7 sai lầm dễ mắc phải khi dạy con
Là những điều bố mẹ dạy con thường mắc phải. Tưởng chừng như đó
là chuyện nhỏ và đơn giản nhưng lại có tác động tâm lý rất lớn đến bé.
1. Chê bai bé
Bố mẹ luôn so sánh bé với các bạn khác. Thông thường sự so sánh đó
tỏ ý chê bai, luyến tiếc và thất vọng. Ví dụ: "Sao con không học giỏi bằng
bạn Hoa" hoặc "Sao con không ngoan như bạn Lan".
Những tình cảm mang tính chất tiêu cực này sẽ gây cho bé cảm giác
xấu hổ, ảnh hưởng xấu, làm tổn thương tới lòng tự trọng của bé.
Thay vào sự chê bai đó, bố mẹ có thể khuyến khích, động viên bé sẽ
làm tốt hơn ở lần sau. Ví dụ: "Con cố gắng chăm chỉ nhé. Có khi con còn
học giỏi vượt bạn Hoa ấy chứ" hoặc "Con của mẹ ngoan nhé, ngoan hơn bạn
Lan nhỉ".
2. Luôn nhìn vào khuyết điểm của bé
Chắc chắn, bé chỉ mắc có một lỗi nhỏ, nhưng cha mẹ thường nhắc đi
nhắc lại lỗi đó nhiều lần. Hễ bé cứ bé mắc lỗi, cha mẹ sẽ lại nói chuyện lỗi
cũ. Điều này làm bé sẽ lung túng, ức chế và khó chịu.
Sự "nhai lại" khuyết điểm của bé vô tình khiến bé luôn băn khoăn suy
nghĩ về điều đó mà quên đi những ưu điểm của mình. Vì thế, bố mẹ hãy chỉ
cho bé cách khắc phục lỗi lầm và giúp bé phát huy những ưu điểm. Chắc
chắn bé sẽ rất tự tin vào bản thân mình hơn và không tiếp tục mắc lỗi.
3. Lúc nào cũng nóng vội
Khi bố mẹ bảo/ra lệnh/hướng dẫn bé làm điều gì thường nóng vội,
mong muốn bé hoàn thành thật nhanh công việc đó. Có thể, bé vẫn chưa làm
xong, nhưng bị bố mẹ thúc giục, hỏi han nên cảm thấy lo sợ, bất an. Lâu dần
cảm giác đó làm cho trẻ trở nên sợ hãi và thụ động.
Nếu bé chưa làm xong việc như bố mẹ mong muốn, hãy tận tình hỏi
xem khúc mắc của bé ở đâu và hướng dẫn, cùng bé hoàn thành công việc.
4. Không tận tình hướng dẫn cụ thể cho bé
Khi dạy bé điều gì, bố mẹ thường thiếu kiên nhẫn và nghĩ rằng chắc
bé đã nắm được hết những điều mình bảo. Trên thực tế, bé mới chỉ nắm sơ
sơ hoặc chưa chắc đã hiểu hết vấn đề và thật khó để bé làm theo.
Ví dụ, bố mẹ hướng dẫn bé đánh răng, mà chưa làm mẫu cho bé cụ
thể. Nhưng bố mẹ lại mắng bé đánh răng chưa sạch hoặc không biết cách.
Điều này sẽ làm cho bé cảm thấy mình kém cỏi và mất tự tin vào bản thân.
Thay vào đó, bố mẹ nên hướng dẫn tất cả mọi việc với bé thật rõ ràng,
đơn giản và ngắn gọn. Khi bé có tiến bộ, cần kịp thời động viên, khích lệ bé.
5. Kỳ vọng quá mức vào bé
Khi mới sinh ra, bố mẹ nào cũng mong muốn con ăn thật nhiều cho
nhanh lớn.
Khi bé vào lớp 1, bố mẹ mong con viết chữ thật đẹp và làm toán thật
nhành...
Nhưng tùy vào hoàn cảnh cụ thể, tùy vào từng bé, điều bố mẹ mong
muốn bé có thể làm được hoặc có thể không.
Khi không đạt được những điều mong muốn, bố mẹ thường cảm thấy
thất vọng về bé. Thái độ của bố mẹ sẽ làm cho bé chán nản, mất hứng thú
với các công việc sinh hoạt hàng ngày và đặc biệt là trong học tập.
Tùy vào khả năng của bé, bố mẹ nên đặt cho bé mục tiêu gần và bé có
thể thực hiện được.
6. Không lắng nghe bé
Đôi khi bé muốn kể chuyện cho bố mẹ nghe, nhưng bố mẹ thường
phớt lờ và không quan tâm. Bởi vì những câu chuyện của bé có thể là bố mẹ
đã nghe rồi, hoặc là những điều bố mẹ cho là linh tinh, huyên thuyên. Đôi
khi, những câu chuyện đó còn khiến bố mẹ nổi cáu và bố mẹ chỉ ậm ừ cho
qua chuyện.
Điều này làm bé cảm thấy chán nản và thất vọng, nhất là khi thấy câu
chuyện của mình không được quan tâm bằng một trận bóng đá của bố hay
một buổi chiều "buôn dưa lê" của mẹ.
Hãy lắng nghe bé nói, dù chỉ là điều nhỏ nhặt nhất. Vì điều đó thể
hiện bé rất tin tưởng vào bố mẹ.
7. Yêu cầu bé hoàn thành nhiều việc một lúc
Điều này thường xảy ra trong cuộc sống hàng ngày. Buổi sáng cả nhà
ngủ dậy muộn, mẹ bắt bé phải nhanh chóng đánh răng, thay quần áo và sắp
sách vở, ăn sáng, chuẩn bị đi học trong một thời gian rất ngắn. Nếu không bé
sẽ muộn giờ đi học, mẹ muộn giờ làm. Điều đó thật là quá sức với bé. Một
lúc bé phải làm theo quá nhiều yêu cầu sẽ khiến bé phải lung túng, không
biết nên làm việc nào trước và dẫn tới kết quả là không hoàn thành việc nào.
Thay vào đó, mẹ nên chỉ cho bé ưu tiên việc nào làm trước, việc nào
làm xong, khắc phục vào việc nào.
Ví dụ đã muộn giờ học, mẹ có thể mua đồ ăn sáng ở ngoài mang đến
trường cho bé hoặc giúp bé mặc quần áo và sửa soạn sách vở. Điều đó sẽ tiết
kiệm thời gian rất nhiều hơn là để bé tự làm một mình.
Những điều tạm gọi là "sai lầm" trên đây thực ra rất đơn giản nhưng
bố mẹ dễ mắc phải. Đó cũng là nguyên nhân gây đến những sự tiêu cực,
chán nản, thất vọng ở bé. Bố mẹ nên coi trọng bé và tôn trọng tất cả những
gì bé mong muốn, xây dựng cho bé một thái độ sống tích cực. Đó mới là sự
giáo dục tốt nhất và cần thiết cho bé.
