Chụp ảnh báo chí

Chia sẻ: Nguyenhoang Phuonguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

335
lượt xem 97
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Như hứa đã lâu trong mục "Những bưc ảnh sống mãi với thời gian", hôm nay tôi sẽ đăng các tài liệu về Ảnh báo chí, vì không đủ thời gian để biên tập lại nên chủ yếu là copy và dán theo sự xắp xếp của cá nhân. Hy vọng sẽ được trao đổi nhiều với các thành viên về chủ đề này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chụp ảnh báo chí

Ch p nh báo chí Như h a ã lâu trong m c "Nh ng bưc nh s ng mãi v i th i gian", hôm nay tôi s ăng các tài li u v nh báo chí, vì không th i gian biên t p l i nên ch y u là copy và dán theo s x p x p c a cá nhân. Hy v ng s ư c trao i nhi u v i các thành viên v ch này. Các tài li u tham kh o: 1. Ngh làm báo 2. Báo chí hi n i nư c ngoài: nh ng quy t c và ngh ch lý 3. Các th lo i báo chí 4. Phóng s báo chí hi n i 5. nh báo chí 6. Ngh thu t thông tin ... Các tài li u s ư c b xung tên tác gi , nhà xu t b n sau n u b n nào mu n quan tâm Trong các th lo i nh như nh th i trang, nh tư li u, nh qu ng cáo, nh m thu t thì nh báo chí ư c coi là g n v i nh ngh thu t nh t. Nhi u t m nh báo trí ngày xưa nay u ư c n m trong nh ng tuy n t p nh ngh thu t c a th i i
1. Khái ni m v nh báo chí: Không k các hình nh minh h a, nh báo chí Vi t Nam h u như ch t n t i 2 hình th c: tin nh và phóng s nh. Tin nh là m t b c nh duy nh t ch p m t s ki n v a di n ra v i l i chú thích nh nêu rõ ai, vi c gì, âu, ra sao và t i sao theo úng yêu c u cơ b n c a m t b n tin v n -nhưng ây hình nh l i chính là thông tin ch y u. Trong khi ó, phóng s nh l i là m t t p h p nhi u hình nh tư ng thu t l i m t s ki n hay m t ch mang tính th i s . Khái ni m v tin nh là m t khái ni m tương ng gi a báo chí Vi t Nam và báo chí qu c t nhưng chính khái ni m phóng s nh l i có nhi u i m d bi t. Nh ng hình th c mà chúng ta thư ng g i chung là "phóng s nh" l i ư c báo chí qu c t phân nh thành b n nhóm khác nhau: 1.1. PHOTO STORY: Phóng cách phóng s nh lâu i nh t và ơn gi n nh t, c trưng b ng m t lo i nh thu t l i m t s vi c v i m t ch c th . Ví d : i s ng ngư i dân chài, ô nhi m môi trư ng khu chung cư m i, ...). M c dù s vi c ư c tư ng thu t b ng hình nh, m t bài vi t ng n t ng quát và nh ng chú thích nh chi ti t ph i i kèm v i hình nh. Cái này chúng ta t m g i là PHÓNG S NH. 1.2. PHOTO PORTFOLIO: Thu t ng này hi n nay ư c các nhà nhi p nh hay phóng viên nh s d ng trình bày m t t p h p nhi u b c nh riêng l ho c nhi u lo t nh khác nhau. phương Tây, photo porfolio chính là cách t gi i thi u t t nh t c a m t nhà nhi p nh hay phóng viên nh khi i xin vi c làm. Trong ngh báo, thu t ng này cũng ư c dùng ch m t t p h p nh báo chí nhưng không nh t thi t ph i có m t ch duy nh t và c th . Ví d : m t b photo porfolio g m 10 b c nh v “Thành Ph H Chí Minh hôm nay” hay “Hà N i ón xuân”,… Chúng ta t m g i là nh B .
