I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Giặc Covid đang áp đặt luật chơi cho loài người và đã thấy rõ con người mới yếu
ớt, mỏng manh, nhỏ bé biết bao. Trong cuộc chiến này, nếu muốn lật ngược thể cờ,
đẩy giặc virus Covid ra khỏi cơ thể, dập dịch thành công ở mỗi quốc gia, nhân loại,
thì con người phải nghĩ đến con người. Cá nhân nghĩ đến mình, nhưng cũng phải
nghĩ đến mọi người. Chỉ cần Covid đục thủng phòng tuyến ở một người, và người
đó chủ quan, vô tình, tiếp xúc vô tội vạ, không cách ly toàn xã hội, thì đội quân
virus sẽ tràn lan cả cộng đồng, cả quốc gia. Chỉ cần Covid xâm nhập vào một quốc
gia, nhưng quốc gia ấy và các quốc gia khác không phong tỏa, lơ là phòng chống,
thì đại dịch sẽ hoành hành, tàn phá khắp hành tinh.
(https://vietnamnet.vn - Trích “Loài người có bớt ngạo mạn?" - Sương Nguyệt
Minh)
Câu 1 (1,0 điểm). Theo tác giả muốn dập dịch thành công thì mỗi người, mỗi quốc
gia cần phải hành động như thế nào?
Câu 2 (1.0 điểm). Chỉ ra biện pháp tu từ chủ yếu được sử dụng trong đoạn trích.
Nếu tác dụng của biện pháp tu từ đó.
Câu 3 (1,0 điểm). Em có đồng tình với quan điểm: “Giặc Covid đang áp đặt luật
chơi cho loài người, và đã thấy rõ con người mới yếu ớt, mỏng manh, nhỏ bé biết
bao"? Vì sao?
II. LÀM VĂN (7.0 điểm)
Câu 1 (2.0 điểm). Từ nội dung đoạn trích ở phần đọc hiểu, hãy viết một đoạn văn
(khoảng 8 – 10 dòng) trình bày trách nhiệm của bản thân trong việc chung tay đẩy
lùi đại dịch Covid-19 hiện nay.
Câu 2 (5.0 điểm). Cảm nhận của em về khổ thơ sau:
Không có kính, rồi xe không có đèn
Không cò mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.
(Trích Bài thơ về tiểu đội xe không kính – Phạm Tiến Duật, Ngữ văn 9, tập một,
tr.132, NXB Giáo dục Việt Nam 2008).
Đáp án đề thi tuyển sinh lớp 10 môn Văn Chuyên THPT chuyên Đắk Nông
năm 2021
Hướng dẫn giải đề chi tiết
Câu 1:
Cách giải: Theo đoạn trích, muốn lật ngược tình thế, dập dịch thành công, thì ở mỗi
quốc gia, con người phải nghĩ đến con người. Cá nhân nghĩ đến mình nhưng cũng
phải nghĩ đến mọi người
Câu 2:
Cách giải:
Biện pháp tu từ được sử dụng: Điệp cấu trúc (Chỉ cần ... thì)
Tác dụng:
Tăng sức gợi hình gợi cảm cho đoạn văn
Nhấn mạnh khả năng lây lan của đại dịch covid
Như một lời nhắc nhở con người nêu cao cảnh giác, phòng dịch mọi lúc mọi nơi.
Câu 3:
Cách giải:
Học sinh có thể trình bày theo cách hiểu của mình, có lý giải.
Gợi ý:
- Đồng tính: Lý giải:
Chúng ta đang phải hứng chịu những hậu quả ghê gớm do đại dịch đem đến. Hàng
ngày có hàng trăm nghìn người thiệt mạng do dại dịch gây ra trên thế giới. Trước
mỗi diễn biến mới của đại dịch, con người lại kịp thời đề ra những giải pháp kịp
thời để khắc phục tình trạng đó. Tuy nhiên, không hẳn đại dịch áp đặt luật chơi lên
chúng ta nên mỗi con người có ý thức phòng chống dịch, tuân thủ quy định vì mình
và vì mọi người.
II. LÀM VĂN
Câu 1:
Cách giải:
I. Mở đoạn:
- Giới thiệu về trách nhiệm của bản thân trong việc đẩy lùi dịch Covid 19.
II. Thân đoạn:
1. Giải thích:
Trách nhiệm là ý thức thực hiện tốt nghĩa vụ, công việc của bản thân, không ỷ lại,
dựa dẫm hay đùn đẩy trách nhiệm cho người khác.
-> Khẳng định trách nhiệm của bản thân trong việc đẩy lùi dịch Cov 19 là vô cùng
cần thiết.
2. Biểu hiện của tinh thần trách nhiệm:
- Đối với học sinh: trách nhiệm của chúng ta là học tập thực tốt, nghiêm chỉnh thực
hiện các quy định của nhà trường, chính phủ về việc thực hiện phòng chống dịch
bệnh,...
