ề ộ ướ ư ừ ờ ị Đ bài: ậ Dàn ý GS. Hoàng Nh Mai nh n đ nh: "Đ i th a" là m t b ủ c đi c a Nam
ề ướ ọ ạ ủ ế ớ ộ ế ạ Cao v h ng cách m ng, m t ti ng g i b n c a Nam Cao đ n v i các nhà văn có
ế ệ ậ ị thi n chí. Anh (ch ) hãy bình lu n ý ki n trên
Bài làm
DÀN Ý
ả 1. Gi i thích
ể ả ọ ừ ề ờ H c sinh có th gi ầ ộ ờ i thích tiêu đ "Đ i th a" là cu c đ i hoàn toàn vô ích, không ai c n
ộ ờ ả ỏ ỏ ướ ộ ớ t i, cu c đ i ph i b đi cho xã h i kh i v ậ ng b n.
ộ ướ ờ ề ướ ủ ạ ừ " Đ i th a" là m t b c đi c a Nam Cao v h ớ ng cách m ng, đây là cách nhìn m i
ớ ả ớ ừ ể ệ ặ ủ c a nhà văn, gi i nào cũng có th "th a" ngay c gi i văn ngh sĩ chân chính khi g p khó
ữ ở ứ ệ ộ khăn. Nguyên do không nh ng xã h i mà ngay ý th c trách nhi m cá nhân là chính.
ữ ệ ớ ả ư ướ ẽ ồ Nh ng nhà văn có thi n chí s đ ng tình v i Nam Cao khi tác gi đ a ra h ng đi cho
ớ ệ gi i văn ngh sĩ.
2. Bình
ự ữ ườ ị ầ ậ ộ ủ S tha hóa c a nh ng con ng i b b n cùng hóa là m t quy lu t khá ph bi n t ổ ế ừ ầ t ng
ớ ứ ệ ớ ướ ế l p d i đ n gi i trí th c văn ngh sĩ.
ự ộ ự ệ ấ ệ ệ ọ ọ S tha hóa ở ớ gi i văn ngh sĩ là m t s vi c r t nghiêm tr ng vì h có trí tu , có ý
ứ ệ ớ ộ ạ ộ th c, có trách nhi m v i xã h i: Văn sĩ H đã là nhà văn, l ộ i là nhà văn chân chính, là m t
ứ ầ ộ ưở ườ ụ ạ ườ ỉ ố trí th c, là m t nhà c m bút có lí t ng, là ng i có nghĩa v v ch đ ng ch l i cho xã
ế ơ ộ ị ộ h i, th mà vì chén c m manh áo, H đã b tha hóa.
ự ủ ớ ọ ộ ệ ề ạ ặ S tha hóa c a gi i văn ngh sĩ có tác h i lâu dài và n ng n vì nó gieo n c đ c vào xã
ộ ộ ố ố ườ ệ ề ộ ộ ủ h i, c ng c cho m t xã h i th i nát mà lý ra ng i ngh sĩ có quy n không làm H đã
ế ữ ẩ ướ ỉ ụ vi t nh ng tác ph m mà tr c đây anh cho là s nh c.
3. Lu nậ
ả ỉ ữ ườ ầ ỉ ế ợ ệ ậ Tác gi khinh b nh ng ng i c m bút vô trách nhi m, ch bi t l i nhu n.
ẻ ấ ữ ự ấ ự ự Căm ghét nh ng k b t tài mà ba hoa khoác lác, không th y th c hình, t cao t hào
ấ ủ ữ ẽ ẩ ộ ị ườ nghĩ mình s có nh ng tác ph m b t h làm kinh thiên đ ng đ a, khinh chê ng i khác.
ả ọ ọ ườ ố ự ả ẩ ả Tác gi kêu g i m i ng i s ng trung th c, ph i chính là mình. Tránh c u th vô trách
ư ệ ề ạ ồ ượ ễ ặ nhi m vì ch y theo đ ng ti n nh ng cũng không đ ả ố ắ c huy n ho c mình, ph i c g ng
ứ ủ ệ ỏ ữ ứ ể ờ trong tài s c c a chính mình đ làm ích cho đ i dù là nh ng vi c c n con ch không nói
ứ suông, h a hão.
ả ộ ầ ướ ổ ế ủ ạ ươ Tác gi t tr n chân t l ng c a các lo i nhà văn ph bi n đ ng th i tr ờ ướ ư ậ c d lu n
ứ ỉ ị ọ ể ặ ộ ị ậ nhân dân đ nhân dân th c t nh không b mê ho c, không b h làm cho ngu mu i mà nh n
ữ ể ấ ị ỏ chân nh ng giá tr đang phát tri n dù r t bé nh .
