Nghiên cứu thiết kế và chế tạo máy điện một chiều công suất đến 200 KW

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:168

Thêm vào BST

Báo xấu

131
lượt xem 21
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài thiết kế và chế tạo được máy điện một chiều có công suất đến 200kW đạt tiêu chuẩn quốc tế IEC, có giá thành ≤ 80% nhập ngoại, hoàn thiện được công nghệ chế tạo và các phương tiện kiểm nghiệm máy điện một chiều, nâng cao năng lực chế tạo máy điện một chiều của ngành thiết bị điện Việt Nam...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Nghiên cứu thiết kế và chế tạo máy điện một chiều công suất đến 200 KW

c«ng ty TNHH nhµ n−íc mét thµnh viªn chÕ t¹o ®iÖn c¬ hµ néi b¸o c¸o tæng kÕt ®Ò tµi cÊp nhµ n−íc m∙ sè kc 06.19cn nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200KW Chñ nhiÖm ®Ò tµi: ThS Hoµng ThÞ L−¬ng Hßa 5776 24/4/2006 Hµ Néi – 2006
Môc lôc Môc lôc Trang Lêi më ®Çu......................................................................................................................... 3 Ch−¬ng 1 Nhu cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW ë ViÖt Nam 9 1.1 Nhu cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW......................... 9 1.2 Tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu ngoµi n−íc vµ trong n−íc............................ 11 1.3 X¸c ®Þnh th«ng sè kü thuËt, yªu cÇu kü thuËt cña s¶n phÈm mÉu.................. 13 Ch−¬ng 2 ThiÕt kÕ m¸y ®iÖn mét chiÒu........................................................................ 17 2.1 ThiÕt kÕ tÝnh to¸n m¸y ®iÖn mét chiÒu........................................................... 17 2.1.1 ThiÕt kÕ tÝnh to¸n ®iÖn tõ................................................................................ 17 2.1.2 LËp tr×nh phÇn mÒm thiÕt kÕ tÝnh to¸n ®iÖn tõ................................................ 19 2.1.3 X¸c ®Þnh gi¸ trÞ sö dông cña phÇn mÒm thiÕt kÕ tÝnh to¸n.............................. 22 2.1.4 ThiÕt kÕ tÝnh to¸n kÕt cÊu................................................................................ 23 2.2 ThiÕt kÕ kÕt cÊu m¸y ®iÖn mét chiÒu.............................................................. 41 2.2.1 Lùa chän kÕt cÊu cña s¶n phÈm mÉu.............................................................. 42 2.2.2 Giíi thiÖu vÒ kÕt cÊu vµ vËt liÖu sö dông........................................................ 42 Ch−¬ng 3 Nghiªn cøu c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu................................... 50 3.1 C«ng nghÖ chÕ t¹o cæ gãp ®iÖn....................................................................... 51 3.1.1 ¶nh h−ëng cña kÕt cÊu vµ chÕ ®é lµm viÖc ®Õn c«ng nghÖ chÕ t¹o cæ gãp 51 3.1.2 C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c chi tiÕt cæ gãp ®iÖn..................................................... 52 3.1.3 §Þnh h×nh cæ gãp............................................................................................ 63 3.2 C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c bé d©y........................................................................ 64 3.2.1 C«ng nghÖ chÕ t¹o bé d©y phÇn øng............................................................... 64 3.2.2 C«ng nghÖ chÕ t¹o cuén d©y cùc tõ................................................................ 67 3.3 C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c chi tiÕt c¬ khÝ............................................................. 69 3.3.1 C«ng nghÖ chÕ t¹o th©n.................................................................................. 69 3.3.2 C«ng nghÖ gia c«ng th©n................................................................................ 70 3.3.3 C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c chi tiÕt c¬ khÝ kh¸c.................................................... 71 3.4 C«ng nghÖ chÕ t¹o côm gi¸ than.................................................................... 71 1
3.4.1 C«ng nghÖ chÕ t¹o gi¸ thanh g¸ hép than....................................................... 71 3.4.2 C«ng nghÖ chÕ t¹o côm hép than.................................................................... 72 3.4.3 KiÓm tra côm hép than.................................................................................... 73 3.5 L¾p r¸p m¸y ®iÖn mét chiÒu............................................................................ 73 3.6 X©y dùng bé quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu...................... 78 Ch−¬ng 4 ChÕ t¹o s¶n phÈm cña ®Ò tµi-®éng c¬ mét chiÒu 200kW-750vg/ph-440V..... 81 4.1 ChuÈn bÞ ®iÒu kiÖn kü thuËt cho chÕ t¹o s¶n phÈm......................................... 81 4.2 Nghiªn cøu øng dông c«ng nghÖ ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm................................... 83 4.3 Gi¸ trÞ sö dông cña bé quy tr×nh c«ng nghÖ.................................................... 86 Ch−¬ng 5 Thö nghiÖm ®¸nh gi¸ chÊt l−îng m¸y ®iÖn mét chiÒu.............................. 88 5.1 X¸c ®Þnh c¸c tiªu chuÈn thö nghiÖm............................................................... 88 5.1.1 X¸c ®Þnh c¸c tiªu chuÈn thö nghiÖm m¸y ®iÖn mét chiÒu.............................. 