TR NG THCS LONG TOÀNƯỜ
Đ C NG LÝ THUY T ÔN T P THI HKII V T LÝ 6Ề ƯƠ Ế Ậ Ậ
NĂM H C 2018-2019Ọ
A. LÝ THUY TẾ
Câu 1 : Nêu k t lu n v s n vì nhi t c a ch t r n ?ế ậ ề ự ở ệ ủ ấ ắ
-Ch t r n n ra khi nóng lên, co l i khi l nhấ ắ ở ạ ạ đi.
-Các ch t r n ấ ắ khác nhau n vì nhi t ở ệ khác nhau.
- Khi s co dãn vì nhi t c a ch t r n b ngăn c n, nó có th gây ra nh ng l c ự ệ ủ ấ ắ ị ả ể ữ ự r t ấ
l n.ớ
Câu 2 : Nêu k t lu n v s n vì nhi t c a ch t l ng ? ế ậ ề ự ở ệ ủ ấ ỏ
-Ch t l ng n ra khi nóng lên và co l i khi l nhấ ỏ ở ạ ạ đi.
-Các ch t l ng ấ ỏ khác nhau n vì nhi t ở ệ khác nhau.
-Khi s co dãn vì nhi t c a ch t l ng b ngăn c n, nó có th gây ra nh ng l c ự ệ ủ ấ ỏ ị ả ể ữ ự khá
l n.ớ
Câu 3: S n vì nhi t c a n c có gì đc bi t?ự ở ệ ủ ướ ặ ệ
-Khi nhi t đ tăng t 0ệ ộ ừ 0C đn 4ế0C: n c co l iướ ạ
-Khi nhi t đ tăng t 4ệ ộ ừ 0C: n c n raướ ở
N c có tr ng l ng riêng l n nh t khi nhi t đ 4ướ ọ ượ ớ ấ ở ệ ộ 0C.
Câu 4 : Nêu k t lu n v s n vì nhi t c a ch t khí ?ế ậ ề ự ở ệ ủ ấ
-Các ch t khí n ra khi nóng lên, co l i khi l nhấ ở ạ ạ đi.
-Các ch t khí ấkhác nhau n vì nhi tở ệ gi ngố nhau.
-Khi s co dãn vì nhi t c a ch t khí b ngăn c n, nó có th gây ra nh ng l c ự ệ ủ ấ ị ả ể ữ ự khá l n.ớ
Câu 5: Băng kép là gì? Nêu tính ch t, ng d ng c a băng képấ ứ ụ ủ (T i sao khi nhi t ạ ệ
đ thay đi băng kép l i b cong?) ộ ổ ạ ị
-Hai thanh kim lo i có b n ch t khác nhau, đc tán ch t vào nhau d c theo chi u ạ ả ấ ượ ặ ọ ề
dài c a m i thanh t o thành 1 băng kép.ủ ỗ ạ
- Tính ch t: khi b đt nóng hay làm l nh đu cong l i. ấ ị ố ạ ề ạ
- ng d ng: đc s d ng nhi u trong các thi t b t đng đóng ng t m ch đi n khi Ứ ụ ượ ử ụ ề ế ị ự ộ ắ ạ ệ
nhi t đ thay đi.ệ ộ ổ
- Vì các kim lo i khác nhau n vì nhi t khác nhau nên khi nhi t đ thay đi băng kép ạ ở ệ ệ ộ ổ
b cong l iị ạ
Câu 6: Nhi t k là gì ? K tên và công d ng c a các lo i nhi t k th ng ệ ế ể ụ ủ ạ ệ ế ườ
dùng? Nêu c u t o và nguyên t c ho t đng c a nhi t k ?ấ ạ ắ ạ ộ ủ ệ ế
-Nhi t k là d ng c dùng đ đo nhi t đệ ế ụ ụ ể ệ ộ .
