
®Ò ¸n m«n häc
lêi më ®Çu
Theo sö s¸ch ®· ghi, th¸ng 12 n¨m 1939 d−íi triÒu ®×nh Minh M¹ng,
Tæng ®èc H¶i An (tªn gäi cña Qu¶ng Ninh lóc ®ã ) T«n ThÊt BËt ®· d©ng
sí xin triÒu ®×nh ®−îc thuª d©n c«ng ®Ó khai th¸c than ë nói Yªn L·ng (
x· Yªn Thä - §«ng TriÒu ngμy nay). Ngμy 12/3/1883 thùc d©n Ph¸p ®¸nh
chiÕm Hßn Gai - CÈm Ph¶ nhanh chãng chiÕm ®o¹t tμi nguyªn than vμ
sau ®ã tiÕn hμnh khai th¸c c«ng nghiÖp. Víi gÇn 120 n¨m lÞch sö khai
th¸c vμ 67 n¨m truyÒn thèng vÎ vang, tõ cuéc tæng b·i c«ng ngμy
12/11/1936 cña h¬n 3 v¹n c«ng nh©n má than CÈm Ph¶, Hßn Gai, U«ng
BÝ, §«ng TriÒu ®· giμnh th¾ng lîi rùc rì , ®¸nh dÊu mét mèc son chãi läi
trong trang sö hμo hïng ®Êu tranh v× sù nghiÖp gi¶i phãng giai cÊp , gi¶i
phãng d©n téc . Trong suèt thêi k× kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p , d−íi sù l·nh
®¹o cña chñ tÞch Hå ChÝ Minh , nh÷ng ng−êi thî má ®· ®oμn kÕt ®Êu
tranh chèng l¹i chÕ ®é hμ kh¸c cña bän chñ má , tÝch cùc tham gia kh¸ng
chiÕn chèng thùc d©n Ph¸p , gãp phÇn to lín trong sù nghiÖp gi¶i phãng
d©n téc . Khi vïng má Qu¶ng Ninh ®−îc gi¶i phãng 25/4/1955 thî má ®·
thi ®ua ngμy ®ªm kh«i phôc hÇm má ,x−ëng m¸y ®Ó s¶n xuÊt nhiÒu than
phôc vô kiÕn quèc. Khi ®Õ qu«c Mü më réng chiÕn tranh ra miÒn b¾c
(5/8/1964) d−íi sù l·nh ®¹o cña ®¶ng , thùc hiÖn lêi kªu gäi thiªng liªng
cña B¸c Hå , thî má ®· nhanh chãng chuyÓn sang s¶n xuÊt thêi chiÕn :
Võa s¶n xuÊt ®ñ than cho nhu cÇu phôc vô s¶n xuÊt , chiÕn ®Êu ; võa
trùc tiÕp chiÕn ®Êu b¶o vÖ vïng má.Sau ngμy MiÒn Nam ®−îc gi¶i phãng
, ®Æc biÖt lμ khi b−íc vμo thêi kú ®æi míi , nhÊt lμ sù ra ®êi Tæng c«ng ty
than ViÖt Nam (10/10/1994) ngμnh than ®· ®−îc sù quan t©m rÊt lín cña
®¶ng vμ nhμ n−íc ta . Khi cßn sèng B¸c Hå ®· nhiÒu lÇn vÒ th¨m vμ lμm
viÖc víi ngμnh than . Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®· cã rÊt nhiÒu c¸n bé
l·nh ®¹o cao cÊp cña ®¶ng vμ nhμ n−íc ta vÒ th¨m vμ lμm viÖc víi ngμnh
1

®Ò ¸n m«n häc
than .Ngμy 19/1/2003 phã thñ t−íng Vò Khoan ®· ®Õn chóc mõng c«ng
nh©n c¸n bé ngμnh than hoμn thμnh xuÊt s¾c môc tiªu kÕ ho¹ch 5 n¨m
tr−íc thêi h¹n . Ngμy 13/2/2004 Chñ tÞch TrÇn §øc L−¬ng ®· ®Õn th¨m
vμ gÆp gì trß chuyÖn víi ®«ng ®¶o anh chÞ em c«ng nh©n , c¸n bé trùc
tiÕp s¶n xuÊt trªn khai tr−êng chÝnh c«ng ty than Cao S¬n. Ngμy
20/2/2004 ®ång chÝ Lª Kh¶ Phiªu , nguyªn tæng bÝ th− ban chÊp hμnh TW
§¶ng ®· cã nh÷ng cuéc gÆp gì , lμm viÖc víi l·nh ®¹o tæng c«ng ty; th¨m
c«ng tr−êng khai th¸c thuéc c«ng ty than Nói BÐo; nãi chuyÖn víi ®«ng
®¶o c«ng nh©n c¸n bé ngμnh Than dù lÔ chμo mõng c«ng ty than Hμ Tu
®ãn nhËn danh hiÖu anh hïng Lao ®éng thêi kú ®æi míi....
