Hiệu quả giảm đau sau mổ cắt dạ dày bằng gây tê ngoài màng cứng với Bupivacain – Morphin

Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> <br /> HIỆU QUẢ GIẢM ĐAU SAU MỔ CẮT DẠ DÀY<br /> BẰNG GÂY TÊ NGOÀI MÀNG CỨNG VỚI BUPIVACAIN – MORPHIN<br /> Đào Thị Bích Thủy*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mở đầu: Giảm đau đa mô thức có kết hợp gây tê ngoài màng cứng đoạn ngực được đánh giá cao và hiệu quả<br /> nhất sau phẫu thuật dạ dày. Gây tê ngoài màng cứng đoạn ngực có ưu điểm hơn sử dụng morphin tĩnh mạch.<br /> Nghiên cứu được thực hiện với mục tiêu là so sánh hiệu quả giảm đau của phương pháp gây tê ngoài màng cứng<br /> đoạn ngực với chuẩn độ morphin.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả tiến cứu, ngẫu nhiên và đối chứng. 84 bệnh nhân sau phẫu<br /> thuật cắt dạ dày có ASA I, II và III với độ tuổi 18-75. Sau rút nội khí quản và có thể đánh giá đau, bệnh nhân<br /> được phân ngẫu nhiên thành hai nhóm: nhóm E bệnh nhân được tê ngoài màng cứng và sử dụng bupivacain<br /> 0,125% và 2mg morphin, sau đó tự kiểm soát đau chỉ với bupivacain 0,125%, nhóm M được chuẩn độ morphin<br /> 2-3mg. Sau phẫu thuật đánh giá điểm đau VAS, thời gian xuất hiện trung tiện, tác dụng phụ, lượng morphin sử<br /> dụng trong 24 giờ.<br /> Kết quả: Điểm đau nhóm E thấp tại mọi thời điểm. Lượng morphin trong nhóm E là 2,21mg so với 43,5mg<br /> trong nhóm M (p=0,001). Thời gian xuất hiện trung tiện sau phẫu thuật là 70,5 giờ ở nhóm E và 84 giờ ở nhóm<br /> M (p=0,001). Suy hô hấp, nôn và buồn nôn không xảy ra ở cả hai nhóm. Lạnh run chiếm tỉ lệ 30,9% trong nhóm<br /> E và 16,6% nhóm M. Ngứa và mạch chậm chỉ xảy ra ở nhóm M.<br /> Kết luận: Giảm đau ngoài màng cứng đoạn ngực với bupivacain 0,125% + 2 mg morphin có chất lượng<br /> giảm đau tốt hơn giảm đau bằng chuẩn độ morphin tĩnh mạch sau phẫu thuật cắt dạ dày.<br /> Từ khóa: Gây tê ngoài màng cứng đoạn ngực, bupivacain, morphin tĩnh mạch.<br /> ABSTRACT<br /> EFFICACY OF EPIDURAL ANALGESIA WITH BUPIVACAIN AND MORPHIN<br /> AFTER GASTRECTOMY<br /> Dao Thi Bich Thuy * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Supplement Vol. 21 - No 3 - 2017: 116 - 123<br /> <br /> Background: Multimodal analgesia combining with thoracic epidural analgesia is evaluated the most<br /> efficient technique after gastrostomy. Thoracic epidural analgesia is more effective than intravenous morphine<br /> titration in pain relief. The purpose of the study was to compare the postoperative pain management of thoracic<br /> epidural analgesia with intravenous morphine titration.<br /> Patient and Methods: 84 patients underwent gastrostomy with ASA I, II and III, aged between 18-75<br /> years voluntarily participated in this prospective, randomized and controlled study. When the patient awoke and<br /> extubated, the evaluation of pain scale was performed immediately: The patients were randomly divided into two:<br /> E group (n=42) received thoracic epidural analgesia with 2mg morphine and bupivacaine 0.125%, following with<br /> patient-controlled bupivacaine 0.125% alone. M group (n=42) received 2-3 mg intravenous morphine titration<br /> postoperatively. Visual analogue scales (VAS) at rest and on coughing, time to first passage of flatus, side effects,<br /> dose of opioids were recorded for 24 hr. after surgery.