BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y
NGÔ TUẤN MINH
NGHIÊN CỨU GIÁ TRỊ CỦA CERULOPLASMIN mRNA VÀ
FIBRINOGEN CHAIN A mRNA HUYẾT TƯƠNG TRONG
CHẨN ĐOÁN UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
HÀ NỘI - 2025
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y
NGÔ TUẤN MINH
NGHIÊN CỨU GIÁ TRỊ CỦA CERULOPLASMIN mRNA VÀ
FIBRINOGEN CHAIN A mRNA HUYẾT TƯƠNG TRONG
CHẨN ĐOÁN UNG THƯ BIỂU MÔ TẾ BÀO GAN
Ngành đào tạo: Nội khoa
Mã số: 9 72 01 07
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
Người hướng dẫn khoa học:
1. TS. Hồ Hữu Thọ
2. TS. Dương Quang Huy
HÀ NỘI - 2025
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn của tập thể cán bộ hướng dẫn. Các số liệu, kết quả nghiên cứu
trong luận án trung thực, không sao chép chưa từng được công bố trong
bất cứ công trình nào khác.
Hà Nội, ngày…. tháng 04 năm 2025
Tác giả luận án
Ngô Tuấn Minh
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, Ban giám đốc Học viện Quân y,
Phòng sau đại học, Bộ môn Nội tiêu hóa, Phòng Công nghệ gen Di truyền
tế bào, Viện Nghiên cứu Y Dược học Quân sự đã tạo điều kiện hết sức thuận
lợi cho tôi được học tập - nghiên cứu.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới các Thầy trong Bộ môn - Khoa Nội tiêu
hóa, Học viện Quân y, các Thầy trong Hội đồng chấm luận án các cấp đã
đóng góp những ý kiến quý báu cho tôi hoàn thiện luận án.
Với lòng biết ơn sâu sắc, tôi xin chân thành cảm ơn TS. Hồ Hữu Thọ và
TS. Dương Quang Huy hai người thầy đã trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tôi
hoàn thành công trình nghiên cứu và hoàn thiện luận án.
Tôi xin chân thành cảm ơn GS. Ngô Thị Minh Thùy, đại học Oregon,
Hoa Kỳ đã góp phần cung cấp ý tưởng bước đầu cho nghiên cứu của chúng
tôi. Tôi cũng gửi lời cảm ơn đến tập thể phòng công nghệ gen di truyền,
Viện nghiên cứu sinh y dược học Quân sự, Học viện Quân y đã hỗ trợ tôi
trong thời gian theo học, làm thí nghiệm.
Tôi xin chân thành cảm ơn Đảng ủy, Ban giám đốc Bệnh viện Quân y
103, cùng tất cả bạn đồng nghiệp, người thân, đã tạo điều kiện, động viên,
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.
Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn tất cả những người bệnh đã tin
tưởng, hợp tác giúp tôi hoàn thành nghiên cứu này.
Tác giả luận án
Ngô Tuấn Minh
MỤC LỤC
Lời cam đoan
Lời cảm ơn
Mục lục
Danh mục các chữ viết tắt
Danh mục bảng
Danh mục biểu đồ
Danh mục hình
Danh mục sơ đồ
ĐẶT VẤN ĐỀ..................................................................................................1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU........................................................3
1.1. Một số đặc điểm dịch tễ học, yếu tố nguy cơ và cơ chế bệnh sinh của
ung thư biểu mô tế bào gan...........................................................................3
1.1.1. Một số đặc điểm dịch tễ học............................................................3
1.1.2. Các yếu tố nguy cơ..........................................................................4
1.1.3. Cơ chế bệnh sinh..............................................................................6
1.2. Triệu chứng lâm sàng, cận lâm sàng và chẩn đoán ung thư biểu mô tế
bào gan.........................................................................................................11
1.2.1. Triệu chứng lâm sàng.....................................................................11
1.2.2. Dấu ấn huyết thanh........................................................................12
1.2.3. Các dấu ấn xác định qua sinh thiết lỏng........................................14
1.2.4. Phương pháp chẩn đoán hình ảnh..................................................18
1.2.5. Chẩn đoán mô bệnh học.................................................................19
1.2.6. Hướng dẫn chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan.......................20
1.3. Ceruloplasmin mRNA và Fibrinogen chain A mRNA trong chẩn đoán
ung thư biểu mô tế bào gan.........................................................................22
1.3.1. Nguồn gốc của cell-free RNA và ứng dụng cell-free mRNA trong
chẩn đoán ung thư....................................................................................22