Đ bài: Suy nghĩ v vi c tu d ng và h c t p c a b n thân qua câu nói: M i ề ề ệ ưỡ ọ ậ ủ ả ọ
ph m ch t c a đc h nh là trong hành đngẩ ấ ủ ứ ạ ở ộ
I. Dàn ý chi ti tế
- Gi i thích ng n g n các khái niêm và khái quát n i dung c n bàn lu n:ả ắ ọ ộ ầ ậ
+ "Đc h nh" là khái ni m bi u đt "đo đc và tính n t t t (th ng ch dùng đ nói vứ ạ ệ ể ạ ạ ứ ế ố ườ ỉ ể ề
ph n )". (Theo T đi n ti ng Vi t, Vi n Ngôn ng h c, NXB Đà N ng, 2002, tr. 355).ụ ữ ừ ể ế ệ ệ ữ ọ ẵ
Trono câu nói c a M. Xi-xê-rông, khái ni m này đc dùng đ ch "đo đc và tính n tủ ệ ượ ể ỉ ạ ứ ế
t t" c a con ng i nói chung.ố ủ ườ
+ "Hành đng" là "làm vi c c th nào đó, ít nhi u quan tr ng, m t cách có ý th c, cóộ ệ ụ ể ề ọ ộ ứ
m c đích". (Theo T đi n ti ng Vi t, Sđd, tr. 422)ụ ừ ể ế ệ
+ Khi nói "M i ph m ch t c a đc h nh là trong hành đng", nhà tri t h c c điọ ẩ ấ ủ ứ ạ ở ộ ế ọ ổ ạ
mu n kh ng đnh r ng, cái làm nên giá tr c a m t con ng i là nh ng vi c làm có ýố ẳ ị ằ ị ủ ộ ườ ữ ệ
th c c th . Chún? có th xu t phát t nh ng m c đích t t đp khác nhau và g n v iứ ụ ể ể ấ ừ ữ ụ ố ẹ ắ ớ
nh ng quy mô l n, nh ...ữ ớ ỏ
- Phân tích, ch ng minh:ứ
+ M i con ng i có cách t b c l , t kh ng đnh mình khác nhau song cách t b c l ,ỗ ườ ự ộ ộ ự ẳ ị ự ộ ộ
t kh ng đnh mình ng n nh t, thuy t ph c nh t là thông qua hành đng và b ng hànhự ẳ ị ắ ấ ế ụ ấ ộ ằ
đng.ộ
+ Và hành đna cũng là th c đo tin c y nh t đ nh n bi t, đánh giá b n ch t, giá tr t tộ ướ ậ ấ ể ậ ế ả ấ ị ố
đp c a m t con ng i.ẹ ủ ộ ườ
- Bàn lu n, m r ng v n đ:ậ ở ộ ấ ề
+ Câu nói c a M. Xi-xê-rông th hi n m t quan ni m đúng đn v m t trong nh ngủ ể ệ ộ ệ ắ ề ộ ữ
th c đo b n ch t t t đp c a con ng i là hành đng. B i vì, suy nghĩ, nh n th c đúngướ ả ấ ố ẹ ủ ườ ộ ở ậ ứ
đn là bi u hi n b n ch t, giá tr con ng i d ng ti m n, tr u t ng, khó nh n bi t.ắ ể ệ ả ấ ị ườ ở ạ ề ẩ ừ ượ ậ ế
L i nói tuy cũng bi u hi n tr c ti p b n ch t y nh ng không có đ tin c y cao: "Đngờ ể ệ ự ế ả ấ ấ ư ộ ậ ừ
nghe anh ta nói, hãy xem anh ta làm". Ch hành đng m i bi u hi n rõ nh t, có s cỉ ộ ớ ể ệ ấ ứ
thuy t ph c h n c v giá tr , b n ch t con ng i: "Câu tr l i ng n nh t là hành đng"ế ụ ơ ả ề ị ả ấ ườ ả ờ ắ ấ ộ
(Héc-béc, Anh).
