Giáo trình kỹ thuật số - Phần 3 Mạch dãy - Ch 8

Chia sẻ: Nguyễn Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST

Báo xấu

80
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bộ đếm I. Định nghĩa và phân loại 1. Định nghĩa: Bộ đếm là một mạch dãy tuần hoàn có các đặc điểm sau: + Một đầu vào( đếm) và một đầu ra(kết quả) + Số trạng thái trong bằng hệ số đếm D-ới tác dụng của tín hiệu vào, bộ đếm sẽ chuyển trạng thái này đến trạng thái khác, theo một trình tự nhất định.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Giáo trình kỹ thuật số - Phần 3 Mạch dãy - Ch 8

BomonKTDT-§HGTVT Ch−¬ng 8 Bé ®Õm I. §Þnh nghÜa vµ ph©n lo¹i 1. §Þnh nghÜa: Bé ®Õm lµ mét m¹ch d·y tuÇn hoµn cã c¸c ®Æc ®iÓm sau: + Mét ®Çu vµo( ®Õm) vµ mét ®Çu ra(kÕt qu¶) + Sè tr¹ng th¸i trong b»ng hÖ sè ®Õm D−íi t¸c dông cña tÝn hiÖu vµo, bé ®Õm sÏ chuyÓn tr¹ng th¸i nµy ®Õn tr¹ng th¸i kh¸c, theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh. Cø sau K® tÝn hiÖu vµo ®Õm, m¹ch l¹i trë vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu: TÝn hiÖu ra: Y TÝn hiÖu ®Õm: X® Bé ®Õm (hÖ sè ®Õm K®) S¬ ®å khèi cña bé ®Õm 2. Ph©n lo¹i a, Ph©n lo¹i theo c¸ch lµm viÖc: + Bé ®Õm ®ång bé(Synchronous Counter) lµ bé ®Õm mµ c¸c FF dïng(®Ó m· ho¸ cho c¸c tr¹ng th¸i trong cña bé ®Õm) cïng mét lóc khi cã tÝn hiÖu vµo ®Õm mµ kh«ng qua c¸c tr¹ng th¸i trung gian. C¸c tÝn hiÖu xung nhÞp(Ck) ®−îc ®−a ®ång thêi vµo c¸c FF Si Si 0001 0010 + Bé ®Õm kh«ng ®ång bé(Asynchronous Counter), trong bé ®Õm tån t¹i Ýt nhÊt mét cÆp chuyÓn tr¹ng th¸i(Si ->Sj) mµ trong ®ã c¸c FF kh«ng thay ®æi tr¹ng th¸i cïng mét lóc, tÝn hiÖu xung nhÞp Ck kh«ng ®−îc ®−a ®ång thêi vµo c¸c FF. Si Si+1 Si+m Sj 0001 0010 0100 Gi¶ sö ban ®Çu bé ®Õm kh«ng ®ång bé ®ang ë tr¹ng th¸i c©n b»ng æn ®Þnh Si, khi cã tÝn hiÖu vµo ®Õm chØ cã mét sè FF bÞ t¸c ®éng, sau ®ã sù thay ®æi tr¹ng th¸i cña FF 81
PTH-DTT nµy sÏ lµm thay ®æi tr¹ng th¸i cña FF kh¸c, cho ®Õn khi bé ®Õm ë tr¹ng th¸i c©n b»ng æn ®Þnh b. Ph©n lo¹i theo hÖ sè ®Õm: - Bé ®Õm cã hÖ sè ®Õm K® = 2n (trong ®ã n lµ sè tù nhiªn), vÝ dô K®=2, 4, 6, 8, 10,... - Bé ®Õm cã hÖ sè ®Õm K® # 2n (trong ®ã n lµ sè tù nhiªn), vÝ dô K®=3, 5, 7, 9, 11,... c. Ph©n lo¹i theo h−íng ®Õm - Bé ®Õm thuËn, cßn gäi lµ bé ®Õm t¨ng: mçi khi cã tÝn hiÖu vµo ®Õm gi¸ trÞ cña bé ®Õm