88 5.1.2 Tiªu chuÈn thö nghiÖm ®éng c¬ mét chiÒu 200kW........................................ 90 5.2 X©y dùng ph−¬ng ph¸p vµ quy tr×nh thö nghiÖm............................................ 95 5.3 Thö nghiÖm s¶n phÈm cña ®Ò tµi - §CMC 200kW-750vg/ph440V................ 97 5.3.1 ChuÈn bÞ ®iÒu kiÖn kü thuËt cho thö nghiÖm.................................................. 97 5.3.2 Thµnh lËp Tæ c«ng t¸c nghiÖm thu s¶n phÈm................................................. 98 5.3.3 Thö nghiÖm ®éng c¬ 200kW-750vg/ph-440V................................................ 99 5.3.4 X¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu th«ng sè kü thuËt, ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm........ 108 5.3.5 X¸c ®Þnh gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm........................................................... 110 Ch−¬ng 6 §¸nh gi¸ kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi...................................................... 112 6.1 KÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi......................................................................... 112 6.2 Kh¶ n¨ng øng dông c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi................................... 114 6.3 §¸nh gi¸ kÕt qu¶ ®µo t¹o nguån nh©n lùc....................................................... 117 KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ....................................................................................................... 120 Lêi c¶m ¬n......................................................................................................................... 128 Tµi liÖu tham kh¶o........................................................................................................... 130 Phô lôc............................................................................................................................... 131 2
Lêi më ®Çu §Ò tµi khoa häc cÊp nhµ n−íc "Nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW" ®−îc Bé Khoa häc vµ C«ng nghÖ giao cho C«ng ty TNHH Nhµ n−íc mét thµnh viªn ChÕ t¹o §iÖn c¬ Hµ néi chñ tr× thùc hiÖn. Môc tiªu cña ®Ò tµi lµ thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o ®−îc m¸y ®iÖn mét chiÒu cã c«ng suÊt ®Õn 200kW ®¹t tiªu chuÈn quèc tÕ IEC, cã gi¸ thµnh ≤ 80% s¶n phÈm nhËp ngo¹i, hoµn thiÖn ®−îc c«ng nghÖ chÕ t¹o vµ c¸c ph−¬ng tiÖn kiÓm nghiÖm m¸y ®iÖn mét chiÒu, n©ng cao n¨ng lùc chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu cña ngµnh thiÕt bÞ ®iÖn ViÖt Nam vµ cña C«ng ty ChÕ t¹o §iÖn c¬ Hµ néi. Trong c¸c ®Ò tµi tr−íc ®©y do C«ng ty CTAMAD thùc hiÖn nh− ®Ò tµi KC-04-05 "Nghiªn cøu c«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn vµ thiÕt bÞ ®ång bé ®Õn 500kW"; ®Ò tµi KHCN-05-02 "Nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ c«ng nghÖ ®Ó chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn kh«ng ®ång bé c«ng suÊt ®Õn 2100kW"; ®Ò tµi 119 "Nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ c«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ ®iÖn ®ång bé c«ng suÊt ®Õn 500kW" cã c¸c néi dung nghiªn cøu cã thÓ ¸p dông cho qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm mÉu cña ®Ò tµi nh−: c«ng nghÖ tÈm sÊy ch©n kh«ng, c©n b»ng ®éng, c«ng nghÖ gia c«ng c¸c chi tiÕt c¬ khÝ. Tuy vËy néi dung nghiªn cøu cña ®Ò tµi vÉn rÊt lín do m¸y ®iÖn mét chiÒu cã kÕt cÊu vµ c«ng nghÖ chÕ t¹o rÊt phøc t¹p. ë n−íc ngoµi m¸y ®iÖn mét chiÒu ®−îc chÕ t¹o tõ vµi W ®Õn hµng chôc ngh×n kW. C¸c h·ng s¶n xuÊt m¸y ®iÖn-thiÕt bÞ ®iÖn lín ®Òu cã c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt m¸y ®iÖn mét chiÒu ë ch©u ¢u, ch©u Mü cã h·ng ABB (Thôy ®iÓn), h·ng VEM, h·ng SIEMEN (CHLB §øc), h·ng GENERAL (Mü), h·ng ALSTOM (ph¸p), h·ng ALSALDO (Italya)...ë ch©u ¸, Trung Quèc cã tËp ®oµn m¸y ®iÖn Th−îng H¶i, nhµ m¸y ®iÖn c¬ T−¬ng §µm, T©y An..., c¸c n−íc NhËt B¶n, §µi Loan cã c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®iÖn quay rÊt tiªn tiÕn, s¶n phÈm m¸y ®iÖn mét chiÒu cña c¸c n−íc kÓ trªn ®−îc sö dông nhiÒu trªn c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ trong c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n nh− xim¨ng, thÐp, hãa chÊt, mÝa ®−êng, ®−êng s¾t, giao th«ng vËn t¶i... Víi sù tiÕn bé kh«ng ngõng cña c¸c ngµnh khoa häc kü thuËt, nhiÒu lo¹i vËt liÖu tiªn tiÕn ®−îc nghiªn cøu chÕ t¹o. Liªn quan ®Õn m¸y ®iÖn cã c¸c vËt liÖu dÉn tõ, vËt liÖu c¸ch ®iÖn ngµy cµng ®¹t chÊt l−îng cao víi c«ng nghÖ chÕ t¹o hiÖn ®¹i. Trªn c¬ së nghiªn cøu sö dông c¸c vËt liÖu míi, m¸y ®iÖn mét chiÒu ngµy cµng ®−îc thiÕt kÕ nhá gän nh»m gi¶m ®Õn møc tèi ®a c¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ t¨ng tuæi thä cña s¶n phÈm. C¸c m¸y ®iÖn mét chiÒu cã c«ng suÊt trung b×nh vµ lín ®−îc chÕ t¹o theo ®¬n ®Æt hµng, do vËy khi cÇn thay thÕ th× thêi gian chÕ t¹o, vËn chuyÓn tõ n−íc ngoµi vÒ 3
