Đề bài: Phát biểu cảm nghĩ về bài “Thu điếu” của Nguyễn Khuyến<br />
Bài làm<br />
Trong những năm cuối thế kỷ thứ XVIII khi chế độ phong kiến có đang trên đà<br />
lung lay, vì chế độ phong kiến đang trên đà suy tàn, lạc hậu. Chính vì vậy nền<br />
văn học nước nhà cũng rơi vào bế tắc.<br />
Tuy nhiên trong thời kỳ suy thoái tưởng chừng như đến đỉnh điểm ấy lại xuất<br />
hiện một tài năng thơ ca kiệt xuất. Đó chính là nhà thơ Nguyễn Khuyến. Những<br />
bài thơ của ông có sức lay động lòng người mạnh mẽ, có tiếng vang lớn trong<br />
thời kỳ trung đại. Những tác phẩm của Nguyễn Khuyến đã có đóng góp lớn cho<br />
nền văn học của nước ta từ thế kỷ này tới thế kỷ khác.<br />
Khi nhắc tới nhà thơ Nguyễn Khuyến người đọc thường nhớ tới ông như một<br />
nhà thơ của làng quê Việt Nam. Vì trong mỗi bài thơ của Nguyễn Khuyến đều<br />
gắn liền với cảnh quê hương đất nước, những thú vui như câu cá, trồng cây,<br />
đánh cờ tướng…những thú vui của người nông dân.<br />
Trong những bài thơ của Nguyễn Khuyến thì bài thơ Thu điếu có sức sống vô<br />
cùng đặc biệt. Nó thể hiện sự thanh nhàn của nhà thơ, khi làm công việc đồng<br />
áng của nhà nông.<br />
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo<br />
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo<br />
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí<br />
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo<br />
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt<br />
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo<br />
Tựa gối buông cần, lâu chẳng được<br />
Cá đâu đớp động dưới chân bèo.<br />
Bài thơ được viết theo thể thơ thất ngôn bát cú đường luật vô cùng tinh tế, ngôn<br />
ngữ giàu sức biểu cảm. Cảnh mùa thu trời thu hiện lên vô cùng sinh động, tươi<br />
đẹp. Cảnh thiên nhiên Việt Nam trong mùa thu khiến cho người đọc phải trầm<br />
trồ khen ngợi.<br />
Ao thu lạnh lẽo nước trong veo<br />
Một chiếc thuyền câu bé tẻo teo<br />
Thực chất Nguyễn Khuyến không phải là người quá đam mê câu cá, mà thực<br />
chất trong câu thơ của ông chỉ nhằm miêu tả về không khí, cảnh sắc mùa thu<br />
mà thôi. Trong khung cảnh trời thu, dịu dàng, êm ái, nhẹ nhàng này mọi cảnh<br />
vật thiên nhiên hiện ra vô cùng thi vị, trữ tình là say đắm lòng người.<br />
Cách gieo vần “eo” là cho bài thơ trở nên tươi vui. Một chiếc ao thu lạnh lẽo,<br />
nước trong veo thì không hề thích hợp cho việc câu cá. Nhưng trong bối cảnh<br />
trời đất trong xanh bao la như vậy thì việc con người tức cảnh sinh tình là điều<br />
vô cùng dễ hiểu. Nhà thơ Nguyễn Khuyến chỉ muốn mượn cảnh mùa thu,<br />
chuyện câu cá để nói lên nỗi lòng và tâm trạng mình mà thôi.<br />
Sóng biếc theo làn hơi gợn tí<br />
Lá vàng trước gió khẽ đưa vèo.<br />
Màu xanh biếc của những làn sóng nước hòa hợp vào sắc vàng của những chiếc<br />
lá mùa thu làm cho bức tranh quê hương trở nên thi vị, nên thơ hơn rất nhiều,<br />
Nghệ thuật trong bài thơ này thật sự rất điêu luyện, những chiếc lá vàng rơi<br />
chạm mình trên mặt nước làm cho bức tranh mùa thu thêm phần sinh động.<br />
Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt<br />
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo.<br />
Không gian của bài thơ được mở rộng mênh mông hơn. Bức tranh mùa thu có<br />
thêm bầu trời cao xanh ngắt, vô cùng cuốn hút, cùng những tầng mây trôi nhè<br />
nhẹ giữa tầng không làm cho cảnh vật thêm nên thơ, hiền hòa, thi vị.<br />
Bầu trời vào mùa thu dường như đẹp hơn bình thường rất nhiều, bởi trong tiết<br />
thu se se lạnh, bầu trời cao mây trắng xanh khiến cho mọi vật thêm sắc nét,<br />
đậm chất trữ tình lãng mạn.<br />
Ngõ trúc quanh co khách vắng teo<br />
Tựa gối buông cần lâu chẳng được<br />
Cá đâu đớp động dưới chân bèo<br />
Cảnh vật êm đềm thoáng một chút cô liêu tĩnh mịch, những người câu cá như<br />
đang chìm trong giấc mộng của mùa thu dịu êm.<br />
Tất cả cảnh vật như mặt nước, ao, chiếc thuyền câu, hay chiếc lá vàng đều tạo<br />
nên một màu sắc rất riêng biệt của mùa thu. Không gian bao la gợi lên trong<br />
lòng người những cảm xúc bâng khuâng khó tả.<br />
Hình ảnh người ngồi câu cá, tựa gối buông cần là tư thế ngồi quen thuộc thể<br />
hiện sự chờ đợi, trông ngóng của người câu cá. Người xưa thường lấy câu cá để<br />
luyện tính kiên nhẫn của mình. Tăng cường tính kiên trì chịu đựng khi chờ đợi<br />
một thời cơ tới.<br />
Trong câu thơ này Nguyễn Khuyến còn gửi gắm những ẩn ý sâu xa của mình<br />
trong đó. Việc con người ngồi chờ đợi câu cá, một cơ hội không chỉ là việc câu<br />
cá bình thường mà còn thể hiện việc chờ đợi câu thanh danh, chờ một thời cơ<br />
tìm được một đấng minh quân đủ tài đức để phò tá.<br />
Bài thơ “Thu điếu” là một bài thơ tả cảnh ngụ tình nhiều ẩn ý của tác giả<br />
Nguyễn Khuyến. Cảnh sắc mùa thu trong bài thơ hiện lên vô cùng sinh động<br />
tươi đẹp.<br />
Thể hiện sự hòa hợp trong tâm hồn của nhà thơ với cảnh vật không gian xung<br />
quanh mình. Với Nguyễn Khuyến tả cảnh mùa thu là mùa đẹp nhất trong năm,<br />
là mùa mà ông luôn có nhiều cảm hứng văn chương nhất. Chính vì vậy, mùa<br />
thu thường xuất hiện trong thơ của Nguyễn Khuyến.<br />