intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tài liệu căn bản về network - Chương 2 Khảo sát Word Wide Web

Chia sẻ: Shop Tin Học | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:17

153
lượt xem
32
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ở chương trươć , đa ̃ giơí thiêụ khaí niêṃ vê ̀ maṇ g. Như đa ̃ biêt́ , maṇ g maý tiń h lơń nhât̉ trên thê ́ giơí la ̀ Internet. Phâǹ phô ̉ biêń nhât́ cuả Internet la ̀ World Wide Web. Baì hoc̣ naỳ se ̃ khaỏ sat́ Web.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tài liệu căn bản về network - Chương 2 Khảo sát Word Wide Web

  1. ̉ ́ Khao sat World CHƯƠNG 2 Wide Web Ở chương trước, đã giới thiêu khai niêm về mang. Như đã biêt, mang ̣ ́ ̣ ̣ ́ ̣ may tinh lớn nhât trên thế giới là Internet. Phân phổ biên nhât cua ́́ ̉ ̀ ́ ́̉ Internet là World Wide Web. Bai hoc nay sẽ khao sat Web. ̀ ̣ ̀ ̉ ́ Khi hâu hêt moi người noi về Internet, họ thực sự coi là World Wide ̀ ́ ̣ ́ Web. Trong khi đo, nó không phai là phân duy nhât cua Internet, World ́ ̉ ̀ ́̉ Wide Web là phân phổ biên nhât. Hiêu cach dân hướng như thế nao đên ̀ ́ ́ ̉ ́ ̃ ̀ ́ Web là rât quan trong khi Web đong vai trò ngay cang lớn trong mang. ̉ ̣ ́ ̀ ́ ̣ Nhiêu tiên ich mang tim thây trên Internet không chỉ là công nghê, mà ̀ ̣́ ̣ ̀ ́ ̣ con lam viêc với cac tai nguyên trên Internet để mở rông cac dich vụ và ̀̀ ̣ ́̀ ̣ ̣́ thông tin. Chương nay sẽ hoc về World Wide Web. ̀ ̣ Chương nay sẽ trả lời câu hoi ̀ ̉ sau: Dung trinh duyêt web như thế nao? ̀ ̀ ̣ ̀  Trinh duyêt là gi? ̀ ̣ ̀  Cac Web site được tổ chức như thế nao? ́ ̀  Đi đên cac site khac như thế nao? ́ ́ ́ ̀  Cơ chế tim kiêm là cai gi? ̀ ́ ́̀  Lam gì với cac thông tin tim được và lây trên web như ̀ ́ ̀ ́  thế nao? ̀ Dung thông tin như thế nao? ̀ ̀  Có thể nghe âm nhac, xem video, và chơi trò chơi trong ̣  ̀ ̣ trinh duyêt không? Có thể mua cac thứ trên Web không? ́  Trinh duyêt Web là gi? ̀ ̣ ̀ Cac trang Web được tao ra băng cach dung ngôn ngữ lâp trinh goi là ́ ̣ ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ HTML (Ngôn ngữ câp nhât siêu văn ban) HyperText Markup ̣ ̣ ̉ Language). Xem cac trang Web nay qua môt trinh đăc biêt goi là trinh ́ ̀ ̣̀ ̣ ̣ ̣ ̀ duyêt Web. Môt trong cac trinh duyêt Web phổ biên nhât hiien nay là ̣ ̣ ́ ̀ ̣ ́ ́ ̣ Microsoft Internet Explorer. Trinh duyêt cho phep xem tât cả cac loai thông tin được tao ra trong ̀ ̣ ́ ́ ́ ̣ ̣ HTML, gôm có văn ban, đồ hoa, âm thanh, hoat hinh, chiêu hinh, phim ̀ ̉ ̣ ̣̀ ́ ̀ anh và vân vân…Môt khi đã biêt dung trinh duyêt Web như thế nao, loai ̉ ̣ ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̣ thông tin tim thây chỉ luôn bị han chế vao thời gian tim kiêm thông tin. ̀ ́ ̣ ̀ ̀ ́ 1
  2. Dung trinh duyêt web như thế nao? ̀ ̀ ̣ ̀ Trinh duyêt Web chỉ ra cac trang web riêng biêt từ cac Web site cu ̣ thê. ̀ ̣ ́ ̣ ́ ̉ Cac Web site được tổ chức để liên hệ cac thông tin lai với nhau, nhom ́ ́ ̣ ́ thanh cac trang web, tao thanh môt quyên sach hay tap chí về môt chủ ̀ ́ ̣ ̀ ̣ ̉ ́ ̣ ̣ đê. Ví du, trường em đang hoc có môt Web site bao gôm nhiêu trang. ̀ ̣ ̣ ̣ ̀ ̀ Thư viên đia phương có môt Web site khac gôm có cac trang khac ̣ ̣ ̣ ́ ̀ ́ ́ Luôn luôn có môt trang trên cung cua Web site, goi là Trang Nha. Môt ̣ ̀ ̉ ̣ ̀ ̣ trang nhà cung giông như trang bia cua môt tờ bao. Luôn có những bức ̃ ́ ̀ ̉ ̣ ́ anh đep để gợi ra ý tưởng về thông tin sẽ có trên site. Có thể con có môt ̉ ̣ ̀ ̣ trong những thứ sau; môt bang muc luc, môt ban đồ cua site hay cac ̣̉ ̣̣ ̣̉ ̉ ́ thanh dân hướng cung câp cho đôc giả khai niêm về cac trang trên site. ̃ ́ ̣ ́ ̣ ́ Trinh duyêt giup đôc giả dễ dang chuyên từ trang nay sang trang khac. ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ̉ ̀ ́ Điêu nay thường được goi là lướt mang. Đôc giả lướt mang qua cửa sổ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ cua trinh duyêt. Hinh 2-1 thể hiên trinh duyêt Microsoft Internet ̉ ̀ ̣ ̀ ̣ ̀ ̣ Explorer. ̀ Hinh 2-1: Cửa sổ trinh duyêt Internet Explor ̀ ̣ Đâu tiên khi mở trinh duyêt, trang nhà cá nhân sẽ hiên ra. Trang nhà ̀ ̀ ̣ ̣ chứa cac nôi kêt đên cac trang khac và có thể thường xuyên tuy chinh, ́ ́́́ ́ ́ ̀ ̉ phụ thuôc vao Web site muôn được chon lam trang nhà ̣ ̀ ́ ̣̀ Moi trinh duyêt Web có cac câu phân quen thuôc, như trong hinh 2-1 ở ̣̀ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̀ trên. Đi đên cac site khac như thế nao? ́ ́ ́ ̀ Môt khi mở trinh duyêt và khao sat thông tin trên môt trang, ban có thể ̣ ̀ ̣ ̉ ́ ̣ ̣ xem cac trang khac. Di chuyên giữa cac trang băng cac cach khac nhau. ́ ́ ̉ ́ ̀ ́ ́ ́ Cach nhanh nhât là di chuyên đên trang mới, điêu lam cho Web manh ́ ́ ̉ ́ ̀̀ ̣ me, là cach dung môt thứ goi là siêu văn ban. Siêu văn ban là cach nôi ̃ ́ ̀ ̣ ̣ ̉ ̉ ́ ́ kêt thông tin trên cac trang khac nhau hay thâm chí trên cac Web site ́ ́ ́ ̣ ́ 2
