Đề bài: Cảm nhận bài Từ ấy của Tố Hữu<br />
Bài làm 1<br />
Sức hấp dẫn của tập thơ Từ ấy (1937 1946) trước hết là sự hấp dẫn của lí tưởng cách <br />
mạng. Lí tưởng vẫy gọi thanh niên Tố Hữu lên đường đấu tranh và anh đã hướng theo lí <br />
tưởng như hoa hướng dương hướng về phía mặt trời. Nhà thơ nguyện suốt đời phấn đâu <br />
cho lí tưởng.<br />
Tôi vẫn hằng tự nghĩ: Miễn quên thân<br />
Dâng tất cả đề tôn thờ chủ nghĩa.<br />
(Trăng trối)<br />
Nhớ lại buổi đầu được giác ngộ Tố Hữu bồi hồi xúc động viết bài thơ Từ ấy (1938).<br />
Bài thơ nói lên lí tưởng, nói đến những chuyển biến trong tâm hồn nhà thơ khi được ánh <br />
sáng lí tưởng chiếu rọi. Những vấn đề lí tưởng cách mạng được nhà thơ diễn đạt tự <br />
nhiên nhuần nhị, bằng tiếng nói của nghệ thuật, bằng hình ảnh âm thanh, bằng tình cảm <br />
chân thành nồng thắm.<br />
Nhan đề Từ ấy có ý nghĩa thông báo thời gian. Từ ấy gợi nhớ về thời điểm may mắn <br />
thiêng liêng, xúc động khi tâm tư đang "Băn khoăn đi kiếm lẽ yêu đời" thì bắt gặp ánh <br />
sáng của Đảng nên tâm hồn nhà thơ bừng lên niềm vui sướng ngất ngây:<br />
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ<br />
Mặt trời chân lí chói qua tim<br />
Hồn tôi là một vườn hoa lá<br />
Rất đậm hương và rộn tiếng chim<br />
Nhà thơ dùng hàng loạt biện pháp tu từ để nói lên những cảm xúc động mãnh liệt khi đón <br />
nhận ánh sáng chân lí. Lí tưởng cách mạng là nguồn sáng dịu chói chang như ánh nắng <br />
mặt trời giữa những ngày hè rực rỡ đã tràn ngập tâm hồn, khơi dậy những tình cảm mới <br />
mẻ, những rung động thiết tha, tạo bước ngoặc mới trong đời. Ánh sáng soi đường đi tới <br />
tương lai rõ ràng, rộng mở. Từ bừng vừa diễn tả sức mạnh của lí tưởng xua tan màn <br />
sương mù của ý thức tiểu tư sản vừa diễn tả sự bừng tỉnh của nhận thức, giác ngộ về <br />
chân lí, lẽ sống lớn. Từ chói cũng góp phần thể hiện sức mạnh chinh phục của lí tưởng, <br />
nhanh chóng chiếm lĩnh mọi trái tim, tâm hồn. Tố Hữu đã ví tâm hồn xao động của mình <br />
đang chói chang nắng hạ khác nào như một vườn hoa lá đang đậm hương và rộn tiếng <br />
chim. Từ đậm và rộn diễn tả mật độ, mức độ dồi dào của sự sống, thể hiện niềm ngất <br />
ngây trong men say hạnh phúc. Tâm hồn thật tắm xanh vì tiếp nhận chân lí là tiếp nhận <br />
nguồn sống, nguồn năng lượng mới.<br />
Một lí tưởng đẹp nổi bật qua hệ thống hình ảnh đẹp.<br />
Lí tưởng đến với nhà thơ, nhà thơ thắp sáng mình trong lí tưởng tạo nên những chuyển <br />
biến về tư tưởng tình cảm mở đầu cho những hoạt động đầy ý nghĩa:<br />
Tôi buộc lòng tôi với mọi người<br />
Để tình trang trải với trăm nơi<br />
Để hồn tôi với bao hồn khổ<br />
Gần gũi nhau thêm mạnh khối đời...<br />
Bước chuyển biến đầu tiên của nhà thơ là hòa mình vào quần chúng lao khổ, thông cảm <br />
và chia sẻ với những nỗi khổ đau của họ. Nhà thơ đến với họ không phải từ lòng trắc ẩn <br />
mà với tình cảm chan chứa yêu thương. Tình cảm được diễn đạt bằng từ ngữ cô đọng <br />
hàm súc. Từ buộc diễn đạt một cách sinh động sự gắn bó khắng khít của nhà thơ quần <br />
chúng. Từ trang trải gợi lên tình cảm thương mến bao la. Từ khối cho ta hình dung về sức <br />
mạnh đoàn kết. Những từ này vừa có tính hình tượng vừa có giá trị biểu cảm. Lí tưởng <br />
dẫn dắt nhà thơ vể với cuộc đời, tìm thấy vị trí chỗ đứng trong đời đứng trên lập trường <br />
của nhân dân để hành động.<br />
Nhịp diệu câu thơ tạo âm hưởng vang vọng, góp phần biểu đạt trạng thái tâm hồn nhà <br />