Dàn ý chi ti tế
ả ả ố ớ ấ ủ ầ ẳ ớ ườ Tác gi ị c m thông và xót xa đ i v i t n bi k ch tinh th n đau đ n, dai d ng c a ng i trí
ứ ự ế ạ ộ th c nghèo có tài năng, có tâm huy t, giàu lòng nhân đ o trong xã h i th c dân phong
ơ ướ ướ ế ế ạ ắ ờ ồ ộ ộ ọ ki n. Đ ng th i lên án gay g t cái xã h i ng t ng t bóp ch t m i m c, t ộ c đi cu c
ủ ườ ầ ộ ồ ườ ệ ố ố ố s ng chân chính c a con ng i, đã đ u đ c tâm h n con ng ẹ i và m i quan h v n đ p
ườ ườ ẽ ữ đ gi a ng i và ng i.
Nhân v t Tậ ừ
ạ ấ ả ậ ừ ủ ệ ạ ầ ố ỉ – Ngo i hình: Nam Cao r t ít t ngo i hình c a nhân v t T . Ph n cu i truy n, ch có
ề ộ ả ả ừ ộ ườ ệ ạ ặ ợ m t vài nét v , tác gi T – m t ng t ợ i đàn bà b c m nh: Da m t xanh nh t, môi nh t
ắ ơ ầ ạ ắ ơ ạ ủ ủ nh t, mí m t h i tim tím, m t có qu ng, má h i hóp l ặ i… Cái bàn tay l ng c ng r t
ươ ả ổ ỏ ỏ ọ ữ nh ng x ả ng, c tay m ng m nh. Làn da m ng, xanh trong, xanh l c… Đó là hình nh
ẻ ẹ ụ ế ề ế ấ ắ ộ ờ ề ặ ậ m t thi u ph nhi u lo l ng, thi u v m t v t ch t. V đ p th i con gái đã tàn phai.
ụ ả ừ ẻ ẹ ỡ ị ị ị ả ẹ ẫ – L làng vì b tình ph . C nh T ôm con sau ngày đ , nh n đói, m già b mù, c m l n
ị ể ế ả ộ ỉ ướ con ch có m t cách là khóc cho, đ n khi nào bao nhiêu th t đ u ch y ra thành n ắ c m t
ể ồ ế ả ế h t, đ r i cùng ch t c .
ộ ụ ừ ố ẹ ủ ườ ợ ồ ườ ẹ ươ – T là h i t ứ bao đ c tính t t đ p c a ng i v yêu ch ng, ng i m th ị ng con. D u
ị ươ ừ ừ ứ ộ ổ ị dàng, ch u th ừ ể ằ ng ch u khó, giàu đ c hi sinh. T hi u r ng H kh là vì T . T chén
ộ ị ươ ị ộ ượ n ướ ế ử ỉ ờ c đ n c ch l i nói, ch đã dành cho H bao tình th ng yêu. B H say r ắ ủ u h t h i,
ừ ẫ ư ể ồ ổ ỏ ượ đánh đu i, nh ng T v n yêu ch ng, không th ôm con b đi đ c, vì ngoài tình yêu, H ọ
ấ ầ ị ừ ủ ứ ủ ằ ồ ộ ớ ộ còn là ân nhân c a ch . T yêu ch ng b ng m t th tình yêu r t g n v i tình c a m t con
ườ ố ớ chó đ i v i ng i nuôi.
ừ ệ ầ ấ ổ ố ồ ộ ỉ ườ – Ph n cu i truy n, T ôm l y c ch ng nói: “… Không!… Anh ch là m t ng i kh ổ
ướ ừ ắ ấ ổ ở s … Chính vì em mà anh kh …”. Nàng ru con qua dòng n ộ c m t… cho th y T là m t
ườ ạ ấ ị ư ứ ệ ả ng i b c m nh, nh ng b n tính r t d u dàng, giàu đ c hi sinh.
ạ ớ ả ậ ủ ừ ả ắ ồ – Nam Cao v i trái tim nhân đ o đã miêu t sâu s c tâm h n nhân h u c a T , c m thông
ừ ủ ủ ườ ụ ữ ạ ệ ổ ộ ớ ỗ v i n i đau c a T , c a bao ng ế i ph n b c m nh và đau kh trong xã h i cũ. Ti ng
ủ ế ươ ủ ề ỗ ồ ộ ờ ị ườ ừ ru con c a T là ti ng th ng, là n i đau bu n v cu c đ i bi k ch c a ng ụ ữ i ph n :
ạ ố s ng trong tình yêu mà ít có h nh phúc!
