ề ả ườ ừ ệ ắ Đ bài: Hình nh con ng ễ i Tây Nguyên qua truy n ng n R ng Xà nu Nguy n
Trung Thành
Bài làm
ấ ướ ề ẩ ứ ừ ứ ọ Nói v các tác ph m: Đ t n c đ ng lên và R ng xà nu, có nhà nghiên c u văn h c đã
ữ ử ể ậ ậ ằ ị ả ả nh n đ nh r ng: Có th coi đây là nh ng b n anh hùng ca mang đ m tính s thi và c m
ấ ủ ề ế ề ạ ộ ộ ộ ứ h ng lãng m n v cu c chi n đ u c a nhân dân Tây Nguyên , nói r ng ra là v hai cu c
ệ ủ ế ộ ả ễ chi n tranh nhân dân kì di u c a dân t c ta. Tác gi ọ Nguy n Trung Thành (Nguyên Ng c)
ậ ự ọ ượ ắ ộ ậ ữ ể ậ ắ th t s đã kh c h a đ c nh ng nhân v t anh hùng g n bó thành m t t p th anh hùng
ấ ấ ủ ừ ậ ờ ạ ừ v a mang d u n c a th i đ i, v a đ m đà dáng nét Tây Nguyên.
ẻ ẹ ủ ượ ậ ổ ậ ố ả Ta hãy phân tích v đ p c a hình t ng các nhân v t n i b t lên trong b i c nh hùng vĩ
ụ ế ừ ủ c a R ng xà nu: Tnú, c M t, Dít và bé Heng.
ủ ệ ậ ậ ượ ả ữ ắ ọ Nhân v t trung tâm c a truy n là nhân v t Tnú đ c tác gi ằ kh c h a b ng nh ng nét
ấ ử ướ ấ ắ ừ ế ạ ớ tính cách anh hùng, giàu ch t s thi. Tr c h t Tnú r t g n bó v i cách m ng. T nh ỏ
ấ ắ ị ặ ừ ấ ộ ắ Tnú đã t ng nuôi gi u cán b và hoàn thành xu t s c công tác giao liên. Khi b gi c b t,
ấ ủ ị ự ữ ặ ả ượ ụ Tnú dũng c m ch u đ ng nh ng đòn tra t n c a gi c. Sau khi v ụ ế t ng c, anh cùng c M t
ế ụ ự ế ấ ạ ố ạ ẻ ti p t c lãnh đ o dân làng Xô Man mài giáo mài r a chi n đ u ch ng l i k thù.
ế ươ ế ấ ả ở ề ớ Tnú tha thi t th ng yêu b n làng. Sau ba năm chi n đ u tr ừ v làng, anh nh rõ t ng
ườ ổ ổ ừ ế ố ộ ừ hàng cây, t ng con đ ng, t ng dòng su i, b i h i xúc đ ng khi nghe ti ng chày chuyên
ữ ộ ườ ữ ủ ư ẹ ủ ầ c n, r n rã c a nh ng ng ủ i đàn bà và nh ng cô gái Strá, c a m anh ngày xa x a, c a
ừ ọ ấ ồ ế ươ ợ ủ Mai, c a Dít, t ngày l t lòng anh đã nghe ti ng chày y r i. Anh yêu th ng v con tha
ế ế ả ắ ậ ứ ẻ ế ẹ ợ ỗ thi t. Ch ng ki n c nh k thù man r dùng cây s t đ p ch t m con Mai, n i đau th ươ ng
ộ ỉ ộ ế ữ ộ ặ ớ ủ c a Tnú dâng lên t t đ nh. Anh lao vào lũ gi c v i m t ti ng thét d d i và anh dang hai
ắ ủ ặ ấ ư ẹ ươ cánh tay trông nh hai cánh lim ch c c a anh ôm ch t l y m con Mai. Càng đau th ng,
ị ế ặ ợ ế ậ ắ Tnú càng căm thù gi c. V con b gi ụ ử t, lòng căm h n bi n đôi m t Tnú thành hai c c l a
ị ặ ắ ườ ầ ộ ế ị ố ớ l n. Khi b gi c b t, m i đ u ngón tay Tnú b đ t cháy, anh không kêu lên m t ti ng nào
ồ ắ (…). Răng anh đã c n nát môi anh r i.
ươ ỉ ộ ế ộ ế ế ộ Yêu th ng, căm thù bi n thành hành đ ng. Tnú thét lên m t ti ng. Ch m t ti ng thôi.