  3. khac nhau. Cac kêt nôi siêu văn ban trên trang Web thường được hiên ́ ́ ́ ́ ̉ ̣ ra cac câu, cac đoan văn hay đồ hoa có gach chân. Khi di chuyên con trỏ ́ ́ ̣ ̣ ̣ ̉ chuôt quanh môt trang Web, có thể dễ dang chon ra thâm chí cac siêu nôi ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ ́ kêt không được gach chân băng cach theo doi con trỏ chuôt. Khi di ́ ̣ ̀ ́ ̃ ̣ chuyên con trỏ chuôt đên môt siêu nôi kêt, con trỏ sẽ biên đôi từ mui tên ̉ ̣́ ̣ ́́ ́ ̉ ̃ thanh ngon tay đang tro. Băng cach bâm vao nôi kêt siêu văn ban, có thể ̀ ́ ̉ ̀ ́ ́ ̀ ́́ ̉ đi tơi trang noi về chủ đề đo. ́ ́ ́ Ví du, giả sử đang lam bao cao về lich sử cua may hat tự đông,có thể ̣ ̀ ́ ́ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̀ ̣ tim thây văn ban nay trên môt trang Web: Lich sử cua may hat tự đông ̣ ̉ ́ ́ ̣ May hat tự đông băt đâu vao năm 1927 khi Công ty ́ ́ ̣ ́ ̀ ̀ Thiêt bị Âm nhac Tự đông tao ra may quay đia hat ́ ̣ ̣ ̣ ́ ̃ ́ đa chon lựa đâu tiên trên thế giới. May hat tự đông ̣ ̀ ́ ́ ̣ rât quan trong đôi với cac nhà soan nhac rock and ́ ̣ ́ ́ ̣ ̣ roll như Chuck Berry và Jerry Lee Lewis. Chú ý trong ví dụ mâu trên, nhiêu từ được gach dưới. Trên trang Web, ̃ ̀ ̣ chung sẽ hiên thị hâu như giông thê, trong mau xanh lam. Đó là cac nôi ́ ̉ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ kêt siêu văn ban. Nêu đây là môt trang web thực sự trên môt site, có thê ̉ ́ ̉ ́ ̣ ̣ bâm vao May hat tự đông để đên trang đinh nghia từ May hat tự đông và ́ ̀ ́ ́ ̣ ́ ̣ ̃ ́ ́ ̣ giai nghia nguôn gôc cua từ. Băng cach bâm vao Công ty Thiêt bị Âm ̉ ̃ ̀ ́ ̉ ̀ ́ ́ ̀ ́ nhac Tự đông, sẽ tới môt trang noi về lich sử cua công ty đo. Tương tự ̣ ̣ ̣ ́ ̣ ̉ ́ như vây, bâm vao Chuck Berry hay Jerry Lee Lewis sẽ tới cac trang giới ̣ ́ ̀ ́ thiêu tiêu sử cac nhà soan nhac nay. ̣ ̉ ́ ̣ ̣ ̀ Cach khac là có thể di chuyên tới cac trang khac và ghé thăm cac site ́ ́ ̉ ́ ́ ́ khac trên Web băng cach dung cac đia chỉ Web. Thât là khó tim được ́ ̀ ́ ̀ ̣́ ̣ ̀ trang nhà nêu không có đia chỉ môt đia chi, moi Web site trên WWW có ́ ̣ ̣̣ ̉ ̣ môt đia chỉ đôc nhât. Đia chỉ nay được goi là Bộ đinh vị Tai nguyên ̣̣ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ đông dang, hay URL. Vây URL là cai gi? URL theo nghia đen là vị trí ở đó môt trang cụ thể ̣ ́̀ ̃ ̣ được lưu trữ trên Internet. URL dung cac dâu xuyêc trước (/) và không ̀ ́ ́ ̣ có dâu khoang cach. Moi URL có cung thông tin cơ ban. Ví du, hay xem ́ ̉ ́ ̣ ̀ ̉ ̣̃ URL dưới đây: http://www.tailspintoys.com/games/newgames.html http://: phân đâu cua URL chỉ dân loai tai nguyên hay phương phap tim ̀ ̀ ̉ ̃ ̣̀ ́̀ kiêm trang. Lựa chon chung nhât là http hay giao thức tryên siêu văn ́ ̣ ́ ̀ CHÚ Ý ban. HTTP là môt tâp cac quy tăc dung để gửi thông tin trên WWW. ̉ ̣̣ ́ ́ ̀ Khi noi về tên miên, xem ́ ̀ http://www.tailspintoys.com/games/newgames.html tham khao về cac dâu về cac ̉ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ ́ dâu châm. Cac dâu châm đơn gian là dâu phân đoan ̉ ́ ̣ www: loai trang trên Internet.ở trong ví dụ nay, www chỉ ra răng đó là ̣ ̀ ̀ môt trang trên World Wide Web. Đôi khi, không có www . ̣ http://www.tailspintoys.com /games/newgames.html tailspintoys.com: Đây là tên may phuc vụ giữ moi thông tin . Được biêt ́ ̣ ̣ ́ đên như là tên miên và bao gôm môt tên, môt dâu châm, sau đó là hâu tô, ́ ̀ ̀ ̣ ̣́ ́ ̣ ́ 3
  4. như là miên mức-đinh (TLD). Phân đâu tiên thường là tên công ty và ̀ ̉ ̀ ̀ phân cuôi cung có thể là môt trong cac miên mức-đinh (TLD) sau: ̀ ́̀ ̣ ́ ̀ ̉ .biz: thương mai ̣  .com: công ty và cac cach viêt tăt chung ́ ́ ́́  .edu: cao đăng giao duc và cac trường đai hoc ̉ ́ ̣ ́ ̣ ̣  .gov: cơ quan chinh phủ ở Mỹ ́  .mil: quân đôi Mỹ ̣  .net: mang, thường dung cho cac Nhà cung câp Dich vụ ̣ ̀ ́ ́ ̣  Internet .org: cac tổ chức phi-lợi nhuân ́ ̣  Bổ xung vao những TLD, có đủ loai cac phân mở rông mới trong nhiêu ̀ ̣́ ̀ ̣ ̀ năm qua, như .info, .biz, and .pro, và cung có cac tên miên chỉ đât n ước ̃ ́ ̀ ́ gôm hai chữ như .mx cho Mê-hi-cô, .pt cho Bồ đao nha, .de cho Đức .fr ̀ ̀ cho Phap, .ca cho Ca-na-da, và .uk cho Anh. ́ http://www.tailspintoys.com/games/newgames.html games: thư muc hay căp trên may phuc vụ giữ cac trang Web. Trong ví ̣ ̣ ́ ̣ ́ dụ nay, games là môt căp lưu giữ cac têp bổ xung. ̀ ̣̣ ̣́ http://www.tailspintoys.com/games/newgames.html newgames.html: tên cua trang thực sự trên Web site muôn xem. Tên têp ̉ ́ ̣ có thể luôn không co. Trong ví dụ nay, tên têp là môt tai liêu goi là ́ ̀ ̣ ̣̀ ̣ ̣ "newgames". Khi săn sang xem môt trang Web mới hay đi tới môt Web site mới, đơn ̃ ̀ ̣ ̣ gian đưa vao URL trong hôp văn ban Đia chỉ và có thể xem cac site trên ̉ ̀ ̣ ̉ ̣ ́ toan thế giới. ̀ Cac Web site được tổ chức như thế nao? ́ ̀ Web quá manh mẽ vì có thể di chuyên giữa cac site môt dễ dang, đơn ̣ ̉ ́ ̣ ̀ gian bâng cach theo sau cac nôi kêt. Tuy nhiên, cung dễ mât cac Web ̉ ̀ ́ ́ ́́ ̃ ́́ site nêu không chú ý đên viêc duyêt web như thế nao. Có thể giup đỡ ́ ́ ̣ ̣ ̀ ́ moi người băng cach hiêu biêt site được tổ chức như thế nao. ̣ ̀ ́ ̉ ́ ̀ Cac trang trong Web site thực sự được tổ chức theo môt trong ba cach: ́ ̣ ́ Tuyên tinh, cây hay ngâu nhiên. Môt Web site tuyên tinh được thiêt lâp ́́ ̃ ̣ ́́ ̣́ giông như môt cuôn truyên vây. Băt đâu trên trang môt, tiêp tuc đên ́ ̣ ́ ̣ ̣ ́̀ ̣ ́ ̣ ́ trang hai, sau đó là trang ba và tiêp tuc. Giông như thí dụ sau trong Hinh ́ ̣ ́ ̀ 2-2. ̀ Hinh 2-2: ́́ Web Site tuyên tinh Môt Web site cây giông như môt cây dong ho. Khi băt đâu với trang ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̀ môt, có thể đi tới môt trong nhiêu trang. Sau đó khi ghé thăm trang khac, ̣ ̣ ̀ ́ 4
  5. có thể có cac lựa chon khac ở đo, hoăc là cac trang trên cung site hay ́ ̣ ́ ́ ̣ ́ ̀ thâm chí cac trang trên site khac. Môt Web site cây được chỉ ra trong ̣ ́ ́ ̣ ̀ Hinh 2-3. ̀ Hinh 2-3: Web Site cây Môt Web site ngâu nhiên không xuât hiên ngay khi nhin qua lân đâu để ̣ ̃ ́ ̣ ̀ ̀ ̀ thây bât kỳ tổ chức nao. Có thể đi tới đủ loai trang mà không thể theo ́ ́ ̀ ̣ doi đường dân rõ rang để trở lai trang nha. Hinh 2-4 chỉ ra Web site ̃ ̃ ̀ ̣ ̀̀ ̃ ngâu nhiên. ̀ Hinh 2-4: ̃ Web Site ngâu nhiên 5