-Có nhi u lo i nhi t k khác nhau : ề ạ ệ ế
+ Nhi t k treo t ng: đo nhi t đ không khí, nhi t đ trong phòngệ ế ườ ệ ộ ệ ộ
+ Nhi t k phòng thí nghi m: đo nhi t đ các thí nghi mệ ế ệ ệ ộ ệ
+ Nhi t k y tệ ế ế : đo nhi t đ c th ng iệ ộ ơ ể ườ
-C u t o: B u đng ch t l ng, ng, thang chiaấ ạ ầ ự ấ ỏ ố đ.ộ
1
-Nguyên t c ho t đng c a nhi t k d a trên hi n t ng dãn n vì nhi t c a ắ ạ ộ ủ ệ ế ự ệ ượ ở ệ ủ các
ch tấ.
Câu 7: Cách s d ng nhi t k y tử ụ ệ ế ế
-V y nhi t k cho m c th y ngân tu t xu ng d i 35 ẫ ệ ế ự ủ ộ ố ướ 0C.
-K p vào d i cánh tay kho ng 5 phút r i l y xe xem nhi t đ. Chú ý ẹ ướ ả ồ ấ ệ ộ không câm
vao bâu thuy ngân ma câm thân nhiêt kê. " ơ" #
Câu 8: So sánh s n vì nhi t c a các ch t r n, l ng, khíự ở ệ ủ ấ ắ ỏ
-Ch t khí n vì nhi t nhi u h n ch t l ng, ch t l ng n vì nhi t nhi u h n ch t ấ ở ệ ề ơ ấ ỏ ấ ỏ ở ệ ề ơ ấ
r n.ắ
Câu 9: Nêu s gi ng nhau và khác nhau c a s n vự ố ủ ự ở ì nhi t c a ch t r n, l ng,ệ ủ ấ ắ ỏ
khí.
- Gi ng nhau: ố+ Ch t r n, l ng, khí n ra khi nóng lên, co l i khi l nh điấ ắ ỏ ở ạ ạ
+ Trong quá trình dãn ra ho c co l i mà g p v t c n đu sinh ra l c tác ặ ạ ặ ậ ả ề ự
d ng lên v t c n.ụ ậ ả
- Khác nhau: + Các ch t r n, l ng khác nhau n vì nhi t khác nhauấ ắ ỏ ở ệ
+ Các ch t khí khác nhau n vì nhi t gi ng nhau ấ ở ệ ố
Câu 10: S nóng ch y là gì? S đông đc là gì? Cho ví d th c tự ả ự ặ ụ ự ế
- S chuy n t th r n sang th l ng g i là s nóng ch y. Ví d : n c đá đang tan, ng nự ể ừ ể ắ ể ỏ ọ ự ả ụ ướ ọ
n n đang cháy, nung nóng kim lo i…ế ạ
- S chuy n t th l ng sang th r n g i là s đông đc. Ví d : đt 1 lon n c vào ự ể ừ ể ỏ ể ắ ọ ự ặ ụ ặ ướ
ngăn đá c a t l nh, n c đóng thành băng.ủ ủ ạ ướ
Câu 11: Nêu đc đi m (tính ch t) c a s nóng ch y (hay đng đc)? ặ ể ấ ủ ự ả ộ ặ Nhi t đ ệ ộ
nóng ch y và nhi t đ đông đc c a cùng m t ch t là ả ệ ộ ặ ủ ộ ấ gi ng nhau hay khác ố
nhau?
