Đề bài: Qua 2 câu thơ: "Muốn mù trời chẳng cho mù nhỉ/Giương mắt trông chi <br />
buổi bạc tình" hãy phân tích và nói lên những suy nghĩ về nỗi lòng Tú Xương<br />
<br />
Dàn bài chi tiết<br />
<br />
1./ Mở bài<br />
<br />
Tú Xương, tên thật là Trần Tế Xương (18701907), ông là một trong những nhà thơ trào <br />
phúng hàng đầu của nền thơ ca Việt Nam.<br />
<br />
Thơ của ông lấy yếu tố trữ tình là gốc, trong đó còn lồng ghép thêm cả yếu tố hiện thực <br />
và trào phúng tạo nên một nét rất riêng trong các tác phẩm còn lưu lại.<br />
<br />
Tiêu biểu trong số ấy có thể kể đến là tác phẩm Đau mắt mà hai câu thơ "Muốn mù trời <br />
chẳng cho mù nhỉ/Giương mắt trông chi buổi bạc tình!" phần nào cho ta thấy những tâm <br />
trạng và nỗi lòng của Tú trong buổi đương thời.<br />
<br />
2./ Thân bài<br />
<br />
Hoàn cảnh cuộc đời + hoàn cảnh đất nước:<br />
<br />
+ Chế độ phong kiến suy tàn, hủ bại, lạc hậu, không chấp nhận đổi mới<br />
<br />
+ Thực dân Pháp xâm lược => Xã hội càng thêm nhiễu loạn rối ren, nguy cơ mất nước.<br />
<br />
+ Trí thức không còn được trọng dụng, bất lực trước thời cuộc.<br />
<br />
Bài thơ Đau mắt, Tú Xương đau không chỉ đơn thuần là bệnh tật trên thân thể mà còn là <br />
nỗi đau trong lòng, xã hội có muôn cảnh bẩn thỉu mà Tú Xương chẳng muốn nhìn. Chúng <br />
khiến ông chướng tai gai mắt, nhưng lại chỉ có thể cam chịu, chúng hành hạ khiến ông <br />
phải "đau mắt".<br />
<br />
Trước hoàn cảnh bất lực ấy Tú Xương đã có một mong muốn đó là "Muốn mù"<br />
<br />
Tú Xương muốn mù bởi một lẽ đơn giản, mắt không thấy thì lòng không đau, không khó <br />
chịu, đó là cái cách phản kháng thật quyết liệt => khẳng định được nhân cách cao đẹp <br />
trong con người Tế Xương, là nỗi bất hòa, là sự phản kháng lại một cách gay gắt xã hội <br />
đương thời.<br />
<br />
Những "buổi bạc tình" trong xã hội:<br />
<br />
+ Đó là cảnh tình cảm gia đình gắn bó nay dần tan rã, dần dà người ta chẳng còn quan tâm <br />
đến nhau nữa, ốm đau cũng mặc đấy.<br />
<br />
+ Tiền bạc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, tiền bỗng trở thành vua và con người <br />
chính là nô lệ của chúng, người ta dùng tiền mua quan bán tước tựa như cầm tiền đi chợ <br />
mua mớ rau, thật dễ dàng!<br />
<br />
+ Con người bạc bẽo, sẵn sàng giẫm đạp lên nhau để sống, bao đạo đức luân lý cha ông <br />
vẫn gìn giữ bỗng chốc thành hư vô, ai còn quan tâm trong buổi loạn lạc.<br />
<br />
+ Trí thức trở thành người bất lực trước thời cuộc, giương mắt nhìn đất nước lụi tàn, kẻ <br />
hám danh lợi thì bán nước cầu vinh.<br />
<br />
=> Nỗi đau lớn trong lòng người trí thức có nhân cách đẹp như Tế Xương, kèn cựa làm <br />
cho cuộc đời Tú Xương, gia đình Tú Xương phải chịu bao nỗi vất vả, cực nhọc, đặc biệt <br />
