Đề tài tốt nghiệp : “ Thiết kế kỹ thuật vỡ lập dự toán quan trắc lún chung ccao tầng công trình CT14-A khu đô thị Nam Thăng Long ”.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Môc Lôc

Trang

Ch¬ng I: giíi thiÖu chung ………………………………………………………...

Lêi nãi ®Çu …………………………………………………………………………………

I.1 Giíi thiÖu vÒ c«ng tr×nh CT14A - khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long …………………...

I.2 Nguyªn nh©n g©y nªn biÕn d¹ng c«ng tr×nh …………………………………………..

I.3 ChØ tiªu kü thuËt quan tr¾c lón …………………………………………………………..

I.4 Môc ®Ých , nhiÖm vô quan tr¾c lón ……………………………………………...............

I.5 Nguyªn t¾c quan tr¾c lón c«ng tr×nh ……………………………………………………

Ch¬ng II: ThiÕt kÕ ph¬ng ¸n kü thuËt quan tr¾c lón

I.6 Giíi thiÖu vÒ c¸c ph¬ng ph¸p quan tr¾c lón………………………………………..…

c«ng tr×nh ………………………………………………………………………………

II.1 Nguyªn t¾c x©y dùng líi quan tr¾c lón …………………….………………………...

II.1.1 Ph¬ng ph¸p x©y dùng líi quan tr¾c chuyÓn dÞch ………………………………..

II.1.1.1 Líi khèng chÕ c¬ së …………………………..…………………………………………....

II.1.1.2 Líi quan tr¾c ………………………………………………………………………....

II.1.2 X¸c ®Þnh ®é chÝnh x¸c cña c¸c bËc líi ……………………………………………..

II.2 KÕt cÊu mèc vµ ph©n bè mèc quan …………………………………………………...

II.2.1 Mèc c¬ së ………………………………………………………………………………....

II.2.2 Mèc quan tr¾c ………………………………………………………………....................

II.3 ThiÕt kÕ líi khèng chÕ c¬ së ………………………………………………................

II.3.1 S¬ ®å ph©n bè ®iÓm líi c¬ së ………………………………………………………..

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

II.3.2 ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c ®o ®¹c trong líi ……………………………………............

II.4 ThiÕt kÕ líi quan tr¾c chuyÓn dÞch …………………………………………………...

II.4.1 S¬ ®å ph©n bè ®iÓm líi …………………………………………………..……………

II.4.2 Ph¬ng ¸n thiÕt kÕ líi quan tr¾c …………………………………...………………..

II.5 Ph¬ng ph¸p íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi ®é cao ……………………………….……..

II.6 Tæ chøc ®o ®¹c ngo¹i nghiÖp…………………………………………………………..…

Ch¬ng III: lËp dù to¸n quan tr¾c ®é lón c«ng tr×nh …………

II.7 Quy tr×nh tÝnh to¸n b×nh sai líi quan tr¾c………………………………………......

III.1 Nh÷ng c¨n cø ®Ó lËp dù to¸n ………………………………………………….……….

III.2 Ph¬ng ph¸p lËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t tr¾c ®Þa ………………………………..…………

III.3 LËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t c«ng t¸c quan tr¾c ®é lón c«ng tr×nh …………….………...

PhÇn Thùc nghiÖm ……………………………………………………………….........

KÕt luËn ………………...…......…………………………….……………............................

Tµi liÖu tham kh¶o…………………………………...……………………………....

Phô lôc ……………………………………….………………………………………………

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Lêi nãi ®Çu

Nh÷ng n¨m gÇn ®©y cïng víi sù ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ, c¸c c«ng tr×nh nhµ cao

tÇng ®îc x©y dùng kh¾p n¬i trªn ®Êt níc ®Ó gi¶i quyÕt nhu cÇu nhµ ë cho ngêi

d©n, ®Æc biÖt ë c¸c thµnh phè lín. Theo tµi liÖu kh¶o s¸t ®Þa chÊt vïng ch©u thæ

S«ng Hång, nhÊt lµ khu vùc Hµ Néi cho thÊy ®©y lµ vïng ®Êt cã lÞch sö h×nh thµnh

lµ ®ång b»ng tÝch tô nªn cã kh¶ n¨ng chÞu t¶i cña mét sè tÇng ®Þa chÊt kÐm nh

tÇng H¶i Hng, tÇng Th¸i B×nh, cã thÓ nãi ®©y lµ vïng ®Êt yÕu, kÐm chÞu nÐn. MÆt

kh¸c do nhu cÇu cuéc sèng, viÖc khai th¸c níc ngÇm ngµy cµng t¨ng, lµm cho

®iÒu kiÖn ®Þa chÊt ë ®©y bÞ thay ®æi. Tõ nh÷ng nguyªn nh©n nªu trªn cïng víi mét

sè nguyªn nh©n kh¸c nh thiÕt kÕ kÕt cÊu mãng c«ng tr×nh, chÊt lîng vËt liÖu

c«ng tr×nh, ®iÒu kiÖn khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa, nãng Èm, ma nhiÒu …®· lµm cho

c¸c c«ng tr×nh x©y dùng bÞ biÕn d¹ng, dÉn ®Õn kÕt cÊu bÞ ph¸ vì lµm cho mét sè

c«ng tr×nh kh«ng thÓ sö dông ®îc. BiÕn d¹ng c«ng tr×nh do nhiÒu nguyªn nh©n

g©y nªn trong ®ã nguyªn nh©n chñ yÕu lµ c«ng tr×nh bÞ lón vµ lón kh«ng ®Òu dÉn

®Õn c«ng tr×nh bÞ vÆn xo¾n.

§Ó cã c¬ së ®¸nh gi¸ møc ®é vµ kh¶ n¨ng biÕn d¹ng cña c«ng tr×nh, tõ ®ã cã

biÖn ph¸p kÞp thêi can thiÖp, kh¾c phôc tríc khi c«ng tr×nh bÞ h háng trÇm träng

th× c«ng t¸c quan tr¾c lón c«ng tr×nh lµ kh«ng thÓ thiÕu vµ ph¶i ®îc tiÕn hµnh

thêng xuyªn.

Theo thùc tÕ hiÖn nay, c«ng t¸c quan tr¾c lón c«ng tr×nh kh«ng nh÷ng ®îc

quan t©m mµ cßn kh«ng thÓ thiÕu ®îc khi x©y dùng vµ sö dông c«ng tr×nh. Trong

c«ng t¸c quan tr¾c lón c«ng viÖc quan träng nhÊt lµ viÖc xö lý sè liÖu sau khi quan

tr¾c. Nhng víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay th× viÖc xö lý kÕt

qu¶ quan tr¾c ®· ®îc thùc hiÖn nhanh vµ chÝnh x¸c.

thuËt vµ lËp dù to¸n quan tr¾c lón chung c cao tÇng c«ng tr×nh CT14-A khu

®« thÞ Nam Th¨ng Long ”.

XuÊt ph¸t tõ yªu cÇu thùc tÕ ®ã, t«i ®· chän ®Ò tµi tèt nghiÖp : “ ThiÕt kÕ kü

Néi dung cña ®å ¸n bao gåm:

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Ch¬ng I : Yªu cÇu- nhiÖm vô quan tr¾c lón

Ch¬ng II: ThiÕt kÕ ph¬ng ¸n kü thuËt quan tr¾c ®é lón c«ng tr×nh

Ch¬ng III: LËp dù to¸n quan tr¾c ®é lón c«ng tr×nh CT14A- Khu ®« thÞ

Nam Th¨ng Long

Thêi gian lµm ®å ¸n kh«ng nhiÒu, kh¶ n¨ng chuyªn m«n cßn h¹n chÕ nhng

víi sù nç lùc cña b¶n th©n vµ sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o híng dÉn

t«i ®· hoµn thµnh b¶n ®å ¸n nµy ®óng thêi h¹n.

Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n Th¹c sü §inh ThÞ LÖ Hµ cïng c¸c thÇy c« trong

bé m«n tr¾c ®Þa c«ng tr×nh nãi riªng vµ c¸c thÇy c« trong khoa tr¾c ®Þa ®· gióp ®ì

em hoµn thµnh b¶n ®å ¸n nµy.

Hµ Néi 6- 2008

Sinh viªn thùc hiÖn:

§oµn §øc ThuËn

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Ch¬ng I

Yªu cÇu - nhiÖm vô quan tr¾c lón

I.1Giíi thiÖu vÒ c«ng tr×nh CT14A- khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long

I.1.1 VÞ trÝ ®Þa lý khu ®o

C«ng tr×nh CT14-A khu ®« thÞ Nam Th»ng Long ®îc x©y dùng ë phÝa nam

cña thµnh phè Hµ Néi. C«ng tr×nh x©y dùng thuéc ®Þa phËn phêng Phó Thîng –

Xu©n La, QuËn T©y Hå, Hµ Néi.

I.1.2 §iÒu kiÖn tù nhiªn khu ®o

C«ng tr×nh CT14A- khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long n»m ë khu vùc ngo¹i vi

thµnh phè Hµ Néi trong vïng ®ång b»ng b¾c bé, khÝ hËu nhiÖt ®íi Èm cã giã mïa

®«ng l¹nh, nhiÖt ®é trung b×nh hµng n¨m kho¶ng 240C. Mïa hÌ nãng nhiÖt ®é cao

nhÊt lªn tíi 400C ®é Èm cao, mïa lóc l¹nh nhÊt trung b×nh vµo kho¶ng 100C thêng

cã ma phïn Èm ít ®é Èm kh«ng cao. Mïa kh« ®ång nhÊt thêi gian tõ th¸ng 1 ®Õn

th¸ng 3 hµng n¨m thêi tiÕt nåm ®é Èm rÊt cao, h¬i níc nhiÒu, kh«ng khÝ ®äng trªn

bÒ mÆt c«ng tr×nh vµ trang thiÕt bÞ. Mïa hÌ thêng cã ma b·o vËn tèc giã m¹nh cã

thÓ lªn tíi 40km/h.

C«ng tr×nh CT14A- khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long ®îc x©y dùng trªn khu vùc

cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt biÕn ®éng phøc t¹p, kh«ng æn ®Þnh. Líp ®Êt díi nÒn mãng

c«ng tr×nh lµ ®Êt yÕu, chiÒu dµy líp bïn cã thÓ tíi hµng chôc mÐt.

I.1.3 Giíi thiÖu tæng quan vÒ c«ng tr×nh CT14A-khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long

C«ng tr×nh nhµ ë cao tÇng ®îc x©y dùng nh»m môc ®Ých di d©n gi¶i phãng

mÆt phôc vô cho viÖc quy ho¹ch cña thµnh phè Hµ Néi. C«ng tr×nh ®îc x©y dùng

trªn khu ®Êt cã diÖn tÝch 9249m2, diÖn tÝch x©y dùng lµ 2541m2, tæng diÖn tÝch mÆt

sµn x©y dùng 39990m2,vµ tæng sè tÇng lµ 15,7 tÇng.

I.2 Nguyªn nh©n g©y nªn biÕn d¹ng c«ng tr×nh chung c cao

tÇng

C«ng tr×nh chung c cao tÇng bÞ chuyÓn dÞch, biÕn d¹ng lµ do t¸c ®éng chñ

yÕu cña hai yÕu tè lµ ®iÖu kiÖn tù nhiªn vµ qu¸ tr×nh x©y dùng, vËn hµnh c«ng tr×nh.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

I.2.1 T¸c ®éng cña yÕu tè tù nhiªn

C¸c yÕu tè tù nhiªn cã ¶nh hëng tíi qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch th¼ng ®øng cña

c«ng tr×nh bao gåm:

- Do tÝnh chÊt c¬ lý cña c¸c líp ®Êt ®¸ díi nÒn mãng c«ng tr×nh.

- Do ¶nh hëng cña c¸c yÕu tè khÝ tîng nh lµ : nhiÖt ®é, ®é Èm, giã, híng

chiÕu n¾ng…

- Sù thay ®æi chÕ ®é níc mÆt vµ níc ngÇm.

- Sù vËn ®éng néi sinh trong lßng tr¸i ®Êt.

I.2.2 T¸c ®éng cña c¸c yÕu tè liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh x©y dùng vµ vËn hµnh c«ng

tr×nh

- Do sù gia t¨ng t¶i träng c«ng tr×nh.

- Do x©y dùng c«ng tr×nh ngÇm hoÆc x©y chen.

- Do khai th¸c níc ngÇm.

- Do nh÷ng sai sãt trong kh¶o s¸t ®Þa chÊt c«ng tr×nh.

I.3. ChØ tiªu kü thuËt quan tr¾c lón

I.3.1 §é chÝnh x¸c

§é chÝnh x¸c quan tr¾c lón ®îc quy ®Þnh tuú thuéc vµo tõng lo¹i c«ng tr×nh,

lo¹i nÒn mãng vµ ®iÖu kiÖn chÊt cña nÒn mãng c¸c c«ng tr×nh ®ã. Sai sè giíi h¹n quan tr¾c lón theo ®îc quy ®Þnh nh sau 6 :

§é chÝnh

§èi tîng quan tr¾c x¸c ®o

C«ng tr×nh x©y dùng trªn nÒn ®¸ gèc

1.0mm

C«ng tr×nh x©y dùng trªn nÒn ®Êt c¸t, sÐt hoÆc c¸c nÒn chÞu lùc

3.0mm

C«ng tr×nh ®Ëp ®¸ chÞu ¸p lùc cao

5.0mm

C«ng tr×nh x©y dùng trªn nÒn trît

10mm

C«ng tr×nh b»ng ®Êt

15mm

®é lón

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

I.3.2 Chu kú quan tr¾c

Thêi gian thùc hiÖn chu kú quan tr¾c phô thuéc vµo: lo¹i c«ng tr×nh, nÒn

mãng c«ng tr×nh, tõng giai ®o¹n x©y dùng vµ vËn hµnh c«ng tr×nh.

- Chu kú quan tr¾c ®Çu tiªn ®îc thùc hiÖn ngay sau khi x©y dùng mãng

c«ng tr×nh.

- Trong thêi kú x©y dùng, chu kú quan tr¾c ®îc thùc hiÖn tïy thuéc vµo

møc t¨ng t¶i träng cña c«ng tr×nh (møc 25%,50%,75% vµ 100%).

- Trong thêi kú vËn hµnh, chu kú quan tr¾c ®îc thùc hiÖn tïy thuéc vµo tèc

®é chuyÓn dÞch cña c«ng tr×nh (1th¸ng, 2th¸ng, 3th¸ng hoÆc 6th¸ng mét lÇn).

- Thêi kú c«ng tr×nh ®i vµo æn ®Þnh (≤2mm/n¨m) chu kú quan tr¾c 6th¸ng

hoÆc 1n¨m mét lÇn).

- Khi ph¸t hiÖn c¸c biÕn d¹ng bÊt thêng cÇn ph¶i bæ xung ngay chu kú quan

tr¾c.

I.4 Môc ®Ých nhiÖm vô quan tr¾c lón

Quan tr¾c chuyÓn dÞch biÕn d¹ng c«ng tr×nh lµ ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é chuyÓn

dÞch biÕn d¹ng, nghiªn cøu t×m ra nguyªn nh©n chuyÓn dÞch biÕn d¹ng vµ tõ ®ã cã

c¸c biÖn ph¸p xö lý, ®Ò phßng tai biÕn ®èi víi c«ng tr×nh. Cô thÓ lµ:

- X¸c ®Þnh gi¸ trÞ chuyÓn dÞch biÕn d¹ng c«ng tr×nh, ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é æn

®Þnh cña c«ng tr×nh.

- KiÓm tra viÖc tÝnh to¸n, thiÕt kÕ c«ng tr×nh.

- Nghiªn cøu quy luËt chuyÓn dÞch trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh¸c nhau vµ dù

®o¸n sù chuyÓn dÞch trong t¬ng lai.

- X¸c ®Þnh xem møc ®é chuyÓn dÞch cã ¶nh hëng ®Õn qu¸ tr×nh vËn hµnh

c«ng tr×nh kh«ng, tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu tiÕt, khai th¸c c«ng tr×nh mét c¸ch hîp lÝ.

§Ó quan tr¾c lón mét c«ng tr×nh, tríc hÕt cÇn ph¶i thiÕt kÕ ph¬ng ¸n kinh

tÕ - kü thuËt bao gåm.

- NhiÖm vô kü thuËt.

- Kh¸i qu¸t vÒ c«ng tr×nh, ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ chÕ ®é vËn hµnh.

