
Đ bài: Đng chí Ph m Văn Đng cho r ng: Văn t nghĩa sĩ C n Giu c là khúc caề ồ ạ ồ ằ ế ầ ộ
c a nh ng ng i th t th nh ng v n hiên ngang. Hãy phân tích và ch ng minh ýủ ữ ườ ấ ế ư ẫ ứ
ki n trênế
Bài làm:
Nguy n Đình Chi u đc bi t đn không ch là m t nhà Nho ti t tháo mà còn là m t nhàễ ể ượ ế ế ỉ ộ ế ộ
th v i tinh th n yêu n c n ng nàn. B i v y, đau đn tr c c nh các nghĩa sĩ hi sinhơ ớ ầ ướ ồ ở ậ ớ ướ ả
thân mình vì đt n c, nhà th đã sáng tác "Văn t nghĩa sĩ C n Giu c" đ bày t n i xótấ ướ ơ ế ầ ộ ể ỏ ỗ
th ng v i h . Nh n xét v tác ph m, đng chí Ph m Văn Đng cho r ng: Bài th làươ ớ ọ ậ ề ẩ ồ ạ ồ ằ ơ
khúc ca c a nh ng ng i th t th nh ng v n hiên ngang.ủ ữ ườ ấ ế ư ẫ
Văn t nghĩa sĩ C n Giu c đc sáng tác trong hoàn c nh vô cùng đau th ng. Cu cế ầ ộ ượ ả ươ ộ
kháng chi n ch ng Pháp bùng n , đêm r m tháng 11 năm Tân D u, nhi u ng i nông dânế ố ổ ằ ậ ề ườ
đã t p kích đn gi c C n Giu c. Cu c kh i nghĩa đã gi t đc m t tên quan hai c aậ ồ ặ ở ầ ộ ộ ở ế ượ ộ ủ
Pháp và chi vi n nh ng l i b d p t t đm máu khi n cho 20 nghĩa sĩ hi sinh. Bài văn tệ ư ạ ị ậ ắ ẫ ế ế
đc đc trong bu i l truy đi u nh ng ng i nghĩa sĩ, khi n ai ai cũng không kh i c mượ ọ ổ ễ ệ ữ ườ ế ỏ ả
th y xót xa.ấ
Tr c tiên, nh ng ng i nghĩa sĩ y ng i đc th y đc t ng đài s ng s ng hiênướ ở ữ ườ ấ ườ ọ ấ ượ ượ ừ ữ
ngang c a tinh th n qu c m không ng . H v n xu t thân là nh ng ng i nông dân áoủ ầ ả ả ờ ọ ố ấ ữ ườ
v i và hoàn toàn xa l v i công vi c c a ng i lính:ả ạ ớ ệ ủ ườ
"Cui cút làm ăn, toan lo nghèo khó
Ch a quen cung ng a, đâu t i tr ng nhung; ch bi t ru ng trâu, trong làng b ".ư ự ớ ườ ỉ ế ộ ở ộ
V y mà, khi nghe ti ng "súng gi c đt r n", h căm thù chúng sâu s c "trông tin quan nhậ ế ặ ấ ề ọ ắ ư
tr i h n trông m a", "ghét thói m i nh nhà nông ghét c ". n d i cách nói kh u ngờ ạ ư ọ ư ỏ Ẩ ướ ẩ ữ
c a ng i nông dân y là nh n th c sâu s c v ch quy n dân t c, đ r i h lâm tr nủ ườ ấ ậ ứ ắ ề ủ ề ộ ể ồ ọ ậ
v i manh áo v i làm đng còn l m lem bùn đt: "Ngoài c t có m t manh áo v i", "trongớ ả ồ ấ ấ ậ ộ ả
tay c m m t ng n t m vông". Đi l p v i nh ng trang thi t b hi n đi, quân lính chuyênầ ộ ọ ầ ố ậ ớ ữ ế ị ệ ạ
nghi p c a k thù là võ trang thô s , s sài c a nh ng ng i nghĩa sĩ. H ra tr n ch cóệ ủ ẻ ơ ơ ủ ữ ườ ọ ậ ỉ
t m lòng và tinh th n dũng c m vô song, nh ng h chi n đu b ng t t c nh ng gì h cóấ ầ ả ư ọ ế ấ ằ ấ ả ữ ọ
v i khí th ngùn ng t: "H a mai đánh b ng r m con cúi, cũng đt xong nhà d y đo kia;ớ ế ụ ỏ ằ ơ ố ạ ạ
g m đeo dùng b ng l i dao phay, cũng chém r t đu quan hai n ", "Chi nh c quanươ ằ ưỡ ớ ầ ọ ọ