1.3. PHOTO FEATURE: Thu t ng này ư c hãng thông t n Asscociated Press (AP) cùng nhi u hãng tin khác s d ng ch m t b c nh duy nh t hay m t t p h p nh nh g m nh ng hình nh không mang tính ch t th i s hay tin t c. ó là m t hay nhi u b c nh không có th i gian tính và thư ng dùng minh h a nh nhàng cho các chuyên m c c bi t. Ta t m g i là NH CHUYÊN M C. nh chuyên m c – dù là nh ơn hay nh b - cũng có th là nh ch p phong c nh, thú v t, th i trang tr em, nh ng s ki n khôi hài … nhưng ph i em l i cho c gi i u gì ó m i l v th gi i chung quanh. M i nh t báo ngày nay uc nc nh ng nh th i s nóng b ng l n nh ng nh i thư ng cho trang báo có n i dung m và b t n ng n . 1.4. PHOTO ESSAY: ây là hình th c nh báo chí ư c hình thành và phát tri n t nh ng năm 1920, ch y u c và Pháp. Photo Essay có th c p n m t ch nghiêm túc (ch ng h n như các v n xã h i, kinh t , môi sinh, …) nhưng cũng có th t p trung vào cu c s ng và công vi c c a nh ng nhân v t n i ti ng trong th gi i ngh thu t, chính tr , hay cũng có th t p trung vào các ch như m thu t, sân kh u, văn h c, ki n trúc, l ch s ,…. Trong các th lo i nh báo chí, phóng s và bút ký là hai th lo i tương ương nhưng phóng s mang m ch t thông t n, còn bút ký in rõ d u n văn chương. Photo Essay cũng gi ng như m t bài bút ký, tác gi có th b c l nh ng c m xúc riêng tư và nh ng ph n ng ch quan t tâm h n mình. Nhi u photo essay n i ti ng ngày nay ư c xem như nh ng tác ph m c a ngh thu t nhi p nh. Chúng ta t m g i photo essay là b ng t Ký S nh. Báo chí nói chung có th x p thành 4 lo i: - Báo vi t - Báo nói - Báo hình (báo chí truy n hình)
- Báo i n t và nh báo chí t trư c n nay g n v i báo vi t là nhi u, chúng ta ch c ai mà trong tu n, trong ngày mà ch c m t vài t báo. Lúc thì v Th thao, Mua bán, An ninh, Th i báo kính t ... Gi s nh ng hình nh Văn Quy n trong tr i giam hay th y H không có m t trong các trang vi t trên các báo, ch c s gi m s quan tâm và h p d n ngư i c khi xem bài ó các báo. Chúng ta có th không nh h t n i dung c a bài báo mà chúng ta quan tâm, nhưng hình nh " c trưng" s còn ng mãi. nh báo chí (ABC) ư c coi như câu chuy n b ng hình nh, máy nh là cây bút là phương tiên ghi nh n m t kho nh kh c trong th i gian, cái phút giây i n hình khi hình nh úc k t m t câu chuy n. Mà chúng ta ã "tranh lu n" khá nhi u - cái mà ông Henri Cartier-Bresson g i là "Kho nh kh c quy t nh". Câu chuy n ây r t a d ng, có th là m t b c nh th i s v a nóng v a th i , nh ng nơi chi n tranh ác li t, m t pha tranh bóng gay c n, m t phóng s v Tây t ng huy n bí gian nan và cũng g n hao m t con Nikon D200 như IMIM , cái b t tay l ch s c a Th tư ng Phan Văn Kh i v i T ng th ng M G.Bush trên t M , hay ơn gi n là cu c h p c a thư ng v huy n Simacai ch o cho chuy n i v a qua c a chúng ta, cũng có th là m t b c chân dung c a con ngư i trong m t s ki n nào ó... T t c u là nh báo chí, b i dù l n hay nh dù nó là " nh cao" hay " nh th p", nhưng nh ng kho nh kh c y là thành ph n m t thi t c a l ch s , gìn gi nh ng kho nh kh c cho tương lai. 2. o c ngh nghi p c a phóng viên nh: V y khái ni m cơ b n v ABC chúng ta ã có. Túm l i là: Tư ng thu t b ng hình nh
Tóm kho nh kh c i n hình Cái "kho nh kh c quy t nh" ó là nh báo chí. Làm i u gì n u mu n thành công cũng ph i có s am mê, ch p ABC cũng không ngo i l . Nh ng nó khác các nhà nhi p nh ch : Trư c khi ngư i phóng viên nh (PVA) ch p nh, anh ta ph i là m t nhà báo, r i sau ó m i là m t nhà nhi p nh. V y thì trư c h t o c c a ngư i làm báo, PVA ph i tuân th . Ngư i ta v n còn tranh cãi là o c ngh nghi p nhà báo có trư c hay có sau ngh báo. Ngư i ta cũng nói r ng Xêda là ngư i u tiên có ý tư ng àm o v i bè b n, nh ng v n c p thi t b ng thư t , khi mà s b n r n không cho phép g p nhau tr c ti p. ó là s giao ti p linh ho t, không qua trung gian, còn khi c báo. Nhà báo ã là trung gian ưa nh ng thông tin n ngư i c, chính vì v y mà òi h i" o c" luôn ư c cao nh ng Nhà báo. V n này xin không bàn thêm, quay l i v i PVA, ngoài o c ngh nghi p ph i tuân th . Anh ta còn ph i tuân th nh ng quy t c riêng c a t ng hãng thông t n, t ng t báo v hình nh. Các chi ti t có th khác nhau nh ng nguyên t c chung v n ph i là: - Nh ng b c nh luôn luôn thu t l i s th t. - Nh ng b c nh không bao gi ư c phép thay i hay ch tác theo b t kỳ cách nào. - Ngoài ra, m t s hãng còn quy nh ch cho phép t y các v t xư c, b i, crop... Các bi n pháp ch nh s a hình nh, "gây c m giác" khác nhau cho ngư i xem trư c và sau khi ch nh s a u không ư c phép.