Tõ truyÒn thèng lÞch sö ,qu¸ khø hμo hïng cña ngμnh than ®Õn
nh÷ng thμnh tùu cña ®æi míi ngμy h«m nay trªn ®Êt má ®· cho thÊy vai
trß lín lao cña ngμnh than trong sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ _ x· héi cña
tØnh Qu¶ng Ninh nãi riªng vμ c¶ n−íc nãi chung. Còng chÝnh ph¸t triÓn
ngμnh than lμ mét trong nh÷ng mèi quan t©m hμng ®Çu cña c¶ n−íc ®Æc
biÖt lμ cña tØnh Qu¶ng Ninh.
Ngμy nay khoa häc c«ng nghÖ cã nh÷ng b−íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ ,
t¸c ®éng lªn mäi ngμnh , mäi lÜnh vùc, trë thμnh lùc l−îng lao ®éng míi,
cã kh¶ n¨ng t¹o ra nh÷ng b−íc ph¸t triÓn thÇn kú cho nh÷ng ngμnh , lÜnh
vùc ,quèc gia nμo biÕt vËn dông nã . Do ®Æc ®iÓm riªng cña ngμnh c«ng
nghiÖp khai th¸c than lªn n¨ng xuÊt ngμnh than phô thuéc rÊt lín vμo
nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ . §ã lμ lý do em viÕt ®Ò tμi T¸c §éng
Cña TiÕn Bé Khoa Häc C«ng NghÖ Tíi Ph¸t TriÓn Ngμnh Than ë Qu¶ng
Ninh
Trong qu¸ tr×nh viÕt ®Ò tμi nμy nhÊt ®Þnh em sÏ kh«ng tr¸nh khái
nh÷ng sai xãt , vËy em kÝnh mong c« söa ch÷a vμ ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó em
cã thÓ thùc hiÖn ®Ò ¸n cña m×nh ®−îc tèt h¬n.
2

®Ò ¸n m«n häc
PhÇn 1 : néi dung vμ ®iÒu kiÖn t¸c ®éng cña tiÕn bé
khoa häc c«ng nghÖ tíi ph¸t ngμnh than.
1.Quan niÖm vÒ tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ.
TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ lμ sù ph¸t triÓn liªn tôc c¸c thμnh phÇn
vËt chÊt cña lùc l−îng s¶n xuÊt g¾n lion víi viÖc tÝch luü kiÕn thøc , hoμn
thiÖn hÖ thèng qu¶n ly s¶n xuÊt , n©ng cao tiÒm lùc s¶n xuÊt vμ ®−îc thÓ
hiÖn trong møc t¨ng hiÖu qu¶ kinh tÕ.
§Ó thóc ®Èy tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ph¶i chó träng nh©n lùc khoa
häc c«ng nghÖ b»ng c¸c biÖn ph¸p nh−:
+ T¹o m«i tr−êng thuËn lîi cho ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ th«ng
qua x©y dùng nÒn v¨n ho¸ c«ng nghÖ vμ ®¸nh gi¸ ®óng gi¸ trÞ lao ®éng
khoa häc c«ng nghÖ
+ Cã ch−¬ng tr×nh ®μo t¹o nh©n lùc khoa häc ®ång bé , dμi h¹n vμ nhÊt
qu¸n.