ộ ườ ươ ộ H là m t con ng i giàu tình th ng
ừ ừ ẹ ẹ ạ ộ ộ ộ – H đã hành đ ng m t cách cao đ p là nuôi T , nuôi m già, con d i cho T . Lúc m T ẹ ừ
ứ ừ ậ ậ ấ ờ ộ ộ ợ ố ứ qua đ i, H đã đ ng ra làm ma, r t chu đáo. H nh n T làm v , nh n làm b cho đ a
ư ộ ử ứ ừ ẹ ơ ộ ớ ế ẹ con th … Nh m t nghĩa c cao đ p, H đã c u v t m con T . Bi t bao nhiêu là ân
ộ ố ươ ự ư ệ ở nghĩa. H s ng vì tình th ẻ ạ ng vì s bao dung ch che, nh anh quan ni m: K m nh
ỡ ẻ ẻ chính là k giúp đ k khác trên đôi vai mình.
ộ ộ ườ ậ ự ồ ươ ệ ợ ộ – H là m t ng i ch ng th t s yêu th ng v con. Anh tính chuy n Phí đi m t vài năm
ừ ộ ừ ố ữ ề ặ ố ộ ứ ể ế đ ki m ti n lo cho T m t cái v n làm ăn. Nh ng lúc T m, H lo xanh m t và th c
ặ ạ ố ỉ ế ứ ướ ộ ả ộ su t đêm. Ch xa các con vài ngày, lúc g p l i chúng, H c m đ ng đ n a n ắ c m t, hôn
ừ ồ ườ ế ố ộ ướ ồ ậ hít chúng v v p. Có lúc t m ng m i đ n cu i tháng, H không dám b ỏ c chân ra kh i
ể ớ ắ ươ ữ ả ắ ậ ợ ơ nhà đ b t chi tiêu, h n th ị ng v con có b a ph i nh n c m ăn cháo, s p nh n đ ượ c
ộ ươ ề ậ ơ ả ổ ở ề ti n nhu n bút, H th ng đau con th c tháng đói khát kh s , hôm nay có ti n cũng
ộ ữ ồ nên cho chúng nó m t b a ăn ra h n.
ủ ấ ạ ộ ộ ộ ộ ờ ờ ớ – H là m t nhà văn nhân đ o ch nghĩa. V i H thì trang văn là cu c đ i, th m tình đ i
ứ ự ả ượ ẽ ừ ộ ớ ớ ạ ừ ấ ở ph i ch a đ ng đ ạ c m t cái gì l n lao, m nh m , v a đau đ n, l i v a ph n kh i. Nó
ụ ươ ự ườ ầ ườ ơ ca t ng lòng th ng, tình bác ái, s công bình. Nó làm cho ng i g n ng i h n. Đó là
ậ ị ệ ế ệ ệ ả ấ ộ ộ m t quan ni m r t ti n b , quan ni m ngh thu t v nhân sinh. Nhà văn ph i vì con
ườ ủ ạ ườ ấ ườ ộ ng i, vì h nh phúc c a con ng i. Qua đó, ta th y, là con ng i xã h i, là nhà văn, là
ườ ườ ườ ộ ề ỏ ồ ộ ng ồ i ch ng ng i cha, trong con ng i và tâm h n H đ u t a sáng m t tình nhân ái bao
ủ ạ ắ ộ ố ườ la. Anh đã s ng và hành đ ng, vun đ p cho h nh phúc c a con ng i.
ộ ộ ộ ớ ả ầ ẳ ị H là m t nhà văn tr i qua m t bi k ch tinh th n đau đ n, dai d ng.
ầ ộ ế ấ ậ ọ ộ ớ – H có tài, lúc đ u, anh vi t r t th n tr ng. Mang m t hoài bão l n, anh băn khoăn nghĩ
ờ ế ừ ẽ ẩ ả ẩ ộ ộ ờ ế ế đ n m t tác ph m nó s làm m h t các tác ph m cùng ra m t th i. T khi ph i lo ki m
ề ề ộ ợ ố ế ộ ọ ạ ấ ổ ti n nuôi v con, H cho in nhi u cu n văn vi t v i, anh x u h khi đ c l i văn mình, t ự
ộ ẻ ấ ươ ằ ạ ộ ố ướ ườ ỉ ả x v mình là m t th ng kh n n n, là m t k b t l ng! Tr c kia tin t ng bao nhiêu thì
ấ ọ ầ ự ả ế ắ ắ ấ ớ ồ nay đau đ n th t v ng b y nhiêu. H n rũ bu n, l c đ u t ế b o: Thôi th là h t! Ta đã
ứ ồ ỏ ỏ h ng! Ta đã h ng đ t r i!
