Máy nén khí và h th ng khí nén trung tâmệ ố
Vinamain.com
Đ i v i m t h th ng khí nén trung tâm thông th ng bao g m các thi t b cố ớ ộ ệ ố ườ ồ ế ị ơ
b n sau:ả
I.MÁY NÉN KHÍ:
Đây là thi t b quan tr ng nh t đ i v i h th ng khí nén(nó đ c coi nh tráiế ị ọ ấ ố ớ ệ ố ượ ư
tim c a h th ng),b i vì máy nén khí tr c ti p s n sinh ra khí nén đ cung c pủ ệ ố ở ự ế ả ể ấ
t i các thi t b và các v trí có nhu c u s d ng khí nén.ớ ế ị ị ầ ử ụ
ng d ng c a máy nén khí đ c s d ng trong r t nhi u lĩnh v c khác nhauỨ ụ ủ ượ ử ụ ấ ề ự
nh :ngành khai thác khoáng s n,các ngành công nghi p n ng,ngành y t .Choư ả ệ ặ ế
đ n ngày nay máy nén khí đ c ph bi n khá r ng rãi không nh ng trong s nế ượ ổ ế ộ ữ ả
xu t mà còn đ c s d ng trong sinh ho t hàng ngày b i ti n ích thi t th c màấ ượ ử ụ ạ ở ệ ế ự
nó mang l i trong ho t đ ng hàng ngày c a chúng ta.ạ ạ ộ ủ
Tùy vào m c đích s d ng và công su t,tính năng c a t ng lo i máy nén khí,màụ ử ụ ấ ủ ừ ạ
nó đ c chia ra thành m t s tên g i v i thi t k ,cho t ng m c đích s d ngượ ộ ố ọ ớ ế ế ừ ụ ử ụ
khác nhau.Tuy nhiên,máy nén khí hi n có m t trên th tr ng g m có m t sệ ặ ị ườ ồ ộ ố
ch ng lo i nh sau:ủ ạ ư
1.Máy nén khí tr c vít(Screw air compressor): ụ
Máy nén khí s d ng chuy n đ ng tròn c a tr c vít,s d ng Puli đ c n i vàoử ụ ể ộ ủ ụ ử ụ ượ ố
02 tr c vít ép khí vào trong th tích nh h n.Chúng đ c s d ng trong cácụ ể ỏ ơ ượ ử ụ
ngành s n xu t công nghi p, có th là lo i c đ nh ho c di đ ng.ả ấ ệ ể ạ ố ị ặ ộ
Công su t c a máy nén khí lo i này dao đ ng t 5HP đ n 500HP,t áp su t th pấ ủ ạ ộ ừ ế ừ ấ ấ
cho đ n áp su t cao(8,5Mpa).ế ấ
Máy nén khí tr c vít đ c s d ng đ c p khí nén cho nhi u lo i máy côngụ ượ ử ụ ể ấ ề ạ
c .Chúng cũng có th s d ng cho nh ng đ ng c có b m tăng áp su t khí n pụ ể ử ụ ữ ộ ơ ơ ấ ạ
nh : ô tô ho c máy bay…ư ặ
Máy nén khí tr c vít đ c chia thành hai lo i: ụ ượ ạ
-Máy nén khí tr c vít lo i có d u(Oil flood):máy nén khí làm vi c và nén đ n ápụ ạ ầ ệ ế
su t nh t đ nh đ c cài đ t s n, qua các thi t b s lý khí nén nh tách d u sauấ ấ ị ượ ặ ẵ ế ị ử ư ầ
đó cung c p cho các thi t b và các v trí s d ng khí nén không yêu c u khíấ ế ị ị ử ụ ầ
s ch(trong khí nén v n còn hàm l ng d u dù là r t nh ).Vì v y máy nén khíạ ẫ ượ ầ ấ ỏ ậ
tr c vít lo i có d u th ng đ c s d ng cung c p khí nén cho máy công cụ ạ ầ ườ ượ ử ụ ấ ụ
ho c m t s ngành s n xu t không yêu c u khí s ch.ặ ộ ố ả ấ ầ ạ
-Máy nén khí tr c vít lo i không d u(Oil free):ng c l i v i lo i máy nén khíụ ạ ầ ượ ạ ớ ạ
tr c vít có d u,khí nén c a máy nén khí tr c vít không d u đ c cung c p b iụ ầ ủ ụ ầ ượ ấ ở
máy nén khí là lo i khí s ch(khí nén cung c p hoàn toàn không có d u).Lo i máyạ ạ ấ ầ ạ
nén khí này th ng đ c s d ng trong m t s ngành nh :y t ,ch bi n th cườ ượ ử ụ ộ ố ư ế ế ế ự
ph m,d c ph m,ch t o linh ki n đi n t và m t s ngành khác.ẩ ượ ẩ ế ạ ệ ệ ử ộ ố
-Ngoài ra máy nén khí tr c vít còn đ c phân lo i theo c u trúc thi t k ::máyụ ượ ạ ấ ế ế
