ạ ơ ủ ơ ế ế ề ậ Đ bài: Bình lu n đo n th sau đây trong bài th "Ti ng hát con tàu” c a Ch Lan
ớ ả ươ ấ ạ ủ ớ Viên: “Nh b n s ng giăng, nh đèo mây ph ... Tình yêu làm đ t l hóa quê
ươ h ng."
Bài làm
ơ ổ ế ơ ớ ủ ế ộ Ch Lan Viên là m t nhà th n i ti ng c a phong trào th M i 1930 1945. Sau này, ông
ơ ệ ế ạ ạ ở ơ ơ ớ ủ ề tham gia cách m ng và tr thành nhà th l n c a n n th hi n đ i. Th Ch Lan Viên có
ổ ậ ấ ộ ưở ẻ ẹ ệ phong cách rõ nét và đ c đáo, n i b t là ch t suy t ng triêt lý mang v đ p trí tu và s ự
ế ớ ủ ạ ượ ạ ở ộ đa d ng, phong phú c a th gi ả i hình nh đ c sáng t o b i m t ngòi bút thông minh, tài
ơ ặ ắ ủ ế ề ế ộ ơ hoa. ‘Ti ng hát con tàu’ là m t trong nhi u bài th đ c s c c a nhà th Ch Lan Viên,
ượ ừ ậ ơ đ c rút ra t t p ‘Ánh sáng và phù sa’ (1960). Bài th là không chi là tình yêu quê h ươ ng
ệ ớ ươ ế ộ ấ ướ đ t n ặ c, đ c bi ỗ t còn là n i nh th ng da di t dành cho thiên nhiên, các dân t c vùng
ắ ủ ơ núi phía B c c a nhà th
ớ ả ươ ủ "Nh b n s ớ ng giăng, nh đèo mây ph
ơ ạ ẳ ươ N i nào qua lòng l i ch ng yêu th ng
ở ỉ ơ ấ ở Khi ta ch là n i đ t
ấ ồ Khi ta đi đ t đã hóa tâm h n
ư ề ỗ ớ Anh b ng nhá em nh đông v nh rét
ư ế Tình yêu ta nh cánh ki n hoa vàng
ư ừ ế ở ế Nh xuân đ n chim r ng lông tr bi c
ấ ạ ươ Tình yêu làm đ t l hóa quê h ng”
ữ ườ ệ ế ế ế ắ ộ Nh ng năm ng i ngh sĩ kháng chi n cùng nhân dân Tây B c ti n hành cu c chi n tranh
ổ ầ ữ ữ ấ ạ ố ư ái qu c vĩ đ i là nh ng tháng ngày vô cùng gian kh , đ y nh ng m t mát, hi sinh nh ng
ữ ủ ể ặ ệ ồ ưở cũng sâu n ng nghĩa tình và không th nào quên. Gi a th đô hoa l và h i t ề ng v ngày
ở ơ ẫ ả ấ ắ ế ộ ỗ ớ ả tháng Tây B c, nhà th v n c m th y da di ớ ả t m t n i nh b n làng, xóm núi "Nh b n
ươ ả ươ ủ ớ ệ ừ ủ s ng giăng, nh đèo mây ph ”. "B n s ng giăng”, "đèo mây ph ” cùng đi p t ớ "nh "
ỉ ằ ủ ả ậ ả ơ ộ ả đã tô đ m c m xúc c a nhà th . Ch b ng m t hình nh mà tác gi ố đã làm s ng d y đ ậ ượ c
ữ ư ệ ặ ấ ắ ắ ớ ộ m t vùng quê Tây B c xa xôi v i nh ng gì đ c tr ng nh t. Tây B c hi n lên trong trang
ậ ẹ ơ ủ ữ ế ế ề ấ ậ ộ ỉ ẩ th c a Ch Lan Viên th t đ p, th t quy n rũ. M t mi n đ t xa xôi không nh ng ch n
ệ ươ ệ ẩ ờ ươ ủ ệ hi n trong s ng m mây núi mà còn n hi n trong s ng khói c a hoài ni m đã làm
ơ ậ ồ ế ế ủ ả ữ ắ kh i d y trong tâm h n ta bi ả t bao hình nh thân thi t c a b n làng Tây B c, nh ng tình
ế ủ ữ ế ồ ố ắ ả c m th m thi t c a quân dân, tình đ ng bào trong nh ng năm kháng chi n ch ng Pháp.