thơ. Lúc này lí tưởng đã mở đôi cánh của tâm hồn. Tâm hồn anh đang lộng gió bốn <br />
phương, hướng về trăm ngả. Tâm hồn ấy đang cố gắng vượt ra khỏi cái tôi tầm thường <br />
nhỏ bé để thực hiện tâm nguyện cao đẹp nơi cuộc đời rộng lớn:<br />
Tôi đã là con của vạn nhà<br />
Là em của vạn kiếp phôi pha<br />
Là anh của vạn đầu em nhỏ<br />
Không áo cơm, cù bất cù bơ...<br />
Điệp từ là cái gạch nối bền chặt, một bên là cái tôi, bên kia là cuộc đời vạn kiếp thương <br />
đau. Cán cân bị lệch nên cái tôi nghiêng về chan hòa với cái ta rộng lớn. Lời thơ trang <br />
trọng như lời khẳng định tự nguyện đến với quần chúng lao khổ. Khổ thơ đánh dấu bước <br />
chuyển mạnh mẽ trong tư tưởng tình cảm của nhà thơ. Gắn bó với quần chúng, nhà thơ <br />
nguyện làm một thành viên trong đại gia đình của những người ở bậc thang cuối cùng <br />
trong xã hội cũ để thức tỉnh họ cùng đấu tranh và tranh đấu vì họ. Nếu khổ thứ hai chủ <br />
yếu hướng nội với cái tôi xuất xứ, thì ở khổ thơ này, cái tôi chủ yếu hướng ngoại nhưng <br />
cái lắng sâu trong tâm hồn người chiến sĩ là tình thương vô hạn đôi với thân phận lạc <br />
loài, bé nhỏ, bơ vơ: Hai đứa bé, Đi đi em, Một tiếng rao đêm...<br />
Hai khổ thơ sau biểu hiện nhân sinh quan cách mạng, tinh thần nhân đạo cộng sản cao <br />
đẹp của nhà thơ<br />
Nếu tập thơ Từ ấy là chặng đường thơ của tâm hồn người thanh niên tư sản được giác <br />
ngộ và trở thành người chiến sĩ cách mạng thì bài thơ Từ ấy tóm tắt quá trình chuyển <br />
biến ấy.<br />
Quá trình chuyển biến tình cảm nhận thức diễn tả cô đọng hàm súc trong một bài thơ <br />
ngắn gọn đầy hình ảnh và giàu cảm xúc. Nhà thơ vui sướng ngất ngây khi bắt gặp ánh <br />
sáng diệu kì, ánh sáng chân lí của Đảng và nhà thơ nguyện sẽ là chiến sĩ cách mạng đấu <br />
tranh cho quyền lợi của quần chúng công nông.<br />
Bài thơ có ý nghĩa như một tuyên ngôn về quan điểm nhân sinh với những nhận thức, tình <br />
cảm mới của nhà thơ, trên cơ sở đó là quan điểm nghệ thuật của nhà thơ: Văn chương <br />
phục vụ sự nghiệp cách mạng. Thanh niên phải biết lựa chọn và xây dựng lí tưởng sống <br />
cao đẹp thì mới có cuộc sống giàu ý nghĩa.<br />
Bài làm 2<br />
Tố Hữu một tiếng thơ trữ tình chính trị xuất sắc nhất của dòng Văn học cách mạng <br />
kháng chiến Việt Nam. Người đã thổi vào thơ ca cách mạng một luồng sinh khí nồng nàn <br />
rạo rực hăm hở tâm huyết của người lính trẻ, với chất giọng đằm thắm chân thành ngọt <br />
ngào của người dân xứ Huế mộng mơ, thơ Tố Hữu dường như đã thấm đẫm chân lí của <br />
thời đại, chân lí giác ngộ cách mạng, khi bắt gặp lí tưởng Đảng:<br />
Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ<br />
Mặt trời chân lí chói qua tim<br />
Hồn tôi là một vườn hoa lá<br />
Rất đậm hương và rộn tiếng chim<br />
Từ ấy là tập thơ đầu tiên của Tố Hữu (1937 1947). Đây là chặng đầu mười năm thơ Tố <br />
Hữu cũng là muôn năm hoạt động sôi nổi, say mê từ giác ngộ qua thử thách đến trưởng <br />
thành của người thanh niên cách mạng trong một giai đoạn lịch sử sôi động đã diễn ra <br />
nhiều biến cố to lớn làm rung chuyển và thay đổi sâu sắc của xã hội Việt Nam.<br />
Có thể nói với Từ ấy đã đánh dấu sự trưởng thành của hồn thơ Tố Hữu, đây là sự khẳng <br />
định lí tưởng của một chiến sĩ trẻ khi đã có Đảng dẫn lối soi đường.<br />
Bài thơ này Tố Hữu đã bày tỏ cảm xúc mãnh liệt đột ngột, cảm xúc thực của một trái tim <br />