t¨ng lªn 1 - Bé ®Õm nghÞch, cßn gäi lµ bé ®Õm gi¶m: mçi khi cã tÝn hiÖu vµo ®Õm gi¸ trÞ cña bé ®Õm gi¶m ®i 1. Kh¸i niÖm bé ®Õm thuËn nghÞch trong kü thuËt sè chØ mang tÝnh t−¬ng ®èi, tuú theo viÖc m· ho¸(quan ®iÓm) mµ bé ®Õm sÏ lµ thuËn hay nghÞch, cã nghÜa lµ mét bé ®Õm sÏ lµ ®Õm thuËn khi m· ho¸ kiÓu nµy, nh−ng sÏ lµ ®Õm nghÞch khi m· ho¸ kiÓu kh¸c. Cã thÓ cã lo¹i thø 3 lµ võa thuËn võa nghÞch tuú theo tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn. d. Ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng lËp tr×nh - Bé ®Õm cã kh¶ n¨ng ch−¬ng tr×nh ho¸ - Bé ®Õm kh«ng cã kh¶ n¨ng ch−¬ng tr×nh ho¸. Chó ý: mét bé ®Õm cô thÓ th−êng bao gåm tÊt c¶ c¸c ®Æc tÝnh trªn: vÝ dô Bé ®Õm cã K®=9, ®Õm t¨ng, ®ång bé, kh«ng thÓ ch−¬ng tr×nh... 3. §å h×nh tr¹ng th¸i cña bé ®Õm: X®/0 X®/0 X®/0 X®/0 K®-2 K®-1 0 1 X®/0 X®/0 X®/0 X®/1 §å h×nh tr¹ng th¸i cña bé ®Õm - §Ønh: lµ c¸c tr¹ng th¸i bªn trong cña bé ®Õm, gåm cã K® tr¹ng th¸i, tøc lµ cã K® ®Ønh. - Cung: Lµ tÝn hiÖu vµo ®Õm/ kÕt qu¶ ra ®Õm; khi kh«ng cã tÝn hiÖu vµo ®Õm(tÝn hiÖu vµo ®Õm kh«ng tÝch cùc)- X® = 0(®¶o), tr¹ng th¸i cña bé ®Õm gi÷ nguyªn; khi cã tÝn hiÖu vµo ®Õm(tÝn hiÖu vµo ®Õm tÝch cùc), bé ®Õm thay ®æi tr¹ng th¸i. TÝn hiÖu ra cña bé ®Õm chØ xuÊt hiÖn(Y=1) khi bé ®Õm ë tr¹ng th¸i K®-1 (SK®-1) vµ cã tÝn hiÖu vµo X® Tøc lµ Y=(SK®-1)X® Vµ khi cã tÝn hiÖu ra m¹ch sÏ trë vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu, vµ qu¸ tr×nh ®Õm tiÕp tôc. 82
BomonKTDT-§HGTVT VD: Gi¶ sö ®Õm sè xe trªn mét ®o¹n ®−êng, theo nguyªn t¾c cã xe ®i qua mét v¹ch ngang th× tiÕn hµnh ®Õm Khi ®ã, tÝn hiÖu vµo ®Õm tÝch cùc X® chÝnh lµ xe ®· ®i qua v¹ch, gi¶ sö khi tiÕn hµnh ®Õm ch−a cã xe nµo ®i qua, khi cã 1 xe ®i qua, th× tr¹ng th¸i bé ®Õm thay ®æi: sè xe t¨ng lªn 0->1, cø nh− thÕ cho ®Õn 9, khi ®· ®Õn 9 th× nÕu cã mét xe ®i qua ta sÏ cã 1_0 xe, viÕt 0 nhí 1(tÝn hiÖu ra lµ 1- hµng chôc), bé ®Õm quay vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu 0(ta hay nãi lµ viÕt 0 nhí 1). Chó ý: muèn quan s¸t ®−îc tr¹ng th¸i cña bé ®Õm, th× cÇn cã m¹ch d¶i m·, nh− vÝ dô trªn th× tiÕng ViÖt quy −íc ®äc lµ: mét, hai, ba, bèn... th× ng−êi biÕt tiÕng ViÖt sÏ hiÖu lµ ®· cã 1, 2, 3, 4,... xe ®· ®i qua v¹ch. II. M· cña bé ®Õm. Gièng nh− m¹ch d·y nãi chung c¸c tr¹ng th¸i cña bé ®Õm ®−îc m· ho¸ bëi mét m· cô thÓ. Cïng mét bé ®Õm, cã thÓ cã nhiÒu c¸ch m· ho¸ c¸c tr¹ng th¸i trong. C¸c m· th−êng dïng ®Ó thiÕt kÕ bé ®Õm: a. M· nhÞ ph©n: M· nhÞ ph©n lµ lo¹i m· mµ c¸c bit cña nã cã träng sè lµ 1-2-4-8-16-32-...., bÝt trÎ nhÊt(LSB) lµ 1=20, bit tiÕp theo t−¬ng øng lµ 2=21, ... , vµ bÝt giµ nhÊt MSB lµ 2n-1. Dïng n bit nhÞ ph©n m· ho¸ ®−îc 2n tr¹ng th¸i. b. M· Gray: Lµ lo¹i m· kh«ng cã träng sè, kho¶ng c¸ch Hamming gi÷a 2 tõ m· kÒ nhau lµ 1(2 tõ m· kÒ nhau chØ kh¸c nhau mét biÕn). Dïng n bit nhÞ ph©n m· ho¸ ®−îc 2n tr¹ng th¸i. c. M· BCD Lµ m· nhÞ ph©n m· ho¸ sè thËp ph©n, m· nµy dïng 4 ch÷ sè nhÞ ph©n ®Ó m· ho¸ mét ch÷ sè thËp ph©n, chóng ®−îc gäi lµ decard. ChØ dïng 10 tæ hîp ®Ó m· ho¸ sè tõ 0(0000) ®Õn 9(1001), c¸c sè lín h¬n th× sÏ dïng tæ hîp cña chóng. VÝ dô: 12=0001.0010 Chó ý: c¸c lo¹i m· trªn xem ë b¶ng m· d. M· Johnson: Dïng n bit nhÞ ph©n, sÏ m· ho¸ ®−îc 2n tr¹ng th¸i, theo nguyªn t¾c: + Hai tõ m· kÒ nhau chØ kh¸c nhau ë mét biÕn. + Trong b¶ng m· c¸c bÝt b»ng 1 ®−îc ®Èy dÇn lªn tõ bÝt trÎ nhÊt ®Õn bÝt giµ nhÊt, vµ khi ®Èy hÕt th× nã l¹i v¬i dÇn ®i tõ bÝt trÎ nhÊt(sè bÝt 1 t¨ng dÇn tõ tr¸i sang ph¶i, khi ®Çy th× l¹i gi¶m dÇn tr¸i sang ph¶i): tæ hîp thø nhÊt : 0 0 VD: n=2 tæ hîp thø hai : 1 0 tæ hîp thø ba : 1 1 tæ hîp thø t− : 0 1 n=3 tæ hîp thø nhÊt : 0 0 0 tæ hîp thø hai : 1 0 0 tæ hîp thø ba : 1 1 0 tæ hîp thø t− : 1 1 1 tæ hîp thø n¨m : 0 1 1 tæ hîp thø s¸u : 0 0 1 83
PTH-DTT n=4 0000 1000 1100 1110 1111 0111 0011 0001 ...... e. M· vßng: M· vßng cã nguyªn t¾c lËp m·: + Dïng n bÝt nhÞ ph©n th× m· ho¸ ®−îc n tr¹ng th¸i + 2 tõ m· kÒ nhau lu«n kh¸c nhau 2 biÕn + Trong mét tõ m· chØ cã duy nhÊt mét bÝt lµ 1 vµ ®−îc dÞch tõ bÝt trÎ nhÊt ®Õn bÝt giµ nhÊt, c¸c bÝt kh¸c lµ 0. VD: n=3 100 010 001 n =4 1000 0100 0010 0001 ....... III.C¸c b−íc thiÕt kÕ bé ®Õm Còng gièng nh− c¸c b−íc thiÕt kÕ m¹ch d·y, gåm cã 4 b−íc c¬ b¶n nh− sau: - B−íc 1: Tõ bµi to¸n ®· cho, x¸c ®Þnh tÝn hiÖu vµo ®Õm, hÖ sè ®Õm K®, tõ ®ã vÏ ®å h×nh tr¹ng th¸i cña bé ®Õm. - B−íc 2: M· ho¸ c¸c tr¹ng th¸i trong vµ X¸c ®Þnh sè FF(n) cÇn thiÕt cña bé ®Õm, theo ®iªu kiÖn sau: + M· nhÞ ph©n huÆc m· Gray: n ≥ log2K® n lÊy cËn trªn, nguyªn VÝ dô , K® =8 => n ≥ log28 = 3, chän n=3 K® =10 => n ≥ log210 ≈3,4 ; chän n=4 + M· Johnson: n= K®/2 + M· Vßng: n=K® Sè FF