intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Chuyên đề ôn thi đại học môn toán - Số phức

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:14

157
lượt xem
42
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'chuyên đề ôn thi đại học môn toán - số phức', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Chuyên đề ôn thi đại học môn toán - Số phức

  1. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! S ph c S PH C I. TR Ư NG S PH C V À S PH C 1. Trư ng s ph c Trư ng s ph c » = {( a, b ) a, b ∈ »} là t p h p » × » = » 2 mà trên ó xác l p các quan h b ng nhau và các phép toán t ươ ng ng sau â y: i) Phép c ng: (a, b) + (c, d) = (a + c, b + d) ii) Phép nhân: ( a, b). (c, d) = (ac − bd, ad + bc) iii) Quan h b ng nhau: (a, b) = (c, d) ⇔ a = c và b = d ng nh t: (a, 0) ≡ a ; (0, 1) ≡ i iv) Phép 2. S ph c z = ( a, b ) ∈ » , v i a, b∈R. S d ng phép c ng và phép nhân ta có: Gi s z = (a, b) = (a, 0) + (b, 0). (0, 1) = a + bi; i2 = (0, 1). (0, 1) = (−1, 0) ≡ − 1 z = a + b i là d n g i s c a s ph c, trong ó i g i là ơ n v o. 3. Ph n th c và ph n o c a s ph c z = a + b i ∈ » , a, b∈R, khi ó a g i là ph n th c, b là ph n o c a z. Gi s Kí hi u: Re(z) = a ; Im( z) = b. Tính ch t: N u z = a + b i ; z1 = a1 + b 1i ; z2 = a2 + b2 i , a, b, a1, b1, a 2, b2∈ R +) z1 = z2 ⇔ a1 = a2 và b1 = b2 ⇔ Re(z1) = Re(z2 ) và Im(z1) = Im(z2) +) Re(z1 + z2) = Re(z1) + Re(z 2) ; Im(z1 + z2) = Im(z1) + Im(z2) +) Re(λz) = λ Re(z), ∀λ ∈ R ; Im(λz) = λIm(z), ∀λ∈R. 4. Các phép toán v s ph c Cho z 1 = a1 + b1i ; z2 = a2 + b2i , v i a1, b1, a2, b2∈ R. Khi ó ta có: z1 + z2 = (a1 + b1 i) + (a2 + b2i) = ( a1 + a2) + (b1 + b2)i z1 − z2 = (a1 + b1 i) − (a2 + b2i) = ( a1 − a2) + (b1 − b2)i z1. z2 = (a1 + b1i). (a2 + b2i) = ( a1 a2 − b1 b2) + (a1b2 + a2 b1)i z1 ( a1 + b1 i )( a 2 − b2 i ) a1 a 2 + b1b2 a 2 b1 − a1b2 i , ∀z2 ≠ 0 = = + z 2 ( a 2 + b2 i )( a 2 − b2 i ) 2 2 2 2 a 2 + b2 a 2 + b2 2 87
  2. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! ChươngIII. T h p, Xác su t và S p h c − Tr n Phương 5. S ph c liên h p Cho z = a + b i , v i a, b∈R, khi ó z = a − b i g i là s ph c liên h p v i z. Tính ch t: +) z = z , ∀z ∈ » ; z = z ⇔ z ∈ » ; z = − z ⇔ z ∈ i » +) z + z = 2 Re ( z ) ; z − z = 2 Im ( z ) i ; z ⋅ z = Re 2 ( z ) + Im 2 ( z ) z  z +) ∀z1 , z 2 ∈ » : z1 + z 2 = z1 + z 2 ; z1 ⋅ z 2 = z1 ⋅ z 2 ;  1  = 1 , ∀z2 ≠ 0  z2  z2 6. Mô un c a s ph c N: Cho z = a + b i ∈ » , v i a, b∈ R, khi ó mô un c a z là z = a 2 + b 2 Tính ch t: 2 +) z = z ⋅ z ; z = z ; z ≥ 0 ; z =0⇔ z =0 z1 z1 +) ∀z1 , z 2 ∈ » : z1 ⋅ z 2 = z1 ⋅ z 2 , ∀z2 ≠ 0 = ; z2 z2 +) ∀z1 , z 2 ∈ » : z1 + z 2 ≤ z1 + z 2 ; z1 − z 2 ≤ z1 − z 2 7. D ng lư ng giác c a s ph c y ng 1− 1 gi a các Ta th y t n t i phép tươ ng ph n t c a » và các i m n m trên m t ph ng z b 2 2 » nên có th ng nh t » v i » . ϕ Khi ó t t c các s ph c z = a + bi ư c tươ ng a O x ng v i i m z = ( a, b) trên m t ph ng t a các Oxy. V i z = a + bi ≠ 0 ( a, b ∈ » ), kí hi u r = z = a 2 + b 2 Góc ϕ là góc nh hư ng t o b i Oz v i c hi u dươ ng tr c Ox ư c g i là Argument c a z. N u ϕ là m t Argument c a z, thì t p h p t t c các Arguments c a z là Argz = {ϕ + k2π, k ∈ »}. N u ϕ là m t Argument c a z tho mãn 0 ≤ ϕ < 2 π , thì ϕ ư c g i là Argument c hính c a z và ư c kí hi u là argz, khi ó ta có: Arg z = arg z + 2k π , k ∈ » . Vì a = r c os ϕ ; b = r sinϕ, nên d ng lư ng giác c a z là z = r(cosϕ + i sin ϕ) 2 88
  3. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! S ph c Tính ch t: z = r(cosϕ + i sinϕ) ; z1 = r1(cosϕ1 + i sinϕ1) ; z2 = r2(cosϕ2 + i sinϕ2) zr z1 z2 = r1 r2 cos ( ϕ1 + ϕ2 ) + i sin ( ϕ1 + ϕ2 )  ; 1 = 1 cos ( ϕ1 − ϕ2 ) + isin ( ϕ1 − ϕ2 )  ,z2 ≠ 0   z r  2 2  ϕ   ϕ z = n r  cos  + k 2π  + i sin  + k 2π   , k = 0, n − 1 z n = r n ( cos nϕ + i sin nϕ ) ; n  n n n n  H qu (Công th c M oivre): ( cos ϕ + i sin ϕ ) n = cos nϕ + i sin nϕ , ∀n ∈ » 8. Hàm s mũ ph c nh nghĩa: ∀z = x + yi ∈ » , (x, y∈R), thì f ( z ) = e z = e x ( cos y + i sin y ) Tính ch t: e z ≠ 0, ∀z ∈C ; e z1 + z 2 = e z1 e z 2 ; e z1 / e z 2 = e z1 − z 2 , ∀z1, z2∈C 9. Hàm lư ng giác ph c nh nghĩa hàm s mũ ph c s uy ra: T C ông th c E uler: e i x = cos x + i sin x ; e − i x = cos x − i sin x , ∀x ∈R H qu : cos x = 1 ( e i x + e − i x ) ; sin x = 1 ( e i x − e − i x ) , ∀x ∈ » ( *) 2 2i x∈» b i ng th c (*) cũng xác Do các v ph i c a các nh khi thay th z ∈ » , nên ta có các nh nghĩa tươ ng ng c a các hàm s ph c sin, cosin, tang, cotang: cos z = 1 ( e i z + e − i z ) ; sin z = 1 ( e i z − e − i z ) 2 2i −i z −i z iz iz tan z = sin z = 1 ⋅ e i z − e − i z ; cot z = cos z = i⋅ e i z + e − i z cos z i e + e sin z e −e 1 0. Hàm Hypebolic ph c ch z = 1 ( e z + e − z ) ; sh z = 1 ( e z − e − z ) 2 2 −z −z z z th z = sh z = e z − e − z ; coth z = ch z = e z + e − z ch z e + e sh z e − e 2 89
  4. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! ChươngIII. T h p, Xác su t và S p h c − Tr n Phương II. CÁC D N G BÀI T P V S PH C 1. D ng 1. Bi u di n m t s ph c dư i d ng lư ng giác D ng lư ng giác z = r ( cos ϕ + i sin ϕ ) , v i r > 0 . B ài m u . Vi t c ác s ph c sau dư i d ng lư ng giác 1−i 3 1. (1 − i 3 ) (1 + i ) 1 4. z = sin ϕ + i cos ϕ 2. 3. 1+ i 2 + 2i 1 − cos ϕ − i sin ϕ 6. (1 − cos ϕ − i sin ϕ )(1 + cos ϕ + i sin ϕ ) 5. 