Giáo án bài 35: Biến dạng cơ của vật rắn - Lý 10 - GV.Đ.Nam

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung cơ bản

  Tiến hành mô phỏng thí nghiệm hình 35.1.

  Yêu cầu học sinh trả lời C1.

-Nêu và phân tích độ biến dạng tỉ đối.

  Nêu và phân tích khái niệm biến dạng cơ của vật rắn.

 Cho học sinh làm thí nghiệm với lò xo và trả lời C2.

    Nêu khái niệm biến dạng đàn hồi và giới hạn đàn hồi.

  Yêu cầu học sinh nêu một vài ví dụ về biến dạng đàn hồi.

  Nhận xét về sự thay đổi kích thước của vật rắn trong thí nghiệm.

  Trả lời C1.

Ghi nhận khái niệm.

 Ghi nhận khái niệm.

 Làm thí nghiệm với lò xo và trả lời C2.

 Ghi nhận các kiểu biến dạng.

  Ghi nhận các khái niệm.

  Nêu ví dụ về biến dạng đàn hồi.

I. Biến dạng đàn hồi.

1. Thí nghiệm.

 a) Kéo thật mạnh một thanh thép ta thấy thanh thép bị dãn ra, đồng thời tiết diện ở phần giữa thanh thép hơi bị co nhỏ lại.

 Độ biến dạng tỉ đối của thanh rắn :          

e = \(\frac{{|l - {l_o}|}}{{{l_o}}}\)= \(\frac{{|\Delta l|}}{{{l_o}}}\)

  Sự thay đổi kích thước và hình dạng của vật rắn do tác dụng của ngoại lực gọi là biến dạng cơ. Nếu vật rắn lấy lại được kích thước và hình dạng ban đầu khi ngoại lực ngừng tác dụng, thì biến dạng của vật rắn là biến dạng đàn hồi và vật rắn có tính đàn hồi.

2. Giới hạn đàn hồi.

  Giới hạn trong đó vật rắn còn giữ được tính đàn hồi của nó gọi là giới hạn đàn hồi.

Hoạt động của giáo viên

Hoạt động của học sinh

Nội dung cơ bản

Cho học sinh đọc sgk và trả lời C3.

  Yêu cầu học sinh viết biểu thức 35.2 và xác định đơn vị của ứng suất lực.

  Nêu và phân tích định luật Húc cho biến dạng đàn hồi của thanh rắn bị kéo hay nén.

  Giới thiệu độ lớn của lực đàn hồi.

  Yêu cầu học sinh trả lời C4.

  Giới thiệu các khái niệm suất đàn hồi và độ cứng của vật đàn hồi. Yêu cầu học sinh xác định đơn vị của từng đại lượng.

Trả lời C3.

 Viết biểu thức ứng suất lực và xác định đơn vị của các đại lượng.

 Ghi nhận định luật.

  Ghi nhận khái niệm.

  Trả lời C4.

  Ghi nhận các khái niệm.

Xác định đơn vị của các đại lượng.

II. Định luật Húc.

1. Ứng suất.

Thương số : s  = \(\frac{{F(N)}}{{S({m^2})}}\) gọi là ứng suất

Đơn vị của ứng suất là Pa (paxcan)

2. Định luật Húc về biến dạng cơ của vật rắn.

Phát biểu:  Trong giới hạn đàn hồi, độ biến dạng tỉ đối của vật rắn hình trụ đồng chất tỉ lệ thuận với ứng suất tác dụng vào vật đó.

Biểu thức:  e =  \(\frac{{|\Delta l|}}{{{l_o}}}\)= a.s

  Với a là hệ số tỉ lệ phụ thuộc chất liệu của vật rắn.

3. Lực đàn hồi.

  Độ lớn của lực đàn hồi trong vật rắn tỉ lệ thuận với độ biến dạng của vật rắn.

F_đh = k.|Dl| = E.\(\frac{S}{{{l_o}}}\) |Dl|

  Trong đó E = \(\frac{1}{\alpha }\)  gọi là suất đàn hồi hay suất Young đặc trưng cho tính đàn hồi của vật rắn, k là độ cứng phụ thuộc vào và kích thước của vật đó. Đơn vị đo của E là Pa của k là N/m.