v¨n phßng quèc héi c¬ së d÷ liÖu luËt viÖt nam LAWDATA
Th«ng t
cña B é Tµi chÝn h sè 70 T C/TC D N n gµy 5 th¸ng 11 n¨ m 1996 h íng d Én
ch Õ ®é ph ©n phèi lîi tøc sau thu Õ vµ qun lý c¸c quü cña doanh
nghiÖp N hµ n íc
- C¨n cø NghÞ ®Þnh sè 178/CP ngµy 28 th¸ng 10 n¨m 1994 cña ChÝnh
phñ quy ®Þnh chøc n¨ng, nhiÖm vô vµ tæ chøc bé m¸y c Bé Tµi chÝnh;
- C¨n cø NghÞ ®Þnh sè 59/CP ngµy 3 th¸ng 10 n¨m 1996 cña ChÝnh
phñ ban hµnh Quy chÕ qun lý tµi chÝnh vµ h¹ch to¸n kinh doanh ®èi víi
doanh nghiÖp Nhµ níc;
Bé Tµi chÝnh ban hµnh Th«ng t híng dÉn chÕ ®é ph©n phèi lîi tøc sau
thuÕ vµ qun lý c¸c quü ®èi víi doanh nghiÖp Nhµ níc nh sau:
I- Lîi tøc doanh nghiÖp
1- Lîi tøc thùc hiÖn c n¨m lµ kÕt qu kinh doanh cña doanh nghiÖp,
bao gåm lîi tøc ho¹t ®éng kinh doanh vµ ho¹t ®éng kh¸c.
a) Lîi tøc ho¹t ®éng kinh doanh lµ khon chªnh lÖch gi÷a tæng doanh
thu b¸n sn phÈm, hµng ho¸, dÞch vô trõ ®i gi¸ thµnh toµn bé sn phÈm hµng
ho¸, dÞch vô ®∙ tiªu thô vµ thuÕ theo quy ®Þnh cña ph¸p lËt (trõ thuÕ lîi tøc).
b) Lîi tøc ho¹t ®éng kh¸c bao gåm:
- Lîi tøc ho¹t ®éng tµi chÝnh lµ sè thu lín h¬n chi cña c¸c ho¹t ®éng tµi
chÝnh, bao gåm c¸c ho¹t ®éng cho thuª tµi sn, mua, b¸n tr¸i phiÕu, chøng
kho¸n, mua b¸n ngo¹i tÖ, l∙i tiÒn göi ng©n hµng thuéc vèn kinh doanh, l∙i cho
vay thuéc c¸c nguån vèn vµ quü, l∙i cæ phÇn vµ l∙i do gãp vèn liªn doanh,
hoµn nhËp sè d khon dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t chøng kho¸n ng¾n h¹n, dµi
h¹n.
- Lîi tøc cña ho¹t ®éng bÊt thêng lµ khon thu nhËp bÊt thêng lín h¬n
c¸c chi phÝ bÊt thêng, bao gåm c¸c khon phi tr kh«ng cã chñ nî, thu håi l¹i
c¸c khon nî khã ®ßi ®∙ ®îc duyÖt bá (®ang theo dâi ngoµi b¶ng c©n ®èi kÕ
to¸n; c¸c khon vËt tù, tµi sn thõa sau khi ®∙ bï trõ hao hôt mÊt m¸t c¸c vËt t
cïng lo¹i; chªnh lÖch thanh lý, nhîng b¸n tµi sn (lµ sè thu vÒ nhîng b¸n trõ gi¸
trÞ cßn l¹i trªn sæ s¸ch kÕ to¸n cña tµi sn vµ c¸c chi phÝ thanh lý, nhîng b¸n);
c¸c khon lîi tøc c¸c n¨m tríc ph¸t hiÖn n¨m nay; sè d hoµn nhËp c¸c khon dù
phßng gim gi¸ hµng tån kho, phi thu khã ®ßi, khon tiÒn trÝch b¶o hµnh
sn phÈm cßn thõa khi hÕt h¹n b¶o hµnh.
2- Nhµ níc lµ chñ së h÷u c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, thùc hiÖn kiÓm tra
viÖc trÝch vµ sö dông c¸c quü cña doanh nghiÖp theo môc ®Ých quy ®Þnh
t¹i Th«ng t nµy.
