Lập trình mạng trong NET FRAMEWORK - Chương 4

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:24

Thêm vào BST

Báo xấu

101
lượt xem 16
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo giáo trình Lập trình mạng trong NET FRAMEWORK - Chương 3 Xây dựng ứng dụng nhiều lớp dành cho sinh viên khoa công nghệ thông tin

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Lập trình mạng trong NET FRAMEWORK - Chương 4

CHƯƠNG 4: XÂY D NG NG D NG NHI U L P 4.1. Mô hình 2 l p (two tier), 3 l p (three tier) và n l p. Trư c ñây, ñ i v i các ph n m m có s d ng liên quan ñ n d li u, thư ng khi làm ngư i l p trình thư ng tích h p vi c giao ti p v i ngư i s d ng , x lý r i ghi xu ng d li u trên cùng m t form (ñây là mô hình m t l p). Nhưng trong ki n trúc 3 l p (mô hình 3 l p), ph i có vi c phân bi t r ch ròi gi a các l p này. Mô hình 3 l p có th ñư c mô t như sau: - L p th nh t : L p giao di n (giao ti p v i ngư i s d ng) : ch thu n x lý vi c giao ti p v i ngư i s d ng, nh p xu t, … mà không th c hi n vi c tính toán, ki m tra, x lý, hay các thao tác liên quan ñ n cơ s d li u. - L p th hai : L p x lý : L p này chuyên th c hi n các x lý , ki m tra các ràng bu c, các qui t c ng x c a ph n m m , các ch c năng c t y u, … Vi c th c hi n này ñ c l p v i cách thi t k cũng như cài ñ t giao di n. Thông tin cho l p này th c hi n các x lý c a mình ñư c l y t l p giao di n. - L p th ba : L p d li u : L p này chuyên th c hi n các công vi c liên quan ñ n d li u. D li u có th l y t cơ s d li u (Access, SQL Server …) ho c t p tin (text, binary, XML …). ð i v i cơ s d li u, l p này th c hi n k t n i tr c ti p v i cơ s d li u và th c hi n t t c các thao tác liên quan ñ n cơ s d li u mà ph n m m c n thi t. ð i v i t p tin, l p này th c hi n vi c ñ c, ghi t p tin theo yêu c u c a ph n m m. Vi c th c hi n này do l p x lý g i. 94
Rõ ràng, v i mô hình này, các công vi c c a t ng l p là ñ c l p v i nhau. Vi c thay ñ i m t l p không làm thay ñ i các l p còn l i, thu n ti n hơn cho quá trình phát tri n và b o trì ph n m m. M t s lưu ý: Phân bi t vai trò Business Layer và khái ni m “x lý” M i Layer v n có x lý riêng, ñ c trưng c a Layer ñó ðôi khi vi c quy t ñ nh 1 x lý n m layer nào ch mang tính ch t tương ñ i Chúng ta cũng c n phân bi t khái ni m 3 tier và 3 layer: 3 tier là mô hình 3 l p v t lý còn 3 layer là mô hình logic. GUI Browser Presentation Local Web Physical view Logical view Web Application Web Business logic Business tier Data Access Data tier Data Ví d minh h a: Xây d ng chương trình tính t ng 2 phân s theo ki n trúc 3 l p. Theo ñó d li u c a phân s ñư c ñ c lên t t p tin XML, k t qu sau khi ñư c tính s ñư c ghi xu ng t p tin XML. Cách làm thông thư ng là m i vi c ñ u ñư c ñ y vào trong 1 form và x lý tr c ti p trong form ñó. Tuy nhiên, khi có s thay ñ i x y ra v giao di n, x lý, hay d li u thì vi c ch nh s a khá khó khăn. Do v y, vi c xây d ng theo ki n trúc 3 l p s kh c ph c như c ñi m này. Ki n trúc c a chương trình như sau: 95
Xây d ng l p th hi n phân s (TH_PHANSO) S d ng User Control ñ cài ñ t cho TH_PHANSO. Thêm User Control vào project b ng cách ch n Project > Add User Control. ð t tên User Control ñó. Ta có TH_PHANSO.cs 96
Do th hi n t s và th hi n m u s ñ u là TextBox do ñó trong l p TH_PHANSO c n thi t l p các properties là tuso và mauso có ki u int. public int tuso{ set{ this.txtTuSo.Text = value.ToString(); } get{ return int.Parse(this.txtTuSo.Text); } } public int mauso { set { this.txtMauSo.Text = value.ToString(); } get { return int.Parse(this.txtMauSo.Text); } } L p lưu tr phân s (LT_PHANSO) T p tin XML lưu tr có ñ nh d ng như sau: 5 3 ð th c hi n vi c ñ c và ghi d li u XML ta s d ng DOM. Khai báo tuso và mauso ñ th c hi n vi c lưu tr public int tuso; public int mauso; Th c hi n cài ñ t hàm kh i t o m c ñ nh v i tham s truy n vào là ñư ng d n file XML public LT_PHANSO(string strFilename) { // // TODO: Add constructor logic here // XmlDocument doc = LT_XML.DocTaiLieu(strFilename); if(doc == null) { tuso = 0; 97
