m tộ ổ ộ ề ự ặ ủ ề ặ
h p ph c a keo đ t.ấ ụ ủ ấ
Đ chua th y phân: là ch s bi u th l ng l n nh t c a H+ và Al+ trao đ i có tr ng thái h pộ ủ ỉ ố ề ị ượ ớ ấ ủ ổ ạ ấ
ph trao đ i, khi ta cho đ t tác d ng v i 1 muôi th y phân.ụ ổ ấ ụ ớ ủ
2. X lí đ t chua b ng vôi và lânử ấ ằ
Có nh u lo i vôi: Vôi nông nghi p CaCO3, Vôi tôi hay vôi ngâm n c Ca(OH)2),Vôi nung CaO.ề ạ ệ ướ
Vôi có th kh đ c phèn vì OH- t o ra t vôi s kh ion H+ làm gi m đ chua c a đ t.ể ử ượ ạ ừ ẽ ử ả ộ ủ ấ
OH- + H+ = H2O
Lân (có nhi u lo i: Ca3(PO4)3, Ca(H2PO4)2…) cũng có kh năng kh phèn vì khi bón lân vàoề ạ ả ử
đ t phèn, lân s tác d ng v i ion H+ làm gi m đ chua c a đ t.ấ ẽ ụ ớ ả ộ ủ ấ
Ca3(PO4)3 + 3H+ = 3Ca(HPO4)
Ca(HPO4) + H+ = Ca(H2PO4)2
Ca(H2PO4)2 + 2H+ = Ca2+ + 2 H3PO4
Axit H3PO4 là axit có đ phân li kém nên làm nông đ H+ th p h n ban đâu, gi m đ chua c aộ ộ ấ ơ ả ộ ủ
đ tấ
• Chú ý: P2O5 là đ n v đ tính l n, ph n trăm c a lân trong s n ph m phân đ c tính theoơ ị ể ầ ầ ủ ả ẩ ượ
ph n trăm P2O5 có trong s n ph m. Các lân bán trên th tr ng là phân nung ch y, lân t nhiênầ ả ẩ ị ườ ả ự
(Ca3(PO4)3, Ca(H2PO4)2)… n u bón P2O5 thì không nh ng làm không làm gi m phèn mà cònế ữ ả
làm tăng đ chua cho đ t.ộ ấ
Ngoài cách dùng vôi và lân đ kh phèn có có th dùng m t s phân khác, các mu i th y phân,ể ử ể ộ ố ố ủ
sô đa... đ kh phen nh ng xét v m t hi u qu kinh t không cao.ể ử ư ề ặ ệ ả ế
3. Cách tính đ bón vôi cho đ t phènể ấ
Ng i ta th ng căn c vào đ chua th y phân đ bón vôi cho đ t theo công th c sau:ườ ườ ứ ộ ủ ể ấ ứ
Kh i l ng CaCO3(t n/ha)= 1,5xHtpố ượ ấ
Trong đó 1,5 là l ng CaCO3 c n trung hòa h t H+ l p đ t dày t 0-20cm.ượ ầ ế ở ớ ấ ừ
Trong th c t ch c n trung hòa 2/3 đ chua th y phân. ự ế ỉ ầ ộ ủ