1 + cos ϕ + i sin ϕ Gi i () () 1. Ta có: 1 − i 3 = 2 cos − π + i sin − π  ; 1 + i = 2  cos π + sin π  suy ra:  3  4     3 4 S d ng z1. z2 = (a1 + b1 i). (a2 + b2 i) = (a1 a2 − b1 b2) + (a1 b2 + a2 b1)i ta có: () () 2  cos − π + i sin − π  (1 − i 3 ) (1 + i ) = 2  12    12 z1 ( a1 + b1 i )( a 2 − b2 i ) a1 a 2 + b1b2 a 2 b1 − a1b2 i , ∀z2 ≠ 0 = = + 2. S d ng z 2 ( a 2 + b2 i )( a 2 − b2 i ) 2 2 2 2 a 2 + b2 a 2 + b2 () () = 2  cos − 7 π + i sin − 7 π  1− i 3 suy ra  12    1+ i 12 4  (4) cos π − i sin ( π )  = () () 2  cos − π + i sin − π  2 1 = 1− i = 3. Ta có 4  4     2 + 2i 4 4 4 i z = sin ϕ + i cos ϕ thành d ng lư ng giác z = cos ( π − ϕ ) + i sin ( π − ϕ ) 4. Bi n 2 2 ϕ ϕ ϕ  sin − i.cos  2 sin 2  =  − tg ϕ  i 2 1 − cos ϕ − i sin ϕ 2   5. Xét z = = ϕ  2 ϕ 1 + cos ϕ + i sin ϕ ϕ 2 cos  cos + i.sin  2 2 2 () () > 0 , thì d ng lư ng giác là z = tg  cos − π + i.sin − π  ϕ ϕ − N u tg 2 2   2 2 − N u tg < 0 , thì d ng lư ng giác là z = − tg ( cos π + i.sin π ) . ϕ ϕ 2 2 2 2 ϕ − N u tg = 0 , thì s ph c z không có d ng lư ng giác xác nh. 2 2 90
  5. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! S ph c 6. Xét s ph c z = (1 − cos ϕ − i sin ϕ )(1 + cos ϕ + i sin ϕ ) ϕ ϕ  ϕ ϕ ϕ ϕ cos  sin − i cos   cos + i sin  z = 4 sin 2 2  2 2 2 2 ϕ ϕ  ϕ ϕ ϕ ϕ = 2 sin ϕ sin cos + sin cos − i  cos 2 − sin 2   = 2 sin ϕ ( sin ϕ − i cos ϕ ) 2 2  2 2 2 2 ) ) ( ( − N u sin ϕ > 0 thì d ng lư ng giác là z = 2 sin ϕ cos ϕ − π + i.sin ϕ − π   2   2 ) ) ( ( − N u sin ϕ < 0 thì d ng lư ng giác là z = −2 sin ϕ cos ϕ + π + i.sin ϕ + π   2   2 − N u sin ϕ = 0 , thì do z = 0 , nên không có d ng lư ng giác xác nh. 2. D ng 2. Các bài t p v argument c a s ph c B ài m u . T ìm m t argument c a m i s ph c sau: 1. z = −5 + 5 3 i ) ( 2. z = 1 − sin ϕ + i cos ϕ ; 0 < ϕ < π 2 3. z = ( cos ϕ + i sin ϕ ) + ( cos ϕ + i sin ϕ ) 2 Gi i Oxy là i m M ( −5; 5 3 ) 1. S ph c z = −5 + 5 3 i bi u di n trên m t ph ng t a yM 5 3 = − 3 ⇒ ϕ = 2π G i MOx = ϕ là m t argument c a z thì tg ϕ = = −5 3 xM ) ( 2. Xét s ph c z = 1 − sin ϕ + i cos ϕ, 0 < ϕ < π 2  ϕ  ϕ  ϕ ) ) ( ( z = 1 − cos π − ϕ + i sin π − ϕ = 2 sin 2  π −  + i 2 sin  π −  cos  π −  4 2 4 2 4 2 2 2 ϕ   ϕ  ϕ   ϕ   ϕ   ϕ  = 2 sin  π −  sin  π −  + i cos  π −  = 2sin  π −  cos  π +  + i sin  π +   4 2  4 2  4 2   4 2  4 2  4 2  ( ) cos( π + ϕ) + isin( π + ϕ)  ϕ ϕ Do 0 < ϕ < π nên 2 sin  π −  > 0 ⇒ z = 2sin π − 4 2 42 42 42 2 ϕ là d ng lư ng giác c a s ph c z. V y π + là m t argument c a s ph c z. 42 2 3. Xét s ph c z = ( cos ϕ + i sin ϕ ) + ( cos ϕ + i sin ϕ ) = ( cos 2 ϕ − sin 2 ϕ) + 2sin ϕ cos ϕ + cos ϕ + i sin ϕ = ( cos 2ϕ + cos ϕ) + ( 2sin ϕ cos ϕ + sin ϕ) i ϕ 3ϕ  3ϕ ϕ 3ϕ ϕ 3ϕ cos i = 2 cos  cos + i sin  (1) = 2 cos cos + 2 sin 2 2 2 2 2 2 2 2 91