+ Trên th c t , "đc h nh" trong lĩnh v c tu d ng, h c t p mà b n thân m i con ng iự ế ứ ạ ự ưỡ ọ ậ ả ỗ ườ
c n trau d i là gì? V i tu i tr h c đng, đt trong b i c nh xã h i, xu th th i đi,ầ ồ ớ ổ ẻ ọ ườ ặ ố ả ộ ế ờ ạ
"đc h nh" c n trau d i trong quá trình tu d ng, h c t p là "Rèn đc - luy n tài vì ngàyứ ạ ầ ồ ưỡ ọ ậ ứ ệ
mai l p nghi p". C th là: Xác đnh đc lí t ng, m c đích s ng cao đp, góp ph nậ ệ ụ ể ị ượ ưở ụ ố ẹ ầ
tích c c đ xây d ng đt n c "dân giàu, n c m nh, xã h i công b ng, dân ch , vănự ể ự ấ ướ ướ ạ ộ ằ ủ
minh". T giác, th ng xuyên rèn luy n th ch t, chăm lo s c kho b n thân. Xây d ngự ườ ệ ể ấ ứ ẻ ả ự
cho mình m t l i s ng đp: nhân ái, năng đng, t tin, có trách nhi m v i t ng lai t tộ ố ố ẹ ộ ự ệ ớ ươ ố
đp c a chính mình, c a đt n c. Có ý chí, quy t tâm v t khó, say mê, sáng t o, xácẹ ủ ủ ấ ướ ế ượ ạ
đnh đc ph ng pháp h c khoa h c trong h c t p đ tích lu , làm giàu tri th c; bi tị ượ ươ ọ ọ ọ ậ ể ỹ ứ ế
v n d ng hi u qu nh ng tri th c, hi u bi t y vào cu c s ng...ậ ụ ệ ả ữ ứ ể ế ấ ộ ố
- T nh ng ph m ch t đo đc c n thi t y, m i ng i c n hành đng ra sao đ phùừ ữ ẩ ấ ạ ứ ầ ế ấ ỗ ườ ầ ộ ể
h p v i tiêu chu n đo đc mà mình theo đu i? Ví d :ợ ớ ẩ ạ ứ ổ ụ
+ Quan tâm, chăm sóc, giúp đ ng i thân nh ng công vi c trong gia đình.ỡ ườ ữ ệ
+ Tham gia m t cách t nguy n, t giác, nhi t tình các ho t đng xã h i, t thi n đcộ ự ệ ự ệ ạ ộ ộ ừ ệ ượ
t ch c, phát đng đa ph ng c trú hay n i công tác, h c t p.ổ ứ ộ ở ị ươ ư ơ ọ ậ
+ Không ch tránh xa mà còn ph i tích c c đu tranh ch ng l i nh ng t n n xã h i cóỉ ả ự ấ ố ạ ữ ệ ạ ộ
s c cám d tu i tr : nghi n hút, tr m c p, đua xe... và nh ng thói quen x u gi i trứ ỗ ổ ẻ ệ ộ ắ ữ ấ ớ ẻ
th ng m c ph i: s ng t do, buông th , đua đòi, l i bi ng, lãng phí th i gian, c uườ ắ ả ố ự ả ườ ế ờ ẩ
th , vô tâm, ích k , ch bi t h ng th mà không nghĩ đn trách nhi m; l i ng x thi uả ỉ ỉ ế ưở ụ ế ệ ố ứ ử ế
văn hoá n i công c ng...ơ ộ
- Liên h b n thân:ệ ả
+ Đây là n i dung ng i vi t c n th hi n chân thành nh t nh ng suy nghĩ c a b nộ ườ ế ầ ể ệ ấ ữ ủ ả
thân, th hi n kh năng t đánh giá v chính mình (Có th xoáy vào nh ng n i dung cể ệ ả ự ề ể ữ ộ ơ
b n nh : đã xác đnh cho mình lí t ng, m c đích s ng đúng đn ch a? Có kiên trì theoả ư ị ưở ụ ố ắ ư
