LOGO
TƢƠNG QUAN GIỮA NỒNG ĐỘ TROPONIN I VÀ KÍCH THƢỚC Ổ NHỒI MÁU CƠ TIM CẤP ĐƢỢC ĐÁNH GIÁ BẰNG XẠ HÌNH TƢỚI MÁU CƠ TIM
Báo cáo viên: TS.BS Lê Thanh Liêm
Khoa Nội Tim Mạch Bv Chợ Rẫy
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
NỘI DUNG TRÌNH BÀY
ĐẶT VẤN ĐỀ
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
ĐỐI TƢỢNG - PHƢƠNG PHÁP
KẾT QUẢ - BÀN LUẬN
KẾT LUẬN - KIẾN NGHỊ
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐẶT VẤN ĐỀ
YTTL xấu sau NMCT cấp: kích thước ổ nhồi máu, RL loạn
chức năng thất trái, rối loạn nhịp, kiểu nhồi máu ...
Phương pháp không xâm lấn cho phép chẩn đoán, định lượng ổ
nhồi máu như: Siêu âm tim gắng sức, chụp PET/CT, chụp CMR,
xạ hình tưới máu cơ tim (SPECT/CT).
Troponin không chỉ để chẩn đoán mà còn có vai trò tiên lượng.
Tại Việt Nam, nghiên cứu về mối tương quan giữa nồng độ
Troponin và kích thước ổ nhồi máu còn chưa được quan tâm.
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
Khảo sát đặc điểm lâm sàng và kích thƣớc ổ
NMCT cấp đƣợc đánh giá bằng kỹ thuật
01
chụp SPECT/CT với 99mTc-Sestamibi.
Khảo sát tƣơng quan giữa nồng độ Troponin I và kích
thƣớc ổ NMCT cấp đƣợc đánh giá bằng kỹ thuật
02
chụp SPECT/CT với 99mTc-Sestamibi.
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
Các Phương Pháp khảo sát ổ NMCT
Khảo sát
PET/CT
ổ NMCT
SA Tim GS
CMR
SPECT/ CT
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
Cấu Tạo Máy SPECT/CT
CT
SPECT
Detector
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
Dược Chất Phóng Xạ Sử Dụng Trong Xạ Hình Tim
− Thallium-201
− 99mTc-Sestamibi
− 99mTc-Tetrofosmin
− 99mTc-Teboroxime
− 99mTc-Furifosmin
− 99mTc-N-NOET
Essentials of Nuclear Medicine Imaging” 2012, 6th Edition, Chapter 2, p.23-71
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
Quy Trình Ghi Hình Trong Xạ Hình Tim
Quy trình 2 ngày
Quy trình 1 ngày
Essentials of Nuclear Medicine Imaging” 2012, 6th Edition, Chapter 2, p.23-71
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
Các Mặt Cắt Cơ Bản
Mặt cắt trục ngắn
(Short-axis)
Mặt cắt trục dài đứng dọc
(Vertical long axis)
Mặt cắt trục dài đứng ngang
(Horizontal long axis)
IAEA human health series, no.23, p.1-103
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
Phân Vùng Cơ Tim Trong Chụp SPECT/CT
Clinical Gated Cardiac SPECT, 2nd edition, chapter 5, p.94-137
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
TỔNG QUAN TÀI LIỆU
Các nghiên cứu tương tự
1. Panteghini (2005) nghiên cứu trên 63 bệnh nhân. Hệ số tương quan (12h): r = 0,55
2. Stanley Chia (2008) nghiên cứu trên 378 bệnh
nhân. Hệ số tương quan (12h): r = 0,644
3. Adelaide M (2011) nghiên cứu trên 121 bệnh nhân. Hệ số tương quan (ngày 3): r = 0,55
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Đối tượng nghiên cứu
Bệnh nhân đau ngực hay khó chịu vùng ngực, được chẩn
đoán NMCT cấp lần đầu
Nhập khoa nội Tim mạch bệnh viện Chợ Rẫy
Từ tháng 12/2013 đến tháng 10/2014
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Tiêu chuẩn loại trừ
Bệnh nhân có NMCT cũ.
Bệnh nhân có tiền căn phẫu thuật tim, chấn thương tim, sốc điện.