Đc đi m c a s nóng ch y (hay đông đc):ặ ể ủ ự ả ặ
- Ph n l n các ch t nóng ch y (hay đông đc ) m t nhi t đ xác đnh. Nhi t ầ ớ ấ ả ặ ở ộ ệ ộ ị ệ
đ đó g i là nhi t đ nóng ch y (hay đông đc).ộ ọ ệ ộ ả ặ
-Trong th i gian nóng ch y ( hay đông đc) nhi t đ c a v t không thay đi.ờ ả ặ ệ ộ ủ ậ ổ
-Các ch t khác nhau có nhi t đ nóng ch y khác nhau.ấ ệ ộ ả
-Đi v i cùng 1 ch t thì nhi t đ nóng ch y b ng nhi t đ đông đc.ố ớ ấ ệ ộ ả ằ ệ ộ ặ
*** Ví D 1: quan sát b ng s li u thí nghi m c a N C: (Xem ví d này đ hi u ụ ả ố ệ ệ ủ ƯỚ ụ ể ể
lý thuy t câu 13)ế
-Ta th y nhi t đ ấ ệ ộ TĂNG t -4 ừ0C đn 15 ế0C => Đây là quá trình NÓNG CH YẢ
-Th i gian nóng ch y c a ch t này là ờ ả ủ ấ 4 phút (t phút th 6 đn phút th 10).ừ ứ ế ứ
Nhi t đ nóng ch y là ệ ộ ả 00C
2
-Ta th y trong su t th i gian nóng ch y (t phút th 6 đn phút th 10) nhi t đ ấ ố ờ ả ừ ứ ế ứ ệ ộ
c a v t không thay đi là 0ủ ậ ổ 0C
*** Ví d 2: xem b ng s li u thí nghi m c a N Cụ ả ố ệ ệ ủ ƯỚ
-Ta th y nhi t đ ấ ệ ộ GI MẢ t 4 ừ0C đn -3 ế0C => Đây là quá trình ĐÔNG ĐCẶ
-Th i gian nóng ch y c a ch t này là ờ ả ủ ấ 2 phút (t phút th 4 đn phút th 6).ừ ứ ế ứ
Nhi t đ đng đc là ệ ộ ộ ặ 00C
-Ta th y trong su t th i gian đông đc (t phút th 4 đn phút th 6) nhi t đ ấ ố ờ ặ ừ ứ ế ứ ệ ộ
c a v t không thay đi là 0ủ ậ ổ 0C
B. GI I THÍCH HI N T NG Ả Ệ ƯỢ (Cô ch g i ý 1 vài hi n t ng, n u đ thi ra ỉ ợ ệ ượ ế ề
nh ng hi n t ng khác các b n c g ng s d ng ki n th c đã h c đ gi i thích ữ ệ ượ ạ ố ắ ử ụ ế ứ ọ ể ả
nhé!)
Câu 1: đu cán (chuôi) dao, li m b ng g , th ng có m t đai b ng s t g i làỞ ầ ề ằ ỗ ườ ộ ằ ắ ọ
cái khâu dùng đ gi ch t l i dao, li m. T i sao khi l p khâu ng i thể ữ ặ ưỡ ề ạ ắ ườ ợ
rèn ph i nung nóng khâu r i m i tra vào cán?ả ồ ớ
Ph i nung nóng khâu dao, li m vì khi đc nung nóng, khâu n ra d l p vào ả ề ượ ở ể ắ
cán, và khi ngu i đi khâu co l i xi t ch t vào cán.ộ ạ ế ặ
Câu 2: T i sao ng i ta không đóng chai n c ng t th t đy ? ạ ườ ướ ọ ậ ầ
Vì khi vân chuyên nhiêt đô tăng, n c trong chai và vo chai n ra, mà n c# " # # ướ " ở ươ
(ch t l ng) n vì nhi t nhiêu h n vo chai (ch t r n) nên gây ra l c lam bung năp ấ ỏ ở ệ ơ " ấ ắ ư#
chai. Do đó không nên đóng chai n c ng t th t đy.ướ ọ ậ ầ
Câu 3: T i sao qu bóng bàn đang b b p (móp), khi nhúng vào n c nóng l i ạ ả ị ẹ ướ ạ
ph ng lên?ồ N u qu bóng b l ng m t l thì nó còn ph ng lên đc n a hay ế ả ị ủ ộ ỗ ồ ượ ữ
không? Vì sao?