- S¬ ®å ph©n bè mèc khèng chÕ vµ mèc kiÓm tra.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

-Yªu cÇu ®é chÝnh x¸c quan tr¾c ë nh÷ng giai ®o¹n kh¸c nhau.

- Ph¬ng ph¸p vµ dông cô ®o.

- Ph¬ng ph¸p chØnh lý kÕt qu¶ ®o.

- S¬ ®å lÞch cho c«ng t¸c quan tr¾c.

- Biªn chÕ nh©n lùc vµ dù to¸n kinh phÝ.

I.5 Nguyªn t¾c quan tr¾c lón c«ng tr×nh

Do ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt nÒn mãng c«ng tr×nh thêng kh«ng ®ång nhÊt, c«ng

tr×nh cã kÕt cÊu phøc t¹p, t¶i träng kh«ng ®Òu nªn ®é lón ë c¸c vÞ trÝ kh¸c nhau

còng cã thÓ kh«ng gièng nhau. §Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ lón tuyÖt ®èi t¹i tõng vÞ trÝ vµ

c¸c tham sè lón chung cña c«ng tr×nh, c«ng t¸c quan tr¾c lón b»ng ph¬ng ph¸p

tr¾c ®Þa ®îc thùc hiÖn trªn c¬ së nguyªn t¾c sau:

- §é lón c«ng tr×nh ®îc x¸c ®Þnh th«ng qua c¸c mèc lón g¾n t¹i nh÷ng vÞ trÝ

chÞu lùc cña ®èi tîng quan tr¾c. Sè lîng mèc lón l¾p ®Æt t¹i mçi c«ng tr×nh phô

thuéc vµo ®Æc ®iÓm nÒn mãng, kÕt cÊu, qui m« vµ kÝch thíc cña c«ng tr×nh ®ã. §é

lón cña c¸c mèc quan tr¾c ®Æc trng cho ®é lón c«ng tr×nh ë vÞ trÝ mµ mèc ®îc

g¾n.

- Ph¬ng ph¸p quan tr¾c ®é lón th«ng dông lµ ®o cao chÝnh x¸c trong mçi chu

kú ®Ó x¸c ®Þnh ®é cao cña c¸c mèc quan tr¾c t¹i thêi ®iÓm ®o, ®é lón ®îc tÝnh lµ

hiÖu ®é cao t¹i thêi ®iÓm quan tr¾c so víi ®é cao ë chu kú tríc ®îc chän lµm

møc so s¸nh:

S = H(j) – H(i) (1.1)

Trong ®ã H(j), H(i) lµ ®é cao ®o ®îc ë chu kú thø j vµ i. Nh vËy, nÕu S < 0

th× mèc cña c«ng tr×nh bÞ lón xuèng, nÕu S > 0 th× mèc cña c«ng tr×nh bÞ tråi lªn.

§é cao cña mèc lón ë c¸c chu kú kh¸c nhau ph¶i ®îc x¸c ®Þnh trong cïng

mét hÖ ®é cao, cã thÓ lµ hÖ ®é cao quèc gia hoÆc hÖ ®é cao côc bé gi¶ ®Þnh, nhng

yªu cÇu b¾t buéc lµ c¸c mèc khèng chÕ ®é cao ( ®îc chän lµm c¬ së so s¸nh ) ph¶i

cã ®é æn ®Þnh trong suèt thêi kú theo dâi ®é lón c«ng tr×nh.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

I.6 C¸c ph¬ng ph¸p quan tr¾c lón c«ng tr×nh

I.6.1 Quan tr¾c lón b»ng ®o cao h×nh häc

I.6.1.1 Nguyªn t¾c chung

§o cao h×nh häc dùa trªn nguyªn lý tia ng¾m n»m ngang cña m¸y thñy

chuÈn. §Ó ®¹t ®îc ®é chÝnh x¸c cao trong quan tr¾c lón c«ng tr×nh, chiÒu dµi tia

ng¾m tõ ®iÓm ®Æt m¸y ®Õn mia ®îc h¹n chÕ ®¸ng kÓ ( kh«ng vît qu¸ 25 – 30m ),

do ®ã ®îc gäi lµ ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc tia ng¾m ng¾n.

Cã hai c¸ch ®Ó x¸c ®Þnh chªnh cao gi÷a hai ®iÓm lµ ph¬ng ph¸p ®o cao tõ

gi÷a vµ ph¬ng ph¸p ®o cao phÝa tríc.

a. Ph¬ng ph¸p ®o cao tõ gi÷a: ®Æt m¸y thñy chuÈn ë gi÷a hai ®iÓm AB, t¹i

hai ®iÓm A vµ B ®Æt hai mia ( h×nh 1.1), chªnh cao gi÷a hai ®iÓm A, B ®îc x¸c

®Þnh theo c«ng thøc:

(1.2)

hAB = a – b trong ®ã: a vµ b lµ sè ®äc chØ gi÷a trªn mia sau vµ mia tríc.

H×nh 1.1 Tr¹m ®o cao h×nh häc

H×nh 1.2. TuyÕn ®o cao h×nh häc

b. Ph¬ng ph¸p ®o cao thñy chuÈn phÝa tríc: ®Æt m¸y thñy b×nh t¹i mét ®iÓm, cßn

®iÓm kia ta ®Æt mét mia, khi ®ã chªnh cao gi÷a ®iÓm ®Æt m¸y vµ ®iÓm ®Æt mia tÝnh

theo c«ng thøc: (1.3) hAB = i – l

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

trong ®ã: i lµ chiÒu cao ®o ®îc cña m¸y, l lµ sè ®äc chØ gi÷a trªn mia.

I.6.1.2 M¸y mãc vµ dông cô ®o

ThiÕt bÞ dïng trong ®o lón lµ c¸c lo¹i m¸y thñy chuÈn chÝnh x¸c nh: H-05,

Ni002, H1, H2, Ni004, Ni007 vµ c¸c lo¹i m¸y kh¸c cã ®é chÝnh x¸c t¬ng ®¬ng. Tïy thuéc vµo yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cÇn thiÕt ®èi víi tõng c«ng tr×nh cô thÓ ®Ó

chän m¸y ®o thÝch hîp.

Mia ®îc sö dông trong ®o lón lµ mia invar thêng hoÆc mia invar chuyªn

dïng cã kÝch thíc ng¾n ( chiÒu dµi mia tõ 1.5m ®Õn 2m ), nÕu lµ thñy chuÈn sè th×

dïng mia invar víi m· v¹ch. Ngoµi ra cßn cã c¸c dông cô hç trî kh¸c nh nhiÖt kÕ,

cãc mia, « che n¾ng. Tríc vµ sau mçi chu kú ®o, m¸y vµ mia ph¶i ®îc kiÓm

nghiÖm theo ®óng qui ®Þnh trong qui ph¹m ®o cao.

I.6.1.3 C¸c chØ tiªu kü thuËt chñ yÕu

Khi quan tr¾c lón b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao thñy chuÈn h×nh häc tia ng¾m

ChØ tiªu kü thuËt

H¹ng I

H¹ng II

H¹ng III

m25

1 ChiÒu dµi tia ng¾m

5.0

 h

8.0

3.0

 h

2 ChiÒu cao tia ng¾m, m

Chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ

m¸y ®Õn mia

m4.0

m0.1

m0.2

- Trªn mét tr¹m ®o

m0.2

m0.1

m0.5

- TÝch lòy trªn ®o¹n ®o

Chªnh lÖch chªnh cao ®o

m5.0

m0.1

trªn tr¹m, mm

Chªnh lÖch chªnh cao gi÷a

5.0

mmn (

)

0.1

mmn (

)



3.0

mmn (

)



hai tuyÕn ®o ®i vµ ®o vÒ

Sai sè khÐp tuyÕn giíi h¹n

0.1

mmn (

)

0.2

mmn (

)



3.0

mmn (

)



(n-sè tr¹m ®o)

h /

ng¾n cÇn ph¶i tu©n thñ theo c¸c chØ tiªu kü thuËt sau [6]:

I.6.1.4 C¸c nguån sai sè chñ yÕu ¶nh hëng tíi kÕt qu¶ ®o

1. Sai sè do m¸y vµ mia

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Sai sè do trôc èng ng¾m vµ trôc èng thñy dµi khi chiÕu lªn mÆt ph¼ng ®øng

kh«ng song song víi nhau ( gäi lµ sai sè gãc i ).

Sai sè do l¨ng kÝnh ®iÒu quang chuyÓn dÞch kh«ng chÝnh x¸c trªn trôc quang

häc (sai sè ®iÒu quang).

§Ó lµm gi¶m ¶nh hëng cña c¸c sai sè nµy ta dïng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh

häc tõ gi÷a, tøc lµ ®Æt m¸y thñy chuÈn gi÷a hai mia sao cho chªnh lÖch kho¶ng

c¸ch tõ m¸y ®Õn mia tríc vµ mia sau n»m trong giíi h¹n cho phÐp.

2. Sai sè do ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh

Do ¶nh hëng ®é cong qu¶ ®Êt: ®Ó lµm gi¶m ¶nh hëng cña sai sè nµy th× khi

®o cÇn chän vÞ trÝ ®Æt m¸y sao cho chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn hai mia

(tríc vµ sau) n»m trong giíi h¹n ®· ®îc quy ®Þnh.

Do ¶nh hëng cña chiÕt quang: ®Ó lµm gi¶m ¶nh hëng cña sai sè nµy cÇn

chän thêi ®iÓm ®o thÝch hîp vµ bè trÝ tr¹m ®o sao cho tia ng¾m kh«ng ®i qua líp

kh«ng khÝ ë s¸t mÆt ®Êt.

3. Sai sè do ngêi ®o

Nhãm sai sè liªn quan ®Õn ngêi ®o gåm cã: sai sè lµm trïng bät thñy dµi vµ

sai sè ®äc sè trªn bé ®o cùc nhá, c¸c sai sè nµy ®îc gi¶m ®¸ng kÓ khi sö dông

m¸y cã bé tù c©n b»ng vµ m¸y thñy chuÈn ®iÖn tö.

I.6.2 Ph¬ng ph¸p ®o cao thñy tÜnh

Ph¬ng ph¸p ®o cao thñy tÜnh ®îc ¸p dông ®Ó quan tr¾c lón cña nÒn kÕt cÊu

x©y dùng trong ®iÒu kiÖn rÊt chËt hÑp kh«ng thÓ dùng m¸y, dùng mia ®îc.

§o cao thñy tÜnh ®îc dùa trªn ®Þnh luËt thñy lùc lµ “ BÒ mÆt chÊt láng trong

c¸c b×nh th«ng nhau lu«n cã vÞ trÝ n»m ngang ( vu«ng gãc ph¬ng d©y däi ) vµ cã

cïng mét ®é cao, kh«ng phô thuéc vµo h×nh d¹ng mÆt c¾t còng nh khèi lîng chÊt

láng trong b×nh”.

Dông cô ®o thñy tÜnh lµ mét hÖ thèng gåm Ýt nhÊt 2 b×nh th«ng nhau N1, N2 ( h×nh 1.3). §Ó ®o chªnh cao gi÷a 2 ®iÓm A, B ®Æt b×nh N1 t¹i A, b×nh N2 t¹i B ( ®o thuËn ). HoÆc ngîc l¹i, khi ®o ®¶o ®Æt b×nh N1 t¹i B, b×nh N2 t¹i A.

s 1

d 2

ABh

hAB

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

(a)- VÞ trÝ ®o thuËn (b)- VÞ trÝ ®o ®¶o

H×nh 1.3. S¬ ®å m¸y ®o cao thñy chuÈn

(

)

(

)





Khi ®o thuËn, chªnh cao h gi÷a 2 ®iÓm A, B ®îc tÝnh theo c«ng thøc :

hAB

s 1

t 1

(1.4)

trong ®ã:

1, NN

1 ts , 1

sè ®äc trªn thanh sè t¹i c¸c b×nh t¬ng øng

1 dd ,

kho¶ng c¸ch tõ v¹ch “ 0 ” cña thanh sè ®Õn mÆt ph¼ng ®¸y cña b×nh.

t (

)

(

)









Tõ (1.4) ta cã :

hAB

s 1

(1.5)

t (

)

(

)





T¬ng tù, khi ®o ®¶o chªnh cao ®îc tÝnh theo c«ng thøc:

hAB

(

)

(1.6)

d  1

HiÖu ®îc gäi lµ sai sè MO cña m¸y, khi chÕ t¹o cè g¾ng lµm cho

MO cã gi¸ trÞ tuyÖt ®èi nhá nhÊt ( MO  0 ). LÇn lît lÊy tæng vµ hiÖu c¸c c«ng

t (

)

t (

)



s 1

thøc (a), (b) sÏ x¸c ®Þnh ®îc chªnh cao theo kÕt qu¶ 2 chiÒu ®o:



hAB

 2

t (

)

t (

)



s 1

(1.7)



 2

vµ sai sè MO: (1.8)

C¸c nguån sai sè chñ yÕu ¶nh hëng ®Õn ®é chÝnh x¸c ®o cao thñy tÜnh lµ

c¸c sai sè do ®iÒu kiÖn ngo¹i c¶nh. V× vËy trong qu¸ tr×nh ®o ph¶i ¸p dông c¸c

biÖn ph¸p sau ®Ó gi¶m ¶nh hëng cña sai sè nµy:

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

- Lùa chän tuyÕn ®o gradien nhiÖt ®é thÊp, tøc lµ chän tuyÕn ®o cã sù thay

®æi Ýt nhÊt vÒ nhiÖt ®é vµ m«i trêng.

- Lùa chän chÊt láng trong èng dÉn gi÷a c¸c b×nh th«ng nhau.

- TÝnh sè hiÖu chØnh kÕt qu¶ ®o do sù thay ®æi nhiÖt ®é, ¸p suÊt däc theo èng

dÉn.

- Thùc hiÖn ®äc sè ®ång thêi trªn c¸c m¸y thñy tÜnh ®Ó lµm gi¶m ¶nh hëng

cña sù giao ®éng chÊt láng trong b×nh th«ng nhau.

I.6.3 Quan tr¾c lón b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao lîng gi¸c

Trong nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng thuËn lîi hoÆc kÐm hiÖu qu¶ ®èi víi ®o cao

h×nh häc vµ yªu cÇu ®é chÝnh x¸c ®o lón kh«ng cao th× cã thÓ ¸p dông ph¬ng ph¸p

®o cao lîng gi¸c tia ng¾m ng¾n ( chiÒu dµi tia ng¾m kh«ng qu¸ 100m). HiÖn nay

®Ó ®o cao lîng gi¸c thêng dïng c¸c lo¹i m¸y toµn ®¹c ®iÖn tö chÝnh x¸c cao nh

TC-2002, TC-2003, Geodimeter…

§Ó x¸c ®Þnh chªnh cao gi÷a c¸c ®iÓm, ®Æt m¸y kinh vÜ (A) vµ ng¾m ®iÓm

(B), cÇn ph¶i ®o c¸c ®¹i lîng lµ kho¶ng c¸ch ngang D, gãc thiªn ®Ønh Z (hoÆc gãc

®øng V) chiÒu cao m¸y (i) vµ chiÒu cao tiªu (l) ký hiÖu ë h×nh (1.4).

H×nh 1.4. §o cao lîng gi¸c

ctgZD

 .



Chªnh cao gi÷a 2 ®iÓm A vµ B ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc :

hAB

(1.9)

HoÆc

ctgVD

 .



§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

hAB

(1.10)

trong ®ã: f lµ sè hiÖu chØnh ®é cao do chiÕt quang ®øng cña tr¸i ®Êt theo c«ng thøc



gÇn ®óng:

k 1  2 R

(1.11)

(

12.0

)16.0

k



Trong c«ng thøc (1.9) R lµ b¸n kÝnh trung b×nh cña tr¸i ®Êt (R =6372Km), k

lµ hÖ sè chiÕt quang ®øng ( .

Mét trong nh÷ng nguån sai sè chñ yÕu ¶nh hëng ®Õn kÕt qu¶ ®o cao lîng

gi¸c lµ sai sè chiÕt quang ®øng. §Ó h¹n chÕ ¶nh hëng cña nguån sai sè nµy ®Õn

kÕt qu¶ ®o cÇn chän thêi gian ®o thÝch hîp hoÆc ®o tõ 2  3 lÇn ë nh÷ng thêi ®iÓm

kh¸c nhau trong ngµy vµ lÊy trÞ trung b×nh hoÆc tÝnh sè hiÖu chØnh cho chiÕt quang

®øng cho kÕt qu¶ ®o.

