ạ ơ ố ố ề Đ bài: Phân tích đo n th sau trong bài Bên kia sông Đu ng: Bên kia sông Đu ng...
ờ ề Bây gi tan tác v đâu
Bài làm
ủ ạ ấ ơ ươ ậ ở ị ề ữ ề ỗ Đây là đo n th nói v n i m t mát c a quê h ng, t p trung nh ng giá tr v văn hóa
ề ủ ộ ầ ữ ả ả ổ c truy n c a dân t c c n đ m b o nh ng ý chính sau:
ề ầ ắ ớ ồ ơ ươ ắ ơ ớ H n th Hoàng C m g n li n v i quê h ng Kinh B c, n i ông sinh ra và l n lên. Đây là
ấ ổ ủ ườ ệ ề ố ờ ớ ế ị vùng đ t c c a ng i Vi t, có truy n th ng văn hóa lâu đ i, v i bi ử t bao di tích l ch s ,
ề ượ ự ồ ườ ọ ắ ờ ố ề đ n đài, chùa chi n đ c d ng trên các ng n đ i, s ớ n núi, bên b sông Đu ng. G n v i
ữ ị ễ ộ ư ộ ộ ộ ử di tích l ch s là nh ng l h i dân gian nh : H i Gióng, h i Lim, h i Chùa Dâu... và
ư ữ ệ ặ ọ ố ệ ườ nh ng làn đi u dân ca nh : quan h , hát ví, hát tr ng quân... Đ c bi ữ t, nh ng ng i con
ổ ế ẹ ắ ỉ ươ ậ ị ủ gái Kinh B c không ch hát hay mà còn đ p n i ti ng. Đây là quê h ng c a nhân v t l ch
Ỷ ữ ề ề ế ồ ọ ử s : Ng c Hân, Lan và nhi u cung n yêu ki u. Riêng tranh dân gian làng H là k t tinh
ậ ộ ọ ứ ừ ệ ề ổ ợ ư ngh thu t h i h a dân gian c truy n nh tranh gà l n, tranh đánh ghen, h ng d a...
ấ ự ắ ớ ươ ừ ự ấ ầ Hoàng C m r t t hào và g n bó v i quê h ắ ng mình. Ông t ng tâm s : Đ t Kinh B c
ả ờ ế ế ẹ ắ ồ ơ ơ ọ ớ thu hút h t tâm h n tôi và c đ i tôi, th tôi. Hi m có nhà th nào g n bó tr n v n v i
ươ ế ậ ươ ị ặ ạ quê h ng mình đ n v y. Cho nên khi nghe quê h ng b gi c giày xéo tâm tr ng nhà th ơ
ơ ờ ớ ộ ỉ đau đ n và bài th đã ra đ i ch trong m t đêm.
ẻ ẹ ươ ồ ứ ủ ả V đ p quê h ng trong h i c c a tác gi
ơ ở ầ ề ạ ươ ớ ươ ờ ố ỗ Sau đo n th m đ u nói chung v quê h ng bên b sông Đu ng, n i nh th ủ ng c a
ả ọ ặ ắ ơ ậ ỉ ệ ư ộ ớ tác gi đã kh i d y m t vùng văn h c đ c s c, v i bao k ni m x a:
Bên kia sông Đu ngố
ươ ơ ồ Quê h ế ng ta lúa n p th m n ng
ợ ươ ồ Tranh Đông H gà l n nét t i trong
ệ ấ ộ ừ Màu dân t c sáng h ng trên gi y đi p
ộ ồ ơ ớ ươ ư ạ ầ ươ ệ V i m t h n th giàu yêu th ng, lãng m n nh Hoàng C m, quê h ng hi n lên không
ự ừ ự ế ẫ ấ ẫ ơ ồ ợ ỉ ch là s giàu có. Lúa n p th m n ng v a g i lên s trù phú, l n h p d n, t ươ ẹ i đ p.
ươ ữ ế ề ấ ắ ớ ơ ơ ồ H ng th m lúa n p g n li n v i nh ng ngày thanh bình m no. Chính mùi th m n ng
ủ ấ ầ ồ ườ ồ ả ươ ộ nàn y đã hóa thành m t ph n tâm h n c a ng i xa quê. R i c màu t ủ i sáng c a
ồ ữ ữ ứ ể ộ ồ ườ ấ ả ế nh ng b c tranh Đông H n a. T t c bi n thành m t sinh th trong h n ng i, ch ứ
ứ ẻ ở ậ ể ấ ư ầ ữ không còn là nh ng th riêng l ẫ . B i v y, dù xa quê, nh ng cái ph n sinh th y v n
ệ ố s ng trong hoài ni m.