ẹ ủ ả ữ ề ả ắ ấ ơ ỗ ớ Đã có r t nhi u bài th nói lên n i nh và nh ng hình nh đ p c a b n làng Tây B c nh ư
ớ ủ ồ ủ ệ ắ "Nh " c a H ng Nguyên, "Bao gi ờ ở ạ tr l i" c a Hoàng Trung Thông hay "Vi ủ t B c" c a
ố ữ T H u:
ớ ừ ươ ả ''Nh t ng b n khói cùng s ng
ế ử ườ ươ ớ S m khuya b p l a ng i th ề ng đi v "
ế ặ ệ ế ả ắ ả ấ ấ ạ ớ Ch Lan Viên đ c bi ầ t nh n m nh đ n tình c m v i Tây B c m nh đ t thân yêu, đ y
ả ươ ủ ườ ự ợ ổ nghĩa tình. "B n s ng giăng", "đèo mây ph ” th ữ ng g i lên s gian kh trong nh ng
ế ườ ễ ợ ỗ ồ ườ ư ế ằ ấ ngày kháng chi n và th ng d g i n i bu n cho con ng i. Th nh ng, b ng t m lòng
ế ớ ấ ướ ữ ớ ớ ườ ọ ờ ắ g n bó thi t tha v i đ t n c, v i nhân dân, v i nh ng ng ơ i mà nhà th "tr n đ i nh ớ
ữ ề ơ ỗ ơ ở ươ ỗ ớ mãi n nuôi” thì nh ng n i đó b ng tr thành ni m th ng n i nh trong trái tim tác gi ả .
ơ ạ ẳ ươ ỏ ừ ẹ ế ư "N i nao qua, lòng l i ch ng yêu th ng?”, câu h i tu t nh nhàng, tha thi ắ t nh ng kh c
ấ ượ ả ườ ọ ự ươ ề ả sâu thêm n t ng và c m xúc cho ng i đ c v tình c m, s th ủ ng yêu c a nhà th ơ
ơ ượ ữ ả ấ ắ ấ ừ ữ ắ ố ớ đ i v i m nh đ t Tây B c. Nh ng câu th đ c c t lên t ộ nh ng xúc đ ng l ng nghe
ộ ố ự ả ủ ế ậ ộ ậ ệ ủ c a chính lòng mình, thông qua s tr i nghi m c a cu c s ng đ rút ra m t quy lu t th t
ý nghĩa
ở ơ ấ ở ỉ "Khi ta , ch là n i đ t
ấ ồ Khi ta đi, đ t đã hoá tâm h n”
ườ ọ ữ ễ ể ấ ạ ậ ậ ả Ng ố ậ i đ c d nh n ra nh ng hình nh đ i l p đ nh n m nh, tô đ m ý mà ta th ườ ng
ự ố ậ ữ ở ữ ế ấ ơ ặ g p trong th Ch Lan Viên. Đó chính là s đ i l p gi a " ’ và "đi”, gi a "đ t” và "tâm
ự ố ậ ữ ẳ ườ ữ ồ h n”, đó chính là s đ i l p gi a cái h u hình và cái vô hình sâu th m. Con ng i ta
ườ ữ ầ ậ ỗ ộ ườ ế ọ th ng v n v y, nh ng cái đã quá đ i quen thu c th ng không bi t trân tr ng, nâng niu,
ờ ơ ớ ữ ắ ở ạ ớ ỉ ta th v i nh ng gì đã quá g n bó, luôn ấ ư bên c nh mình, ch có khi đi xa m i th y l u
ủ ả ọ ử ủ ế ệ ắ ấ ớ ộ luy n, g n bó, m i th y m t ng n l a lung linh c a hoài ni m, c a c m xúc. Nhà văn Tô
ả ố ừ ệ ệ ề ộ ố Hoài cũng đã t ng nêu lên m t quan ni m là ph i s ng có kinh nghi m, s ng có chi u sâu,
ế ắ ộ ố ấ ủ ữ ắ ớ ở ứ có ý th c và bi t g n bó v i nh ng gì có ý nghĩa sâu s c nh t c a cu c s ng, đây, Ch ế
ộ ậ ả ấ ồ ấ ỗ Lan Viên đã nâng hình nh "đ t" — m t v t vô tri vô giác lên thành "tâm h n" r t đ i
ồ ở ẹ ủ ấ ả ỗ ớ ườ thiêng liêng, cao đ p. Tâm h n đây là t m lòng, là n i nh , là tình c m c a ng i ra đi.