th−êng kÐo dµi 6 ®Õn 7 th¸ng. HiÖn t¹i ë ViÖt nam kh«ng cã c¬ së nµo chÕ t¹o ®−îc m¸y ®iÖn mét chiÒu mÆc dï m¸y ®iÖn mét chiÒu ®−îc sö dông ngµy cµng nhiÒu do cã c¸c tÝnh n¨ng −u viÖt vÒ kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh tèc ®é vµ æn ®Þnh tèc ®é khi t¶i thay ®æi. B¸o c¸o tæng kÕt khoa häc vµ kü thuËt ®Ò tµi cã 6 ch−¬ng víi c¸c néi dung chÝnh nh− sau: Ch−¬ng 1. Nhu cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW ë ViÖt Nam. Qua nghiªn cøu kh¶o s¸t ë c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n, qua c¸c ®¬n hµng, kh¸ch hµng cña C«ng ty, qua héi th¶o ®Ò tµi ®· t×m hiÓu nhu cÇu thùc tÕ c¸c lo¹i m¸y ®iÖn mét chiÒu ®−îc sö dông nhiÒu ë ViÖt Nam, c¸c yªu cÇu khi sö dông ë ViÖt Nam, n¬i cã m«i tr−êng lµm viÖc vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh¾c nghiÖt. §Ò tµi ®· chän ®èi t−îng nghiªn cøu lµ ®éng c¬ mét chiÒu 200kW-750vg/ph- 440V lµ s¶n phÈm cã c«ng suÊt tèi ®a trong ph¹m vi nghiªn cøu, ®−îc sö dông nhiÒu vµ cã ®iÒu kiÖn thö nghiÖm thùc tÕ. C¨n cø vµo nhu cÇu sö dông, c¸c tiªu chuÈn cÇn ®¹t ®−îc nh− tiªu chuÈn quèc tÕ IEC, tiªu chuÈn ViÖt Nam, c¸c yªu cÇu kü thuËt, c¸c th«ng sè kü thuËt cña ®éng c¬ ®· ®−îc x¸c ®Þnh lµm c¨n cø cho viÖc triÓn khai thiÕt kÕ s¶n phÈm. Ch−¬ng 2. ThiÕt kÕ m¸y ®iÖn mét chiÒu. C«ng viÖc thiÕt kÕ s¶n phÈm ®−îc chia thµnh 2 giai ®o¹n. Giai ®o¹n 1 lµ thiÕt kÕ tÝnh to¸n vµ giai ®o¹n 2 lµ thiÕt kÕ kÕt cÊu. ThiÕt kÕ tÝnh to¸n ®−îc b¾t ®Çu tõ viÖc tiÕn hµnh lùa chän ph−¬ng ph¸p thiÕt kÕ tÝnh to¸n. Qua nghiªn cøu c¸c tµi liÖu, s¸ch, c¸c gi¸o tr×nh, ®Ò tµi ®· lùa chän ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n thiÕt kÕ cña Liªn X« (cò) ®−îc dùa trªn c¬ së lý thuyÕt v÷ng ch¾c vµ Liªn x« cã nÒn c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®iÖn ph¸t triÓn m¹nh. Ph−¬ng ph¸p tÝnh ®−îc sö dông ®Ó tiÕn hµnh tÝnh to¸n phÇn ®iÖn tõ, viÕt c¸c thuËt to¸n, thiÕt kÕ giao diÖn, ®å ho¹, thiÕt kÕ c¸c m«dul nhËp d÷ liÖu cho phÇn mÒm tÝnh to¸n phÇn ®iÖn tõ. PhÇn mÒm tÝnh to¸n vËn dông ng«n ng÷ lËp tr×nh tiªn tiÕn, thuËt to¸n phï hîp, kÕt qu¶ chÝnh x¸c ®· nhanh chãng thùc hiÖn hµng tr¨m phÐp tÝnh vµ cho ra nhiÒu ph−¬ng ¸n s¶n phÈm khi thay ®æi c¸c d÷ liÖu cho phÐp ng−êi thiÕt kÕ chän ®−îc ph−¬ng ¸n tèi −u cho s¶n xuÊt (ph−¬ng ¸n s¶n phÈm ®¹t th«ng sè kü thuËt víi chi phÝ thÊp nhÊt). PhÇn mÒm tÝnh to¸n x¸c ®Þnh ®−îc toµn bé c¸c kÝch th−íc vµ th«ng sè c¬ b¶n cña c¸c bé phËn dÉn ®iÖn vµ dÉn tõ nh− g«ng th©n, phÇn øng, c¸c bé d©y, c¸c cùc tõ.v.v.. ThiÕt kÕ tÝnh to¸n kÕt cÊu bao gåm tÝnh to¸n c¸c kÝch th−íc c¬ b¶n cña cæ gãp, tÝnh kiÓm tra ®é cøng v÷ng cña trôc, tÝnh chuçi kÝch th−íc.v.v.. C¸c kÕt qu¶ nhËn ®−îc 4
tõ phÇn mÒm tÝnh to¸n vµ tÝnh to¸n th«ng th−êng ®−îc kiÓm chøng b»ng c¸ch so s¸nh víi nhau vµ so s¸nh víi kÕt qu¶ cña c¸c th«ng sè kü thuËt cña ®éng c¬ do Liªn x« (cò) chÕ t¹o vµ ®éng c¬ do ®Ò tµi chÕ t¹o cho thÊy ®é tin cËy vµ kh¶ n¨ng sö dông phÇn mÒm cho c«ng t¸c thiÕt kÕ m¸y ®iÖn mét chiÒu. §Ò tµi tæ chøc nghiªn cøu kÕt cÊu tæng quan cña ®éng c¬ do Liªn x« chÕ t¹o vµ ph©n tÝch lùa chän kÕt cÊu, vËt liÖu ®Ó chÕ t¹o. KÕt cÊu cña ®éng c¬ ph¶i ch¾c ch¾n, dÔ dµng th¸o l¾p, phï hîp ®Ó l¾p ®Æt lªn m¸y xóc, cã tÝnh c«ng nghÖ. VËt liÖu ph¶i lµ c¸c vËt liÖu míi ®ang ®−îc sö dông ®Ó chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu t¹i c¸c n−íc cã c«ng nghiÖp ph¸t triÓn ®−îc lùa chän ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm, ®Ò tµi sö dông c¸ch ®iÖn cÊp F ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng lµm viÖc qu¸ t¶i cho ®éng c¬. Dùa vµo c¸c kÝch th−íc c¬ b¶n nhËn ®−îc tõ thiÕt kÕ tÝnh to¸n ®Ó thùc hiÖn thiÕt kÕ kÕt cÊu trªn m¸y tÝnh toµn bé c¸c chi tiÕt, côm chi tiÕt, tæng ®å cña ®éng c¬ 200kW. Ch−¬ng 3. Nghiªn cøu c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu Nghiªn cøu c«ng nghÖ lµ néi dung quan träng cña ®Ò tµi, trong ®ã bao gåm c¸c c«ng viÖc lËp ph−¬ng ¸n c«ng nghÖ; thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng, khu«n, g¸, d−ìng, dông cô cho c¸c b−íc c«ng nghÖ; chÕ t¹o thö chi tiÕt, côm chi tiÕt ®Ó hiÖu chØnh hoµn thiÖn; x©y dùng quy tr×nh c«ng nghÖ. §Ò tµi tËp trung nghiªn cøu c«ng nghÖ ®Ó chÕ t¹o c¸c côm chi tiÕt ®Æc thï cña m¸y ®iÖn mét chiÒu nh−: - C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c bé d©y m¸y ®iÖn mét chiÒu (cuén d©y cùc chÝnh, cùc phô, bé d©y phÇn øng); - C«ng nghÖ chÕ t¹o cæ gãp ®iÖn; - C«ng nghÖ chÕ t¹o cùc tõ (cùc chÝnh, cùc phô); - C«ng nghÖ chÕ t¹o côm gi¸ than; - C«ng nghÖ chÕ t¹o c¸c chi tiÕt c¬ khÝ; - C«ng nghÖ b¨ng ®ai; - C«ng nghÖ tÈm sÊy vµ c©n b»ng ®éng; - C«ng nghÖ l¾p r¸p m¸y ®iÖn mét chiÒu; Nghiªn cøu chÕ t¹o cæ gãp ®iÖn lµ nhiÖm vô khã kh¨n phøc t¹p nhÊt vµ còng lµ quan träng nhÊt cña ®Ò tµi. Cæ gãp ®−îc ghÐp tõ nhiÒu chi tiÕt rêi (cæ gãp ®éng c¬ 200kW cã 348 chi tiÕt), bÒ mÆt l¾p ghÐp lµ mÆt c«n h×nh nãn. Khi lµm viÖc cæ gãp chÞu t¸c ®éng cña lùc li t©m, lùc ma s¸t, cña nhiÖt ®é, tia löa ®iÖn, bôi than nªn c¸c lam ®ång cã xu h−íng bung ra, bÞ x©y x−íc, ®¸nh lâm, ¨n mßn bÒ mÆt dÉn ®Õn lµm háng bé d©y phÇn øng, g©y h− háng cæ gãp vµ ph¸ huû m¸y ®iÖn mét chiÒu. ChÕ t¹o mét chi 5