mauso = 0; return; } XmlElement ele = doc.DocumentElement; tuso = int.Parse(ele.SelectSingleNode("Tu_so").InnerText); mauso = int.Parse(ele.SelectSingleNode("Mau_so").InnerText); } Th c hi n cài ñ t hàm ghi phân s v i tham s truy n vào là ñư ng d n file XML public void GhiPhanSo(string strFilename) { XmlDocument doc = new XmlDocument(); XmlElement root = doc.CreateElement("PHANSO"); doc.AppendChild(root); XmlElement ele_Tuso = root.OwnerDocument.CreateElement("Tu_so"); ele_Tuso.InnerText = this.tuso.ToString(); root.AppendChild(ele_Tuso); XmlElement ele_Mauso = root.OwnerDocument.CreateElement("Mau_so"); ele_Mauso.InnerText = this.mauso.ToString(); root.AppendChild(ele_Mauso); LT_XML.GhiTaiLieu(strFilename,doc); } L p lưu tr XML (LT_XML) Vi c load và save XmlDocument ñư c tách ra thành m t l p riêng là l p LT_XML public static XmlDocument DocTaiLieu(string strFilename) { XmlDocument kq = new XmlDocument(); try { kq.Load(strFilename); } catch{ return null; } return kq; } public static void GhiTaiLieu(string strFilename, XmlDocument doc) { try{ doc.Save(strFilename); } catch{ } } L p x lý phân s (XL_PHANSO) 98
L p này s th c hi n cài ñ t các hàm liên quan ñ n x lý và tính toán trên phân s như ñ nh nghĩa phép c ng 2 phân s , rút g n phân s hay c p nh t giá tr t ñ i tư ng th hi n. Khai báo 2 ñ i tư ng l n lư t thu c v l p LT_PHANSO và TH_PHANSO ñ giúp t o liên k t v i t ng x lý v i 2 t ng còn l i là t ng d li u và t ng giao di n. private LT_PHANSO lt_ps = null; private TH_PHANSO th_ps = null; Cài ñ t hàm kh i t o m c ñ nh ñ t o liên k t v i ñ i tư ng th hi n và ñ i tư ng x lý public XL_PHANSO(LT_PHANSO lt_ps, TH_PHANSO th_ps) { this.lt_ps = lt_ps; this.th_ps = th_ps; this.th_ps.tuso = this.lt_ps.tuso; this.th_ps.mauso = this.lt_ps.mauso; } Cài ñ t phương th c ghi public void Ghi(string strFilename) { this.lt_ps.tuso = this.th_ps.tuso; this.lt_ps.mauso = this.th_ps.mauso; this.lt_ps.GhiPhanSo(strFilename); } Cài ñ t toán t + public static XL_PHANSO operator +(XL_PHANSO ps1,XL_PHANSO ps2) { XL_PHANSO kq = new XL_PHANSO(new LT_PHANSO(), new TH_PHANSO()); kq.th_ps.tuso = ps1.th_ps.tuso * ps2.th_ps.mauso + ps2.th_ps.tuso * ps1.th_ps.mauso; kq.th_ps.mauso = ps1.th_ps.mauso * ps2.th_ps.mauso; return kq; } Cài ñ t hàm c p nh t t ñ i tư ng x lý phân s khác public void CapNhat(XL_PHANSO ps) { this.th_ps.tuso = ps.th_ps.tuso; this.th_ps.mauso = ps.th_ps.mauso; } Cài ñ t hàm rút g n phân s public void RutGon() { int tuso = this.th_ps.tuso; int mauso = this.th_ps.mauso; int maxUC = TimMaxUocChung(tuso,mauso); tuso = tuso/maxUC; mauso = mauso/maxUC; 99
this.th_ps.tuso = tuso; this.th_ps.mauso = mauso; } ð rút g n ta c n tính ư c chung l n nh t, có th cài ñ t hàm này chung v i l p XL_PHANSO public int TimMaxUocChung(int a, int b) { while(a!=b) { if(a>b) a -= b; else b -= a; } return a; } Th c hi n cài ñ t màn hình chính (MainFrm) Trong form chính s th c hi n khai báo 3 ñ i tư ng x lý phân s private PhanSo.XL_PHANSO xl_PhanSo1; private PhanSo.XL_PHANSO xl_PhanSo2; private PhanSo.XL_PHANSO xl_PhanSo3; Th c hi n kh i t o 3 ñ i tư ng x lý phân s v a khai báo public MainFrm() { // // Required for Windows Form Designer support InitializeComponent(); xl_PhanSo1 = new XL_PHANSO(new LT_PHANSO("phanso1.xml"), tH_PHANSO1); 100
