ề ế ủ ộ ễ ể ầ Đ bài: Trong bài Văn t ộ nghĩa sĩ C n Giu c" c a Nguy n Đình Chi u có m t
ượ ề ệ ậ ườ ướ "t ng đài ngh thu t" mang tính bi tráng v ng i nông dân yêu n ố c ch ng
ộ ể ế ạ ầ ị ngo i xâm. Anh (ch ) hãy phân tích bài "Văn t nghĩa sĩ C n Giu c" đ làm rõ v ẻ
ủ ẹ ế ượ ệ ậ đ p hi m có c a hình t ng ngh thu t đó.
Bài làm
ế ủ ễ ể ầ ộ ơ ỉ "Văn t nghĩa sĩ C n Giu c" là đ nh cao sáng tác c a nhà th Nguy n Đình Chi u và cũng
ể ượ ấ ắ ướ ươ ủ ớ là bi u t ng rõ ràng nh t, sâu s c nh t t ấ ư ưở t ng yêu n c th ng dân c a ông. V i lòng
ươ ộ ượ ụ ự ơ ệ ả c m th ng, khâm ph c chân thành, nhà th đã xây d ng nên m t "t ậ ng đài ngh thu t"
ườ ử ế ấ ặ ố ấ ủ ề b t h v ng ạ ị i anh hùng nghĩa sĩ nông dân trong l ch s chi n đ u ch ng gi c ngo i
ủ ộ xâm c a dân t c.
ể ế ề ườ ự ố Có th nói bài văn t là khúc bi tráng v ng ả i nghĩa sĩ nông dân x thân vì s s ng còn
ườ ấ ổ ổ ủ ấ ướ c a đ t n c. Ng i nông dân nghèo kh chân ch t "côi cút làm ăn toan lo nghèo kh đã
ệ ướ ớ ứ ự ệ ặ ổ ự t nguy n đ ng lên gánh vác vi c n c l n lao và c c kì gian kh : đánh gi c. Tr ướ ộ i c t
ờ ủ ặ ướ ượ ủ ế ề ọ ác tày tr i c a gi c Pháp, tr ộ c thái đ nhu nh c đ n hèn nhát c a tri u đình, h không
ể ư ọ ầ ệ ế ẩ ấ ắ ơ ị th b ng tai b t m t làm ng . Trách nhi m công dân thúc đ y h c m vũ khí chi n đ u:
ứ ắ ạ ợ ồ "Nào đ i ai đ i, ai h t, phe tì này xin ra s c đo n kình;
ẳ ố ượ ộ ổ ế ố ố Ch ng thêm tr n ng c tr n xuôi, chuy n này d c ra tay b h ".
ủ ề ế ấ ả ọ ỉ ầ H không ph i là lính chính quy c a tri u đình mà ch là "dân p dân lân, m n nghĩa t m
ả ộ ướ ề qu n chiêu m ". Đó là cái nghĩa vì n ặ c quên mình, dám đánh gi c, dám hi sinh. Đi u này
ố ậ ề ế ớ ố ợ ẽ hoàn toàn đ i l p v i lũ quan quân tri u đình tham s ng s ch t. Vì l ả đó mà hình nh
ườ ươ ng i nghĩa sĩ nông dân càng thêm th ng, thêm quý.
ầ ệ ợ ậ ẳ ầ ờ ọ ị Không c n l nh quan trên, không c n ch trang b , cũng ch ng đ i t p rèn, h lao vào
ế ớ ẻ ế ế ẻ ằ ầ ả ấ ố ộ ộ cu c chi n đ u s ng ch t v i k thù b ng m t tinh th n dũng c m hi m có: "K dám
ườ ượ ỉ ồ ọ ướ ngang, ng i chém ng c, làm cho mũ tà, ma n h n kinh. B n hè tr c, lùi có sau, trôi k ệ
ọ ở ầ ấ ế ế ồ ổ ơ tàu thi c, tâu đ ng súng n ". Tinh th n y khi n cho các vũ khí thô s trong tay h tr lên
ươ ệ ạ ạ ằ ỏ ơ ố ữ h u hi u: "H a mai đánh b ng r m con cúi, cũng đ t xong nhà d y đ o kia – G m đeo
ằ ưỡ ơ ầ ọ dùng b ng l i dao phay, cũng chém r i đ u quan hai n ".