tiÕt kh«ng ®¹t dung sai kÝch th−íc, yªu cÇu kü thuËt, thùc hiÖn sai hay nhÇm lÉn mét b−íc nguyªn c«ng, mét thao t¸c còng cã thÓ lµm háng cæ gãp. Trong c«ng nghÖ chÕ t¹o cæ gãp ®Ò tµi tËp trung giíi thiÖu: - C«ng nghÖ chÕ t¹o lam ®ång; - C«ng nghÖ chÕ t¹o vµnh gãp; - C«ng nghÖ gia c«ng c¸c cèc Ðp; - C«ng nghÖ chÕ t¹o phÔu c¸ch ®iÖn; - C«ng nghÖ ®Þnh h×nh cæ gãp; Quy tr×nh c«ng nghÖ ®Ó chÕ t¹o c¸c chi tiÕt, côm chi tiÕt m¸y ®iÖn mét chiÒu 200kW ®−îc x©y dùng thµnh bé quy tr×nh vµ ®−îc sö dông ®Ó chÕ t¹o ra s¶n phÈm. Bé quy tr×nh c«ng nghÖ ®· ®−îc hoµn thiÖn vµ ban hµnh ®Ó sö dông theo c¸c quy ®Þnh trong c¸c tiªu chuÈn qu¶n lý chÊt l−îng ISO 9001:2000. Ch−¬ng 4. ChÕ t¹o s¶n phÈm cña ®Ò tµi-®éng c¬ mét chiÒu 200kW-750vg/ph- 440V. §Ò tµi ®· tiÕn hµnh thiÕt kÕ, chÕ t¹o toµn bé c¸c thiÕt bÞ chuyªn dïng, c¸c khu«n g¸, d−ìng kiÓm, c¸c dông cô ®Ó thùc hiÖn c¸c b−íc c«ng nghÖ; tæ chøc nghiªn cøu chÕ t¹o thö c¸c chi tiÕt, côm chi tiÕt ®Ó hoµn thiÖn vµ ®−a c¸c thiÕt bÞ khu«n g¸ vµo chÕ t¹o s¶n phÈm cña ®Ò tµi. §éng c¬ mét chiÒu 200kW ®−îc tæ chøc chÕ t¹o t¹i C«ng ty CTAMAD. Cã nhiÒu c«ng nghÖ phøc t¹p nh− chÕ t¹o phÔu c¸ch ®iÖn, chÕ t¹o cæ gãp, chÕ t¹o cuén cùc phô, chÕ t¹o bé d©y phÇn øng gÆp kh«ng Ýt lÇn thÊt b¹i. Trong khi chÕ t¹o cæ gãp ®iÖn ®· bÞ lo¹i bá khi ®· qua hÇu hÕt c¸c b−íc c«ng nghÖ phøc t¹p chØ v× lý do lµ ®· phay xÎ r·nh sau khi ghÐp hoµn thiÖn cæ gãp. §Ò tµi ®· tæ chøc ®oµn kh¶o s¸t c¸c c¬ së s¶n xuÊt m¸y ®iÖn mét chiÒu ë Trung Quèc, tæ chøc héi th¶o khoa häc "Nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW" nh»m häc tËp, l¾ng nghe, nhËn ®−îc c¸c ý kiÕn ®ãng gãp cho ®Ò tµi cña c¸c nhµ chÕ t¹o; c¸c chuyªn gia, c¸c gi¸o s−, tiÕn sü vµ c¸c c¬ së sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu. Ch−¬ng 5. Thö nghiÖm ®¸nh gi¸ chÊt l−îng m¸y ®iÖn mét chiÒu. NhiÖm vô thö nghiÖm ®¸nh gi¸ chÊt l−îng ®éng c¬ mét chiÒu 200kW rÊt quan träng. ChÊt l−îng cña ®éng c¬ còng lµ chÊt l−îng nghiªn cøu cña ®Ò tµi. Dùa vµo c¸c yªu cÇu kü thuËt, c¸c th«ng sè kü thuËt, c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ (IEC), tiªu chuÈn ViÖt Nam liªn quan ®Õn thö nghiÖm, c¸c s¸ch tham kh¶o ®Ò tµi ®· nghiªn cøu ®Ó x©y dùng tiªu chuÈn thö nghiÖm, ph−¬ng ph¸p thö nghiÖm, quy tr×nh thö nghiÖm ®éng c¬ mét 6
chiÒu vµ biªn so¹n c¸c tiªu chuÈn c¬ së "M¸y ®iÖn mét chiÒu, tiªu chuÈn thö nghiÖm, TCCS 35-05", "M¸y ®iÖn mét chiÒu, quy tr×nh thö nghiÖm, TCCS 35-06". Tæ chøc tiÕn hµnh thö nghiÖm ®iÓn h×nh ®èi víi ®éng c¬ mét chiÒu 200kW lµ nhiÖm vô phøc t¹p do ®éng c¬ cã chÕ ®é lµm viÖc ®Æc biÖt mµ phßng thÝ nghiÖm cña C«ng ty CTAMAD kh«ng ®¸p øng hÕt ®−îc. §éng c¬ cã chÕ ®é lµm viÖc danh ®Þnh gi¸n ®o¹n, cã tèc ®é quay thay ®æi, cã ®¶o chiÒu quay th−êng xuyªn, tèc ®é cña ®éng c¬ cã thÓ lªn ®Õn 1,28 lÇn tèc ®é danh ®Þnh, t¶i cña ®éng c¬ lu«n thay ®æi. §éng c¬ ®−îc thö nghiÖm theo 3 giai ®o¹n: - Giai ®o¹n 1: Thö nghiÖm ®Õn 45% t¶i t¹i phßng thÝ nghiÖm m¸y ®iÖn quay cña C«ng ty. - Giai ®o¹n 2: Thö nghiÖm t¹i hiÖn tr−êng theo ®óng chÕ ®é lµm viÖc vµ c«ng suÊt thiÕt kÕ (®éng c¬ ®−îc l¾p trªn m¸y xóc ]7∋-5A cña C«ng ty Apatit ViÖt Nam) - Giai ®o¹n 3: Thö kh¶ n¨ng lµm viÖc l©u dµi cña ®éng c¬. §éng c¬ tiÕp tôc ®−îc vËn hµnh phôc vô s¶n xuÊt. Giai ®o¹n nµy do ®¬n vÞ chñ tr× ®Ò tµi ®Ò xuÊt thùc hiÖn nh»m chøng minh tÝnh æn ®Þnh cña c«ng nghÖ, chÊt l−îng chÕ t¹o vµ gi¸ trÞ sö dông thùc tÕ cña s¶n phÈm. Tham gia thö nghiÖm ®Ò tµi ngoµi c¬ quan chñ tr× ®Ò tµi cßn cã Tæ c«ng t¸c gåm c¸c chuyªn gia trong lÜnh vùc m¸y ®iÖn, c¸c gi¸o s−, tiÕn sü vµ c¸c c¸n bé kü thuËt, c«ng nh©n vËn hµnh cña C«ng ty Apatit ViÖt Nam. Qua thö nghiÖm ®· x¸c ®Þnh ®−îc toµn bé c¸c th«ng sè kü thuËt, c¸c ®−êng ®Æc tÝnh cña ®éng c¬. §éng c¬ ®−îc thèng nhÊt ®¸nh gi¸ cã kiÓu d¸ng, mÉu m· c«ng nghiÖp, ®¹t toµn bé c¸c th«ng sè kü thuËt ®Ò ra. §éng c¬ lµm viÖc æn ®Þnh, vËn hµnh 3ca/ngµy phôc vô s¶n xuÊt ®¹t n¨ng suÊt thiÕt kÕ tõ ngµy 21/11/2005 ®Õn nay, c¸c th«ng sè kü thuËt t−¬ng ®−¬ng ®éng c¬ do Liªn x« chÕ t¹o. Ch−¬ng 6. §¸nh gi¸ kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi. C¸c nghiªn cøu cña ®Ò tµi ®· ®−a ra c¸c kÕt qu¶ lµ c¸c s¶n phÈm theo yªu cÇu mµ Bé KH&CN ®Ò ra cho ®Ò tµi. C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu chÝnh cña ®Ò tµi nh− phÇn mÒm thiÕt kÕ tÝnh to¸n, tËp thiÕt kÕ s¶n phÈm, c¸c quy tr×nh c«ng nghÖ, c¸c tiªu chuÈn tiÕp tôc ®−îc sö dông nh− tµi liÖu kü thuËt cña C«ng ty. C¸c thiÕt bÞ, khu«n g¸, dông cô ®· ®−îc thiÕt kÕ chÕ t¹o ®Ó nghiªn cøu c«ng nghÖ vµ chÕ t¹o ®éng c¬ 200kW tiÕp tôc ®−îc sö dông ®Ó chÕ t¹o c¸c s¶n phÈm kh¸c. 7
§éng c¬ mét chiÒu 200kW-750vg/ph-440V qua thö nghiÖm ®· chøng minh ®−îc phÇn mÒm tÝnh to¸n, tËp thiÕt kÕ s¶n phÈm, c¸c nghiªn cøu c«ng nghÖ, quy tr×nh c«ng nghÖ lµ ®¹t yªu cÇu; C«ng nghÖ chÕ t¹o æn ®Þnh; §éng c¬ cã kh¶ n¨ng lµm viÖc l©u dµi ®¹t c«ng suÊt thiÕt kÕ. Qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®Ò tµi, c¬ quan chñ tr× ®Ò tµi ®· tæ chøc vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ®«ng ®¶o c¸c kü s− thiÕt kÕ, c«ng nghÖ, kü thuËt x−ëng, c«ng nh©n kü thuËt, cö nh©n kinh tÕ tham gia nghiªn cøu thùc hiÖn c¸c néi dung cña ®Ò tµi (cã trªn 70 ng−êi tham gia). Qua ®ã ®· n©ng cao ®−îc tr×nh ®é chuyªn m«n, tay nghÒ, ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu khoa häc, tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o cho ®éi ngò CBCNV cßn rÊt trÎ cña C«ng ty. 8