  6. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! ChươngIII. T h p, Xác su t và S p h c − Tr n Phương ϕ 3ϕ  ϕ 3ϕ > 0 thì z = 2 cos  cos + i sin  là d ng lư ng giác c a s i N u cos 2 2 2 2 3ϕ ph c z. V y là m t argument c a s ph c z. 2 ϕ   3ϕ   3ϕ  ϕ < 0 , thì t (1) ta có z = −2cos cos  + π  + i sin  + π  là d ng i N u cos 2  2  2  2 3ϕ + π là m t argument c a s ph c z. lư ng giác c a s ph c z. V y 2 ϕ i N u cos = 0 ⇒ z = 0 ⇒ argument c a s ph c z không xác nh. 2 3. D ng 3. Tìm t p h p i m bi u di n s ph c trên m t ph ng t a B ài 1. T ìm t p h p i m trong m t ph ng ph c bi u di n c ác s z th a m ãn: a. z + z + 3 = 5 b. z − z + 1 − i = 2 c. ( 2 − z ) ( i + z ) là s th c tùy ý d . ( 2 − z ) ( i + z ) là s o tùy ý 2 f. z 2 − ( z ) = 4 e. 2 z − i = z − z + 2i Gi i t z = x + iy ⇒ z = x − iy a. z + z + 3 = 5 ⇔ 2 x + 3 = 5 ⇔ x = 1; x = − 4 (hai ư ng th ng x = 1; x = −4 ) 2 b . z − z + 1 − i = 3 ⇔ 1 + i ( 2 y − 1) = 3 ⇔ 1 + ( 2 y − 1) = 3 ⇔ 2 y − 1 = ±2 2 ⇔ y = 1 ± 2 2 . V y t p h p là hai ư ng th ng y = 1 − 2 2 và y = 1 + 2 2 2 2 2 c. z′ = ( 2 − z ) ( i + z ) = ( 2 − x − iy ) ( x + i (1 − y ) ) = ( 2 − x) x + y (1 − y ) + i ( 2 − x) (1 − y ) − xy   z ′ ∈ » ⇔ ( 2 − x ) (1 − y ) − xy = 0 ⇔ 2 − x − 2 y = 0 ⇔ y = −1 x + 1 2 2 ) ( =5 d . z ′ = ( 2 − z ) ( i + z ) ∈ i » ⇔ ( 2 − x ) x + y (1 − y ) = 0 ⇔ ( x − 1) + y − 1 2 2 4 () 5 ⇒ T p h p i m là ư ng tròn tâm I 1; 1 bán kính . 2 2 2 e. 2 z − i = z − z + 2 i ⇔ 2 x + i ( y − 1) = 2i ( y + 1) ⇔ x 2 + ( y − 1) = y + 1 2 ⇔ x 2 = ( y + 1) − ( y − 1) = 4 y ⇒ T p h p i m là ư ng parabol y = x . 2 2 4 2 f. z 2 − ( z ) = 4 ⇔ ( x 2 − y 2 + 2ixy ) − ( x 2 − y 2 − 2ixy ) = 4 ⇔ 4ixy = 4 ⇔ xy = 1 ⇒ T p h p i m là hai ư ng hypebol y = 1 và y = − 1 x x 2 92
  7. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! S ph c B ài 2. Xác nh t p h p các i m trong m t ph ng bi u di n các s ph c z sao cho z − 2 có m t argument b ng π . z+2 3 Gi i z1 a1 a 2 + b1b2 a 2 b1 − a1b2 = + z = x + yi . S d ng công th c Gi s i suy ra: 2 2 2 2 z2 a 2 + b2 a 2 + b2 2 2 z − 2 = ( x − 2 ) + yi = x + y − 4 + 4y z − 2 có m t argument i. z + 2 ( x + 2 ) + yi ( x − 2 ) + y z+2 2 ( x − 2) 2 + y 2 2 x2 + y 2 − 4 ) ( 4y ϕ = π thì i = r cos π + i sin π v i r > 0 − 2 2 3 3 3 ( x − 2) + y 2 ( x − 2) + y 2 y  x2 + y2 − 4 6 3 = r cos π = r  y > 0 (1)  ( x − 2) 2 + y 2 3 2   ⇒ ⇒ 4y  2 4y =3 3 = r sin π = 2 3 r 2 x + y − 4  ( x − 2) 2 + y 2 3 2  x 2 2 4y     ⇒ x2 +  y − 2  =  4  ⇒ x2 + y2 − 4 = −2 3 (2)  3  3 3 T (1) và (2) suy ra t p h p các i m M là ph n ư ng tròn tâm I  0; 2  bán    3 kính R = 4 n m phía trên tr c th c (tr c Ox). 