Trong ®o ®é lón c«ng tr×nh th× ph¬ng ph¸p ®o cao lîng gi¸c kh«ng ®¶m

b¶o ®é chÝnh x¸c, cßn ph¬ng ph¸p ®o cao thñy tÜnh qu¸ phøc t¹p nªn ngêi ta sö

dông phæ biÕn ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc v× ph¬ng ph¸p nµy cho ®é chÝnh x¸c

cao l¹i ®o ®¹c thuËn lîi.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Ch¬ng II

ThiÕt kÕ ph¬ng ¸n kü thuËt quan tr¾c ®é lón c«ng

tr×nh

II.1 Nguyªn t¾c x©y dùng líi quan tr¾c lón

II.1.1 Ph¬ng ph¸p x©y dùng líi quan tr¾c lón

ChuyÓn dÞch th¼ng ®øng lµ sù thay ®æi ®é cao cña c«ng tr×nh theo thêi gian

v× vËy ®Ó quan tr¾c chuyÓn dÞch th¼ng ®øng ph¶i lËp líi khèng chÕ ®é cao, x¸c

®Þnh ®é cao c«ng tr×nh ë c¸c thêi ®iÓm ®Ó so s¸nh víi nhau t×m ra chuyÓn dÞch.

Trong quan tr¾c lón, líi khèng chÕ ®é cao lµ khèng chÕ hai cÊp ®éc lËp.

II.1.1.1 CÊp líi c¬ së

Líi c¬ së bao gåm c¸c mèc c¬ së hay cßn gäi lµ mèc chuÈn ®Æt ngoµi c«ng

tr×nh cã yªu cÇu æn ®Þnh cao vÒ vÞ trÝ ®é cao.

Sè lîng mèc c¬ së ≥ 3, ®îc bè trÝ c¸ch xa c«ng tr×nh Ýt nhÊt lµ 2/3 chiÒu

cao c«ng tr×nh nhng kh«ng qu¸ xa c«ng tr×nh, c¸c mèc c¬ së nµy cã t¸c dông khëi

tÝnh ®é cao cho bËc líi thø 2.

II.1.1.2 CÊp líi quan tr¾c lón

Líi quan tr¾c lón bao gåm c¸c ®iÓm kiÓm tra g¾n trªn c«ng tr×nh, chuyÓn

dÞch cïng víi c«ng tr×nh. C¸c ®iÓm kiÓm tra ®îc bè trÝ ®Òu trªn mÆt b»ng c«ng

tr×nh n¬i dù kiÕn chuyÓn dÞch th¼ng ®øng lµ Ýt nhÊt, c¸c mèc thêng ®îc g¾n vµo

phÇn chÞu lùc cña c«ng tr×nh, cao h¬n cèt “0.0” tõ 20  50 cm n¬i thuËn tiÖn cho

quan tr¾c.

Hai cÊp líi nµy t¹o lªn mét hÖ thèng ®é cao thèng nhÊt vµ trong mçi chu kú

chóng ®îc ®o ®¹c ®ång thêi.

II.1.2 X¸c ®Þnh ®é chÝnh x¸c cña c¸c bËc líi

Sai sè tæng hîp c¸c bËc líi ®îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së yªu cÇu ®é chÝnh x¸c

quan tr¾c lón. NÕu yªu cÇu ®a ra lµ sai sè tuyÖt ®èi ®é lón th× viÖc x¸c ®Þnh sai sè

®é cao tæng hîp ®îc thùc hiÖn nh sau :

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Do ®é lón ®îc tÝnh lµ hiÖu ®é cao cña hai chu kú quan tr¾c theo c«ng thøc





(1.1) nªn sai sè trung ph¬ng ®é lón (ms) ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

2 S

2 H

(2.1)



C¸c chu kú quan tr¾c thêng ®îc thiÕt kÕ víi ®å h×nh vµ ®é chÝnh x¸c ®o

t¬ng ®¬ng nhau, nªn cã thÓ coi . Nh vËy, c«ng thøc tÝnh sai sè

tæng hîp ®é cao sÏ lµ :

m  H

S 2

(2.2)

NÕu trong nhiÖm vô quan tr¾c cã ®Ò ra chØ tiªu b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c x¸c

(

)

(

)

S 







®Þnh ®é lón lÖch, th× sÏ xuÊt ph¸t tõ c«ng thøc:

i m

j m

i n

j n

(2.3)

Coi sai sè x¸c ®Þnh ®é cao ®iÓm i vµ j lµ nh nhau, sÏ thu ®îc c«ng thøc íc tÝnh



gÇn ®óng :

m S  2

(2.4)

Trong thùc tÕ hÖ thèng líi ®é cao trong quan tr¾c lón cã cÊu tróc lµ líi 2





bËc v× vËy sai sè ®é cao tæng hîp bao gåm sai sè cña 2 bËc líi thÓ hiÖn díi d¹ng:

2 KC

2 QT

2 H

(2.5)

0Hm : c¸c sai sè tæng hîp,

KCm : sai sè ®é cao ®iÓm khèng chÕ,

QTm : sai sè ®é cao ®iÓm quan tr¾c t¬ng øng.

trong ®ã:



§èi víi líi khèng chÕ :



(2.6)

mk .



§èi víi líi quan tr¾c :



(2.7)

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Dùa vµo c«ng thøc (2.6) vµ (2.7) vµ c¸c sè liÖu vÒ yªu cÇu ®é chÝnh x¸c quan

tr¾c sÏ x¸c ®Þnh ®îc sai sè trung ph¬ng ®é cao ®iÓm mèc yÕu nhÊt ®èi víi tõng

bËc líi.

NÕu hÖ thèng líi quan tr¾c ®îc x©y dùng tõ n bËc th× sai sè cña bËc líi

1  mk .



thø 2 ®îc tÝnh theo c«ng thøc :

)1 



... 

(2.8)

NÕu chØ x©y dùng mét m¹ng líi khèng chÕ duy nhÊt cho viÖc quan tr¾c

nhiÒu h¹ng môc c«ng tr×nh th× m¹ng líi nµy ph¶i tháa m·n ®é chÝnh x¸c cao nhÊt

trong sè c¸c h¹ng môc quan tr¾c.

II.2 KÕt cÊu vµ ph©n bè mèc quan tr¾c lón

II.2.1 Mèc c¬ së

Mèc khèng chÕ ®îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh hÖ ®é cao c¬ së trong suèt qu¸

tr×nh quan tr¾c, do ®ã yªu cÇu c¬ b¶n ®èi víi c¸c mèc c¬ së lµ ph¶i cã sù æn ®Þnh,

kh«ng bÞ tråi lón hoÆc chuyÓn dÞch. V× vËy, mèc khèng chÕ ph¶i cã kÕt cÊu thÝch

hîp, ®îc ®Æt ë ngoµi ph¹m vi ¶nh hëng cña chuyÓn dÞch c«ng tr×nh hoÆc ®Æt ë

tÇng ®Êt cøng.

Tïy thuéc vµo yªu cÇu ®é chÝnh x¸c ®o lón vµ ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt nÒn xung

quanh khu vùc ®èi tîng quan tr¾c, mèc c¬ së dïng trong ®o lón cã thÓ ®îc thiÕt

kÕ theo mét trong ba lo¹i lµ mèc ch«n s©u, mèc ch«n n«ng, mèc g¾n têng hoÆc

g¾n nÒn. X©y dùng hÖ thèng mèc c¬ së cã ®ñ æn ®Þnh cÇn thiÕt trong quan tr¾c ®é

lón lµ c«ng viÖc phøc t¹p cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn chÊt lîng vµ ®é tin cËy cña

kÕt qu¶ cuèi cïng.

II.2.1.1 Mèc ch«n s©u

Mèc ch«n s©u ®îc ®Æt ë gÇn ®èi tîng quan tr¾c nhng ®¸y mèc ph¶i ®¹t

®îc ®é s©u ë díi giíi h¹n lón cña líp ®Êt ®¸ díi nÒn c«ng tr×nh vµ thêng ®Õn

tÇng ®¸ gèc hoÆc ®Êt cøng æn ®Þnh. Trong trêng hîp ®o lón ®èi víi c«ng tr×nh ®ßi

hái ®é chÝnh x¸c cao th× ph¶i ®Æt Ýt nhÊt hai mèc ch«n s©u. Nãi chung mèc ch«n

s©u ®îc ®Æt trong lç khoan, th©n mèc c¸ch li víi ®Êt ®¸ xung quanh vµ c¸c kÕ cÊu

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

kh¸c ®Ó h¹n chÕ ¶nh hëng cña nhiÖt ®é ®Õn sù thay ®æi chiÒu dµi (®é cao) cña

1 - èng b¶o vÖ 2 - TÇng ®Êt cøng 3 - §Öm xèp 4 - N¾p b¶o vÖ 5 - §Çu mèc h×nh chám cÇu 6 - N¾p b¶o vÖ ®Çu mèc 7 - Hè b¶o vÖ 8 - Lâi phô

mèc. Cã hai lo¹i mèc ch«n s©u lµ mèc lâi ®¬n vµ mèc lâi kÐp.

1 - èng b¶o vÖ 2 - TÇng ®Êt cøng 3 - §Öm xèp 4 - N¾p b¶o vÖ 5 - §Çu mèc h×nh chám cÇu 6 - N¾p b¶o vÖ ®Çu mèc 7 - Hè b¶o vÖ 8 - Lâi phô

H×nh 2.1. KÕt cÊu mèc ch«n s©u lâi ®¬n

H×nh 2.2. KÕt cÊu mèc ch«n s©u lâi kÐp

II.2.1.2 Mèc ch«n n«ng

Trong thùc tÕ ®Ó thµnh lËp mét hÖ thèng mèc quan tr¾c chØ gåm toµn mèc

ch«n s©u lµ mét c«ng viÖc hÕt søc khã kh¨n vµ ®ßi hái chi phÝ rÊt lín. Cho nªn

ngêi ta ®· thiÕt kÕ mét lo¹i mèc ®¬n gi¶n, chi phÝ ®Ó thµnh lËp mèc thÊp h¬n phï

hîp víi yªu cÇu quan tr¾c lón cña hÇu hÕt c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông

gäi lµ mèc ch«n n«ng. Mèc ch«n n«ng cã ®Æc ®iÓm lµ sù æn ®Þnh vÒ ®é cao kÐm

h¬n mèc ch«n s©u nhng ta cã thÓ sö dông c¸c ph¬ng ph¸p ph©n tÝch ®é æn ®Þnh

cña chóng theo tiªu chuÈn æn ®Þnh ®èi víi mèc khèng chÕ c¬ së. ChÝnh v× vËy mèc

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

ch«n n«ng ®Æt ngoµi ph¹m vi lón c«ng tr×nh vµ bè trÝ thµnh tõng côm tõ 3 mèc trë

6 1

0 0 1

4 5

1 - §Çu mèc 2 - Lâi mèc 3 - èng b¶o vÖ 4 - Bª t«ng 5 - §Õ mèc 6 - N¾p b¶o vÖ ®Çu mèc 7 - Hè b¶o vÖ mèc 8 - Líp bª t«ng lãt

lªn. S¬ ®å mèc ch«n n«ng ®îc ®a ra trªn (h×nh 2.3).

H×nh 2.3. Mèc ch«n n«ng d¹ng èng

II.2.2 Mèc quan tr¾c

Mèc quan tr¾c thêng cã hai lo¹i: mèc g¾n têng, ®îc sö dông ®Ó l¾p vµo

têng hoÆc cét c«ng tr×nh vµ mèc g¾n nÒn.

KÕt cÊu ®¬n gi¶n cña mèc quan tr¾c g¾n cè ®Þnh lªn ®èi tîng quan tr¾c lµ

mét ®o¹n thÐp kÐo dµi kho¶ng 15 cm hoÆc 5  6 cm tïy thuéc vµo chiÒu dµy têng

(hoÆc cét) mµ mèc ®îc g¾n trªn ®ã. §Ó t¨ng tÝnh thÈm mü, lo¹i mèc nµy thêng

®îc gia c«ng tõ ®o¹n thÐp trßn, mét phÇn g¾n vµo têng, phÇn nh« ra ®îc gia

c«ng h×nh chám cÇu ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc ®Æt mia khi thùc hiÖn quan tr¾c (h×nh

2.4- a). Mèc g¾n têng lo¹i ch×m (h×nh 2.4- b) ®îc gia c«ng gåm hai phÇn: mét

èng trô rçng ch«n cè ®Þnh ch×m trong têng vµ bé phËn ®Çu ®o rêi cã thÓ th¸o l¾p

(b)

(a)

®îc.

H×nh 2.4 Mèc ch«n n«ng d¹ng èng

(a)- Lo¹i cè ®Þnh (b)- Lo¹i ch×m

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

C¸c mèc quan tr¾c ®îc ®Æt ë nh÷ng vÞ trÝ ®Æc trng cho qu¸ tr×nh lón cña

c«ng tr×nh vµ ph©n bè ®Òu kh¾p chu vi c«ng tr×nh. Mèc ®îc ®Æt ë nh÷ng vÞ trÝ tiÕp

gi¸p cña c¸c khèi kÕt cÊu, bªn c¹nh c¸c khe lón, t¹i nh÷ng n¬i cã ¸p lùc ®éng lín,

nh÷ng chç cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt kÐm æn ®Þnh.

C¸c mèc quan tr¾c nªn bè trÝ ë gÇn cïng ®é cao ®Ó thuËn tiÖn cho c«ng t¸c

®o ®¹c. Sè lîng vµ s¬ ®å ph©n bè mèc quan tr¾c ®îc thiÕt kÕ cho tõng c«ng tr×nh

cô thÓ vµ mËt ®é ph¶i ®ñ ®Ó x¸c ®Þnh ®îc c¸c tham sè ®Æc trng cho qu¸ tr×nh lón

cña c«ng tr×nh.

§èi víi mét sè d¹ng c«ng tr×nh, mèc quan tr¾c thêng ®îc bè trÝ nh sau:

- Víi nhµ l¾p ghÐp, mãng b¨ng, mèc ®îc bè trÝ ë c¸c cét chÞu lùc, trªn mçi

híng cña trôc däc, trôc ngang nªn cã tõ 3 mèc trë lªn.

- §èi víi nhµ gh¹ch, mãng b¨ng, mèc ®îc bè trÝ däc theo têng, ë nh÷ng

chç giao nhau cña têng däc vµ têng ngang, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc tõ 10  15

- §èi víi c«ng tr×nh nhµ l¾p ghÐp nhiÒu khèi, mãng rêi, c¸c mèc ®îc bè trÝ

theo chu vi vµ theo c¸c trôc, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc tõ 6  8m.

- §èi víi c¸c c«ng tr×nh cao, mãng b¨ng liÒn khèi th× c¸c mèc bè trÝ theo chu

vi cña c«ng tr×nh, theo c¸c trôc däc, trôc ngang sao cho ®¹t mËt ®é 1mèc/100m2

diÖn tÝch mÆt b»ng c«ng tr×nh.

- §èi víi c¸c c«ng tr×nh x©y dùng trªn mãng cäc, mèc ®îc ®Æt bè trÝ däc

theo c¸c trôc, kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc kh«ng qu¸ 15m.

- §èi víi c¸c c«ng tr×nh d¹ng th¸p, cÇn bè trÝ kh«ng Ýt h¬n 4 mèc quan tr¾c

theo chu vi c«ng tr×nh.

II.3 ThiÕt kÕ líi khèng chÕ c¬ së

II.3.1 S¬ ®å ph©n bè ®iÓm líi c¬ së

Líi khèng chÕ ®é cao c¬ së bao gåm c¸c tuyÕn ®o chªnh cao liªn kÕt toµn

bé ®iÓm mèc ®é cao c¬ së. M¹ng líi nµy ®îc thµnh lËp vµ ®o trong tõng chu kú

quan tr¾c nh»m hai môc ®Ých:

- KiÓm tra, ®¸nh gi¸ ®é æn ®Þnh c¸c ®iÓm mèc.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

- X¸c ®Þnh hÖ thèng ®é cao c¬ së thèng nhÊt trong c¸c chu kú ®o.