- Biết giúp đỡ, sẵn sàng chia sẻ, quan tâm người khác.
- Dẫn chứng, chứng minh hành động cụ thể.
+ Dịch bệnh Covid-19 đã càn quét, gây ảnh hưởng về sức khỏe, kinh tế của nhiều
quốc gia trên thế giới. Là một nước nằm trong vùng ảnh hưởng của dịch bệnh, Việt
Nam đã có những cách xử lý tuyệt vời, làm thế giới thán phục. Có thể nói, chính
nhờ sức mạnh, trách nhiệm của mỗi cá nhân đã giúp đất nước ta bước đầu chiến
thắng trên mặt trận chống Tình cảm gia đình, thầy trò, hàng xóm láng giềng, chung
tay góp từ thiện ủng hộ...
+ Ngay từ lúc dịch bệnh bùng phát, giữa bối cảnh nhiều quốc gia hoang mang lo
lắng, chính phủ nước ta đã có động thái quyết tâm, thể hiện trách nhiệm bảo vệ,
giúp đỡ công dân, “Việt Nam quyết tâm không để ai bị bỏ lại phía sau, trong cuộc
chiến chống dịch bệnh COVID-19”.
+ Tham gia các hoạt động thiện nguyện, “lá lành đùm lá rách”, giúp đỡ người có
hoàn cảnh khó khăn để đẩy lùi, chống dịch COVID-19.
+ Học sinh, sinh viên các trường đại học đeo khẩu trang, nước rửa tay thường
xuyên.
3. Ý nghĩa của tinh tần trách nhiệm:
- Mang lại hạnh phúc cho nhân bại
- Tình cảm giữa con người với con người ngày một bền chặt hơn.
- Xây dựng được một xã hội văn minh, giàu tình người
- Phát huy sức mạnh tình yêu thương Việt Nam đã vượt qua tình trạng khó khăn do
COVID 19 gây ra.
+ Cơ bản đã kiểm soát được dịch bệnh...
- Thành công trong công việc và cuộc sống
4. Phản đề:
Những người có lối sống ích kỉ, không có tinh thần trách nhiệm đối xử tệ bạc với
nhau....
5. Liên hệ, rút ra bài học: trách nhiệm của bản thân trong việc đẩy lùi dịch Cord
19 rất quan trọng trong cuộc sống...
III. Kết đoạn: nêu cảm nghĩ của em về tinh thần trách nhiệm của bản thân trong
việc đẩy lùi dịch Covd 19
- Tinh thần trách nhiệm là một đức tính tốt đẹp
- Em sẽ học tập tốt để trở thành người có trách nhiệm
Câu 2:
Cách giải:
I. Mở bài:
- Giới thiệu một vài nét về tác giả, tác phẩm
- Dẫn dắt vào đề, trích dẫn khổ thơ cuối
II. Thân bài:
* Tái hiện sự thiếu thốn trong chiến tranh
Không có kính
Không có mui xe
Không có đèn xe
Thùng xe bị xước
- Biện pháp nghệ thuật
Điệp ngữ: không có
Liệt kê: kính, đèn, mui, thùng
=> Thể hiện sự tàn phá của chiến tranh và tổn thất nặng nề mà chúng ta phải chịu
* Trước sự thiếu thốn như vậy, những người lính vẫn giữ được sự lạc quan,
yêu đời và tinh thần yêu nước.
- Tinh thần bất khuất, ý chí mạnh mẽ của những người lính lái xe
+ Vẫn lạc quan và đầy tự tin
+ Vượt qua mọi khó khăn, giữ vững tay lái cho bánh xe lăn đều
- Hình ảnh trái tim ở cuối bài thơ
+ Là một hình ảnh ẩn dụ đầy sáng tạo
+ Lòng yêu Tổ quốc, tinh thần tự tôn dân tộc
+ Ý chí chiến đấu giải phóng miền Nam thống nhất đất nước
-> Chính tình yêu, sự quả cảm của các anh là yếu tố quan trọng làm nên thành công
cho kháng chiến
* Liên hệ mở rộng
Hình ảnh những người lính trong thơ của Chính Hữu: họ là những người lính xuất
thân từ những miền quê nghèo khó nghe theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc họ
từ giã quê hương bước vào mặt trận
* Khái quát lại nghệ thuật trong khổ cuối Bài thơ về tiểu đội xe không kính
- Ngôn ngữ thơ mộc mạc, giản dị
- Hình ảnh tả thực, chọn lọc
- Biện pháp nghệ thuật điệp ngữ, hệt kế, ẩn dụ
III. Kết bài:
Khái quát lại giá trị nội dung và giá trị nghệ thuật trong bài thơ.