Đ bài: Hình nh con ng i Tây Nguyên qua truy n ng n R ng Xà nu Nguy nề ả ườ ệ ắ ừ ễ
Trung Thành
Bài làm
Nói v các tác ph m: Đt n c đng lên và R ng xà nu, có nhà nghiên c u văn h c đãề ẩ ấ ướ ứ ừ ứ ọ
nh n đnh r ng: Có th coi đây là nh ng b n anh hùng ca mang đm tính s thi và c mậ ị ằ ể ữ ả ậ ử ả
h ng lãng m n v cu c chi n đu c a nhân dân Tây Nguyên , nói r ng ra là v hai cu cứ ạ ề ộ ế ấ ủ ộ ề ộ
chi n tranh nhân dân kì di u c a dân t c ta. Tác gi Nguy n Trung Thành (Nguyên Ng c)ế ệ ủ ộ ả ễ ọ
th t s đã kh c h a đc nh ng nhân v t anh hùng g n bó thành m t t p th anh hùngậ ự ắ ọ ượ ữ ậ ắ ộ ậ ể
v a mang d u n c a th i đi, v a đm đà dáng nét Tây Nguyên.ừ ấ ấ ủ ờ ạ ừ ậ
Ta hãy phân tích v đp c a hình t ng các nhân v t n i b t lên trong b i c nh hùng vĩẻ ẹ ủ ượ ậ ổ ậ ố ả
c a R ng xà nu: Tnú, c M t, Dít và bé Heng.ủ ừ ụ ế
Nhân v t trung tâm c a truy n là nhân v t Tnú đc tác gi kh c h a b ng nh ng nétậ ủ ệ ậ ượ ả ắ ọ ằ ữ
tính cách anh hùng, giàu ch t s thi. Tr c h t Tnú r t g n bó v i cách m ng. T nhấ ử ướ ế ấ ắ ớ ạ ừ ỏ
Tnú đã t ng nuôi gi u cán b và hoàn thành xu t s c công tác giao liên. Khi b gi c b t,ừ ấ ộ ấ ắ ị ặ ắ
Tnú dũng c m ch u đng nh ng đòn tra t n c a gi c. Sau khi v t ng c, anh cùng c M tả ị ự ữ ấ ủ ặ ượ ụ ụ ế
ti p t c lãnh đo dân làng Xô Man mài giáo mài r a chi n đu ch ng l i k thù.ế ụ ạ ự ế ấ ố ạ ẻ
Tnú tha thi t th ng yêu b n làng. Sau ba năm chi n đu tr v làng, anh nh rõ t ngế ươ ả ế ấ ở ề ớ ừ
hàng cây, t ng con đng, t ng dòng su i, b i h i xúc đng khi nghe ti ng chày chuyênừ ườ ừ ố ổ ổ ộ ế
c n, r n rã c a nh ng ng i đàn bà và nh ng cô gái Strá, c a m anh ngày xa x a, c aầ ộ ủ ữ ườ ữ ủ ẹ ư ủ
Mai, c a Dít, t ngày l t lòng anh đã nghe ti ng chày y r i. Anh yêu th ng v con thaủ ừ ọ ế ấ ồ ươ ợ
thi t. Ch ng ki n c nh k thù man r dùng cây s t đp ch t m con Mai, n i đau th ngế ứ ế ả ẻ ợ ắ ậ ế ẹ ỗ ươ
c a Tnú dâng lên t t đnh. Anh lao vào lũ gi c v i m t ti ng thét d d i và anh dang haiủ ộ ỉ ặ ớ ộ ế ữ ộ
cánh tay trông nh hai cánh lim ch c c a anh ôm ch t l y m con Mai. Càng đau th ng,ư ắ ủ ặ ấ ẹ ươ
Tnú càng căm thù gi c. V con b gi t, lòng căm h n bi n đôi m t Tnú thành hai c c l aặ ợ ị ế ậ ế ắ ụ ử
l n. Khi b gi c b t, m i đu ngón tay Tnú b đt cháy, anh không kêu lên m t ti ng nàoớ ị ặ ắ ườ ầ ị ố ộ ế
(…). Răng anh đã c n nát môi anh r i.ắ ồ
Yêu th ng, căm thù bi n thành hành đng. Tnú thét lên m t ti ng. Ch m t ti ng thôi.ươ ế ộ ộ ế ỉ ộ ế
Nh ng ti ng thét c a anh b ng vang d i thành nhi u ti ng thét d d i h n. Th là c nư ế ủ ỗ ộ ề ế ữ ộ ơ ế ơ
giông bão n i lên. C làng Xô Man vùng d y su t đêm nghe c r ng Xô Man ào ào rungổ ả ậ ố ả ừ
đng và l a cháy kh p r ng… N i đau xé lòng c a Tnú đã khi n cho anh và đng bào anhộ ử ắ ừ ỗ ủ ế ồ
