1
Lêi nãi ®Çu
1. Sù cÇn thiÕt cña dù ¸n
Ngµy nay, vÊn ®Ò níc s¹ch ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc thu hót sù quan t©m cña
tÊt c¶ c¸c céng ®ång ngêi trªn thÕ giíi ®Æc biÖt lµ ë c¸c níc ®ang ph¸t triÓn
vµ chËm ph¸t triÓn. HÇu hÕt c¸c nguån níc ngät trªn thÕ giíi nãi chung vµ ë
ViÖt Nam nãi riªng ®Òu bÞ « nhiÔm ë c¸c møc ®é nÆng nhÑ kh¸c nhau.
Mét b¸o c¸o kÕt qu¶ nghiªn cøu n¨m 1993 cña Uû ban Hµnh ®éng Quèc tÕ
vÒ D©n sè (PAI) cña Mü cho biÕt ®Õn n¨m 2025, cø ba ngßi th× cã mét ngêi
ë c¸c níc sÏ sèng cùc ký khã kh¨n do c¨ng th¼ng hoÆc rÊt khan hiÕm vÒ
níc.
N¨m 1990, kÕt qu¶ nghiªn cøu vÒ :”Nguån níc bÒn v÷ng: D©n sè vµ T¬ng
lai cña nguån cÊp níc t¸i t¹o.” cho thÊy cã h¬n 350 triÖu ngêi sèng ë c¸c
níc bÞ c¨ng th¼ng hoÆc khan hiÕm vÒ níc (mçi n¨m/ mçi ngêi ®îc díi
1700 m3 níc).
Sè ngêi l©m vµo hoµn c¶nh nµy sÏ t¨ng lªn gÊp 8 lÇn vµo n¨m 2025 tøc
kho¶ng tõ 2,8 tû ®Õn 3,3 tû ngêi t¬ng ®¬ng kho¶ng gÇn mét nöa d©n sè thÕ
giíi.
Ta biÕt r»ng, nguån níc sinh ho¹t bÞ « nhiÔm lµ nguån gèc chñ yÕu g©y ra
c¸c bÖnh tËt, nh hëng ®Õn søc khoÎ vµ lao ®éng cña ngêi d©n, g©y ra t×nh
tr¹ng suy dinh dìng ë trÎ em, ¶nh hëng l©u dµi ®Õn c¸c thÖ hÖ mai sau.
Tríc t×nh h×nh ®ã, Nhµ níc ta ®· ban hµnh LuËt b¶o vÖ søc khoÎ nh©n
d©n, LuËt b¶o vÖ m«i trêng vµ nhiÒu v¨n b¶n ph¸p quy vÒ viÖc cung cÊp níc
s¹ch cho n«ng th«n, miÒn nói, thÞ trÊn, thÞ x·; viÖc b¶o vÒ c¸c nguån níc, c¸c
hÖ thèng cÊp níc, tho¸t níc, c¸c c«ng tr×nh vÖ sinh vµ thùc hiÖn c¸c quy
®Þnh vÒ vÖ sinh c«ng céng ë nhiÒu ®Þa ph¬ng cßn bÞ h¹n chÕ. NhiÒu vïng
n«ng th«n cßn rÊt khã kh¨n vÒ níc uèng vµ níc sinh ho¹t. Nguån níc mÆt
trong kªnh, r¹ch, ao, hå ë nhiÒu n¬i bÞ « nhiÔm nÆng nÒ. Nguån níc ngÇm t¹i
kh«ng Ýt giÕngkhoan còng bÞ mÆn ho¸, phÌn ho¸, tr÷ lîng níc bÞ c¹n kiÖt do
bÞ khai th¸c qu¸ møc.