3. Phóng viên nh anh là ai? Cũng gi ng như khái ni m ăn nh và không ăn nh trong ch p chân dung. Ch có khác ây là khái ni m dành cho ngư i ch p ch không ph i dành cho ngư i "b " ch p. Có nghĩa úng ra ph i là "ăn phóng viên nh" và ngư c l i. i u ó cũng có nghĩa là không ph i ai cũng h p v i ngh này, m t nhà nhi p nh chuyên nghi p toàn ch p nh ngh thu t nhưng chưa ch c ã ch p gi i ư c ABC, b i giá tr thông tin òi h i c a ABC khác v i nh ngh thu t. V y i u gì ã ư c coi là t ch t c a "Phóng viên vi t b ng máy nh" ? 3.1. Nh y c m và thông c m: Tri th c có th h c, k năng có th rèn nhưng s nh y c m, năng khi u "phát hi n" nhưng i u mà nhi u ngư i không th y và tìm cách th hi n qu hình nh c áo, thích h p thì l i không ph i ai cũng có và cũng gi i ư c. Và cũng không ph i " i tư ng ph n ánh" nào ai ã gi i là gi i tu t, phóng viên nh chúng ta thư ng bi t Vi t nam là th i s và th thao... PVA ph i nh y c m và thông c m vì anh ta s g p nhi u tình hu ng khác nhau, nhi u tình hu ng b t ng , có th b n s ch p nh ng gì au bu n x y n v i "ch " như tai n n, chi n tranh, th m ho t nhiên, bênh t t... B n không th chăm chăm ch p nh v i khuân m t l nh tanh vô c m hay trang ph c, u tóc " u g u" m t thi n c m cho ư c, mà ph i có th i gian thi t l p quan h và s tin c y. Michel DuCille phóng viên Washington Post cho r ng b t kỳ l i ti p c n nào c a phóng viên nh cũng ph i " i x trân tr ng v i ch và v t b m i nh ki n có s n. Ph i có kh năng lư ng trư c ư c b n ch t con ngư i và bi t có m t úng nơi úng lúc". 3.2. Dũng c m, kiên nh n và không ng i gian khó:
N u không chúng ta là sao có nhưng nh trong nh ng khúc cua nguy hi m trong ua xe, nh ng tình hu ng gay c n, c m ng trong chi n tranh, nh ng v ho ho n, nh ng tình hu ng gi i c u con tin ngh t th , nhưng b c c n c nh v i b nh nhân HIV, giao lưu và làm quen v i nh ng con nghi n, nh ng v th m ho thiên nhiên chưa t ng có... và không th k h t nh ng tình hu ng nguy hi m. Nhi u b c nh giá tr nó n m trư c hay sau s ki n, chínhvì v y ki n nh n ch i hay ch u khó quan sát cũng là i u ki n không b l nhưng kho nh kh c không có l n 2. Ví như nhà báo Eric Draper ang làm nhi m v Macedonia, ch p nh dân t n n Anbani cu c chi n Kosovo, anh c nán l i th t lâu trong lúc b c nh sát u i và ó cũng là th i i m anh ch p ư c b c Ngư i b khóc trên u a con sau c a kính ôtô ch ngư i t n n. Nói như Schiappa "C nh sát ra l nh cho anh ph i d i v trí ó, b n tuân theo, nhưng hãy d i n v trí khác và ti p t c ch p n khi nào h u i b n l n n a"". Và k t thúc ph n này tôi xin nh c l i i ý câu nói n i ti ng c a m t phóng viên n i ti ng, Ông có nói r ng: "N u b c nh c a b n chưa p thì có nghĩa là b n chưa n g n". Và ông ã hy sinh trong chi n tranh khi ti p c n g n "m c tiêu" hơn, tên c a ông là CAPA. 3.3. Tư duy và óc hi u kỳ: Tư duy ây ư c hi u là tư duy hình nh, nó s ư c h tr n u nh trư c nh ng ch c th và có cơ s v ng ch c. Nó òi h i v n ki n th c và t m hi u bi t nh t nh. Như b c nh n i ti ng ch p tên c tài Pol Pot c a David Longstreath năm 1998. Tác gi b c nh cho r ng: " ây là tên c tài cu i cùng c a th k 20. Tôi không th nói không trư c cơ h i này và không th c hi n ư c thì tôi không quay lui." B n ph i có t m nhìn l ch s hi u ư c t m quan tr ng c a s ki n này.