Th«ng thêng, s¬ ®å líi ®îc thiÕt kÕ trªn b¶n vÏ mÆt b»ng c«ng tr×nh sau

khi ®· kh¶o s¸t, chän vÞ trÝ ®Æt mèc khèng chÕ ë thùc ®Þa. VÞ trÝ ®Æt vµ kÕt cÊu mèc

khèng chÕ ph¶i ®îc lùa chän cÈn thËn sao cho mèc ®îc b¶o toµn l©u dµi, thuËn

lîi cho viÖc ®o nèi ®Õn c«ng tr×nh, ®Æc biÖt cÇn chó ý b¶o ®¶m sù æn ®Þnh cña mèc

trong suèt qu¸ tr×nh quan tr¾c. C¸c mèc c¬ së ®îc ®Æt t¹i nh÷ng vÞ trÝ bªn ngoµi

ph¹m vi ¶nh hëng lón cña c«ng tr×nh (c¸ch kh«ng díi 1,5 lÇn chiÒu cao c«ng

tr×nh quan tr¾c), tuy nhiªn còng kh«ng nªn ®Æt mèc ë qu¸ xa ®èi tîng quan tr¾c

n 7

R p3

n 1

n 2

R p4

R p1

n 4

n 3

n 6

R p5

R p2

n 5

n 8

R p6

nh»m h¹n chÕ ¶nh hëng tÝch lòy cña sai sè ®o nèi ®é cao.

H×nh 2.5. S¬ ®å líi khèng chÕ c¬ së d¹ng côm

§Ó cã ®iÒu kiÖn kiÓm tra, n©ng cao ®é tin cËy cña líi khèng chÕ th× ®èi víi

mçi c«ng tr×nh quan tr¾c cÇn x©y dùng kh«ng díi 3 mèc khèng chÕ ®é cao c¬ së.

HÖ thèng mèc c¬ së cã thÓ ®îc ph©n bè thµnh tõng côm (h×nh 2.5), c¸c mèc trong

côm c¸ch nhau kho¶ng 15 – 50m ®Ó cã thÓ ®o nèi ®îc tõ mét tr¹m ®o. C¸ch ph©n

p3R

n 5

n 3

R p4

R p1

bè thø 2 lµ ®Æt mèc gi¶i ®Òu xung quanh c«ng tr×nh (h×nh 2.6).

H×nh 2.6. S¬ ®å líi khèng chÕ c¬ së d¹ng ®iÓm ®¬n

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Trªn s¬ ®å thiÕt kÕ ghi râ tªn mèc, v¹ch c¸c tuyÕn ®o vµ ghi râ sè lîng tr¹m

®o hoÆc chiÒu dµi ®êng ®o (dù kiÕn) trong mçi tuyÕn, cÇn t¹o c¸c vßng ®o khÐp

kÝn ®Ó cã ®iÒu kiÖn kiÓm tra chÊt lîng ®o chªnh cao, ®ång thêi ®¶m b¶o tÝnh chÆt

chÏ cña toµn bé m¹ng líi.

§Ó x¸c ®Þnh cÊp h¹ng ®o vµ c¸c chØ tiªu h¹n sai, cÇn thùc hiÖn íc tÝnh ®Ó

x¸c ®Þnh sai sè ®o chªnh cao trªn mét tr¹m kh¸c hoÆc 1 km chiÒu dµi tuyÕn ®o. So

s¸nh sè liÖu nµy víi chØ tiªu ®a ra trong quy ph¹m ®Ó x¸c ®inh cÊp h¹ng ®o cÇn

thiÕt. Thùc tÕ quan tr¾c ®é lón t¹i nhiÒu d¹ng c«ng tr×nh ë ViÖt Nam vµ c¸c níc

kh¸c cho thÊy líi khèng chÕ c¬ së thêng cã ®é chÝnh x¸c t¬ng ®¬ng thñy

chuÈn h¹ng I hoÆc h¹ng II nhµ níc.

II.3.2 ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c ®o ®¹c trong líi

ViÖc íc tÝnh ®é chÝnh x¸c ®îc thùc hiÖn theo c¸c tiªu chuÈn: h¹n sai x¸c

®Þnh ®é lón tuyÖt ®èi vµ h¹n sai chªnh lÖch ®é lón gi÷a hai ®iÓm kÒ nhau, ®îc thùc



hiÖn nh sau:

1 P

+ X¸c ®Þnh träng sè ®¶o cña ®iÓm yÕu nhÊt trong líi:

ViÖc x¸c ®Þnh träng sè ®¶o cña ®iÓm yÕu ®îc dùa trªn s¬ ®å m¹ng líi ®o

lón vµ thùc hiÖn theo mét trong c¸c ph¬ng ph¸p: ph¬ng ph¸p thay thÕ träng sè

t¬ng ®¬ng, ph¬ng ph¸p nhÝch dÇn hoÆc ph¬ng ph¸p íc tÝnh theo c¸c ch¬ng

tr×nh ®îc lËp trªn m¸y tÝnh.

+ X¸c ®Þnh sai sè trung ph¬ng träng sè ®¬n vÞ (SSTP):

 H

(2.17)

yHm lµ SSTP ®é cao cña ®iÓm yÕu nhÊt.

trong ®ã

§é chÝnh x¸c ®o trong hai chu kú liªn tiÕp thêng ®îc chän t¬ng ®¬ng

m S

nhau nªn ta cã:

 H

(2.18)

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

ySm lµ sai sè trung ph¬ng x¸c ®Þnh ®é lón tuyÖt ®èi ®îc tÝnh tõ h¹n sai

trong ®ã

x¸c ®Þnh ®é lón tuyÖt ®èi.

¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c ®o cao theo h¹n sai x¸c ®Þnh chªnh lÖch ®é lón ®îc

thùc hiÖn nh sau:

+ X¸c ®Þnh träng sè ®¶o cña chªnh cao yÕu nhÊt gi÷a hai ®iÓm kiÓm tra

trong líi:





+ X¸c ®Þnh sai sè trung ph¬ng träng sè ®¬n vÞ:

m 2

H  R 





(2.19)

S  R 

(2.20)

Sm

trong ®ã : lµ SSTP x¸c ®Þnh chªnh lÖch ®é lón ®îc tÝnh tõ h¹n sai x¸c ®Þnh

chªnh lÖch ®é lón.

H tÝnh ®îc tõ (2.19) vµ (2.20) ®Ó lùa chän cÊp h¹ng ®o cao hîp

Dùa vµo

lý. §èi víi mét c«ng tr×nh mµ c«ng t¸c ®o lón ph¶i tháa m·n c¶ hai yªu cÇu vÒ ®é

chÝnh x¸c nh ®· nªu trªn th× ph¶i íc tÝnh theo c¶ hai c«ng thøc vµ lÊy gi¸ trÞ nhá

h¬n lµm c¬ së lùa chän cÊp h¹ng ®o cao hîp lý.

II. 4 ThiÕt kÕ líi quan tr¾c

Líi quan tr¾c lµ m¹ng líi ®é cao liªn kÕt gi÷a c¸c ®iÓm lón g¾n trªn c«ng

tr×nh vµ ®o nèi víi hªn thèng ®iÓm mèc líi khèng chÕ c¬ së. C¸c tuyÕn ®o cÇn

®îc lùa chän cÈn thËn, b¶o ®¶m sù th«ng híng tèt, t¹o nhiÒu vßng khÐp, c¸c

tuyÕn ®o nèi víi líi khèng chÕ ®îc bè trÝ ®Òu quanh c«ng tr×nh.

C¸c mèc lón ®îc ®Æt ë nh÷ng vÞ trÝ cña c«ng tr×nh vµ ph©n bè ®Òu kh¾p mÆt

b»ng c«ng tr×nh. Mèc ®îc ®Æt ë vÞ trÝ tiÕp gi¸p cña c¸c khèi kÕt cÊu, bªn c¹nh khe

lón, t¹i nh÷ng n¬i cã ¸p lùc ®éng lín, nh÷ng khu vùc cã ®iÒu kiÖn ®Þa chÊt c«ng

tr×nh kÐm æn ®Þnh. C¸c mèc lón nªn bè trÝ ë gÇn cïng ®é cao ®Ó thuËn lîi cho ®o

®¹c vµ h¹n chÕ ¶nh hëng cña mét sè nguån sai sè trong qu¸ tr×nh ®o ®¹c, thi c«ng

líi.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Sè lîng mèc ®o lón chung c cao tÇng nhµ CT14A – khu ®« thÞ Nam Th¨ng

N 

Long ®îc tÝnh theo c«ng thøc sau:

P L

(2.17)

trong ®ã :

N: sè lîng mèc ®o ®é lón

P: chu vi nhµ hoÆc chiÒu dµi mãng (m)

L: kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c mèc ®o lón (m)

S¬ ®å ph©n bè mèc lón ®îc thiÕt kÕ cho tõng c«ng tr×nh cô thÓ, mËt ®é ®iÓm

mèc ph¶i ®ñ ®Ó x¸c ®Þnh ®îc c¸c tham sè ®Æc trng cho qu¸ tr×nh lón cña c«ng

tr×nh.

§èi víi c¸c tßa nhµ cã kÕt cÊu mãng b¨ng, têng chÞu lùc th× mèc ®îc ®Æt

theo chu vi t¹i vÞ trÝ giao cña c¸c têng ngang, têng däc vµ kho¶ng (10  15)m ®Æt

1 mèc.

II.5 Ph¬ng ph¸p íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi ®é cao trong

quan tr¾c lón c«ng tr×nh

¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi lµ mét trong nh÷ng viÖc quan träng trong toµn bé

qu¸ tr×nh thiÕt kÕ líi tr¾c ®Þa (líi khèng chÕ mÆt b»ng hoÆc ®é cao ). KÕt qu¶ íc

tÝnh ®é chÝnh x¸c cho phÐp chóng ta lùa chän ®îc ph¬ng ¸n ®o vµ thiÕt bÞ ®o hîp

lý ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu ®o vÒ c¶ kinh tÕ vµ kü thuËt.

Trong quan tr¾c lón c«ng tr×nh líi khèng chÕ c¬ së thêng ®îc íc tÝnh

theo ph¬ng ph¸p líi ®é cao tù do, cßn líi quan tr¾c ®îc íc tÝnh theo ph¬ng

ph¸p chÆt chÏ.

Bíc 1 : Chän Èn

Chän Èn sè lµ ®é cao c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh trong líi. V× líi ®é cao c¬ së

lµ líi tù do nªn ®èi víi bËc líi nµy cÇn chän Èn sè lµ ®é cao cña tÊt c¶ c¸c ®iÓm

trong líi.

Bíc 2 : LËp ma trËn hÖ sè (A) cña hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

HÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh cã d¹ng tæng qu¸t

V = AX + L (2.9)

§èi víi c«ng t¸c íc tÝnh líi, kh«ng cÇn quan t©m ®Õn sè h¹ng tù do trong

c¶ hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh vµ hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn.

Bíc 3 : LËp ma trËn hÖ sè (R) cña hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn

Ma trËn hÖ sè cña hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn ®îc tÝnh theo c«ng thøc:

R = ATPA (2.10)

Trong ®ã P lµ ma trËn träng sè cña vect¬ tù do. §èi víi líi ®é cao trong

quan tr¾c lón c«ng tr×nh (lµ líi cã kÝch thíc nhá), th× träng sè cña c¸c ®o¹n ®o



chªnh cao thêng ®îc tÝnh theo c«ng thøc:

P i

1 n

(2.11)

Bíc 4 : TÝnh ma trËn nghÞch ®¶o

§èi víi bËc líi quan tr¾c, tÝnh ma trËn nghÞch ®¶o thêng thÓ hiÖn díi

d¹ng:

Q = R-1

Cßn ®èi víi líi khèng chÕ, thay cho viÖc tÝnh ma trËn nghÞch ®¶o Q cÇn sö

~R , tÝnh theo c«ng thøc:

1 

(

)

(

T BBB

(

)

T ()

T BBB

(

)





1  

dông ma trËn gi¶ nghÞch ®¶o

(2.12)

Bíc 5 : TÝnh c¸c chØ tiªu sai sè cña líi

1. Cho biÕt sai sè ®o chªnh cao trªn mét tr¹m ®o, cÇn x¸c ®Þnh sai sè ®é cao

®iÓm hoÆc sai sè hiÖu ®é cao gi÷a 2 ®iÓm. Träng sè ®¶o cña hµm sè øng víi c¸c

trêng hîp ®ã lµ:



Träng sè ®é cao ®iÓm i:

Q ii

1 P H

(2.13)

2 Q







Träng sè hiÖu ®é cao gi÷a hai ®iÓm k vµ n:

Q kk

P 

(2.14)

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

.

Sai sè trung ph¬ng cña hµm t¬ng øng lµ:

1 P F

(2.15)

2. Cho tríc chØ tiªu ®é chÝnh x¸c mµ líi cÇn ®¸p øng, cÇn tÝnh sai sè ®o

 



chªnh cao trªn 1 tr¹m ®o. Trong trêng hîp nµy sö dông c«ng thøc:

tram

F 1 P F

(2.16)

Dùa vµo sai sè chªnh cao 1 tr¹m ®o (  ) tÝnh ®îc vµ ®èi chiÕu víi tiªu

chuÈn ®o ®é cao trong líi tr¾c ®Þa c«ng tr×nh ®Ó x¸c ®Þnh ®îc cÊp h¹ng, chØ tiªu

kü thuËt ®o cao trong líi.

II.6 Tæ chøc ®o ®¹c ngo¹i nghiÖp

II.6.1 Ph¬ng ¸n ®o ®¹c

Líi c¬ së ®îc ®o víi tiªu chuÈn ®é chÝnh x¸c t¬ng ®¬ng víi líi h¹ng I

nhµ níi. Líi quan tr¾c ®îc ®o víi tiªu chuÈn ®é chÝnh x¸c t¬ng ®¬ng víi líi

h¹ng II nhµ níc. Ph¬ng ¸n ®o ®¹c dïng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc.

II.6.1.1 §o ®é lón c«ng tr×nh chung c cao tÇng b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh

häc h¹ng I nhµ níc

§o ®é lón b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I nhµ níc, ®îc tiÕn

hµnh b»ng ph¬ng ph¸p kÕt hîp ®o hai chiÒu: ®o ®i vµ ®o vÒ, b»ng m¸y ®o cao cã

®é chÝnh x¸c cao lo¹i H1 vµ m¸y tù ®éng c©n b»ng lo¹i Ni – 002 cña céng hßa d©n

chñ §øc (cò), m¸y NA – 3003 cña Thôy Sü hoÆc c¸c m¸y cã ®é chÝnh x¸c t¬ng

®¬ng.

12"

mm2/

- §é phãng ®¹i cña èng kÝnh yªu cÇu tõ 40X trë lªn.

mm05.0

mm10.0

- Gi¸ trÞ kho¶ng chia trªn mÆt èng thñy dµi kh«ng vît qu¸ .

- Gi¸ trÞ v¹ch kh¾c vµnh ®äc sè cña bé ®o cùc nhá vµ .

ViÖc ®o ®é lón ë mçi chu kú ®îc thùc hiÖn theo s¬ ®å thiÕt kÕ tõ tríc, cã

thÓ sö dông c¸c s¬ ®å ®¬n gi¶n tõ mét ®Õn hai tuyÕn ®¬n. Tríc khi ®o ®é lón m¸y

vµ mia cÇn ph¶i kiÓm tra, kiÓm nghiÖm theo yªu cÇu ®o chªnh lÖch ®é cao h¹ng I.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

§èi víi c¸c m¸y ®o cao míi nhËn ë xëng vÒ hoÆc c¸c m¸y míi söa ch÷a th×

tríc khi sö dông ®Òu ph¶i kiÓm tra, kiÓm nghiÖm ë trong phßng vµ ngoµi thùc ®Þa

theo nh÷ng néi dung cña quy ph¹m. M¸y vµ mia ®ang dïng ®Ó ®o ®é lón c¸c c«ng

tr×nh th× kh«ng ®îc sö dông vµo viÖc kh¸c.

Khi ®o ®é lón c«ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I th× cÇn

mm5.2

1  mm 3

sö dông mia cã b¨ng inva, cã hai thang chia v¹ch, sù xª dÞch cña mét v¹ch t¬ng

"12

10 

®¬ng víi v¹ch kh¾c lµ . Trªn mia ph¶i cã èng . ChiÒu dµi cña mia lµ

níc trong víi gi¸ trÞ ®é kh¾c lµ trªn mm2 . Gi¸ trÞ kho¶ng chia cña c¸c v¹ch

mm10.0

trªn mia cã thÓ lµ mm5 hoÆc mm10 . Sai sè kho¶ng chia m1 cña c¸c tham sè kh«ng

mm05.0

®îc vît qu¸ . Khi ®o ®é lón b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I ë

mm10.0

miÒn nói th× sai sè nµy kh«ng ®îc vît qu¸ . Sai sè kho¶ng chia dm cña

mm05.0

c¸c thang sè khi ®o ®é lón h¹ng I kh«ng vît qu¸ . Khi ®ã ë vïng nói th×

sai sè nµy kh«ng ®îc vît qu¸ .