  6. Măc dù có nhiêu loai trinh duyêt Web khac nhau, môi trinh duyêt đêu có ̣ ̀ ̣̀ ̣ ́ ̃̀ ̣̀ cac net chung. Hinh 2-5 chỉ ra cac câu phân chung cua môt cửa sổ trinh ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̀ ̣ duyêt.Internet ̀ Hinh 2-5: Cac câu phân chung cua nôt cửa sổ trinh duyêt Internet ́ ́ ̀ ̉ ̣ ̀ ̣ Thanh nut chứa nhiêu nut giup cho viêc dân hướng Web dễ dang. hinh ́ ̀ ́ ́ ̣ ̃ ̀ ̀ 2-6 chỉ ra môt thanh nut chuân trong cửa sổ trinh duyêt Internet ̣ ́ ̉ ̀ ̣ Explorer. ̀ Hinh 2-6: ́̉ Thanh nut cua Internet Explorer Môi nut có môt nhiêm vụ cụ thê: ̃ ́ ̣ ̣ ̉ Lui lai : Trở lai trang Web đã xem trước đo. ̣̀ ̣ ́  Đi tiêp: lai di chuyên tới trang tiêp theo sau khi đã dung ́ ̣ ̉ ́ ̀  ́ ̣̀ nut Lui lai. Dừng lai: dừng môt trang web trước khi nap trang. ̣ ̣ ̣  Lam mới/Nap lai: hiên thị lai trang hiên thời với bât kỳ ̀ ̣ ̣ ̉ ̣ ̣ ́  ̉̀ thay đôi nao. Nhà: hiên thị trang Web ngâm đinh. ̉ ̀ ̣  Tim: mở môt trang trong đó có thể tim kiêm cac chủ đề ̀ ̣ ̀ ́ ́  trên Internet. 6
  7. Ưa thich: danh sach cac nôi kêt đên cac site ưa thich. ́ ́ ́ ́́́ ́ ́  Phương tiên: nôi kêt đên site WindowsMedia.com có thể ̣ ́́́  chơi âm nhac ở đo. ̣ ́ Lich sử: danh sach cac trang Web đã ghé thăm hiên thời. ̣ ́ ́ ̣  Thư: mở thư-điên tử hay gửi thư và nôi kêt đên chỗ ̣ ́́́  ́ khac.. In: in trang Web hiên thời. ̣  ̀ ́ Tim kiêm thông tin trên Web như thế nào ? Có thể biêt lam thế nao để đưa đia chỉ Web vao hôp đia chi., có thể bâm ́̀ ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ ́ vao siêu nôi kêt để di chuyên giữa cac trang và site, nhưng nêu muôn ̀ ́́ ̉ ́ ́ ́ lướt qua Web nhiêu hơn,thì cân cai gi? Nêu cân tim vai thông tin cụ thê, ̀ ̀ ́̀ ́ ̀̀ ̀ ̉ đia điêm tôt nhât để băt đâu là cac cơ chế tim kiêm trên Web. ̣ ̉ ́ ́ ́̀ ́ ̀ ́ Cơ chế tim kiếm là cai gi? ̀ ́̀ Cơ chế tim kiêm là cac Web site trên Web ở đó có thể đi tim cac thông ̀ ́ ́ ̀ ́ tin cụ thê. Có nhiêu loai cơ chế tim kiêm khá c nhau, nhưng có bôn câu ̉ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ́ phân chinh giup tim kiêm, tổ chức, và lam cho người dung có thể truy ̀ ́ ́̀ ́ ̀ ̀ ̣ nhâp thông tin: Mang lưới hay người may (robo)t: môt chương trinh tự ̣ ́ ̣ ̀  đông vượt qua Internet đinh vị Web site và cac trang Web cụ ̣ ̣ ́ thể và sau đó thêm moi thứ vao môt danh sach chu, không bao ̣ ̀ ̣ ́ ̉ giờ có thể nhin thây mang lưới hay người may, tât cả cac thứ ̀ ́ ̣ ́ ́ ́ nay diên ra ở phia sau. ̀ ̃ ́ Chương trinh đanh chỉ muc: môt chương trinh tổ chức ̀ ́ ̣ ̣ ̀  tât cả thông tin sao cho có thể tim được, cung không bao giờ có ́ ̀ ̃ thể nhin thây chương trinh đanh chỉ muc. ̀ ́ ̀ ́ ̣ Cơ sở dữ liêu cua cơ chế tim kiêm: môt bộ tât cả thông ̣ ̉ ̀ ́ ̣ ́  tin có thể truy nhâp được; không bao giờ nhin thây cơ sở dữ ̣ ̀ ́ ̣ liêu. Giao diên: cửa sổ có thể nhin thây được, trong cửa sổ nay ̣ ̀ ́ ̀  đưa vao thông tin muôn tim trên interent. ̀ ́̀ Khi đã săn sang dung cơ chế tim kiêm, sẽ tim thây mộ danh sach dai cac ̃ ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀́ cơ chế tim kiêm có săn trên World Wide Web. Để chon cơ chế tim kiêm ̀ ́ ̃ ̣ ̀ ́ tôt nhât cho minh, cân hiêu biêt sự khac nhau cua chung. Có ba loai cơ ́ ́ ̀ ̀ ̉ ́ ́ ̉ ́ ̣ LƯU Ý chế tim kiêm cơ ban: ̀ ́ ̉ ̀ ́ Khi đang tim kiêm thông tin Cơ chế tim kiêm Meta: khao sat môt số lớn cac site có cơ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ́  trên web, tot hơn hay sử ́ ̃ chế tim kiêm và tổ hợp cac kêt qua. Ví dụ về cơ chế tim kiêm ̀ ́ ́ ́ ̉ ̀ ́ dung cac từ khoa để trả lai ̣ ́ ́ ̣ ̀ meta gôm: cac kêt quả chinh xac hơn. ́ ́ ́ ́ MSN Search: http://search.msn.com o Tuy nhiên, Thường có ich ́ Ask Jeeves: http://www.ask.com o để băt đâu rông hơn và sau ́̀ ̣ Dog Pile: http://www.dogpile.com o đó thu hep lai viêc tim kiêm ̣̣ ̣̀ ́́ Yahoo!: http://www.yahoo.com o như khi tim kiêm it kêt quả. ̀ ́́́ Alta Vista: http://www.altavista.com o Excite: http://www.excite.com o Cơ chế tim kiêm Muc đich chung: môt đia điêm băt đâu ̀ ́ ̣ ̣̣ ̉ ́̀  tôt đôi với bât kỳ tim kiêm nao; loai cơ chế tim kiêm tôt nhât ́ ́ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ́ 7
  8. cho cac tim kiêm chung. Cac ví dụ về cơ chế tim kiêm muc ́̀ ́ ́ ̀ ́ ̣ ́ đich chung co: Google: http://www.google.com o Teoma: http://www.teoma.com o Webmyway: http://www.webmyway.com o Cac cơ quan/RoBot Tim kiêm: cac công cụ phân mêm ́ ̀ ́ ́ ̀ ̀  cho cac tim kiêm phức tap. Cac cơ quan tim kiêm nay co: ́̀ ́ ̣ ́ ̀ ́ ̀ ́ Bot Spot: http://bots.internet.com o Copernic: http://www.copernic.com o ́ ̣ ̀ C KIÊM ́ CAC MEO TIMac site cơ chế tim kiêm có môt trang cơ ban gôm môt hôp văn ban đơn ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̀ ̣ ̣ ̉ gian để đưa vao cac câu về những chủ đề muôn tim kiêm. Đưa vao môt ̉ ̀ ́ ́̀ ́ ̀ ̣ ̀ ừ hay ́ 1. LUÔN TIM tKIÊMcâu liên quan đên tim kiêm. Ví du, đưa vao lich sử cua may hat ́̀ ́ ̣ ̣̀ ̉ ́ ́ ̀ CỢ CHẾ TRÊN NHIÊUtự đông trong hôp tim kiêm cơ ban. Cơ chế tim kiêm sẽ cho tât cả cac ̣̀ ́ ̉ ̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ́́ TIM KIÊM. CAC KÊT từ nay. Trong tim kiêm cơ ban đôi với lich sử cua may hat tự site chưa ̀ ̀ ́ ̉ ́ ̣ ̉ ́ ́ QUẢ LÀ THAYông trên site Google, có hơn 263.000 site được tim thây. ̉ đ ĐÔI. ̣ ̀ ́ 2. Nhớ răng trênCac tim kiêm cơ ban thay đôi phụ thuôc vao cơ chế tim kiêm và cach ̀ ́ ̀̀ nhiêu site, ́ ̉ ̉ ̣ ̀ ̀ ́ ́ kể cả Yahoo! Vadung cac từ đưa vao như thế nao. Ví du, nêu tim kiêm cho lich sử cua ̀ Excite, ̀ ́ ̀ ̀ ̣́̀ ́ ̣ ̉ cac công vao ở trên đinh ́ ̉ ̀ ̉ may hat tự đông trên site MSN, sẽ có hơn 83.000 site môt chut. ́ ́ ̣ ̣ ́ phai trả tiên để giữ vị trí đo. ̉ ̀ ́ Vì thê, hay tim kiêm hêt cac cơ chế tim kiêm có cac têp Trợ giup cung câp cac meo sử ́ ̃ ̀ Hâu thêm ́ ́̀ ́ ̀ ́ ̣́ ́ ́ ́ ̣ môt chut nữa dung̣ cơcchế ́ tim kiêm cụ thê. Đừng sợ dung cac têp Trợ giup. Chung có ̣ ́ ̀ dung ơ chê ̀ ́ ̉ ̀ ̣́ ́ ́ tim kiêm it tinh thương maị́ nhiêu ví dụ tôt nhât để tim những cai đang cân tim trên ̀ ́ ́ ́ thể cung câp ̀ ́ ́ ̀ ́ ̀̀ hơn. Web. ̀ ́́ ̀ 3. Dung cac tinh năng tim kiêm nâng cao. Lam gì ̀ với cac thông tin tim được và lấy trên web ́ ̀ ́́ như thế nao? ̀ 4. Đoc cac têp trợ giup. ̣ ̣́ ́ Bây giờ sau khi tim kiêm và đã có hang nghin, có lẽ thâm chí hang triêu ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̣ Web site. Vây độ tin cây trong thực tế cua thông tin nhân được như thế ̣ ̣ ̉ ̣ nao? Có môt vai thông tin tôt hơn thông tin khac không? ̀ ̣̀ ́ ́ Các loại Web site NHỮNG ĐIÊU CÂN cac cach tôt nhât để đanh giá thông tin tim thây trên Web là ̀ Môt trong ́ ́ ̣̀ ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ chô ̀ TRANH KHI TIM KIÊM ̃ tim thây thông tin. Có bay loai Web site khac nhau: ̀ ́ ̉ ̣ ́ trông vao TRỰC TUYÊŃ site Vân đông: dung để trao đôi ý kiên chung, cổ vũ cac ̣ ̣ ̀ ̉ ́ ́  1. Nêu đi tới môt thư muc, đông, hay thu hut sự đong gop. Ví dụ bao gôm cac Web ́ ̣ ̣̣ hoat ̣ ́ ́ ́ ̀ ́ như Yahoo! hay MSNsite chiên dich chinh tri; cac Web site cho cac tổ chức muôn ́ ̣ ́ ̣́ ́ ́ Search, đừng duyêt thêam cho moi người tin tưởng cai gì đo, như site cho nhom môi ̣ l ̉ loai. ̣̀ ̣ ́ ́ ́ Luôn bị mât thời gian.trường; cac Web site muôn moi người đong gop vi nguyên ́ ̃ Hay ́ ́ ̣ ́ ́ ̀ ́ ̀ ́nhân ̀ dung tinh năng tim kiêm nao đo. Môt ví dụ cua môt site Vân đông la: ́ ̣ ̉ ̣ ̣ ̣ ̀ http://www.sierraclub.com 2. Hay cân thân về “site mat ̃ ̉ ̣ ́ site Thương mai: gôm quang cao và thông tin về san ̣ ̀ ̉ ́ ̉ ́ ́ me” hay “cac nôi kêt đề ̉ ́ phâḿ buôn ban; site cung câp cac dich vụ khac hang; môt site ̉ ́ ́ ̣́ ́ ̀ ̣ nghi”trên cac site có cơ chê ̣ ́ tim kiêm thương mai. xuc tiên kinh doanh cụ thể hay môt nganh công nghiêp cụ thê. ̣ Cac ́ ́́ ̣ ̀ ̣ ̉ ̀ ́ công ty luôn trả tiên để oaị́ nay bao gôm cac site cho cac công ty như Microsoft, ở ̀ L co ̀ ̀ ́ ́ http://www.microsoft.com. cac nôi kêt đó và không ́ ́́ phai luôn là cac thông tin tôt thông tin : cung câp cac dữ liêu hay thông kê,lich ́ ́ ̣ ́ ̣ site  ̉ ́ ́ biêu,thư muc, thông tin hôn hợp. Môt ví dụ là site Văn phong ̉ ̣ ̃ ̣ ̀ ́ nhât. Điêu tra Dân số hay site Quan lý Lương thực và Dược phâm, ̀ ̉ ̉ ̉ ̀ơ 3. Luôn thâm tra nguôn ̉ http://www.fda.gov. ̀ ́ thông tin. Dung giac quan ̉ ̀ cua minh. 8
  9. site giai trí: cung câp âm nhac, trò chơi, thâm chí tin tức ̉ ́ ̣  và thông tin về công nghiêp giai tri. Môt ví dụ là site dan nhan ̣ ̉́ ̣ ́ ̃ ̣ ̣ ̀ ̀ ̣ ́ ̉ ́ âm nhac, mang truyên hinh, hay môt site cho cac phim anh săp công chiêu. Môt mâu về site giai trí có ở trên site MSN ở ́ ̣ ̃ ̉ http://zone.msn.com/en/root/freeonline.htm. site Giao duc: luôn có môt phân cuôi trong URL dang ́ ̣ ̣ ̀ ́ ̣  .edu; đây manh cac cơ sở giao duc hay cung câp thông tin về ̉ ̣ ́ ́ ̣ ́ trường hoc. Ở đây cung bao gôm cac site cua cac trường cao ̣ ̃ ̀ ́ ̉ ́ đăng và đai hoc, cac site cung câp trợ giao, và cac site cho cac ̉ ̣ ̣ ́ ́ ́ ́ ́ trường phổ thông riêng biêt. Môt ví dụ là site cua Trường Đai ̣ ̣ ̉ ̣ hoc Harvard ở http://www.harvard.edu. ̣ site Tin tức: cung câp thông tin đia phương, vung, quôc ́ ̣ ̀ ́  gia, và cac sự kiên quôc tê; có thế liên quan phiên ban in cua ́ ̣ ́́ ̉ ̉ tap chí hay tờ bao hoăc phat thanh truyên hinh. Đây cung bao ̣ ́ ̣ ́ ̀ ̀ ̃ gôm cac site như The New York Times, The Washington Post, ̀ ́ cac site cho mang hay cac tram tim tức qua cap, hay cac site tap ́ ̣ ́ ̣ ́ ́ ̣ chí tin tức hang tuân. Ví dụ có thể là site MSNBC ở ̀ ̀ http://www.msnbc.msn.com/. site danh cho cá nhân: hiên thị thông tin cua riêng cá ̀ ̉ ̉  nhân. Độ chinh xac cua Web site ́ ́ ̉ Khi trông vao môt site, phai xac đinh loai cua site là gi, sau đó kiêm tra ̀ ̣ ̣̉́ ̣̉ ̀ ̉ năm câu phân chủ chôt xem thông tin có tin cây không.Năm câu phân đó ́ ̀ ́ ̣ ́ ̀ ̀ la: Thâm quyên: Ai tao ra site đo? Có tổ chức hay cá nhân ̉ ̀ ̣ ́  nao tinh thông, có kiên thức, được uy nhiêm tao ra thâm quyên ̀ ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ̀ LƯU Y. ́ về chủ đề trên site không? Cân thân đôi với cac site giả dang ̉ ̣ ́ ́ ̣ Vì môt site hướng cụ thể ̣ như cac site tin tức hay thông tin cố găng thuyêt phuc người ́ ́ ́ ̣ tới cac đôc giả hep hay cố ́ ̣ ̣ dung tin tưởng vao cac ý kiên và quan điêm cụ thể nao đo. ̀ ̀ ́ ́ ̉ ̀ ́ ban môt số thứ, đừng coi đó ́ ̣ Độ chinh xac: Có thể lam nhiêu điêu để xac đinh xem ́ ́ ̀ ̀ ̀ ̣́  là site “xâu”. Nên coi minh ́ ̀ thông tin chinh xac hay không. Hay trông vao site. Site có danh ́ ́ ̃ ̀ là môt đôc giả với muc đich ̣ ̣ ̣́ sach tham khao không? Chung có gôm cac nôi kêt đên cac site ́ ̉ ́ ̀ ́ ́́́ ́ ̉ ́ ̀ hiêu biêt dung thông tin đang tin cây không? Cac trang trên site có tinh chuyên nghiêp ́ ̣ ́ ́ ̣ nhân được như thế nao ̣ ̀ và có chức năng kiêm tra chinh tả và cac lôi khac không? ̉ ́ ́̃ ́ Tinh khach quan: Site có khach quan không? Noi cach ́ ́ ́ ́́  khac, có vô tư không? Có nêu ra hai măt cua môt lý lẽ không, ́ ̣̉ ̣ hay chỉ nêu ra sự viêc mà không có kêt luân? Có cố găng ban ̣ ́ ̣ ́ ́ môt vai thứ gì đó không? Có noi chỉ về môt măt cua sự viêc ̣̀ ́ ̣ ̣̉ ̣ lam cho người dung tin vao môt quan điêm nhât đinh không ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ ̣́ Tinh hợp thời: site có đang hiên hanh không? Có đựơc ́ ̣ ̀  câp nhât thường xuyên không? Có noi về cac sự kiên “tương ̣ ̣ ́ ́ ̣ lai” trên thực tế đã xay ra hai năm trước đây? ̉ Gôp tin: Site có đưa ra pham vi thông tin hay chỉ đưa ra ̣ ̣  thông tin cho môt loai thinh giả riêng? Có lâp danh sach cac ̣ ̣ ́ ̣ ́ ́ trang Web khac trinh bay thâm chí nhiêu thông tin hơn về cung ́ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀ chủ điêm đo? ̉ ́ 9