ữ ộ ơ ư ủ ế ề ế ế ỗ ộ ơ Nh ng ti ng thét c a anh b ng vang d i thành nhi u ti ng thét d d i h n. Th là c n
ả ừ ả ổ ố ậ giông bão n i lên. C làng Xô Man vùng d y su t đêm nghe c r ng Xô Man ào ào rung
ắ ừ ử ủ ế ỗ ồ ộ đ ng và l a cháy kh p r ng… N i đau xé lòng c a Tnú đã khi n cho anh và đ ng bào anh
ệ ả ộ ể ự ượ ặ ộ ứ ứ d t khoát đ ng lên tiêu di t c m t ti u đ i gi c hung ác. Riêng Tnú đi “l c l ng” đ ể
ế ệ ọ ẻ ể ả ệ ả ả ươ quy t tiêu di t m i k thù tàn ác đ b o v b n làng, gi i phóng quê h ng. Chính trong
ự ế ậ ươ ế ấ ể ậ ế ề ẻ ắ th c t chi n đ u mà nhân v t v ứ n lên nh n th c đó hi u bi t sâu s c v k thù và
ủ ộ nâng lòng căm thù cá nhân lên thành căm thù chung c a dân t c.
ậ ụ ế ủ ử ể ề ậ ố ị ế Nhân v t tiêu bi u cho truy n th ng c a làng Xô Man là nhân v t c M t. L ch s chi n
ờ ể ủ ụ ế ế ệ ụ ầ ố ấ ủ đ u c a làng, qua l ữ i k c a c M t, thâm sâu vào tim óc các th h . C là c u n i gi a
ệ ạ ứ ụ ế ố ớ ử ố ủ ấ ạ quá kh và hi n t i, là pho s s ng c a làng. T m lòng c M t đ i v i cách m ng tr ướ c
ư ộ ừ ụ ả ả ộ ướ sau nh m t. C đã t ng nói: “Cán b là Đ ng, Đ ng còn, núi n c này còn”. Trong
ữ ố ụ ế ừ ế nh ng năm đen t i c M t cùng dân làng Xô Man, t ẻ thanh niên, ông già bà già, đ n lũ tr ,
ộ ị ặ ư ề ắ ộ ộ ế đi nuôi và gác cho cán b và năm năm ch a h có m t cán b b gi c b t hay gi t trong
ừ r ng làng này.
ạ ự ể ụ ế ụ ồ ế C M t còn là linh h n làng Xô Man. Chính c đã tìm ra chân lý dùng b o l c đ chi n
ả ầ ụ ạ ầ ồ ấ đ u: “Chúng nó đã c m súng, mình ph i c m giáo” .Chính c đã lãnh đ o dân làng đ ng
ụ ắ ế ả ở ượ ư ộ ự ớ kh i. Hình nh ông c m t sáng và x ch ng ấ c, ng c căng nh m t cây xà nu l n, c t
ư ộ ế ệ ệ ọ ệ ẻ ti ng nói vang vang nh m t m nh l nh thôi thúc h vùng lên tiêu di ậ ự t k thù… th t r c
ắ ầ ồ ấ ả ố ử ư ử ế ộ ỡ r nh trong m t trang s thi anh hùng: “Th là b t đ u r i. Đ t l a lên! T t c ng ườ i
ườ ẻ ườ ườ ố ườ ả ấ già, ng i tr , ng i đàn ông, ng i đàn bà, m i ng ộ ộ i ph i tìm l y m t cây giáo, m t
ự ụ ộ ộ cây mác, m t cây d , m t cây r a.
ố ử ừ ấ Ai không có thì vót chông, năm trăm cây chông! Đ t l a lên”. T ngày y làng Xô Man tr ở
ỏ ủ ụ ế ế ầ ấ ộ thành thành làng chi n đ u. Đó là ph n đóng góp không nh c a c M t vào công cu c
ả ươ gi i phóng quê h ả ng b n làng.
ữ ể ậ ờ ố ưở ừ Nhân v t tiêu bi u cho nh ng cô gái Tây Nguyên th i ch ng Mĩ, tr ng thành t ữ nh ng
ươ ở ủ ậ ờ đau th ậ ng và qu t kh i c a dân làng là nhân v t Dít. Trong th i gian dân làng Xô Man
ồ ị ừ ế ẫ ẩ ấ ị ị ụ ế chu n b chi n đ u, r i b đ ch bao vây, c M t và Tnú d n đánh thanh niên vào r ng. Ch ỉ
ỏ ẹ ứ ẫ ướ ạ có con Đít nh , lanh l , c s m t ố ạ i l i bò theo máng n ụ ế ừ c đem g o ra r ng cho c M t,
ị ặ ắ ắ ọ ỉ ượ ạ ị Tnú và thanh niên. Khi b gi c b t, Dít b chúng b t d a, đ n ch s t qua tai xém tóc, cày
ứ ỗ ứ ữ ặ ạ ẫ ỏ ọ ổ ấ đ t quanh hai chân nh … thì Dít v n đ ng l ng gi a b n lính, c m i viên đ n n , cái
ẻ ủ ả ạ ư ắ ẫ ậ ộ ọ thân hình m nh, d c a nó l ặ i qu t lên m t cái nh ng đôi m t nó thì v n nhìn b n gi c
ị ặ ế ả ọ ườ ả ụ bình th n… Ngày Mai b gi c đánh ch t và Tnú ra đi, trong khi m i ng ề i, c c già, đ u
ẫ ầ ế ủ ả ắ ả khóc vì cái ch t c a Mai thì Dít v n l m lì, không nói gì c , m t ráo ho nh.