Tríc khi b¾t ®Çu c«ng viÖc ®o ®é lón cÇn thiÕt ph¶i ph¶i kiÓm tra mia nh»m

®¶m b¶o lµ mia kh«ng bÞ cong, c¸c v¹ch kh¾c vµ c¸c dßng ch÷ sè trªn mia râ rµng,

èng thñy cña mia ph¶i tèt. Khi ®o ®é lón ngêi cÇm mia ph¶i chó ý quan s¸t c¸c

®iÒu kiÖn sau:

- §Õ mia ph¶i s¹ch.

- Ngêi cÇm mia ph¶i ®Æt mia trªn ®iÓm cao nhÊt cña mèc, theo hiÖu lÖnh

cña ngêi ®o. Khi di chuyÓn ph¶i cÈn thËn nhÑ nhµng ®Ó mia kh«ng bÞ va ®Ëp.

- Mia vµ èng thñy trßn cña mia ph¶i ®îc ®Æt th¼ng ®øng ®Ó gi÷ mia

th¼ng ®øng khi ®o. Kh«ng ®îc xª dÞch mia trªn ®iÓm ®Æt trong thêi gian ®o.

- Khi lµm viÖc trong ®iÒu kiÖn thiÕu ¸nh s¸ng, trªn mia ph¶i g¾n ®Ìn

chiÕu s¸ng.

- Mia ®îc dùng im trªn mèc, ngêi cÇm mia ®äc tªn cña mèc. Kh«ng

cã hiÖu lÖnh cña ngêi ®o, mia kh«ng ®îc rêi khái mèc. Trong thêi gian gi¶i lao

cÇn b¶o qu¶n mia kh«ng ®Ó va ®Ëp, chÊn ®éng, dùng mÐp mia vµo têng, khi ®o

xong ®Ó mia trong phßng kh« r¸o vµ trong hßm riªng. Trªn mét mèc ®o trong c¸c

chu kú ®o kh¸c nhau chØ nªn sö dông mét mia.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Tr×nh tù thao t¸c trªn mét tr¹m ®o gåm c¸c c«ng viÖc sau:

- §Æt ch©n m¸y: ch©n m¸y thñy chÈm ®Æt trªn tr¹m khi ®o ph¶i ®îc th¨ng

b»ng kh«ng ®îc nghiªng lÖch, hai ch©n cña m¸y ®îc ®Æt song song víi ®êng

®o, ch©n thø ba c¾t ngang khi bªn ph¶i, khi bªn tr¸i, tÊt c¶ ba ch©n cña ch©n m¸y

ph¶i ë trong ®iÒu kiÖn gièng nhau.

- L¾p m¸y vµo ch©n b»ng èc nèi.

- C©n b»ng bät thñy theo èng thñy g¾n trªn m¸y. §é lÖch cña bät thñy tèi

®a lµ hai v¹ch kh¾c cña èng thñy.

ViÖc tÝnh to¸n ghi chÐp sè ®äc trªn mia ®îc thùc hiÖn theo c¸c ch¬ng tr×nh

ghi ë b¶ng sau:

Møc ®é cao thø nhÊt cña m¸y Sc Tc Tp Sp Sc Sp Tc Tp

Møc ®é cao thø hai cña m¸y Tc Sc Sp Tp Tc Tp Sc Sp

trong ®ã :

Sc: sè ®äc trªn thang chÝnh mia sau. Sp: sè ®äc trªn thang phô mia sau. Tc: sè ®äc trªn thang chÝnh mia tríc. Tp: sè ®äc trªn thang chÝnh mia tríc. S : ch÷ viÕt t¾t cña tõ sau.

T : ch÷ viÕt t¾t cña tõ tríc.

c : ch÷ viÕt t¾t cña tõ thang chÝnh.

p : ch÷ viÕt t¾t cña tõ thang phô.

Khi ®o ®é lón b»ng mét mia vµ ®Æt trªn nÒn ®Êt cøng th× nªn ®o døt mia.

ChiÒu dµi cña tia ng¾m kh«ng vît qu¸ 25m. ChiÒu cao cña tia ng¾m so víi

mÆt ®Êt trªn cña chíng ng¹i vËt kh«ng ®îc nhá h¬n 0.8m. Trong nh÷ng trêng

hîp c¸c biÖt khi ®o trong c¸c tÇng hÇm cña c«ng tr×nh cã chiÒu dµi tia ng¾m kh«ng

vît qu¸ 15m th× ®îc phÐp thùc hiÖn viÖc ë ®é cao tia ng¾m lµ 0.5m.

C«ng viÖc ®o ng¾m chØ ®îc phÐp thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn hoµn toµn thuËn

lîi vµ h×nh ¶nh cña c¸c v¹ch kh¾c trªn mia râ rµng, æn ®Þnh.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Tríc khi b¾t ®Çu nh÷ng c«ng viÖc ®o ng¾m 15 phót, cÇn ®a m¸y ra khái

hßm ®ùng ®Ó tiÕp nhËn nhiÖt ®é m«i trêng. Trong trêng hîp ph¶i chuyÒn qua c¸c

lç hæng, cöa sæ … th× ®êng kÝnh c¸c lç hæng, cöa sæ tèi thiÓu lµ 0.5m. Kh«ng nªn

®Æt m¸y ë n¬i ranh giíi gi÷a kh«ng khÝ nãng vµ l¹nh.

ViÖc ®o ng¾m nªn b¾t ®Çu sau khi mÆt trêi mäc nöa giê vµ kÕt thóc tríc khi

mÆt trêi lÆn nöa giê. Kh«ng nªn ®o khi nhiÖt ®é kh«ng khÝ cao, giã m¹nh tõng håi,

bëi v× lóc nµy viÖc kÑp v¹ch vµ b¾t môc tiªu lµ kh«ng chÝnh x¸c. Trong khi ®o ph¶i

sö dông « che m¸y, tr¸nh t¸c ®éng trùc tiÕp cña tia n¾ng mÆt trêi däi vµo m¸y. Khi

di chuyÓn tõ tr¹m m¸y nµy ®Õn tr¹m m¸y kh¸c ph¶i che m¸y b»ng tói, bao träng

lµm b»ng vËt liÖu mÞn chuyªn dông.

Chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi mia tríc vµ mia sau tèi ®a lµ 0.4m. TÝch

lòy nh÷ng chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia tríc vµ mia sau trong mét

tuyÕn ®o ( hoÆc vßng khÐp kÝn) cho phÐp kh«ng ®îc vît qu¸ 2m. Kho¶ng c¸ch tõ

m¸y ®Õn mia ®îc ®o b»ng m¸y ®o kho¶ng c¸ch hoÆc b»ng thíc d©y. ViÖc bè trÝ



" 8 4 

c¸c kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia tríc vµ mia sau gÇn b»ng nhau ®îc thùc hiÖn

b»ng d©y thõng, thíc d©y hoÆc thíc thÐp. Khi gãc i cña m¸y ®o cã thÓ

cho phÐp chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi mia tríc vµ mia sau lµ 0.8m vµ tÝch

lòy chªnh lÖch kho¶ng c¸ch trong mét tuyÕn ®o hoÆc vßng khÐp kÝn lµ 4m.

Trªn mçi tr¹m m¸y cÇn thiÕt kiÓm tra ngay c«ng viÖc ®o. ViÖc kiÓm tra nµy

bao gåm c¸c c«ng viÖc sau:

- TÝnh hiÖu sè ®äc thang chÝnh vµ thang phô cña mçi mia. HiÖu sè cña

chóng ph¶i ë trong giíi h¹n cña hai v¹ch thang ( 0.1mm), khi cã sù kh¸c biÖt lín,

viÖc ®o ng¾m ph¶i ®îc lµm l¹i.

- TÝnh c¸c chªnh cao nh©n ®«i theo thang chÝnh vµ thang phô cña mia

tríc vµ mia sau. Sù kh¸c biÖt cña c¸c chªnh cao nh©n ®«i theo thang chÝnh vµ

thang phô kh«ng ®îc lín h¬n 4 v¹ch chia cña bé ®o cùc nhá 0.2mm. Khi cã sù

kh¸c biÖt lín, viÖc ®o ng¾m ph¶i ®îc lµm l¹i.

mm3.02.0 

- TÝnh to¸n chªnh cao: sè kh¸c biÖt vÒ chªnh cao ë hai vÞ trÝ m¸y cho

phÐp kh«ng h¬n .

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Sau khi thùc hiÖn xong mét tuyÕn ®o khÐp kÝn, cÇn ph¶i tÝnh sai sè khÐp

3.0

mmn (

)



vßng ®o. Sai sè khÐp vßng ®o kh«ng ®îc vît qu¸ sai sè giíi h¹n cho phÐp lµ:

f h

(2.17)

trong ®ã: n lµ sè tr¹m m¸y trong tuyÕn ®o cao.

II.6.1.2 §o ®é lón c«ng tr×nh b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II

§o ®é lón b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II ®îc tiÕn hµnh b»ng

m¸y ®o cao lo¹i H1, H2, NAK2, Ni004 vµ c¸c m¸y ®o cã ®é chÝnh x¸c t¬ng

®¬ng. Cã thÓ dïng c¸c lo¹i m¸y ®o cao tù ®éng c©n b»ng: KONi-007

12"

mm2/

- §é phãng ®¹i èng kÝnh cña c¸c m¸y ®o cao yªu cÇu tõ 35X  40X.

05.0

mm10.0



- Gi¸ trÞ v¹ch kh¾c trªn mÆt èng níc dµi kh«ng vît qu¸ .

- Gi¸ trÞ v¹ch kh¾c vµnh ®äc sè cña bé ®o cùc nhá lµ .

ViÖc ®o cao ®îc tiÕn hµnh theo c¸c vßng ®o b»ng mét ®é cao m¸y. TÊt c¶

c¸c m¸y vµ dông cô ®Ó ®o ®é lón b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II ®Òu

ph¶i ®îc kiÓm tra, kiÓm nghiÖm ë trong phßng vµ ngoµi thùc ®Þa theo néi dung,

yªu cÇu cña quy ph¹m.

Khi ®o ®é lón b»ng ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng II cÇn dïng mia cã

mm31 

b¨ng inva hoÆc hai thang chia v¹ch. Gi¸ trÞ kho¶ng chia cña c¸c v¹ch trªn mia cã

thÓ lµ 5mm hoÆc 10mm. ChiÒu dµi cña mia tõ . Sai sè c¸c kho¶ng chia 1m,

1dm vµ toµn chiÒu dµi mia kh«ng vît qu¸ 0.20mm. Khi mia dïng ®Ó ®o ®é lón ë

miÒn nói th× sai sè nµy kh«ng ®îc vît qu¸ 0.10mm.

Tr×nh tù ®o ng¾m trªn mét tr¹m m¸y: t¬ng tù nh tr×nh tù cña ph¬ng ph¸p

®o cao h×nh häc h¹ng I.

Khi ®o ®é lón khu chung c cao tÇng, qu¸ tr×nh ®o ng¾m b¾t ®Çu tõ mét cäc

mèc vµ kÕt thóc còng nªn kÕt thóc ë cäc mèc ®ã. Còng cã thÓ kÕt thóc viÖc ®o

ng¾m trªn mét cäc mèc kh¸c theo c¸c ®êng ®o khÐp kÝn hoÆc ®êng ®o nèi vµo

c¸c mèc chuÈn. Sè tr¹m m¸y trong tuyÕn ®o treo ®îc phÐp tèi ®a lµ 2. Sè tr¹m

m¸y trong tuyÕn ®o khÐp kÝn ph¶i b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c cÇn thiÕt cña gi¸ trÞ ®é lón

nhËn ®îc.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

ChiÒu dµi cña tia ng¾m kh«ng ®îc vît qu¸ 30m, trong trêng hîp c¸ biÖt

khi ®o dµi vµ sö dông mia kh¾c v¹ch cã bÒ réng lµ 2mm, th× cho phÐp t¨ng chiÒu

dµi cña tia ng¾m ®Õn 40m. ChiÒu cao tia ng¾m ph¶i ®Æt c¸ch mÆt ®Êt tèi thiÓu lµ

0.5m.

Sù chªnh lÖch cña kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia tríc vµ mia sau kh«ng vît



" 8 4 

3  m 4

qu¸ 1m. TÝch lòy kho¶ng c¸ch tõ m¸y ®Õn mia trong c¸c tuyÕn ®o hoÆc mét vßng

®o khÐp kÝn kh«ng ®îc vît qu¸ . Khi gãc i cña m¸y , cã thÓ cho

phÐp chªnh lÖch kho¶ng c¸ch tõ m¸y tíi mia lµ 2m vµ tÝch lòy chªnh lÖch kho¶ng

c¸ch tõ m¸y tíi mia trong mét tuyÕn ®o hoÆc vßng ®o khÐp kÝn kh«ng ®îc vît

qu¸ 8m.

ViÖc ®o ®é lón ph¶i ®îc thùc hiÖn trong ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc ®o

ng¾m theo quy t¾c: t¬ng tù nh ph¬ng ph¸p ®o cao h×nh häc h¹ng I.

NÕu sö dông c¸c ®iÓm chuyÓn tiÕp khi ®o ®é lón c«ng tr×nh th× ph¶i sö dông

c¸c “cãc” ®Ó ®Æt mia.

T¹i mçi tr¹m m¸y cÇn kiÓm tra ngay c¸c kÕt qu¶ ®o ë ngoµi thùc ®Þa. C«ng

t¸c kiÓm tra nµy bao gåm:

- TÝnh hiÖu sè ®äc cña thang chÝnh vµ thang phô cña mia. HiÖu sè nµy ph¶i

15.0(

)

mm . Khi cã sù kh¸c nhau lín, viÖc ®o t¹i tr¹m m¸y cÇn ph¶i ®îc thùc hiÖn

®îc ph©n biÖt víi sè cè ®Þnh kh«ng lín h¬n 3 v¹ch chia cña bé ®o cùc nhá

l¹i.

- TÝnh c¸c chªnh cao nh©n ®«i theo thang chÝnh vµ thang phô cña mia tríc

)

vµ mia sau. Sù kh¸c nhau cña chªnh cao nh©n ®«i ë thang chÝnh vµ thang phô

3.0( mm . Khi cã sù chªnh lÖch

kh«ng ®îc lín h¬n 6 v¹ch chia cña bé ®o cùc nhá

lín, c«ng viÖc ®o ng¾m cÇn ph¶i ®îc thùc hiÖn l¹i.

- TÝnh to¸n chªnh cao ®o.

Sau khi thùc hiÖn c¸c tuyÕn ®o khÐp kÝn, ph¶i tÝnh to¸n kiÓm tra sai sè khÐp

vßng ®o. Sai sè khÐp vßng ®o kh«ng ®îc vît qu¸ sai sè cho phÐp tÝnh theo c«ng

thøc:

5.0

mmn (

)



§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

f h

(2.18)

trong ®ã: n lµ sè tr¹m m¸y trong tuyÕn ®o cao khÐp kÝn.

II.7 Quy tr×nh tÝnh to¸n b×nh sai líi quan tr¾c

II.7.1 Xö lý sè liÖu ®o lón

ViÖc xö lý sè liÖu ®o lón c«ng tr×nh ®îc b¾t ®Çu tõ viÖc kiÓm tra sæ ®o ngo¹i

nghiÖp. NÕu c¸c sè liÖu ghi trong sæ ®o ngo¹i nghiÖp kh«ng cã sai sãt th× tiÕn hµnh

x¸c ®Þnh chªnh cao trung b×nh theo thang chÝnh vµ thang phô hoÆc chªnh cao trung

b×nh gi÷a hai lÇn ®äc sè.

VÏ s¬ ®å c¸c tuyÕn ®o vµ ghi trªn s¬ ®å c¸c sè liÖu sau:

- Chªnh cao trung b×nh ®îc tÝnh theo thang chÝnh vµ thang phô hoÆc theo

hai lÇn ®äc sè.

- Sè tr¹m m¸y trªn tuyÕn ®o.

- Híng cña tuyÕn ®o.