nén khí tr c vít đ n và máy nén khí tr c vít đôi(ph n này s đ c cúng tôi trìnhụ ơ ụ ầ ẽ ượ
bày trong n i dung bài vi t khác v máy nén khí).ộ ế ề
2.Máy nén khí Pittong(Piston air compressor):
Máy nén khí Piston hay còn g i là máy nén khí chuy n đ ng t nh ti n s d ngọ ể ộ ị ế ử ụ
piston đi u khi n b ng tay quay.Có th đ t c đ nh ho c di chuy n đ c,có thề ể ằ ể ặ ố ị ặ ể ượ ể
s d ng riêng bi t ho c t h p.Chúng có th đ c đi u khi n b ng đ ng cử ụ ệ ặ ổ ợ ể ượ ề ể ằ ộ ơ
đi n ho c đ ng c Diesel.ệ ặ ộ ơ
Máy nén khí s d ng piston t nh ti n lo i nh công su t t 5HP-30HP th ngử ụ ị ế ạ ỏ ấ ừ ườ
đ c s d ng trong l p ráp t đ ng và trong c nh ng vi c không chuy n đ ngượ ử ụ ắ ự ộ ả ữ ệ ể ộ
liên t c.ụ
Nh ng máy nén khí lo i l n có th công su t lên đ n 1000HP đ c s d ngữ ạ ớ ể ấ ế ượ ử ụ
trong nh ng ngành l p ráp công nghi p l n,nh ng chúng th ng không đ c sữ ắ ệ ớ ư ườ ượ ử
d ng nhi u vì có th thay th b ng các máy nén khí chuy n đ ng tròn c a bánhụ ề ể ế ằ ể ộ ủ
răng và tr c vít v i giá thành r h n.ụ ớ ẻ ơ
Áp su t đ u ra có t m dao đ ng t th p đ n r t cao(>5000PSI ho cấ ầ ầ ộ ừ ấ ế ấ ặ
35Mpa).Gi ng nh máy nén khí tr c vít,máy nén khí Piston cũng đ c chia làmố ư ụ ượ
hai lo i:máy nén khí piston có d u(Oil flood piston air compressor) và máy nénạ ầ
khí piston không d u(Oil free piston air compressor).Ngoài ra máy nén khí pistonầ
còn đ c phân lo i theo áp su t làm vi c:máy nén khí piston th p áp và máy nénượ ạ ấ ệ ấ
khí piston cao áp.
3.Máy nén khí đ i l u: ố ư
Máy nén khí đ i l u s d ng h th ng cánh qu t trong rotor đ nén dòng l uố ư ử ụ ệ ố ạ ể ư
khí,cánh qu t c a stator c đ nh n m phía d i c a m i rotor l i đ y tr c ti pạ ủ ố ị ằ ướ ủ ỗ ạ ẩ ự ế
dòng khí vào nh ng h th ng cánh qu t c a rotor ti p theo.Vùng không gianữ ệ ố ạ ủ ế
đ ng đi không khí ngày càng gi m d n thông qua máy nén khí đ tăng s cườ ả ầ ể ứ
nén.Máy nén khí theo ph ng pháp nén khí đ i l u th ng đ c s d ng khiươ ố ư ườ ượ ử ụ
c n dòng chuy n đ ng cao,ví d nh trong nh ng đ ng c turbin l n.H u nhầ ể ộ ụ ư ữ ộ ơ ớ ầ ư
chúng đ c s d ng nhi u trong m t dây truy n.Tr ng h p t l áp su t d iượ ử ụ ề ộ ề ườ ợ ỉ ệ ấ ướ
4:1, đ tăng hi u qu c a quá trình ho t đ ng ng i ta th ng s d ng nh ngể ệ ả ủ ạ ộ ườ ườ ử ụ ữ
đi u ch nh v hình h c.ề ỉ ề ọ
4.Máy nén khí ly tâm:
Máy nén khí ly tâm s d ng đĩa xoay hình cánh qu t ho c bánh đ y đ ép khíử ụ ạ ặ ẩ ể
vào ph n rìa c a bánh đ y làm tăng t c đ c a khí.B ph n khu ch tán c a máyầ ủ ẩ ố ộ ủ ộ ậ ế ủ
s chuy n đ i năng l ng c a t c đ thành áp su t.Máy nén khí ly tâm th ngẽ ể ổ ượ ủ ố ộ ấ ườ
đ c s d ng trong các ngành công nghi p n ng và trong môi tr ng làm vi cượ ử ụ ệ ặ ườ ệ
liên t c.Chúng th ng đ c l p c đ nh.Công su t c a chúng có th t hàngụ ườ ượ ắ ố ị ấ ủ ể ừ
trăm đ n hàng nghìn mã l c,v i h th ng làm vi c g m nhi u máy nén khí lyế ự ớ ệ ố ệ ồ ề
tâm,chúng có th tăng áp đ u ra h n 1000lbf/inể ầ ơ 2(69Mpa).