Ph©n phèi lîi tøc sau thuÕ nh»m môc ®Ých chñ yÕu t¸i ®Çu t më réng
n¨ng lùc ho¹t ®éng kinh doanh, b¶o toµn vµ ph¸t triÓn vèn cña doanh nghiÖp,
®ång thêi khuyÕn khÝch ngêi lao ®éng nh»m n©ng cao hiÖu qu ho¹t ®éng
kinh doanh cña doanh nghiÖp.
II- Ph ©n phèi lîi tøc sau thuÕ
Tæng lîi tøc thùc hiÖn c n¨m cña doanh nghiÖp sau khi nép thuÕ lîi
tøc theo luËt ®Þnh (kÓ c thuÕ lîi tøc bæ sung nÕu cã) ®îc ph©n phèi theo
thø tù sau ®©y:
1- Nép tiÒn thu vÒ sö dông vèn ng©n s¸ch Nhµ níc:
- Trêng hîp doanh nghiÖp bÞ lç thÞ kh«ng phi nép tiÒn thu vÒ sö dông
vèn.
- Trêng hîp lîi tøc sau thuÕ kh«ng ®ñ ®Ó nép tiÒn thu sö dông vèn theo
møc quy ®Þnh th× doanh nghiÖp phi nép toµn bé lîi tøc sau thuÕ.
2- Tr tiÒn ph¹t, nh: TiÒn ph¹t vi ph¹m kû luËt thu nép ng©n s¸ch, tiÒn
ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh; ph¹t vi ph¹m hîp ®ång, ph¹t nî qu¸ h¹n (sau khi trõ
tiÒn ph¹t thu ®îc), c¸c khon chi phÝ hîp lÖ cha ® îc trõ khi x¸c ®Þnh thuÕ lîi
tøc phi nép.
3- Trõ c¸c khon lç kh«ng ®îc trõ vµo lîi tøc tríc thuÕ.
4- §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh trong mét sè ngµnh ®Æc thï
(nh Ng©n hµng th¬ng m¹i, b¶o hiÓm...) mµ ph¸p luËt quy ®Þnh phi trÝch
lËp c¸c quü ®Æc biÖt tõ lîi tøc, th× sau khi trõ c¸c khon tõ 1 ®Õn 3 nªu trªn,
doanh nghiÖp trÝch lËp c¸c quü ®ã theo tû lÖ do Nhµ níc quy ®Þnh.
5- Chia l∙i cho c¸c ®èi t¸c gãp vèn theo hîp ®ång hîp t¸c kinh doanh (nÕu
cã).
6- PhÇn lîi tøc cßn l¹i trÝch lËp c¸c quü cña doanh nghiÖp theo quy
®Þnh trong Th«ng t nµy.
III- TrÝch lËp c¸c quü doanh nghiÖp tõ lîi tøc
1- C¸c quü doanh nghiÖp: Lîi tøc cßn l¹i sau khi trõ c¸c khon tõ 1 ®Õn
5 nªu t¹i môc II trªn ®©y, doanh nghiÖp trÝch lËp c¸c quü theo tû lÖ nh sau:
1.1- Quü §Çu t ph¸t triÓn: trÝch tõ 50% trë lªn kh«ng h¹n chÕ møc tèi
®a.
1.2- Quü dù phßng tµi chÝnh: trÝch 10%. Sè d cña quü nµy kh«ng vît
qu¸ 25% vèn ®iÒu lÖ cña doanh nghiÖp.
1.3- Quü dù phßng vÒ trî cÊp mÊt viÖc lµm: trÝch 5%. Sè d quü nµy
kh«ng vît qu¸ 6 th¸ng l¬ng thùc hiÖn cña doanh nghiÖp.
1.4- Sè lîi tøc cßn l¹i sau khi trÝch c¸c quü nãi trªn ® îc trÝch lËp quü
khen thëng vµ quü phóc lîi theo quy ®Þnh díi ®©y:
a) Doanh nghiÖp ®îc trÝch vµo 2 quü khªn thëng vµ phóc lîi tèi ®a b»ng
3 th¸ng l¬ng thùc hiÖn, víi ®iÒu kiÖn tû suÊt lîi tøc thùc hiÖn trªn vèn Nhµ níc
(gåm vèn ng©n s¸ch Nhµ níc cÊp, vèn cã nguån gèc ng©n s¸ch cÊp vµ vèn
do doanh nghiÖp tù bæ sung) dïng trong ho¹t ®éng kinh doanh n¨m nay
kh«ng thÊp h¬n tû suÊt lîi tøc thùc hiÖn trªn vèn nhµ níc n¨m tríc.
