
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y
ĐÀO QUỐC VIỆT
NGHIÊN CỨU MẬT ĐỘ XƯƠNG, TỶ LỆ LOÃNG XƯƠNG
VÀ MỘT SỐ DẤU ẤN CHU CHUYỂN XƯƠNG
Ở ĐỐI TƯỢNG THỪA CÂN, BÉO PHÌ
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
HÀ NỘI - 2021

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ QUỐC PHÒNG
HỌC VIỆN QUÂN Y
ĐÀO QUỐC VIỆT
NGHIÊN CỨU MẬT ĐỘ XƯƠNG, TỶ LỆ LOÃNG XƯƠNG
VÀ MỘT SỐ DẤU ẤN CHU CHUYỂN XƯƠNG
Ở ĐỐI TƯỢNG THỪA CÂN, BÉO PHÌ
CHUYÊN NGÀNH: NỘI KHOA
MÃ SỐ: 9720107
LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC
Cán bộ hướng dẫn luận án:
1. GS.TS. Nguyễn Tiến Bình
2. PGS.TS. Nguyễn Thị Phi Nga
HÀ NỘI - 2021

LỜI CAM ĐOAN
Tôi là Đào Quốc Việt, nghiên cứu sinh khóa năm 2015-2019, Học viện
Quân y, chuyên ngành Nội khoa xin cam đoan:
- Đây là luận án do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn
của GS.TS. Nguyễn Tiến Bình, PGS.TS. Nguyễn Thị Phi Nga.
- Công trình này không trùng lặp với bất cứ nghiên cứu nào khác đã
được công bố tại Việt Nam.
- Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu hoàn toàn chính xác,
trung thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở nơi
nghiên cứu.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam
kết này.
Hà nội, ngày 01 tháng 06 năm 2021
Người viết cam đoan
Đào Quốc Việt

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận án này, tôi xin trân trọng gửi lời cảm ơn đến:
Đảng ủy, Ban Giám đốc Học viện Quân y, phòng sau Đại học Học viện
Quân y, Đảng ủy, Ban Giám đốc Bệnh viện Quân y 103. Bộ môn Khớp - Nội
tiết Bệnh viện Quân y 103, Lãnh đạo và tập thể cán bộ Ban Bảo vệ, chăm sóc
sức khỏe cán bộ tỉnh Hòa Bình đã tạo điều kiện thuận lợi giúp tôi hoàn thành
khoá học và luận án này.
Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc đến GS.TS. Nguyễn
Tiến Bình, PGS.TS. Nguyễn Thị Phi Nga đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi
trong quá trình học tập và nghiên cứu khoa học, góp phần rất lớn để hoàn
thành luận án này.
Tôi xin trân thành cám ơn quý Thầy Cô Học viện Quân y đã tận tình
chỉ dạy, truyền đạt những kiến thức quý báu cho tôi trong suốt thời gian học
tập và nghiên cứu.
Tôi xin chân thành cám ơn quý Thầy Cô bộ môn Khớp – Nội tiết, quý
Thầy Cô trong hội đồng chấm học phần, chuyên đề và các Thầy Cô phản
biện, tham gia hội đồng chấm luận án các cấp đã nhiệt tình đóng góp nhiều ý
kiến quý báu cho luận án được hoàn chỉnh hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn những người tham gia vào nghiên cứu đã
nhiệt tình cộng tác với tôi để thực hiện đề tài.
Cuối cùng tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến gia đình, đồng nghiệp, bạn bè
luôn bên cạnh động viên, giúp đỡ và hỗ trợ tôi trong suốt quá trình học tập và
hoàn thành quyển luận án này.
Đào Quốc Việt

MỤC LỤC
Trang phụ bìa
Lời cam đoan
Mục lục
Danh mục chữ viết tắt
Danh mục các bảng
Danh mục hình
Danh mục các biểu đồ
ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................... 1
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN TÀI LIỆU ...................................................... 3
1.1. Thừa cân, béo phì................................................................................. 3
1.1.1. Khái niệm ...................................................................................... 3
1.1.2. Dịch tễ học thừa cân, béo phì ........................................................ 3
1.1.3. Sinh lý bệnh của thừa cân, béo phì ................................................ 4
1.1.4. Chẩn đoán thừa cân, béo phì .......................................................... 9
1.1.5. Hậu quả của thừa cân, béo phì ..................................................... 10
1.2. Mật độ xương, loãng xương ............................................................... 11
1.2.1. Chu chuyển xương bình thường .................................................. 11
1.2.2.Dấu ấn chu chuyển xương Osteocalcin và Βeta- Crosslap ............. 18
1.2.3. Mật độ xương .............................................................................. 22
1.2.4. Loãng xương ............................................................................... 26
1.3. Mối liên quan giữa mật độ xương với thừa cân, béo phì .................... 30
1.3.1. Trọng lượng cơ thể, mô mỡ ảnh hưởng tích cực lên xương ......... 31
1.3.2. Trọng lượng cơ thể và mô mỡ ảnh hưởng tiêu cực đến chất
lượng của xương ......................................................................... 32
1.4. Một số nghiên cứu trong và ngoài nước về mối liên quan giữa mật
độ xương với thừa cân, béo phì......................................................... 35
1.4.1. Các nghiên cứu trên thế giới ........................................................ 35