xl_PhanSo2 = new XL_PHANSO(new LT_PHANSO("phanso2.xml"), tH_PHANSO2); xl_PhanSo3 = new XL_PHANSO(new LT_PHANSO(""),tH_PHANSO3); } Vi t hàm x lý cho các nút ch c năng trên form: Hàm x lý cho nút C ng private void btnCong_Click(object sender, System.EventArgs e) { XL_PHANSO kq = xl_PhanSo1 + xl_PhanSo2; xl_PhanSo3.CapNhat(kq); xl_PhanSo3.Ghi(“ketqua.xml”); xl_PhanSo3.RutGon(); } Hàm x lý cho nút Thoat private void btnThoat_Click(object sender, System.EventArgs e) { this.Close(); } T o các t p tin phanso1.xml, phanso2.xml, có ñ nh d ng như ví d trên. Th c hi n biên d ch và ch y th chương trình. Nh n xét : Th c hi n cài ñ t v i ki n trúc 3 l p s giúp chương trình d dàng thay ñ i, tái s d ng l i chương trình. Ví d : TH_PHANSO không th hi n t s và m u s b ng TextBox n a mà thay b ng control khác (ví d như MyControl thì cũng không nh hư ng, lúc ñó ch c n thay ñ i code trong ph n property t s và m u s mà thôi. public int tuso{ set{ this.MyControl.Value = value.ToString(); } get{ return int.Parse(this.MyControl.Value); } } public int mauso { set { this.MyControl.Value = value.ToString(); } get { return int.Parse(this.MyControl.Value); } } Khi không lưu tr b ng XML mà chuy n sang dùng cơ s d li u thì ta ch c n thay code ph n LT_PHANSO, mà không c n thay ñ i code ph n TH_PHANSO, cũng như XL_PHANSO. 101
Chú ý: Không ph thu c phương pháp l p trình. M i nghi p v không nh t thi t ch ñư c gi i quy t b i 3 ñ i tư ng. Không là m t ki n trúc “siêu vi t”. 4.2. Remoting 4.2.1. Gi i thi u v Remoting .NET Remoting là gì? - Trư c h t .NET Remoting là m t kĩ thu t .NET ñư c gi i thi u t .NET framework 1.1. Cùng v i .NET Webservice, .NET remoting là l a ch n cho gi i pháp x lý tính toán t xa. .NET Remoting là m t kĩ thu t cho phép m t ñ i tư ng này truy xu t ñ n m t ñ i tư ng khác n m các Application Domain khác nhau. Và n u gi i thích theo ki u bình dân, ta có th s d ng .NET Remoting ñ g i m t chương trình ho c m t service ch y trên m t máy vi tính khác ñ x lý m t cái gì ñó và tr k t qu tính toán l i cho ta. Hình 4.1: .NET Remoting Overview .NET Remoting và Distributed COM - Vào năm m t ngàn chín trăm h i ñó, ngư i ta thư ng th c hi n vi c giao ti p gi a các process b ng cách s d ng Distributed COM hay còn g i là DCOM. DCOM ñã r t h u ích cho nh ng chương trình ch y trên các máy tính cùng lo i và n m trong cùng m t m ng. Tuy nhiên, DCOM tr nên l i th i vì nó không th ch y trên Internet. DCOM d a trên m t t p giao th c mà không ph i object nào cũng h tr và ñi u này khi n DCOM không ch y ñư c trên nh ng platform khác nhau. Ngoài ra, DCOM s d ng nhi u port trong khi các port y thư ng b ch n b i firewall. T t nhiên m nh ng port ñó ñ nó ho t ñ ng ñư c không khó nhưng ñó là m t trong nh ng phi n ph c. - .NET Remoting kh c ph c nh ng y u kém c a DCOM b ng cách h tr nhi u giao th c khác nhau. .NET Remoting và Web Services - V khía c nh x lý t xa thì Web Services hoàn toàn tương t như .NET Remoting. Th m chí ngư i ta có th làm cho .NET Remoting tr thành 1 Web Services b ng cách 102
host nó trong IIS. Web Services cho phép các ng d ng có th giao ti p v i nhau mà không ph thu c platform, ngôn ng l p trình, … Tuy nhiên Web Services là m t môi trư ng “stateless”, có nghĩa là nó không lưu l i b t kì tr ng thái gì c a l n g i trư c và nó cũng không bi t gì v phía client ñang th c hi n request. Client và server Web Services ch có th trao ñ i v i nhau b ng các thông ñi p SOAP. Nh ng ñi u sau ñây là các ñi m khác nhau chính gi a .NET Remoting và Web Serices, chúng cũng là nh ng nhân t ñ ta ch n l a gi a 2 công ngh này: • ASP.NET Web Services ch có th ñư c truy xu t qua HTTP còn .NET Remoting có th ñư c dùng trên nhi u giao th c khác nhau như TCP, HTTP. • Web Services là m t môi trư ng stateless. Khi có m t request t phía client, s có m t object m i ñư c t o ra ñ th c hi n request ñó trên server. Còn .NET Remoting l i h tr nhi u l a ch n state management và có th th c hi n nhi u request t m t client, ñ ng th i