Nhưng ph i nói m t th c t không ch riêng Vi t nam (Vi t nam thì hi n nhiên r i?) mà t m qu c t là hư ng tư duy c a PVA b nh hư ng b i các cu c thi nh báo chí và nh ng cu n sách gi i thi u các b c nh n i ti ng. Nó ã làm cho nhi u ngư i c m máy d dàng i theo con ư ng mà nh ng ngư i khác ã v ch ra cho mình... Còn óc hi u kỳ hi n nhiên luôn n m trong u m i PVA, anh không th vô tư "b quên i" như m t nhà thơ trong nh ng lúc "bay b ng" ư c. Th t sai l m n u ti p c n nh ng c nh tư ng m i PVA l i t h i mình "Chuy n này có gì mà h p d n v y?". Chính óc hi u kỳ luôn luôn thôi thúc m i PVA theo u i thông tin. 4. Ch p nh báo chí có c n phong cách riêng? Trư c khi i ti p ph n này tôi mu n m thành cho m i thành viên t cho ý ki n c a mình. B i sau ó m i ngư i s c m nh n nhi u i u mà tôi cho là s hay Ca sĩ, ho sĩ và c nh ng nhà nhi p nh ch p nh Ngh thu t... nhi u ngư i n i ti ng nh xây d ng cho mình m t phong cách riêng. Còn trong ch p nh báo chí thì sao: Có c n không? Và n u có thì nó có nh hư ng n ngh nghi p không...? 5. nh báo chí Vi t Nam: M t b ng chung còn th p nh báo chí VN g n ây th y rõ s chuy n bi n v ch t lư ng, nhưng nhìn chung nh ng b c nh xu t s c quá ít trên m t b ng chung còn y u. nh báo chí VN luôn th t b i trong Cu c thi nh báo chí th gi i World Press Photo hàng năm. Ngh sĩ ch p nh báo chí
Nhìn vào danh sách nh ng tác gi VN ghi cu i cu n sách nh (Year Book) hàng năm c a cu c thi WPP m i th y m t s l : n g n 90% ngư i d thi là ngh sĩ nhi p nh, trong khi các tác gi nư c ngoài u là phóng viên nh t các hãng thông t n, các t báo, t p chí l n trên th gi i. Ngh sĩ nhi p nh ta thì thư ng tham d các cu c thi salon c a FIAP (Liên oàn Nhi p nh ngh thu t qu c t ) và quen v i vi c can thi p, x lý vào nh. Vì tính ch t FIAP là nghi p dư, là chơi nên càng thi th th pháp, càng d ng công sáng t o thì có khi b c nh càng ư c ánh giá cao. Trong khi v i các phóng viên nh, vi c th hi n quan i m cá nhân còn gây tranh cãi. Hal Buell - nguyên Trư ng ban nh c a Hãng Thông t n AP (M ) - t ng nói: "Nhà báo không ph i và không nên tr thành ngh sĩ b i vì ngh sĩ thư ng có quan i m hay ít ra cũng c n có quan i m. Còn nhà báo ch tư ng thu t l i nh ng gì ã x y ra". Phóng viên nh thì sao? N u nói ta không có s ki n t m c phóng viên tác nghi p là sai! Phóng viên VN cũng không thi u s nhi t tình trong ngh , nhưng k năng tác nghi p còn nh ng h n ch , ch b o hi m vào vùng nguy hi m chưa có và nhu n nh thư ng chưa x ng áng. Nhi u phóng viên nh trong toà so n v n m c c m so v i phóng viên vi t, h u h t các báo chưa có biên t p nh riêng, và kh năng ch n nh c a biên t p hay b t ng v i phóng viên. M t th c t khác là nhi u phóng viên nh không chú ý úng m c n ph n ghi chú cho nh, nên chú thích không y ... D ng phóng s nh, ký s nh úng tính ch t c a nó- r t ít phóng viên nh VN làm t t- mà h u h t ch là nh ng nh ơn l ghép l i mà thi u m t móc xích