2
b) Doanh nghiÖp ® îc trÝch vµo 2 quü khen thêng vµ phóc lîi tèi ®a
b»ng 2 th¸ng l¬ng thùc hiÖn, nÕu tû suÊt lîi tøc thùc hiÖn trªn vèn Nhµ níc
n¨m nay thÊp h¬n tû suÊt lîi tøc thùc hiÖn trªn vèn Nhµ níc n¨m tríc.
Vèn Nhµ níc nãi ë ®©y lµ sè trung b×nh céng cña vèn Nhµ níc tÝnh ë
thêi ®iÓm 1/1 - 31/12 cïng n¨m.
Tû lÖ trÝch vµo mçi quý do Héi ®ång qun trÞ, Gi¸m ®èc (®èi víi doanh
nghiÖp kh«ng cã héi ®ång qun trÞ) quyÕt ®Þnh sau khi tham kho ý kiÕn
cña c«ng ®oµn doanh nghiÖp.
Trêng hîp sè d c¸c quü dù phßng tµi chÝnh, quü dù phßng mÊt viÖc lµm
®∙ ®¹t møc khèng chÕ; quü phóc lîi, quü khen thëng ®∙ trÝch ®ñ theo møc
quy ®Þnh, th× chuyÓn sè lîi tøc cßn l¹i vµo quü ®Çu t ph¸t triÓn.
2- Thñ tôc vµ thêi ®iÓm trÝch lËp c¸c quü:
a) Trªn c¬ së b¸o c¸o tµi chÝnh ®Þnh kú (th¸ng, quý) vÒ sè lîi tøc thùc
hiÖn, doanh nghiÖp nép thuÕ lîi tøc theo luËt ®Þnh. Lîi tøc cßn l¹i doanh
nghiÖp thùc hiÖn viÖc ph©n phèi vµ t¹m trÝch vµo c¸c quü nh quy ®Þnh ë
phÇn II vµ III nãi trªn nhng kh«ng vît qu¸ 70% tæng sè lîi tøc sau thuÕ tõng
kú. C¸c doanh nghiÖp chØ ® îc t¹m trÝch c¸c quü doanh nghiÖp t¬ng øng víi
sè thuÕ lîi tøc ®∙ nép.
b) Sau khi doanh nghiÖp c«ng bè c«ng khai b¸o c¸o tµi chÝnh n¨m theo
híng dÉn cña Bé Tµi chÝnh, doanh nghiÖp ® îc ph©n phèi toµn bé sè lîi tøc
sau thuÕ c n¨m theo quy ®Þnh ë môc II vµ III Th«ng t nµy.
IV- Sö dông c¸c quü doanh nghiÖp
1- Quü ®Çu t ph¸t triÓn:
§îc sö dông vµo c¸c môc ®Ých sau:
- §Çu t më réng vµ ph¸t triÓn kinh doanh.
- §æi míi, thay thÕ hoµn chØnh m¸y mãc thiÕt bÞ d©y truyÒn c«ng
nghÖ, nghiªn cøu ¸p dông c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt.
- §åi míi trang thiÕt bÞ vµ ®iÒu kiÖn lµm viÖc trong doanh nghiÖp.
- Nghiªn cøu khoa häc, ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, kü
thuËt nghiÖp vô cho c«ng nh©n viªn cña doanh nghiÖp.
- Bæ sung vèn lu ®éng.
- Tham gia liªn doanh, mua cæ phiÕu, gãp vèn cæ phÇn theo quy ®Þnh
hiÖn hµnh.
- TrÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü ®Çu t ph¸t triÓn , quü nghiªn cøu khoa
häc vµ ®µo t¹o tËp trung cña Tæng C«ng ty (nÕu lµ thµnh viªn Tæng c«ng ty)
theo tû lÖ do Héi ®ång qun trÞ Tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh hµng n¨m vµ ® îc
sö dông cho c¸c môc tiªu quy ®Þnh trong Quy chÕ tµi chÝnh Tæng c«ng ty.
Trêng hîp cÇn thiÕt, Nhµ níc cã thÓ ®iÒu ®éng mét phÇn quü ®Çu t
ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn doanh nghiÖp Nhµ níc
kh¸c. ViÖc ®iÒu ®éng chñ yÕu thùc hiÖn díi h×nh thøc gãp vèn vµo quü hç
trî ®Çu t quèc gia vµ c¸c quü kh¸c theo quy ®Þnh cña ChÝnh phñ.