có h tr callbacks. • Web Services serialize các ñ i tư ng thành XML bên trong SOAP message và vì th có th truy n t i thông tin c a b t c thành ph n nào mi n có th chuy n thành XML. Còn ñ i v i .NET Remoting thì tùy giao th c và ñ nh d ng message mà nó có th truy n ñi thông tin như th nào. Ngoài ra theo như gi i thi u thì .NET Remoting có cho phép ñ i tư ng ñư c truy n vào theo c ki u tham chi u(reference) và tham tr (value) • Web services có th ho t ñ ng trên các platform môi trư ng khác nhau trong khi .NET Remoting yêu c u phía clients ph i là .NET application. Channels - Trong kĩ thu t .NET Remoting thì Channel ñư c hi u như là m t kênh ñ giao ti p gi a client và server. M t object t client s thông qua Channel ñ giao ti p v i object phía server, Channel s truy n t i nh ng message t hai phía. Như gi i thi u phía trên thì có hai channel chính là TcpChannel và HttpChannel tương ng v i các giao th c TCP và HTTP. Ngoài ra, TcpChannel và HttpChannel ñ u có kh năng extend thành nh ng Custom Channel c a b n. Làm sao ñ t o m t Object có th Remote ñư c trong .NET Remoting? - M t Object remote ñư c ch là m t object thông thư ng nhưng ph i ñư c inherit t MarshalByRefObject. ðo n code sample hình 4.2 là m t ví d ñơn gi n v Remotable Object. ð i tư ng SampleObject trong hình có m t s method ñơn gi n tr v phép tính t ng, hi u, tích, thương c a hai s nguyên. Giá tr tr v c a hàm là ki u s nguyên, ki u built-in c a .NET framework. N u b n mu n tr v ki u d li u b n t ñ nh nghĩa, ho c m t instance c a class b n ñ nh nghĩa thì l p ñó c a b n ph i ñư c khai báo v i attribute Serializable. using System; public class SampleObject: MarshalByRefObject { public int Add(int a, int b) { int c = a + b; 103
return c; } public int Subtract(int a, int b) { int c = a - b; return c; } public int Multiply(int a, int b) { int c = a * b; return c; } public int Divide(int a, int b) { int c; if (b != 0) c = a / b; else c = 0; return c; } } Hình 4.2: Remotable Object Sample T o chương trình Server ñ host Remotable Object - K ti p, chúng ta c n t o ra m t chương trình server ñ l ng nghe nh ng request t phía client. Trong ví d này chúng ta s s d ng TCP/IP channel. ð u tiên chúng ta t o m t instance channel và ñăng kí m t port tương ng cho nó. Khi có m t Request t phía client, server s nh n request ñó và Remote Object c a chúng ta s th c thi Request này. Trong .NET Remoting, có hai cơ ch ñ t o instance c a Remote Object r i t ñó th c thi request: Singleton và Singlecall. Tùy vào m c ñích s d ng, nhu c u c a chương trình mà server c a b n có th khai báo theo cơ ch WellKnownObjectMode.SingleCall, hay WellKnownObjectMode.Singleton. Khi khai báo Singleton, Remote Object s ñư c sinh ra, th c thi request, reply l i phía client và sau ñó, object này v n ñư c lưu l i ch không b h y ñi. ð n khi nào process ch y chương trình server k t thúc thì instance này m i b trình h t rác Garbage Collector h t ñi. Và ngư c l i, khi khai báo là SingleCall, Remote Object s ñư c kh i t o và h y ñi ñ i v i m i l n nh n request t phía client, cơ ch này tương t như mô hình .NET Web Service truy n th ng. - N u b n mu n s d ng .NET Remoting trong IIS thì không c n t o m t chương trình server như th này. Và t t nhiên, IIS ch h tr HttpChannel. N u host 1 .NET Remoting bên trong IIS b n s m c nhiên s d ng ñư c cơ ch Authentication c a IIS, ngư c l i n u làm m t chương trình server ñ host như trên thì b n ph i cài ñ t cơ ch Authentication c a riêng mình. ð host m t Remote Object bên trong IIS, trư c tiên ph i t o 1 Virtual Directory cho application, sau ñó ñ t ño n code ñăng kí service bên trong event Application_Start (file global.asax) 104