Khi nhúng qu bóng bàn b b p vào n c nóng thì c v qu bóng (ch t r n) ả ị ẹ ướ ả ỏ ả ấ ằ
và không khí bên trong qu bóng s b nóng d n lên, n ra. Do ch t khí n vì nhi t ả ẽ ị ầ ở ấ ở ệ
nhi u h n ch t r n nên không khí trong qu bóng b nóng lên, n ra t o m t l c làm ề ơ ấ ắ ả ị ở ạ ộ ự
cho qu bóng ph ng lên.ả ồ
Không, vì l ng khí n ra s theo l th ng thoát ra ngoài không đy qu banh ượ ở ẽ ỗ ủ ẩ ả
tr l i hình dở ạ ạng cũ.
Câu 4: Có ng i gi i thích qu bóng bàn b b p, khi đc nhúng vào n c ườ ả ả ị ẹ ượ ướ
nóng s phòng lên nh cũ, vì v bóng bàn g p nóng n ra và phòng lên. Hãy nghĩẽ ư ỏ ặ ở
ra m t thí nghi m ch ng t cách gi i thích trên là sai?ộ ệ ứ ỏ ả
Ch c n dùi m t l nh qu bóng bàn b b p r i nhúng vào n c nóng . Khi ỉ ầ ộ ổ ỏ ở ả ị ẹ ồ ướ
3
đó nh a làm bóng v n nóng lên nh ng bóng không ph ng lên đc.ự ẫ ư ồ ượ
Câu 5: T i sao khi đun n c trong m t chi c m, ta không nên đ n c th t ạ ướ ộ ế ấ ổ ướ ậ
đy m?ầ ấ
Vì khi đun, n c trong m và m đu n ra, mà m (ch t r n) n vì nhi t ít ướ ấ ấ ề ở ấ ấ ắ ở ệ
h n n c (ch t l ng). N u đ n c đy m, khi n c sôi n c n ra s tràn ra gây ơ ướ ấ ỏ ế ổ ướ ầ ấ ướ ướ ở ẽ
nguy hi m.ể
Câu 6: Khi nhi t k th y ngân nóng lên thì c b u ch a và th y ngân cùng n ra.ệ ế ủ ả ầ ứ ủ ở
Nh ng t i sao th y ngân v n dâng lên đcư ạ ủ ẫ ượ ?
Khi nhi t k th y ngân nóng lên thì c b u ch a và th y ngân cùng n ra.ệ ế ủ ả ầ ứ ủ ở
Nh ng th y ngân là ch t l ng nên n vì nhi t nhi u h n ch t r n. Chính vì th nênư ủ ấ ỏ ở ệ ề ơ ấ ắ ế
th y ngân v n dâng lên đc.ủ ẫ ượ
Câu 7: V i nh ng đi u ki n ban đu nh nhau, hãy s p x p s n vì nhi t theo ớ ữ ề ệ ầ ư ắ ế ự ở ệ
th t gi m d n c a các ch t sau: d u h a, đng, khí oxi.ứ ự ả ầ ủ ấ ầ ỏ ồ
Do ch t khí n vì nhi t nhi u h n ch t l ng, ch t l ng n vì nhi t nhi u h n ch tấ ở ệ ề ơ ấ ỏ ấ ỏ ở ệ ề ơ ấ
r n nên khi s p x p s n vì nhi t theo th t gi m d n các ch t là: khí oxi, d u h a,ắ ắ ế ự ở ệ ứ ự ả ầ ấ ầ ỏ
đngồ
Câu 8: M t băng kép làm b ng nhôm, đng. Khi b h nóng băng kép s cong ộ ằ ồ ị ơ ẽ
nh th nào.ư ế Vì sao?