3 B ài 3 Xác nh t p h p c ác i m trong m t ph ng ph c bi u di n các s ph c z th a mãn z = k , (k là s th c dươ ng cho trư c). z −i Gi i x2 + y2 x + yi z= y ∈ ») ⇒ ( x, = k 2 (1) z = x + yi =k ⇔ Gi s x + ( y − 1) i z −i 2 x + ( y − 1) 2 N u k = 1 thì (1) ⇔ y = 1 và t p h p i m là ư ng th ng y = 1 2 2 k 2 y + k 2 = 0 ⇔ x2 +  y − k 2  = k2 N u k ≠ 1 thì (1) ⇔ x 2 + y 2 − 2 2    k − 1  ( k 2 − 1) 2 2 2 k −1 k −1  k 2  và bán kính b ng k T p h p c n tìm là ư ng tròn có tâm I  0; 2   k −1 k 2 −1 2 93
  8. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! ChươngIII. T h p, Xác su t và S p h c − Tr n Phương B ài 4 Trong m t ph ng ph c c ho 4 i m A, B, C, D bi u di n c ác s ph c 4 + ( 3 + 3 ) i; 2 + ( 3 + 3 ) i; 1 + 3i; 3 + i . CMR: A, B, C, D ∈ m t ư ng tròn. Gi i T gi thi t ta suy ra A = ( 4; 3 + 3 ) ; B = ( 2; 3 + 3 ) ; C = (1; 3) và D = ( 3; 1) Ta có CA = ( 3; 3 ) bi u di n s ph c 3 + 3i , CB = (1; 3 ) bi u di n s ph c 1 + 3i , 1 + 3i o góc ( CA, CB ) là m t argument c a s ph c z1 = ⇒S . 3 + 3i a1 + b1i a1 a 2 + b1b2 a 2 b1 − a1b2 3+i 23 i ⇒ z1 = 6 + = + i= S d ng a 2 + b2 i 2 2 2 2 12 12 a 2 + b2 a 2 + b2 23 o góc ( CA, CB ) cũng là m t argument c a s ph c 3+i. V ys M t khác DA = (1; 2 + 3 ) bi u di n s ph c 1 + ( 2 + 3 ) i , DB = ( −1; 2 + 3 ) bi u di n s ph c −1 + ( 2 + 3 ) i . −1 + ( 2 + 3) i 3+i o góc ( DA, DB ) là m t argument c a s ph c z2 = ⇒S = 1 + ( 2 + 3) i 2 o góc ( DA, DB ) cũng là m t argument c a s ph c 3+i. V ys Vì các argument c a m t s ph c sai khác nhau k 2π, k ∈ » nên ACB = ADB . V y ABCD là t giác n i ti p. 4. D ng 4. Ph n th c, ph n oc am ts ph c B ài 1. T ìm ph n th c và ph n o c a m i s ph c sau: (1 + i ) 50 (cos π − i sin π ) i 7 3 . z 10 + 1 , n u z + 1 = 1 (1 + 3i ) 5 1. 2. 49 z 10 z 3 3 ( 3 + i) Gi i 50 ( )  2 cos π + i sin π  ( ) 225 cos 25π + i sin 25π  4 (1+ i ) 50   ( ) 4 2 = 1 cos π + i sin π 2 z1 = = = 1. ( ) 49 49 49π + i sin 49π 224 3 3 ( 3 + i) ( ) 2 cos π + i sin π  49 2 cos  6 6 6   6 2 94
  9. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! S ph c 3 V y Re ( z1 ) = 1 cos π = 1 , Im ( z1 ) = 1 sin π = 25 2 24 3 2 25 2 24 32 9 ) ) ( ( 2. z 2 = cos π i + sin π i 6 (1 + 3i ) = − cos π + i sin π  2 cos π + 2i sin π  9 6 3   3 3 6 3 )( ) )( ) ( ( = −2 9 cos π + i sin π cos 9π + i sin 9π = −2 9 cos 19π + i sin 19π = 2 9 cos π + i sin π 6 6 3 3 6 6 6 6 3 V y Re ( z 2 ) = 2 9 cos π = 8 , Im ( z 2 ) = 2 9 sin π = 18 62 62 3. Xét s ph c z 3 = z 10 + 1 , v i z + 1 = 1 z 10 z  1 + 3i π π  z = 2 = cos 3 + i sin 3 1 =1⇒ z 2 − z +1 = 0 ⇒  z+ T z  1 − 3i () () π π  z = 2 = cos − 3 + i sin − 3  10 10 ) ( +  i V i z = cos π + i sin π ⇒ z 3 = cos π + i sin π 1  π + i sin π  3 3 3 3  cos   3 3 10 10 ) + cos ( − π ) + i sin ( − π ) ( = cos π + i sin π 3 3 3 3 = ( cos 10π + i sin 10π ) + ( cos −10π + i sin −10π ) = 2 cos 10π = −1 . 