B GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HC M - ĐỊA CHT
LU HUY NAM
NGHIÊN CU GII PHÁP THIT K VÀ X LÝ S LIU
I TRẮC ĐỊA ÁP DNG CÔNG NGH GNSS PHC V
XÂY DNG H QUY CHIU - H TỌA ĐỘ QUÂN S
VIT NAM
Ngành đạo to: K thut Trắc địa - Bản đồ
Mã s: 9.520503
TÓM TT LUN ÁN TIẾN SĨ KỸ THUT
HÀ NI - 2024
Công trình đưc hoàn tnh ti B môn Trắc đa Ph thông Sai s, Khoa Trc
đa Bn đ và Qun đt đai, Trường Đi hc M - Đa cht.
Người ng dn khoa hc:
1. GS.TSKH Hoàng Ngc Hà
Hi Trc địa Bn đồ, Vin tm Vit Nam
2. TS Hoàng Minh Ngc
Cc Bn đ/BTTM
Phn bin 1: PGS.TS Nguyn Văn Sáng
Trường Đi hc M - Địa cht
Phn bin 2: PGS.TS Phm Minh Hi
Cc Vin tm Quc gia
Phn bin 3: PGS.TS Nguyn Trưng Xuân
Hi Trc đi Bn đồ, Vin tm Vit Nam
Lun án đưc bo v ti Hội đồng đánh giá lun án cấp Trưng hp ti Trưng
Đi hc M - Đa cht o hồi gi, ny tháng năm
Có th tìm hiu lun án ti:
- Thư vin Quc gia
- Thư viện Trưng Đại hc M - Địa cht
1
M ĐU
1. nh cp thiết ca đề tài
H quy chiếu và h to đ đóng vai t quan trng trong hoạt đng đm bo an
ninh - quốc phòng cũng như nhim v pt trin kinh tế nghiên cu khoa hc ca
mi quốc gia. Sau n 20 năm đưa vào sử dng, h tọa độ quc gia Vit Nam gp mt
s hn chế trong vic x d liu thi gian thực ng như qun không gian 3D trên
nn tng s khu vc biển đảo và các vùng lân cn ng dng trong nhim v qn s
(an ninh - quc phòng).
Vì vy, vic nghiên cu đánh giá gii phápy dng h quy chiếu và h tọa độ
qn s da tn nn tng khoa hc công ngh và cơ sở h tng hin đại mà Cc Bn
đ và B Tài nguyên i tng đã và sẽ trang b, hoc tính tn nh sai da trên
s thuyết ti tn truyn thng áp dng công ngh đo hin đại nhm mc đích
kết ni vi các khung tham chiếu đưc cp nht thường xuyên và có tính toàn cu
chính là mt vic cp thiết. Đ phù hp vi điều kiện giai đoạn hin ti, các gii pháp
cn phi cân nhc và đánh g theo các quan điểm cnh n sau:
- Quan đim v kế tha lch s.
- Quan đim hin ti.
- Quan đim v tương lai.
2. Mc tiêu nghiên cu
- Đề xut đưc gii pháp thiết kế i trắc địa áp dng công ngh GNSS phc v
tính toán kết ni H ta đ quc gia VN-2000 vi H ta đ quc tế ITRF.
- Đưa ra đưc gii pp tính tn nh sai x lý d liu GNSS phc v y dng
H quy chiếu - H ta đ qn s Vit Nam. Tp trung gii quyết bài tn xác đnh
b tham s tính chuyn gia H tọa đ Vit Nam vi H tọa đ quc tế ITRF.
3. Đi tưng và phm vi nghiên cu
- Đối tưng nghiên cu chính là nghiên cu xây dng Hệ quy chiếu - H ta đ
qn s Vit Nam” da tn h thng trm thu tín hiu liên tc GNSS CORS ánh
giá gii phápy dng t vic pt trin t H quy chiếu quc gia VN-2000 và vic
kết ni vi h quy chiếu quc tế ITRF da tn h thng GNSS CORS).
- Phm vi nghn cu:
+ Phm vi nghn cu thuyết: y dng được s thuyết tiêu chí y dng
gii pháp thiết kế v t c đim trm CORS thuc h quy chiếu - h ta đ trm CORS
đáp ng v ngun tối ưu đm bo v độ tin cy - đ cnh xác - và giá tr thi công
trong điu kin Vit Nam. Nghiên cu cơ sở khoa hc của i toán nh sai lưi GNSS
CORS và mặt đt cũng n các bài tn cơ bn khác phc v xây dng h quy chiếu
h tọa đ.
2
+ Phm vi thc nghim:y dng phn mm tính tn th nghim b tham s
tính chuyn đi vi mng lưới điểm trm CORS ph tm lãnh th Vit Nam và khu
vc bin đo. Tp trung x lý, pn tích i toán tính chuyn tọa đ gii pháp ng
cao đ cnh c mô hình Geoid nhm nâng cao kh ng ng dng ca c khí tài
hin đại đang được đầu tư tại Vit Nam.
4. Ni dung nghiên cu
- Nghiên cu tng quan c h quy chiếu h tọa đ trên thế gii.