<br /> Results: Pain scores were significantly lower in the thoracic epidural group at most time points. The mean<br /> <br /> * Bệnh viện Ung Bướu<br /> Tác giả liên lạc: BS.CKII. Đào Thị Bích Thủy ĐT: 01695071024 Email: bichthuyni@yahoo.com.vn<br /> <br /> 116 Chuyên Đề Gây Mê Hồi Sức<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 3 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> postoperative dose of morphine was 2.21 mg in the group E, and 43.5 mg in the group M (p 3, chuẩn độ morphin đến khi VAS ≤<br /> Hai nhóm đều được tiến hành gây mê toàn 3 và thực hiện PCEA.<br /> diện: Sau đó duy trì bằng PCEA bupivacain<br /> - Tiền mê: midazolam 0,05mg/kg. 0,125% với: Liều duy trì 2 ml/giờ, liều bơm một<br /> lần 2 ml, thời gian khóa 15 phút, tổng liều giới<br /> - Khởi mê: Sufentanil 0,2μg/kg, propofol 1,5<br /> hạn 8 ml/giờ.<br /> - 2mg/kg, rocuronium 0,6mg/kg<br /> - Duy trì mê: Sevoflurane, Sufentanil Nhóm M<br /> Tất cả BN đều được truyền 1g Paracetamol + Pha morphin với NaCl 0,9% thành dung dịch<br /> 0,1% (1mg morphin/ml)<br /> 30mg Ketorolac khi phẫu thuật viên bắt đầu<br /> đóng bụng và lập lại mỗi 8 giờ, rabeloc 20mg Khởi đầu bolus tĩnh mạch 2mg nếu BN > 65<br /> TMC/24 giờ. tuổi và 3mg morphin nếu BN ≤ 65 tuổi, sau 5<br /> Kết thúc cuộc mổ, BN được ngừng thuốc mê, phút đánh giá lại nếu BN có VAS > 3 tiêm tĩnh<br /> hóa giải dãn cơ bằng neostigmine 0,04mg/kg + mạch 1mg morphin, lập lại với khoảng cách mỗi<br /> lần tiêm là 5 phút đến khi VAS ≤ 3 (tổng liều<br /> atropine 0,02mg/kg.<br /> morphin < 20mg/4 giờ) và thực hiện PCA.<br /> Sau khi bệnh nhân được rút nội khí quản,<br /> bệnh nhân tỉnh, thực hiện theo y lệnh, mạch, Liều PCA: liều 1 lần BN bấm máy 1 ml, thời<br /> gian khóa 10 phút, không có liều duy trì, tổng<br /> HA, ổn định. Bắt đầu thực hiện giảm đau sau mổ<br /> do bệnh nhân tự kiểm soát và được theo dõi liều giới hạn 20 ml/4giờ (20 mg/4giờ).<br /> VAS khi nghỉ, ho vào các thời điểm T0, T1, T2, T4 Xử lý số liệu<br /> , T6, T8, T10, T12, T18, T24, T36, T48, là vào thời Sử dụng phần mềm thông kê Stata 16.0. Nếu<br /> điểm 15 phút, 1 giờ, 2 giờ, 4 giờ, 6 giờ, 8 giờ, 10 các biến số là biến định lượng sẽ được kiểm định<br /> giờ, 12 giờ, 24 giờ, 36 giờ, 48 giờ, sau rút NKQ. bằng t - test. Nếu các biến số là biến định tính sẽ<br /> Nhóm E được kiểm định bằng test chi bình phương χ2<br /> Khởi đầu bolus vào khoang NMC 2mg hoặc Fisher’s exact test. Nếu các biến số phân<br /> morphin + bupivacain 0,125% với thể tích (ml) = phối không chuẩn dùng phép kiểm Mann –<br /> (chiều cao (cm) – 100)/10. Sau 15 phút đánh giá Whitney. Các phép kiểm có giá tri p < 0,05 được<br /> lại, nếu VAS > 3 bolus qua catheter vào khoang xem là khác biệt có ý nghĩa thông kê.