k t n i ch t ch . ó là chưa k m t s phóng viên nh v n quen dàn d ng, s p t vì thi u tính kiên nh n ho c ch m chân. V i m này, Richard Voger- phóng viên m t hãng thông t n qu c t t i VN - nói: "Tôi ã i cùng và nhi u l n ch ng ki n các phóng viên Châu Á dàn d ng hi n trư ng. i u ó là không th . N u b n n mu n b n ph i ch p nh n th t b i". S nh m l n v nh báo chí Không ít ngư i cho r ng: nh báo chí không c n tính ngh thu t, quan tr ng nh t là kho nh kh c di n ra s ki n nóng và phóng viên nh b t ch p hi m nguy ghi l i s ki n ó thì làm sao còn có i u ki n chú ý t i tính m thu t trong nh. i u ó ch úng m t ph n. T t nhiên, không ph i ai cũng làm ư c như nhà nhi p nh l ng danh James Natchwey (M ) v i nh ng b c nh v a có ch t s ng ng c a s ki n, v a giàu ch t t o hình. Th c t các tác ph m o t gi i WPP 2005 v a qua là minh ch ng rõ nét v s k t h p nhu n nhuy n báo chí và ngh thu t, tiêu bi u các th lo i nh th thao, ngh thu t... Chúng ta hay nh c n " ào t o"- khâu u vào ch ra nguyên nhân chính c a s thua kém trong nh báo chí ta. Nhưng th c t là còn nhi u nguyên nhân khác như ã nêu trên. Vì th vi c phóng viên Vi t Thanh (Báo VN News) o t 1 trong 8 gi i nh t nh báo chí do hai t báo Asia News Network và China Daily (Châu Á) t ch c là m t tin vui, nhưng cũng vì th mà có ngư i v i tung hô quá m c v m t s " i tr ng" v i World Press Photo là chuy n bu n cư i. Ng nh n v mình cũng là m t i m r t nên tránh.
Bàn lu n Nhân ti n ta bàn luôn v " nh báo chí" nh Ch là NTL có ư c khá nhi u d p tham gia cùng và ch ng ki n anh em phóng viên c a TTXVN tác nghi p. ã g i là "Thông t n xã" thì ch c ch n là chuyên v tin t c r i th nhưng lúc xem l i nh c a anh em ang trên báo m i th y là ngư i nhà mình thi u ư c ào t o nghi p v th t. Có m y v n n i c m: 1. N i dung: nh phóng s r t c n n i dung và kh năng chuy n t i thông tin. nh phóng s c a TTXVN còn r t y u v kho n này, nó g n v i nh "ghi chép" hơn là "báo chí". Có l m t trong nh ng nguyên nhân chính là thi u ào t o chuyên nghi p và kinh nghi m. ý thì th y ngay là phóng viên nhà mình i "cover" h i ngh thư ng ch ơn gi n xin "Press release", copy bài phát bi u...mà không th t s tìm hi u n i dung c a nó. Chính vì th mà h thi u kh năng t ng quát "phóng s " l i s ki n b ng nh. nh ch p r t nhi u n m c không c n thi t. 2. K thu t th hi n: a ph n anh em phóng viên nhà mình b h n ch b i phương ti n k thu t. Ch p nh phóng s b ng dCam và BCam là ph bi n. Thêm vào ó là kh năng thao tác k thu t v n còn h n h p nên g p r t nhi u trư ng h p phóng viên nhà mình ng xa hơn 10m và ch p nh v i flash c a BCam! y là chưa nói t i cách th c thao tác khi ch p nh, di chuy n... tránh tr thành v t c n không c n thi t cho h i ngh và truy n hình. Nói t i nh báo chí không có nghĩa là t y u t "ngh thu t" sang m t bên. nh báo chí nh t thi t ph i p v k thu t và mang s c m nh c a n i dung. Giá tr th i s là quan tr ng nh t v i nh báo chí. Ti p theo ó là hi u qu c a nh báo
chí em l i trong xã h i thông tin. Xét v m t khía c nh nào ó nh báo chí g n v i nh ng nh ngh thu t c a kho nh kh c. Tuy nhiên trong nh báo chí ngư i ta không "xét nét" m t cách quá áng v "ý tư ng sáng t o" mà quan tâm nhi u v k năng th hi n. M t vài suy nghĩ cá nhân trao i cùng các b n. R t mong nh n ư c ý ki n ph n h i.