Đ bài: Đng chí Ph m Văn Đng cho r ng: Văn t nghĩa sĩ C n Giu c là khúc ca ế
c a nh ng ng i th t th nh ng v n hiên ngang. Hãy phân tích và ch ng minh ý ườ ế ư
ki n trênế
Bài làm:
Nguy n Đình Chi u đc bi t đn không ch là m t nhà Nho ti t tháo mà còn là m t nhà ượ ế ế ế
th v i tinh th n yêu n c n ng nàn. B i v y, đau đn tr c c nh các nghĩa sĩ hi sinhơ ướ ướ
thân mình vì đt n c, nhà th đã sáng tác "Văn t nghĩa sĩ C n Giu c" đ bày t n i xót ướ ơ ế
th ng v i h . Nh n xét v tác ph m, đng chí Ph m Văn Đng cho r ng: Bài th làươ ơ
khúc ca c a nh ng ng i th t th nh ng v n hiên ngang. ườ ế ư
Văn t nghĩa sĩ C n Giu c đc sáng tác trong hoàn c nh vô cùng đau th ng. Cu cế ượ ươ
kháng chi n ch ng Pháp bùng n , đêm r m tháng 11 năm Tân D u, nhi u ng i nông dânế ườ
đã t p kích đn gi c C n Giu c. Cu c kh i nghĩa đã gi t đc m t tên quan hai c a ế ư
Pháp và chi vi n nh ng l i b d p t t đm máu khi n cho 20 nghĩa sĩ hi sinh. Bài văn t ư ế ế
đc đc trong bu i l truy đi u nh ng ng i nghĩa sĩ, khi n ai ai cũng không kh i c mượ ườ ế
th y xót xa.
Tr c tiên, nh ng ng i nghĩa sĩ y ng i đc th y đc t ng đài s ng s ng hiênướ ườ ườ ượ ượ
ngang c a tinh th n qu c m không ng . H v n xu t thân là nh ng ng i nông dân áo ườ
v i và hoàn toàn xa l v i công vi c c a ng i lính: ườ
"Cui cút làm ăn, toan lo nghèo khó
Ch a quen cung ng a, đâu t i tr ng nhung; ch bi t ru ng trâu, trong làng b ".ư ườ ế
V y mà, khi nghe ti ng "súng gi c đt r n", h căm thù chúng sâu s c "trông tin quan nh ế ư
tr i h n trông m a", "ghét thói m i nh nhà nông ghét c ". n d i cách nói kh u ng ư ư ướ
c a ng i nông dân y là nh n th c sâu s c v ch quy n dân t c, đ r i h lâm tr n ườ
v i manh áo v i làm đng còn l m lem bùn đt: "Ngoài c t có m t manh áo v i", "trong
tay c m m t ng n t m vông". Đi l p v i nh ng trang thi t b hi n đi, quân lính chuyên ế
nghi p c a k thù là võ trang thô s , s sài c a nh ng ng i nghĩa sĩ. H ra tr n ch có ơ ơ ườ
t m lòng và tinh th n dũng c m vô song, nh ng h chi n đu b ng t t c nh ng gì h có ư ế
v i khí th ngùn ng t: "H a mai đánh b ng r m con cúi, cũng đt xong nhà d y đo kia; ế ơ
g m đeo dùng b ng l i dao phay, cũng chém r t đu quan hai n ", "Chi nh c quanươ ưỡ
qu n gióng tr ng kì, tr ng gi c, đp rào l t t i, coi gi c cũng nh không; nào s th ng ướ ư
Tây b n đn nh đn to, xô c a xông vào, li u mình nh ch ng có". Nh ng đng t ư
m nh nh "đp rào l t t i", "xô c a xông vào, li u mình nh ch ng có", "k đâm ngang, ư ướ ư
ng i chém ng c" đã miêu t s quy t li t , d d i c a tr n đu cùng v i nh ng hànhườ ượ ế
đng quy t đoán c a nghĩa sĩ C n Giu c. K t qu là, h đã làm nên chi n th ng to l n, ế ế ế
uy hi p khi n k thù lo s : "mã tà ma ní h n kinh, b n hè tr c, lũ ó sau, tr i k tàu s tế ế ướ
tàu đng súng n ".
Qua ngòi bút c a Nguy n Đình Chi u, ng i nông dân đc ca ng i v i nh ng chi n ườ ượ ế
công hi n hách, nh ng nhà th cũng không th tránh đc c m xúc đau lòng: "Đoái sông ư ơ ượ
C n Giu c: C cây m y d m s u giăng; Nhìn ch Tr ng Bình già tr hai hàng l y nh ". ườ
N i xót xa y càng tăng thêm g p b i v i n i b t h nh c a nh ng gia đình đang đánh m t
tr c t duy nh t: "Đau đn b y! M già ng i khóc tr , ng n đèn khuya leo lét trong l u;
não nùng thay! V y u ch y tìm ch ng, c n bóng x d t d tr c ngõ". ế ơ ế ướ
Càng th m thía ngh ch c nh éo le c a nh ng ng i nghĩa sĩ bao nhiêu, Nguy n Đình ườ
Chi u l i càng đ cao, ca ng i công lao c a h , đ r i hình t ng ng i nghĩa sĩ hi n lên ượ ườ
vĩnh vi n hóa, b t t hóa. H hiên ngang không ch trong chi n đu, mà ngay c khi th t ế
th , h ta v n th y t m vóc hùng hũng, l n lao: "Thà thác mà đng câu đch khái, vế
theo t ph cũng vinh; h n còn mà ch u ch đu Tây, v i man di r t kh ", "S ng đánh ơ
gi c, thác cũng đánh gi c, linh h n theo giúp c bình, muôn ki p nguy n đc tr thù kia; ơ ế ượ
s ng th vua, thác cũng th vua, l i d d y đã rành rành, m t ch m đ đn công đó".
V đp bi tráng v i lí t ng và lòng trung hi u c a nh ng ng i nông dân áo v i y đã, ưở ế ườ
đang và s tr ng t n mãi mãi v i th i gian, nh m t chân lí không th thay đi. Bài th ườ ư ơ
vì th đau th ng nh ng cũng tr nên hào hùng h n bao gi h t. ế ươ ư ơ ế
Th t v y, l i nh n xét c a đng chí Ph m văn Đng v nh ng ng i nghĩa sĩ qu th c ườ
r t chính xác. Tuy r ng cu c chi n c a h b d p t t nh ng v t lên t t c , v hiên ế ư ượ
ngang oai hùng c a h s luôn s ng mãi v i th i gian. T ng đài bi tráng y s vĩnh vi n ượ
hóa, b t t hóa cùng v i nhân dân, dân t c.