+ Bè trÝ vμ sö dông ®óng lùc l−îng c¸n bé khoa häc vμ c«ng nghÖ hiÖn
cã.
Ngoμi ra ®¶m b¶o tμi chÝnh cho sù ph¸t triÓn khoa häc c«ng nghÖ còng
mang ý nghÜa quyÕt ®Þnh. §Ó thóc ®Èy vμ t¹o ®iÒu kiÖn thùc hμnh tiÕn bé
khoa häc c«ng nghÖ cã hiÖu qu¶ , ph¶i t¹o lËp ®−îc nguån vèn thÝch
®¸ng, ph©n bæ nguån vèn cã träng ®iÓm vμ sö dông ®óng môc ®Ých.
TiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ lμ mét viÖc lμm th−êng xuyªn , liªn tôc
trong mäi tæ chøc . Nã cã t¸c dông n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng nghÖ.
1.2 : nãi chung t¸c ®éng cña tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ
tíi ph¸t triÓn ngμnh c«ng nghiÖp
1.2.1 : t¸c ®éng tíi h×nh thμnh ngμnh c«ng nghiÖp.
3

®Ò ¸n m«n häc
Sù ph¸t triÓn cña khoa häc vμ c«ng nghÖ trong kho¶ng ba thËp kû
gÇn ®©y ®· t¹o nªn cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghÖ . Nh÷ng thμnh tùu cña
cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghÖ diÔn ra nhanh chãng vμ réng kh¾p trªn c¸c
lÜnh vùc . Cã mét sè thμnh tùu rÊt næi bËt vμ cã ý nghÜa quan träng víi
c¸c ngμnh c«ng nghiÖp , nã lμ nh©n tè chÝnh thóc ®Èy sù ra ®êi cña mét
sè ngμnh c«ng nghiÖp. VÝ dô lμ sù ra ®êi cña c«ng nghÖ vËt liÖu míi víi
nh÷ng ®Æc tÝnh lμ lμm b»ng c¸c vËt liÖu ®Æc biÖt : nhÑ , bÒn , c¸ch ©m ,
chôi nhiÖt , chôi ¸p , ®é tinh khiÕt ...®· dÉn tíi sù ra ®êi cña mét sè ngμnh
c«ng nghiÖp ph¸t triÓn rÊt m¹nh nh− : tõ vËt liÖu lμ chÊt b¸n dÉn vi
m¹ch m¸y tÝnh ®iÖn tö .... Vμ cïng víi sù ph¸t triÓn v−ît bËc cña ngμnh
c«ng nghiÖp s¶n xuÊt thÐp , polime, vμ c¸c hîp chÊt c«ng nghiÖp kh¸c ®·
t¹o ®iÒu kiÖn cho sù ra ®êi vμ ph¸t triÓn cña ngμnh c«ng nghiÖp hμng
kh«ng, vò trô.....
1.2.2 : T¸c ®éng cña khoa häc c«ng nghÖ tíi n¨ng suÊt , t¸c
®éng tíi chÊt l−îng s¶n phÈm.
HÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh khoa häc c«ng nghÖ ®−îc s¶n xuÊt vμ ¸p dông
®Òu nh»m môc ®Ých lμ t¨ng n¨ng suÊt vμ chÊt l−îng s¶n phÈm, vμ còng
chØ cã con ®−êng lμ ¸p dông nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vμo s¶n
xuÊt míi cã thÓ t¹o ra nh÷ng b−íc tiÕn v−ît bËc vÒ n¨ng suÊt vμ chÊt
l−îng s¶n phÈm , ë ®©y xin nªu ra mét sè vÝ dô
Ngμnh c¬ khÝ ®−îc coi lμ ngμnh l¹c hËu tr−íc ®©y, qua qu¸ tr×nh ®æi
míi c«ng nghÖ n¨ng lùc s¶n xuÊt ®−îc t¨ng lªn cã thÓ ®¸p øng ®−îc 60%
m¸y n«ng nghiÖp trong c¶ n−íc, 25% m¸y lo¹i nhÑ phôc vô trong n«ng
nghiÖp, 30% m¸y x©y dùng vμ khai th¸c má , 60% thiÕt bÞ ®iÖn, 20%
ph−¬ng tiÖn vËn t¶i. ChÊt l−îng m¸y mãc do ngμnh c¬ khÝ chÕ t¹o ra
còng ngμy cμng ®−îc n©ng cao .