3
2- Quü dù phßng tµi chÝnh: dïng ®Ó bï ®¾p khon chªnh lÖch tõ
nh÷ng tæn thÊt, thiÖt h¹i vÒ tµi sn do thiªn tai, ®Þch ho¹, ho ho¹n, nh÷ng
rñi ro trong kinh doanh kh«ng ® îc tÝnh trong gi¸ thµnh vµ ®Òn bï cña c¬
quan b¶o hiÓm.
- TrÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü dù phßng tµi chÝnh cña Tæng c«ng ty
(nÕu lµ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qun trÞ Tæng
c«ng ty quyÕt ®Þnh hµng n¨m vµ ® îc sö dông ®Ó hç trî c¸c tæn thÊt, thiÖt
h¹i trong qu¸ tr×nh kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn theo quy
®Þnh trong Quy chÕ tµi chÝnh Tæng c«ng ty.
3- Quü dù phßng vÒ trî cÊp mÊt viÖc lµm: Dïng ®Ó trî cÊp cho ngêi lao
®éng cã thêi gian lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp ®ñ mét n¨m trë lªn bÞ mÊt viÖc
lµm vµ chi cho viÖc ®µo t¹o l¹i chuyªn m«n, kü thuËt cho ngêi lao ®éng do
thay ®æi c«ng nghÖ hoÆc chuyÓn sang viÖc míi, ®Æc biÖt lµ ®µo t¹o nghÒ
dù phßng cho lao ®éng n÷ cña doanh nghiÖp.
§èi víi nh÷ng doanh nghiÖp lµ thµnh viªn Tæng c«ng ty, mµ c¸c môc
®Ých chi trªn ®îc Tæng c«ng ty ®m nhËn theo quy chÕ tµi chÝnh Tæng
c«ng ty th× kh«ng lËp quü nµy.
Quü nµy chØ dïng trî cÊp cho ngêi lao ®éng mÊt viÖc lµm do c¸c
nguyªn nh©n kh¸ch quan nh: lao ®éng d«i ra v× thay ®æi c«ng nghÖ, do liªn
doanh, do thay ®æi tæ chøc trong khi cha bè trÝ c«ng viÖc kh¸c, hoÆc cha
kÞp gii quyÕt cho th«i viÖc.
Møc trî cÊp cho thêi gian mÊt viÖc lµm do Gi¸m ®èc vµ Chñ tÞch c«ng
®oµn doanh nghiÖp xÐt cô thÓ theo ph¸p luËt hiÖn hµnh.
TrÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm cña
Tæng c«ng ty (nÕu lµ thµnh viªn Tæng c«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qun
trÞ Tæng c«ng ty quyÕt ®Þnh.
4- Quü phóc lîi dïng ®Ó:
- §Çu t x©y dùng hoÆc söa ch÷a, bæ sung vèn x©y dùng c¸c c«ng
tr×nh phóc lîi c«ng céng cña doanh nghiÖp, gãp vèn ®Çu t x©y dùng c¸c
c«ng tr×nh phóc lîi chung trong ngµnh, hoÆc víi c¸c ®¬n vÞ kh¸c theo hîp
®ång tho thuËn.
- Chi cho c¸c ho¹t ®éng phóc lîi x∙ héi, thÓ thao, v¨n ho¸, phóc lîi c«ng
céng cña tËp thÓ c«ng nh©n viªn doanh nghiÖp.
- §ãng gãp cho quü phóc lîi x∙ héi (c¸c ho¹t ®éng tõ thiÖn, phóc lîi x∙ héi
c«ng céng...).
- Trî cÊp khã kh¨n thêng xuyªn, ®ét xuÊt cho c¸n bé c«ng nh©n viªn
doanh nghiÖp.
- Ngoµi ra cã thÓ chi trî cÊp khã kh¨n cho ngêi lao ®éng cña doanh
nghiÖp ®∙ vÒ hu, mÊt søc l©m vµo hoµn cnh khã kh¨n, kh«ng n¬i n¬ng tùa
vµ chi cho c«ng t¸c tõ thiÖn x∙ héi. Chñ tÞch Héi ®ång qu¶n trÞ, Gi¸m ®èc
(nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã Héi ®ång qun trÞ) quyÕt ®Þnh sö dông sau
khi cã ý kiÕn tho thuËn cña C«ng ®oµn doanh nghiÖp.
- TrÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü phóc lîi tËp trung cña Tæng c«ng ty
(nÕu lµ thµnh viªn Tæng c«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qun trÞ Tæng
c«ng ty quyÕt ®Þnh vµ ® îc sö dông cho c¸c môc tiªu quyÕt ®Þnh trong Quy
chÕ tµi chÝnh mÉu Tæng c«ng ty.