  10. Có thể dung thông tin như thế nao? Thông tin có ̀ ̀ được bao vệ không? Môt số thông tin đang ̉ ̣ dung trên Internet có phai bị ăn căp không? ̀ ̉ ́ Moi thứ được viêt, thâm chí nhiêu điêu cac em viêt cho nhà trường đêu ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ́ ́ ̀ được giữ quyên tac giả khi viêt ra. Môt số điêu không có ghi chú ban ̀́ ́ ̣ ̀ ̉ quyên không có nghia không có quyên tac gia. Nêu dung môt số điêu ̀ ̃ ̀́ ̉ ́ ̀ ̣ ̀ không được phep, ngoai trừ rât it cac trường hợp cụ thê, đêu có nghia ́ ̣ ́́ ́ ̉̀ ̃ ăn căp. Nên trông vao cac cach có thể dung thông tin trên Internet va ̀ chỉ ́ ̀ ́ ́ ̀ cho người khac thây thông tin được dung lây từ đâu. ́ ́ ̀ ́ Ban quyên có nghia là người chủ cua môt băng video, môt CD, Web ̉ ̀ ̃ ̉ ̣ ̣ site, tap chí hay bai bao có quyên lam chủ đôi với những người sử dung ̣ ̀́ ̀̀ ́ ̣ và cach sử dung tac phâm. Hai khu vực quan trong cua vi pham ban ́ ̣ ́ ̉ ̣ ̉ ̣ ̉ quyên bao gôm những người tai xuông âm nhac và phân phat cho ban bè ̀ ̀ ̉ ́ ̣ ́ ̣ và những hoc sinh tai xuông cac trang chuyên môn và trinh bay coi như ̣ ̉ ́ ́ ̀ ̀ tac phâm riêng cua minh. Cả hai hanh đông nay đêu là bât hợp phap và ́ ̉ ̉ ̀ ̀ ̣ ̀ ̀ ́ ́ có thể bị khởi tố vì pham tôi. ̣ ̣ Hiêu biêt về hanh đông ăn căp và luât ban quyên ̉ ́ ̀ ̣ ́ ̣ ̉ ̀ Hay tưởng tượng răng em đang phai viêt môt bai bao nghiên cứu nhưng ̃ ̀ ̉ ́ ̣̀́ không có đủ thời gian thực hiên để có thể được điêm tôt. Em sẽ lên môt ̣ ̉ ́ ̣ kế hoach hoan hao. Lên mang trực tuyên và mua môt bai bao đã hoan ̣ ̀ ̉ ̣ ́ ̣̀́ ̀ thanh và ghi tên minh lên đo. Con hơn nữa, nêu em lây bai bao cua ai đó ̀ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀́ ̉ khac đã thực hiên ở hoc kỳ trước và goi nó là cua riêng minh. Giao viên ́ ̣ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ sẽ không bao giờ biêt, vây thì cai gì sẽ bị tôn hai ở đây? ́ ̣ ́ ̉ ̣ Đung thê, em sẽ không thoai mai vì điêu đo. Có thể em nên lam viêc môt ́ ́ ̉ ́ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ chut. Đi vao mang trực tuyên và dung môt trong cac cơ chế tim kiêm để ́ ̀ ̣ ́ ̀ ̣ ́ ̀ ́ tim môt vai thông tin từ hai hay ba nguôn. Em sẽ căt và dan chung vao ̀ ̣̀ ̀ ́ ́ ́ ̀ tai liêu cua minh. Sau hêt, nêu em lam như vây khi băt đâu, em vân ̀ ̣ ̉ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ́̀ ̃ dung nguôn tai liêu nay, diên giai nó long vong, soan lai chut it, và đăt ̀ ̀̀ ̣ ̀ ̃ ̉ ̀ ̀ ̣̣ ́́ ̣ vao đó môt vai tham khao. Như vây, nó đã được lam khac đi, không môt ̀ ̣̀ ̉ ̣ ̀ ́ ̣ ai biêt ca. Em dung nó cho bao cao ở trường cua em. ́̉ ̀ ́ ́ ̉ 3 QUY TĂC VỀ BAN ững điêu trên gnhe có vẻ như vô tôi, nhưng moi điêu như thế ́ Măc dù nh ̣̉ ̀ ̣ ̣ ̀ QUYÊN CÂN đêu là ví dụ cua hanh đông ăn căp. Ăn căp là hanh đông dung môt vai ̀ ̉ ̀ ̣ ́ ́ ̀ ̣ ̀ ̣̀ ̀ ̀ NHỚ: thứ mà minh không tao ra và lam cho người khac nghĩ là cua minh tao ̀ ̣ ̀ ́ ̉ ̀ ̣ 1. Có thể dung môt số thứ ̀ ra.̣ nêu đã có phep từ tac gia. ́ ́ ́ ̉ Nêu dung môt số thứ lây từ Internet không có sự cho phep hay thâm chí ́ ̀ ̣ ́ ́ ̣ 2. Có thể dung môtisố thứ phep không nhưng có sự công nhân thich hợp cua người ̀ ̣ sự cho vớ ́ ̣ ́ ̉ nêu tự minh tao chu, tức là đã pham tôi ăn căp. Tôt nhât là hay hiêu biêt và tuân thủ cac ́ ̀ ̣ ra. ̉ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̃ ̉ ́ ́ ́́ quytrich tăc. LƯÚ thể dung môt 3. Co Ý ̀ ̣ đoan ngăn nêu đã công nhân ̣ ́ ́ Nhử ̃ng ̣ ̀ Giay phep đôi khi được điêu hoang đường về ban quyên ̉ ̀ ́ ́ ́ ̀ bay ̀ ngăn tac trên ̉́ ̣́ tinh quyên cua gon gia. trinh ̀ Có nhiêu điêu hoang đường về luât ban quyên. Ví du: ̀ ̀ ̣̉ ̀ ̣ Web site. Ví du,trên môt số ̣ ̣ site chao hang môt Nêu thông tin ở trên Internet, bât kỳ ai cung có thể sử dung. Nó ́ ̃ ̣ 1.̣ số đồ ̀ ̀ hoa, moi người được phep c xem như pham vi dung chung ? Không. Vì thông tin không đượ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ trên Internet, không có nghia là ở trong pham vi dung chung. Pham vi ̃ ̣ ̀ ̣ dung đồ hoa đó trên cac ̀ ̣ ́ Web site riêng cua ̀ minh d̉ung ̀chung là từ để chỉ thông tin ngoai luât ban quyên và có thể được ̀ ̣̉ ̀ dung miên ̉ ́ ̣̀ ́ ̃ ́ ̉ ̉ ̣ nêu có sự công nhân tac giaphi. Cac câu nguyên ban cua Sech-xpia luôn luôn trong pham ́ va/hoăc là cung câp môt chung, măc dù ban dich cua ai đó về Sech-xpia phai được câp ̀ ̣ vi ́ dung̣ nôi ́ ̀ ̣ ̉ ̣ ̉ ̉ ́ kêt tới Web site cua tac gia. ́ ̉́ ̉ Nêu con nghi ng10 tuy ́ ̀ ờ, nhiên có thể hoi lai. ̣̉
  11. ban quyên. Thông tin đang ở trong khung canh chung không có nghia ở ̉ ̀ ̉ ̃ trong pham vi dung chung và có thể dung không han chế ̣ ̀ ̀ ̣ 2. Nêu sử dung thông tin và sao chep sang chỗ khac mà không nôp ́ ̣ ́ ́ ̣ phi, thì có thể dung theo bât kỳ cach nao. Không. Thâm chí nêu dung ́ ̀ ́ ́ ̀ ̣ ́ ̀ môt vai thứ không trả phi, vân có thể xâm pham quyên tac gia. Nêu sao ̣̀ ́̃ ̣ ̀́ ̉ ́ chep môt bai hat từ ban nhac ưa thich và sau đó chia sẻ với ban be, cung ́ ̣̀́ ̣ ́ ̣ ̀̃ là vi pham quyên tac gia. Lam như thế là đanh căp bai hat đó vì không ̣ ̀́ ̉ ̀ ́ ́ ̀́ thể truyên cho người khac mà không được phep. ̀ ́ ́ 3. Nêu thông tin không được ghi là có ban quyên, thì nó là tư do sử ́ ̉ ̀ dung. Không. Vì không nhin thây dong nao noi thông tin là có ban ̣ ̀ ́ ̀ ̀ ́ ̉ quyên không có nghia nó không có ban quyên. Ngay từ lân đâu tiên viêt ̀ ̃ ̉ ̀ ̀ ̀ ́ ra môt vai điêu, thông tin đã được bao vệ bởi luât ban quyên ̣̀ ̀ ̉ ̣̉ ̀ 4. Tôi là hoc sinh. Tôi dung thông tin đó cho nhà trường từ lâu rôi, ̣ ̀ ̀ tôi có thể sao chep moi thứ. Em không thể sử dung cac thông tin trên ́ ̣ ̣ ́ Internet mà