<br /> NMC thêm 5 ml bupivacain 0,125% để đạt VAS ≤<br /> KẾT QUẢ<br /> Bảng 1: Đặc điểm chung<br /> Biến số PCA(n=42) TB±ĐLC PCEA(n=42) TB±ĐLC P t-test Tổng(n=84) TB±ĐLC<br /> Tuổi(năm) 57,8±10,2 55,17±12,9 0,235 56,5±11,6<br /> Cân nặng(kg) 53,2±8,4 50,1±8,7 0,295 51,6±8,6<br /> Chiều cao(cm) 162,3±7,6 159,2±6,8 0,053 160,7±7,4<br /> 2<br /> BMI(kg/m ) 20,2±3,4 19,7±2,7 0,482 20±3<br /> Nam/nữ (n) 33/9 25/17 0,059 59/25<br /> I (%) 27(64,3) 33(78,6) 60(71,4)<br /> II (%) 11(26,2) 6 (14,3) 0,331 17(20,2)<br /> ASA 2<br /> χ<br /> III (%) 4 (9,5) 3 (7,1) 7 (8,4)<br /> <br /> Nhận xét: Các đặc điểm chung của hai nhóm Lượng morphine sử dụng giảm đau sau mổ<br /> tương đồng nhau. nhóm PCEA ít hơn nhóm PCA trong 24 giờ, sự<br /> khác biệt có ý nghĩa thống kê (p=0,001) (Bảng 2).<br /> <br /> <br /> 118 Chuyên Đề Gây Mê Hồi Sức<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 3 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Bảng 2: So sánh lượng morphine tiêu thụ giữa hai các nhóm giảm theo thời gian. Điểm đau<br /> nhóm trong 24 giờ nhóm PCA cao hơn nhóm PCEA tại các thời<br /> PCA (n=42) PCEA (n=42) P t- điểm. Trung vị điểm đau VAS nhóm PCA và<br /> TB±ĐLC TB±ĐLC test PCEA có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê với<br /> Morphin (mg) 43,5 ± 19,5 2,21 ± 0,78 0,01<br /> p < 0,05 (test Mann - Whitney). Tại thời điểm<br /> 6<br /> T1, nhóm PCEA đạt VAS ≤ 3 nhưng nhóm<br /> PCA có VAS > 3. Nhóm PCA đạt VAS ≤ 3 tại<br /> Điểm đau VAS<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 5<br /> 4 PCA thời điểm T6 (Biểu đồ 2).<br /> 3<br /> 2 6<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Điểm đau VAS<br /> 1<br /> 0 4 PCA<br /> T0<br /> T1<br /> T2<br /> T4<br /> T6<br /> T8<br /> T10<br /> T12<br /> T18<br /> T24<br /> T36<br /> T48<br /> <br /> Thời gian 2<br /> <br /> 0<br /> Biểu đồ 1: so sánh VAS lúc NGHỈ sau phẫu thuật<br /> <br /> <br /> <br /> T0<br /> T1<br /> T2<br /> T4<br /> T6<br /> T8<br /> T10<br /> T12<br /> T18<br /> T24<br /> T36<br /> T48<br /> Nhận xét: cả hai nhóm có mức độ đau vừa Thời gian<br /> đến đau nhiều (VAS từ 4 – 6) tại thời điểm T0.<br /> Mức độ đau của hai nhóm giảm theo thời gian Biểu đồ 2: so sánh VAS khi HO sau phẫu thuật<br /> và đạt mức đau nhẹ (VAS ≤ 3) từ thời điểm T1. Bảng 3. Thời gian khởi phát tác dụng giảm đau.<br /> Nhóm PCA luôn có điểm đau cao hơn nhóm PCA (n=42) PCEA (n=42)<br /> P t-test<br /> PCEA tại tất cả các thời điểm. Trung vị điểm đau TB±ĐLC TB±ĐLC<br /> VAS nhóm PCA và PCEA có sự khác biệt có ý Thời gian (phút) 54,4±20,1 40,1±9,3 0,01<br /> nghĩa thống kê với p < 0,05 (test Mann - Nhận xét: Thời gian khởi phát hiệu quả giảm<br /> Whitney). đau (VAS ≤ 3) của nhóm PCA là 54 phút và<br /> Thời điểm T0 hai nhóm đều có mức độ đau nhóm PCEA là 40 phút. Khác biệt có ý nghĩa<br /> vừa đến đau nhiều (VAS từ 4 - 6). Điểm đau thống kê (p=0,001).