ch−¬ng 1. Nhu cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW ë viÖt nam 1.1 Nhu cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW Cïng víi khã kh¨n cña kinh tÕ ®Êt n−íc tõ cuèi nh÷ng n¨m 70 nhu cÇu vÒ m¸y ®iÖn mét chiÒu kh«ng nhiÒu, ®¬n hµng l¹i lÎ tÎ, viÖc s¶n xuÊt ®¬n chiÕc ph¶i kÐo dµi thêi gian chÕ t¹o vµ ®Èy gi¸ thµnh m¸y ®iÖn mét chiÒu s¶n xuÊt trong n−íc lªn cao h¬n c¶ s¶n phÈm nhËp ngo¹i nªn C«ng ty CTAMAD - ®¬n vÞ duy nhÊt cã kh¶ n¨ng chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt nhá dõng h¼n viÖc chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu. Nh− vËy lµ trong h¬n 25 n¨m tõ cuèi nh÷ng n¨m 1970 ®Õn nay ë ViÖt Nam kh«ng cã doanh nghiÖp nµo s¶n xuÊt m¸y ®iÖn mét chiÒu. Tr−íc n¨m 1980 m¸y ®iÖn mét chiÒu lín nhÊt ®−îc chÕ t¹o thö lµ ®éng c¬ mét chiÒu 21kW chØ ®¹t c«ng suÊt 16kW, kh«ng ®¹t yªu cÇu kü thuËt vµ c¸c chØ tiªu th«ng sè kü thuËt. B−íc vµo thêi kú ®æi míi, c¸c ngµnh kinh tÕ tõng b−íc v−ît qua khã kh¨n cña thêi kú ®Çu xo¸ bá bao cÊp, phôc håi s¶n xuÊt. Tõ nh÷ng n¨m 1990 viÖc ®Çu t− c¸c d©y truyÒn ®ång bé s¶n xuÊt xi m¨ng, thÐp, ®iÖn, giÊy, ph©n bãn ho¸ chÊt, khai th¸c má, chÕ biÕn thùc phÈm mÝa ®−êng, giao th«ng ®−êng bé, ®−êng s¾t ph¸t triÓn m¹nh mÏ. Tõ cuèi nh÷ng n¨m 90 b¾t ®Çu xuÊt hiÖn nhu cÇu söa ch÷a c¸c m¸y ®iÖn mét chiÒu. Sau mét thêi gian sö dông víi ®iÒu kiÖn m«i tr−êng lµm viÖc kh¾c nghiÖt: khÝ hËu ViÖt Nam nãng Èm, ®é Èm t¹i miÒn B¾c nhiÒu khi lªn ®Õn 90-100%, m«i tr−êng lµm viÖc cã nhiÒu bôi bÈn (bôi xi m¨ng, bôi than, ho¸ chÊt, h¬i n−íc…); Ngoµi ra cßn do h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é qu¶n lý, sö dông thiÕt bÞ, viÖc thùc hiÖn c¸c quy tr×nh b¶o d−ìng ch−a nghiªm tóc nªn nhiÒu m¸y ®iÖn mét chiÒu bÞ h− háng hoÆc ®Õn thêi kú cÇn söa ch÷a vµ cÇn thay thÕ. ViÖc s¶n xuÊt cña c¸c ngµnh hµng trong c¬ chÕ thÞ tr−êng yªu cÇu ph¶i liªn tôc. C¸c d©y truyÒn s¶n xuÊt xi m¨ng, thÐp, d©y vµ c¸p ®iÖn chØ cÇn ngõng s¶n xuÊt cã thÓ g©y thiÖt h¹i hµng tû ®ång mçi ngµy. Trong c¸c thêi vô s¶n xuÊt cña ngµnh mÝa ®−êng, ngµnh s¶n xuÊt chÕ biÕn thùc phÈm dõng s¶n xuÊt sÏ ¶nh h−ëng ®Õn c¶ vïng d©n c−. Trong nh÷ng n¨m qua C«ng ty CTAMAD ®· ®−îc tham gia söa ch÷a nhiÒu c¸c lo¹i m¸y ®iÖn mét chiÒu trong ®ã cã c¸c ®éng c¬ 3700kW, 1650kW, m¸y ph¸t 830kW, ®éng c¬ 400kW, ®éng c¬ 315kW, ®éng c¬ 250kW, ®éng c¬ 200kW, ®éng c¬ 118kW... vµ nhiÒu m¸y ®iÖn mét chiÒu d−íi 100kW. 9
C¸c kh¸ch hµng cña C«ng ty lµ c¸c doanh nghiÖp thuéc Tæng c«ng ty xi m¨ng (Xi m¨ng BØm s¬n, xi m¨ng Hµ tiªn, xi m¨ng Hoµng Th¹ch, xi m¨ng H¶i phßng…), c¸c c«ng ty xi m¨ng liªn doanh víi n−íc ngoµi (Xi m¨ng Sao mai, Chinfon, Nghi s¬n), C«ng ty gang thÐp Th¸i nguyªn, C«ng ty thÐp ViÖt ý, C«ng ty thÐp MiÒn trung, C«ng ty mÝa ®−êng N«ng cèng, C«ng ty mÝa ®−êng Lam s¬n, Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ninh b×nh, xÝ nghiÖp ®Çu m¸y Hµ néi, C«ng ty ApatÝt ViÖt nam, Nhµ m¸y nhiÖt ®iÖn Ph¶ l¹i… Cã nhiÒu s¶n phÈm ®−îc sö dông rÊt réng r·i nh− c¸c ®éng c¬ 200kW- 750vg/ph-440V ®−îc l¾p ®Æt trªn c¸c m¸y xóc t¹i c¸c c¬ së khai th¸c quÆng, c¸t, sái, ®¸… c¸c ®éng c¬ 200kW dïng trong ngµnh ®−êng s¾t, trong ngµnh mÝa ®−êng, c¸c ®éng c¬ nhá h¬n 200kW ®−îc sö dông rÊt nhiÒu trªn c¸c d©y truyÒn s¶n xuÊt. Qua kh¶o s¸t trªn thÞ tr−êng, nhãm ®Ò tµi b−íc ®Çu x¸c ®Þnh nhu cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu vµ lËp b¶ng nh− sau: B¶ng 1. Nhu cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu trong mét sè ngµnh kinh tÕ. Sè nhµ m¸y, doanh Ngµnh sö dông Nhu cÇu nghiÖp Ngµnh ®−êng s¾t Trong 1 ®Çu m¸y diezen D18E cÇn: 100 ®Çu m¸y 01 m¸y ph¸t mét chiÒu 830kW; 04 ®éng c¬ mét chiÒu 200kW GiÊy, ho¸ chÊt §éng c¬ mét chiÒu ®Õn 200kW Trªn 40 c¸i Khai th¸c má, khai Trong mét m¸y xóc ]7∋-5A: 02 m¸y Hµng tr¨m c¬ së khai th¸c th¸c xi m¨ng, c¸t, sái, ph¸t 1 chiÒu 250kW ®¸.... 02 m¸y ph¸t 1 chiÒu 65kW 01 ®éng c¬ 1 chiÒu 200kW 02 ®éng c¬ 1 chiÒu 60kW 02 ®éng c¬ 1 chiÒu 54kW Ngoµi ra cßn nhiÒu ®éng c¬ ®iÖn lo¹i nhá kh¸c Ngµnh thÐp Nhµ m¸y c¸n thÐp: 10 nhµ m¸y 20 ®éng c¬ 1 chiÒu 315kW 02 ®éng c¬ 1 chiÒu 1600kW Ngµnh Xi m¨ng §éng c¬ mét chiÒu ®Õn 500kW 35 doanh nghiÖp MÝa ®−êng §éng c¬ mét chiÒu ®Õn 250kW 27 nhµ m¸y 10
D¹ng h− háng cña c¸c m¸y ®iÖn mét chiÒu (chËp næ hoÆc suy gi¶m c¸ch ®iÖn) th−êng liªn quan ®Õn phÇn dÉn ®iÖn nh− bé d©y phÇn øng, cuén d©y cùc, cæ gãp ®iÖn. M¸y ®iÖn mét chiÒu bÞ sù cè ph¶i thay míi cæ gãp ®iÖn, th× kh¸ch hµng mua m¸y míi v× trong n−íc kh«ng chÕ t¹o ®−îc cæ gãp ®iÖn. Qua nhu cÇu thùc tÕ, C«ng ty CTAMAD ®· nhËn ®Þnh ph¶i v−¬n lªn ®Ó lµm míi ®−îc cæ gãp ®iÖn phôc vô söa ch÷a vµ ®Ó chÕ t¹o ®−îc m¸y ®iÖn mét chiÒu thay thÕ c¸c m¸y ®iÖn mét chiÒu bÞ h− háng cho kh¸ch hµng. C«ng ty CTAMAD ®· kh¶o s¸t c¸c c¬ së dïng nhiÒu m¸y ®iÖn mét chiÒu, tham kh¶o ý kiÕn cña kh¸ch hµng, ®¸nh gi¸ nhu cÇu cña thÞ tr−êng vµ ®· x¸c ®Þnh ®−îc nhu cÇu lín nhÊt ®èi víi thÞ tr−êng ViÖt Nam lµ c¸c m¸y ®iÖn mét chiÒu cã c«ng suÊt ®Õn 200kW. 1.2 tæng quan t×nh h×nh nghiªn cøu ngoµi n−íc vµ trong n−íc ë n−íc ngoµi, M§MC ®−îc chÕ t¹o tõ vµi W ®Õn hµng chôc ngh×n kW. C¸c h·ng s¶n xuÊt m¸y ®iÖn - thiÕt bÞ ®iÖn lín ®Òu cã c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt M§MC. ë ch©u ¢u, ch©u Mü cã h·ng ABB (Thôy ®iÓn); h·ng VEM, h·ng SIEMENS (Céng hoµ liªn bang §øc); h·ng GENERAL (Mü); h·ng ALSTOM (Ph¸p); h·ng ANSALDO (Italia). ë ch©u ¸, Trung Quèc cã tËp ®oµn m¸y ®iÖn Th−îng H¶i; nhµ m¸y ®iÖn c¬ T−¬ng §µm, T©y An ...; c¸c n−íc §µi Loan, NhËt B¶n cã c«ng nghÖ chÕ t¹o m¸y ®iÖn quay rÊt tiªn tiÕn. S¶n phÈm M§MC cña c¸c n−íc kÓ trªn ®−îc sö dông nhiÒu trªn c¸c d©y truyÒn s¶n xuÊt vµ trong c¸c ngµnh kinh tÕ cña n−íc ta nh− xim¨ng, thÐp, ho¸ chÊt, mÝa ®−êng, ®−êng s¾t, giao th«ng v.v... Víi sù tiÕn bé kh«ng ngõng cña c¸c ngµnh khoa häc kü thuËt, nhiÒu thiÕt bÞ c«ng nghÖ tiªn tiÕn, nhiÒu lo¹i vËt liÖu míi ®−îc nghiªn cøu