không được phep vì em là hoc sinh. Ví du, em luôn được ́ ̣ ̣ phep gôp cac bức anh từ Internet vao cac bao cao ở trường, nhưng ́ ̣ ́ ̉ ̀ ́ ́ ́ chung phai duy trì hoăc là tai san cua cá nhân em hoăc là trong lớp hoc ́ ̉ ̣ ̀̉ ̉ ̣ ̣ cho đên khi nhà trường có phep đăc biêt được dung bức tranh đo.Em ́ ́ ̣ ̣ ̀ ́ không thể thêm chung vao Web site cua trường hay phat hanh chung ́ ̀ ̉ ́̀ ́ theo bât kỳ cach nao ́ ́ ̀ 5. Thế thi, tôt lăm, tôi sẽ không bao giờ sử dung chung. Viêc nhân ̀́́ ̣ ́ ̣ ̣ được sự cho phep là không thê. Không môt ai để cho tôi sử dung ́ ̉ ̣ ̣ thông tin cua họ cho đên khi tôi trả môt số tiên lớn cho chung. ̉ ́ ̣ ̀ ́ L ƯU Y ́ Ngược với cach suy nghĩ chung, thât dễ dang để có phep sử dung thông ́ ̣ ̀ ́ ̣ tin trên Internet, gôm cả hinh anh trên Web. Trong môt vai trường hợp, ̀ ̀ ̉ ̣̀ Cac ví dụ dung trong sach ́ ̀ nhà trường có thể thương lượng với hoa sỹ để truy câp đên cac bức anh ̣ ̣ ́ ́ ̉ ̀ ̉ nay theo chuân MLA. Nên theo môt tỷ lệ cố đinh. Để dung cá nhân, moi người thường vui long ̣ ̣ ̀ ̣ ̀ hoi lai giao viênvề cac ̣̉ ́ ́ châp nhân sử dung môt lân có phep. Bât kỳ luc nao sử dung cac tai liêu ́ ̣ ̣ ̣̀ ́ ́ ́ ̀ ̣ ́̀ ̣ chuân được giao viên yêu ̉ ́ cua ai đo, luôn cung câp môt dong chỉ ra chủ nhân cua no. ̉ ́ ́ ̣ ̀ ̉ ́ câu và /hoăc bởi nhà ̀ ̣ trường. ̉ Thông tin tham khao Nêu đã có phep sử dung tai liêu, hay trich dân môt tai liêu tham khao ́ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̃ ̣̀ ̣ ̉ được tim trực tuyên vao trong tai liêu, hay sử dung cac nguôn trực tuyên ̀ ́ ̀ ̀ ̣ ̣ ́ ̀ ́ khi viêt bao cao cua minh. Bbây giờ cân chỉ cho giao viên biêt thông tin ́́ ́ ̉ ̀ ̀ ́ ́ được lây ra từ đâu. Cac nguôn tai liêu tham khao chinh xac như thế nao ́ ́ ̀̀ ̣ ̉ ́ ́ ̀ ́ ́ ̃ CAC TRICH DÂN THAM trên Internet để đam bao răng những người khac cung có thể tim thây tai ̉ ̉ ̀ ́ ̃ ̀ ́̀ ̉ KHAO: liêu nguyên gôc. Tôi thiêu, cung phai chỉ ra đia chỉ URL; môt tit tai liêu ̣ ́ ́ ̉ ̃ ̉ ̣ ̣́̀ ̣ ̉ ̀ ́ ́̉ ̣ ̣ ̀ ́ ̉ hay miêu ta; ngay thang xuât ban, câp nhât, hay ngay thang tai thông tin Có thể tim thây thêm thông tin ̀ ́ xuông; và bât kỳ tac giả nao có trong danh sach tac gia. ́ ́ ́ ̀ ́ ́ ̉ về cac chuân trich dân trực ́ ̉ ́ ̃ ́ tuyên: Có nhiêu chuân mực cho viêc trich dân thông tin chinh xac. Ba phương ̀ ̉ ̣ ́ ̃ ́ ́ phap chung nhât là dang thức MLA, dang thức APA và Sổ tay Văn ́ ́ ̣ ̣ phong Chi-ca-gô. Nhiêu trường dung phong cach MLA, trong khi APA ̀ ̀ ́ phổ biên trong bao chí và Sổ tay Văn phong Chi-ca-gô phổ biên trong tap ́ ́ ́ ̣ MLA: chí và sach.́ http://www.bedfordstmartins.co Nhiêu khi ta thây môt bai bao trực tuyên vừa được in lai từ tap chí hay ̀ ́ ̣̀́ ́ ̣ ̣ m/online/cite5.html bao chí in. Điêu nay cung cân xem xet khac hơn cac tin tức được tao ra ́ ̀ ̀ ̃ ̀ ́ ́ ́ ̣ cụ thể cho Internet.. APA: http://www.bedfordstmartins.co 11 m/online/cite6.html
  12. Dưới đây là ví dụ cac cach khac nhau tham khao cac san phâm được tim ́ ́ ́ ̉ ́ ̉ ̉ ̀ thây trực tuyên: ́ ́ Bai bao trên Internet có nguôn gôc từ bao in ̀ ́ ̀ ́ ́ Begun, Bret. "Off-Broadway: Play With Your Food." Newsweek. 3 May 2004. http://www.msnbc.com/id/4824770. Bai bao trong môt tap chí trực tuyên ̀ ́ ̣̣ ́ Darman, Jonathan. "Buying Frenzy." Newsweek Online. 23 April 2004. http://msnbc.com/id/4818347. Bai bao trực tuyên đôc lâp ̀ ́ ́ ̣ ̣ Almind, Gert J. History of American Juke-Joints. Downloaded 27 April 2004. http://www.juke-box.dk/gert-juke-joints.htm. CD-ROM Shelley, Mary Wollstonecraft. Frankenstein. Classic Library. CD-ROM. Alameda: Andromeda, 1993. Thư viên trực tuyên hay bộ sach bach khoa ̣ ́ ́ ́ "Jukebox." MSN Encarta Dictionary. Downloaded 25 April 2004. http://encarta.msn.com/dictionary_1861623428/jukebox.html. Thư điên tử ̣ Smith, John. "Re: History of Smith Jukeboxes." E-mail to the author. 25 April 2004. Có những trò giai trí gì trên ̉ World Wide Web? Em đã biêt cach tim kiêm trên Internet, để tim thông tin cân cho nhà ́́ ̀ ́ ̀ ̀ trường, nhưng con những trò giai trí thì sao? Điêu lam cho World Wide ̀ ̉ ̀̀ Web quyên rũ là có khả năng gửi cac têp đa phương tiên qua ́ ̣́ ̣ Internet.bao gôm những thứ như âm nhac và video. Web có thể tương ̀ ̣ LAM THẾ NAÓ BIÊT ̃ có thể lam nhiêu điêu và nhân phan ứng ngay lâp tức. ̀ ̀tac, có nghia ́ ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ ̣ MÔT TÊP MP3 LÀ chí có thể đi mua săm trên Web. Trong phân nay, chung ta sẽ xem ̣ ̣ ̣ ́ ̀ ̀ ́ Thâm HỢP PHAP? xet môt số điêu có thể lam trong cửa sổ trinh duyêt. ́ ́ ̣ ̀ ̀ ̀ ̣ Bât kỳ luc nao phân phôi ́ ́ ̀ ́ âm nhac mà minh không ́ thể nghe âm nhac trong trinh duyêt cua tôi? ̣ ̀ ̣ ̉ ̀ Tôi co ̣ phai chủ nhân, có nghia đã trên Internet rât phổ biên. Có thể nghe thây tiêng noi, âm nhac, ̉ ̃ ́ ́ ́ ́ ́ ̣ Âm thanh ̣ ́ c̣ ac cuôc ́ vi pham phap luât.́ Nêu ̣ phong vân, clip âm thanh, thâm chí đai radio. Hai trinh duyêt ̉ ́ ̣ ̀ ̀ ̣ không sang tac ra hổ ́thông nhât có cac tinh năng có săn cho phep chơi cac têp âm thanh. ́ ́ p no, có ́ ́́ ̃ ́ ̣́ nghia không phai lá ̀ nhiêu loai têp âm thanh, bao gôm cac têp có đuôi .WAV, .MP3, và ̃ Co chủ ̀ ̉ ̣̣ ̀ ̣́ nhân. .AU. Cho đên mới đây, để nghe môt têp âm thanh, cân tai xuông toan bộ ́ ̣̣ ̀̉ ́ ̀ têp, như vây có thể mât thời gian. Bây giờ, có môt số điêu như dong âm ̣ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ thanh cho phep cac têp âm thanh băt đâu chơi thâm chí khi tiêp tuc gửi ́ ̣́ ́̀ ̣ ́ ̣ Có thể tai môt têp ̣ MP3đên may tinh khach. ̉ ̣ ṭ êp đó ́ ́́ ́ xuông ổ cứng cua minh và ̉ ̀ giữ nó trong 24. Sau đo, ́ phai hoăc là loai12 ̉ khoi hệ ̉ ̣ ̣ bo ̉ thông cua minh, hoăc trả ́ ̉ ̀ ̣ ̀ ́ tiên cho no.