3 3 3 3 3 i Tươ ng t v i z = cos −π + i sin −π ta c ũng có z 3 = −1 3 3 V y Re ( z 3 ) = −1 , Im ( z 3 ) = 0 B ài 2. Cho z = cos ϕ + i sin ϕ . Gi s n ≥ 1 là s nguyên dươ ng. Ch ng minh r ng: z n + 1n = 2 cos nϕ ; z n − 1n = 2i sin nϕ . z z Gi i z n = ( cos ϕ + i sin ϕ ) = cos nϕ + i sin nϕ ; 1n = 1 n = cos nϕ − i sin nϕ cos nϕ + i sin nϕ z 2 95
  10. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! ChươngIII. T h p, Xác su t và S p h c − Tr n Phương 5. D ng 5. Gi i phương trình trên trư ng s ph c 2( 1 − i) B ài 1. T ìm các c ăn b c hai c a s ph c w = −11 + 4 3 i ; 2 Gi i z = x + yi là căn b c hai c a s ph c w = −11 + 4 3 i 1. Gi s Khi ó z 2 = w ⇔ ( x + yi ) = −11 + 4 3 i ⇔ ( x 2 − y 2 ) + 2 xyi = −11 + 4 3 i 2  x 2 − y 2 = −11  y = 2 3  x = 1; y = 2 3 2  2  x − y = −11   x ⇔ ⇔ ⇔ ⇔ 23  x 2 − 12 = −11  x = −1; y = −2 3  y =  xy = 2 3   x   x2 V y s ph c w = −11 + 4 3 i có hai că n b c hai là z1 = 1 + 2 3 i ; z 2 = −1 − 2 3 i 2 2. Theo công th c Moivre ta có ( cos ϕ + i sin ϕ ) = cos 2ϕ + i sin 2ϕ . suy ra cos ϕ + i sin ϕ và − cos ϕ − i sin ϕ là các c ă n b c hai c a cos 2ϕ + i sin 2ϕ . ( ) ( ) ó suy ra 22 (1 − i ) 2 (1 − i ) = cos π − i sin π = cos − π + i sin − π . T Ta có 2 4 4 4 4 có hai că n b c hai là: z = cos ( − π ) + i sin ( − π ) và z = − cos ( − π ) − i sin ( − π ) 1 2 8 8 8 8 B ài 2. Gi i c ác phương trình b c hai z 2 + (1 − 3i ) z − 2 (1 + i ) = 0 Gi i 2 Ta có: ∆ = (1 − 3i ) + 8 (1 + i ) = 1 − 6i + 9i 2 + 8 + 8i = 2i  1 x 2 − y 2 = 0  y =  x = 1; y = 1  2 z 2 = ( x + yi ) = 2i ⇔  x ⇔ ⇔ Gi s   x 4 = 1  x = −1; y = −1  xy = 1  Do ó 1 + i và −1 − i là các c ăn b c hai c a 2i ⇒ nghi m z1 = 2i ; z 2 = −1 + i B ài 3. Gi i phươ ng trình: z 4 − z 3 + 1 z 2 + z + 1 = 0 (1) 2 Gi i Do z = 0 không là nghi m c a (1), nên (1) ⇔ z 2 − z + 1 + 1 + 12 = 0 2zz 2 ) − ( z − 1z ) + 5 = 0 ⇔ u ( − u + 5 = 0 ⇔ 2u 2 − 2u + 5 = 0 ; v i u = z − 1 ⇔ z−1 2 2 z 2 z 2 96
  11. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! S ph c u = 1 + 3i  z − 1 = 1 + 3i  2 z 2 − (1 + 3i ) z − 2 = 0 ; ∆ = 8 + 6i ( 2 )   2 2 z ⇔ 2 ⇔ ⇔ 1 − 3i 1 1 − 3i  2 z − (1 − 3i ) z − 2 = 0 ; ∆ = 8 − 6i ( 3)  u = z − =   2 2 z  3 x 2 − y 2 = 8  y =  x = 3; y = 1  2 z = ( x + yi ) 2 x = 8 + 6i ⇔  ⇔ ⇔ Gi s  xy = 3  x 4 − 8x 2 − 9 = 0  x = −3; y = −1   Do ó 3 + i và −3 − i là các c ăn b c hai c a 8+6i ⇒ z1 = 1 + i ; z 