Đ bài: Trong bài Văn t nghĩa sĩ C n Giu c" c a Nguy n Đình Chi u có m t ế
"t ng đài ngh thu t" mang tính bi tráng v ng i nông dân yêu n c ch ngượ ườ ướ
ngo i xâm. Anh (ch ) hãy phân tích bài "Văn t nghĩa sĩ C n Giu c" đ làm rõ v ế
đp hi m có c a hình t ng ngh thu t đó. ế ượ
Bài làm
"Văn t nghĩa sĩ C n Giu c" là đnh cao sáng tác c a nhà th Nguy n Đình Chi u và cũngế ơ
là bi u t ng rõ ràng nh t, sâu s c nh t t t ng yêu n c th ng dân c a ông. V i lòng ượ ư ưở ướ ươ
c m th ng, khâm ph c chân thành, nhà th đã xây d ng nên m t "t ng đài ngh thu t" ươ ơ ượ
b t h v ng i anh hùng nghĩa sĩ nông dân trong l ch s chi n đu ch ng gi c ngo i ườ ế
xâm c a dân t c.
Có th nói bài văn t là khúc bi tráng v ng i nghĩa sĩ nông dân x thân vì s s ng còn ế ườ
c a đt n c. Ng i nông dân nghèo kh chân ch t "côi cút làm ăn toan lo nghèo kh đã ướ ườ
t nguy n đng lên gánh vác vi c n c l n lao và c c kì gian kh : đánh gi c. Tr c t i ướ ướ
ác tày tr i c a gi c Pháp, tr c thái đ nhu nh c đn hèn nhát c a tri u đình, h không ướ ượ ế
th b ng tai b t m t làm ng . Trách nhi m công dân thúc đy h c m vũ khí chi n đu: ư ơ ế
"Nào đi ai đi, ai h t, phe tì này xin ra s c đo n kình;
Ch ng thêm tr n ng c tr n xuôi, chuy n này d c ra tay b h ". ượ ế
H không ph i là lính chính quy c a tri u đình mà ch là "dân p dân lân, m n nghĩa t m ế
qu n chiêu m ". Đó là cái nghĩa vì n c quên mình, dám đánh gi c, dám hi sinh. Đi u này ướ
hoàn toàn đi l p v i lũ quan quân tri u đình tham s ng s ch t. Vì l đó mà hình nh ế
ng i nghĩa sĩ nông dân càng thêm th ng, thêm quý.ườ ươ
Không c n l nh quan trên, không c n ch trang b , cũng ch ng đi t p rèn, h lao vào
cu c chi n đu s ng ch t v i k thù b ng m t tinh th n dũng c m hi m có: "K dám ế ế ế
ngang, ng i chém ng c, làm cho mũ tà, ma n h n kinh. B n hè tr c, lùi có sau, trôi kườ ượ ướ
tàu thi c, tâu đng súng n ". Tinh th n y khi n cho các vũ khí thô s trong tay h tr lênế ế ơ
h u hi u: "H a mai đánh b ng r m con cúi, cũng đt xong nhà d y đo kia G m đeo ơ ươ
dùng b ng l i dao phay, cũng chém r i đu quan hai n ". ưỡ ơ
Cái dũng c m trong chi n đu đã kh c ph c cái y u kém trong trang b . Gi a b c tranh ế ế
hoành tráng c a cu c chi n đu, n i b t hình bóng l ng l ng, hiên ngang c a ng i nghĩa ế ườ
sĩ nông dân C n Giu c.
Trong văn th ngày x a c a ta có không nhi u nh ng trang miêu t m t tr n chi n đuơ ư ế
mà th ng là l c t m t vài nét. bài văn t này, nhà th đã t b ng nh ng chi ti t r tườ ư ế ơ ế
chân th c, s ng đng cho nên không khí hào hùng g n gũi, quen thu c v i cu c s ng, v i
m i ng i. S c m nh c a ngh thu t đã bi n nh ng hình nh t m th ng thành nh ng ườ ế ườ
hình nh t ng tr ng cho ng i nghĩa quân nông dân quanh năm chân l m tay bùn, v y ượ ư ườ
mà khi lòng nghĩa cháy lên, h đã bi n thành ng i chi n sĩ c u n c anh hùng. Hình ế ườ ế ướ
bóng h làm ch chi n tr ng, n i lên trên n n tr i, che l p c kh ng gian, l ng l ng ế ườ ế
nh m t t ng đài kì vĩ.ư ượ
C m xúc ch đo c a vài văn là c m xúc bi tráng, l i văn r n r i, mãnh li t, toàn là
nh ng hành đng đc th hi n b ng nh ng đng t m nh m , âm đi u sôi s c, d n ượ
d p. Ngh thu t đi đã phát huy đc hi u qu cao nh t c a nó... T t c h p thành m t ượ
âm đi u chi n tr n hào hùng, ph n khích. Th t là m t thiên anh hùng ca tuy t di u. Ngòi ế
bút tác gi hoàn toàn x ng đáng v i hành đng cao c c a ng i nghĩa sĩ nông dân; v i t ườ ư
t ng c c kì l n lao mà tác gi đã phát hi n ra trong hành đng gi t gi c c u n c c aưở ế ướ
h .
G n ba ch c nghĩa sĩ nông dân b mình trong cu c chi n đu ác li t và không cân s c. ế
Cái ch t bi tráng c a con ng i, cây c trên m t mi n quê Dao là đu th ng ti c: "Đoáiế ườ ươ ế
sông C n Giu c, c cây m y d m s u giăng - Nhìn ch Tr ng Bình, già tr h i hàng lu ườ ơ
nh ". Ng i ch t vì n c non, vì đng bào, làm sao không xúc đng đn đng bào, non ườ ế ướ ế
n c? "T ng đài ngh thu t" v ng i nghĩa sĩ n ng dân mang tính ch t bi tráng. Nóướ ượ ườ
đc d ng lên trong khói l a chi n tr n, trong ti ng thét xung phong, và c trong n cượ ế ế ướ
m t, trong ti ng khóc th ng thi t c a nhà th và c a nhân dân. Đây là thành công nghê ế ế ơ
thu t xu t s c c a nhà th mù yêu n c Nguy n Đình Chi u. Bài văn t nh m t cái bia, ơ ướ ế ư
cái m c, m t lâu đài vinh d cho ng i nông dân, cho nhân dân lao đng Nam B muôn ườ
thu sáng ng i.