H×nh 2.7. S¬ ®å tuyÕn ®o

X¸c ®Þnh sai sè khÐp cña tÊt c¶ c¸c vßng khÐp trªn s¬ ®å. Sai sè khÐp cho

(

)

3.0

mmn (

)



phÐp cña c¸c vßng ®o ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:

f chf h

(

)

5.0

mmn (

)



H¹ng I :

f chf h

H¹ng II :

Trong c¸c c«ng thøc trªn n lµ sè tr¹m m¸y trong vßng ®o khÐp kÝn. NÕu sai

sè vßng ®o cña tÊt c¶ c¸c vßng ®o nhá h¬n hoÆc b»ng gi¸ trÞ cho phÐp th× tiÕn hµnh

b×nh sai líi. Trong trêng hîp sai sè khÐp vßng ®o vît qu¸ gi¸ trÞ cho phÐp th×

ph¶i tiÕn hµnh ®o l¹i.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

ViÖc b×nh sai líi thñy chuÈn ®o ®é lón c«ng tr×nh ®îc thùc hiÖn theo

ph¬ng ph¸p b×nh sai chÆt chÏ trªn c¬ së cña ph¬ng ph¸p sè b×nh ph¬ng nhá

nhÊt. Tïy theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cã thÓ sö dông mét trong c¸c ph¬ng ph¸p sau ®©y:

- Ph¬ng ph¸p b×nh sai ®iÒu kiÖn.

- Ph¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp.

Trong thùc tÕ ngêi ta hay sö dông ph¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp ®Ó xö lý

sè liÖu ®o lón.

Tr×nh tù c¸c bíc b×nh sai líi ®é cao theo ph¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp:

1. Chän Èn

C¸c Èn sè ®îc chän ph¶i ®éc lËp. §èi víi c¸c líi ®é cao Èn sè cã thÓ lµ

c¸c chªnh cao hoÆc ®é cao cña c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh. Th«ng thêng ngêi ra hay

chän ®é cao cña c¸c ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh lµm Èn sè.

2. LËp ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh

VLHA 

ë d¹ng ma trËn, hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh nh sau:

(2.19)

; nmn

Trong ®ã A lµ ma trËn hÖ sè ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh cã kÝch thíc

lµ sè ®¹i lîng ®o, m lµ Èn sè, H lµ vect¬ hiÖu chØnh vµo c¸c Èn sè. H cã

kÝch thíc b»ng sè Èn m . L lµ vect¬ sè h¹ng tù do cã kÝch thíc b»ng sè ®¹i lîng

®o n . V lµ vect¬ sè hiÖu chØnh cã kÝch thíc b»ng sè ®¹i lîng ®o n .

...

P 1 ...



...

P 2 ...

... nP

    

    

3. X¸c ®Þnh träng sè cña c¸c ®¹i lîng ®o

0 bHN

4. LËp hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn

(2.20)

T PAAN

T PLAB

trong ®ã

5. Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn, x¸c ®Þnh nghiÖm H

H 

1

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

(2.21)

6. §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c cña kÕt qu¶ ®o

Sau khi b×nh sai líi ph¶i lËp b¶ng thèng kª c¸c mèc lón, ®é cao vµ sai sè

x¸c ®Þnh ®é cao cña tõng mèc.

ViÖc ®¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c cña c¸c kÕt qu¶ ®o ®îc thùc hiÖn nh sau :





- X¸c ®Þnh SSTP :

 PVV kn 

(2.22)

 : SSTP ®¬n vÞ träng sè

n : sè chªnh cao ®o trong líi

k : sè ®iÓm cÇn x¸c ®Þnh ®é cao (b»ng mèc ®o ®é lón)

trong ®ã :



1 P H

- SSTP ®é cao cña ®iÓm bÊt kú

1 lµ träng sè ®¶o cña ®iÓm cÇn ®¸nh gi¸ iHP

trong ®ã

Sau khi cã Ýt nhÊt hai chu kú ®o cã thÓ tÝnh ®îc ®é lón cña c«ng tr×nh theo

c¸c c«ng thøc:

- §é lón t¬ng ®èi cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i ®îc x¸c ®Þnh theo





j 1

c«ng thøc:



j H 0

- §é lón tæng céng cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i lµ:

iS : ®é lón cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i.

iH : ®é cao cña mèc thø j trong chu kú ®o thø i.

iH 1 : ®é cao cña mèc thø j trong chu kú ®o kÒ tríc.

trong ®ã:

jH 0 : ®é cao cña mèc thø j trong chu kú ®o ®Çu tiªn.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

- §é lón trung b×nh cña c«ng tr×nh trong chu kú ®o thø i ®îc x¸c ®Þnh theo

j PS i

 

c«ng thøc sau:

tb i



1 

(2.23)

- §é lón trung b×nh tæng céng cña c«ng tr×nh tõ khi b¾t ®Çu ®o ®Õn chu kú ®o



thø j lµ :

tb i

(2.24)



j PS i P

1 

iP : diÖn tÝch cña nÒn mãng chÞu ¶nh hëng cña mèc lón thø j, P lµ diÖn tÝch

trong ®ã:

toµn bé nÒn mãng c«ng tr×nh.

- Th«ng thêng cã thÓ tÝnh ®é lón trung b×nh cña c«ng tr×nh theo c«ng thøc

tb i

  1 n

(2.25)

trong ®ã: n lµ sè mèc lón ®îc ®o trªn c«ng tr×nh.

- Tèc ®é lón cña c«ng tr×nh trong chu kú ®o ®é lón thø i ®îc tÝnh theo c«ng

thøc sau:

i 

tb S i t

(2.26)

- Tèc ®é lón trung b×nh tæng céng cña c«ng tr×nh tõ chu kú ®Çu tiªn ®Õn chu

i 

tb S i T

kú ®o hiÖn t¹i (chu kú thø j) ®îc tÝnh:

trong ®ã:

i Vv , i

: tèc ®é lón tÝnh theo ®¬n vÞ mm/th¸ng.

t : kho¶ng thêi gian gi÷a chu kú kÕ tríc vµ chu kú hiÖn t¹i (tÝnh b»ng

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

T : kho¶ng thêi gian gi÷a chu kú ®o ®Çu tiªn vµ chu kú ®o hiÖn t¹i (tÝnh b¨ng

ngµy).

Sau mçi chu kú ®o cÇn lËp b¶ng thèng kª ®é cao vµ ®é lón tæng céng cña c¸c

mèc trong chu kú hiÖn t¹i vµ ®é lón tæng cña c¸c mèc, tÝnh ®é lón trung b×nh cña

c«ng tr×nh trong chu kú ®ang xÐt vµ ®é lón tæng céng cña c«ng tr×nh. Ngoµi ra cÇn

cã ®é lón nhá nhÊt, tèc ®é lón trung b×nh cña tßa nhµ vµ mét sè nhËn xÐt ng¾n gän.

S 





max

min

HiÖu ®é lón lín nhÊt gi÷a hai ®iÓm trªn c«ng tr×nh:



S  max ABL

- §é nghiªng cña nÒn c«ng tr×nh trªn híng AB:

ABL

trong ®ã : lµ kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm cã ®é lón lín nhÊt vµ nhá nhÊt.

§é cong tuyÖt ®èi vµ ®é cong t¬ng ®èi däc theo trôc c«ng tr×nh:

)





S ( 2

- §é cong tuyÖt ®èi:

f 

f 13L

- §é cong t¬ng ®èi:

trong ®ã : 1, 2, 3 lµ sè hiÖu chØnh cña 3 ®iÓm kiÓm tra ph©n bè däc theo trôc c«ng

tr×nh theo thø tù 1, 2, 3 (®Çu, gi÷a, cuèi).

Dùa vµo c¸c tham sè trªn ®©y ®Ó thµnh lËp c¸c biÓu ®å lón.

a. BiÓu ®å lón theo trôc ngang, trôc däc cña c«ng tr×nh.

b. BiÓu ®å lón theo thêi gian cña c¸c ®iÓm kiÓm tra.

c. B×nh ®å lón c«ng tr×nh.

II.7.2 Ph©n tÝch ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc chuÈn

Trong ®o ®é lón c«ng tr×nh, ch¼ng nh÷ng c¸c mèc dïng ®Ó ®o ®é lón bÞ thay

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

®æi ®é cao theo thêi gian mµ ngay c¶ c¸c mèc chuÈn còng kh«ng gi÷ ®îc thêi ®é

cao æn ®Þnh trong suèt qu¸ tr×nh ®o, v× vËy viÖc kiÓm tra ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc

chuÈn ®ãng vai trß ®Æc biÖt quan träng vµ lµ mét néi dung b¾t buéc trong xö lý sè

liÖu ®o ®é lón c«ng tr×nh.

§Ó ®é lón cña c¸c ®iÓm kiÓm tra g¾n trªn c«ng tr×nh ®îc kh¸ch quan nhÊt,

ngêi ta ph¶i kiÓm nghiÖm vµ ph©n tÝch ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc chuÈn, tõ ®ã x¸c

®Þnh mèc chuÈn æn ®Þnh nhÊt lµm c¨n cø tÝnh lón.

Cã nhiÒu ph¬ng ph¸p kiÓm nghiÖm vµ ph©n tÝch ®é æn ®Þnh cña c¸c mèc

chuÈn, sau ®©y lµ néi dung v¾n t¾t c¸c ph¬ng ph¸p ®ã:

II.7.2.1 Ph¬ng ph¸p Kostekhel

Víi nhËn ®Þnh: sau khi líi ®îc b×nh sai theo ph¬ng ph¸p tù do, sù thay

®æi chªnh cao gi÷a c¸c ®iÓm mèc trong líi ë c¸c chu kú kh¸c nhau chñ yÕu lµ do

c¸c mèc bÞ tråi lón. C¬ së khoa häc cña ph¬ng ph¸p lµ:

LÇn lît chän c¸c mèc c¬ së cña líi tam gi¸c lµm ®iÓm gèc khëi tÝnh ®é cao,

b×nh sai líi theo ph¬ng ph¸p tù do víi sè liÖu gèc tèi thiÓu , tÝnh sè hiÖu chØnh V

 min

th× mèc ®ã ®îc coi lµ mèc æn ®Þnh ®é cao cña nã tõ chu kú ®Çu ®îc lÊy cho tÊt c¶ c¸c mèc vµ cho tõng 2 chu kú. Mèc nµo ®îc chän lµm ®iÓm khëi mµ  vv

lµm gèc ®Ó khëi tÝnh.

II.7.2.2 Ph¬ng ph¸p Trernhikov

Nguyªn t¾c cña ph¬ng ph¸p lµ ®é cao trung b×nh cña nhãm mèc c¬ së trong

líi lµ kh«ng ®æi víi quan tr¾c lón, hoÆc täa ®é träng t©m líi lµ kh«ng ®æi gi÷a

c¸c chu kú quan tr¾c chuyÓn dÞch ngang c«ng tr×nh. C¬ së cña ph¬ng ph¸p lµ:

B×nh sai tù do líi c¬ së, t×m sè hiÖu chØnh cho ®é cao cña ®iÓm gèc (hoÆc

täa ®é träng t©m líi- víi líi mÆt b»ng) ë chu kú quan tr¾c j sao cho sau khi hiÖu

chØnh cho tÊt c¶ c¸c mèc th× tæng b×nh ph¬ng cña ®é lÖch cßn l¹i lµ nhá nhÊt. Sè

hiÖu chØnh cho ®é cao cña mèc khëi tÝnh chÝnh lµ sè hiÖu chØnh bæ sung cho ®é cao

trung b×nh (hoÆc täa ®é träng t©m líi – víi líi mÆt b»ng) cña hÖ thèng líi c¬ së

v× ®é cao ®¸ng tin cËy nhÊt lµ trÞ trung b×nh ®é cao c¶u c¸c mèc tÝnh ®îc khi lÇn

lît lÊy mçi ®iÓm trong líi lµm mèc ®é cao khëi tÝnh.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

II.7.2.3 Ph¬ng ph¸p ph©n tÝch t¬ng quan

Ph¬ng ph¸p nµy dùa trªn c¬ së ph©n tÝch quan hÖ gi÷a c¸c gi¸ trÞ chªnh cao

cña cïng mét ®o¹n ®o (gi÷a 2 mèc) ë c¸c chu kú kh¸c nhau ®Ó x¸c ®Þnh ®é æn ®Þnh

cña hÖ thèng mèc c¬ së.

( n

Néi dung chñ yÕu cña ph¬ng ph¸p: tÝnh chªnh cao trung b×nh mçi ®o¹n ®o

tõ n chu kú . TÝnh ®é chªnh lÖch vµ ®é lÖch chuÈn cña c¸c chªnh cao ®îc ®o

trong c¸c chu kú so víi chªnh cao trung b×nh. TÝnh c¸c hÖ sè t¬ng quan, kiÓm tra

ý nghÜa c¸c hÖ sè nµy th«ng qua ph©n tÝch ph¬ng sai c¸c hÖ sè t¬ng quan.

II.7.2.4 Ph¬ng ph¸p b×nh sai líi tù do

Néi dung chñ yÕu cña ph¬ng ph¸p lµ: b×nh sai líi tù do. Th«ng qua ma

trËn ®Þnh vÞ C cña líi vµ tiªu chuÈn sai sè trung ph¬ng ph¶i nhá h¬n 3 lÇn sai sè

giíi h¹n, ngêi ta lo¹i bá dÇn c¸c ®iÓm khèng chÕ c¬ së kh«ng æn ®Þnh trong qu¸

tr×nh tÝnh to¸n nhÝch dÇn. Cuèi cïng kÕt qu¶ b×nh sai dùa trªn c¸c ®iÓm khèng chÕ

c¬ së æn ®Þnh vµ kÕt qu¶ lón hay chuyÓn dÞch ngang cña ®iÓm kiÓm tra ®îc ph¶n

¸nh trung thùc.

§Ó xö lý líi khèng chÕ trong thùc tÕ hay sö dông ph¬ng ph¸p b×nh sai líi

tù do v× ph¬ng ph¸p b×nh sai tù do cho phÐp gi¶i quyÕt ®ång thêi 2 nhiÖm vô ®Æt

ra cña bµi to¸n ph©n tÝch ®é æn ®Þnh líi khèng chÕ lµ: ®¸nh gi¸ ®é æn ®Þnh cña c¸c

mèc chuÈn vµ ®Þnh vÞ m¹ng líi.

II.7.3 B×nh sai líi tr¾c ®Þa tù do

II.7.3.1 Kh¸i niÖm vÒ líi tr¾c ®Þa tù do

Phô thuéc vµo tÝnh chÊt vµ sè liÖu gèc, líi tr¾c ®Þa ®îc chia lµm 2 lo¹i: líi

phô thuéc vµ líi tù do. Líi tù do ®îc ®Þnh nghÜa lµ lo¹i líi mµ trong ®ã kh«ng

cã ®ñ sè liÖu gèc tèi thiÓu cÇn thiÕt cho viÖc ®Þnh vÞ m¹ng líi ®ã.

Mçi d¹ng líi cã mét tËp hîp sè liÖu gèc tèi thiÓu riªng biÖt, cô thÓ lµ: líi

®é cao cã sè liÖu gèc tèi thiÓu lµ ®é cao cña mét ®iÓm gèc.

Nh vËy cã thÓ rót ra ®Þnh nghÜa cô thÓ h¬n cho c¸c d¹ng líi ®é cao tù do

nh sau:

1. Líi ®é cao tù do lµ líi kh«ng cã ®iÓm ®é cao gèc.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

2. §èi víi líi ®é cao tù do, sè khuyÕt d = 1 vµ líi tù do bËc 1 (Sè lîng c¸c yÕu

tè gèc cßn thiÕu trong tÊt c¶ c¸c m¹ng líi ®îc gäi lµ sè khuyÕt vµ ®îc ký hiÖu lµ

d, cßn b¶n th©n líi ®îc gäi lµ líi tù do bËc d).