2 = − 1 + 1 i 22 3 − i ; − 3 + i là các că n b c hai c a 8− 6i ⇒ z 3 = 1 − i ; z 4 = − 1 − 1 i Tươ ng t 22 V y phươ ng trình có 4 nghi m z1 , z 2 , z 3 , z 4 . B ài 4. Gi i phươ ng trình: z 5 + z 4 + z 3 + z 2 + z + 1 = 0 (1) Gi i  z = −1 (1) ⇔ z 4 ( z + 1) + z 2 ( z + 1) + z + 1 = 0 ⇔ ( z + 1) ( z 4 + z 2 + 1) = 0 ⇔  4 2 z + z + 1 = 0 2 3 i = cos 2π + i sin 2π 1 z = − 2 + −1 ± 3i 2 3 3 ⇔ 4 2 2 z + z +1= 0 ⇔ z = 2 2 () () 3 i = cos − 2π + i sin − 2π 1 z = − 2 −  2 3 3 z 2 = cos 2π + i sin 2π ⇔ z 2 = cos π + i sin π ∨ z 3 = − cos π − i sin π T 3 3 3 3 3 3 () () () () () () z 2 = cos − 2π + i sin − 2π ⇔ z 4 = cos − π + i sin − π ∨ z5 = − cos − π − i sin − π 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 V y ( 1) ⇔ z1 = −1; z 2 = 1 + i ; z3 = − 1 − i ; z4 = 1 − i; z 5 = − 1 + i. 2 2 22 22 2 2  z1 + z 2 = 4 + i  B ài 5. Gi i h phươ ng trình hai n ph c z1 , z 2 sau:  2 2  z1 + z 2 = 5 − 2i  Gi i Ta có: z1 z 2 = 1 ( z1 + z 2 ) − ( z12 + z 2 )  = 1 ( 4 + i ) − 5 + 2i  = 5 (1 + i )   2 2 2 2 2 ⇒ z1 , z 2 là các nghi m c a phươ ng trình z 2 − ( 4 + i ) z + 5 (1 + i ) = 0 V y nghi m c a h là ( 3 − i; 1 + 2i ) và (1 + 2i; 3 − i ) 2 97
  12. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! ChươngIII. T h p, Xác su t và S p h c − Tr n Phương 6. D ng 6. Các bài toán v mô un s ph c ( ) , ∀ z , z ∈» 2 2 2 2 B ài 1. Ch ng minh r ng: z1 + z 2 + z1 − z 2 = 2 z1 + z2 1 2 Gi i ( ) 2 2 2 2 2 2 2 2 z1 + z2 + z1 − z2 = z1 + z1 z2 + z1 z 2 + z2 + z1 − z1 z2 − z1 z2 + z2 = 2 z1 + z2 ( ) (1 + z ) , ∀ z , z ∈» 2 2 2 2 B ài 2. a. CMR: z1 z 2 + 1 + z1 − z 2 = 1 + z1 1 2 2 ( ) (1 − z ) , ∀ z , z ∈» 2 2 2 2 b. CMR: z1 z 2 − 1 − z1 − z 2 = 1 − z1 1 2 2 Gi i ( ) (1 + z ) 2 2 2 2 2 2 2 z1 z2 + 1 + z1 − z2 = z1 z2 + z1 z2 + z1 z2 + 1 + z1 − z1 z2 − z1 z2 + z2 = 1 + z1 2 ( ) (1 − z ) 2 2 2 2 2 2 2 z1z2 − 1 − z1 − z2 = z1z2 − z1z2 − z1z2 + 1 − z1 + z1z2 + z1z2 − z2 = 1 − z1 2 ( ) ∀ z , z ∈» B ài 3. CMR: z1 z 2 = 1 z1 + z 2 − z1 − z 2 + i z1 + i z 2 − i z1 − i z 2 2 2 2 2 1 2 4 Gi i 2 2 2 2 z1 + z 2 − z1 − z 2 + i z1 + i z 2 − i z1 − i z 2 = ( z1 z 2 + z1 z 2 + z1 z 2 + z1 z 2 ) − ( z1 z 2 − z1 z 2 − z1 z 2 + z1 z 2 ) + ( i z1 z 2 + z1 z 2 − z1 z 2 + i z1 z 2 ) − ( − i z1 z 2 − z1 z 2 + z1 z 2 + i z1 z 2 ) = 4 z1 z 2 n ( ) ∑ Re ( z ) z12 + z 2 + ... + z n ≤ 2 2 , ∀z1, z2, ... , zn∈» B ài 4. CMR: Re k k =1 Gi i t z k = x k + i y k ; z12 + z 2 + ... + z n = a + i b trong ó x k , y k , a, b ∈ » 2 2 n n n ∑x −∑y ∑x ⇒ a2 − b2 = 2 2 ; ab = y k .S d ng b t ng th c Bunhiacôpski k k k k =1 k =1 k =1 n n n n n ∑ ∑ ∑ ∑ ∑y 2 2 2 2 y k ⇔ ab ≤ xk y k ≤ xk ⋅ xk ⋅ ta có: .T b t ng th c k k =1 k =1 k =1 k =1 k =1 2 98