ữ ỗ ớ ả ơ ặ ệ ộ ườ ặ ệ Trong nh ng n i nh chung, tác gi dành riêng câu th đ c bi t cho m t ng i đ c bi t:
ư ề ỗ ớ ớ "Anh b ng nh em nh đông v nh rét
ư ế Tình yêu ta nh cánh ki n hoa vàng"
ộ ề ư ấ ố ộ ơ ế ề ế Tình yêu v n là m t đ tài đã r t quen thu c trong th ca, nh ng khi vi t v nó, Ch Lan
ề ẫ ấ ộ ộ ỗ ớ ả Viên v n có m t cách nói đ c đáo r t riêng. Nói v tình yêu và n i nh , tác gi đã có cách
ớ ạ ậ ị ạ ắ ặ ộ ấ ễ ủ ậ ộ so sánh th t m i l và thú v , ta l i b t g p m t nét quen thu c r t d nh n ra c a phong
ữ ế ệ ả ấ ơ ế ự cách Ch Lan Viên, đó là nh ng hình nh th giàu ch t trí tu , tri t lý qua s chiêm
ư ể ế ủ ệ ậ ấ ộ ờ ừ ộ ứ ả nghi m c a cu c đ i mà ch t ch a c m xúc nh th ti ng lòng b t lên t m t trái tim
ớ ạ ế ả ấ ỗ ớ ồ ế đang n ng nàn n i nh . Ch Lan Viên đã dùng hình nh r t m i l , mùa đông đ n mà
ộ ố ế ắ ườ ả thi u v ng đi cái rét làm cho khung c nh thiên nhiên và cu c s ng con ng ế ự i thi u s hài
ấ ệ ở ự ắ ủ ữ ế ả hoà. Hình nh "cánh ki n hoa vàng" cũng nói lên s g n bó c a nh ng ch t li u ề mi n
ự ủ ơ ả ụ ể ờ núi làm nên s giàu, có cho đ i. Cái hay c a câu th là tác gi ệ đã c th hoá khái ni m
ừ ượ ộ ớ ữ ủ ầ ườ tr u t ả ng c a tình yêu thành nh ng hình nh g n gũi, quen thu c v i con ng i. Miêu t ả
ừ ắ ả ặ ệ ớ ế ữ ữ ạ ả vùng r ng núi Tây B c tác gi đ c bi ủ t nh đ n nh ng sinh ho t, nh ng hình nh c a
ừ ế ẹ ả ậ ỏ ơ ữ ả c nh v t, c cây hoa lá. Mùa xuân đ n, nh ng c nh chim r ng có màu lông đ p h n,
ế ẻ ơ ti ng hát trong tr o h n:
ư ừ ế ở ế "Nh xuân đ n chim r ng lông tr bi c
ấ ạ ươ Tình yêu làm đ t l hoá quê h ng”
ệ ủ ộ ố ư ộ ự ể ạ ổ ế Có th nói tình yêu nh m t phép màu kì di u c a cu c s ng, t o nên s thay đ i và bi n
ươ ủ ế ả ườ ớ ơ ế ả ự ậ c i s v t. Nói đ n tình yêu quê h ng là nói đ n tình c m c a con ng i v i n i ta đã
ỗ ườ ề ộ ươ ươ ế ọ ớ sinh ra và l n lên, m i ng i đ u có m t quê h ng "Quê h ng là chùm kh ng t/ Cho
ộ ứ ỳ ạ ư ạ ỗ ể ế ộ ơ con trèo hái m i ngày”. Tình yêu nh có m t s c m nh k l , có th bi n m t n i xa xôi
ươ ế ỉ ớ ạ ơ thành quê h ng thân thi ế t. Tình yêu trong th Ch Lan Viên không ch gi i h n trong tình
ả ấ ố ớ ủ ữ ủ ế ươ yêu c a anh và em mà nó còn là k t tinh c a nh ng tình c m y đ i v i quê h ấ ng, đ t
ướ ủ ặ ả n ả ấ c, làm sâu n ng thêm tình c m y. Trong tâm trí c a tác gi ắ . thì nhân dân Tây B c,
ườ ườ ườ ẹ ấ ả ư ế ắ ở ờ ng i anh, ng i em và ng i m , t t c nh đang nh c nh , ch mong. Đi vào k t thúc,
ớ ở ữ ả ế ứ ớ ệ ạ ợ ỗ n i nh tr thành nh ng tình c m da di t hoà h p quá kh v i hi n t i, hi n t ệ ạ ớ i v i
ươ t ng lai.
ấ ướ ự ư ế ề ề ấ Ch Lan Viên nói v tình yêu nh ng th c ch t là nói v tình nhân dân, đ t n ộ c, c i
ể ế ệ ạ ậ ơ ồ ơ ố ế ngu n sáng t o ngh thu t, th ca đ đ n cu i cùng, nhà th đã vi t
ắ ơ ườ ơ "Tây B c i, ng ẹ ủ ồ i là m c a h n th
ườ ế ử M i năm chi n tranh vàng ta đau trong l a
ấ ạ ở ề Nay tr v , ta l y l i vàng ta”
ấ ủ ữ ế ạ ạ ộ ơ ơ ơ Đo n th trên là m t trong nh ng đo n th hay nh t c a bài th "Ti ng hát con tàu".
ị ề ữ ế ằ ả ộ B ng nh ng hình nh vô cùng đ c đáo và thi v v tình yêu, Ch Lan Viên đã di n t ễ ả ộ m t
ự ấ ỗ ớ ế ắ ỉ cách r t chân th c tình yêu, n i nh da di t không ch dành cho vùng núi Tây B c mà còn
ấ ướ ươ dành cho đ t n c, quê h ng.