Bệnh nhân đã được can thiệp mạch vành trước đó.
Suy thận (eGFR < 30ml/phút/1,73m2).
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Thiết kế nghiên cứu
Nghiên cứu tiền cứu cắt ngang mô tả
Cỡ mẫu
Với α = 0,01 và power (1- β) = 0,80 hằng số C = 13,33.
Hệ số tương quan (ƿ # 0,48).
Số lượng mẫu cần chọn là: ≥ 52.
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Phương Pháp Thực Hiện Định lượng Troponin I vào các ngày 1, 2, 3 sau khi xảy ra biến cố.
Xét nghiệm nồng độ Troponin I
Máy phân tích LIAISON® - ITALY.
Thời gian 30 phút.
Sử dụng nguyên tắc bánh kẹp: sử dụng 2 kháng thể kháng
Troponin I.
Phát hiện ở giới hạn 0,005 ng/ml, Có thể đo được nồng độ
Troponin I lên đến 100 ng/ml.
Troponin I (+): đạt mức 99% bách phân vị trên (> 0,04 ng/ml).
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Phương Pháp Thực Hiện
Chụp xạ hình tim từ ngày thứ 4 đến 14 sau nhồi máu.
Sử dụng quy trình ghi hình 1 ngày.
Dược chất phóng xạ: 99mTc-sestamibi đường TM, liều 30 mCi.
Sử dụng phần mềm 4DM – SPECT của Đại Học Michigan USA.
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Đánh giá mức độ bắt xạ 99mTc-Sestamibi
Giảm nhẹ (60-80%) 1 điểm
Giảm nặng (<50%) 3 điểm
Giảm trung bình (50-60%) 2 điểm
Bình thường (>80%) 0 điểm
IAEA human health series, no. 23, p.1-103
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Định nghĩa về mức bắt xạ
Vùng bắt xạ < 60% vùng nguy cơ
Vùng bắt xạ < 50% vùng nhồi máu
Vùng bắt xạ < 40% vùng sẹo
Vùng cơ tim cần cứu sống = Vùng nguy
cơ – Vùng sẹo
IAEA human health series, no. 23, p.1-103
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Đánh giá kích thước vùng khuyết xạ
Nhỏ: < 15%
Trung bình: ≥ 15 25%
Lớn: ≥ 25 40%
Rất lớn: > 40%
Clinical Gated Cardiac SPECT, 2nd edition, chapter 5, p.94-137
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
ĐỐI TƢỢNG – PHƢƠNG PHÁP
Xử lý số liệu
Phép kiểm Chi bình phương
Phép kiểm phi tham số Mann-Whitney U
Phép kiểm phi tham số Kruskal-Wallis Test
Hệ số tương quan r: phép kiểm Spearman
Đường cong ROC, điểm cắt được tính theo Youden index
Các test so sánh có ý nghĩa với p<0,05
Phần mềm thống kê SPSS 22.0
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Đặc điểm lâm sàng của đối tượng nghiên cứu
Đặc điểm bệnh nhân Tuổi trung bình
n = 55 63,6 ± 11,2
Giới tính
Nam
69,1%
Nữ
30,9%
Yếu tố nguy cơ
Tăng huyết áp
72,7%
RL Lipid máu
75%
Đái tháo đường
25,5%
Hút thuốc lá
27%
Tạ Thị Thanh Hương (301): 68,2 ± 4,9 tuổi; tỉ lệ nam (57%)
Adelaide M (121): 61 ± 13 tuổi; tỉ lệ nam (69%)
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Đặc điểm lâm sàng của đối tượng nghiên cứu
Đặc điểm bệnh nhân
n = 55
Kiểu nhồi máu cơ tim
Có ST chênh lên
67,3%
Không ST chênh lên
32,7%
Phân độ Killip
65,5%
I
5,5%
II
14,5%
III
14,5%
IV
Vũ Mạnh Cường (259): tỉ lệ NMCT có ST chênh (59,5%)
Martin Hadamitzky (180): tỉ lệ NMCT có ST chênh (67,2%)
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Đặc điểm Troponin I của đối tượng nghiên cứu
p > 0,05
p< 0,05
Chúng tôi: giá trị trung vị cTnI: 17,33 ng/ml (4,9 – 35,5).