đu i lí t ng, m c đích đó không? Trong l i s ng c a mình có gì c n phát huy, có gìổ ưở ụ ố ố ủ ầ
c n kh c ph c, thay đi? C n t b d t khoát thói quen x u nào?...).ầ ắ ụ ổ ầ ừ ỏ ứ ấ
+ Trong quá trình chuy n nh n th c thành hành đng, chúng ta th y xu t hi n nh ngể ậ ứ ộ ấ ấ ệ ữ
khó khăn, tr ng i nh : l i t duy còn máy móc, giáo đi u; thi u quy t tâm; thi u b nở ạ ư ố ư ề ế ế ế ả
lĩnh, thi u t ch ho c b chi ph i b i d lu n; tâm lí m c c m, t ti...ế ự ủ ặ ị ố ở ư ậ ặ ả ự
II. Bài làm tham kh oả
Bài làm tham kh o 1ả
Danh ngôn có câu:
"Ý nghĩa là n hoaụ
L i nói là bông hoaờ
Vi c làm là qu ng t".ệ ả ọ
Th t đúng nh v y, cu c s ng c a chúng ta có ý nghĩa nh th nào là tùy thu c vào cáchậ ư ậ ộ ố ủ ư ế ộ
th hi n c a m i con ng i. M t quan ni m có n i dung t ng t : " M i ph m ch tể ệ ủ ỗ ườ ộ ệ ộ ươ ự ọ ẩ ấ
c a đc h nh là trong hành đng".V y "đc h nh" là gì? Và t i sao hành đng l i làủ ứ ạ ở ộ ậ ứ ạ ạ ộ ạ
n i ch a đng m i ph m ch t c a đc h nh?ơ ứ ự ọ ẩ ấ ủ ứ ạ
Tr c h t c n ph i hi u " đc h nh" là nh ng đc tính t t đp c a con ng i. "Ph mướ ế ầ ả ể ứ ạ ữ ứ ố ẹ ủ ườ ẩ
ch t" có th hi u nôm na là nh ng tính cách, tính ch t bên trong c a con ng i. Nó có ýấ ể ể ữ ấ ủ ườ
nghĩa trái ng c hoàn toàn v i "hành đng", là nh ng c ch vi c làm bên ngoài. Nhượ ớ ộ ữ ử ỉ ệ ư
v y, ta có th hi u nói trên nh là m t l i nhân xét, m t kinh nghi m c a M. Xi-xê-ậ ể ể ư ộ ờ ộ ệ ủ
rông: nh ng đc tính t t đp c a con ng i đu đc th hi n qua hành đng. N uữ ứ ố ẹ ủ ườ ề ượ ể ệ ộ ế
nh ng c ch và hành đng c a b n là đúng, đi u đó đng nghĩa v i vi c b n là ng iữ ử ỉ ộ ủ ạ ề ồ ớ ệ ạ ườ
có nhân cách t t, có đc h nh. Ng c l i, n u b n có nh ng c ch , hành đng khôngố ứ ạ ượ ạ ế ạ ữ ử ỉ ộ
đp, thì có th l m b n là m t ng i ch a hoàn thi n v nhân cách, b n còn cái l iẹ ể ắ ạ ộ ườ ư ệ ề ạ ố
sông ích k , ch nghĩ cho riêng mình.ỉ ỉ
Nhi u ng i đã t h i làm th nào đ có th làm đc nh câu nói trên. Th t ra câu trề ườ ự ỏ ế ể ể ượ ư ậ ả
l i r t đn gi n. B n không c n ph i làm nh ng vi c l n lao hay hy sinh nh ng th quíờ ấ ơ ả ạ ầ ả ữ ệ ớ ữ ứ
giá c a mình thì m i g i là nh ng c ch , hành đng đp. M i bu i sáng đi h c, b nủ ớ ọ ư ử ỉ ộ ẹ ỗ ổ ọ ạ
không s tr h c mà d t m t c già qua đng. M i tháng, b n gom góp báo cũ đemợ ễ ọ ắ ộ ụ ườ ỗ ạ