còng chÝnh lµ sè bit cÇn thiÕt ®Ó lËp m·, m· ho¸ c¸c tr¹ng th¸i. - B−íc 3: X¸c ®Þnh hµm kÝch cho c¸c FF, vµ x¸c ®Þnh hµm ra(®· nãi ë phÇn ®Þnh nghÜa bé ®Õm). Tuú lo¹i FF sö dông mµ cã hµm vµo kÝch kh¸c nhau, cã thÓ thùc hiÖn dùa theo 2 yÕu tè: + Dùa vµo c¸c b¶ng chuyÓn ®æi tr¹ng th¸i, b¶ng ra ®Ó x¸c ®Þnh . + Dùa trùc tiÕp vµo ®å h×nh tr¹ng th¸i. C¸c thø nhÊt trùc quan dÔ thùc hiÖn, nªn ®−îc sö dông nhiÒu h¬n. - B−íc 4: S¬ ®å m¹ch thùc hiÖn, C¨n cø vµo 2 ph−¬ng tr×nh, ®Ó vÏ m¹ch nguyªn lý: + Ph−¬ng tr×nh ®Çu vµo kÝch 84
BomonKTDT-§HGTVT + Ph−¬ng tr×nh tÝn hiÖu ra IV. Mét sè d¹ng bé ®Õm th−êng gÆp 1. Bé ®Õm thuËn, ®ång bé, hÖ sè ®Õm K®= 2n, dïng m∙ nhÞ ph©n. Hä bé ®Õm nµy chØ kh¸c nhau hÖ sè K®, sau ®©y ta xÐt mét sè vÝ dô a, K® = 4 - B−íc 1: Tõ bµi to¸n ®· cho, x¸c ®Þnh tÝn hiÖu vµo ®Õm, hÖ sè ®Õm K®, tõ ®ã vÏ ®å h×nh tr¹ng th¸i cña bé ®Õm: Gi¶ sö: + Ký hiÖu tÝn hiÖu vµo ®Õm lµ X®: tÝch cùc(1); X d kh«ng tÝch cùc(0) + Ký hiÖu tÝn hiÖu ra ®Õm lµ Y: tÝch cùc(1); Y kh«ng tÝch cùc(0) K®=4, nªn s« tr¹ng th¸i lµ 4, ký hiÖu S0, S1, S2, S3 Ta cã ®å h×nh tr¹ng th¸i nh− sau: X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y S0 S1 S2 S3 X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y - B−íc 2: M· ho¸ c¸c tr¹ng th¸i trong vµ X¸c ®Þnh sè FF(n) cÇn thiÕt cña bé ®Õm. Sè FF: n ≥ log24 = 2. §Çu bµi kh«ng yªu cÇu lo¹i FF, gi¶ sö ta chon JK-FF, ký hiÖu lÇn l−ît lµ A vµ B. Ta cã c¸c tæ hîp m· ho¸ : AB Tr¹ng th¸i 00 S0 01 S1 10 S2 11 S3 => D¹ng Automat nhÞ ph©n: 0/0 0/0 0/0 0/0 00 01 10 11 1/0 1/0 1/0 1/1 Nh×n ®å h×nh nµy ta thÊy tÊt c¶ c¸c th«ng sè, ký hiÖu ®· ®−îc “sè ho¸” - B−íc 3: X¸c ®Þnh hµm kÝch cho c¸c FF, vµ x¸c ®Þnh hµm ra Gi¶ sö t¹i thêi ®iÓm t bé ®Õm cã tËp c¸c tr¹ng th¸i S(i,j), t¹i thêi ®iÓm(t+1) thêi ®iÓm cã xung ®Õm xuÊt hiÖn bé ®Õm chuyÓn sang tr¹ng th¸i S’(i,j), c¨n cø vµo 2 tËp tr¹ng th¸i nµy ta x¸c ®Þnh ®−îc ®Çu vµo kÝch cho hai FF A vµ B, theo b¶ng sau(xem phÇn ®Çu vµo kÝch cho FF): 85
PTH-DTT t t+1 FF -A FF -B JA KA JB KB AB B’ A’ 00 0 1 0 x 1 x 01 1 0 1 x x 1 10 1 1 x 0 1 x 11 0 0 x 1 x 1 Q->Q’ JK 0->0 0x 0->1 1x 1->0 x1 1->1 x0 TiÕp theo ta tiÕn hµnh tèi thiÓu ho¸ c¸c hµm J vµ K JA KA A 0 1 A 0 1 B B 0 x 0 x 1 1 x 1 x 1 KA=B JA=B JB KB A 0 1 A 0 1 B B 0 1 1 0 x x 1 x x 1 1 1 JB=1 KB=1 86