đang khao khát được giác ngộ, để đi theo chân lí của cách mạng, để tìm ra một hướng đi <br />
cho tương lai. Mở đầu bài thơ, tác giả đã dùng từ Từ ấy rất độc đáo — không hiểu là từ <br />
khi nào, thói quen không được xác định rõ ràng, cũng không phải là dạo ấy, dạo đó, hay là <br />
từ ngày đó... mà người chỉ dùng một cụm từ từ ấy, để diễn tả tâm trạng của mình khi bắt <br />
gặp lí tưởng cho cuộc đời. Từ ấy trong tôi bừng nắng hạ là câu thơ như chợt tỉnh giấc <br />
sau một đêm dài mộng mị, qua từ bừng câu thơ như trỏ nên có hồn hơn, trở đầy tầm trạng <br />
khi xao xuyến, khi thì rạo rực băn khoăn hớn hở. Tố Hữu đã rất tinh tế khi dùng câu thơ <br />
này để diễn tả một cái tôi bản ngã của một chàng thanh niên 19 tuổi đang băn khoăn đứng <br />
giữa cuộc đời: Bâng khuâng đứng giữa hai dòng nước Chọn một dòng hay để nước trôi <br />
đi. Thì cùng lúc đó người đã giác ngộ lí tưởng cách mạng. Ánh sáng lí tưởng đã chiếu rọi <br />
vào tâm hồn trẻ làm bùng nổ một thế giới đầy hương sắc, tràn trề sức sống và niềm vui. <br />
Sự gặp gỡ lí tưởng đã dẫn đến sự đổi thay cơ bản mối quan hệ con người với toàn bộ <br />
thế giới, đem lại sự gắn bó ruột thịt với muôn người lao khổ để tạo thành sức mạnh to <br />
lớn của cách mạng. Sự gặp gỡ lí tưởng cũng đã tạo nên một cái tôi trữ tình kiểu mới <br />
trong thơ: Cái tôi tự ý thức sâu sắc về mình đồng thời là cái tôi gắn bó với muôn người, ở <br />
giữa mọi người. Cái tôi ấy đã hòa chung vào với cộng đồng khi đã thấy:<br />
Mặt trời chân lí chói qua tim.<br />
Mặt trời — là một biện pháp tu từ ẩn dụ, để chiếu ánh sáng lí tưởng cách mạng, mặt trời <br />
ấy có đủ sức mạnh và ánh sáng chân lí để soi rọi bao con người, bao chiến sĩ trẻ, bao <br />
thanh niên trí thức chưa được giác ngộ. Chỉ có mặt trời ấy mới đủ chân lí vĩnh cửu để soi <br />
rọi bao nẻo đường, chiếu sáng mọi ngõ ngách trong sâu thẳm của trái tim.<br />
Niềm vui tràn trề của một tâm hồn hòa vào niềm hân hoan của cả một thế hệ thanh niên <br />
cách mạng cũng đã tạo nên một cảm xúc ngây ngất say mê, trong bài Hi vọng, Tố Hữu đã <br />
viết:<br />
Ôi vui quá! Rộn ràng trên vạn nẻo<br />
Bốn phương trời vào theo dấu muôn chân<br />
Cũng như tôi, tất cả tuổi đương xuân<br />
Chen bước nhẹ trong giỏ dầy ánh sáng.<br />
Tố Hữu đã bộc lộ một cảm xúc, một niềm tin vào tương lai: Người thanh niên cách mạng <br />
tự cảm thấy:<br />
Hồn tôi là một vườn hoa lá<br />
Rất đậm hương và rộn tiếng chim<br />
Tâm hồn của cái tôi trữ tình lúc này đã được mở rộng, để đón nhận những chân lí tuyệt <br />
vời mà Đảng đã đem lại, những hương vị tuyệt vời của cuộc sống đang nô nức reo vui <br />
vào một niềm vui mới, niềm vui khi đã có Đảng dẫn đường. Tố Hữu đã dùng biện pháp <br />
so sánh vì hồn tôi lúc này như là một vườn hoa lá lại có cả hương thơm và rộn rã tiếng <br />
chim. Hương vị ngọt ngào của cuộc đời thực đã phai màu trong suy nghĩ của người thanh <br />
niên cách mạng, niềm tin của người thanh niên cách mạng mặc dầu mang màu sắc lí <br />
tưởng hóa, nhưng lại rất chân thành và trong trẻo là tâm huyết mãnh liệt của người chiến <br />
sĩ trẻ.<br />
Từ ấy đã thể hiện được bầu nhiệt huyết mãnh liệt của người chiến sĩ trẻ, của một cái tôi <br />
trữ tình buổi đầu nặng trĩu những ưu tư, ưu phiền của cuộc đời. Song đã bắt gặp được lí <br />
tưởng cách mạng. Bài thơ là tiếng reo vui của con người đối với cuộc đời, của niềm tin <br />
vào một tương lai sáng huy hoàng, vào chân lí của cách mạng.<br />