<br /> 84<br /> 82<br /> 80<br /> 78<br /> 76<br /> Tần số tim<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 74<br /> 72 PCA<br /> 70<br /> 68 PCEA<br /> 66<br /> 64<br /> 62<br /> T0 T1 T2 T4 T6 T8 T10 T12 T18 T24 T36 T48<br /> Thời gian<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 3: Nhịp tim theo thời gian ở 2 nhóm<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Gây Mê Hồi Sức 119<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> <br /> 200 PCA<br /> 150 PCEA<br /> mmHg<br /> <br /> <br /> <br /> 100<br /> 50<br /> 0<br /> T0 T1 T2 T4 T6 T8 T10 T12 T18 T24 T36 T48<br /> Thời gian<br /> <br /> Biểu đồ 4: Huyết áp tâm thu từng thời điểm ở 2 nhóm<br /> 100 PCA<br /> 99 PCEA<br /> 98<br /> %<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 97<br /> 96<br /> 95<br /> T0 T1 T2 T4 T6 T8 T10 T12 T18 T24 T36 T48<br /> Thời gian<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Biểu đồ 5: Diễn biến SpO2 sau phẫu thuật<br /> Bảng 4: So sánh thời gian có trung tiện<br /> PCA (n=42) TB ± ĐLC PCEA (n=42) TB ± ĐLC P t-test<br /> Thời gian có trung tiện (giờ) 84,07±27,9 70,5±29,1 0,03<br /> Nhận xét: thời gian xuất hiện trung tiện sau Bảng 6: Đánh giá độ an thần theo thời gian sau phẫu<br /> phẫu thuật giữa hai nhóm nghiên cứu khác biệt thuật.<br /> có ý nghĩa thống kê (p=0,032) Thời PCA(n=42) n(%) PCEA(n=42) n(%) 2<br /> P χ<br /> điểm Độ 0 Độ 1 Độ 2 Độ 0 Độ 1 Độ 2<br /> Bảng 5: Tác dụng phụ<br /> T1 0(0)) 0(0) 42(100 0(0) 4(9) 38(91) 0,116*<br /> PCA (n=42) 2<br /> PCEA (n=42) n(%) P χ T2 0(0) 10(24) 32(76) 5(12) 27(64) 10(24) 0,001<br /> n(%)<br /> T4 1(2) 23(55) 18(43) 15(36) 25(59) 2(5) 0,001<br /> Suy hô hấp 0(0) 0(0)<br /> T6 6(14) 29(69) 7(17) 28(66) 14(34) 0(0) 0,001<br /> Nôn, buồn nôn 0(0) 0(0)<br /> T8 14(34) 27(64) 1(2) 40(95) 2(5) 0(0) 0,001<br /> Liệt vận động 0(0) 0(0)<br /> T10 18(43) 24(57) 0(0) 42(100) 0(0) 0(0)<br /> Ngứa 1(2,4) 0(0)<br /> T12 30(71) 12(29) 0(0) 42(100) 0(0) 0(0)<br /> Run 7(16,7) 13(30,9) 0,12<br /> T18 37(88) 5(12) 0(0) 42(100) 0(0) 0(0)<br /> Mạch chậm 3(7,1) 0(0) 0,31<br /> 42(10<br /> Hạ huyết áp 5(11,9) 4(9,5) 0,75 T24 0(0) 0(0) 42(100) 0(0) 0(0)<br /> 0)<br /> Nhận xét: Không có trường hợp nào xảy ra Nhận xét: bệnh nhân nhóm E tỉnh táo sớm<br /> suy hô hấp, nôn, buồn nôn, liệt vận động ở hơn nhóm M<br /> nhóm M và E. Có 1 trường hợp ngứa xảy ra<br /> Bảng 7: Đánh giá sự hài lòng của BN về hiệu quả<br /> trong nhóm M. Run chiếm tỷ lệ cao trong nhóm<br /> giảm đau<br /> E, khác biệt không có ý nghĩa thống kê. Mạch<br /> Mức độ hài lòng PCA (n=42) PCEA (n=42) p<br /> chậm và hạ huyết áp, khác biệt không có ý nghĩa Rất hài lòng 2(4,8) 21(50) 0,01<br /> thống kê giữa hai nhóm M và E (p>0,05).<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 120 Chuyên Đề Gây Mê Hồi Sức<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 3 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> BÀN LUẬN hiệu quả giảm đau là 54 phút dài hơn nhóm E là<br /> 40 phút. Do chúng tôi dùng bupivacain 0,125% +<br /> Đặc điểm chung<br /> 2 mg morphin nên thời gian khởi phát giảm đau<br /> Kết quả nghiên cứu của chúng tôi cho thấy nhóm E dài hơn nghiên cứu của tác giả khác khi<br /> độ tuổi có chỉ định cắt dạ dày phổ biến ≤ 65 tuổi, dùng bupivacain 0,25% như Cao Thị Anh Đào(1).