Ngμnh DÖt May ®Çu t− thªm 121.222 cäc sîi, t¨ng s¶n l−îng sîi lªn
10 000 12 000 t©n/ n¨m . N¨ng lùc dÖt ®−îc ®Çu t− 1 087 m¸y khæ réng
4

®Ò ¸n m«n häc
, hiÖn ®¹i cña NhËt vμ c¸c n−íc Ch©u ¢u, s¶n l−îng cã thÓ ®¹t thªm 50
triÖu m/n¨m. ViÖc ®æi míi c«ng nghÖ ®· lμm t¨ng n¨ng suÊt , më réng
mÆt hμng , n©ng cao chÊt l−îng s¶n phÈm , t¨ng kh¶ n¨ng cμnh tranh cña
hμng ho¸ c«ng nghiÖp trªn thÞ tr−êng trong vμ ngoμi n−íc. C¸c mÆt hμng
cña dÖt may ViÖt Nam ®· vμ ®ang cã mÆt ë rÊt nhiÒu thÞ tr−êng trªn thÕ
giíi nh− Ch©u ¸, Ch©u Phi, EU, NhËt , Mü .....
1.2.3 : T¸c ®éng tíi ph¸t triÓn thÞ tr−êng.
ThÞ tr−êng lμ mét trong nh÷ng nh©n tè quyÕt ®Þnh tíi s¶n l−îng s¶n
xuÊt hμng n¨m cña doanh nghiÖp. §Çu tiªn doanh nghiÖp muèn s¶n xuÊt
th× ph¶i n¾m b¾t ®−îc nhu cÇu , ph¶i cã ®−îc thÞ tr−êng .
Khoa häc c«ng nghÖ còng cã ¶nh h−ëng lín ®Õn viÖc t¹o ra thÞ tr−êng
vμ ph¸t triÓn thÞ tr−êng cña doanh nghiÖp .
+. Víi nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ thuéc vμo d¹ng ph¸t minh ,
s¸ng chÕ th× nã cã thÓ më ra mét thÞ tr−êng hoμn toμn míi ®èi víi doanh
nghiÖp còng nh− ®èi víi nÒn kinh tÕ . Mét sè vÝ dô nh− khi con ng−êi chÕ
t¹o ra c¸c thiÕt bÞ truyÒn th«ng th× nã më ra mét thÞ tr−êng míi s¶n xuÊt
vμ cung cÊp c¸c thiÕt bÞ truyÒn th«ng trªn toμn thÕ giíi . HoÆc khi chÕ t¹o
thμnh c«ng chiÕc m¸y bay ®Çu tiªn ®· më ra mét thÞ tr−êng míi vÒ m¸y
bay vμ c¸c thiÕt bÞ hμng kh«ng kh¸m ph¸ vò trô.
+.Víi nh÷ng tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ®−îc c¶i tiÕn , c¶i thiÖn tõ
c¸i cò ( hay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th× ®ã lμ do viÖc n©ng cao n¨ng lùc
c«ng nghÖ cña m×nh ) th× nã cã t¸c dông b¶o vÖ thÞ tr−êng vμ ph¸t triÓn
thÞ tr−êng cho doanh nghiÖp . VÝ dô viÖc n©ng cao n¨ng lùc c«ng nghÖ
trong c¸c ngμnh c«ng nghiÖp nhÑ nh− may mÆc , da giÇy ...®· t¹o ®iÒu
kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may , da giÇy cña ViÖt Nam cã thÓ th©m
nhËp vμo c¸c thÞ tr−êng nh− NhËt B¶n , Ch©u ¢u , Mü......
5