BomonKTDT-§HGTVT - B−íc 4: S¬ ®å m¹ch thùc hiÖn True FF-A FF-B JB B JA A _ _ KB B KA A Ck Ck Ck a, K® = 6 - B−íc 1: Tõ bµi to¸n ®· cho, x¸c ®Þnh tÝn hiÖu vµo ®Õm, hÖ sè ®Õm K®, tõ ®ã vÏ ®å h×nh tr¹ng th¸i cña bé ®Õm: Gi¶ sö: + Ký hiÖu tÝn hiÖu vµo ®Õm lµ X®: tÝch cùc(1); X d kh«ng tÝch cùc(0) + Ký hiÖu tÝn hiÖu ra ®Õm lµ Y: tÝch cùc(1); Y kh«ng tÝch cùc(0) K®=6, nªn s« tr¹ng th¸i lµ 6, ký hiÖu S0, S1, S2, S3, S4, S5 Ta cã ®å h×nh tr¹ng th¸i nh− sau: X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y S0 S2 S1 S5 S4 S3 X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y X®/Y - B−íc 2: M· ho¸ c¸c tr¹ng th¸i trong vµ X¸c ®Þnh sè FF(n) cÇn thiÕt cña bé ®Õm. Sè FF: n ≥ log26 , chän n =3. §Çu bµi kh«ng yªu cÇu lo¹i FF, gi¶ sö ta chon JK-FF, ký hiÖu lÇn l−ît lµ A, B, C.Nh− vËy sÏ cã 8 tæ hîp trong khi chØ cÇn 6 tæ hîp ®Ó m· ho¸ 6 tr¹ng th¸i, gi¶ sö kh«ng dïng 2 tæ hîp 110, 111 Ta cã c¸c tæ hîp m· ho¸ : A BC Tr¹ng th¸i 000 S0 001 S1 010 S2 011 S3 100 S4 101 S5 87
PTH-DTT => D¹ng Automat nhÞ ph©n: 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 0/0 000 010 001 101 011 100 1/0 1/0 1/0 1/0 1/0 1/1 - B−íc 3: X¸c ®Þnh hµm kÝch cho c¸c FF, vµ x¸c ®Þnh hµm ra Gi¶ sö t¹i thêi ®iÓm t bé ®Õm cã tËp c¸c tr¹ng th¸i S(i,j), t¹i thêi ®iÓm(t+1) thêi ®iÓm cã xung ®Õm xuÊt hiÖn bé ®Õm chuyÓn sang tr¹ng th¸i S’(i,j), c¨n cø vµo 2 tËp tr¹ng th¸i nµy ta x¸c ®Þnh ®−îc ®Çu vµo kÝch cho ba FF A ,B,C theo b¶ng sau(xem phÇn ®Çu vµo kÝch cho FF): t t+1 FF -A FF -B FF -C JA KA JB KB JC KC ABC B’ C’ A’ 000 0 01 0 x 0 x 1 x 001 0 10 0 x 1 x x 1 010 0 11 0 x x 0 1 x 011 1 00 1 x x 1 x 1 100 1 01 x 0 0 x 1 x 101 0 00 x 1 0 x x 1 Tèi thiÓu ho¸ c¸c hµm J vµ K KA JA AB 00 01 11 10 AB 00 01 11 10 C C 0 x x 0 x x x 1 1 x x 1 x x x 1 KA=C JA=BC 88
BomonKTDT-§HGTVT AB 00 01 11 10 AB 00 01 11 10 C C 0 x x 0 x x x 1 1 x x 1 x 1 x x KB=KA=C JB= A C AB 00 01 11 10 AB 00 01 11 10 C C 0 1 1 x 1 0 x x x x 1 x x x x 1 1 1 x 1 JC=1 KC=1 - B−íc 4: S¬ ®å m¹ch thùc hiÖn FF-A True FF-B JA A JC C JB B _ _ _ A KA KC C KB B Ck Ck Ck Ck Bµi tËp: thiÕt kÕ víi K®=8, 10, 12. Dïng JK-FF; D-FF; T-FF; RS-FF 2. C¸c bé ®Õm nghÞch, nhÞ ph©n, ®ång bé víi hÖ sè ®Õm ch½n Ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ gièng nh− ®Õm thuËn, chØ kh¸c ë ®å h×nh tr¹ng th¸i: c¸c tr¹ng th¸i sÏ ®−îc chuyÓn tõ 'cao' xuèng 'thÊp' VÝ dô K®= 4 89