Jonas Hallén (2009) nghiên cứu 227 BN, giá trị trung vị Troponin I (17,7 ng/ml)
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Đặc điểm kích thước ổ nhồi máu trong nghiên cứu
p< 0,05
p > 0,05
Kích thước ổ nhồi máu ở BN có ST lớn hơn ko ST chênh (29,5% và 11,8% với p<0,05)
Martin H (2013) nc 180 BN, kt ổ nhồi máu có ST và ko ST chênh (17,4% và 9,15%, p<0,05)
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Tương quan giữa cTn I và kích thước ổ nhồi máu (ngày 1)
Ngày 1 (n = 55)
r = 0,607
p < 0,001
Panteghini (2005) nghiên cứu trên 63 BN, hệ số tương quan r = 0,61
Stanley Chia (2008) nghiên cứu trên 378 BN, hệ số tương quan r = 0,644
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Tương quan giữa cTn I và kích thước ổ nhồi máu (ngày 2)
Ngày 2 (n = 55)
r = 0,56
p < 0,001
Hallén (2009-2010) nghiên cứu trên 227 BN, hệ số tương quan r = 0,607
Stanley Chia (2008) nghiên cứu trên 378 BN, hệ số tương quan r = 0,725
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Tương quan giữa cTn I và kích thước ổ nhồi máu (ngày 3)
Ngày 3 (n = 35)
r = 0,698
p < 0,001
Stanley Chia (2008) nghiên cứu trên 378 BN, hệ số tương quan r = 0,734
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
Tương quan giữa Max_cTn I và kích thước ổ nhồi máu
Max cTnI (n = 55)
r = 0,604
p < 0,001
Tzivoni (2008) nghiên cứu trên 378 BN, hệ số tương quan r = 0,71
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
So sánh hệ số tương quan trong nghiên cứu với các tác giả
Xét nghiệm Kỹ thuật Hệ số tương quan
Tác giả n Thời điểm đo
Troponin (ngày chụp) (r)
55 cTn I
Chúng tôi
Ngày 1, 2, 3, Max SPECT/CT (Ngày 4-14) 0,607/ 0,56/0,698 /0,604
63 cTn I 12h / 48h 0,55/ 0,61 SPECT (tuần đầu)
Panteghini (2005)
378
cTn I
12h/ 24h/ 48h/ 72h SPECT (Ngày 5) 0,644/ 0,701/ 0,725/ 0,734
Stanley Chia (2008)
93
cTn I
12h/ 72h
0,56/ 0,62
CMR (Ngày 2-5)
Younger (2007)
227 cTn I 24h/ 48h 0,66/ 0,67 CMR (Ngày 5)
Hallén (2009)
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT QUẢ – BÀN LUẬN
So sánh hệ số tương quan trong nghiên cứu với các tác giả
Xét nghiệm
Thời điểm
Kỹ thuật
Hệ số tương
Tác giả
n
Troponin
đo
(ngày chụp)
quan (r)
30 cTn T 0,64/0,6/0,65/ 0,66 Ngày 1, 2, 3, 4 CMR (Ngày 4)
Giannitsis (2008)
80
cTn T
Ngày 1, 2, 3
0,58/ 0,65/ 0,62
CMR (Ngày 2-4)
Mayr (2011)
103
cTn T
Ngày 1,2,3, 4 CMR (< ngày 8) 0,56/0,6/0,58/ 0,62
Klug G (2011)
121 cTn T Ngày 1, 2, 3 0,35/ 0,41/ 0,55 SPECT (Ngày 5-14)
Adelaide M (2011)
Hội Nghị Tim Mạch Toàn Quốc 2015
KẾT LUẬN
1. Tuổi trung bình: 63,6 ± 11,2, với tỉ lệ nam/nữ (2,2/1), hầu hết
các trường hợp là NMCT có ST chênh (67,3%). KT ổ nhồi máu
ở BN có ST chênh lớn hơn so với không ST chênh (29,5% ;
11,8%), với p < 0,05.
2. Có mối tương quan thuận, mức độ khá giữa cTn I và kích thước
=
ổ nhồi máu được đánh giá bằng SPECT/CT. (r1 = 0,607; r2
0,56; r3 = 0,698 và rmax = 0,604, với p < 0,001).