Cong v phía kim lo i giãn n vì nhi t ítề ạ ở ệ h n ơt c là cong v phía thanh đng.ứ ề ồ
Vì nhôm n raở vì nhi t nhi u h n đng nên thanh nhôm dài h n và thanh nhômệ ề ơ ồ ơ
n m phía ngoài vòng cung.ằ
Câu 9: M t băng kép làm b ng nhôm, đng. Khi ộ ằ ồ làm l nhạ băng kép s cong nh ẽ ư
th nào.ế
Cong v phía kim lo i giãn n vì nhi t nhi uề ạ ở ệ ề h n ơt c là cong v phía thanhứ ề
nhôm.Vì nhôm co l iạ vì nhi t nhi u h n đng , nên thanh nhôm ng n h n, thanhệ ề ơ ồ ắ ơ
đng dài h n và thanh đng n m phía ngoài vòng cung.ồ ơ ồ ằ ở
Câu 10: Hãy cho bi t vì sao khi ph i đ xe đp ngoài tr i n ng, ta không nên b mế ả ể ạ ờ ắ ơ
bánh xe quá căng.
Ta không nên b m xe quá căng vì khi đ xe ngoài tr i n ng s làm không khí ơ ể ờ ắ ẽ
trong bánh xe nóng lên và n ra tác d ng l c l n lên l p xe có th gây n l p xe.ở ụ ự ớ ố ể ổ ố
Câu 11: T i sao ch ti p n i hai đu thanh ray xe l a l i có m t kho ng h ? ạ ở ổ ế ố ầ ử ạ ộ ả ở
Ng i ta đt khe h nh v y đ khi tr i nóng, đng ray n dài ra do đó n uườ ặ ở ư ậ ể ờ ườ ở ế
không đ khe h , s n vì nhi t c a đng ray s b ngăn c n gây ra l c l n làmể ở ự ở ệ ủ ườ ẽ ị ả ự ớ
cong đng ray.ườ
Câu 12: T i sao các t m tôn l p l i có d ng l n sóng? ạ ấ ợ ạ ạ ượ
Đ khi tr i nóng các t m tôn có th dãn n vì nhi t mà ít b ngăn c n h n, nên ể ờ ấ ể ở ệ ị ả ơ
tránh đc hi n t ng gây ra l c l n, có th làm rách tôn l p mái.ượ ệ ượ ự ớ ể ợ
Câu 13: T i sao khi rót n c nóng ra kh i phích n c, r i đy nút l i ngay thì ạ ướ ỏ ướ ồ ậ ạ
nút hay b b t ra? Làm th nào đ tránh hi n t ng này?ị ậ ế ể ệ ượ
Khi rót n c nóng ra có m t l ng không khí ngoài tràn vào phích. N u đyướ ộ ượ ở ế ậ
4
nút ngay thì l ng khí này s b n c trong phích làm cho nóng lên, n ra b ngăn c nượ ẽ ị ướ ở ị ả
s gây ra 1 l c l n làm b t nút phích. ẽ ự ớ ậ
Ch 1 lúc r i m i đy nútờ ồ ớ ậ
Câu 19: Làm th nào đ l y đc nút th y tinh b m c k t trong chai th y tinh. ế ể ấ ượ ủ ị ắ ẹ ủ
(Chai th y tinh không có ch t l ng nào).ủ ấ ỏ
H nóng c chai cho đn khi c chai n ra và l y nút thu tinh ra.ơ ổ ế ổ ở ấ ỷ
Câu 22: Trong vi c đúc t ng đng, có nh ng quá trình chuy n th nào c a ệ ượ ồ ữ ể ể ủ
đng? ồ
Quá trình đúc t ng đng:ượ ồ
- Làm nóng ch y đng (quá trình nóng ch y)ả ồ ả
- Cho đng vào khuôn đ ngu i cho t i khi đng đông đc l i, t o thành t ng đngồ ể ộ ớ ồ ặ ạ ạ ượ ồ
(quá trình đông đc).ặ
5