<br /> tình trạng dinh dưỡng trung bình nên thuận lợi<br /> khi thực hiện TNMC T7 – T9, thời gian thực hiện<br /> Sinh hiệu<br /> từ 7 – 9 phút , chỉ có hai trường hợp đi kim hai Nhóm E có các dấu hiệu sinh tồn ổn định<br /> lần, không có trường hợp nào thủng màng cứng, hơn nhóm M, do nhóm E đạt hiệu quả giảm đau<br /> tụ máu ngoài màng cứng, tổn thương thần kinh, tốt hơn nhóm M.<br /> nhiễm trùng nơi chích, liệt vận động. Theo Từ những bàn luận trên chúng tôi rút ra<br /> nghiên cứu của Ganapathi S và cộng sự(5), tỉ lệ nhận định: BN kiểm soát đau bằng phương<br /> thành công của TNMC đoạn ngực là 91% và pháp TNMC với bupivacain + morphin cho tác<br /> không có biến chứng thần kinh. dụng giảm đau sau mổ tốt hơn so với phương<br /> So sánh lượng morphin sử dụng trong 24 pháp BN kiểm soát đau bằng morphin qua<br /> đường tĩnh mạch.<br /> giờ<br /> Lượng morphin sử dụng trong TNMC 2,21 Thời gian trung tiện<br /> mg giảm rõ rệt so với morphin đường tĩnh mạch Thời gian trung tiện nhóm E là 70 giờ và<br /> 43,5 mg trong 24 giờ đầu sau phẫu thuật. Nghiên nhóm M là 84 giờ, kết quả này giống kết quả<br /> cứu của chúng tôi cũng giống với nghiên cứu trong nghiên cứu của các tác giả Nguyễn Trung<br /> của các tác giả Zhu Z(14), Zingg U(15), Zheng X(13), Kiên, Yanagimoto Y(12), Zheng X(14), Zingg U(15),<br /> Cata J.P(2). Tác dụng phụ<br /> Hiệu quả giảm đau khi nghỉ, ho Nghiên cứu của Flisberg P và cs(3) trên 2696<br /> NGHỈ: Tại thời điểm T1, nhóm E có 100% BN BN đã nhận định tỉ lệ suy hô hấp ở nhóm TNMC<br /> đạt VAS ≤ 3, nhóm M chỉ có 22(52,4%) BN đạt và nhóm PCA morphin là 0,04% và 1,2% (p <<br /> VAS ≤ 3. Thời điểm T2, BN nhóm M và E đều đạt 0,012). Cả hai nhóm đều không suy hô hấp, kết<br /> VAS ≤ 3. quả này giống kết quả trong nghiên cứu của các<br /> Thời gian đạt hiệu quả giảm đau nhóm E tác giả Nguyễn Trung Kiên(8), Zhu Z(14).<br /> nhanh hơn nhóm M. Nghiên cứu của Cao Thị Anh Đào(1) thực<br /> HO: Thời điểm T1 khi ho, 100% BN nhóm M hiện TNMC (bupivacain+morphin) để giảm đau<br /> đạt VAS > 3 nhưng 100% BN nhóm E đạt VAS ≤ sau PT bụng trên có tỉ lệ nôn, buồn nôn là 7,9%.<br /> 3. Thời điểm T12, 100% BN nhóm M đạt VAS ≤ 3. Buồn nôn, nôn, không xuất hiện trong nghiên<br /> Thời gian đạt VAS ≤ 3 nhóm M dài hơn nhóm E. cứu của chúng tôi. Kết quả này giống kết quả<br /> trong nghiên cứu của các tác giả Nguyễn Trung<br /> Điểm đau VAS nhóm E luôn thấp hơn nhóm<br /> Kiên(8), Zhu Z(14).<br /> M khi nghỉ cũng như khi ho. Như vậy hiệu quả<br /> đau nhóm E tốt hơn nhóm M. Kết quả của chúng Trong nghiên cứu của chúng tôi không ghi<br /> tôi cũng giống với kết quả của các tác giả nhận trường hợp nào bị tê, yếu chân sau phẫu<br /> Werawatganon T(11), Ono K(9), Mercanoğlu E(7), thuật, tất cả BN đều cử động chân bình thường.<br /> Liu H(6), Zheng X(13), Zhu Z(14). Nghiên cứu của chúng tôi chỉ có 1 trường hợp<br /> ngứa ở nhóm M, dùng morphin trong TNMC ít<br /> Thời gian khởi phát tác dụng giảm đau gây ngứa.