ồ ư ườ ượ ử ụ ư ệ Tranh làng H x a th ng đ c ngh nhân dân gian s d ng gam màu sáng nh màu
ầ ỏ ừ ẽ cánh sen, màu thiên lý, màu đ son... Hoàng C m dùng t ừ ươ t i trong, sáng b ng vì l đó.
ầ ạ ờ ủ ắ ấ ề ắ ồ ờ ớ ườ Đ ng th i, màu s c y còn g n li n v i tinh th n l c quan yêu đ i c a ng ư i dân x a.
ườ ờ ố ẽ ả ủ ư ạ ợ ị Tranh th ng v c nh sinh ho t trong đ i s ng c a dân quê nh gà v t, đàn l n, âm
ươ ắ ắ ứ ẻ ả ơ ộ ố ị d ồ ng, k ch i đánh đu, b t m t b t dê... Các b c tranh này ph n ánh cu c s ng h n
ấ ướ ẽ ằ ỉ ơ ả ị ủ ườ nhiên, b ng nét v hóm h nh và cho th y c m gi n d c a ng i dân quê là đ ượ ố c s ng
ấ ớ ề ắ ủ ơ ồ ớ ề ờ m no, thanh bình. Do đó, nhà th nh v s c màu c a tranh Đông H cũng là nh v đ i
ươ ư ữ ắ ớ ả ủ ố s ng c a quê h ng x a, g n v i nh ng tháng năm thanh bình, yên .
ắ ụ ể ừ ậ ồ ả ưở T màu tranh Đông H , màu s c c th , có th t, tác gi liên t ng và khái quát thành màu
ắ ấ ự ộ ấ ệ ằ ợ ở ồ ự ẫ dân t c. S d n d t y t nhiên và h p lý, b i tranh Đông H làm b ng ch t li u đ ượ c
ế ế ừ ả ươ ả ườ ấ ệ ọ ự ch bi n t ộ ủ th o m c c a quê h ng và ngay c khi ng i dân ch n l a ch t li u, màu
ự ọ ự ệ ế ả ẫ ồ ắ ấ s c y không là ph i ng u nhiên. Đó là s ch n l a mang quan ni m, n p nghĩ, tâm h n
ừ ớ ờ ố ắ ấ ắ ờ ở ộ ủ c a nhân dân t bao đ i nay: Màu s c y tr thành màu dân t c, g n bó v i đ i s ng tình
ườ ệ ể ệ ề ơ ự ủ ả c m c a con ng i Vi t Nam. Câu th còn th hi n ni m t ủ hào c a tác gi ả ề ộ ả v m t s n
ộ ủ ả ắ ươ ậ v t mang b n s c dân t c c a quê h ng.
ữ ơ ạ ễ ả ả ủ ươ ừ ế ặ Nh ng câu th còn l i di n t c nh hoang tàn c a quê h ng t ngày gi c Pháp đ n:
ươ ừ Quê h ng ta t ế ủ ngày kh ng khi p
ụ ử ặ Gi c kéo lên ngùn ng t l a hung tàn
ộ Ru ng ta khô
Nhà ta cháy
ộ ộ Chó ng m t đàn
ưỡ L ắ i dài lê s c máu
ệ ờ Ki ẳ t cùng ngõ th m b hoang
ệ ủ ố ớ ế ươ ự ủ S h y di t c a chi n tranh đ i v i quê h ng
ơ ễ ả ả ữ ủ ủ ế ế ạ ớ Nh ng câu th di n t c nh “kh ng khi p” c a chi n tranh v i hàng lo t hình dung t ừ :
ụ ắ ả ậ ườ ầ ề ngùn ng t, khô, cháy... Hình nh đ p vào m t con ng ử ế i đ u tiên v chi n tranh là “l a
ớ ự ủ ế ồ ở ệ ữ ặ ơ ờ cháy”, b i chi n tranh luôn đ ng nghĩa v i s h y di t. Nh ng bài th cùng th i ho c sau
ố ả ề ả ế ả ớ ọ Bên kia sông Đu ng, khi miêu t v th m h a chi n tranh luôn ám nh v i cái màu đ ỏ
ả ố th m kh c đó:
ặ ớ ố ỗ B ng cu i mùa chiêm quân gi c t i
ỏ ữ Ngõ chùa cháy đ nh ng thân cau...
