BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ QUỐC PHÒNG
VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUÂN SỰ
NGUYỄN QUANG THẮNG
NGHIÊN CỨU QUÁ TRÌNH HYDRODECLO HÓA MỘT SỐ
HỢP CHẤT PCBs TRONG PHA LỎNG SỬ DỤNG HYDRO
NỘI SINH TRÊN XÚC TÁC Pd/OMC VÀ Pd-Cu/OMC
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
HÀ NỘI - 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ QUỐC PHÒNG
VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ QUÂN SỰ
NGUYỄN QUANG THẮNG
NGHIÊN CỨU QUÁ TRÌNH HYDRODECLO HÓA MỘT SỐ
HỢP CHẤT PCBs TRONG PHA LỎNG SỬ DỤNG HYDRO
NỘI SINH TRÊN XÚC TÁC Pd/OMC VÀ Pd-Cu/OMC
Ngành: Hóa lý thuyết và hóa lý
Mã số: 9 44 01 19
LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÓA HỌC
HÀ NỘI - 2024
i
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các kết quả
nghiên cứu đưa ra trong luận án là trung thực. Những kết luận khoa học chưa từng
được ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác. Các dữ liệu khoa học được trích
dẫn đầy đủ.
Ngày tháng năm 2024
Tác giả
Nguyễn Quang Thắng
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới TS Tô Văn Thiệp và PGS.TS Nguyễn
Hồng Liên đã chỉ đạo, hướng dẫn tận tình sâu sát, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình
thực hiện cũng như hoàn thành luận án.
Tôi xin trân trọng cảm ơn Thủ trưởng Viện KH-CN Quân sự, Phòng Đào
tạo/Viện KH-CN Quân sự đã giúp đỡ tôi trong suốt thời gian học tập, nghiên cứu và
hoàn thành luận án.
Tôi xin chân thành cảm ơn Thủ trưởng Viện Công nghệ mới/Viện KH-CN
Quân sự, cán bộ Phòng Thực nghiệm và Chuyển giao công nghệ/Viện Công nghệ
Mới đã hỗ trợ và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho tôi trong quá trình thực hiện luận án.
Xin chân thành cảm ơn Thủ trưởng Binh chủng Hóa học, Thủ trưởng Viện
Hóa học Môi trường quân sự/Binh chủng Hóa học, các đồng nghiệp Trạm Quan trắc
- Cảnh báo môi trường độc - xạ miền Bắc, Phòng Công nghệ xử lý môi trường/Viện
Hóa học Môi trường quân sự là nơi tôi công tác và tạo mọi điều kiện, hỗ trợ mọi
mặt để tôi hoàn thành luận án.
Xin chân thành cảm ơn các thầy, cô là giảng viên Viện KH-CN Quân sự và
các thầy, cô, anh, chị trong Trung tâm Công nghệ Lọc Hóa dầu và Vật liệu xúc tác
hấp phụ, Bộ môn Công nghệ Hữu cơ - Hóa dầu/Viện Kỹ thuật Hóa học/Trường Đại
học Bách khoa Hà Nội đã giúp đỡ tôi rất nhiều về cơ sở vật chất, trang thiết bị thí
nghiệm, các kỹ thuật phân tích, các kiến thức thực nghiệm,… để tôi hoàn thành
chương trình nghiên cứu của mình.
Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới người thân trong gia đình,
bạn bè đã luôn động viên về mọi mặt để tôi có động lực trong công việc và nghiên
cứu khoa học.
Tác giả
Nguyễn Quang Thắng
iii
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC KÍ HIỆU VIẾT TẮT, CÁC CHỮ VIẾT TẮT .................. VIII
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. X
DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ.............................................................................. XI
MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN ............................................................................... 6
1.1. Tổng quan về PCB ......................................................................................... 6
1.1.1. Cấu tạo, danh pháp, phân loại, tính chất vật lý, hóa học ............................ 6
1.1.2. Độc tính và tác động tới môi trường ........................................................... 8
1.1.3. Hiện trạng ô nhiễm PCB tại Việt Nam ....................................................... 9
1.1.4. Các quy chuẩn Việt Nam về PCB ............................................................... 11
1.1.5. 2,4,4’-Triclobiphenyl (PCB-28) .................................................................. 12
1.2. Các phương pháp xử lý PCB .......................................................................... 14
1.2.1. Phương pháp thiêu đốt ................................................................................ 14
1.2.2. Phương pháp hấp phụ .................................................................................. 15
1.2.3. Phương pháp sinh học ................................................................................. 15
1.2.4. Phương pháp plasma ................................................................................... 15
1.2.5. Phương pháp oxy hóa bằng nước ở trạng thái siêu tới hạn ......................... 16
1.2.6. Phương pháp khử natri ................................................................................ 16
1.2.7. Phương pháp khử bằng tác nhân nucleofil .................................................. 16
1.2.8. Phương pháp hydrodeclo hóa ...................................................................... 17
1.3. Hóa học quá trình hydrodeclo hóa ................................................................. 18
1.3.1. Khái niệm ..................................................................................................... 18