d t khoát đng lên tiêu di t c m t ti u đi gi c hung ác. Riêng Tnú đi “l c l ng” đứ ứ ệ ả ộ ể ộ ặ ự ượ ể
quy t tiêu di t m i k thù tàn ác đ b o v b n làng, gi i phóng quê h ng. Chính trongế ệ ọ ẻ ể ả ệ ả ả ươ
th c t chi n đu mà nhân v t v n lên nh n th c đó hi u bi t sâu s c v k thù vàự ế ế ấ ậ ươ ậ ứ ể ế ắ ề ẻ
nâng lòng căm thù cá nhân lên thành căm thù chung c a dân t c.ủ ộ
Nhân v t tiêu bi u cho truy n th ng c a làng Xô Man là nhân v t c M t. L ch s chi nậ ể ề ố ủ ậ ụ ế ị ử ế
đu c a làng, qua l i k c a c M t, thâm sâu vào tim óc các th h . C là c u n i gi aấ ủ ờ ể ủ ụ ế ế ệ ụ ầ ố ữ
quá kh và hi n t i, là pho s s ng c a làng. T m lòng c M t đi v i cách m ng tr cứ ệ ạ ử ố ủ ấ ụ ế ố ớ ạ ướ
sau nh m t. C đã t ng nói: “Cán b là Đng, Đng còn, núi n c này còn”. Trongư ộ ụ ừ ộ ả ả ướ
nh ng năm đen t i c M t cùng dân làng Xô Man, t thanh niên, ông già bà già, đn lũ tr ,ữ ố ụ ế ừ ế ẻ
đi nuôi và gác cho cán b và năm năm ch a h có m t cán b b gi c b t hay gi t trongộ ư ề ộ ộ ị ặ ắ ế
r ng làng này.ừ
C M t còn là linh h n làng Xô Man. Chính c đã tìm ra chân lý dùng b o l c đ chi nụ ế ồ ụ ạ ự ể ế
đu: “Chúng nó đã c m súng, mình ph i c m giáo” .Chính c đã lãnh đo dân làng đngấ ầ ả ầ ụ ạ ồ
kh i. Hình nh ông c m t sáng và x ch ng c, ng c căng nh m t cây xà nu l n, c tở ả ụ ắ ế ượ ự ư ộ ớ ấ
ti ng nói vang vang nh m t m nh l nh thôi thúc h vùng lên tiêu di t k thù… th t r cế ư ộ ệ ệ ọ ệ ẻ ậ ự
r nh trong m t trang s thi anh hùng: “Th là b t đu r i. Đt l a lên! T t c ng iỡ ư ộ ử ế ắ ầ ồ ố ử ấ ả ườ
già, ng i tr , ng i đàn ông, ng i đàn bà, m i ng i ph i tìm l y m t cây giáo, m tườ ẻ ườ ườ ố ườ ả ấ ộ ộ
cây mác, m t cây d , m t cây r a.ộ ụ ộ ự
Ai không có thì vót chông, năm trăm cây chông! Đt l a lên”. T ngày y làng Xô Man trố ử ừ ấ ở
thành thành làng chi n đu. Đó là ph n đóng góp không nh c a c M t vào công cu cế ấ ầ ỏ ủ ụ ế ộ
gi i phóng quê h ng b n làng.ả ươ ả
Nhân v t tiêu bi u cho nh ng cô gái Tây Nguyên th i ch ng Mĩ, tr ng thành t nh ngậ ể ữ ờ ố ưở ừ ữ
đau th ng và qu t kh i c a dân làng là nhân v t Dít. Trong th i gian dân làng Xô Manươ ậ ở ủ ậ ờ
chu n b chi n đu, r i b đch bao vây, c M t và Tnú d n đánh thanh niên vào r ng. Chẩ ị ế ấ ồ ị ị ụ ế ẫ ừ ỉ
có con Đít nh , lanh l , c s m t i l i bò theo máng n c đem g o ra r ng cho c M t,ỏ ẹ ứ ẫ ố ạ ướ ạ ừ ụ ế
Tnú và thanh niên. Khi b gi c b t, Dít b chúng b t d a, đn ch s t qua tai xém tóc, càyị ặ ắ ị ắ ọ ạ ỉ ượ
đt quanh hai chân nh … thì Dít v n đng l ng gi a b n lính, c m i viên đn n , cáiấ ỏ ẫ ứ ặ ữ ọ ứ ỗ ạ ổ
thân hình m nh, d c a nó l i qu t lên m t cái nh ng đôi m t nó thì v n nhìn b n gi cả ẻ ủ ạ ậ ộ ư ắ ẫ ọ ặ