- Nghiên cu các h thng trang thiết b phc v xây dng h quy chiếu tn cu
ITRF cũng như h quy chiếu ti mt s quc gia tn thế gii. T đó là cơ s đ xut
gii pp thiết kế i trắc địa áp dng công ngh GNSS phc vy dng h quy
chiếu h ta đ qn s ti Vit Nam.
- Đ xut các gii pháp x lý tính toán bình sai d liu GNSS CORS, t đó xây
dng sở lý thuyết nâng cp và phát trin m rng phm vi áp dng nh tn đ
chính c cao ta đ GNSS ti Vit Nam và c vùng lân cn.
- Tp trung tính tn thc nghim vi d liu trm GNSS CORS do Cc Bn đ
qun lý. Tính tn b tham s tính chuyn gia h ta đ quc tế ITRF h ta đ
quc gia VN-2000.
5. Pơng pp nghiên cu
- Phương pp nghiên cu hi cu: thu thp các ngun tài liu tc nhim v
và nghiên cu có liên quan đến hướng nghiên cu ca lun án, đng thi tìm kiếm
thông tin tn các t viện s trong nước ngoài c.
- Phương pp phânch tng hp: phân tíchc thông tin t các ngun tài liu
tham kho, pn tích c cơ s lý thuyết kết qu thc nghim.
- Pơng pháp toán hc: tp hp các định lý, biu thc toán hc nhm chng
minh công thc,y dng lý thuyết và phương pp x lý toán hc tối ưu trong vic
tính toán nh sai cũng như nh chuyển tọa đ.
- Phương pp chun gia: tiếp thu ý kiến đóng góp sa cha của ngườing
dn khoa hc, tham kho ý kiến đóng góp ca các nhà khoa hc,c đng nghip v
các vn đề trong ni dung lun án.
- Phương pháp lp biểu đồ, so nh: lp biểu đ, so nh các kết qu, gii pháp để
pn tích đánh giá và tìm kiếm phương án tối ưu.
- Pơng pháp thực nghim: s dng c s liu thc tế thc hin nhim v nh
toán đánh g kim chng li các ng thc và lun điểm nghiên cu.
6. Ý nghĩa khoa hc và thc tin ca lun án
- Ý nghĩa khoa hc:
+ Các kết qu nghiên cu v thiết kế x lý s liu GNSS p phn b sung
làm tm các luận đim lý thuyết ca c nghiên cứu tớc đó. Vic đánh giá so
3
sánh kết qu giúp m rõ ngun nn s nh hưởng ca các ngun sai s đến tng
khi d liu tính tn trên lãnh th Vit Nam. T đó bước đầu đánh giá đề xut s
dng ng ngh Machine Learning để tính tn xác định b tham s tính chuyn
“đng” dựa trên các d liu đim song trùng.
+p phn hoàn thiện được các phương pp x lýng cao độ chínhc d
liu ca mng lưới trc địa quc gia.
- Ý nghĩa thc tin:
+ Cung cp cơ sở khoa hc cho kh năngng dng các thành qu khoa hc tiên
tiến ng như kiến thức bản ca các h thng trang thiết b tn tiến phc v y
dng H quy chiếu h tọa đ quân s Vit Nam.
+ Kết qu tính toán thc nghim kim chng li s thuyết, t đó là s để
phc v ng c la chn xây dng mng i khng chế tọa độ trắc đa GNSS CORS
mt ch phù hp nhm mc đích nâng cao đ cnh c ta độ ti Vit Nam.
7. Các luận đim bo v
- Lun đim 1: Thiết kế tối ưu lưới GNSS CORS đảm bo tính ln kết cht ch
gia H quy chiếu - H tọa đ quân s Vit Nam vi khung quy chiếu quc tế ITRF
dựa tn cơ s cp nht H quy chiếu - H tọa đ quc gia VN-2000.
- Luận đim 2: Nghiên cu y dng thut tn bình sai lưới GNSS có đim trm
CORS phc v xây dng H quy chiếu - H tọa đ Quân s Vit Nam.
- Luận đim 3: Gii pp xây dng b tham s tính chuynđng” gia H ta
đ VN-2000 và khung quy chiếu quc tế ITRF đ đ tin cy làm s xây dng H
quy chiếu - H tọa độ Qn s Vit Nam.
8. Các đim mi ca lun án
- Đã xác lập đưc s khoa hc cho vic y dng h quy chiếu to độ qn s
trên cơ sở cp nht h quy chiếu to đ quc gia VN-2000 kết hp vi b sung các
đim GNSS/CORS ti các mng kiến to ng hi đảo. Đ xuất phương án, gii
pp thiết kế tối ưu lưi GNSS/CORS p hp vi lãnh th Vit Nam ln kết vi
h to đ quc tế ITRF.
- Nghiên cứu đã xây dựng được thut tn bình sai lưi kết hp mt bng và
GNSS có điểm trm CORS. Đã đề xuất được gii pháp c định độ cao thu chun
bng công ngh GNSS m rng đến vùng bin đảo đ xut x lý kết hp lưới GNSS
thu chun bng phương pp nh sai điu kin m n s.
- Đã c đnh được gii pp xây dng phn mm tính tn chuyn to độ theo
quan điểm động giac h to độ VN-2000 và GNSS/ITRF đ đt tin đề cho vic
xây dng h to độ qn s da trên h to độ VN-2000 c tr đo bổ sung ca phân
khúc lưi GNSS/CORS.