II.7.3.2 C¬ së lý thuyÕt cña b×nh sai tù do

1. Lý thuyÕt chung

Gi¶ sö mét m¹ng líi tù do ®îc b×nh sai theo ph¬ng ph¸p gi¸n tiÕp víi Èn

sè lµ ®é cao tÊt c¶ c¸c ®iÓm mèc trong líi, khi ®ã:

. VLxA

a. Ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh cã d¹ng:

(2.27)

A : ma trËn hÖ sè

x : vector Èn sè

L : vector sè h¹ng tù do

V : vector sè hiÖu chØnh

víi:

V× trong líi tù do kh«ng cã ®ñ c¸c yÕu tè ®Þnh vÞ tèi thiÓu nªn ma trËn hÖ

ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh (2.27) cã mét sè cét phô thuéc (sè lîng cét phô b»ng

sè khuyÕt cña líi).

b. Khi chuyÓn tõ hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh sang hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn theo

xR  .

 b

nguyªn lý b×nh ph¬ng nhá nhÊt sÏ thu ®îc:

(2.28)

; PLAbPAAR



víi

Ma trËn hÖ sè R trong ph¬ng tr×nh (2.28) cã tÝnh chÊt: Det(R) = 0.

c. HÖ ph¬ng tr×nh chuÈn (2.28) cã v« sè nghiÖm, v× vËy kh«ng thÓ gi¶i theo c¸c

ph¬ng ph¸p th«ng thêng. Nhng cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc vector nghiÖm riªng b»ng

c¸ch ®a bæ xung mét hÖ ph¬ng tr×nh ®iÒu kiÖn rµng buéc ®èi víi vector Èn sè



díi d¹ng:

LxC   C

(2.29)

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

HÖ ph¬ng tr×nh (2.29) tháa m·n 2 ®iÒu kiÖn:

1. Sè lîng ph¬ng tr×nh ®iÒu kiÖn b»ng sè khuyÕt trong m¹ng líi.

TC ph¶i ®éc lËp tuyÕn tÝnh ®èi víi c¸c hµng cña ma

2. C¸c hµng cña ma trËn

trËn A.

d. KÕt hîp hai biÓu thøc (2.223) vµ (2.224) sÏ thu ®îc hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn më



réng:

b CL

CR   TC 

  

x   K 

  

  

 0 

(2.30)

Ma trËn hÖ sè cña hÖ ph¬ng tr×nh (2.30) cã nghÞch ®¶o thêng vµ cã thÓ

®îc biÓu diÔn díi d¹ng ma trËn khèi:

CR   T C 0 

  

T 0

~  R   T 

   

(2.31)

x 

Khi ®ã nghiÖm cña ph¬ng tr×nh (2.31) ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:

~ CLTbR 

(2.32)

T BCB

(

1) 



Víi:

(

)

dd 

(2.33)

. BA

Trong c«ng thøc (2.33) B lµ ma trËn kÝch thíc tháa m·n ®iÒu kiÖn:

Th«ng thêng, trong c¸c øng dông thùc tiÔn ma trËn B thêng ®îc chän nh

)1...

111(B

(2.34)

e. §¸nh gi¸ ®é chÝnh x¸c c¸c yÕu tè trong líi ®îc thùc hiÖn theo quy tr×nh th«ng

thêng, t¬ng tù nh trong b×nh sai gi¸n tiÕp kÌm ®iÒu kiÖn, cô thÓ lµ:



- Sai sè trung ph¬ng ®¬n vÞ träng sè:

V T PV kN 

(2.35)

- Sai sè trung ph¬ng cña hµm sè:



§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

1 P F

(2.36)

~ fRf



trong ®ã:

1 P F

(2.37)

2. TÝnh chÊt ma trËn gi¶ nghÞch ®¶o

a. Ph¬ng tr×nh bao ma trËn

1 

Thùc chÊt lµ nghÞch ®¶o ma trËn hÖ sè cña hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn më réng:

CR   T C 0 

  

T 0

~  R   T T 

   

(2.38)

(

)

~ R





b. Ph¬ng tr×nh ®Þnh vÞ t¹m thêi:

EQ ( ) 0

(2.39)

0Q lµ ma trËn gi¶ nghÞch ®¶o cña líi tù do bËc 0

víi

(

)

~ R





1  

c. TÝnh theo c«ng thøc:

CCP 0

1  TP T 0

(2.40)

II.7.3 Dù ®o¸n lón

Cã thÓ dù ®o¸n lón theo hai c¸ch:

1. Theo lý thuyÕt c¬ häc ®Êt nÒn mãng th× ®é lón c«ng tr×nh ë thêi ®iÓm t cã

)



 e

thÓ ®îc dù tÝnh theo c«ng thøc:

(2.41)

tpS : ®é lón toµn phÇn cña c«ng tr×nh.

 : hÖ sè nÐn t¬ng ®èi cña nÒn c«ng tr×nh.

trong ®ã:

C¸c kÕt qu¶ ®o lón ®îc sö dông ®Ó x¸c ®Þnh c¸c th«ng sè tpS vµ  . NÕu ®·

. tiÕn hµnh n chu kú quan tr¾c lón (n>2) th× hai th«ng sè trªn ®©y ®îc x¸c ®Þnh theo ph¬ng ph¸p b×nh ph¬ng nhá nhÊt, tøc 

 min

2 i

Khai triÓn (2.41) thµnh chuçi vµ gi÷ l¹i ®Õn sè h¹ng bËc nhÊt:

(

)

(

)

(

)





 

S 

S  ti  

S  S 

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48





0

S 





0tp

0 ti .

(

)



 e

trong ®ã:

tpS 0 ,

tpS,

lµ gi¸ trÞ gÇn ®óng cña







. et i

S  ti  

  

   0





1 



b i

S  S 

   

   

Ký hiÖu:





Ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh cã d¹ng:

Sb  i

 i

(2.42)



 i

(

ti S

)



' ti 

' ti

tiS lµ trÞ ®o

trong ®ã:



Tõ hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh (2.42) lËp hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn



 aa  ab

     

  ab S    bb S 

 al  bl

 0   0 

(2.43)

tpS ,

 





Gi¶i hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn (2.43) ta cã . Tõ ®ã tÝnh:

0 S



S 

(2.44)

Tõ (2.44) ta thÊy tèc ®é lón lín nhÊt khi b¾t ®Çu quan tr¾c lón vµ tèc ®é lón

6t

gi¶m dÇn theo thêi gian.

Khi c«ng tr×nh ®îc coi lµ æn ®Þnh vµ ngõng ®o lón.

§å thÞ biÓu diÔn ®é lón tuyÖt ®èi vµ tèc ®é lón theo thêi gian cã d¹ng nh

h×nh 2.8

S t

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

H×nh 2.8. §é lón tuyÖt ®èi vµ tèc ®é lón theo thêi gian

....





2. §Ó dù ®o¸n lón cã thÓ sö dông ®a thøc:

ta 1

ta 2

ta n

(2.45)

tS : ®é lón,

t : kho¶ng thêi gian gi÷a c¸c chu kú,

,...,

trong ®ã:

, aaa 1

: hÖ sè cña ®a thøc,

NÕu bËc cña ®a thøc ®· ®îc x¸c ®Þnh th× c¸c hÖ sè ia ®îc x¸c ®Þnh theo

ph¬ng ph¸p b×nh ph¬ng nhá nhÊt.

NÕu bËc cña ®a thøc ®îc x¸c ®Þnh ®ång thêi víi viÖc x¸c ®Þnh c¸c hÖ sè ia

th× bµi to¸n ®îc gi¶i theo ph¬ng ph¸p nhÝch dÇn.



S  tinh

th× ®a thøc ®ã

 §a thøc nµo ®îc sö dông ®Ó tÝnh mµ cã  S

 min 

®îc chän ®Ó dù ®o¸n lón.

Trong ph¬ng ph¸p dù ®o¸n lón theo hµm ®a thøc viÖc x¸c ®Þnh sè bËc ®a

thøc ta ph¶i lÇn lît lËp c¸c ®a thøc víi sè bËc t¨ng tõ 0 ®Õn (k-2) ®iÒu nµy rÊt

phøc t¹p v× vËy trong thùc tÕ ngêi ta thêng dù b¸o ®é lón theo hµm sè mò.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Ch¬ng III

LËp dù to¸n quan tr¾c ®é lón c«ng tr×nh CT14A – khu ®«

thÞ Nam Th¨ng Long

III.1 Nh÷ng c¨n cø ®Ó lËp dù to¸n

sè 193/2006/QDD-UBND ngµy 25-10-2006.

Th«ng t sè 03/2008/TT-BXD ngµy 25 – 01- 2008 híng dÉn ®iÒu chØnh dù

®Þnh sè 17/ 2002 / Q§-BXD.

III.2 Ph¬ng ph¸p lËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t tr¾c ®Þa

III.2.1 Kh¸i niÖm vÒ ®¬n gi¸ kh¶o s¸t

§¬n gi¸ kh¶o s¸t lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña chi phÝ x· héi cÇn thiÕt ®Ó hoµn

thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm hoÆc hoµn thµnh mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. §¬n gi¸ do

chñ tÞch UBNDTP hoÆc tØnh ban hµnh.

III.2.2 Môc ®Ých cña lËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t

- C¨n cø ®Ó qu¶n lý vèn ®Çu t

- §Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ dù to¸n kh¶o s¸t

- Phôc vô cho c«ng viÖc xÐt thÇu vµ lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt.

III.2.3 Néi dung

III.2.3.1 Chi phÝ trùc tiÕp

C = VL+ NC + M (3.1)

trong ®ã:

C : chi phÝ trùc tiÕp

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

VL : Chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ khèi lîng c«ng

viÖc kh¶o s¸t,

c«ng viÖc kh¶o s¸t,

M : Chi phÝ sö dông m¸y, thiÕt bÞ trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ khèi

lîng c«ng viÖc kh¶o s¸t.







III.2.3.1.1 Chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp



P 1

   

   

(3.2)

VL : Chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp cho mét ®¬n vÞ khèi lîng c«ng

trong ®ã:

pK : §Þnh møc tû lÖ vËt liÖu phô so víi vËt liÖu chÝnh cña lo¹i

viÖc kh¶o s¸t,

jT : §Þnh møc hao phÝ lo¹i vËt liÖu j cho mét ®¬n vÞ khèi lîng

c«ng viÖc kh¶o s¸t theo qui ®inh,

jZ : Gi¸ lo¹i vËt liÖu j (kh«ng bao gåm thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng) ®Õn

c«ng viÖc kh¶o s¸t,

hiÖn trêng theo b¶ng gi¸ vËt liÖu kh¶o s¸t do UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc



(3.3)

R : §Þnh møc hao phÝ ngµy c«ng cho mét ®¬n vÞ khèi lîng

trong ®ã:

L : TiÒn l¬ng ngµy c«ng cña lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t theo b¶ng

c«ng viÖc kh¶o s¸t theo qui ®Þnh,

bè.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48





GS 

III.2.3.1.1 Chi phÝ sö dông m¸y, thiÕt bÞ trùc tiÕp

(3.4)



n K m 1 j

  

  

M : Chi phÝ sö dông m¸y, thiÕt bÞ trùc tiÕp,

mK : §Þnh møc tû lÖ m¸y kh¸c víi m¸y chÝnh cho lo¹i c«ng viÖc

trong ®ã:

qS : §Þnh møc sè ca chÝnh j cho mét ®¬n vÞ khèi lîng c«ng

kh¶o s¸t theo qui ®Þnh,

qG : Gi¸ ca m¸y cña lo¹i m¸y kh¶o s¸t q theo b¶ng gi¸ ca m¸y

viÖc kh¶o s¸t theo qui ®Þnh,

do UBND c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc Trung ¬ng c«ng bè.

CPC





III.2.3.2 Chi phÝ chung

(3.5)

CPC : Chi phÝ chung,

PK : §Þnh møc chi phÝ cña c«ng t¸c kh¶o s¸t tÝnh b»ng 70%.

trong ®ã:

III.2.3.3 Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc

Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc b»ng 6% cña chi phÝ chung vµ chi phÝ

trùc tiÕp.

III.2.3.4 Chi phÝ lËp ph¬ng ¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kh¶o s¸t

Chi phÝ lËp ph¬ng ¸n, b¸o c¸o kÕt qu¶ kh¶o s¸t ®îc tÝnh b»ng tû lÖ 5%

theo gi¸ trÞ cña tæng khèi lîng cña tõng lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t víi ®¬n gi¸ cña

tõng lo¹i c«ng viÖc kh¶o s¸t t¬ng øng.

III.2.3.4 Chi phÝ chç ë t¹m thêi

Chi phÝ chç ë t¹m thêi ®îc tÝnh b»ng 5% theo gi¸ trÞ cña tæng khèi lîng

t¬ng øng.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

III.2.3.5 ThuÕ suÊt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng

hiÖn hµnh .

PhÇn Thùc nghiÖm

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

§Ó minh häa cho nh÷ng phÇn lý thuyÕt ®· nªu, t«i thiÕt kÕ kü thuËt vµ lËp dù

to¸n quan tr¾c ®é lón c«ng tr×nh CT14A- khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long.

A ThiÕt kÕ mèc vµ líi

A.1 Mèc khèng chÕ c¬ së

XÐt theo ®iÒu kiÖn thùc tÕ vµ do yªu cÇu cña chñ ®Çu tõ, t«i thiÕt kÕ mèc c¬

së cho c«ng t¸c quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long lµ

30cm

m c 0 0 0 4

H×nh A.1. KÕt cÊu mèc khèng chÕ

A.2 Mèc quan tr¾c

D=2cm

1.8cm

20cm

Mèc quan tr¾c ®îc thiÕt kÕ nh (h×nh A.2).

H×nh A.2. KÕt cÊu mèc quan tr¾c

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

A.3 Líi khèng chÕ c¬ së

cÊu t¹o nh (h×nh A.1), ®Ó ®¶m b¶o ®é v÷ng ch¾c cho ®å h×nh vµ thuËn tiÖn cho

viÖc ®« nèi tõ mèc c¬ së ®Õn mèc kiÓm tra. S¬ ®å mèc ®îc bè trÝ thµnh côm gåm

4 mèc bao quanh c«ng tr×nh nh (h×nh A.3), c¸c mèc khèng chÕ nµy ®îc ®Æt ngoµi

h2 n = 8

R 3

h1 n = 6

h3 n = 8

h5 n = 10

h4 n = 8

ph¹m vi lón cña c«ng tr×nh, c¸ch Ýt nhÊt 2/3 chiÒu cao c«ng c«ng tr×nh.

H×nh 2.9. S¬ ®å líi khèng chÕ c¬ së

A.4 Líi quan tr¾c

vi vµ theo c¸c trôc nªn kho¶ng c¸ch c¸c mèc ta lÊy lµ 6m. C«ng tr×nh cã chu vi lµ



145,4m. Do ®ã sè mèc trong c«ng tr×nh cÇn cã lµ:

P L

147 6

mèc

Theo TCXDVN 271:2002 vµ do yªu cÇu cña chñ ®Çu t, xung quanh c«ng

tr×nh sÏ ®îc g¾n 25 mèc lón t¹i c¸c vÞ trÝ c¸c cét chÞu lùc cña c«ng tr×nh. C¸c ®iÓm

quan tr¾c lón ®îc liªn kÕt víi nhau vµ nèi víi hÖ thèng ®iÓm khèng chÕ b»ng

tuyÕn thñy chuÈn h¹ng II. C¸c mèc quan tr¾c cã cÊu t¹o nh (h×nh A.2) vµ ®îc kÝ

hiÖu tõ M1 ®Õn M25. Líi quan tr¾c lµ m¹ng líi thñy chuÈn dµy ®Æc liªn kÕt c¸c

mèc lón vµ ®îc ®o nèi víi 4 mèc khèng chÕ.

( Ph« t« b¶n vÏ ®Ó kÑp vµo)

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

B.2 ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c

B.2.1 X¸c ®Þnh sai sè tæng hîp cña hai bËc líi

KÝ hiÖu: m1 lµ sai sè ®é cao líi khèng chÕ m2 lµ sai sè ®é cao líi quan tr¾c mH lµ sai sè tæng hîp cña 2 líi

Do ®é lón cña mét ®iÓm ®îc tÝnh lµ hiÖu ®é cao cña ®iÓm ®ã trong 2 chu kú

quan tr¾c:

S = Hj - Hi





2 S

2 H

Nªn sai sè trung ph¬ng ®é lón (mS) ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc:



C¸c chu kú quan tr¾c ®îc thiÕt kÕ víi ®å h×nh vµ ®é chÝnh x¸c ®o t¬ng

®¬ng nhau, nªn coi .

m  H

S 2

VËy sai sè tæng hîp ®é cao lµ:

C«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long ®îc x©y dùng trªn nÒn ®Êt nÖn ®Êt c¸t nªn ta chän mS = 3mm  6 . VËy sai sè trung ph¬ng x¸c ®Þnh tæng hîp

12.2

95.0



m 1



21 

®é cao tÝnh theo c«ng thøc trªn ta ®îc mH = 2.12 mm. Víi mH = 2.12 mm vµ chän k = 2 ta ®îc: Sai sè trung ph¬ng ®é cao bËc líi khèng chÕ:

. mk

12.22



9.1





21 

Sai sè trung ph¬ng ®é cao líi quan tr¾c:

B.2.2 ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi c¬ së

Chän Èn sè lµ ®é cao cña 4 ®iÓm mèc trong líi.