- Trong ví d này, chúng ta s không s d ng IIS mà s t o m t console application. Có nhi u l a ch n khi không s d ng IIS, ta có th s d ng console application, Win form application nhưng trong th c t , ngư i ta s s d ng m t Windows Service ñ làm. Còn Console application hay Winform Application thư ng ch dùng ñ minh h a. Trong ví d này, chúng ta s s d ng port 9999 cho may m n. Có th m t chương trình nào ñó trong máy c a b n ñã s d ng port này, n u b như v y b n ph i ch n port khác. Và sau cùng, ñ ki m tra xem máy b n ñang l ng nghe trên nh ng port nào (port nào ñã b s d ng) thì ta dùng l nh “netstat –a” trong command prompt. - Còn bây gi , hãy xem m t console application project v i 1 class tên là SampleSerrver. Trong project này tôi ñã thêm reference t i System.Runtime.Remoting vào trong project ñ nó có th ch y ñư c. using System; using System.Runtime.Remoting; using System.Runtime.Remoting.Channels; using System.Runtime.Remoting.Channels.Tcp; public class Server { public static int Main() { TcpChannel chan = new TcpChannel(9999); ChannelServices.RegisterChannel(chan, false); RemotingConfiguration.RegisterWellKnownServiceType(typeof(SampleObject) , "SampleNetRemoting", WellKnownObjectMode.SingleCall); Console.WriteLine("Hit to exit..."); Console.ReadLine(); } } Hình 4. 3: Sample Server host Remotable Object T o chương trình client ñ s d ng Remote Object. - Chương trình client trong ví d này cũng khá ñơn gi n, nó s connect vào server, t o m t instance c a Remote Object và excute method tính t ng, hi u, tích, thương. - Các b n lưu ý r ng trong c chương trình client và chương trình server ñ u ph i reference t i class SampleObject. Client s g i method c a instance SampleObject, nhưng server s th c thi x lý nó ch không ph i phía client. using System; using System.Runtime.Remoting; using System.Runtime.Remoting.Channels; using System.Runtime.Remoting.Channels.Http; public class Client { 105
public static int Main (string[] argv) { TcpChannel chan = new TcpChannel(); ChannelServices.RegisterChannel(chan, false); SampleObject obj = (SampleObject)Activator.GetObject( typeof(SampleObject), "tcp://localhost:9999/SampleNetRemoting"); if (obj == null) System.Console.WriteLine("Could not locate server"); else { int a = Convert.ToInt32(argv[0]); int b = Convert.ToInt32(argv[1]); int c = obj.Add(a, b); Console.WriteLine("a + b = {0}", c); c = obj.Subtract(a, b); Console.WriteLine("a - b = {0}", c); c = obj.Multiply(a, b); Console.WriteLine("a * b = {0}", c); c = obj.Divide(a, b); Console.WriteLine("a / b = {0}", c); } Console.ReadKey(); } } Hình 4: Sample Client Application Test th chương trình - Trư c tiên ch y chương trình server, b n s th y message “Press the enter key to exit” trong c a s console. Như v y server c a b n ñang l ng nghe trên port 9999. Bây gi b n hãy ch y chương trình client và s nhìn th y k t qu tr v trên màn hình. B n có th ch y nhi u client ñ cùng request ñ n 1 server nhưng không th ch y nhi u server. B n có th copy chương trình server sang m t máy c a b n mình và nh ch y th , còn b n s a l i chương trình client, s a “localhost” thành IP c a máy b n mình và ch y th ñ th y k t qu . Tóm t t: - Ví d trên ñã s d ng code C# ñ khai báo các c u hình cho server và client tuy nhiên .NET Remoting cho phép ta c u hình trư c trong file config (App.config). Các b n có th tham kh o m t s resource phía dư i ñ bi t cách làm. - .NET Remoting là m t trong nh ng kĩ thu t ti n l i cho nh ng chương trình d ng Distributed Computing. Cách s d ng nó ph c t p hơn Web Service tuy nhiên n u b n 106