<br /> Nghiên cứu của chúng tôi, nhóm M được Tỉ lệ lạnh run trong cả hai nhóm nghiên cứu<br /> chuẩn độ morphin nhưng thời gian khởi phát cao nhưng chỉ cần ủ ấm, không phải dùng thuốc.<br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Gây Mê Hồi Sức 121<br /> Nghiên cứu Y học Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 2 * 2017<br /> <br /> Hạ huyết áp trong nghiên cứu của chúng ruột sớm hơn, ít tác dụng phụ hơn chuẩn độ<br /> tôi chỉ cần truyền tĩnh mạch 500ml NaCl 0,9% morphine tĩnh mạch.<br /> thì huyết áp trở về giá trị bình thường trước TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> phẫu thuật. 1. Cao Thị Anh Đào (2003), Nghiên cứu giảm đau sau mổ bụng<br /> An thần trên bằng gây tê ngoài màng cứng ngực liên tục với hỗn hợp<br /> bupivacain-morphin, Luận văn Thạc sĩ Y học. Đại học Y Hà<br /> Vào thời điểm T10, 100% BN trong nhóm E Nội.<br /> hoàn toàn tỉnh táo trong khi đó nhóm M chỉ có 2. Cata JP, Noguera EM, Parke E, et al. (2008), "Patient-controlled<br /> epidural analgesia (PCEA) for postoperative pain control after<br /> 43%. Và phải đến thời điểm T24 tất cả BN trong lumbar spine surgery", J Neurosurg Anesthesiol, 20 (4), pp. 256-<br /> nhóm M mới tỉnh hoàn toàn. Nghiên cứu của 260.<br /> 3. Flisberg P, Rudin A, Linner R, et al. (2003), "Pain relief and<br /> chúng tôi cũng giống với tác giả Cao Thị Anh<br /> safety after major surgery. A prospective Study of epidural<br /> Đào(1), khi nghiên cứu mức độ an thần của and intravenous analgesia in 2696 patients", Acta Anaesthesiol<br /> TNMC giảm đau sau phẫu thuật bụng trên. Như Scand, 47 (4), pp. 457-465.<br /> 4. Ganapathi S, Roberts G, Mogford S, et al. (2015), "Epidural<br /> vậy mức độ an thần liên quan đến lượng analgesia provides effective pain relief in patients undergoing<br /> morphin sử dụng giảm đau sau phẫu thuật. open liver surgery", Br J Pain, 9 (2), pp. 78-85.<br /> Nhóm M sử dụng nhiều morphin hơn nhóm E 5. Kehlet H (1997), "Multimodal approach to control<br /> postoperative pathophysiology and rehabilitation.", British<br /> sẽ đưa đến mức độ an thần theo ASA cao hơn journal of anaesthesia, 78 (5), pp. 606-617.<br /> 6. Liu H, Hu X, Duan X (2014), "Thoracic epidural analgesia<br /> Mức độ hài lòng của bệnh nhân về hiệu (TEA) vs. patient controlled analgesia (PCA) in laparoscopic<br /> quả giảm đau colectomy: a meta-analysis", Hepatogastroenterology, 61 (133),<br /> pp. 1213-1219.<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi tất cả BN 7. Mercanoglu E, Alanoglu Z, Ekmekci P (2013), "Comparison of<br /> đều hài lòng với phương pháp giảm đau của intravenous morphine, epidural morphine with/ without<br /> chúng tôi đạt 100% trong đó tỷ lệ BN rất hài lòng bupivacaine or ropivacaine in post-thoracotomy pain<br /> management with patient controlled analgesia technique",<br /> ở nhóm E cao hơn nhóm M. Đánh giá sự hài lòng Braz J Anesthesiol, 63 (2), pp. 213-219.