BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN
TRƯỜNG CAO ĐẲNG CƠ GIỚI
GIÁO TRÌNH
MÔ ĐUN 09: KỸ THUẬT CẢM BIẾN
NGHỀ: ĐIỆN CÔNG NGHIỆP
TRÌNH ĐỘ: CAO ĐẲNG LIÊN THÔNG
Ban hành kèm theo Quyết định số:…../ QĐ-CĐCG-KT&KĐCL ngày…..
tháng ….. năm 20 của Hiệu trưởng trường Cao đẳng cơ giới.
Quảng Ngãi, năm 20
(Lưu hành nội bộ)
1
TUYÊN BỐ BẢN QUYỀN
Tài liệu này thuộc loại sách giáo trình nên các nguồn thông tin có thể
được phép dùng nguyên bản hoặc trích dùng cho các mục đích về đào tạo và
tham khảo.
Mọi mục đích khác mang tính lệch lạc hoặc sử dụng với mục đích kinh
doanh thiếu lành mạnh sẽ bị nghiêm cấm.
2
LỜI MỞ ĐẦU
Trong sư6 nghiê6p công nghiê6p ho7a - hiê6n đa6i ho7a đâ7t nươ7c, nga<nh công
nghiê6p điê6n giư= vai tro< hê7t sư7c quan tro6ng trong sản xuất và sinh hoạt của con
người
Giáo trình KT Cảm biến được thiết kế theo mô đun thuộc hệ thống mô
đun/ môn học của chương trình đào tạo nghề Điện công nghiệp để giảng dạy ở
cấp trình độ Cao đẳng nghề (hệ Liên thông). Ngoài ra, tài liệu cũng có thể
được sử dụng cho đào tạo ngắn hạn hoặc cho các công nhân kỹ thuật, các nhà
quản lý và người sử dụng nhân lực tham khảo. Mô đun này được triển khai
sau mô đun Kỹ thuật số và trước các mô đun Truyền động điện, LT Vi điều
khiển,…. Công việc lắp đặt, vận hành hay sửa chữa mạch điện trong máy
công nghiệp là một trong những yêu cầu bắt buộc đối với công nhân nghề
Điện công nghiệp. Mô dun này có ý nghĩa quyết định để hình thành kỹ năng
cho người học làm tiền đề để người học tiếp thu các kỹ năng cao hơn như:
Thiết bị điện, điện từ, cơ, thủy lực phục vụ cho việc biến đổi điện năng thành
cơ năng cung cấp cho cơ cấu chấp hành trên các máy sản xuất, đồng thời có
thể điều khiển dòng năng lượng đó theo yêu cầu công nghệ của máy sản xuất.
Mặc dù đã hết sức cố gắng, song sai sót là khó tránh. Tác giả rất mong
nhận được các ý kiến phê bình, nhận xét của bạn đọc để giáo trình được hoàn
thiện hơn.
Quảng Ngãi, ngày ........ tháng ...... năm 20
Tham gia biên soạn
1. BÙI QUANG TOẢN Chủ biên
2. …………..............
3. ……….............….
3
MỤC LỤC
TRANG
Lời mở đầu 2
Mục lục 3
Giới thiệu về mô đun 4
Bài mở đầu: Cảm biến và ứng dụng
1.Khái niệm cơ bản về các bộ cảm biến
2.Phạm vi ứng dụng
Chương 1: Cảm biến nhiệt độ.
1. Đại cương
2. Nhiệt điện trở với Platin và Nickel
3.Cảm biến nhiệt độ với vật liệu silic
4.IC cảm biến nhiệt độ.
5.Nhiệt điện trở NTC.
6.Các bài Thực hành, thí nghiệm, thảo luận, bài tập: ứng
dụng các loại cảm biến nhiệt độ.
Chương 2: Cảm biến tiệm cận và các loại cảm biến xác
định vị trí, khoảng cách.
1.Cảm biến tiệm cận (Proximity Sensor
2.Một số loại cảm biến xác định vị trí, khoảng cách khác.
3.Các bài Thực hành, thí nghiệm, thảo luận, bài tập: ứng
dụng các loại cảm biến tiệm cận
Chương 3: Cảm biến đo lưu lượng.
1. Đại cương.
2.Phương pháp đo lưu lượng dựa trên nguyên tắc sự chênh
lệch áp suất.
3.Phương pháp đo lưu lượng bằng tần số dòng xoáy
4.Các bài Thực hành, thí nghiệm, thảo luận, bài tập: ứng
dụng cảm biến đo lưu lượng.
Chương 4: Cảm biến đo vận tốc vòng quay và góc quay.
1.Một số phương pháp đo vận tốc vòng quay cơ bản.
2.Cảm biến đo góc với tổ hợp có điện trở từ.
3.Các bài Thực hành, thí nghiệm, thảo luận, bài tập: ứng
dụng.
10
11
15
16
17
19
25
30
32
41
50
51
73
80
88
89
92
105
110
116
117
131
133
Tài liệu tham khảo 143
GIÁO TRÌNH MÔ ĐUN
4
Tên mô đun : KỸ THUẬT CẢM BIẾN
Mã môn học: MĐ09
Thời gian môn học: 75 giờ (Lý thuyết: 30 giờ; Thực hành, thí
nghiệm, thảo luận, bài tập: 42 giờ; Kiểm tra: 3 giờ)
Vị trí, tính chất, ý nghĩa và vai trò của mô đun:
- Vị trí: Môn học Kỹ thuật cảm biến học sau các môn học, mô đun Kỹ
thuật cơ sở, đặc biệt các môn học, mô đun: Mạch điện, Điện tử cơ bản, Đo
lường điện và Trang bị điện.
- Tính chất: Là môn học chuyên môn
- Trong mọi lĩnh vực sản xuất, đặc biệt là các ngành công nghiệp, việc sử
dụng các máy móc để giải phóng sức lao động của con người ngày càng phổ
biến. Để nắm bắt và làm chủ các trang thiết bị ngày càng hiện đại đòi hỏi cán
bộ kỹ thuật phải có những kiến thức cơ bản về công nghệ, bên cạnh đó là các
kỹ năng vẽ, đọc sơ đồ, phân tích và chẩn đoán sai hỏng để có thể vận hành,
bảo trì, bảo dưỡng và sửa chữa hiệu quả các trang thiết bị đó. Mô đun Kỹ
thuật cảm biến được biên soạn nhằm trang bị cho người học những kiến thức
và kỹ năng cơ bản nêu trên.
- Đối tượng: Là giáo trình áp dụng cho HS/SV trình độ Cao đẳng nghề
Điện CN (hệ liên thông)
Mục tiêu của mô đun :
- Kiến thức:
A1. Phân tích được cấu tạo, nguyên lý hoạt động của các loại cảm biến.
A2. Phân tích được nguyên lý của mạch điện cảm biến.
- Kỹ năng:
B1.Biết đấu nối các loại cảm biến trong mạch điện cụ thể
- Năng lực tự chủ và trách nhiệm:
C1. Hình thành tư duy khoa học phát triển năng lực làm việc theo nhóm
C2. Rèn luyện tính chính xác khoa học và tác phong công nghiệp
5