mu n tăng performance thì .NET Remoting v i Singleton và TCP channel s là l a ch n r t t t. - V i s ra ñ i c a .NET Framework 3.x, Microsoft ñã gi i thi u n n t ng m i hơn cho các kĩ thu t RPC, ñó là WCF m nh hơn .NET Remoting r t nhi u. 4.2.2. Khai báo, cài ñ t và ñăng ký giao di n t xa ð cho chương trình có tính kh chuy n cao thay vì ngư i ta xây d ng l p Remote Object như ví d trên chúng ta khai báo m t giao di n là l p Remote Object và trong chương trình phía Server ta s cài ñ t giao di n này và ñăng ký giao di n t xa. Như v y ñ tri n khai m t h th ng Remoting ta có 3 chương trình: Giao di n Remote Object, chương trình Server tri n khai giao di n và ñăng ký giao di n t xa, chương trình Client tri u g i phương th c t xa. - Khai báo giao di n t xa - Cài ñ t và ñăng ký giao di n t xa 4.2.3. Tri u g i phương th c t xa - Chương trình phía Client chúng ta tri u g i phương th c ñư c cung c p b i giao di n t xa ñã ñư c ñăng ký và cung c p b i Server 4.3. Web Services 4.3.1. Gi i thi u v Web Services 1. Web Service là gì? Web service là m t Modul chương trình cung c p ch c năng c a các ng d ng cho phép tri u g i và truy c p t xa thông qua Internet. Web service s d ng các chu n c a Internet như XML và HTTP. Vi c s d ng Web service ph thu c nhi u vào s ch p nh n c a XML, m t ngôn ng mô t d li u m i dùng ñ truy n t i d li u thông qua Web. B t kỳ m t Web service nào cũng có th ñư c s d ng, ho c là trong ng d ng c c b ho c truy c p t xa qua Internet b i nhi u ng d ng. Do có kh năng truy c p qua các giao di n chu n mà m t Web service cho phép nhi u h th ng khác nhau cùng làm vi c v i nhau như m t ti n trình duy nh t trên Web. 2. Vai trò c a Web service Web service ra ñ i ñã m ra m t hư ng m i cho vi c phát tri n các ng d ng trên Internet. Web services t m d ch là các d ch v trên web. Công ngh web services ra ñ i là m t cu c cách m ng hóa cách th c ho t ñ ng c a các d ch v B2B và B2C. Web services k t h p s d ng nhi u công ngh khác nhau cho phép hai ng d ng cùng ngôn ng , ñ c l p h ñi u hành trao ñ i ñư c v i nhau thông qua môi trư ng m ng Internet. Tuy nhiên nh ng công ngh s d ng ñây không nh t thi t ph i là nh ng công ngh m i. ðây là ñi m khác bi t c a web services so v i các công ngh khác, ñó chính là kh năng k t h p các công ngh ñã có như là XML, SOAP, WSDL, UDDI ñ t o ra các service, ñ c ñi m này làm n i b t vai trò c a web services. 107
Web Service ñư c thi t k nh m cung c p m t cơ ch cho phép các chương trình giao ti p v i nhau qua Internet (s d ng các giao th c Internet như HTTP GET, HTP POST và SOAP). 3. ð c ñi m Web service - Web service cho phép client và server tương tác ñư c v i nhau m c dù trong nh ng môi trư ng khác nhau. - Web Service thì có d ng m và d a vào các tiêu chu n XML và HTTP là n n t ng k thu t cho web service. Ph n l n k thu t c a web service ñư c xây d ng là nh ng d án ngu n m . B i v y chúng ñ c l p và v n hành ñư c v i nhau. - Web Service thì r t linh ñ ng: Vì v i UDDI và WSDL, thì vi c mô t và phát tri n web service có th ñư c t ñ ng hoá. - Web service ñư c xây d ng trên n n t ng nh ng công ngh ñã ñư c ch p nh n. - Web service có d ng modul. - Web service có th ñư c công b (publish) và g i th c hi n qua m ng. Ngày nay web service ñư c s d ng r t nhi u trong nh ng lĩnh v c khác nhau c a cu c s ng như: - D ch v ch n l c và phân lo i tin t c: là nh ng h th ng thư vi n k t n i ñ n các web portal ñ tìm ki m các thông tin t các nhà xu t b n có ch a nh ng khoá mu n tìm. - D ch v hi n th danh sách ñĩa nh c dành cho các công ty thu thanh. - ng d ng ñ i lý du l ch có nhi u giá vé ñi du l ch khác nhau do có ch n l a ph c v c a nhi u hãng hàng không. - B ng tính toán chính sách b o hi m dùng công ngh Excel/COM v i giao di n web. - Thông tin thương m i bao g m nhi u n i dung, nhi u m c tin như: d báo th i ti t, thông tin s c kho , l ch bay, t giá c phi u,… - Nh ng giao d ch tr c tuy n cho c B2B và B2C như: ñ t vé máy bay, làm giao kèo thuê xe. - H th ng thông tin dùng java ñ tính toán t giá chuy n ñ i gi a các lo i ti n t . H th ng này s ñư c các ng d ng khác dùng như m t web service. 4. Ki n trúc Web service Ki n trúc c a Web service bao g m các t ng như sau: 108