qu n gióng tr ng kì, tr ng gi c, đp rào l t t i, coi gi c cũng nh không; nào s th ngả ố ố ụ ạ ướ ớ ặ ư ợ ằ
Tây b n đn nh đn to, xô c a xông vào, li u mình nh ch ng có". Nh ng đng tắ ạ ỏ ạ ử ề ư ẳ ữ ộ ừ
m nh nh "đp rào l t t i", "xô c a xông vào, li u mình nh ch ng có", "k đâm ngang,ạ ư ạ ướ ớ ử ề ư ẳ ẻ
ng i chém ng c" đã miêu t s quy t li t , d d i c a tr n đu cùng v i nh ng hànhườ ượ ả ự ế ệ ữ ộ ủ ậ ấ ớ ữ
đng quy t đoán c a nghĩa sĩ C n Giu c. K t qu là, h đã làm nên chi n th ng to l n,ộ ế ủ ầ ộ ế ả ọ ế ắ ớ
uy hi p khi n k thù lo s : "mã tà ma ní h n kinh, b n hè tr c, lũ ó sau, tr i k tàu s tế ế ẻ ợ ồ ọ ướ ố ệ ắ
tàu đng súng n ".ồ ổ
Qua ngòi bút c a Nguy n Đình Chi u, ng i nông dân đc ca ng i v i nh ng chi nủ ễ ể ườ ượ ợ ớ ữ ế
công hi n hách, nh ng nhà th cũng không th tránh đc c m xúc đau lòng: "Đoái sôngể ư ơ ể ượ ả
C n Giu c: C cây m y d m s u giăng; Nhìn ch Tr ng Bình già tr hai hàng l y nh ".ầ ộ ỏ ấ ặ ầ ợ ườ ẻ ụ ỏ
N i xót xa y càng tăng thêm g p b i v i n i b t h nh c a nh ng gia đình đang đánh m tỗ ấ ấ ộ ớ ỗ ấ ạ ủ ữ ấ
tr c t duy nh t: "Đau đn b y! M già ng i khóc tr , ng n đèn khuya leo lét trong l u;ụ ộ ấ ớ ấ ẹ ồ ẻ ọ ề
não nùng thay! V y u ch y tìm ch ng, c n bóng x d t d tr c ngõ".ợ ế ạ ồ ơ ế ậ ờ ướ
Càng th m thía ngh ch c nh éo le c a nh ng ng i nghĩa sĩ bao nhiêu, Nguy n Đìnhấ ị ả ủ ữ ườ ễ
Chi u l i càng đ cao, ca ng i công lao c a h , đ r i hình t ng ng i nghĩa sĩ hi n lênể ạ ề ợ ủ ọ ể ồ ượ ườ ệ
vĩnh vi n hóa, b t t hóa. H hiên ngang không ch trong chi n đu, mà ngay c khi th tễ ấ ử ọ ỉ ế ấ ả ấ
th , h ta v n th y t m vóc hùng hũng, l n lao: "Thà thác mà đng câu đch khái, vế ở ọ ẫ ấ ầ ớ ặ ị ề
theo t ph cũng vinh; h n còn mà ch u ch đu Tây, v i man di r t kh ", "S ng đánhổ ụ ơ ị ữ ầ ở ớ ấ ổ ố
gi c, thác cũng đánh gi c, linh h n theo giúp c bình, muôn ki p nguy n đc tr thù kia;ặ ặ ồ ơ ế ệ ượ ả
s ng th vua, thác cũng th vua, l i d d y đã rành rành, m t ch m đ đn công đó".ố ờ ờ ờ ụ ạ ộ ữ ấ ủ ề
V đp bi tráng v i lí t ng và lòng trung hi u c a nh ng ng i nông dân áo v i y đã,ẻ ẹ ớ ưở ế ủ ữ ườ ả ấ
đang và s tr ng t n mãi mãi v i th i gian, nh m t chân lí không th thay đi. Bài thẽ ườ ồ ớ ờ ư ộ ể ổ ơ
vì th đau th ng nh ng cũng tr nên hào hùng h n bao gi h t. ế ươ ư ở ơ ờ ế
Th t v y, l i nh n xét c a đng chí Ph m văn Đng v nh ng ng i nghĩa sĩ qu th cậ ậ ờ ậ ủ ồ ạ ồ ề ữ ườ ả ự
r t chính xác. Tuy r ng cu c chi n c a h b d p t t nh ng v t lên t t c , v hiênấ ằ ộ ế ủ ọ ị ậ ắ ư ượ ấ ả ẻ
ngang oai hùng c a h s luôn s ng mãi v i th i gian. T ng đài bi tráng y s vĩnh vi nủ ọ ẽ ố ớ ờ ượ ấ ẽ ễ
hóa, b t t hóa cùng v i nhân dân, dân t c.ấ ử ớ ộ