PTH-DTT AB 11 10 01 00 S2 S3 S1 S0 AB A'B' DA DB 11 10 1 0 10 01 0 1 01 00 0 0 00 11 1 1 => DA= AB + AB ; DB= B A B DA DB A B Ck Bé ®Õm K®=4 Sinh viªn tù lµm c¸c phÇn sau: - Bé ®Õm m· Gray, ®ång bé K®=10 - Bé ®Õm m· NBCD, ®ång bé K®=10, ®Õm thuËn - Bé ®Õm m· NBCD, ®ång bé K®=10, ®Õm nghÞch - Bé ®Õm m· JohnSon, ®ång bé K®=10, ®Õm nghÞch - Bé ®Õm m· Vßng, ®ång bé K®=10, ®Õm nghÞch 3. C¸c bé ®Õm nhÞ ph©n, ®ång bé víi hÖ sè ®Õm ch½n C¸c bé ®Õm kiÓu nµy cã cÊu t¹o rÊt ®¬n gi¶n, cã ®Æc ®iÓm: - ChØ dïng mét lo¹i T-FF huÆc JK-FF, c¸c ®Çu vµo T vµ JK lu«n nèi víi møc logic cao - §Çu ra cña FF ë tÇng tr−íc Q huÆc Q'(FF biÓu diÔn bit cã träng sè nhá) lu«n ®−îc ®−a vµo ®Çu xung nhÞp cho tÇng sau(FF biÓu diÔn bit cã träng sè lín h¬n ngay c¹nh ®ã), khi ®Õm thuËn lÊy ®Çu ra thuËn Q, khi ®Õm nghÞch lÊy Q'. 90
BomonKTDT-§HGTVT - TÝn hiÖu vµo X® lu«n ®−îc ®−a vµo ®Çu vµo xung nhÞp cña FF cã träng sè nhá nhÊt. '1' '1' '1' '1' JA A JB B JC C JD D '1' '1' '1' '1' KA KB KC KD Ck Bé ®Õm thuËn, kh«ng ®ång bé, dïng JK-FF 4. ThiÕt kÕ bé ®Õm cã m¹ch khëi ®éng §©y lµ lo¹i bé ®Õm mµ mçi khi khëi ®éng sÏ lu«n cã mét tr¹ng th¸i cho tr−íc(vÝ dô nh− c¸c trß ch¬i ®Ó t¨ng thªm phÇn hÊp dÉn, ng−êi ta lu«n cho mçi ®éi ch¬i mét l−îng ®iÓm ban ®Çu nµo ®ã). C¸ch thiÕt kÕ còng gièng víi c¸c m¹ch ®· xÐt, chØ cã qu¸ tr×nh chuyÓn tr¹ng th¸i lµ kh¸c mét chót: Minh ho¹: mét bé ®Õm khëi ®éng lu«n ë S3, trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng tr¹ng th¸i sÏ biÕn ®æi trong ph¹m vi tõ S0 ®Õn S2: S2 S3 S0 S1 S AB AB S0 00 01 S1 01 10 S2 10 00 S3 11 00 Tõ b¶ng tr¹ng th¸i, ta thÊy tr¹ng th¸i S3(11) sÏ chuyÓn vÒ S0(00) 91
PTH-DTT VI. L−u ý khi thiÕt kÕ bé ®Õm: Bé ®Õm còng lµ mét m¹ch d·y, nªn còng cã thÓ r¬i vµo tr¹ng th¸i kho¸ hay tr¹ng th¸i chu kú, cho nªn trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ cÇn h¹n chÕ kh¶ n¨ng nµy, chi tiÕt ph−¬ng ph¸p xem ë ch−¬ng M¹ch d·y ®ång bé vµ ch−¬ng M¹ch d·y kh«ng ®ång bé. V. Mét sè IC ®Õm th−êng gÆp: - IC 7490 - IC 74L90 - IC 74LS90 - IC 74LS190 - IC 74LS192 Ngoµi chøc n¨ng ®Õm, c¸c IC nµy cßn cã thÓ dïng ®Ó chia tÇn sè theo nguyªn t¾c: n xung vµo cho m xung ra, th× tÇn sè sÏ gi¶m cßn n/m lÇn. S¬ ®å ch©n vµ øng dông cô thÓ xem ë c¸c tµi liÖu h−íng dÉn sö dông vµ tra ch©n IC 92