ươ ố ớ ư ư ệ ấ ộ ộ ợ ơ – Văn ch ẫ ng đ i v i H nh là m t cái nghi p. N áo c m ghì sát đ t, nh ng anh v n
ọ ượ ể ộ ượ ẫ ộ mê văn. H nói, đ c đ c m t câu văn hay mà hi u đ ộ c thì d u ăn m t món ăn ngon
ằ ộ ườ ư ả ắ ả ế đ n đâu cũng không thích b ng. H điên ng ề i lên vì ph i xoay ti n nh ng h n b o kh ổ
ổ ậ ư ử ườ ị ủ ạ ạ ậ ị thì kh th t, nh ng th có ng ư ổ ấ i giàu b c v n nào thu n đ i l y cái đ a v c a tôi, ch a
ắ ổ ch c tôi đã đ i.
ờ ồ ấ ầ ứ ộ ướ ắ – M t d n cu c đ i h n nhiên trong sáng, có lúc chan ch a n ầ ặ ầ c m t, m t h m h m.
ữ ợ ầ ạ ớ ậ ắ ọ H n đ c sách mà trông cũng d t n: đôi lông mày r m… châu đ u l ặ i v i nhau… cái m t
ố h c hác…
ế ượ ộ ể ả ầ ắ ị ượ – H đã tìm đ n r u đ gi i s u, càng ngày h n càng lún sâu vào bi k ch, say r u và
ố ấ ớ ợ ư ợ ượ ắ ố ử đ i x vũ phu v i v con. V n r t yêu v con nh ng có hôm say r ườ ườ u h n g m g m
ế ả ỉ ắ ậ ộ ượ ạ ẽ ẽ ỗ ừ ứ đôi m t, đòi v t m t nhát cho ch t c . T nh r i b n l n xin l u l i T h a ch a r ừ ượ u,
ượ ắ ờ ộ ạ ạ ồ ườ ừ ợ ừ đ c m t th i gian ng n, l i say, l ữ i đánh v , làm nh ng trò v a bu n c i, v a đáng s ợ
ướ ủ ộ ử ắ ở ừ ở ọ ườ ư ầ nh l n tr c. Tr thành bê tha h n đã ng m t n a ngày t khi còn d c đ ng, v ề
ố ổ ườ ư ế ư ộ ề ạ ỗ ế đ n nhà thì đ xu ng gi ủ ng nh m t khúc g … ng say nh ch t! Có đi u l ộ ấ , H r t
ậ ươ ế ự ự ề ậ ỉ ượ ỉ t nh khi anh bàn lu n văn ch ấ ng, r t bi t đi u và ân h n th c s lúc t nh r ắ u. H n nhìn
ừ ươ ừ ấ ạ ắ ướ ắ ắ ậ T xanh xao mà th ng h i, n m l y tay T mà khóc, n c m t h n b t ra nh n ư ướ c
ả ộ ườ ắ ắ ắ ạ m t qu chanh mà ng ứ i ta bóp m nh. Và h n khóc… Ôi chao! H n khóc! H n khóc n c
ồ ắ ự ằ ạ ố ỉ ở n … R i h n t ộ lên án mình ch là… m t th ng… kh n n n!
ấ ệ ủ ừ ư ợ ồ ộ ủ ủ ậ ị Và câu hát ru còn th m l ỗ c a T nh tô đ m thêm bi k ch c a H , c a hai v ch ng. N i
ấ ượ ự ả ệ ầ ấ ươ ủ ế đau y đ c c c t qua câu hát cho hai hàng l đ m đìa t m th ộ ng. Ti ng khóc c a H ,
ủ ế ố ướ ơ ướ ừ ti ng khóc c a T mang ý nghĩa t ộ cáo cái xã h i tàn ác đã c ọ p đi m i m c, đã đày
ộ ố ủ ầ ỗ ộ ồ ườ ố ọ đ a cu c s ng c a m i gia đình, đã đ u đ c tâm h n con ng i và làm méo mó m i quan
ữ ườ ườ ệ ố ố ẹ h v n t t đ p gi a ng i và ng i.
ự ừ ỉ ể ệ ắ ạ ệ ậ ộ – Cũng qua nhân v t H , Nam Cao đã th hi n ngòi bút hi n th c v a t nh táo, s c l nh,
ắ ằ ươ ệ ậ ậ ừ ặ v a n ng trĩu suy nghĩ và đ m th m yêu th ng. Ngh thu t phân tích tâm lí nhân v t qua
ừ ủ ế ạ ộ ộ ườ ọ ấ dòng đ c tho i, qua ti ng khóc c a H và T làm cho ng ề i đ c vô cùng th m thía v bi
ủ ủ ứ ộ ộ ộ ị k ch c a m t trí th c nghèo, c a m t nhà văn nghèo trong xã h i cũ.
