ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN THANH HOA
THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT LY HÔN
CÓ YẾU TỐ NƢỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
HÀ NỘI - 2012
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT
NGUYỄN THANH HOA
THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT LY HÔN
CÓ YẾU TỐ NƢỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM
THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP
Chuyên ngành : Luật Quốc tế
Mã số : 60 38 60
LUẬN VĂN THẠC SĨ LUẬT HỌC
Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS ĐOÀN NĂNG
HÀ NỘI - 2012
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1
Chƣơng 1: NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN CƠ BẢN VỀ LY HÔN CÓ YẾU TỐ
NƢỚC NGOÀI VÀ THẨM QUYỀN GIẢI QUYẾT LY HÔN CÓ YẾU TỐ
NƢỚC NGOÀI ...................................................................................................... 8
1.1. Khái niệm ly hôn có yếu tố nƣớc ngoài và đặc điểm điều chỉnh pháp lý
quan hệ ly hôn có yếu tố nƣớc ngoài ......................................................... 8
1.1.1 Khái niệm ly hôn có yếu tố nước ngoài. ........................................................ 8
1.1.2 Đặc điểm điều chỉnh pháp lý quan hệ ly hôn có yếu tố nước ngoài. ........... 14
1.1.2.1 Nguồn pháp luật điều chỉnh quan hệ ly hôn có yếu tố nước ngoài .......... 14
a. Pháp luật quốc gia....................................................................................... 14
b. Điều ước quốc tế ......................................................................................... 17
c. Tập quán quốc tế......................................................................................... 17
d. Giá trị pháp lý và mối quan hệ giữa các loại nguồn pháp luật điều chỉnh quan
hệ ly hôn có yếu tố nước ngoài ................................................................... 19
1.1.2.2 Phương pháp điều chỉnh quan hệ ly hôn có yếu tố nước ngoài ............... 24
a. Phương pháp xung đột ................................................................................ 26
b. Phương pháp thực chất ............................................................................... 28
1.2. Khái niệm và cách xác định thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nƣớc
ngoài theo quy định của một số nƣớc trên thế giới ............................... 31
1.2.1 Khái niệm thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài ................... 31
1.2.2 Cách xác định thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài theo quy
định của một số nước trên thế giới. ........................................................................ 34
1.2.3 Cách xác định thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài theo các
Điều ước quốc tế ................................................................................................... 36
Chƣơng 2: THỰC TRẠNG CÁC QUY ĐỊNH VỀ THẨM QUYỀN GIẢI
QUYẾT LY HÔN CÓ YẾU TỐ NƢỚC NGOÀI CỦA PHÁP LUẬT VIỆT
NAM VÀ ĐIỀU ƢỚC QUỐC TẾ MÀ VIỆT NAM LÀ THÀNH VIÊN ......... 46
2.1. Thực trạng các quy định của pháp luật Việt Nam về thẩm quyền giải quyết
ly hôn có yếu tố nƣớc ngoài ................................................................................ 46
2.1.1 Thẩm quyền chung ....................................................................................... 48
2.1.2 Thẩm quyền riêng biệt .................................................................................. 53
2.2. Các quy định của ĐƢQT mà Việt Nam là thành viên về thẩm quyền giải
quyết ly hôn có yếu tố nƣớc ngoài ...................................................................... 74
2.2.1 Các Hiệp định tương trợ tư pháp giữa Việt Nam với các nước ...................... 74
2.2.2 Các Hiệp định lãnh sự giữa Việt Nam với các nước ...................................... 80
2.3. Bài học kinh nghiệm đối với Việt Nam ………………………………….... 91
Chƣơng 3: THỰC TIỄN GIẢI QUYẾT LY HÔN CÓ YẾU TỐ NƢỚC
NGOÀI VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ THẨM QUYỀN
GIẢI QUYẾT LY HÔN CÓ YẾU TỐ NƢỚC NGOÀI Ở VIỆT NAM ............ 98
3.1. Thực trạng tình hình giải quyết ly hôn có yếu tố nƣớc ngoài ở Việt Nam . 98
3.2. Giải pháp hoàn thiện pháp luật về thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố
nƣớc ngoài ở Việt Nam và các giải pháp đồng bộ ............................................ 126
3.2.1 Hoàn chỉnh các tiêu chí xác định thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước
ngoài ................................................................................................................... 126
3.2.2 Sửa đổi, bổ sung một số quy định cụ thể. .................................................. 127
3.2.3 Ký kết hoặc tham gia và đảm bảo hiệu quả việc thực hiện các điều ước quốc
tế về tương trợ tư pháp trong việc xác định thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố
nước ngoài. .......................................................................................................... 130
3.2.4 Cần có cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa Tòa án và Bộ Tư pháp, các cơ quan
đại diện ngoại giao của nước ta ở nước ngoài trong việc ủy thác tư pháp ............. 132
3.2.5 Phân công các Thẩm phán chuyên trách giải quyết các vụ việc ly hôn có yếu
tố nước ngoài. ...................................................................................................... 134
3.2.6 Tập trung đào tạo, bồi dưỡng cán bộ Tòa án am hiểu về Tư pháp quốc tế,
chuyên sâu về giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài.......................................... 136
3.2.7 Cải thiện từng bước cơ sở vật chất và hoàn thiện tổ chức của ngành Tòa án.137
KẾT LUẬN ........................................................................................................ 142
TÀI LIỆU THAM KHẢO