ữ ứ ế ế ắ ả ấ ị ụ Cái dũng c m trong chi n đ u đã kh c ph c cái y u kém trong trang b . Gi a b c tranh
ổ ậ ủ ủ ế ấ ộ ồ ộ ườ hoành tráng c a cu c chi n đ u, n i b t hình bóng l ng l ng, hiên ngang c a ng i nghĩa
ầ ộ sĩ nông dân C n Giu c.
ư ủ ữ ề ơ ả ộ ậ ế Trong văn th ngày x a c a ta có không nhi u nh ng trang miêu t ấ m t tr n chi n đ u
ườ ượ ả ộ Ở ế ơ ả ằ mà th ng là l m t vài nét. c t bài văn t này, nhà th đã t ữ b ng nh ng chi ti ế ấ t r t
ộ ố ự ầ ộ ố ộ ớ ớ chân th c, s ng đ ng cho nên không khí hào hùng g n gũi, quen thu c v i cu c s ng, v i
ườ ứ ủ ữ ệ ế ậ ả ầ ạ ườ ọ m i ng i. S c m nh c a ngh thu t đã bi n nh ng hình nh t m th ữ ng thành nh ng
ượ ư ườ ấ ả hình nh t ng tr ng cho ng ậ i nghĩa quân nông dân quanh năm chân l m tay bùn, v y
ế ọ ườ ứ ế ướ mà khi lòng nghĩa cháy lên, h đã bi n thành ng i chi n sĩ c u n c anh hùng. Hình
ủ ế ọ ườ ế ấ ả ổ ờ ồ ồ bóng h làm ch chi n tr ộ ng, n i lên trên n n tr i, che l p c kh ng gian, l ng l ng
ư ộ ượ nh m t t ng đài kì vĩ.
ủ ạ ủ ả ả ờ ắ ỏ ệ C m xúc ch đ o c a vài văn là c m xúc bi tráng, l i văn r n r i, mãnh li t, toàn là
ữ ộ ượ ể ệ ữ ằ ộ ừ ạ ụ ẽ ệ nh ng hành đ ng đ c th hi n b ng nh ng đ ng t ồ m nh m , âm đi u sôi s c, d n
ệ ượ ấ ả ợ ấ ủ ệ ả ậ ố ậ d p. Ngh thu t đ i đã phát huy đ ộ c hi u qu cao nh t c a nó... T t c h p thành m t
ệ ế ệ ệ ậ ấ ộ ậ âm đi u chi n tr n hào hùng, ph n khích. Th t là m t thiên anh hùng ca tuy t di u. Ngòi
ả ả ủ ứ ớ ộ ườ bút tác gi hoàn toàn x ng đáng v i hành đ ng cao c c a ng i nghĩa sĩ nông dân; v i t ớ ư
ự ớ ả ệ ộ ế ưở t ng c c kì l n lao mà tác gi đã phát hi n ra trong hành đ ng gi ặ ứ t gi c c u n ướ ủ c c a
h .ọ
ụ ế ấ ầ ộ ệ ỏ G n ba ch c nghĩa sĩ nông dân b mình trong cu c chi n đ u ác li ứ t và không cân s c.
ủ ế ườ ề ỏ ộ ươ ế Cái ch t bi tráng c a con ng ề i, cây c trên m t mi n quê Dao là đ u th ng ti c: "Đoái
ợ ườ ầ ấ ặ ầ ỏ ộ ẻ ơ sông C n Giu c, c cây m y d m s u giăng Nhìn ch Tr ng Bình, già tr h i hàng lu ỵ
ỏ ườ ướ ế ồ ộ ồ nh ". Ng ế i ch t vì n c non, vì đ ng bào, làm sao không xúc đ ng đ n đ ng bào, non
ướ ượ ệ ề ậ ườ ấ ồ n c? "T ng đài ngh thu t" v ng i nghĩa sĩ n ng dân mang tính ch t bi tráng. Nó
ượ ử ự ế ế ậ ả đ c d ng lên trong khói l a chi n tr n, trong ti ng thét xung phong, và c trong n ướ c
ế ắ ố ế ủ ủ ơ m t, trong ti ng khóc th ng thi t c a nhà th và c a nhân dân. Đây là thành công nghê
ấ ắ ủ ậ ơ ướ ề ể ế ư ộ thu t xu t s c c a nhà th mù yêu n c Nguy n Đình Chi u. Bài văn t nh m t cái bia,
ự ố ộ ườ ộ ộ cái m c, m t lâu đài vinh d cho ng i nông dân, cho nhân dân lao đ ng Nam B muôn
ờ ở thu sáng ng i.