là cuộc đời của Tú suốt mấy mươi năm cứ uất ức như thế.<br />
<br />
3./ Kết bài<br />
<br />
Qua hai câu thơ ngắn ngủi trong bài thơ Đau mắt của Tế Xương, vẫn một giọng điệu <br />
buông lơi, tưởng nói chơi nhưng lại là nỗi lòng thực của Tú Xương<br />
<br />
=> Nỗi đau của cả một thời đại, là nỗi đau của cả một bộ phận trí lực phải bó tay bất lực <br />
trước thời cuộc, giương mắt nhìn đất nước điêu tàn.<br />
<br />
Mong muốn mù mắt, để không biết, không nhìn thấy nữa là lối thoát duy nhất, là một <br />
cách chống đối rất tàn nhẫn với bản thân, nhưng lại hợp lý với nỗi lòng của Tú Xương.<br />
Bài làm<br />
<br />
Tú Xương, tên thật là Trần Tế Xương (18701907), là một trong những nhà thơ trào <br />
phúng hàng đầu của nền thơ ca Việt Nam. Cuộc đời Tú Xương tuy chỉ ngắn ngủi có 37 <br />
năm, nhưng suốt 37 năm ấy lại nằm trọn trong buổi đất nước nhiễu nhương, chính quyền <br />
thực dân nửa phong kiến, cực kỳ rối ren và phức tạp. Tuy là người có tài nhưng Tú <br />
Xương lại bất đắc chí trong con đường công danh vì sự thối nát của xã hội thời bấy giờ. <br />
Thế nên Tú thường lấy việc sáng tác thơ làm thú vui, giết thì giờ, vừa là đôi mắt hiện <br />
thực, mỉa mai ghi chép những gì diễn ra trong xã hội. Thơ của ông lấy yếu tố trữ tình là <br />
gốc, trong đó còn lồng ghép thêm cả yếu tố hiện thực và trào phúng tạo nên một nét rất <br />
riêng trong các tác phẩm còn lưu lại. Tiêu biểu trong số ấy có thể kể đến là tác phẩm Đau <br />
mắt mà hai câu thơ "Muốn mù trời chẳng cho mù nhỉ/Giương mắt trông chi buổi bạc <br />
tình!" phần nào cho ta thấy những tâm trạng và nỗi lòng của Tú trong buổi đương thời.<br />
<br />
Như đã đề cập, cuộc đời của Tú Xương chỉ có 37 năm ngắn ngủi, và trong quãng đời ấy, <br />
ông đã chứng kiến tận mắt hết thảy những rối ren, những bất công của xã hội. Nửa đầu <br />
cuộc đời là cảnh triều đình vào buổi suy tàn, đang trên đà sụp đổ, vua quan chỉ biết ăn <br />
chơi sa đọa, thối nát, tư tưởng lạc hậu cổ hủ, bác bỏ hết những đổi mới, cách tân của <br />
nhiều trí thức đương thời. Tú Xương vốn là người có tư tưởng tiến bộ, nên trong việc thi <br />
cử phần nhiều có đưa vào trong ấy, chính vì lý do vậy mà bài ông tuy rất đặc sắc, rất hay <br />
nhưng toàn bị đánh rớt không thương tiếc. Sau tám lần thi cử, Tú Xương cũng miễn <br />
cưỡng đỗ được tú tài, và mãi ông chỉ dừng bước ở đó. Cuộc đời bất đắc chí trong con <br />
đường công danh, cộng với cuộc sống bần hàn khổ sở luôn đeo bám, khiến Tú Xương <br />
nhiều lần vật vã và căm giận, căm giận cái xã hội phong kiến hủ bại đã khiến ông đau <br />
khổ. Đến nửa sau cuộc đời ông, lại là lúc thực dân Pháp tràn vào xâm lược nước ta, xã hội <br />
đã loạn càng thêm loạn, nhân dân một cổ hai tròng, trí thức có tài nhưng bất lực trước thời <br />
