74
PHU THUT U NI SỌ, VÒM ĐẠI NÃO, XÂM LẤN XOANG TĨNH
MCH, BẰNG ĐƯỜNG M NP S
I. ĐẠI CƯƠNG
Ngày nay, nhng tiến b v chẩn đoán hình ảnh như CT MRI giúp ích rất
nhiu cho vic phát hin sm các bnh u não. Mc nhiều trường hp u não
những đặc điểm hình nh riêng trên CT MRI, nhiều trường hợp thông tin đó
không đủ để đưa ra quyết định v điều tr.
II. CH ĐỊNH
- U não nông gn v não
- U não gn các cu trúc mch máu ln, xâm ln xoang TM
III. CHNG CH ĐỊNH
- U não gn các vùng chc năng như thân não, bao trong, các hạch nền,…
- U não nguy chy máu cao metastatic renal cell carcinoma,
choriocarcinoma, hoc metastatic melanoma.
IV. CHUN B
1. Ngưi thc hin
- 2 bác s: 1 phu thut viên chính và 1 phu thut viên ph
- 2 điều dưỡng: 1 người ph dng c trong m và 1 người chy dng c bên ngoài
- Kíp gây mê: bác s gây mê, k thut viên phy mê
2. Phương tin
- 01 b dng c m s thông thường, gm: dao m, khoan s, panh, kéo, kp
phẫu tích không răng, valve vén hay farabeuf, kìm kp kim, maleate, panh gp u,
máy hút, dao điện, bipolar,…
- Vật tiêu hao: gạc con 50 chiếc, bông s não 30 cái, ch vicryl 2/0 2-3 si,
prolene 4/0 1-2 si, dafilon 3/0 1-2 si
- Vt liu cầm máu: surgicel, spongel …
3. Ngưi bnh
- Đưc v sinh, gi đu, tm ra sch. Tóc có th co hoc không.
- Nhịn ăn uống trước m ít nht 6h.
4. H sơ bệnh án
- Đầy đủ thông tin hành chính, bnh s, tin s, din biến, các xét nghim chn
đoán các xét nghiệm máu liên quan đ phu thuật như: đông máu, nhóm máu, xét
nghiệm HIV, HbsAg…
- Gia đình người bnh và người bnh phải ký cam đoan mổ.
V. CÁC BƯỚC TIN HÀNH
1. Kim tra h sơ: Đúng người bnh, đúng chẩn đoán đúng ch định, đủ xét nghim
để phu thut.
75
2. Kim tra người bnh
- Kiểm tra đúng tên, tui gia h sơ và giấy đeo tay của người bnh.
- Ngưi bnh đã đưc chun b m đầy đủ.
3. Thc hin k thut
3.1.Tư thế:
Tu theo v trí ca u quyết định đường m, trong phn lớn trưng hp, người
bnh nằm tư thế nga, đầu c định trên khung Mayfield.
3.2. Sát khun:
Sau khi xác định đường m, sát khuẩn quanh đường m t 15-20cm.
Tri toan bao ph quanh trường m
Gây tê da đầu đường m
3.3.Đường m:
Rch da theo đưng m
Khoan m np sọ, độ rng ca mảnh xương sọ tu thuộc vào kích thước v trí ca
u trên nhu mô não.
Khâu treo màng cng ch prolene 4/0
M màng cng vòng cung
3.4. Tht xoang TM.
3.5. Ly u:
Xác đnh v trí u,
Cm máu v não, m v não vào t chc u
Tiến hành ly u tng phn hay c khi tùy theo tính cht u.
3.6. Đóng vết m
Ch kết qu tc thì khong 15-20 phút.
Nếu là u lành tính thì ly c gng ly hết u, tu theo kh năng của phu thut viên.
Nếu là u ác tính thì ko cn ly hết u.
Cm máu din ly u bng bipolar, surgicel
Đóng màng cứng hoc vá to hình màng cng nếu cn
Đặt lại xương cố định bng ghim s
Đặt 1 dẫn lưu dưới da đầu
Đóng da theo các lp gii phu bng ch vicryl 2/0 và ch dafilon 3/0
VI. THEO DÕI VÀ CHĂM SÓC
- Tình trng toàn thân: mch, huyết áp, hô hp
- Tình trng nhim trùng: st
- Tình trng thn kinh: tri giác, du hiu thn kinh khư trú, co giật, đng t,…
- Tình trng vết m: chy máu, nhim trùng, chy dch não tu không, dẫn lưu ra
dịch như thế nào
76
- Dẫn lưu dưới da đầu thường rút sau m 24-48h, không để u hơn do nguy
nhim trùng.
VII. X TRÍ TAI BIN
- Chy máu: m li cm máu hoặc điều tr ni khoa
- Phù não ít, người bnh tỉnh táo thì điều tr ni khoa, gim phù n
- Phù não nhiu sau m thì m li gii to não rng và thuc gim phù n.
- Nhim khuẩn: điều tr ni khoa