HuyÖn Thanh Tr× lµ mét huyÖn cùc Nam cña thµnh phè Hµ Néi, lµ vïng ®Êt
tròng, lîng ma trung b×nh trong n¨m lµ 1600-1800 mm. Thanh Tr× cã nhiÒu
con s«ng lín nhá ch¶y qua nh s«ng Hång, s«ng NhuÖ, s«ng Kim Ngu.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
2
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Thanh Tr× ®· vµ ®ang cã nh÷ng bíc nh¶y lín, tèc
®é ®« thÞ hãa nhanh chãng. Tèc ®é gia t¨ng d©n sè còng kh¸ cao. Khu c«ng
nghiÖp VÜnh Tuy,c¸c nhµ m¸y c«ng nghiÖp nh c«ng nghiÖp ho¸ chÊt, xi
m¨ng…, khu nghÜa trang V¨n §iÓn…vµ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ, sinh ho¹t kh¸c
®ang lµm cho chÊt lîng níc ngät cña HuyÖn Thanh Tr× bÞ suy gi¶m nghiªm
träng. MÆt kh¸c v× lµ mét thµnh phè ë phÝa Nam cña Thñ ®«, do ®Æc ®iÓm tù
nhiªn, Thanh Tr× ph¶i g¸nh chÞu nhiÒu nguån « nhiÔm cña Thñ ®« nh níc
th¶i, khÝ th¶i…
V× vËy, trong nhiÒu n¨m qua c¸c cÊp l·nh ®¹o tõ Trung ¬ng ®Õn Thµnh phè
®Òu quan t©m gi¶i quyÕt nguån níc s¹ch cho nh©n d©n Thanh Tr×.
Trong mét thêi gian dµi, Ch¬ng tr×nh níc sinh ho¹t n«ng th«n víi sù tµi
trî cña UNICEF ®· khoan cho n«ng d©n hµng ngh×n giÕng khoan l¾p b¬m tay.
Tuy nhiªn rÊt nhiÒu trong sè ®ã ®· kh«ng cßn ho¹t ®éng n÷a do kü thuËt. MÆt
kh¸c, nghiªn cøu cña c¸c nhµ khoa häc còng chØ ra r»ng lo¹i h×nh giÕng khoan
tay nµy lµ mét t¸c nh©n g©y ph¸ huû m«i trêng rÊt m¹nh, v× do ®a sè chóng
kh«ng ®îc xö lý kü thuËt tèt – chóng lµ con ®êng dÉn níc chÊt lîng xÊu
ë bªn trªn x©m nhËp xuèng tÇng níc chÝnh bªn díi, g©y ph¸ huû chÊt lîng
níc c¸c tÇng s©u.
ChÝnh v× t×nh tr¹ng Êy mµ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, Trung ¬ng vµ Thµnh
phè còng kh«ng khuyÕn khÝch ph¸t triÓn m« h×nh cÊp níc cho hé gia ®×nh
b»ng c¸c giÕng khoan tay n÷a. ViÖc cÊp níc sinh ho¹t cho c«ng d©n ngo¹i
thµnh ®îc thùc hiÖn b»ng m« h×nh “hÖ thèng cÊp níc tËp trung”, cßn ®îc
gäi lµ nhµ m¸y níc mini.
B»ng nhiÒu nguån vèn kh¸c nhau, ®Õn nay, toµn huyÖn Thanh Tr× ®· x©y
dùng ®îc hÖ thèng cÊp níc tËp trung, kh«ng kÓ nhµ m¸y níc V¨n §iÓn,
víi tæng c«ng suÊt lµ 7900 m3/ng.®. C¸c hÖ thèng nµy ®· gi¶i quyÕt ®îc mét
phÇn nhu cÇu níc sinh ho¹t cña nh©n d©n trong huyÖn.
Tuy nhiªn, so víi d©n sè h¬n 222.598 ngêi th× lîng níc ®ã vÉn cßn thiÕu
nhiÒu. VÉn cßn 8 x· “tr¾ng” cha cã hÖ thèng cÊp níc. Víi nh÷ng x· ®«ng
d©n th× mét nhµ m¸y mini lµ kh«ng ®ñ.
§Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu níc s¹ch cho nh©n d©n huyÖn Thanh Tr× th× trong
t¬ng lai cÇn cã 13 nhµ m¸y níc mini c¸c quy m« kh¸c nhau n÷a.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
3
Nh vËy dù ¸n cÊp níc sinh ho¹t cho 8 x· cßn l¹i cña huyÖn Thanh Tr×
trong giai ®o¹n tíi lµ hÕt søc cÇn thiÕt.