Thµnh lËp hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

HÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh Träng Stt sè p R3 R4 R1 R2

1 -1 1 0.2 0 0

2 0 -1 0.1 1 0

3 0 0 0.2 -1 1

4 1 0 0.1 0 -1

5 -1 0 0.1 1 0

392.0

167.0

100.0



 292.0

125.0

 000.0



 392.0

000.0 292.0

125.0      

     

Ma trËn hÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh

X¸c lËp ma trËn ®Þnh vÞ C

C = (1 1 1 1 )

882

177

452

312



 .2

263

433

056



~ R



 .1

036

026

 .2

271

     

     

TÝnh ma trËn gi¶ ngÞch ®¶o

TÝnh sai sè ®o chªnh cao trªn 1 tr¹m ®o

95.0

63.0



m tr /

271.2

Ta thÊy ®iÓm R4 cã träng sè lín nhÊt. Sai sè chªnh cao 1 tr¹m ®o tháa m·n ®Ó sai sè ®é cao ®iÓm mèc R4 kh«ng vît qu¸ 0.95 mm ®îc tÝnh theo c«ng thøc:

A.2.2 ¦íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi quan tr¾c

Ta íc tÝnh ®é chÝnh x¸c líi quan tr¾c theo ph¬ng ph¸p ®iÓm nót víi s¬ ®å

nh sau:

Chän Èn sè lµ ®é cao c¸c ®iÓm nót cña líi

X¸c ®Þnh ma trËn hÖ sè ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh

HÖ ph¬ng tr×nh sè hiÖu chØnh

Träng

STT

sè P

0.3

-1

0.3

-1

0.2

-1

0.3

-1

0.5

-1

0.5

-1

0.3

-1

0.3

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

333.2

500.0

000.0

333.0

500.0



 167.1

333.0

000.0

 000.0



 867.1

200.0

000.0





 533.2

333.0

000.1



 167.2

500.0

 667.2

  333.0   333.0      

         

LËp hÖ ph¬ng tr×nh chuÈn

582.0

355.0

122.0

130.0

167.0

249.0

195.1

296.0

184.0

164.0

642.0

146.0

090.0

212.0



549.0

175.0

304.0

568.0

2.0

650.0

  353.0        

         

X¸c ®Þnh ma trËn nghÞch ®¶o

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

TÝnh sai sè chªnh cao trªn mét tr¹m ®o

9.1

7.1



Ta thÊy ®iÓm nót N2 lµ ®iÓm yÕu nhÊt, mµ ®iÓm nót N2 trïng víi ®iÓm mèc M14.

m tr /

195

VËy

Theo TCXDVN 271:2002 th× ®é chÝnh x¸c cña hai bËc líi t«i íc tÝnh ë

trªn ®· ®¹t yªu cÇu.

B.3 LËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t c«ng t¸c quan tr¾c lón c«ng tr×nh

Ct14- a khu ®« thÞ nam th¨ng long

Theo yªu cÇu cña chñ ®Çu t c«ng tr×nh CT14- A khu ®« thÞ Nam Th¨ng

Long gåm cã:

- 4 mèc c¬ së

- 25 mèc quan tr¾c

- Tæng sè chu kú quan tr¾c lµ 17

trong ®ã:

Thêi kú c«ng tr×nh ®i vµo hoµn thiÖn ,thêi gian quan tr¾c 2.5th¸ng/1chu kú

lµ 5 chu kú,

Thêi kú c«ng tr×nh ®i vµo æn ®Þnh, thêi gian quan tr¾c lµ 4th¸ng/1chu kú

lµ 3 chu kú.

B.3.1 §¬n gi¸ cña 1 mèc c¬ së ( ®¬n vÞ ®ång/1 mèc)

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

m· hiÖu

Khèi

STT

Néi dung c«ng viÖc

§¬n vÞ

lîng

§¬n gi¸

M¸y

VËt liÖu

M¸y

Gi¸ TT Gi¸ TT

1 2

chiÕc m

1 40

VËt liÖu 25000 200000

25000 8000000

m3/1 lç

0.588

38799

166665.6

22814

97999

CA.01101 §GKS

m/1 lç

50123

208332

89609.76

2004920

6999955

3010888

CC.01201 §GKS

m3/1 lç

0.108

480000

51840

DÊu mèc b»ng sø èng thÐp tr¸ng kÏm phi 76 §µo ®Êt 0.7x0.7x1.2m (b»ng thñ c«ng,®é s©u tõ 0-2m, cÊp ®Êt ®¸ tõ I-III) Khoan xoay b¬m röa b»ng èng mÉu trªn c¹n ®Õn 40m(cÊp ®Êt ®¸ tõ I-III,khoan kh«ng lÊy mÉu K=0.8, khoan b»ng dung dÞch sÐt K=1.05) Bª t«ng mãng theo thiÕt kÕ 0.3x0.3x1.2m (bªt«ng ®èi träng , m¸c 300, ®¸ 1x2) G¹ch Ximang

6 7

viªn kg

50 50

2000 2000

100000 100000

m3/1 lç

0.018

480000

8640

Bªt«ng n¾p ®Ëy b¶o vÖ mèc (0.3x0.3x0.2m)

27.VLKS theo 193/2006 Gi¸ TT Gi¸ TT 27.VLKS theo 193/2006

Gi¸ TT

mèc

550000

10313214

7647955

3010888

Chi phÝ trùc tiÕp:T=(VL+NC+M) Chi phÝ chung: CPC=6.0%T Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc: TL = 6%(T+CPC) Gi¸ thµnh tríc thuÕ: G = T+CPC+TL

Th«ng t 03/2008/TT-BXD

20972056 1258323 1333823 23564202

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

B.3.2 §¬n gi¸ cña 1 mèc quan tr¾c ( ®¬n vÞ ®ång/1 mèc)

§¬n gi¸

Thµnh tiÒn

§¬n

STT M· hiÖu

Néi dung c«ng viÖc

Khèi

Nh©n

VËt

Nh©n

vÞ

VËt liÖu

M¸y

c«ng

liÖu

c«ng

Cäc mèc ®o lón, thÐp gai D16mm,

68.VLKS

mät ®Çu g¾n côc

thÐp

trßn

0.5

5500

2750

D=18mm, dµi 20cm

Phay, tiÖn, roa ®Çu mèc, s¬n chèng

Gi¸TT

gØ, g¾n mèc, s¬n ®¸nh dÊu vµo

1 mèc

50000

c«ng tr×nh

Gi¸TT

1 lç

3200

2000

5000

3200

2000

5000

vµo c«ng tr×nh

Tæng céng

5950

52000

5000

Chi phÝ trùc tiÕp T= (VL+NC+M)

62950

Chi phÝ chung: CPC=6,0%T

3777

Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc: TL = 6%(T+CPC)

4004

Gi¸ thµnh tríc thuÕ: G = T+CPC+TL

Th«ng t 03/2008/TT-BXD

70731

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

B.3.2 §¬n gi¸ cña 1 chu kú ®o lón (®¬n vÞ: ®ång)

§¬n gi¸

Thµnh tiÒn

M· hiÖu

§¬n

Khèi

Néi dung c«ng viÖc

Nh©n

VËt

Nh©n

vÞ

lîng

M¸y VËt liÖu

M¸y

§¬n gi¸

c«ng

liÖu

c«ng

§o lón víi sè ®iÓm ®o 20-25 cÊp 5

1 chu

191554 1851840 52889 229864.8 2037024

58177.9

CO.02104

nh©n hÖ sè 1,2

kú

Tæng Céng

229865

2037024

58177.9

Chi phÝ trùc tiÕp ®iÒu chØnh theo TT 03/2008/

229865

2444429 62832.13

TT-BXD: NC 1.2, M 1.08

Chi phÝ chung: CPC=70,0%  NC

1711100

Gi¸ thµnh kh¶o s¸t: Z = VL+NC+M+CPC

4448226

Thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc: TL = 6,0%  Z

266894

Gi¸ thµnh tríc thuÕ: G = T+CPC+TL

Th«ng t 03/2008/TT-BXD

4715119

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

STT

Danh môc tÝnh

C«ng thøc

Thµnh tiÒn

Ghi chó

B.3.2 §¬n gi¸ quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A ( ®¬n vÞ ®ång)

I

TÝnh cho chu kú ®Çu tiªn

T=VL+NC+M 2737126

Chi phÝ trùc tiÕp

CPC=70%NC 1711100.16

Chi phÝ chung

Chi phÝ thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc

6%(T+CPC)

4448226

8896452

Céng (1+2+3)

(4)  1,1

8896451.784

k=1.1

§o lón theo cÊp h¹ng II nhµ níc

(5)  1,2

10675742.14

k=1.2

§o lón theo ®Þa h×nh cÊp 5

I'

Tæng chi phÝ cho chu kú ®Çu

10675742.14

II

TÝnh chi phÝ cho 16 chu kú tiÕp theo

Chi phÝ trùc tiÕp tÝnh cho 16 chu kú tiÕp theo

C=NC+ M

2507261

Chi phÝ chung

CPC=70%NC 1711100.16

Chi phÝ thu nhËp chÞu thuÕ tÝnh tríc

6%(C+CPC)

253101.6655

Céng (1+2+3)

4471463

§o lón theo cÊp h¹ng II nhµ níc

(4)  1.1

4918609.033

§o lón víi ®Þa h×nh cÊp 5

(5)  1.2

5902330.84

§o lón cho 16 chu kú tiÕp theo

(6)  16

94437293.44

II' Tæng chi phÝ cho 16 chu kú cuèi

94437293.44

III Chi phÝ cho 17 chu kú

I'+II'

105113035.6

70731®/mèc

(a) Chi phÝ khoan, gia c«ng l¾p ®Æt 25 mèc quan tr¾c

1768265.5

23564202®/mèc

94256809.93

( c ) Céng (III+b+c)

201138111

TÝnh to¸n b¸o c¸o kÕt qu¶

(d)

5%(c)

10056905.55

(e)

Tæng céng

( c) +(d)

211195016.6

(f)

ThuÕ VAT

10%( e)

21119501.66

IV Gi¸ trÞ sau thuÕ

232314518.2

(c )+(f)

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

KÕt luËn

tr¾c lón chung c cao tÇng c«ng tr×nh CT14-A khu ®« thÞ Nam Th¨ng Long ”.

T«i rót ra mét sè nhËn xÐt nh sau:

Trong quan tr¾c lón nhµ chung c cao tÇng líi ®îc thiÕt kÕ gåm 2 bËc

líi: líi khèng chÕ vµ líi quan tr¾c.

- Líi khèng chÕ gåm c¸c ®iÓm n»m ngoµi c«ng tr×nh, gi÷ ®é cao æn

®Þnh trong suèt qu¸ tr×nh ®o lón, líi khèng chÕ ®îc ®o víi tiªu chuÈn chÝnh

x¸c t¬ng ®¬ng víi líi h¹ng I nhµ níc. Líi khèng chÕ c¬ së quan tr¾c ®é

lón nhµ chung c cao tÇng lµ líi tr¾c ®Þa tù do, v× vËy viÖc øng dông ph¬ng

ph¸p b×nh sai líi tù do ®Ó xö lý sè liÖu lµ hoµn toµn phï hîp,

Sau mét thêi gian nghiªn cøu ®Ò tµi “ThiÕt kÕ kü thuËt vµ lËp dù to¸n quan

- Líi quan tr¾c gåm c¸c ®iÓm ®îc ®Æt ë c¸c cét chÞu lùc cña tßa nhµ, líi

quan tr¾c ®îc ®o víi tiªu chuÈn ®é chÝnh x¸c t¬ng ®¬ng víi líi h¹ng II nhµ

níc, líi quan tr¾c ®îc xö lý b»ng ph¬ng ph¸p b×nh sai gi¸n tiÕp.

- C¶ hai bËc líi ®îc tÝnh ®· ®¹t yªu cÇu theo TCXDVN 271:2002.

Dù to¸n kinh phÝ phôc vô cho viÖc quan tr¾c lón c«ng tr×nh CT14- A khu ®«

thµnh Phè Hµ Néi vµ dùa trªn gi¸ c¶ thÞ trêng t¹i thêi ®iÓm lËp ®¬n gi¸ kh¶o s¸t.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Tµi liÖu tham kh¶o

1. Hoµng Ngäc Hµ, Tr¬ng Quang HiÕu (1999) C¬ së to¸n häc xö lý sè liÖu tr¾c

®Þa. Nhµ xuÊt b¶n giao th«ng vËn t¶i, Hµ Néi.

liÖu ®o lón c«ng tr×nh cao tÇng khu vùc Hµ Néi, LuËn v¨n th¹c sü kü thuËt, Th

viÖn trêng §¹i häc Má- §Þa chÊt.

3. Phan V¨n HiÕn (1997), ‘‘Quan tr¾c chuyÓn dÞch vµ biÕn d¹ng c«ng tr×nh’’. Bµi

gi¶ng cao häc, Trêng §¹i häc Má - §Þa chÊt Hµ Néi.

4. Phan V¨n HiÕn (chñ biªn), Ng« V¨n Hîi, TrÇn kh¸nh, NguyÔn Quang Phóc,

NguyÔn Quang Th¾ng, Phan Hång TiÕn, TrÇn ViÕt TuÊn, “ Tr¾c ®Þa c«ng tr×nh”

Nhµ xuÊt b¶n giao th«ng vËn t¶i, Hµ Néi.

5. NguyÔn Quan Phóc (2001), ‘‘Tiªu chuÈn æn ®Þnh cña c¸c ®iÓm ®é cao c¬ së

trong ®o lón c«ng tr×nh’’, TuyÓn tËp c¸c c«ng tr×nh khoa häc, Trêng §¹i häc

Má- §Þa chÊt, tËp 33, trang 62-64, Hµ Néi.

6. NguyÔn Quang Phóc (2007) , Quan tr¾c chuyÓn dÞch vµ biÕn d¹ng c«ng tr×nh,

Bµi gi¶ng cho sinh viªn chuyªn nghµnh tr¾c ®Þa, Trêng §¹i häc Má- §Þa chÊt.

7. TrÇn Kh¸nh (1996), ‘‘ThuËt to¸n b×nh sai líi tù do vµ øng dông trong xö lý sè

liÖu tr¾c ®Þa c«ng tr×nh’’, TuyÓn tËp c¸c c«ng tr×nh khoa häc, Trêng §¹i häc

Má- §Þa chÊt.

8. Quy ph¹m ®o thñy chuÈn h¹ng I, II, III, IV. Côc ®o ®¹c vµ b¶n ®ß Nhµ Níc.

Hµ Néi – 1986.

hµnh kÌm theo quyÕt ®Þnh sè 193/2006/Q§- UBND ngµy 25/10/2006”. Nhµ xuÊt

b¶n x©y dùng.

§oµn §øc ThuËn Tr¾c ®Þa B-K48

Đề tài tốt nghiệp : “ Thiết kế kỹ thuật vỡ lập dự toán quan trắc lún chung ccao tầng công trình CT14-A khu đô thị Nam Thăng Long ”.



II.7.3.2 C¬ së lý thuyÕt cña b×nh sai tù do

 min

 §a thøc nµo ®­îc sö dông ®Ó tÝnh mµ cã  S

 min 



m· hiÖu

Khèi

STT

Néi dung c«ng viÖc

§¬n vÞ

l­îng

§¬n gi¸

M¸y

VËt liÖu

M¸y

§¬n gi¸ Nh©n c«ng

Thµnh tiÒn Nh©n c«ng

VËt liÖu 25000 200000

C«ng x©y dùng cæ mãng , ®Æt mèc vµ rµo b¶o vÖ, x©y n¾p b¶o vÖ mèc Tæng céng

10313214

7647955

3010888

20972056 1258323 1333823 23564202

§¬n gi¸

Thµnh tiÒn

§¬n

STT M· hiÖu

Néi dung c«ng viÖc

Khèi

Nh©n

VËt

Nh©n

vÞ

VËt liÖu

M¸y

M¸y

c«ng

liÖu

c«ng

Tæng céng

5950

52000

5000

70731

§¬n gi¸

Thµnh tiÒn

M· hiÖu

§¬n

Khèi

Néi dung c«ng viÖc

Nh©n

VËt

Nh©n

vÞ

l­îng

M¸y VËt liÖu

M¸y

§¬n gi¸

c«ng

liÖu

c«ng

229865

2037024

58177.9

4715119

I

TÝnh cho chu kú ®Çu tiªn

I'

Tæng chi phÝ cho chu kú ®Çu

II

TÝnh chi phÝ cho 16 chu kú tiÕp theo

II' Tæng chi phÝ cho 16 chu kú cuèi

III Chi phÝ cho 17 chu kú

I'+II'

105113035.6

IV Gi¸ trÞ sau thuÕ

232314518.2

Tài liệu liên quan

 §a thøc nµo ®îc sö dông ®Ó tÝnh mµ cã  S

lîng

lîng