cuộc, khiến Tú Xương càng thêm đau đớn.<br />
<br />
Với bài thơ Đau mắt, Tú Xương đau không chỉ đơn thuần là bệnh tật trên thân thể mà còn <br />
là nỗi đau trong lòng, xã hội có muôn cảnh bẩn thỉu mà Tú Xương chẳng muốn nhìn. <br />
Chúng khiến ông chướng tai gai mắt, nhưng lại chỉ có thể cam chịu, chúng hành hạ khiến <br />
ông phải "đau mắt". Trước hoàn cảnh bất lực ấy, Tú Xương đã có một mong muốn đó là <br />
"Muốn mù", trong câu "Muốn mù trời chẳng cho mù nhỉ". Tú Xương muốn mù bởi một lẽ <br />
đơn giản, mắt không thấy thì lòng không đau, không khó chịu, đó là cái cách phản kháng <br />
thật quyết liệt, có lẽ không phải đường cùng chẳng ai làm thế. Điều đó đã phần nào <br />
khẳng định được nhân cách cao đẹp trong con người Tế Xương, là nỗi bất hòa, là sự <br />
phản kháng gay gắt lại xã hội đương thời.<br />
<br />
Vậy xã hội ấy đã xảy ra những điều nhiễu nhương gì mà lại khiến Tú Xương quyết liệt, <br />
chống đối đến vậy? Trước hết nếu đọc cả bài thơ Đau mắt có lẽ ta đã phần nào mường <br />
tượng ra. Tế Xương đã chán lắm rồi cái cảnh phải chứng kiến những "buổi bạc tình" của <br />
xã hội, kèn cựa làm cho cuộc đời Tú Xương, gia đình Tú Xương phải chịu bao nỗi vất vả, <br />
cực nhọc, đặc biệt là cuộc đời của Tú suốt mấy mươi năm cứ uất ức như thế. Đó là cảnh <br />
tình cảm gia đình gắn bó nay dần tan rã, dần dà người ta chẳng còn quan tâm đến nhau <br />
nữa, ốm đau cũng mặc đấy. Tiền bạc trở nên quan trọng hơn bao giờ hết, tiền bỗng trở <br />
thành vua và con người chính là nô lệ của chúng, người ta dùng tiền mua quan bán tước <br />
tựa như cầm tiền đi chợ mua mớ rau, thật dễ dàng! Con người bạc bẽo, sẵn sàng giẫm <br />
đạp lên nhau để sống, bao đạo đức luân lý cha ông vẫn gìn giữ bỗng chốc thành hư vô, ai <br />
còn quan tâm trong buổi loạn lạc. Trí thức trở thành người bất lực trước thời cuộc, <br />
giương mắt nhìn đất nước lụi tàn, kẻ hám danh lợi thì bán nước cầu vinh. Ôi, có lẽ chẳng <br />
có nỗi đau đớn nào hơn thế đối với một trí thức lớn như Tú Xương, ông muốn mù cũng là <br />
phải lẽ.<br />
<br />
Qua hai câu thơ ngắn ngủi trong bài thơ Đau mắt của Tế Xương, vẫn một giọng điệu <br />
buông lơi, tưởng nói chơi nhưng lại là nỗi lòng thực của Tú Xương. Người ta thấy hiện <br />
diện trong hai câu thơ ấy là nỗi đau của cả một thời đại, là nỗi đau của cả một bộ phận <br />
trí lực phải bó tay bất lực trước thời cuộc, giương mắt nhìn đất nước điêu tàn. Riêng với <br />
những nhân cách lớn như Tú Xương, với những khổ đau đầy rẫy trong cuộc đời có lẽ <br />
mong muốn mù mắt, để không biết, không nhìn thấy nữa là lối thoát duy nhất, là một <br />
cách chống đối rất tàn nhẫn với bản thân, nhưng lại hợp lý với nỗi lòng của Tú Xương.<br />
<br />