bình th n… Ngày Mai b gi c đánh ch t và Tnú ra đi, trong khi m i ng i, c c già, đuả ị ặ ế ọ ườ ả ụ ề
khóc vì cái ch t c a Mai thì Dít v n l m lì, không nói gì c , m t ráo ho nh.ế ủ ẫ ầ ả ắ ả
Dít cũng giàu tình c m th ng yêu, khi Tnú v thăm làng, Dít đã là bí th chi b v a làả ươ ề ư ộ ừ
chính tr viên xã đi. Nh ngày nào, đôi m t Dít v n m to, bình th n, trong su t khi g pị ộ ư ắ ẫ ở ả ố ặ
l i Tnú. Dù trong lòng r t vui: Dít v n nghiêm ch nh th c hi n trách nhi m ki m tra gi yạ ấ ẫ ỉ ự ệ ệ ể ấ
v phép c a anh. R i t ch g i Tnú là đng chí, Dít chuy n sang g i anh là anh, x ngề ủ ồ ừ ỗ ọ ồ ể ọ ư
em th t t nhiên, nh ng i em gái nh c a Mai và Tnú ngày x a và t bày tình thânậ ự ư ườ ỏ ủ ư ỏ
thi t: “Sao anh v có m t đêm thôi… B n em mi ng đa nào cũng nh c anh mãi”.ế ề ộ ọ ệ ứ ắ
Cu i cùng tiêu bi u cho th h tr tu i nh t c a dân làng Xô Man là nhân v t bé Heng.ố ể ế ệ ẻ ổ ấ ủ ậ
Ngày Tnú ra đi l c l ng, bé Heng m i đng ngang b ng anh, ch a bi t mang c i, chự ượ ớ ứ ụ ư ế ủ ỉ
m i đeo cái xà-lét nh xíu theo ng i l n ra r y. Ngày Tnú v phép, bé Heng l n lên, cũngớ ỏ ườ ớ ẫ ề ớ
ít nói nh nh ng ng i dân làng Xô Man này, v i cách ăn m c và trang b ra v m tư ữ ườ ớ ặ ị ẻ ộ
ng i lính, m t chi n sĩ du kích c a b n làng. Làng Xô Man gi đây tr thành làng chi nườ ộ ế ủ ả ờ ở ế
đu và con đng vào làng ph i qua hai cái d c ch ng ch t h m chông, h chông ngănấ ườ ả ố ằ ị ầ ố
ch n đch. Bé Heng đã góp ph n không nh vào vi c xây d ng nh ng công s này, nên tặ ị ầ ỏ ệ ự ữ ự ỏ
ra r t hãnh di n. S tr ng thành c a nhân v t còn th hi n trong m t c ch nh nh ngấ ệ ự ưở ủ ậ ể ệ ộ ử ỉ ỏ ư
toát lên ý th c trách nhi m và s ti n b v ’ sinh ho t đi s ng: Khi đa Tnú ngang m tứ ệ ự ế ộ ề ạ ờ ố ư ộ
con su i nh bé Heng b o Tnú r a chân, nh ng đng u ng n c l nh. U ng n c l nhố ỏ ả ử ư ừ ố ướ ạ ố ướ ạ
v ch Dít phê bình đó.ề ị
N u c M t x ng đáng v i hình nh cây xà nu đi th gi a r ng xà nu b t ngàn xanhế ụ ế ứ ớ ả ạ ụ ữ ừ ạ
th m thì bé Heng t ng tr ng cho cây xà nu m i l n ng n xanh r n, hình nh n mũi tên laoẫ ượ ư ớ ớ ọ ờ ọ
th ng lên b u tr i s phát tri n đn đâu, ch a ai l ng đc.ẳ ầ ờ ẽ ể ế ư ườ ượ
Ngh thu t miêu t nhân v t c a Nguy n Trung Thành mang nh ng nét đc đáo đmệ ậ ả ậ ủ ễ ữ ộ ượ
khí v Tây Nguyên anh hùng. N u r ng xà nu t ng tr ng cho con ng i Tây Nguyên kiênị ế ừ ượ ư ườ
c ng, thi các nhân v t c M t, Tnú, Dít, bé Heng là hình nh nh ng l p cây xà nu điườ ậ ụ ế ả ữ ớ ạ
di n cho th h n i ti p nhau c a dân làng Xô Man, đc kh c h a b ng nh ng nét tínhệ ế ệ ố ế ủ ượ ắ ọ ằ ữ
cách c th và sinh đng. Qua r ng xà nu ta hi u bi t và m n yêu thêm đt n c và conụ ể ộ ừ ể ế ế ấ ướ
ng i Tây Nguyên. H đã đóng góp không nh vào s nghi p chi n đu chung đ gi iườ ọ ỏ ự ệ ế ấ ể ả
phóng dân t c.ộ