Hình 1: Ki n trúc Web service Trong ñó bao g m các t ng như sau: - T ng v n chuy n: có nhi m v truy n thông ñi p gi a các ng d ng m ng, bao g m nh ng giao th c như HTTP, SMTP, FTP, JSM và g n ñây nh t là giao th c thay ñ i kh i m r ng (Blocks Extensible Exchange Protocol- BEEP). - T ng giao th c tương tác d ch v ( Service Communication Protocol) v i công ngh chu n là SOAP. SOAP là giao th c n m gi a t ng v n chuy n và t ng mô t thông tin v d ch v , SOAP cho phép ngư i dùng tri u g i m t service t xa thông qua m t message XML. - T ng mô t d ch v (Service Description) v i công ngh chu n là WSDL và XML. WSDL là m t ngôn ng mô t giao ti p và th c thi d a trên XML. Web service s d ng ngôn ng WSDL ñ truy n các tham s và các lo i d li u cho các thao tác, các ch c năng mà web service cung c p. - T ng d ch v ( Service): cung c p các ch c năng c a service. - T ng ñăng ký d ch v (Service Registry) v i công ngh chu n là UDDI. UDDI dùng cho c ngư i dùng và SOAP server, nó cho phép ñăng ký d ch v ñ ngư i dùng có th g i th c hi n service t xa qua m ng, hay nói cách khác m t service c n ph i ñư c ñăng ký ñ cho phép các client có th g i th c hi n - Bên c nh ñó ñ cho các service có tính an toàn, toàn v n và b o m t thông tin trong ki n trúc web service chúng ta có thêm các t ng Policy, Security, Transaction, Management giúp tăng cư ng tính b o m t, an toàn và toàn v n thông tin khi s d ng service. 4.3.2. Giao th c SOAP 109
SOAP là ch vi t t t c a c m t “Simple Object Access Protocol – Giao th c truy c p ñ i tư ng ñơn gi n”, nhưng v i s xem xét m i nh t thì, SOAP s không còn là m t t vi t t t n a. Chu n SOAP ghi nh n XML ñư c th hi n th nào bên trong tài li u SOAP, làm th nào n i dung c a thông ñi p ñư c truy n t i, và làm th nào thông ñi p ñư c x lý c hai phía g i và nh n. SOAP cũng cung c p m t t p các t v ng chu n. Các thu t ng : Như b t kỳ công ngh nào, SOAP cũng có t p các thu t ng c a riêng nó. Có nhi u thu t ng ñư c s d ng thư ng xuyên ñ mô t các khía c nh khác nhau c a chu n SOAP. Nhi u l p trình viên dùng các thu t ng này mà không th t s hi u ý nghĩa c a nó. ð hi u th t s các khái ni m ñòi h i ph i t n m t th i gian ñ hi u ý nghĩa c a t ng thu t ng và làm th nào ñ áp d ng cho c chu n SOAP và m t Web Services th c th Chú ý: Chu n SOAP không ch là chu n XML mà chu n này còn bao g m các thông ñi p SOAP có hành vi như th nào, các phương ti n v n chuy n khác nhau, cách mà các l i ñư c x lý.. S truy n t i d li u SOAP Binding Thu t ng mô t làm th nào m t thông ñi p SOAP tương tác ñư c v i m t giao th c v n chuy n như HTTP, SMTP hay FTP ñ di chuy n trên Internet. ði u quan tr ng là SOAP di chuy n b ng m t giao th c chu n ñ liên l c v i các s n ph m Web Services khác. Trư c SOAP, nhi u ngư i phát tri n ñã t o ra các phương pháp c a riêng h ñ chuy n t i m t tài li u XML trên m ng. Các cách này v n ho t ñ ng t t trong ph m vi m t nhóm c th . Tuy nhiên khi b n c n làm vi c v i m t nhóm khác trong hay bên ngoài công ty thì ñi u này tr nên khó khăn vì ph i hu n luy n và có th thay ñ i ñ làm vi c v i vi c truy n t i tài li u XML mà h ñang s d ng. B ng cách s d ng m t tài li u XML chu n trên các giao th c chu n, công vi c c n làm khi c ng tác v i nhau s ñư c gi m thi u t i ña SOAP Message Exchang Pattern (MEP) Thu t ng mô t làm th nào mà m t tài li u SOAP trao ñ i gi a phía máy khách và ch . Thông ñi p SOAP s h u m t liên k t, như là HTTP, ñ nó có th truy n trên Internet. Vi c nói chuy n gi a máy khách và ch , ñây là các nút, xác ñ nh các hành ñ ng mà c hai phía th c hi n. Nh c l i SOAP là m t XML ñóng gói RPC. Vì th , MEP hoàn toàn là yêu c u và ph n h