<br /> của BN về một phương pháp giảm đau ngày 8. Nguyễn Trung Kiên (2014), Nghiên cứu hiệu quả giảm đau<br /> đường ngoài màng cứng ngực bằng hỗn hợp bupivacain-<br /> càng quan trọng vì nó là một yếu tố đánh giá<br /> fentanyl do bệnh nhân tự điều khiển sau mổ vùng bụng trên ở<br /> hiệu quả của một phương pháp giảm đau. Tuy người cao tuổi. Luận án tiến sĩ y học chuyên ngành gây mê hồi<br /> nhiên đánh giá sự hài lòng của BN về một sức.Viện nghiên cứu khoa học Y Dược Lâm sàng 108<br /> 9. Ono K, Kitoh T, Hayafuji M (2005), "The effects of<br /> phương pháp giảm đau sau mổ rất phức tạp phụ postoperative continuous epidural analgesia after<br /> thuộc nhiều yếu tố, nhưng lại rất chủ quan theo laparoscopy-assisted distal gastrectomy", Masui, 54 (7), pp.<br /> đánh giá của BN, chưa có những tiêu chuẩn cụ 772-775.<br /> 10. Trần Thanh Giang (2011), "Đánh giá hiệu quả phương pháp<br /> thể mang tính định lượng cũng như những công gây tê ngoài màng cứng phối hợp gây mê toàn diện trong<br /> cụ đánh giá có giá trị và đáng tin cậy. Hiện nay phẫu thuật cắt dạ dày", Luận án chuyên khoa II Gây mê hồi sức,<br /> Đại học Y dược TPHồ Chí Minh.<br /> chúng ta chỉ dựa trên tiêu chuẩn BN còn đau và<br /> 11. Werawatganon T, Charuluxananan S (2013), "WITHDRAWN:<br /> mức độ đau như thế nào do bệnh nhân tự đánh Patient controlled intravenous opioid analgesia versus<br /> giá nên mang tính chủ quan, độ tin cậy không continuous epidural analgesia for pain after intra-abdominal<br /> surgery", Cochrane Database Syst Rev, (3), pp. Cd004088.<br /> cao. Cần phải nghiên cứu thêm và có phương 12. Yanagimoto Y, Takiguchi S, Miyazaki Y (2016), "Comparison<br /> pháp đánh giá tin cậy và hiệu quả. of pain management after laparoscopic distal gastrectomy<br /> with and without epidural analgesia", Surg Today, 46 (2), pp.<br /> KẾT LUẬN 229-234.<br /> 13. Zheng X, Feng X, Cai X J (2016), "Effectiveness and safety of<br /> Qua nghiên cứu 84 trường hợp cắt dạ dày áp continuous wound infiltration for postoperative pain<br /> dụng giảm đau đa mô thức sau mổ chúng tôi management after open gastrectomy", World J Gastroenterol, 22<br /> (5), pp. 1902-1910.<br /> nhận thấy, tê ngoài màng cứng đoạn ngực với<br /> 14. Zhu Z, Wang C, Xu C, et al. (2013), "Influence of patient-<br /> bupivacain 0,125% +2 mg morphin có chất lượng controlled epidural analgesia versus patient-controlled<br /> giảm đau tốt hơn, thời gian phục hồi nhu động intravenous analgesia on postoperative pain control and<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 122 Chuyên Đề Gây Mê Hồi Sức<br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Phụ bản Tập 21 * Số 3 * 2017 Nghiên cứu Y học<br /> <br /> recovery after gastrectomy for gastric cancer: a prospective<br /> randomized trial", Gastric Cancer, 16 (2), pp. 193-200. Ngày nhận bài báo: 15/02/2017<br /> 15. Zingg U, Miskovic D, Hamel CT (2009), "Influence of thoracic<br /> epidural analgesia on postoperative pain relief and ileus after Ngày phản biện đánh giá bài báo: 28/02/2017<br /> laparoscopic colorectal resection : Benefit with epidural<br /> Ngày bài báo được đăng: 05/04/2017<br /> analgesia", Surg Endosc, 23 (2), pp. 276-282.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Chuyên Đề Gây Mê Hồi Sức 123<br />