ả ươ ộ ừ ư ề Dít cũng giàu tình c m th ng yêu, khi Tnú v thăm làng, Dít đã là bí th chi b v a là
ư ắ ẫ ả ộ ở ố ị ặ chính tr viên xã đ i. Nh ngày nào, đôi m t Dít v n m to, bình th n, trong su t khi g p
ự ệ ệ ể ẫ ấ ỉ ạ l ấ i Tnú. Dù trong lòng r t vui: Dít v n nghiêm ch nh th c hi n trách nhi m ki m tra gi y
ồ ừ ỗ ọ ể ồ ọ ủ ề v phép c a anh. R i t ư ch g i Tnú là đ ng chí, Dít chuy n sang g i anh là anh, x ng
ậ ự ư ườ ỏ ủ ư ỏ em th t t nhiên, nh ng i em gái nh c a Mai và Tnú ngày x a và t bày tình thân
ế ứ ề ệ ắ ộ ọ thi t: “Sao anh v có m t đêm thôi… B n em mi ng đ a nào cũng nh c anh mãi”.
ế ệ ẻ ổ ấ ủ ể ậ ố Cu i cùng tiêu bi u cho th h tr tu i nh t c a dân làng Xô Man là nhân v t bé Heng.
ự ượ ớ ứ ụ ư ế ủ Ngày Tnú ra đi l c l ng, bé Heng m i đ ng ngang b ng anh, ch a bi t mang c i, ch ỉ
ỏ ớ ườ ớ ề ẫ ớ m i đeo cái xàlét nh xíu theo ng i l n ra r y. Ngày Tnú v phép, bé Heng l n lên, cũng
ữ ườ ặ ớ ị ư ít nói nh nh ng ng ẻ ộ i dân làng Xô Man này, v i cách ăn m c và trang b ra v m t
ườ ủ ả ế ộ ờ ở ng i lính, m t chi n sĩ du kích c a b n làng. Làng Xô Man gi ế đây tr thành làng chi n
ườ ị ầ ả ố ố ấ đ u và con đ ằ ng vào làng ph i qua hai cái d c ch ng ch t h m chông, h chông ngăn
ự ữ ự ệ ặ ầ ỏ ị ch n đ ch. Bé Heng đã góp ph n không nh vào vi c xây d ng nh ng công s này, nên t ỏ
ự ưở ệ ấ ộ ử ỉ ủ ậ ỏ ra r t hãnh di n. S tr ư ể ệ ng thành c a nhân v t còn th hi n trong m t c ch nh nh ng
ạ ờ ố ự ế ộ ề ứ ư ệ ộ toát lên ý th c trách nhi m và s ti n b v ’ sinh ho t đ i s ng: Khi đ a Tnú ngang m t
ử ư ừ ả ố ỏ ố ướ ạ ố con su i nh bé Heng b o Tnú r a chân, nh ng đ ng u ng n c l nh. U ng n ướ ạ c l nh
ề ị v ch Dít phê bình đó.
ụ ế ứ ụ ữ ừ ế ạ ạ ả ớ N u c M t x ng đáng v i hình nh cây xà nu đ i th gi a r ng xà nu b t ngàn xanh
ẫ ượ ớ ớ ư ờ ọ th m thì bé Heng t ọ ng tr ng cho cây xà nu m i l n ng n xanh r n, hình nh n mũi tên lao
ờ ẽ ư ể ế ẳ ầ ườ ượ th ng lên b u tr i s phát tri n đ n đâu, ch a ai l ng đ c.
ệ ả ậ ủ ữ ễ ộ ậ Ngh thu t miêu t ượ nhân v t c a Nguy n Trung Thành mang nh ng nét đ c đáo đ m
ế ừ ị ượ ư ườ khí v Tây Nguyên anh hùng. N u r ng xà nu t ng tr ng cho con ng i Tây Nguyên kiên
ườ ậ ụ ế ữ ả ớ c ạ ng, thi các nhân v t c M t, Tnú, Dít, bé Heng là hình nh nh ng l p cây xà nu đ i
ế ệ ố ế ủ ệ ượ ữ ắ ằ ọ di n cho th h n i ti p nhau c a dân làng Xô Man, đ c kh c h a b ng nh ng nét tính
ụ ể ừ ể ộ ế ấ ướ ế cách c th và sinh đ ng. Qua r ng xà nu ta hi u bi t và m n yêu thêm đ t n c và con
ườ ự ế ệ ấ ọ ng ỏ i Tây Nguyên. H đã đóng góp không nh vào s nghi p chi n đ u chung đ gi ể ả i
phóng dân t c.ộ