  13. Môt trong cac trinh chơi âm thanh phổ thông nhât là Windows Media ̣ ́ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ́́́ ̣̣ ̀ ̣ Player. Khi tim thây môt nôi kêt đên môt têp âm thanh, trinh duyêt Web thông bao cho may phuc vụ Web có người muôn truy nhâp têp âm thanh. ́ ́ ̣ ́ ̣̣ May phuc vụ Web gửi môt têp phương tiên trở lai trinh duyêt. Trinh ́ ̣ ̣̣ ̣ ̣̀ ̣ ̀ duyêt khởi đông môt chương trinh nhỏ goi là Media Player, chơi têp âm ̣ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ thanh. Khi têp băt đâu chơi, trinh duyêt tiêp tuc yêu câu may phuc vụ ̣ ́̀ ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ́ ̣ Web phân con lai cua têp được gửi qua trinh duyêt khi âm nhac tiêp tuc ̀ ̣̣̀̉ ̀ ̣ ̣ ́ ̣ chơi. Sự tiên bộ cua cach nay là không phai chờ đợi lâu để tai xuông ́ ̉ ́ ̀ ̉ ̉ ́ trước khi có thể băt đâu thưởng thức âm nhac. ́̀ ̣ Môt loai têp âm thanh phổ biên ngay nay là têp âm nhac MP3. Cac têp ̣ ̣̣ ́ ̀ ̣ ̣ ̣́ MP3 là cac têp có chât lượng cực kỳ cao măc dù kich thước tương đôi ̣́ ́ ̣ ́ ́ nho. Có thể dung trinh duyêt và Windows Media Player chơi chung như ̉ ̀ ̀ ̣ ́ mô tả trên. Tuy nhiên có thể chon tai cac têp MP3 xuông ổ cứng may ̣̣̉́ ́ ́ khach và chơi trên môt trinh chơi MP3 riêng hay trong Windows Media ́ ̣̀ Player thâm chí khi không kêt nôi Internet. ̣ ́ ́ Môt trong cac điêu đang ngai quan trong với têp MP3 là bị chia sẻ bât ̣ ́ ̀ ́ ̣ ̣ ̣ ́ hợp phap. Hay nhớ, không được phep tai xuông cac têp đó khi chưa có ́ ̃ ́̉ ́ ̣́ ́ GHI CHÚ phep. Môt trong cac phat kiên công nghệ mới nhât trên Internet là khả năng ̣ ́ ́ ́ ́ Có cac chương trinh phân ́ ̀ ̀ nhân cac buôi phat thanh radio. Có hai loai đai phat thanh truyên thông ̣ ́ ̉ ́ ̣̀ ́ ̀ ́ ̀ ́ mêm radio khac trên moi người có thể truy nhâp trực tuyên và cac đai phat thanh chỉ trên ̣ ̣ ́ ́ ̀ ́ Internet lam viêc riêng rẽ ̀ ̣ với trinh duyêt, như ̀ ̣ Internet . Trong hâu hêt cac trường hợp, song radio được chuyên đôi ̀ ́́ ́ ̉ ̉ thanh dang thức may tinh có thể đoc và sau đó chơi lai qua cac trinh ̀ ̣ ́́ ̣ ̣ ́ ̀ MusicMatch. RealPlayer hay Windows Media Player với trinh duyêt Internet.Trong ̀ ̣ khi nghe đai phat thanh, trinh duyêt vân liên hệ cố đinh với may phuc vụ ̀ ́ ̀ ̣̃ ̣ ́ ̣ Web, gửi và nhân têp.̣̣ Ngoai âm nhac là phổ biên, con có thể nghe cach phat cac từ, cac bai ̀ ̣ ́ ̀ ́ ́́ ́ ̀ diên thuyêt lich sử, và thâm chí gửi thông bao đên ban bè dung cac khả ̃ ̣́ ̣ ́ ́ ̣ ̀ ́ ̉ ̀ ̣ năng âm thanh cua trinh duyêt. Có thể xem video trong trinh duyêt không? ̀ ̣ Có nhiêu loai video moi người có thể xem qua trinh duyêt.Như đôi với ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ ́ âm nhac, đoi hoi phai có môt phân mêm đăc biêt được cai đăt, nhiêu ̣ ̀ ̉ ̉ ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̣̀ ̀ phân mêm có cung với cac trinh duyêt thông dung nhât. ̀ ̀ ̀ ́ ̀ ̣ ̣ ́ Cach chung nhât để xem video qua Internet là dong video. Giông như ́ ́ ̀ ́ dong âm thanh, dong video cho phep chơi video trên Internet không cân ̀ ̀ ́ ̀ chờ đợi tai toan bộ video xuông may tinh. Têp được gửiđên may tinh ̉ ̀ ́ ́́ ̣ ́ ́́ khi xem video. Theo trinh tự để xem video trên Internet, đâu tiên mã hoa sao cho têp có ̀ ̀ ́ ̣ thể đoc được theo cach điên tử. Bâm vao môt nôi kêt hay biêu tượng ̣ ́ ̣ ́ ̀ ̣ ́́ ̉ trong trinh duyêt Web và trinh duyêt gửi môt thông bao đên may phuc ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ́ ̣ vụ yêu câu têp video. May phuc vụ gửi têp đó đên trinh duyêt và khi ̣̀ ́ ̣ ̣ ́ ̀ ̣ người dung đang xem, trinh duyêt trong môi liên hệ với may phuc vụ ̀ ̀ ̣ ́ ́ ̣ Web, nhân phân con lai cua video. Têp video không ở lai hệ thông cua ̣ ̀ ̣̀̉ ̣ ̣ ́ ̉ người dung khi kêt thuc xem. Dong video là phổ biên trên site quang cao ̀ ́ ́ ̀ ́ ̉ ́ phim săp tới. Có thể thường xuyên xem chuôi phim như môt dong ́ ̃ ̣ ̀ video. 13
  14. Tôi có thể chơi trò chơi trong trinh duyêt không? ̀ ̣ Chơi trò chơi có thể qua nhiêu ứng dung phân mêm. Nhiêu phân mêm sẽ ̀ ̣ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ hoc trong cac phân sau trên lớp. Tuy nhiên có thể chơi trò chơi trong ̣ ́ ̀ trinh duyêt, nhiêu lân với sự trợ giup cua cac phân mêm khac chay với ̀ ̣ ̀̀ ́ ̉ ́ ̀ ̀ ́ ̣ trinh duyêt, như Java, Shockwave, và Flash.Tât cả những cai đó lam cho ̀ ̣ ́ ́ ̀ trinh duyêt tương tac hơn. Môt số chương trinh trò chơi được thiêt kế ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ́ để có thể tự chơi, nhưng nhiêu trò chơi khac được thiêt kế để chơi với ̀ ́ ́ người khac. Ví du, nêu đi vao phân trò chơi cua Yahoo! sẽ nhin thây đủ ́ ̣́ ̀ ̀ ̉ ̀ ́ loai trò chơi trực tuyên có thể chơi băng trinh duyêt. URL là ̣ ́ ̀ ̀ ̣ http://games.yahoo.com. Cac trò chơi Java chay môt vai đoan chương trinh goi là tiêu dung Java. ́ ̣ ̣̀ ̣ ̀ ̣ ̉ ̣ Đây là môt chương trinh nhỏ thực sự mở bên trong trinh duyêt. Nó chay ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ qua môt quá trinh biên dich thông tin trong tiêu dung và chứa cac hoat ̣ ̀ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ hinh và cac hinh anh di chuyên và cho phep tương tac với cac hinh anh ̀ ́̀ ̉ ̉ ́ ́ ́̀ ̉ ̀ ̀ trên man hinh. Shockwave là môt chương trinh khac chay trong trinh duyêt, được thiêt ̣ ̀ ́ ̣ ̀ ̣ ́ kế cho nôi dung đa phương tiên. Nó không chỉ hiên thị anh, mà cả âm ̣ ̣ ̉ ̉ nhac và âm thanh. ̣ Flash là môt chương trinh nhỏ được thiêt kế chay trong trinh duyêt Web ̣ ̀ ́ ̣ ̀ ̣ bổ xung thêm hoat hinh, âm thanh, và tương tac với cac trang Web. ̣̀ ́ ́ Thường thây cac phim dung Flash trực tuyên. Nôi dung cua Phim dung ́ ́ ̀ ́ ̣ ̉ ̀ Flash truyên thanh dong đên may tinh khach giông như với âm thanh và ̀ ̀ ̀ ́ ́́ ́ ́ video được gửi tới trinh duyêt. Điêu nay giup cho có thể xem phim môt ̀ ̣ ̀ ̀ ́ ̣ thời gian dai không cân chờ đợi lâu để tai xuông têp. ̀ ̀ ̉ ́ ̣ Tât cả cac chương trinh nay giup dễ dang chơi moi trò chơi tôc độ cao, ́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ̣ ́ ́ chi tiêt