Phân tích ý nghĩa tư tưởng & giá trị
nghệ thuật của truyện "Vợ nhặt" -
Kim Lân
Nông thôn và nông dân vốn là đề tài quen thuộc của
thể loại truyện ngắn từ xưa và nay. Dù ta phân loại
dòng văn học tiểu thuyết theo phương diện nào cũng
không thể bỏ qua dòng tiểu thuyết về nông thôn. Với
đề tài đó, nhiều nhà văn đã trở nên nổi tiếng và học
cũng đã cho ra đời nhiều tác phẩm có giá trị. Chẳng
hạn trước Cách mạng tháng Tám có tác phẩm “Tắt
đèn” của Ngô Tất Tố, tác phẩm “Chí Phèo” của Nam
Cao, rồi tác phẩm “Con trâu” của Trần Tiêu... Những
tác phẩm này đã được viết với nội dung đơn giản
nhưng mang tư tưởng khá sâu sắc. Trong số những
nhà văn viết về nông thôn đó, có một người tuy viết
sau và viết ít, nhưng khi tác phẩm vừa ra đời thì đã
cho mọi người ưa thích và hoan nghênh. Đó chính là
truyện ngắn “Vợ nhặt” của nhà văn Kim Lân. Với
truyện ngắn “Vợ nhặt”, Kim Lân đã viết rất chân thật
và hết sức sắc sảo và để lại ấn tượng sâu đậm trong
lòng người đọc.
Thông thường một tác phẩm chỉ có thể đứng vững
khi nhà văn có n
ội dung mới, cách nói mới. Tác phẩm
“Vợ nhặt” của Kim Lân cũng vậy.
Trước hết, mới qua cái tựa đề “Vợ nhặt” thôi mà nó
cũng đã mang lớp ý nghĩa, nó gây cho độc giả một
sự chú ý hết sức đặc biệt trước khi thưởng thức tác
phẩm. Bởi xưa nay trên thế gian người ta nói là nhặt
được cái này, cái nọ chớ có ai nói là nhặt được vợ
bao giờ ?. Vả lại, lấy vợ vốn là một trong ba việc khó
nhất đời của người đàn ông : “tậu trâu, lấy vợ, làm
nhà”. Bởi vì việc dựng vợ, dựng chồng phần nhiều
được tổ chức thế này thế nọ, hết sức long trọng. Ấy
vậy mà anh Tràng tự nhiên nhặt được cô vợ thì quả
thật là việc bất ngờ, lý thú. Và với cái nội dung đó thì
chỉ có cái nhan đề “Vợ nhặt” mới nói đúng và sát với
diễn biến câu chuyện mà thôi. Cũng với nhan đề độc
đáo đó mà Kim Lân đã nói lên được thân phận con
người lao động nông dân trong những năm bốn m
ươi
lăm đói kém đến nỗi vợ mà người ta có thể nhặt
được một cách dễ dàng như nhặt một cọng rơm,
cọng cỏ vậy.
Một điều quan trọng hơn góp phần tạo nên sự thành
công của tác phẩm đó chính là nghệ thuật dựng
truyện. Đọc qua những trang truyện ngắn “Vợ nhặt”