(Vũ Cao Núi Đôi)
ạ ề Lâu quá không v thăm xóm đ o
ừ ươ ử T ngày binh l a cháy quê h ng
ờ ấ Khói bom che l p chân tr i cũ
ả ườ ươ ườ Che c ng i th ng nóc giáo đ ng.
ộ ộ ả ưỡ ế ữ ủ ẽ ắ Hình nh Chó ng m t đàn / L ộ ộ ả i dài lê s c máu v nên m t c nh kh ng khi p n a: m t
ạ ả ườ ạ ổ ơ ả ả ể đàn chó d i (có th vì ăn ph i thây ng i) đang rong ru i. Đo n th miêu t c nh t ượ ng
ươ ặ ế ộ ườ ườ ặ ặ ỏ quê h ng khi gi c đ n không có m t bóng ng i. Ng i dân quê, ho c đã b đi, ho c đã
ế ắ ố ỉ ạ ả ộ ữ ặ ươ ch t. Kh p ch n ch còn l i lũ gi c và nh ng con chó điên! C m t vùng quê h ng trù
ờ ế ấ ệ ờ phú gi thành vùng đ t ch t: Ki ẳ t cùng ngõ th m b hoang!
ự ươ ủ ế ầ ặ ộ ỉ S tàn phá quê h ộ ể ng c a quân gi c không ch có th . Hoàng C m đ t ng t k :
ẹ ợ ươ M con đàn l n âm d ng
Chia lìa đôi ngả
ướ ừ ộ ộ Đám c ư i chu t đang t ng b ng r n rã
ờ ề Bây gi tan tác v đâu
ự ủ ạ ườ ự ủ ợ ươ Bên c nh s chia lìa c a con ng ẹ i là s tan tác c a m con đàn l n âm d ự ng, s tan v ỡ
ướ ư ừ ự ả ả ộ ộ ủ c a đám c i chu t đang t ng b ng r n rã. Đó là c nh trong tranh hay c nh th c ngoài
ụ ể ơ ớ ữ ư ộ ạ ượ ả ờ đ i? Câu th v i nh ng hình nh c th , sinh đ ng nh ng l i mang ý nghĩa t ng trung
ệ ủ ố ớ ị ấ ữ ữ ế ị ừ ề ự ủ v s h y di t c a chi n tranh đ i v i nh ng giá tr văn hóa. Mà nh ng giá tr y, t lâu
ầ ồ ộ ươ ữ ặ ộ ố ủ đã là m t ph n c a tâm h n quê h ng, dân t c. Quân gi c không nh ng đ t phá xóm
ử ế ạ ườ ộ ạ ơ làng, nhà c a, gi t h i ng i dân lành mà t ế i ác h n khi chúng tàn phá, xúc ph m đ n
ữ ủ ở ị ườ nh ng giá tr đã tr thành thiêng liêng c a con ng i.
ứ ự ư ủ ề ậ ả ạ ắ ơ ả ươ Đo n th ng n nh ng ch a đ ng nhi u cung b c tình c m c a tác gi : có yêu th ng, t ự
ệ ủ ố ế ậ ả ớ ơ ị hào và cũng có đau đ n, xót xa, nu i ti c, căm gi n. Nh p đi u c a th theo dòng c m xúc
ả ự ồ ợ ươ ủ c a tác gi . Khi khoan thai, t hào: Tranh Đông H gà l n nét t ộ i trong / Màu dân t c
ư ộ ự ệ ừ ệ ậ ấ ồ ỗ ộ sáng b ng trên gi y đi p. Khi d n d p, gãy khúc, m i câu nh m t s ki n: Ru ng ta khô
ơ ụ ẫ ộ ộ ẩ ố ờ / Nhà ta cháy / Chó ng m t đàn... Và cu i cùng là ng n ng , h t h ng: Bây gi tan tác v ề
đâu!
ơ ể ệ ạ ả ươ ố ớ ủ ầ ấ ọ Đo n th th hi n tình c m yêu th ng, quý tr ng c a Hoàng C m đ i v i vùng đ t quê
ươ ế ả ươ ự ươ h ng mình. Trong hoàn c nh chi n tranh, càng yêu th ng, t ề hào v quê h ng bao
ả ủ ả ấ ặ ỉ nhiêu, tác gi càng đau xót, căm thù quân gi c b y nhiêu. Dù ch là tình c m c a nhà th ơ
ươ ư ề ề ả ơ ố ớ đ i v i quê h ng mình nh ng đi u đáng nói là tình c m, qua th , đã truy n sang ng ườ i
ưở ớ ộ ự ộ ọ đ c m t s c ng h ng to l n.