bán đ ng h "Qu vì ng i nghèo".ể ủ ộ ỹ ườ
nhà, b n quan tâm, giúp đ và chăm sóc cho nh ng ng i thân c a mình. Khi đnỞ ạ ỡ ữ ườ ủ ế
tr ng, b n c g ng h c t p và c x l phép v i th y cô, quan tâm đn b n bè. T tườ ạ ố ắ ọ ậ ư ử ễ ớ ầ ế ạ ấ
c nh ng đi u đó th hi n b n là m t ng i có nh ng đc tính t t và cao đp.ả ữ ề ể ệ ạ ộ ườ ữ ứ ố ẹ
Tuy nhiên, bên c nh nh ng m t ph i còn có nh ng m t trái c a v n đ. Đôi lúc, nh ngạ ữ ặ ả ữ ặ ủ ấ ề ữ
hành đng, c ch đp l i không ch a đng nh ng đc tính t t đp. Có nh ng ng iộ ử ỉ ẹ ạ ứ ự ữ ứ ố ẹ ữ ườ
làm nh ng đi u đó vì nh ng m c đích không t t, đ qua m t ng i khác. L i cũng cóữ ề ữ ụ ố ể ặ ườ ạ
nh ng ng i không h có nh ng đc tính t t đp, nh ng h gi v có nh ng c chữ ườ ề ữ ứ ố ẹ ư ọ ả ờ ữ ử ỉ
hành đng cao đp đ chi m l y trái tim c a ng i khác. Nh ng vi c làm c a h khôngộ ẹ ể ế ấ ủ ườ ữ ệ ủ ọ
nói lên h là nh ng ng i có đc tính t t mà ng c l i h còn làm cho ng i khác c mọ ữ ườ ứ ố ượ ạ ọ ườ ả
th y khinh b và ghê t m. Nh ng con ng i đó r t đáng b phê phán vì n u c đ h t nấ ỉ ở ữ ườ ấ ị ế ứ ể ọ ồ
t i nh v y s gây nên nh ng t n h i không đáng có cho ng i khác và cho xã h i.ạ ư ậ ẽ ữ ổ ạ ườ ộ
Tóm l i, m i h c sinh chúng ta ph i c g ng rèn luy n đo đc và trau d i ki n th c.ạ ỗ ọ ả ố ắ ệ ạ ứ ồ ế ứ
Hãy nhìn m i ng i b ng con m t yêu th ng, trìu m n. B n s th y cu c s ng t iọ ườ ằ ắ ươ ế ạ ẽ ấ ộ ố ươ
đp h n và mu n hành đng, c x đp h n. Qua đó, b n s c m nh n đc nh ngẹ ơ ố ộ ư ử ẹ ơ ạ ẽ ả ậ ượ ữ
đc tính t t đp c a mình.ứ ố ẹ ủ
Bài làm tham kh o 2ả
Nh ng ph m ch t cao quí trong tâm h n con ng i luôn là m t m c tiêu mà chúng taữ ẩ ấ ồ ườ ộ ụ
v n t i. Đó chính là đc h nh. Nh ng ph m ch t đó tô đi m cho tâm h n chúng ta,ươ ớ ứ ạ ữ ẩ ấ ể ồ
làm chúng ta luôn hoàn thi n b n thân mình. Mu n th , chúng ta ph i th hi n qua hànhệ ả ố ế ả ể ệ
đng, qua hành vi c ch h ng ngày c a chúng ta. Và vì v y,"m i ph m ch t c a đcộ ử ỉ ằ ủ ậ ọ ẩ ấ ủ ứ
h nh là trong hành đng".ạ ở ộ
Đc h nh là gì? Đc h nh là nh ng gì cao quí nh t, trong sáng nh t trong tâm h n c aứ ạ ứ ạ ữ ấ ấ ồ ủ
m i con ng i chúng ta. Hành đng là gì? Hành đng là nh ng gì bi u hi n ra bên ngoài,ỗ ườ ộ ộ ữ ể ệ
qua đó th hi n nh ng tính cách c a m i ng i. Nh ng ph m ch t và hành đng c aể ệ ữ ủ ỗ ườ ữ ẩ ấ ộ ủ