qua Internet. Có thể mua cac thứ trên Web không? ́ Viêc mua săm ngay cang trở nên phổ biên trên Web. Thực tê, trên toan ̣ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̀ CANH BAO thế giới, moi người chi trả hang tỷ đô la hang năm cho viêc mua săm ̣ ̀ ̀ ̣ ́ ̉ ́ trực tuyên. ́ ́ ̣ ̣ Nêu đang truy nhâp môt site tin cây từ môt mayua ́ săm trực tuyên là dễ dang và an toan nhờ cac chương trinh giữ kin ̣ M tinh ́ ́ ̀ ̀ ́ ̀ ́ ̣ ́ cac thông tin quan trong cua khach hang và thông tin chỉ nhin thây được ́ ̣ ̉ ́ ̀ ̀ ́ công công, như trong ̣ trường hay thư viên,ửcohang khach hang mua săm. ̣ ̣̀ ́ ̀ ́ tai ̣ c a ́ môt điêu quan trong là Đăng ̀ ̣ Không chỉ có thể mua hang từ cac cửa hang mà con có thể ban cac san ̀ ́ ̀ ̀ ́ ́ ̉ Xuât ra khoi site trước khi ́ ̉ phâm tai cac khu buôn ban đia phương, có cac site ban đâu giá và hang ̉ ̣́ ́ ̣ ́ ́ ́ ̀ rời khoi may tinh. Luôn có ̉ ́́ CANḤ BAO Xuât ̀ để xoa nghin cac Web site cho moi người ban san phâm trực tuyên. Chương 4 ́ ̣ ́ ̉ ̉ ́ lựa ̉ chon Đăng ́ ́ ́ sẽ xem xet môt số phong ngừa cân thiêt khi mua săm trực tuyên. Với sự ́ ̣ ̀ ̀ ́ ́ ́ Tṛ ước khi ̀ mât khâu ngườ ̀ tinh an toan thich đang, có thể mua bât cứ thứ gì trực tuyên. ̣ ́̉ sach tên vamua bât cứ thứ i quan tâm vê ́ ̀ ́ ́ ́ ́ gì ̀trên dung Internet, phai được ̉ phep cua cha mẹ hay người ́ ̉ Đã hoc được gì về World Wide ̣ bao trợ nêu dưới 18 tuôi. ̉ ́ ̉ Trong moi trường hợp, ̣ Web không kể tuôi tac nao cung ̉́ ̀ ̃ nên kiêm tra Web site với ̉ căp măt canh giac. ̀Đam bao đã noi về phân phổ thông nhât cua Internet: World Wide ̣̉ ̉̀ ́ ̀ ́̉ Bai hoc nay ̣ ́̉ ́ nó là an toan và Web. Web chứa âm nhac, video, âm thanh, đồ hoa, và cac lựa chon đa ̣ ̣ ́ ̣ ̀ hợp phap ́ trước khi cung câpương tiên khac lam thanh môt bộ sưu tâp không lồ thông tin cho ph bât kỳ ̣ ́̀ ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ́ thông tin nhay cam nao như giao duc, và những trò giai tri. ̣ thương mai, ́ ̣ ̣ ̉́ ̉ ̀ tên, đia chi, và số thẻ tin ̣ ̉ ́ 14 ̣ dung.
  15. Nhiêu câu phân khac đã được xet đên trong chương nay, bao gôm: ̀ ́ ̀ ́ ́́ ̀ ̀ ̀ ̣ Trinh duyêt Web  Cơ chế tim kiêm ̀ ́  Tinh hợp lệ cua thông tin ́ ̉  Hanh đông ăn căp và luât ban quyên ̀ ̣ ́ ̣̉ ̀  ̣ ̀ ̣ Nghe âm nhac qua trinh duyêt  ̀ ̣ Xem video qua trinh duyêt  Chơi trò chơi qua trinh duyêt ̀ ̣  Mua ban trực tuyên ́ ́  Cai gì tiêp theo? ́ ́ Bai hoc tiêp theo sẽ noi về cac hoat đông khac săn dung trên Internet, ̀ ̣ ́ ́ ́ ̣ ̣ ́ ̃ ̀ gôm có gửi thư điên tử và sử dung dich vụ thư tin nhanh. ̀ ̣ ̣ ̣ ́ Cac thuât ngữ cân biêt ́ ̣ ̀ ́ Xem lai cac thuât ngữ sau: ̣́ ̣ Người may RoBot ́ ̀ Tên miên Domain name Cơ chế Tim kiêm Muc đich Chung General Purpose Search Engine ̀ ́ ̣́ Trang nhà Home page ̉ Siêu văn ban Hypertext Ngôn ngữ vêt câp nhât siêu văn ban Hypertext markup language ̣́ ̣ ̉ (HTML) Giao thức truyên siêu văn ban Hypertext transfer protocol (HTTP) ̀ ̉ Trinh chỉ muc Index program ̀ ̣ ̣ Giao diên Interface ̉ ̣ Tiêu dung Java applet ́́ Web site Tuyên tinh Linear Web site Cơ chế tim kiêm Meta Search Engine ̀ ́ ̀ ̣ ́ Hanh đông ăn căp Plagiarism ̀ Miên chung Public domain ̃ Web site Ngâu nhiên Random Web site Cơ chế tim kiêm Search engine ̀ ́ Cơ sở dữ liêu cua Cơ chế tim kiêm Search engine database ̣ ̉ ̀ ́ Lưới nhên Spider ̣ ̀ Dong âm thanh audio ̀ Dong video 15
  16. Lướt mang Surfing the net ̣ Miên mức –đinh Top-level domain (TLD) ̀ ̉ ̣ Web site dang Cây Tree Web site Trinh đinh vị tai nguyên đông dang Uniform resource locator (URL) ̀ ̣ ̀ ̀ ̣ ̀ ̣ Trinh duyêt Web browser Trang Web page Web site ́ ̉ Cac Web Sites Tham khao Web site về ban quyên: http://www.benedict.com ̉ ̀ Macromedia: http://www.macromedia.com MusicMatch: http://www.musicmatch.com Cơ quan Ban quyên Mỹ US Copyright Office: ̉ ̀ http://lcweb.loc.gov/copyright Trò chơi cua Yahoo Games: http://games.yahoo.com ̉ Cac bai thơ ưa thich Favorite Poem Project: ́ ̀ ́ http://www.favoritepoem.org/thevideos/index.html Site Thư viên số Quôc gia National Digital Library Site: ̣ ́ http://memory.loc.gov/ Xem hai trong số cac Web sites trên và tra ̉ lời cac câu hoi sau: ́ ́ ̉ a. Em đã xem Web site nao? ̀ b. Ngoai loai cua site, đây là site gi? Chon trong số cac linh vực vân ̀ ̣̉ ̀ ̣ ́̃ ̣ đông, thương mai, thông tin , doanh nghiêp, giao duc, tin tức hay cá ̣ ̣ ̣ ́ ̣ nhân. c. Xem thâm quyên cua site. Ai là nguôn gôc tai liêu?. Hay giai thich. ̉ ̀ ̉ ̀ ́̀ ̣ ̃ ̉ ́ d. Xem độ chinh xac cua site? Site có danh sach tham khao không? Có ́ ́ ̉ ́ ̉ nôi kêt đên site khac không? Có chuyên nghiêp không? ́́́ ́ ̣ e. Nhân được điêu gì từ site? Tim thây vai thứ hữu ich trên Web site ̣ ̀ ̀ ́ ̀ ́ không? Nêu đang site ban môt số thứ, có thông tin người mua có thể ́ ́ ̣ tham khao về san phâm không? ̉ ̉ ̉ f. Trông vao site và xem xet tinh khach quan cua no. Có thanh kiên hay ̀ ́́ ́ ̉ ́ ̀ ́ vô tư. Có thể kể ra như thế nao ̀ g. Kiêm tra tinh hợp thời cua site. Site được tao ra khi nao? ̉ ́ ̉ ̣ ̀ h. Tom lai, có tin tưởng vao site không? Tai sao có và tai sao không? ́ ̣ ̀ ̣ ̣ i. Có ân tượng chung gì về site? ́ ́ ̉ ̣ Cac câu hoi ôn tâp 1. Giang về môi quan hệ cua World Wide Web đôi với Internet. ̉ ́ ̉ ́ 16
  17. 2. Trong tên miên sau, xac đinh từng câu phân: ̀ ̣́ ́ ̀ http://www.favoritepoem.org/thevideos/index.html http: www: favoritepoem.org: thevideos: index.html: 3. Phac thao cac bước tiên hanh nêu nuôn tim kiêm trên Internet thông ́ ̉ ́ ́ ̀ ́ ́̀ ́ tin về Mount Vernon. 4. Mô tả sự khac nhau giữa site vân đông, site thương mai,và site giao ́ ̣ ̣ ̣ ́ duc. Nêu tim thây thông tin giông nhau trên ba loai site nay, chung có thể ̣ ́̀ ́ ́ ̣ ̀ ́ khac nhau như thế nao? Có sự khac nhau trong cach sử dung thông tin ́ ̀ ́ ́ ̣ không? 5. Mô tả tinh quan trong cua nguyên tăc quy tăc may tinh. Tai sao có vân ́ ̣ ̉ ́ ́ ́́ ̣ ́ đề cân được câp phep trước khi dung thông tin trên Web site? ̀ ́ ́ ̀ 17
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2