chÕ t¹o. Liªn quan ®Õn m¸y ®iÖn cã c¸c vËt liÖu dÉn tõ, vËt liÖu c¸ch ®iÖn ngµy cµng ®¹t chÊt l−îng cao víi c«ng nghÖ chÕ t¹o hiÖn ®¹i. Trªn c¬ së nghiªn cøu sö dông c¸c c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cña vËt liÖu míi, M§MC ë n−íc ngoµi ®−îc nghiªn cøu, thiÕt kÕ ngµy cµng nhá gän nh»m gi¶m ®Õn tèi ®a c¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ t¨ng tuæi thä cña s¶n phÈm. C¸c m¸y ®iÖn mét chiÒu cã c«ng suÊt trung b×nh vµ lín ®−îc chÕ t¹o theo ®¬n ®Æt hµng do vËy khi cÇn thay thÕ th× thêi gian chÕ t¹o, vËn chuyÓn tõ n−íc ngoµi vÒ th−êng kÐo dµi ®Õn 6-7 th¸ng. Trong khi ®ã ë ViÖt Nam hiÖn t¹i kh«ng cã c¬ së nµo chÕ t¹o ®−îc M§MC. Tr−íc nh÷ng n¨m 80 C«ng ty CTAMAD lµ c¬ së duy nhÊt ë ViÖt Nam ®· chÕ t¹o ®−îc mét sè lo¹i M§MC cã c«ng suÊt ®Õn 3,6kW phôc vô cho c¸c ngµnh má, ®¸nh c¸ vµ ®· 11
chÕ t¹o thö ®éng c¬ mét chiÒu 21kW nh−ng kh«ng thµnh c«ng do cæ gãp chÕ t¹o kh«ng ®¶m b¶o chÊt l−îng. Sau gÇn 25 n¨m ngõng s¶n xuÊt m¸y ®iÖn mét chiÒu, ®éi ngò c¸n bé kü thuËt, c¸c tµi liÖu, c¸c c«ng nghÖ ®Òu kh«ng cßn. Víi tr×nh ®é s¶n xuÊt, c«ng nghÖ, vËt t−, thiÕt bÞ nh− hiÖn nay th× c¸c vËt t− l¹c hËu, c«ng nghÖ thñ c«ng ch¾p v¸ cña nh÷ng n¨m 60,70 kh«ng cßn phï hîp n÷a. NhËn thÊy nhu cÇu to lín cña thÞ tr−êng, C«ng ty CTAMAD ®· ®Ò xuÊt ®Ò tµi, ®−îc sù ñng hé cña c¸c nhµ khoa häc, c¸c chuyªn gia trong ngµnh vµ c¸c c¬ së sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu, ®−îc sù cho phÐp cña bé Khoa häc vµ c«ng nghÖ, C«ng ty CTAMAD ®−îc chñ tr× ®Ò tµi víi môc tiªu qua viÖc thùc hiÖn ®Ò tµi c«ng ty cã ®ñ n¨ng lùc thiÕt kÕ, chÕ t¹o, thö nghiÖm ®−îc m¸y ®iÖn mét chiÒu phôc vô cho nhu cÇu cña c¸c ngµnh s¶n xuÊt, c¸c doanh nghiÖp trong n−íc. NhiÖm vô nghiªn cøu cña ®Ò tµi ®−îc Bé KH&CN giao cho C«ng ty CTAMAD thùc hiÖn gåm c¸c néi dung sau: TT Néi dung S¶n phÈm ph¶i ®¹t 1 Kh¶o s¸t t×m hiÓu thùc tÕ nhu cÇu vµ yªu B¸o c¸o "nhu cÇu vµ yªu cÇu sö dông" cÇu sö dông m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW trong c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n 2 Chän vµ x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè kü thuËt - B¶ng th«ng sè kü thuËt c¬ b¶n, c¸c yªu cÇu kü thuËt cña ®éng - B¶ng yªu cÇu kü thuËt c¬ mÉu 3 X¸c ®Þnh ph−¬ng ph¸p tÝnh vµ lËp tr×nh - PhÇn mÒm ch−¬ng tr×nh tÝnh to¸n phÇn mÒm tÝnh to¸n, thiÕt kÕ phÇn ®iÖn - KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®éng c¬ ®iÖn mét tõ m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn chiÒu 200kW 4 Nghiªn cøu lùa chän c¸c vËt liÖu míi sÏ - B¶n kª vËt t− chÝnh sö dông cho m¸y ®iÖn mét chiÒu 5 ThiÕt kÕ ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu c«ng Bé b¶n vÏ thiÕt kÕ ®éng c¬ ®iÖn mét suÊt 200kW chiÒu 6 Nghiªn cøu häc tËp c«ng nghÖ n−íc Tæ chøc kh¶o s¸t c¬ së s¶n xuÊt m¸y ngoµi ®iÖn mét chiÒu ë Trung Quèc 12
7 Nghiªn cøu thiÕt kÕ vµ chÕ t¹o khu«n g¸, - TËp b¶n vÏ thiÕt bÞ, khu«n g¸ d−ìng cho quy tr×nh. Nghiªn cøu x©y - C¸c thiÕt bÞ khu«n g¸ vµ c¸c biªn dùng quy tr×nh c«ng nghÖ vµ thùc hiÖn b¶n nghiÖm thu quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o. - TËp quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ t¹o ®éng c¬ mét chiÒu 8 Tæ chøc héi th¶o vÒ thiÕt kÕ chÕ t¹o m¸y B¸o c¸o vÒ kÕt qu¶ vµ biªn b¶n héi ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW th¶o 9 ChÕ t¹o 01 ®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu c«ng Hoµn thµnh 01 s¶n phÈm suÊt 200kW 10 Nghiªn cøu h−íng dÉn sö dông vµ vËn B¶n h−íng dÉn sö dông vµ vËn hµnh hµnh m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn m¸y ®iÖn mét chiÒu c«ng suÊt ®Õn 200kW 200kW 11 - X©y dùng quy tr×nh vµ tiªu chuÈn thö - B¶n quy ®Þnh c¸c b−íc vµ tiªu chuÈn nghiÖm thö nghiÖm - Thö nghiÖm, ®¸nh gi¸ c¸c th«ng sè c¬ - Hå s¬ thö nghiÖm s¶n phÈm b¶n vµ x©y dùng c¸c ®−êng ®Æc tÝnh cña s¶n phÈm - X¸c ®Þnh gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm - B¶n x¸c nhËn gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm. 12 ViÕt b¸o c¸o tæng kÕt khoa häc vµ kü B¸o c¸o khoa häc tæng kÕt ®Ò tµi thuËt cña ®Ò tµi 1.3 X¸c ®Þnh th«ng sè kü thuËt, yªu cÇu kü thuËt cña s¶n phÈm M¸y ®iÖn mét chiÒu ®−îc chia thµnh hai lo¹i m¸y ®iÖn th«ng dông vµ m¸y ®iÖn mét chiÒu chuyªn dïng. M¸y ®iÖn mét chiÒu chuyªn dïng cã ®Æc tÝnh c¬ kh¸c nhau, d¶i ®iÒu chØnh tèc ®é réng. M¸y ®iÖn mét chiÒu chuyªn dïng th−êng ®−îc sö dông ë c¸c lÜnh vùc ®Æc thï nh− cÇu trôc, m¸y xóc, tµu thuû... Mçi d¹ng m¸y ®iÖn ®Òu cã c¸c ®Æc ®iÓm riªng. C¨n cø vµo nhu cÇu sö dông vµ c¸c tiªu chuÈn liªn quan mµ mçi lo¹i m¸y ®iÖn mét chiÒu ®Õu cã c¸c th«ng sè kü thuËt vµ yeeu cÇu kü thuËt kh¸c nhau. 13