  13. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! S ph c n n n n ∑x ∑y ∑x −∑y ⇒ a2 − b2 > 2 2 2 2 này suy ra n u a > thì b ≤ . iu k k k k k =1 k =1 k =1 k =1 n n ∑ ∑y này mâu thu n v i a 2 − b 2 = 2 2 xk − . k k =1 k =1 n n ( ) ∑ Re ( z ∑x ) 2 z12 + z 2 + ... + z n ≤ 2 2 ⇔ Re V y a≤ k k k =1 k =1 B ài 5. Cho a, b, c, d∈» v i ac ≠ 0. Ch ng minh r ng: Max { ac ; ad + bc ; bd } 5 −1 ≥ (1) Max { a ; b } ⋅ Max { } 2 c;d Gi i 5 −1 b d ⇒ k 2 = 1 − k , khi ó: t x= , y= , k= 2 a c (1) ⇔ Max {1; x + y ; xy } ≥ k .Max {1; x} .Max {1; y} (2) N u |x| ≥ 1, | y| ≥ 1 thì (2) úng vì |xy| ≥ k.|x|.|y| (k 1. Ta s ch ng minh: Max {1; x + y ; xy } ≥ k. y (3) 1 Max{1; x + y ; x y } < k y ⇒ y > và x + y < k y Gi s k Ta có: x + x + y ≥ y ⇒ x ≥ y − x + y > y − k y = (1 − k ) y = k 2 y 2 ⇒ x y ≥ k2 y > k y ⇒ Mâu thu n. Do (3) ư c c h ng minh ⇒ (2) úng ⇒ (1) úng. Ch ng minh tươ ng t v i |x| > 1, |y| < 1 thì Max {1; x + y ; xy } ≥ k x (4) Do (4) úng ⇒ (2) úng ⇒ (1) úng ∑ B ài 6. Cho z1, z2, z3, z4∈ ». Ch ng minh: z1 + z 2 + z 3 + z 4 ≤ zi + z j 1≤i ≤ j ≤ 4 Gi i 2 99
  14. http://toancapba.com hoc toan va on thi dai hoc mien phi ! ChươngIII. T h p, Xác su t và S p h c − Tr n Phương ng th c: | a + b| ≤ | a| + | b| ∀a, b∈ » S d ng b t Ta có: 2 z1 − z 2 + z 3 ≤ 2 z1 + z 2 + z 3 ≤ z1 + z 2 + z1 + z 3 ó s uy ra: z1 ≤ 1  z1 + z 2 + z1 + z 3 + z 2 + z 3  T 2  Tươ ng t ta có: z 2 ≤ 1  z 2 + z 3 + z 2 + z 4 + z 3 + z 4  2  z 3 ≤ 1  z 3 + z 4 + z 3 + z1 + z 4 + z1  2  z 4 ≤ 1  z 4 + z1 + z 4 + z 2 + z1 + z 2  2  ∑ ng th c ⇒ z1 + z 2 + z 3 + z 4 ≤ zi + z j C ng các b t 1≤ i ≤ j ≤ 4 ng th c x y ra ⇔ (z1 , z2, z3, z4) là m t hoán v c a ( a, a, − a, −a) v i a∈ » a, b, c ≥ 0 1 1 Ch ng minh: T = 1 + 12 + 1 + 2 + 1 + 2 ≥ 2 3 B ài 7. Cho  a + b + c = abc a b c Gi i T gi thi t a + b + c = abc ⇒ 1 = a + b + c ⇔ 1 + 1 + 1 = 1 abc ab bc ca Coi các bi u th c c h a c ăn là mô un c a các s ph c, khi ó ta có 2  1 1 1  1 1 1 1 1 i 1 ∑ T= 1 + ≥ 3 +  + +  i = 9 +  + +  ≥ 9 + 3 + +  =2 3 a b c a b c  ab bc ca  a a ,b , c z z2 zn B ài 8. Cho a th c f ( z ) = 1 + + 2 + ... + n . Ch ng minh r ng: 44 4 z1 − z 2 ∀z1 ≠ z2∈» th a m ãn | z1|, | z2| ≤ 1 thì f ( z1 ) − f ( z 2 ) > 8 B ài 9. Gi s z1, z2, ..., zn là các nghi m ph c c a a th c P(z) = z n + a1 z n −1 + ... + a n −1 z + a n ∈ » [ z ] 2 2 2 + z2 + ... + z n ≥ 2 a2 a. Ch ng minh r ng: z1 b . Ch ng minh r ng: N u t1, t2, ..., tn −1 là các nghi m ph c c a a th c P′(z) thì ta có b t ng th c sau luôn úng n−2 ( ) 2 2 2 2 2 2 t1 + t 2 + ... + t n −1 ≤ z1 + z 2 + ... + z n n 3 00
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2