Nhi u h th ng làm tuy t nhân t o s d ng lo i máy nén khí này.Chúng có thề ệ ố ế ạ ử ụ ạ ể
s d ng đ ng c đ t trong,b n p ho c đ ng c turbin.Máy nén khí ly tâmử ụ ộ ơ ố ộ ạ ặ ộ ơ
đ c s d ng trong m t đ ng c tuabin b ng gas nh ho c g n gi ng nh t ngượ ử ụ ộ ộ ơ ằ ỏ ặ ầ ố ư ầ
khí nén cu i cùng c a đ ng c turbin c trung bình.ố ủ ộ ơ ỡ
5.Máy nén khí dòng h n h p: ỗ ợ
Máy nén khí dòng h n h p cũng t ng t nh máy nén khí ly tâm,nh ng v n t cỗ ợ ươ ự ư ư ậ ố
đ i x ng l i n i t rotor.B khu ch tán th ng s d ng đ bi n đ i dòng khíố ứ ạ ố ừ ộ ế ườ ử ụ ể ế ổ
h n h p thành dòng khí đ i l u.Máy nén khí dòng h n h p có 01 b khu ch tánỗ ợ ố ư ỗ ợ ộ ế
đ ng kính nh h n c a máy nén khí ly tâm t ng đ ng.ườ ỏ ơ ủ ươ ươ
6.Máy nén khí d ng cu n(Scroll air compressor): ạ ộ
C u t o máy nén xo n cấ ạ ắ ố
Máy nén khí d ng cu n hay còn g i là máy nén khí d ng xo n c g m 02 ph nạ ộ ọ ạ ắ ố ồ ầ
xo n c acsimet,m t đĩa xo n tr ng thái tĩnh,đĩa còn l i quay quanh đĩa xo nắ ố ộ ắ ở ạ ạ ắ
c đ nh.Hai đĩa xo n này đ c đ t ăn kh p vào nhau t o thành các túi d ng hìnhố ị ắ ượ ặ ớ ạ ạ
l i li m,trong quá trình nén,ph n xo n c tĩnh đ c gi c đ nh và ph n xo nưỡ ề ầ ắ ố ượ ữ ố ị ầ ắ
c di đ ng di chuy n trên tr c chuy n đ ng l ch tâm.Khí đ c d n vào kho ngố ộ ể ụ ể ộ ệ ượ ẫ ả
tr ng do hai l i xo n t o ra,hai đĩa khép d n t ng n c và ti n d n vào tâm c aố ưỡ ắ ạ ầ ừ ấ ế ầ ủ
hình xo n c,th tích nh d n t o ra áp xu t l n,khi đ n tâm thì khí đ t đ cắ ố ể ỏ ầ ạ ấ ớ ế ạ ượ
áp su t đ y và đ c nén qua c ng đ y tâm c a scroll c đ nh.Các túi khí đ cấ ẩ ượ ổ ẩ ở ủ ố ị ượ
nén đ ng th i và liên ti p t o ra s liên t c, n đ nh,hi u qu và yên tĩnh trongồ ờ ế ạ ự ụ ổ ị ệ ả
quá trình ho t đ ng.ạ ộ
Cũng nh máy nén khí tr c vít và máy nén khí piston,máy nén khí d ngư ụ ạ
cu n(scroll) cũng đ c chia thành hai lo i:máy nén khí scroll có d u và máy nénộ ượ ạ ầ
khí scroll không d u.ầ
Đ c đi m n i b t c a máy nén khí scroll là:làm vi c êm ái h n so v i máy nénặ ể ổ ậ ủ ệ ơ ớ
khí piston và tr c vít,nh ng do giá thành cao h n so v i các lo i máy nén khíụ ư ơ ớ ạ
piston và tr c vít vào kho ng 45% nên ít đ c ph bi n h n.ụ ả ượ ổ ế ơ
II.BÌNH KHÍ NÉN(BÌNH TÍCH ÁP):