4
5- Quü khen thëng dïng ®Ó:
- Thëng cuèi n¨m hoÆc thëng thêng kú cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong
doanh nghiÖp. Møc thëng do Héi ®ång qu¶n trÞ, Gi¸m ®èc (nÕu doanh
nghiÖp kh«ng cã Héi ®ång qun trÞ) quyÕt ®Þnh sau khi cã ý kiÕn tham gia
cña C«ng ®oµn doanh nghiÖp trªn c¬ së n¨ng suÊt lao ®éng, thµnh tÝch
c«ng t¸c vµ møc l¬ng c¬ b¶n cña mçi c«ng nh©n viªn trong doanh nghiÖp.
- Thëng ®ét xuÊt cho nh÷ng c¸ nh©n, tËp thÓ trong doanh nghiÖp cã
s¸ng kiÕn ci tiÕn kü thuËt mang l¹i hiÖu qu kinh doanh. Møc thëng do Héi
®ång qu¶n trÞ, Gi¸m ®èc (nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã Héi ®ång qu¶n trÞ)
quyÕt ®Þnh.
- Thëng cho nh÷ng c¸ nh©n vµ ®¬n vÞ ngoµi doanh nghiÖp cã quan hÖ
hîp ®ång kinh tÕ ®∙ hoµn thµnh tèt nh÷ng ®iÒu kiÖn cña hîp ®ång, mang l¹i
lîi Ých cho doanh nghiÖp. Møc thëng do Héi ®ång qun trÞ (nÕu cã), Gi¸m
®èc (nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã Héi ®ång qun trÞ) quyÕt ®Þnh.
- TrÝch nép ®Ó h×nh thµnh quü khen thëng tËp trung cña Tæng c«ng
ty (nÕu lµ thµnh viªn Tæng c«ng ty) theo tû lÖ do Héi ®ång qun trÞ Tæng
c«ng ty quyÕt ®Þnh vµ sö dông ®Ó khen thëng cho c¸c ®èi tîng theo Quy
chÕ tµi chÝnh mÉu Tæng c«ng ty .
V- Tr¸ch nhiÖm cña doanh nghiÖp vµ c¬ q uan qun lý vèn vµ
tµi sn N hµ níc t¹i doanh nghiÖp
1- Chñ tÞch Héi ®ång qun trÞ, Gi¸m ®èc (nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã
Héi ®ång qun trÞ) phi chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc ph©n phèi ®óng ®¾n sè
lîi tøc sau thuÕ thùc hiÖn c n¨m cña doanh nghiÖp, cã kÕ ho¹ch sö dông,
qu¶n lý vµ quyÕt to¸n viÖc sö dông tõng quü theo quy ®Þnh t¹i Th«ng t nµy.
2- C¬ quan qun lý vèn vµ tµi sn Nhµ níc t¹i doanh nghiÖp cã tr¸ch
nhiÖn kiÓm tra viÖc ph©n phèi lîi tøc sau thuÕ cña doanh nghiÖp, viÖc
trÝch lËp vµ sö dông c¸c quü theo quy ®Þnh cña Th«ng t nµy.
NÕu ph¸t hiÖn doanh nghiÖp thùc hiÖn sai nh÷ng quy ®Þnh trªn th× tuú
theo lçi nÆng nhÑ ® îc quyÕt ®Þnh hoÆc ®Ò nghÞ Bé Tµi chÝnh quyÕt
®Þnh gi¶m trõ 2 quü phóc lîi vµ khen thëng cña doanh nghiÖp theo c¸c quy
®Þnh hiÖn hµnh. ViÖc gim trõ phi ph©n tÝch râ nh÷ng sai tr¸i vµ trao ®æi
víi Chñ tÞch Héi ®ång qun trÞ, Gi¸m ®èc (nÕu doanh nghiÖp kh«ng cã Héi
®ång qu¶n trÞ) tríc khi quyÕt ®Þnh.
VI- §iÒu khon thi hµnh
Th«ng t nµy cã hiÖu lùc vµ ¸p dông cho viÖc ph©n phèi lîi tøc ph¸t sinh
sau thuÕ tõ 01/1/1997.
C¸c quy ®Þnh vÒ ph©n phèi lîi tøc sau thuÕ tr¸i víi quy ®Þnh t¹i Th«ng
t nµy ®Òu b∙i bá.
C¸c c¬ quan qun lý doanh nghiÖp vµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc chÞu
tr¸ch nhiÖm thi hµnh Th«ng t nµy.
5