Qua qóa tr×nh thùc tËp vµ nghiªn cøu dù ¸n cÊp níc sinh ho¹t cho mét sè x·
thuéc huyÖn Thanh Tr×, t«i thÊy ®îc vai trß quan träng vµ tÝnh cÊp thiÕt trong
viÖc ph©n tÝch chi phÝ – lîi Ých cña dù ¸n nµy. V× vËy, t«i xin ®îc nghiªn cøu
®Ò tµi :
“Ph©n tÝch chi phÝ – lîi Ých cña Dù ¸n cÊp níc sinh ho¹t cho c¸c x·
cßn l¹i thuéc huyÖn Thanh Tr×, Hµ Néi”.
2. Môc tiªu cña dù ¸n:
Nh»m h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc vÒ mÆt m«i trêng trong qu¸ tr×nh
x©y dùng míi c¸c nhµ m¸y níc, t«i thÊy viÖc cÇn thiÕt ph¶i cã sù xem xÐt,
ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ cô thÓ, chi tiÕt vÒ mÆt kinh tÕ vµ m«i trêng nh»m môc
tiªu ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña huyÖn Thanh Tr×.
Tõ ®ã nh»m lµm râ tÝnh kh¶ thi, hiÖu qu¶ cña dù ¸n, ®ång thêi ®a ra mét
vµi gi¶i ph¸p víi môc ®Ých lµm t¨ng tÝnh hiÖu qu¶ vµ kh¶ thi cña dù ¸n.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
4
Ch¬ng I
C¬ së khoa häc cña viÖc ph©n tÝch chi phÝ – lîi Ých
cña dù ¸n cÊp níc sinh ho¹t cho c¸c x· ven ®«.
1. TÇm quan träng cña níc s¹ch sinh ho¹t
TÊt c¶ chóng ta ®Òu biÕt r»ng, níc lµ mét d¹ng tµi nguyªn ®Æc biÖt quan
träng,lµ thµnh phÇn thiÕt yÕu cña sù sèng vµ m«i trêng, quyÕt ®Þnh sù tån t¹i,
ph¸t triÓn cña mçi quèc gia. Tuy nhiªn, trªn kh¾p thÕ giíi, nhiÒu ngêi cßn
cha cã ®îc níc an toµn vµ ®Çy ®ñ ®Ó ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu c¬ b¶n nhÊt
cña hä. Tµi nguyªn níc ®ang bÞ ®e do¹ bëi c¸c chÊt th¶i vµ « nhiÔm, bëi viÖc
khai th¸c sö dông kÐm hiÖu qu¶, bëi sù thay ®æi môc ®Ých sö dông ®Êt, thay
®æi khÝ hËu toµn cÇu vµ nhiÒu nh©n tè kh¸c…
Níc ngät do níc ma vµ ma tuyÕt bæ sung lµ mét nguån h÷u h¹n cña
mét thÕ giíi cã nhu cÇu níc ®ang t¨ng lªn. Níc lµ nguån tµi nguyªn kh«ng
g× cã thÓ thay thÕ ®îc, trong khi d©n sè thÕ giíi gia t¨ng ngµy cµng lín m¹nh
th× níc t¸i t¹o cho mçi ®Çu ngêi sÏ Ýt h¬n. Níc víi tÇm quan träng ®Æc biÖt
kh«ng thÓ thiÕu cña nã trong cuéc sèng hµng ngµy cña con ngêi nªn, chÝnh
tµi nguyªn níc ngät lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn nh÷ng xung ®ét c«ng khai cña
c¸c ®èi tîng dïng níc gi÷a khu vùc ®« thÞ vµ n«ng nghiÖp nh ë California,
xung ®ét qu©n sù ë Trung §«ng… H¬n 200 lu vùc s«ng hå n»m trªn biªn
giíi gi÷a hai vµ nhiÒu níc vµ Ýt nhÊt cã tíi 10 con s«ng ch¶y qua 6 hoÆc
nhiÒu níc. Trong sè c¸c níc cã nguy c¬ bÞ ®e do¹ nhÊt vÒ níc cã AicËp,
Hµ Lan, C¨mpuchia, Syri, Sudan vµ ir¾c – tÊt c¶ ®Òu dùa vµo nguån níc cña
níc ngoµi, tíi h¬n 2/3 lîng níc t¹i t¹o ®îc cung cÊp cña níc hä.