i gi a máy khách và ch (hay các nút khác). Như v y n u có nhu c u liên l c gi a các nút thì vi c này ñư c th c hi n b ng nhi u yêu c u và ph n h i ñ hoàn t t vi c truy n thông ñi p. Cách này khác h n v i các công ngh ñ i tư ng t xa khác như CORBA, công ngh ñó ñư c th c hi n ch trong m t k t n i. SOAP Application M t ng d ng SOAP ñơn gi n là m t ng d ng dùng SOAP theo m t vài cách khác nhau. Vài ng d ng hoàn toàn d a trên chu n SOAP, như là Web Services c phi u, ho c dùng chu n SOAP ñ nh n mã và các c p nh t c a ph n m m. Chú ý là m t ng d ng có th t o, s d ng ho c là nút trung gian c a Web Services. SOAP Node Trách nhi m c a m t nút có th bao g m g i, nh n, x lý ho c truy n t i l i m t thông ñi p SOAP. M t nút ch là m t ph n nh c a ph n m m, x lý m t tài li u SOAP ph thu c vào 110
vai trò c a nó. Bên c nh vi c truy n d li u, m t nút có trách nhi m ñ m b o thông tin XML trong tài li u SOAP ph i ñúng ng pháp theo chu n SOAP. SOAP Role M t vai trò c a SOAP ñ nh nghĩa m t nút c th ho t ñ ng như th nào. Nó có th là nút g i, nh n ho c nút trung gian. SOAP Sender Nút g i là nút g i yêu c u SOAP. N u b n nghĩ ñ n ví d c a ng d ng khách ch thì khi ng d ng khách th c hi n yêu c u, nó g i thông ñi p t i ng d ng ch ñ yêu c u vài thông tin. SOAP Receiver Ngư c l i v i SOAP sender là nút nh n. SOAP Intermediary M t nút trung gian có th xem m t thông ñi p SOAP và tương tác trên vài ph n thông tin c a thông ñi p, và chuy n ñ n v trí k ti p c a thông ñi p. M t nút trung gian thư ng ho t ñ ng như m t router. M t router s xem xét thông tin c a gói tin chuy n trên m ng, tìm ñi m k ti p c a gói tin và chuy n gói tin ñ n ñó. Message Path M t thông ñi p SOAP di chuy n t phía bên g i ñ n phía bên nh n thông ñi p thông qua nhi u nút trung gian. Tuy n ñư ng ñi c a thông ñi p ñư c g i là m t Message Path. Initial SOAP Sender Nút g i yêu c u SOAP ñ u tiên là nút g i SOAP ban ñ u. SOAP Feature M t ñ c ñi m SOAP là m t ph n ch c năng c a ph n m m h tr ch c năng SOAP. Các thu t ng liên quan ñ n XML Chu n SOAP cũng ñ nh nghĩa m t t p nh các ph n t XML ñ ñóng gói d li u ñư c truy n gi a các nút. Th t s ch có vài ph n t vì ph n thân c a thông ñi p có th khác nhau ph thu c vào cài ñ t. S uy n chuy n này ñư c cho phép b i chu n SOAP. SOAP Message ðây là tài li u XML ñư c truy n b i m t nút SOAP g i ho c nh n. M t nút g i ho c nút khách t o ra m t tài li u XML ch a thông tin mà phía bên khách c n t phía ch . M t khi tài li u ñư c truy n, phía bên ch phân gi i thông tin trong tài li u ñ truy xu t các giá tr khác nhau và t o m t thông ñi p SOAP m i ñ ph n h i. SOAP Envelope ðây là ph n t g c c a tài li u SOAP XML. Tài li u SOAP ch a nhi u ñ nh nghĩa không gian tên (namespace) nhưng các ph n t liên quan t i thông ñi p SOAP s có ENV: là ti p ñ u ng . SOAP Header 111
Ph n ñ u c a m t thông ñi p SOAP ch a m t kh i thông tin ñ u trong tài li u XML ñ ñ nh tuy n và x lý thông ñi p SOAP. D li u này tách r i kh i ph n thân c a tài li u có ch a thông tin liên quan ñ n ñ i tư ng ñư c g i. SOAP Header Block Ph n ñ u c a SOAP ch a nhi u ph n gi i h n hay là nhi u kh i thông tin có m t kh i thông tin c a ph n ñ u. Nh ng kh i thông tin c a ph n ñ u này ch a thông tin v các nút trung gian vì m t nút c n bi t nút k ti p ñ thông ñi p ñư c g i ñ n. SOAP Body Ph n thân c a SOAP th t s ch a thông tin c a ñ i tư ng ñ x lý thông tin. Ph n thân sau khi ñư c phân tách s tr thành ñ i tư ng. ð i tư ng x lý thông tin và k t qu ñư c ñ t trong ph n thân c a tài li u tr v . SOAP Fault ðây là m t ph n thông tin c a SOAP ch a thông tin ñ n b t kỳ l i gì x y ra t i m t nút SOAP. 4.3.3. Xây d ng Web Services - T o m t Web Services project - T o Web Method 112
- Ch y th Web Services danh sách các hàm s ñư c li t kê - Ch n hàm Add 113