Ch c năng chính c a bình ch a khí(bình tích áp) trong h th ng khí nén trungứ ủ ứ ệ ố
tâm là tích tr l ng khí nén mà máy nén khí nén lên áp su t đ t s n.Và cungữ ượ ấ ặ ẵ
c p tr l i cho h th ng khí nén khi có nhu c u s d ng đ t xu t,nh m duy trìấ ở ạ ệ ố ầ ử ụ ộ ấ ằ
áp xu t làm vi c trong h th ng không gi m xu ng m t cách đ t ng t nhấ ệ ệ ố ả ố ộ ộ ộ ả
h ng quá trình làm vi c c a thi t b và máy móc s d ng khí nén.ưở ệ ủ ế ị ử ụ
Ngoài ra,bình ch a khí(air tank) còn có ch c năng nh thi t b ng ng m t ph nứ ứ ư ế ị ư ộ ầ
n c,b i b n mà máy nén khí cung c p cho h th ng và làm gi m nhi t đ (làmướ ụ ẩ ấ ệ ố ả ệ ộ
mát đ u vào cho các thi t b khác nh :máy s y khí,l c khí và các thi t b khí nénầ ế ị ư ấ ọ ế ị
khác…)
Bình ch a khí(air tank) đ c chia thành nhi u lo i:bình ch a khí áp su tứ ượ ề ạ ứ ấ
th p,bình ch a khí áp su t cao.Bình ch a khí s d ng v t li u thép thôngấ ứ ấ ứ ử ụ ậ ệ
th ng,bình ch a khí s d ng thép không g (th ng đ c dùng trong ngành chườ ứ ử ụ ỉ ườ ượ ế
bi n d c ph m,y t ,d c ph m)…ế ượ ẩ ế ượ ẩ
Hi n nay Công ty CP Đ u t Th ng m i và D ch vệ ầ ư ươ ạ ị ụ Vân Long chúng tôi hàng
năm cung c p ra th tr ng hàng trăm nghìn s n ph m bình ch a khí(bình tíchấ ị ườ ả ẩ ứ
áp) v i hàng nghìn m u mã và thi t k theo yêu c u c a khách hàng.Các s nớ ẫ ế ế ầ ủ ả
ph m v bình ch a khí(air tank) có dung tích t 0,5m3 đ n 50m3 áp su t làmẩ ề ứ ừ ế ấ
vi c t 10kgf/cm2 đ n 50kgf/cm2.T t c các s n ph m do chúng tôi cung c pệ ừ ế ấ ả ả ẩ ấ
đ u đ t tiêu chu n Qu c t và Vi t Nam có ch ng nh n xu t x rõ ràng,đ cề ạ ẩ ố ế ệ ứ ậ ấ ứ ượ
ch ng nh n c a c quan ki m đ nh t i Vi t Nam.ứ ậ ủ ơ ể ị ạ ệ
III.THI T B S LÝ KHÍ NÉN:Ế Ị Ử
Khí nén đ c t o ra t máy nén khí ch a đ ng r t nhi u ch t b nượ ạ ừ ứ ự ấ ề ấ ẩ
theo t ng m c đ khác nhau.Ch t b n bao g m b i,h i n c trongừ ứ ộ ấ ẩ ồ ụ ơ ướ
không khí,nh ng phân t nh ,c n bã c a d u bôi tr n và truy nữ ử ỏ ặ ủ ầ ơ ề
đ ng c khí.Khí nén mang ch t b n t i đi trong nh ng ng d n khí s gây nênộ ơ ấ ẩ ả ữ ố ẫ ẽ
s ăn mòn,r sét trong ng và trong các ph n t c a h th ng đi u khi n.Vìự ỉ ố ầ ử ủ ệ ố ề ể
v y,khí nén đ c s d ng trong h th ng khí nén ph i đ c x lý.Tùy thu cậ ượ ử ụ ệ ố ả ượ ử ộ