VIỆN HÀN LÂM
KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAM
HỌC VIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI
TRƯƠNG THỊ LY
CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM TRONG PHÒNG NGỪA
TAI NẠN LAO ĐỘNG TẠI CÁC LÀNG NGHỀ GỖ
HUYỆN Ý YÊN, TỈNH NAM ĐỊNH
Ngành: Công tác xã hội
Mã số: 976 01 01
LUẬN ÁN TIẾN SĨ CÔNG TÁC XÃ HỘI
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1. PGS.TS. Phạm Tiến Nam
2. TS. Trần Nguyệt Minh Thu
HÀ NỘI – 2025
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan luận án “Công tác xã hội nhóm trong phòng ngừa tai nạn
lao động tại các làng nghề gỗ huyện Ý Yên, tỉnh Nam Định” là công trình nghiên cứu
độc lập của cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn khoa học của PGS.TS Phạm Tiến Nam và
TS. Trần Nguyệt Minh Thu. Các kết quả được trình bày trong luận án là hoàn toàn
trung thực. Những kết luận khoa học của luận án chưa được công bố trong bất kỳ
công trình nào khác.
TÁC GIẢ LUẬN ÁN
Trương Thị Ly
LỜI CẢM ƠN
Với tình cảm chân thành, em xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với hai
thầy cô đáng kính là PGS.TS. Phạm Tiến Nam và TS. Trần Nguyệt Minh Thu. Hai
thầy cô là người hướng dẫn khoa học đã tận tâm chỉ bảo và giúp đỡ em trong suốt
quá trình thực hiện đề tài luận án. Nhờ sự động viên, hướng dẫn, chỉ bảo tận tình, chia
sẻ kinh nghiệm, kiến thức của hai thầy cô đã tạo thêm động lực giúp em có thể hoàn
thành được luận án của mình.
NCS xin được bày tỏ lòng biết ơn Ban Giám đốc, Phòng Đào tạo, Khoa Xã
hội học, Tâm lý học và Công tác xã hội, đặc biệt là Bộ môn Công tác xã hội và các
thầy, cô đã nhiệt tình giảng dạy, tạo mọi điều kiện cho NCS trong suốt quá trình học
tập và nghiên cứu tại Học viện.
Tôi xin được cảm ơn chân thành đội ngũ cán bộ Phòng Lao động- Thương
binh và Xã hội huyện Ý Yên, cán bộ Công đoàn huyện Ý Yên, cán bộ và người dân
hai xã Yên Ninh và Yên Hồng đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình học tập,
khảo sát, thu thập thông tin, triển khai hoạt động thực nghiệm cho luận án.
Tôi xin được cảm ơn các thầy cô, bạn bè, đồng nghiệp đã có những hướng dẫn,
chia sẻ, giúp đỡ, động viên tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu, giúp tôi có
thêm động lực và niềm tin để hoàn thành được các nội dung học tập và luận án.
Tôi cũng xin được dành lời cảm ơn cùng những tình cảm yêu thương nhất đến
chồng tôi, hai con của tôi và gia đình nội ngoại hai bên. Những người thân yêu trong
gia đình đã luôn cảm thông, chia sẻ, động viên và tạo điều kiện để tôi có thể hoàn
thành việc học tập và nghiên cứu.
Mặc dù bản thân tôi đã rất cố gắng nhưng cũng không thể tránh khỏi những
thiếu sót. Tôi rất mong nhận được sự đóng góp của các nhà khoa học, các nhà quản
lý, các bạn đồng nghiệp và những người quan tâm để có thể hoàn thiện nghiên cứu
của mình.
Trân trọng cảm ơn!
Tác giả luận án
Trương Thị Ly
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU .................................................................................................................... 1
Chương 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ PHÒNG NGỪA
TAI NẠN LAO ĐỘNG TẠI CÁC LÀNG NGHỀ GỖ ........................................... 8
1.1. Những nghiên cứu về phòng ngừa tai nạn lao động ............................................ 8
1.2. Những nghiên cứu về công tác xã hội nhóm trong phòng ngừa tai nạn lao động
................................................................................................................................... 17
1.3. Đánh giá tình hình nghiên cứu và bài học kinh nghiệm .................................... 28
Tiểu kết chương 1...................................................................................................... 32
Chương 2 CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VỀ CÔNG
TÁC XÃ HỘI NHÓM TRONG PHÒNG NGỪA TAI NẠN LAO ĐỘNG TẠI
CÁC LÀNG NGHỀ GỖ.......................................................................................... 33
2.1. Một số khái niệm có liên quan ........................................................................... 33
2.2. Lý luận về công tác xã hội nhóm trong phòng ngừa tai nạn lao động tại các làng
nghề gỗ ...................................................................................................................... 37
2.3. Lý thuyết vận dụng trong nghiên cứu ................................................................ 48
2.4. Cơ sở pháp lý và các chính sách liên quan đến công tác xã hội nhóm trong
phòng ngừa tai nạn lao động tại các làng nghề gỗ .................................................... 52
2.5. Phương pháp nghiên cứu .................................................................................... 55
2.6. Đặc điểm lao động và địa bàn nghiên cứu ......................................................... 62
2.7. Khung phân tích ................................................................................................. 64
Tiểu kết chương 2...................................................................................................... 65
Chương 3 THỰC TRẠNG CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM TRONG PHÒNG
NGỪA TAI NẠN LAO ĐỘNG TẠI CÁC LÀNG NGHỀ GỖ VÀ CÁC YẾU
TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM TRONG
PHÒNG NGỪA TAI NẠN LAO ĐỘNG TẠI CÁC LÀNG NGHỀ GỖ HUYỆN
Ý YÊN, TỈNH NAM ĐỊNH .................................................................................... 66
3.1. Thực trạng tai nạn lao động và hoạt động phòng ngừa tai nạn lao động tại các
làng nghề gỗ .............................................................................................................. 66
3.2. Thực trạng hoạt động công tác xã hội nhóm trong hỗ trợ phòng ngừa tai nạn lao
động tại các làng nghề gỗ .......................................................................................... 86
3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động công tác xã hội nhóm trong phòng ngừa
tai nạn lao động tại các làng nghề gỗ ...................................................................... 111
Tiểu kết chương 3.................................................................................................... 142
Chương 4 THỰC NGHIỆM TIẾN TRÌNH CÔNG TÁC XÃ HỘI NHÓM
TRONG PHÒNG NGỪA TAI NẠN LAO ĐỘNG TẠI CÁC LÀNG NGHỀ GỖ
VÀ ĐỀ XUẤT MỘT SỐ GIẢI PHÁP ................................................................. 143
4.1. Thực nghiệm tiến trình công tác xã hội nhóm trong hỗ trợ phòng ngừa tai nạn
lao động đối với người dân tại làng nghề gỗ ........................................................... 143
4.2. Đề xuất giải pháp thúc đẩy hoạt động công tác xã hội nhóm trong phòng ngừa
tai nạn lao động tại các làng nghề gỗ ...................................................................... 169
Tiểu kết chương 4.................................................................................................... 176
KẾT LUẬN ............................................................................................................ 178
DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN
LUẬN ÁN ............................................................................................................... 181
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 182
PHỤ LỤC ............................................................................................................... 192
