
i
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
BỘ Y TẾ
HỌC VIỆN Y DƢỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM
NGUYỄN ÁNH TUYẾT
THỰC TRẠNG KHÁM CHỮA BỆNH BẰNG Y HỌC
CỔ TRUYỀN TẠI TRẠM Y TẾ XÃ HUYỆN BẮC HÀ,
TỈNH LÀO CAI, NĂM 2024
LUẬN VĂN BÁC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP II
Hà Nội, 2025

ii
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ
HỌC VIỆN Y DƢỢC HỌC CỔ TRUYỀN VIỆT NAM
NGUYỄN ÁNH TUYẾT
THỰC TRẠNG KHÁM CHỮA BẰNG BỆNH Y HỌC
CỔ TRUYỀN TẠI TRẠM Y TẾ XÃ HUYỆN BẮC HÀ,
TỈNH LÀO CAI, NĂM 2024
Chuyên ngành: Y học cổ truyền
LUẬN VĂN BÁC SĨ CHUYÊN KHOA CẤP II
Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Ðoàn Minh Thụy
TS. Phạm Thái Hƣng
Hà Nội, 2025

iii
LỜI CAM ĐOAN
Tên tôi là Nguyễn Ánh Tuyết, học viên lớp chuyên khoa cấp II khóa 8 Học
viện Y dược học cổ truyền Việt Nam, chuyên ngành Y học cổ truyền, xin cam đoan
như sau:
Đây là luận văn do bản thân tôi trực tiếp thực hiện dưới sự hướng dẫn
của PGS.TS Đoàn Minh Thụy và TS Phạm Thái Hưng.
Công trình này không trùng lặp với bất kỳ nghiên cứu nào khác đã được
công bố tại Việt Nam.
Các số liệu và thông tin trong nghiên cứu là hoàn toàn chính xác, trung
thực và khách quan, đã được xác nhận và chấp thuận của cơ sở nơi nghiên cứu.
Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về những cam kết này.
Hà Nội, tháng 01 năm 2025
Tác giả luận văn
Nguyễn Ánh Tuyết

iv
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến Ban Giám đốc, các
thầy, cô giáo Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam đã giảng dạy và truyền
thụ kiến thức để tôi có thể hoàn thành tốt chương trình học tập.
Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc tới PGS.TS Đoàn Minh
Thụy, TS Phạm Thái Hưng, người thầy đầy nhiệt huyết và tận tụy đã giúp đỡ,
hướng dẫn tôi từ suốt quá trình xác định vấn đề nghiên cứu, xây dựng đề cương
cũng như trong toàn bộ quá trình nghiên cứu, hoàn thành luận văn.
Tôi xin được cám ơn Ban Giám đốc, các anh chị em đồng nghiệp tại
Bệnh viện Y học cổ truyền tỉnh Lào Cai đã tạo mọi điều kiện thuận lợi, giúp đỡ
tôi hoàn thành khóa học.
Xin cảm ơn các đồng chí Giám đốc Trung tâm y tế và các cán bộ y tế tại
16 trạm y tế xã huyện Bắc Hà đã quan tâm giúp đỡ, nhiệt tình cộng tác, cung cấp
các thông tin, số liệu và tạo mọi điều kiện thuận lợi để tôi hoàn thành công tác
nghiên cứu.
Hà Nội, tháng 01 năm 2025
Tác giả luận văn
Nguyễn Ánh Tuyết

v
MỤC LỤC
ĐẶT VẤN ĐỀ ...................................................................................................... 1
Chƣơng 1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ........................................................ 3
1.1. Một số khái niệm về Y học cổ truyền ......................................................... 3
1.1.1. Khái niệm về Y học cổ truyền ..................................................................... 3
1.1.2. Các loại thuốc Y học cổ truyền ................................................................... 3
1.1.3. Các hình thức kết hợp y học cổ truyền và y học hiện đại ........................... 5
1.2. Y học cổ truyền trong chăm sóc sức khỏe nhân dân ................................ 6
1.3. Thực trạng sử dụng Y học cổ truyền .......................................................... 7
1.3.1. Trên thế giới ................................................................................................ 7
1.3.2. Tại Việt Nam ............................................................................................. 11
1.4. Các chính sách, hệ thống tổ chức quản lý Y học cổ truyền trong chăm
sóc sức khỏe hiện nay ........................................................................................ 16
1.4.1. Các chính sách về Y học cổ truyền của Đảng và Nhà nước ..................... 16
1.4.2. Hệ thống y học cổ truyền tại Việt Nam .................................................... 17
1.5. Một số nghiên cứu thực trạng hoạt động Y học cổ truyền tại tuyến xã 19
1.5.1. Trên thế giới .............................................................................................. 19
1.5.2. Tại Việt Nam ............................................................................................. 21
1.6. Một số đặc điểm về địa bàn nghiên cứu ................................................... 23
Chƣơng 2. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................. 25
2.1. Đối tƣợng nghiên cứu ................................................................................. 25
2.2. Thời gian và địa điểm nghiên cứu ............................................................ 25
2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu ........................................................................... 25
2.4. Cỡ mẫu và phƣơng pháp chọn mẫu ......................................................... 25
2.4.1. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu cho nghiên cứu đánh giá .................. 25
2.4.2. Cỡ mẫu và phương pháp chọn mẫu cho nghiên cứu định tính ................. 26
2.5. Nội dung nghiên cứu .................................................................................. 26
2.5.1. Khảo sát thực trạng ................................................................................... 26