con ng i là khác nhau, t o nên s khác bi t trong tính cách c a m i thành ph n trongườ ạ ự ệ ủ ỗ ầ
xã h i.ộ
V y chúng ta ph i làm gì đ có đc nh ng ph m ch t cao quí và trong sáng mà chúngậ ả ể ượ ữ ẩ ấ
ta g i là đc h nh? Th t ra, đc h nh là m t đi u không khó đ v n t i. Nó không quáọ ứ ạ ậ ứ ạ ộ ề ể ươ ớ
cao siêu, ch là nh ng gì nh nh t đ đ đánh giá m t con ng i. Giúp m t bà c quaỉ ữ ỏ ấ ủ ể ộ ườ ộ ụ
đng, tìm m cho m t em nh b l c, hay đn gi n ch là m t n c i khi ta g p môtườ ẹ ộ ỏ ị ạ ơ ả ỉ ộ ụ ườ ặ
ng i quen ngoài đng, t t c đã góp ph n xây d ng và hoàn thi n nhân cách c a m iườ ườ ấ ả ầ ự ệ ủ ỗ
con ng i chúng ta. Nh th , cu c s ng s d dàng h n v i m i ng i, làm cho quanườ ư ế ộ ố ẽ ễ ơ ớ ọ ườ
h gi a ng i v i ng i càng tr nên t i đp và góp ph n bi n xã h i chúng ta thànhệ ữ ườ ớ ườ ở ươ ẹ ầ ế ộ
m t n i "t t h n cho b n và cho tôi".ộ ơ ố ơ ạ
Đc h nh ch đn gi n, không c u kì, ph c t p đ đt đc. Nh ng chúng ta không nênứ ạ ỉ ơ ả ầ ứ ạ ể ạ ượ ư
quá đn gi n nó đi. Đng ch nghĩ mà không làm r i sau đó ru ng b n thân r ng:ơ ả ừ ỉ ồ ủ ả ằ
"nh ng gì mình làm đã là t t nh t". Nghĩ ph i đi đôi v i hành đng, và nh ng ph mữ ố ấ ả ớ ộ ữ ẩ
ch t đó cũng c n hành đng đ th hi n chúng ta. Bây gi , m lòng mình ra v i th gi iấ ầ ộ ể ể ệ ờ ở ớ ế ớ
bên ngoài, nhìn xung quanh và hãy b t đu hành đng. Không khó đ xây d ng đcắ ầ ộ ể ự ứ
h nh trong m i con ng i chúng ta.ạ ỗ ườ
Bây gi , chúng ta là thanh niên, là th h t ng lai và k c n c a xã h i sau này. Hãyờ ế ệ ươ ế ậ ủ ộ
xây d ng m t hình nh, m t tính cách b ng nh ng hành đng c a chúng ta, b t đuự ộ ả ộ ằ ữ ộ ủ ắ ầ
b ng nh ng hành vi nh nh t, đ xã h i ngày càng t i đp và t t h n. "Cho b n vàằ ữ ỏ ấ ể ộ ươ ẹ ố ơ ạ
cho tôi, cho t t c m i ng i.". Và hãy nh r ng, "m i ph m ch t c a đc h nh là ấ ả ọ ườ ớ ằ ọ ẩ ấ ủ ứ ạ ở
trong hành đng".ộ
Bài làm tham kh o 3ả
Trên con đng tu luy n và h c t p đ trau d i, hoàn thi n b n thân, m i ng i c nườ ệ ọ ậ ể ồ ệ ả ỗ ườ ầ
ph i trang b cho mình nh ng ki n th c, kĩ năng s ng c n thi t và đc bi t là không thả ị ữ ế ứ ố ầ ế ặ ệ ể
thi u các ph m giá đc h nh. V y làm th nào đ có đc ph m giá đc h nh y, nóế ẩ ứ ạ ậ ế ể ượ ẩ ứ ạ ấ
đòi h i m i cá nhân c n có suy nghĩ và hành đng đúng đn. Có m t câu nói: "M iỏ ỗ ầ ộ ắ ộ ọ