1.3.1 X¸c ®Þnh s¶n phÈm cña ®Ò tµi. C¸c nghiªn cøu cña ®Ò tµi ph¶i ®−îc cô thÓ hãa vµo mét s¶n phÈm. S¶n phÈm sÏ ®−îc thiÕt kÕ, chÕ t¹o, thö nghiÖm, do ®ã s¶n phÈm ®−îc lùa chän víi c¸c tiªu chÝ nh− sau: - S¶n phÈm cã c«ng suÊt lín nhÊt trong d·y s¶n phÈm cÇn nghiªn cøu - S¶n phÈm ph¶i ®−îc chÕ t¹o theo c¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu - S¶n phÈm ®−îc ®¸nh gi¸ toµn diÖn + §−îc thö nghiÖm trong phßng thÝ nghiÖm + §−îc thö nghiÖm trªn d©y truyÒn s¶n xuÊt trong mét thêi gian dµi ®Ó x¸c ®Þnh ®−îc kh¶ n¨ng sö dông. - S¶n phÈm ph¶i cã nhu cÇu trªn thÞ tr−êng, cã c¸c ®Þa chØ tiªu thô. Víi c¸c tiªu chÝ nh− trªn, ®Ò tµi ®· lùa chän ®éng c¬ mét chiÒu 200kW- 750vg/ph-440V ®−îc l¾p trªn m¸y xóc ]7∋-5A. 1.3.2 Th«ng sè kü thuËt cña s¶n phÈm. TÊt c¶ c¸c lo¹i m¸y ®iÖn ®Òu ®−îc tÝnh to¸n vµ thiÕt kÕ ®Ó trong ®iÒu kiÖn lµm viÖc danh ®Þnh kh«ng cã bé phËn nµo trong m¸y ®iÖn mét chiÒu cã ®é t¨ng nhiÖt v−ît qu¸ gi¸ trÞ cho phÐp vµ kh«ng ®−îc phÐp ®¸nh löa ë cæ gãp v−ît qu¸ cÊp tia löa quy ®Þnh. Th«ng sè kü thuËt lµ hµng lo¹t c¸c quy ®Þnh vÒ gÝa trÞ danh ®Þnh cña m¸y ®iÖn mét chiÒu. Th«ng sè kü thuËt cña s¶n phÈm ®−îc ®Ò ra ngay khi ®Æt vÊn ®Ò nghiªn cøu thiÕt kÕ s¶n phÈm. Th«ng sè kü thuËt cã thÓ lµ do kh¸ch hµng yªu cÇu khi cã nhu cÇu ®Æt hµng hoÆc do nhµ chÕ t¹o ®Ò ra khi chÕ t¹o c¸c m¸y ®iÖn mét chiÒu th«ng dông. Th«ng sè kü thuËt bao gåm: Tªn cña m¸y ®iÖn mét chiÒu: Tªn cña m¸y ®iÖn mét chiÒu cã thÓ lµ "®éng c¬ ®iÖn mét chiÒu" hoÆc "m¸y ph¸t ®iÖn mét chiÒu" C«ng suÊt danh ®Þnh: C«ng suÊt danh ®Þnh P2 cña ®éng c¬ lµ c«ng suÊt trªn ®Çu trôc, ®¬n vÞ tÝnh lµ kW. C«ng suÊt danh ®Þnh ph¶i n»m trong d·y c«ng suÊt ®−îc quy ®Þnh trong c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ IEC vµ phï hîp víi tiªu chuÈn ViÖt Nam TCVN. §iÖn ¸p danh ®Þnh: §iÖn ¸p danh ®Þnh U®m (V) ph¶i phï hîp víi tiªu chuÈn IEC vµ TCVN. §èi víi ®éng c¬ mét chiÒu cã c¸c cÊp ®iÖn ¸p danh ®Þnh nh− sau: 110; 220 vµ 440V 14
Tèc ®é quay danh ®Þnh: Tèc ®é quay danh ®Þnh n(vg/ph). §èi víi m¸y ®iÖn mét chiÒu giíi h¹n tèc ®é quay danh ®Þnh phô thuéc vµo c«ng suÊt danh ®Þnh. §èi víi tõng lo¹i m¸y sÏ cã giíi h¹n tèc ®é quay riªng, b¶o ®¶m cho hiÖu qu¶ trong sö dông vËt t− chÝnh vµ gi¶m gi¸ thµnh cña s¶n phÈm. Ph−¬ng ph¸p kÝch thÝch: Ph−¬ng ph¸p kÝch thÝch cña m¸y ®iÖn mét chiÒu cã thÓ lµ kÝch thÝch song song, kÝch thÝch nèi tiÕp, kÝch thÝch hçn hîp, kÝch thÝch ®éc lËp. KiÓu kÕt cÊu: - KÕt cÊu ngang hoÆc kÕt cÊu trôc ®øng - CÊp b¶o vÖ ®èi víi m«i tr−êng (kÝn, hë, nöa hë...) ChÕ ®é lµm viÖc danh ®Þnh cña m¸y: ChÕ ®é lµm viÖc danh ®Þnh cña m¸y gåm c¸c chÕ ®é tõ S1 (chÕ ®é lµm viÖc danh ®Þnh liªn tôc) ®Õn S8 (chÕ ®é lµm viÖc danh ®Þnh gi¸n ®o¹n cã tèc ®é quay thay ®æi) C¸c yªu cÇu th«ng sè kü thuËt ®Æc biÖt: C¸c yªu cÇu ®Æc biÖt nÕu cã nh− ph¹m vi ®iÒu chØnh tèc ®é, tèc ®é quay, momen ®µ, ®é ån, ®é rung... Th«ng sè kü thuËt ®èi víi ®éng c¬ mét chiÒu 200kW-750vg/ph-440V. §éng c¬ mét chiÒu - s¶n phÈm cña ®Ò tµi ®−îc C«ng ty CTAMAD ®¨ng ký víi Bé KH&CN sau khi chÕ t¹o sÏ ®¹t ®−îc c¸c chØ tiªu th«ng sè kü thuËt t−¬ng ®−¬ng nh− ®éng c¬ cã cïng c«ng suÊt, tèc ®é do Liªn X« chÕ t¹o. §éng c¬ 200kW-750vg/ph - 440V ®−îc chÕ t¹o trong khu«n khæ cña ®Ò tµi cã c¸c th«ng sè kü thuËt nh− sau: B¶ng 2. Th«ng sè kü thuËt ®éng c¬ mét chiÒu 200kW Møc chÊt l−îng Tªn s¶n phÈm vµ chØ §¬n vÞ MÉu t−¬ng tù Ghi TT tiªu chÊt l−îng chñ ChØ tiªu ®o Trong chó yÕu ®¨ng ký ThÕ giíi n−íc 1 §éng c¬ ®iÖn mét chiÒu Kh«ng cã Nga 2 C«ng suÊt kW 200 200 §¹t chØ 3 Tèc ®é ®Þnh møc vg/ph 750 750 tiªu 4 §iÖn ¸p phÇn øng V 440 440 TSKT 5 §iÖn ¸p kÝch tõ V 115 115 t−¬ng tù 6 KiÓu kÝch tõ §éc lËp §éc lËp ®éng c¬ 7 HiÖu suÊt % 88 88 Nga 8 CÊp c¸ch ®iÖn F B 9 §é rung µm ≤ 30 ≤ 30 §¹t IEC 10 §é ån dB (A) ≤ 85 ≤ 85 11 CÊp b¶o vÖ IP23 ChÕ ®é lµm viÖc danh T¶i danh ®Þnh gi¸n ®o¹n, ®¶o chiÒu quay vµ thay ®æi 12 ®Þnh tèc ®é theo chu kú 13 C¸ch kÕt cÊu: ®éng c¬ trôc ngang víi 2 ®Çu trôc c«n 14 KÝch th−íc l¾p ®Æt: L¾p lÉn ®−îc víi ®éng c¬ do Nga chÕ t¹o 15
1.3.3 Yªu cÇu kü thuËt ®èi víi s¶n phÈm C¸c kÕt qu¶ nghiªn cøu cña ®Ò tµi nh−: + ThiÕt kÕ tÝnh to¸n; + ThiÕt kÕ kÕt cÊu; + Bé quy tr×nh c«ng nghÖ, c¸c thiÕt bÞ g¸ l¾p phôc vô c«ng nghÖ chÕ t¹o; + C¸c tiªu chuÈn thö nghiÖm; ®−îc sö dông ®Ó chÕ t¹o vµ ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm mÉu cña ®Ò tµi. Trªn c¬ së nghiªn cøu chÕ t¹o thö c¸c néi dung nghiªn cøu ®−îc ®iÒu chØnh vµ hoµn thiÖn. S¶n phÈm mÉu cña ®Ò tµi ®−îc C«ng ty CTAMAD chÕ t¹o ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu kü thuËt sau: - S¶n phÈm ph¶i ®¹t ®−îc c¸c yªu cÇu kü thuËt t−¬ng ®−¬ng c¸c s¶n phÈm cña c¸c n−íc tiªn tiÕn cïng lo¹i. §éng c¬ 200kW-750vg/ph-440V ph¶i ®¹t ®−îc c¸c chØ tiªu kü thuËt t−¬ng ®−¬ng ®éng c¬ cña Liªn x« s¶n xuÊt vµ phï hîp víi c¸c tiªu chuÈn quèc tÕ IEC - C¸c vËt liÖu dïng ®Ó chÕ t¹o s¶n phÈm ph¶i lµ c¸c vËt liÖu míi ®−îc c¸c n−íc tiªn tiÕn sö dông trong chÕ t¹o m¸y ®iÖn mét chiÒu. - CÊp chÞu nhiÖt cña s¶n phÈm ®−îc n©ng tõ cÊp B thµnh cÊp F ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng lµm viÖc qu¸ t¶i, phï hîp víi m«i tr−êng vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh¾c nghiÖt cña ViÖt Nam. - S¶n phÈm chÕ t¹o ph¶i cã tÝnh c«ng nghÖ cao, l¾p r¸p, l¾p ®Æt, vËn hµnh söa ch÷a thuËn lîi, cã h×nh thøc mÉu m· ®Ñp kh«ng thua kÐm hµng ngo¹i nhËp, ®−îc kh¸ch hµng chÊp nhËn. - S¶n phÈm cã kh¶ n¨ng l¾p ®Æt trªn d©y truyÒn s¶n xuÊt hoÆc trªn thiÕt bÞ ®ång bé ®Ó thö nghiÖm. * KÕt luËn: M¸y ®iÖn mét chiÒu cã c«ng suÊt ®Õn 200kW ®Æc biÖt lµ c¸c ®éng c¬ ®−îc sö dông réng r·i trong rÊt nhiÒu ngµnh kinh tÕ quan träng ë ViÖt Nam. C¸c c¬ së trong n−íc ph¶i nghiªn cøu chÕ t¹o ®−îc m¸y ®iÖn mét chiÒu thay thÕ hµng nhËp ngo¹i nh»m tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ, ®¸p øng yªu cÇu cña thÞ tr−êng. C¸c th«ng sè kü thuËt vµ c¸c yªu cÇu kü thuËt cña s¶n phÈm ph¶i t−¬ng ®−¬ng víi s¶n phÈm do c¸c n−íc tiªn tiÕn s¶n xuÊt vµ ph¶i phï hîp víi tiªu chuÈn quèc tÕ IEC, cÊp c¸ch ®iÖn ®−îc n©ng ®Õn cÊp F ®Ó phï hîp víi ®iÒu kiÖn lµm viÖc kh¾c nghiÖt ë ViÖt Nam. 16