Nguån níc ngät mÆc dï chØ chiÕm 1% lîng níc trªn thÕ giíi nhng nã
cã ý nghÜa sèng cßn ®èi víi sù tån t¹i cña con ng¬× vµ thÕ giíi tù nhiªn.
Nguån níc cã vai trß ®Æc biÖt quan trong ®èi víi hÇu hÕt c¸c ho¹t ®éng ph¸t
triÓn kinh tÕ- x· héi trªn mçi lu vùc:
CÊp níc cho sinh ho¹t.
CÊp níc cho c«ng nghiÖp vµ dÞch vô.
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.
5
Tíi cho c¸c vïng ®Êt canh t¸c n«ng nghiÖp.
Ph¸t triÓn thuû ®iÖn.
Nu«i trång vµ ®¸nh b¾t thuû s¶n.
Du lÞch sinh th¸i
Giao th«ng vËn t¶i thuû.
ChuyÓn t¶i níc sang c¸c khu vùc thiÕu níc.
…
Trong sè nhiÒu chøc n¨ng quan träng cña nguån níc nãi chung vµ c¸c hÖ
thèng s«ng lín nãi riªng, cã lÏ quan träng h¬n c¶ lµ chøc n¨ng cung cÊp níc
cho sinh ho¹t cña céng ®ång d©n c lín.
ViÖt Nam víi ®Æc thï lµ mét níc n«ng nghiÖp, hiÖn nay ViÖt Nam ®ang
®øng thø hai vÒ xuÊt khÈu g¹o trªn thÕ giíi, nguån níc ®îc sö dông nhiÒu
cho n«ng nghiÖp. Theo tÝnh to¸n, n¨m 1985 ®· sö dông 41 tû m3, chiÕm 89,9%
tæng lîng níc tiªu thô toµn quèc, n¨m 1990 ®· sö dông 46,9 tû m3, chiÕm
90% vµ n¨m 2000 sö dông kho¶ng trªn 60 tû m3 . §Õn nay, c¶ níc ®· cã 75
hÖ thèng thuû lîi võa vµ lín, rÊt nhiÒu hÖ thèng thuû lîi nhá víi tæng gi¸ trÞ t¹i
s¶n cè ®Þnh kho¶ng 60.000 tû ®ång (cha kÓ gi¸ trÞ ®Êt ®ai vµ c«ng søc nh©n
d©n ®ãng gãp.
Ngµy cµng râ rµng r»ng, níc lµ mét d¹ng tµi nguyªn ®Æc biÖt quan träng
®èi víi sù sèng, lµ ®iÒu kiÖn thiÕt yÕu cho sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn kh«ng chØ
®èi víi c¸c hÖ thèng tù nhiªn mµ cßn ®èi víi c¸c hÖ thèng kinh tÕ x· héi vµ
nh©n v¨n. Tµi nguyªn níc ph¶i ®îc nh×n nhËn nh lµ mét lo¹i hµng ho¸ kinh
tÕ vµ x· héi ®Æc biÖt.
3. Ph©n tÝch tµi chÝnh dù ¸n ®Çu t.
Ph©n tÝch tµi chÝnh lµ néi dung kinh tÕ quan träng nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶
thi cña dù ¸n vÒ mÆt tµi chÝnh th«ng qua viÖc:
Xem xÐt nhu cÇu vµ sù ®¶m b¶o c¸c nguån lùc tµi chÝnh cho viÖc thùc
hiÖn cã hiÖu qu¶ dù ¸n ®Çu t (x¸c ®Þnh quy m« ®Çu t, c¬ cÊu c¸c lo¹i
vèn, c¸c nguån tµi trî cho dù ¸n).
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.