Ch−¬ng 2 ThiÕt kÕ m¸y ®iÖn mét chiÒu 2.1 thiÕt kÕ tÝnh to¸n m¸y ®iÖn mét chiÒu §èi víi mét s¶n phÈm m¸y ®iÖn tr−íc khi thiÕt kÕ s¶n phÈm míi ph¶i tiÕn hµnh nhiÒu phÐp tÝnh to¸n ®Ó x¸c ®Þnh th«ng sè kü thuËt, c¸c kÝch th−íc cña s¶n phÈm, kÝch th−íc c¬ b¶n cña m¹ch tõ, cña bé d©y ®iÖn tõ, tÝnh trôc, tÝnh th«ng giã t¶n nhiÖt, tÝnh qu¹t, tÝnh ®é ph¸t nhiÖt, trong m¸y ®iÖn mét chiÒu cßn ph¶i tÝnh c¸c kÝch th−íc cña cæ gãp .v.v. Trong ph¹m vi cña ®Ò tµi chóng t«i chØ tËp trung giíi thiÖu mét sè phÐp tÝnh ®Æc thï cña m¸y ®iÖn mét chiÒu, ®ã lµ: - TÝnh to¸n thiÕt kÕ ®iÖn tõ. - TÝnh to¸n thiÕt kÕ kÕt cÊu, gåm: • TÝnh c¸c kÝch th−íc c¬ b¶n cña cæ gãp; • TÝnh to¸n trôc ( tÝnh ®é vâng trôc, tÝnh øng suÊt, tÝnh æ bi); • TÝnh chuçi l¾p ghÐp cña ®éng c¬ mÉu; §Ò tµi ®· ph©n tÝch c¸c ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n qua tµi liÖu tham kh¶o cña c¸c n−íc ngoµi ®Ó lùa chän ph−¬ng ph¸p phï hîp víi tr×nh ®é c«ng nghÖ, cã tÝnh thùc tiÔn vµ ®¶m b¶o tÝnh häc thuËt. TÝnh to¸n ®iÖn tõ lµ néi dung quan träng nhÊt ®−îc tËp trung nghiªn cøu v× qu¸ tr×nh tÝnh cho ra c¸c th«ng sè ®iÖn tõ quan träng, c¸c kÝch th−íc c¬ b¶n cña phÇn ®iÖn, tõ còng nh− x¸c ®Þnh c¸c ®Æc tÝnh lµm viÖc cña m¸y. Mçi ph−¬ng ¸n s¶n phÈm víi hµng tr¨m phÐp tÝnh, ®Ó cã ph−¬ng ¸n tèi −u (s¶n phÈm ®¹t chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt cao nhÊt), ta ph¶i thùc hiÖn tÝnh to¸n rÊt nhiÒu ph−¬ng ¸n. X©y dùng phÇn mÒn tÝnh to¸n thiÕt kÕ ®Ó rót ng¾n tèi ®a thêi gian thùc hiÖn tÝnh to¸n, lo¹i trõ ®−îc c¸c sai sãt khi thùc hiÖn c¸c thao t¸c tÝnh. LËp tr×nh tÝnh to¸n thiÕt kÕ m¸y ®iÖn mét chiÒu lµ mét nhiÖm vô nghiªn cøu míi ë ViÖt Nam. C¸c kÕt qu¶ tÝnh to¸n do phÇn mÒm ®−a ra ®−îc kiÓm ®Þnh tÝnh chÝnh x¸c vµ gi¸ trÞ sö dông khi so s¸nh ®èi chøng víi kÕt qu¶ thö nghiÖm cña s¶n phÈm mÉu. 2.1.1 TÝnh to¸n thiÕt kÕ ®iÖn tõ a. X¸c ®Þnh ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n TÝnh to¸n phÇn ®iÖn tõ cña m¸y ®iÖn mét chiÒu phøc t¹p vµ cã nhiÒu phÐp tÝnh ph¶i thùc hiÖn ®Ó cã mét ph−¬ng ¸n. 17
Ph−¬ng ph¸p tÝnh ®−îc nghiªn cøu gi¶ng d¹y ë ViÖt Nam lµ ph−¬ng ph¸p do Liªn X« (cò) x©y dùng. C¸c ph−¬ng ph¸p tÝnh cña mét sè n−íc nh− Trung Quèc, Bungari, TiÖp Kh¾c.v.v. còng ®−îc biªn so¹n tõ ph−¬ng ph¸p cña Liªn X« cã thªm mét sè c¸c hÖ sè c«ng nghÖ, tÝnh to¸n ®−îc rót gän h¬n. Chóng t«i lùa chän ph−¬ng ph¸p tÝnh theo c¸c tµi liÖu cña Liªn X«, v× ®©y còng lµ ph−¬ng ph¸p ®−îc c¸c tr−êng §¹i häc t¹i ViÖt Nam lùa chän ®Ó gi¶ng d¹y. Liªn X« lµ ®Êt n−íc cã nÒn c«ng nghiÖp chÕ t¹o m¸y ®iÖn ph¸t triÓn, c«ng t¸c nghiªn cøu lý thuyÕt c¬ b¶n rÊt m¹nh. C¸c tµi liÖu, s¸ch vÒ lý thuyÕt c¬ b¶n, s¸ch tra cøu, s¸ch giíi thiÖu vÒ c«ng nghÖ còng phong phó. Ph−¬ng ph¸p tÝnh trong s¸ch cña Liªn X« cã nh−îc ®iÓm lµ mang nÆng tÝnh lý thuyÕt. C¸c hÖ sè trong c¸c c«ng thøc tÝnh ph¶i lùa chän theo kinh nghiÖm, kh¶ n¨ng c«ng nghÖ cô thÓ cña n¬i s¶n xuÊt, vËt liÖu chÕ t¹o.v.v. Khi thùc hiÖn tÝnh to¸n thiÕt kÕ vµ khi chÕ t¹o thö s¶n phÈm kÕt qu¶ còng cã c¸c sai sè nhÊt ®Þnh. Trong mét ph−¬ng ¸n khi tÝnh to¸n ph¶i lÆp ®i lÆp l¹i c¸c phÐp tÝnh nhiÒu lÇn ®Ó c¸c th«ng sè lùa chän gi¶ ®Þnh ban ®Çu phï hîp víi kÕt qu¶ sÏ nhËn ®−îc. b. TÝnh to¸n thiÕt kÕ ®iÖn tõ C¸c d÷ liÖu ban ®Çu cña phÇn tÝnh to¸n ®iÖn tõ lµ mét sè c¸c th«ng sè kü thuËt cña s¶n phÈm, cô thÓ lµ: + C«ng suÊt ®Þnh møc ( P®m); + §iÖn ¸p ®Þnh møc phÇn øng (U®m); + Tèc ®é quay ®Þnh møc (n); + ChÕ ®é kÝch thÝch cña m¸y ®iÖn mét chiÒu; + CÊp b¶o vÖ; + HiÖu suÊt cña m¸y theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng hoÆc tra theo c¸c ®å thÞ trong s¸ch; + ChÕ ®é lµm viÖc; Thùc hiÖn theo ph−¬ng ph¸p tÝnh to¸n ®· lùa chän cho ®éng c¬ 200kW- 750vg/ph – 440V chóng t«i ®· nhËn ®−îc kÕt qu¶ tÝnh to¸n nh− sau (b¶ng 3): 18
B¶ng 3: KÕt qu¶ tÝnh to¸n ®iÖn tõ Th«ng sè ®iÖn tõ KÝch th−íc phÇn ®iÖn tõ Tªn gäi Sè liÖu Tªn gäi Sè liÖu C«ng suÊt 200kW §−êng kÝnh ngoµi lâi cùc tõ 70,5cm §iÖn ¸p mét chiÒu 440V §−êng kÝnh trong lâi cùc tõ 42,88cm Tèc ®é 750vg/ph Sè cùc tõ chÝnh 4 cùc HiÖu suÊt η 92% Sè cùc tõ phô 4 Φδ (Tõ th«ng khe hë kh«ng khÝ) 0,9305Wb Sè r·nh phÇn øng 42 Bδ (MËt ®é tõ th«ng khe hë 0,8788T Sè phiÕn gãp 168 kh«ng khÝ) Bz (MËt ®é tõ th«ng r¨ng phÇn 1,7T ChiÒu dµi lâi t«n phÇn øng 50,3cm øng) Bg2 (MËt ®é tõ th«ng g«ng phÇn 1,152T KÝch th−íc d©y quÊn phÇn 1,8x8,5 øng) øng Φc (Tõ th«ng cùc tõ) 1,070Wb KÝch th−íc d©y quÊn cùc tõ 2,24x6 chÝnh Bc (MËt ®é tõ th«ng cùc tõ) 1,206T Sè vßng d©y cùc tõ chÝnh 390 Bg1 (MËt ®é tõ th«ng g«ng tõ) 1,325T Sè vßng d©y cùc tõ phô 23 T¶i ®−êng A 317A/cm KÝch th−íc d©y quÊn cùc tõ 3,8x26,3 phô §iÖn ¸p kÝch tõ 440V §−êng kÝnh cæ gãp 38cm Dßng ®iÖn kÝch tõ 33,9A KÝch th−íc viªn than 50x25 Sè gi¸ than/sè viªn cña 01 4/3 gi¸ Ngoµi ra qua tÝnh to¸n cßn x¸c ®Þnh ®−îc mËt ®é dßng ®iÖn, kÝch th−íc chÝnh cña c¸c cùc tõ, lâi t«n phÇn øng vµ chiÒu dµi lµm viÖc cña cæ gãp.... 2.1.2 LËp tr×nh phÇn mÒm tÝnh to¸n thiÕt kÕ ®iÖn tõ Ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ s¶n phÈm tèi −u ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu nh− sau: + S¶n phÈm ®¹t chØ tiªu th«ng sè kü thuËt; + C«ng nghÖ chÕ t¹o phï hîp víi thùc tÕ s¶n xuÊt; + Sö dông vËt t− hîp lý; + Chi phÝ s¶n xuÊt thÊp nhÊt cã thÓ. 19